รายงานการพิจารณาศึกษา เรื่อง ข้อเสนอเชิงนโยบายเพื่อลดผลกระทบจากการพนันออนไลน์ ในเด็กและเยาวชน

๒๙

๓. กำรสร้ำงองค์ควำมรู้ จัดกำรควำมรู้ และเผยแพร่ โดยมีกลยุทธ์ในการดาเนินงาน ดงั นี้
๓.๑ กำรติดตำมสถำนกำรณ์กำรพนนั ออนไลน์ กำรวจิ ัย และกำรจัดกำรควำมรู้
๓.๑.๑ สารวจสถานการณ์การพนันออนไลน์และออฟไลน์ในเด็กและเยาวชนระดับชาติ
(National Survey) เป็นประจาทุก ๒ ปี เพื่อประเมินแนวโน้มสถานการณ์ และกาหนดมาตรการ
รับมือทีเ่ หมาะสม
๓.๑.๒ สนับสนุนการวจิ ัยท่เี กี่ยวขอ้ งกับการปอ้ งกันและลดผลกระทบตอ่ เดก็ และเยาวชนจาก
การพนันออนไลน์
๓.๑.๓ ส่งเสริมใหเ้ กิดการวิจัยรูปแบบต่างๆ ของบุคลากรหรือผู้ปฏิบัติการที่เก่ียวขอ้ งกับการ
ปอ้ งกนั และลดผลกระทบตอ่ เดก็ และเยาวชนจากการพนนั ออนไลน์ อาทิ การวจิ ยั ในชนั้ เรยี น และการ
พฒั นางานประจาสงู่ านวิจยั (Routine to Research: R๒R) เป็นต้น
๓.๑.๔ สนับสนุนการจัดการความรู้ การแลกเปลี่ยนความรู้ การถอดบทเรียน ระหว่าง
บุคลากรทเ่ี กยี่ วข้องกับการปอ้ งกันและลดผลกระทบต่อเด็กและเยาวชนจากการพนันออนไลน์
๓.๑.๕ พัฒนาชุดการเรียนรู้ทักษะชีวิต ความรอบรู้เชิงบูรณาการ และผลกระทบจากการ
พนันสาหรับเด็กและเยาวชน และผปู้ ฏิบัติการดา้ นเดก็ และเยาวชน
๓.๒ กำรเผยแพรค่ วำมรู้ และพัฒนำทรัพยำกรบคุ คล
๓.๒.๑ ผลักดันการบรรจุชุดการเรียนรู้ในการป้องกันและลดผลกระทบต่อเด็ก และเยาวชน
จากการพนันออนไลนไ์ วใ้ นหลักสตู รพฒั นาศักยภาพ ผปู้ ฏิบตั กิ ารด้านเดก็ และเยาวชน
๓.๒.๒ พัฒนาศักยภาพบุคคลากรด้านเด็กและเยาวชนในระดับพ้ืนที่ให้มีความรู้ความเข้าใจ
เกี่ยวกับการปอ้ งกันและลดผลกระทบตอ่ เด็กและเยาวชนจากการพนันออนไลน์
๓.๒.๓ พัฒนาระบบเรียนรูอ้ อนไลน์ (E-learning) สาหรับเจ้าหน้าท่ี และบคุ ลากรทเ่ี กยี่ วขอ้ ง
เพือ่ เสรมิ สร้างองคค์ วามรูแ้ ละทักษะท่จี าเปน็ ในการปฏิบตั ิงาน
๓.๒.๔ ผลักดันการบรรจุชุดการเรียนรู้ทักษะชีวิตและความรอบรู้เชิงบูรณาการ และ
ผลกระทบจากการพนัน ในชั่วโมงการเรียนรู้ของสถานศึกษา อาทิ การเรียนการสอนวิชาลูกเสือ
เนตรนารี ยุวกาชาด กิจกรรมชุมนุม ชั่วโมงลดเวลาเรียนเพิ่มเวลารู้ ผ่านโครงการหรือกิจกรรม ฯลฯ
เพื่อสร้างความตระหนักเรอ่ื งการพนนั ออนไลน์ในสถานศึกษา
๔. ส่งเสริมบทบำทและระดมควำมร่วมมือของทุกภำคส่วนในกำรป้องกัน ลดผลกระทบ
ให้คำปรึกษำ และบำบัดเยียวยำ โดยมกี ลยุทธใ์ นการดาเนินงาน ดงั น้ี
๔.๑ กำรส่งเสริมควำมรับผิดชอบร่วมของผู้ประกอบกำรด้ำนเทคโนโลยีสำรสนเทศ และ
ส่ือมวลชน
๔.๑.๑ สง่ เสรมิ ผ้ใู หบ้ ริการอินเทอร์เนต็ (Internet Service Provider) ผูผ้ ลิตเนือ้ หาออนไลน์
(Internet Content Provider) ร้านบริการอินเทอร์เน็ต/เกม ผู้ประกอบการเกม เอเย่นซี่โฆษณา
ออนไลน์ สือ่ มวลชน ส่อื ออนไลน์ และสือ่ บุคคล ใหม้ คี วามรคู้ วามเขา้ ใจและตระหนักถงึ บทลงโทษทาง
กฎหมาย จริยธรรม ศีลธรรม ความรับผิดชอบร่วมต่อสังคมและแนวปฏิบัติของวิชาชีพ (Code of
Conduct) เพื่อไม่ให้มีการโฆษณา หรอื เชิญชวนใหม้ กี ารพนันออนไลน์

๓๐

๔.๑.๒ หารือกับผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต (Internet Service Provider) ผู้ผลิตเนื้อหา
ออนไลน์ (Internet Content Provider) ร้านบริการอินเทอร์เน็ต/เกม ผู้ประกอบการเกม เอเย่นซ่ี
โฆษณาออนไลน์ ส่ือมวลชน สื่อออนไลน์ และสื่อบุคคล เพื่อกาหนดแนวทางท่ีเหมาะสมในการ
ป้องกัน และการปฏิบัติ เพอื่ ลดผลกระทบเดก็ และเยาวชนจากการพนนั ออนไลน์

๔.๑.๓ พิจารณามอบรางวัลเชิดชูเกียรติแด่ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต (Internet Service
Provider) ผู้ผลิตเนื้อหาออนไลน์ (Internet Content Provider) ร้านบริการอินเทอร์เน็ต/เกม
ผู้ประกอบการเกม เอเย่นซี่โฆษณาออนไลน์ สื่อมวลชน ส่ือออนไลน์ และสื่อบุคคล ท่ีมีมาตรการ
ป้องกันและลดผลกระทบเดก็ และเยาวชนจากการพนนั ออนไลน์

๔.๒ กำรส่งเสริมบทบำทและกำรมีส่วนร่วมของหน่วยงำน องค์กร และภำคีเครือข่ำยใน
ระดบั จงั หวดั

๔.๒.๑ เพิ่มระเบียบวาระเพ่ือทราบหรือเพื่อพิจารณาเร่ืองการติดตาม เฝ้าระวังสถานการณ์
การพนนั ออนไลน์ในเดก็ และเยาวชนในคณะอนุกรรมการคมุ้ ครองเดก็ จังหวัด

๔.๒.๒ ผลกั ดันประเด็นการป้องกันและลดผลกระทบเด็กเยาวชนจากการพนนั ออนไลน์ไวใ้ น
แผนระดับจังหวัด ผ่านกลไกคณะอนกุ รรมการคมุ้ ครองเดก็ จังหวดั หรอื กลไกอน่ื ท่เี กีย่ วข้อง

๔.๒.๓ สนับสนุนให้มีตัวแทนสภาเด็กและเยาวชน หรือเครือข่ายเด็กและเยาวชนเข้าไปเป็น
คณะอนุกรรมการการคุ้มครองเด็กและเยาวชนในระดับจังหวัด เพื่อผลักดันประเด็ นป้องกันและ
ลดผลกระทบจากการพนันออนไลน์

๔.๒.๔ ส่งเสริมและสนับสนุนทรัพยากรในการขับเคล่ือนและรณรงค์การรู้ เท่าทันการพนัน
ออนไลนผ์ ่านสภาเดก็ และเยาวชนระดบั จงั หวัด อาเภอ และตาบล

๔.๒.๕ สนับสนุนให้เกิดสถานศึกษาปลอดพนันนาร่องในการป้องกันและลดผลกระทบเด็ก
และเยาวชนจากการพนนั ออนไลน์

๔.๒.๖ ส่งเสรมิ กจิ กรรมและพฤติกรรมเชิงบวกเพอ่ื ต่อต้านการพนันและการพนันออนไลนใ์ น
ชุมชนและสถานศึกษา อาทิ ส่งเสริมกิจกรรมกลุ่มออมทรัพย์ ศูนย์จัดการกองทุนชุมชน กิจกรรม
ธนาคารโรงเรียน การส่งเสริมความร้เู รื่องการบรหิ ารและวินยั ทางการเงิน ฯลฯ

๔.๒.๗ สนับสนุนให้ชุมชนออกกฎระเบียบ กติกา ธรรมนญู หรือมาตรการชมุ ชน เพอื่ ป้องกัน
และลดผลกระทบเด็กและเยาวชนจากการพนนั และการพนนั ออนไลน์ที่มีตอ่ เดก็ เยาวชน

๔.๒.๘ สนับสนุนให้เกิดชมุ ชนตน้ แบบปลอดพนนั เพอ่ื เป็นแบบอยา่ งและแนวทางในการขยายผล
๔.๒.๙ สนับสนุนให้มีเวทหี รอื พื้นที่สาธารณะเพื่อลดผลกระทบจากการพนันออนไลน์สาหรับ
เด็กและเยาวชนระดบั จงั หวัด
๔.๓ กำรเพมิ่ ศกั ยภำพกำรปอ้ งกนั ช่วยเหลือ คุ้มครอง และเยยี วยำ
๔.๓.๑ พัฒนาสมรรถนะของกาลังคนด้านสาธารณสุขท่ีเกี่ยวข้อง รวมท้ังอาสาสมัครพัฒนา
สงั คมและความมั่นคงของมนุษย์ (อพม.) ซ่ึงเป็นอาสาสมัครท่ีปฏิบัติงานด้านต่าง ๆ ในชุมชนอยู่แล้ว
เพื่อช่วยเหลือ ป้องกัน และให้คาปรึกษาแก่เด็ก เยาวชน และครอบครัว ที่ได้รับผลกระทบจากการ
พนันออนไลนไ์ ดอ้ ย่างมปี ระสทิ ธิภาพ

๓๑

๔.๓.๒ เพิ่มศักยภาพและบทบาทหน้าที่ของสายด่วนด้าน เด็ก เยาวชน และครอบครัว
ใหส้ ามารถทาหนา้ ท่ีช่วยเหลือ ให้คาปรกึ ษาในเบ้อื งต้น และประสานสง่ ตอ่ ไปยังหน่วยงานท่เี กย่ี วขอ้ ง

๔.๓.๓ สนับสนุนให้สถานศึกษาใช้แบบคัดกรองการติดพนันในกลุ่มเด็กและเยาวชน เพื่อ
ประสานส่งตอ่ เด็กเยาวชนกลุ่มเสี่ยงเขา้ สรู่ ะบบการป้องกนั ชว่ ยเหลอื คมุ้ ครอง และเยียวยา

๔.๓.๔ เพมิ่ ศกั ยภาพและบทบาทหนา้ ที่ของครอบครวั ใหส้ ามารถเฝ้าระวงั ประเมนิ ความเสยี่ ง
ในการตดิ พนันออนไลนข์ องเด็กและเยาวชน เพอ่ื ประสานส่งต่อไปยังหนว่ ยงานที่เก่ยี วขอ้ ง

๕. กำรสนบั สนุนใหเ้ กิดเครอื ข่ำยเฝ้ำระวัง และส่งเสริมกำรบังคับใช้กฎหมำย โดยมีกลยุทธ์
ในการดาเนินงาน ดังนี้

๕.๑ กำรสง่ เสรมิ กำรบงั คับใช้กฎหมำย
๕.๑.๑ ผลักดันการจัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการป้องกันและปราบปรามการพนันออนไลน์
ระดับประเทศ โดยมีงบประมาณและทรัพยากรท่ีเพียงพอในการปฏิบัติงานตลอดปีงบประมาณ
รวมทัง้ ควรเปน็ องค์กรที่มีความเปน็ อิสระและมีความคล่องตัวในการดาเนนิ งาน
๕.๑.๒ พัฒนาเคร่ืองมือทางเทคโนโลยีท่ีสามารถคัดกรองหรือปิดก้ันการเผยแพร่และการ
เขา้ ถึงข้อมูลที่ยุยงสง่ เสรมิ โฆษณา รวมทงั้ การกระทาอนื่ ใดทีเ่ กี่ยวขอ้ งกับการพนนั ออนไลน์
๕.๑.๓ พัฒนาโปรแกรม แอพลิเคช่ัน หรือช่องทางอื่นสาหรับประชาชน เพ่ือร้องเรียนหรือชี้
เบาะแสแหล่งการพนันและการพนันออนไลน์
๕.๑.๔ จดั ทาฐานข้อมลู ดา้ นการเฝา้ ระวงั การพนนั ออนไลน์ทีเ่ ป็นสว่ นกลาง และมรี ะบบสง่ ต่อ
ขอ้ มลู ให้เครอื ขา่ ยและหน่วยงานบงั คบั ใช้กฎหมาย
๕.๑.๕ ประสานความร่วมมือให้หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน สถาบันการศึกษา และ
โครงการเน็ตประชารัฐ จัดทาระบบคัดกรองหรือปิดก้ันเว็บไซต์ท่ีมีเนื้อหาเกี่ยวกับการพนันออนไลน์
และภัยคุกคามออนไลน์อน่ื ๆ ในโครงขา่ ยอินเตอรเ์ น็ตของหนว่ ยงาน
๕.๑.๖ ผลกั ดนั การออกมาตรการปดิ ก้ันทางการเงนิ และสินทรัพย์ดิจิทลั เพือ่ ปราบปรามการ
ทาธุรกรรมทางการเงนิ ท่เี ก่ยี วขอ้ งกบั การพนนั ออนไลน์
๕.๑.๗ ผลกั ดันการออกประกาศ ระเบยี บ ข้อบังคับ หรอื จดั ทาแนวทางปฏิบตั ิ โดยใชอ้ านาจ
ตาม พระราชบัญญัตกิ ารประกอบกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๓๗
เพอ่ื กากับแนวทางการนาเสนอข่าวท่ีเกยี่ วข้องกับการพนนั
๕.๑.๘ อบรมพัฒนาทักษะและความรู้ของเจ้าหน้าที่ผู้บังคับใช้กฎหมาย เรือ่ งการปฏิบัติงาน
ด้านการปอ้ งกัน ปราบปราม และปกปอ้ งเด็กและเยาวชนจากการพนันออนไลน์
๕.๑.๙ สรา้ งและพัฒนาศกั ยภาพเครอื ข่ายเฝา้ ระวงั การพนนั ออนไลน์
๕.๒ กำรพฒั นำและปรบั ปรุงกฎหมำย
๕.๒.๑ หารือผู้มีส่วนเกี่ยวข้องด้านกฎหมาย ได้แก่ ผู้กาหนดนโยบาย ผู้บังคับใช้กฎหมาย
นกั วิชาการ และผู้ปฏิบัติงานอื่นที่เก่ียวข้อง เพ่ือแสวงหาแนวทางรว่ มในการปรับปรุงกฎหมายท่ีมีอยู่
เดมิ หรือ พฒั นากฎหมายขน้ึ ใหมเ่ พื่อการปอ้ งกนั และลดผลกระทบเดก็ เยาวชนจากการพนันออนไลน์
เปน็ การเฉพาะ ทง้ั น้ี เห็นควรจดั เวทสี ร้างการมสี ่วนร่วมเพื่อแก้ไขกฎหมายท่ีบังคับใช้อยู่ในปัจจุบนั ให้
มีความเหมาะสม เช่น พระราชบัญญัติการพนัน พุทธศักราช 2475 ซ่งึ เป็นกฎหมายหลักท่ีบังคับใช้

๓๒

อยู่ในปัจจุบัน โดยเสนอให้มีการพิจารณาทบทวนแก้ไขในประเด็นต่าง ๆ เช่น การกาหนดนิยามของ
คาว่า “การพนัน” และ “การพนันออนไลน์” ให้ชัดเจน การเพ่ิมเติมบทบัญญัติท่ีคุ้มครองเด็กและ
เยาวชนจากการเล่นพนัน การเพิ่มเติมบทบัญญัติที่ห้ามการโฆษณาหรือเชิญชวนให้มีการเล่นพนัน
โดยเฉพาะศิลปิน ดารา ผู้มีอิทธิพลต่อสังคม เช่น เน็ตไอดอล และเพ่ิมเติมบทลงโทษให้เหมาะสม
การจัดต้ังกองทุนเพื่อเยียวยาผู้ท่ีได้รับผลกระทบจากการพนัน นอกจากน้ี ยังเสนอให้ปรับปรุงแก้ไข
พระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน พ.ศ. ๒๕๔๒ เพื่อให้สานักงานป้องกันและ
ปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.) สามารถบังคับใช้กฎหมายอย่างมีประสิทธิภาพยิ่งข้ึน เช่น สามารถ
ดาเนินการตรวจสอบธุรกรรมที่เก่ียวกับการพนันผิดกฎหมาย รวมถงึ การพนันออนไลน์ที่มักนิยมโอน
เงินผ่านบัญชีเงินฝาก รวมถึงการยึดหรืออายัดทรัพย์สินหรือการทาธุรกรรมผ่านระบบธนาคาร
พาณิชย์ได้อย่างทันท่วงที เป็นต้น อย่างไรก็ตาม อาจพิจารณามาตรการทางกฎหมายท่ีใช้ในการ
ควบคุมการพนันออนไลน์ของต่างประเทศ เช่น สหราชอาณาจักรและสหรัฐอเมริกา มาใช้
ประกอบการแก้ไขปรับปรงุ กฎหมายดงั กลา่ ว

๕.๒.๒ สนับสนุนการพัฒนากฎหมายอื่นท่ีเกี่ยวข้องกับการส่งเสริมค่านิยมที่ถูกต้อง และ
ปกป้องคุ้มครองไม่ให้เดก็ เยาวชนเขา้ ไปมสี ่วนเก่ยี วข้องกับการพนันและการพนันออนไลนท์ ้ังทางตรง
และทางอ้อม อาทิ ร่างพระราชบัญญัติส่งเสริมจริยธรรมและมาตรฐานวิชาชีพสื่อมวลชน พ.ศ. ….
ร่างพระราชบัญญตั ิการให้รางวัลด้วยการเส่ียงโชค พ.ศ. ... พระราชบัญญัติท่ีเกีย่ วข้องกับกลไกกากับ
ดแู ลผู้ผลิตเนอื้ หาออนไลน์ เปน็ ต้น

ท้ายนี้ เพ่ือให้การขับเคล่ือนงานเพ่ือการแก้ไขปัญหาการพนันออนไลน์เกิดความสาเร็จลุล่วง
จงึ เหน็ ควรผลักดันเชิงนโยบายเพ่ือให้ประเด็นการปอ้ งกนั และแกไ้ ขปัญหาการพนนั ออนไลน์เปน็ วาระ
สาคัญเรง่ ด่วน และมีกลไกในกากบั ของรัฐรบั ผิดชอบดาเนนิ การ โดยให้กระทรวงดิจิทลั เพื่อเศรษฐกิจ
และสังคมเป็นเจ้าภาพหลัก และประสานร่วมมือกับหน่วยงานภาคีเครือข่าย รวมท้ังกาหนดภารกิจ
ในการดาเนินงานของแตล่ ะหนว่ ยงาน เพอ่ื ใหเ้ กิดการเชือ่ มตอ่ รอ้ ยเรียงการดาเนนิ งานใหเ้ กิดผลสาเร็จ
อย่างเป็นรูปธรรมต่อไป อีกท้ังยังควรนาแผนปฏิบัติการด้านการป้องกันและลดผลกระทบเด็กและ
เยาวชนจากการพนันออนไลน์ พุทธศักราช ๒๕๖๓ – ๒๕๖๙ ซ่ึงจัดทาโดยคณะทางานยกร่าง
แผนการป้องกันและลดผลกระทบเด็กและเยาวชนจากการพนันออนไลน์ คณะอนุกรรมการส่งเสริม
การปกปอ้ งค้มุ ครองเดก็ และเยาวชนในการใช้สอ่ื ออนไลนใ์ นคณะกรรมการส่งเสรมิ การพฒั นาเดก็ และ
เยาวชนแหง่ ชาติ มาสกู่ ารปฏิบตั จิ รงิ

..........................................

บรรณานุกรม

รายงานการวิจยั

ธน หาพิพฒั น์.(๒๕๖๒).สถานการณ์การเลน่ การพนนั ของนกั เรียนมธั ยมต้น และผลกระทบ.
กรงุ เทพฯ.

วิษณุ วงศ์สินศิริกุล,ศูนย์ศกึ ษาปัญหาการพนนั จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย.(2554).รายงานวิจัย
โครงการ เกมพนนั ออนไลน์หายนะเกมทีต่ ้องควบคมุ , รายงานวิจัยฉบบั สมบูรณภ์ ายใต้
โครงการการศึกษาสถานการณ์พฤติกรรมและผลกระทบการพนันในประเทศไทย .
กรงุ เทพฯ.

ศูนยศ์ กึ ษาปัญหาการพนนั จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย.(๒๕๕๙).การพนันในยุคเปลี่ยนผ่านรายงาน
ประจาปี 2559.

ศนู ย์ศึกษาปัญหาการพนนั จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั .(๒๕๖๒).รายงานการศึกษาสถานการณ์ พฤติกรรม
และผลกระทบการพนันในประเทศไทย ประจาปี ๒๕๖๒.

สถาบนั ยุวทศั น์แห่งประเทศไทย.(2563).ผลการสารวจพฤติกรรมของเด็กและเยาวชนกบั การใช้
สื่อออนไลน์และภัยจากพนันออนไลน์.กรงุ เทพฯ.

บทความวิชาการ
ชยพล ธานวี ัฒน์.(2560).เอกสารวชิ าการ เร่อื ง กฎหมายทเ่ี กย่ี วข้องกบั การพนันออนไลน.์

สานักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.กรงุ เทพฯ.
นางสาวมัทยา ศรพี นา.(2556).บทความวชิ าการ เรือ่ ง แนวทางการบริหารจดั การการพนนั

ออนไลน(์ Management Guideline for Online Gambling). สานกั งานเลขาธิการ
วฒุ สิ ภา. กรุงเทพฯ.
พ.ต.ท.สชุ ารัตน์ คาภรี านนท.์ (255๖).วารสารวิชาการ มหาวทิ ยาลัยราชภฏั พระนคร , การควบคมุ
ธรุ กิจการพนนั ในประเทศไทย : ศกึ ษาเฉพาะกรณีธุรกจิ การพนันออนไลน์. กรุงเทพฯ.
ไพศาล ลม้ิ สถิต, มูลนธิ ิสดศรีสฤษด์วิ งศ์.(2555.).เปดิ ปม เปน็ อยู่ คือ พนันออนไลน์สงั คมไทยยุค
ไร้พรมแดน.บริษัท เอม่ี เอน็ เตอร์ไพรสจ์ ากดั .กรุงเทพฯ.
ผศ.พญ.สพุ ร อภนิ นั ทเวช์.(255๕).เยาวชนกบั การพนนั ในมมุ มองของจติ แพทยเ์ ดก็ และวยั รุ่น,
โครงการจัดการความรู้เพอื่ ขับเคลอื่ นสงั คมปลอดพนนั มลู นิธิสดศรี-สฤษด์ิวงศ.์ บรษิ ทั
เอม่ี เอน็ เตอร์ไพรส์ จากดั .กรงุ เทพฯ.
รศ.พญ. สพุ ร อภนิ นั ทเวช.(2558).ระบบให้ความช่วยเหลือผไู้ ด้รับผลกระทบจากการพนันจาก
ความรสู้ ู่การสร้างรปู ธรรม.บรษิ ทั สหมติ รพรินตงั้ แอนดพ์ บั ลิชชง่ิ จากดั .กรุงเทพฯ.
ศูนย์ขอ้ มูลนโยบายสาธารณะการลดปญั หาจากการพนนั (ICGP).(2556).รายงานศึกษาวิจยั ฉบบั
สมบรู ณ์ ข้อเสนอเชิงนโยบายเพอื่ ป้องกนั เดก็ และเยาวชนจากการพนันออนไลนม์ าตรการ
จดั การทางการเงินและมาตรการอืน่ ๆ.กรงุ เทพมหานคร.
สรุปผลการจดั เสวนา เร่ือง “กลไกการจัดการการพนนั ออนไลน์” เมอ่ื วันศุกรท์ ่ี ๒ ตลุ าคม ๒๕๖๓
ณ หอ้ งประชุม หมายเลข ๒๗๐๒ ชัน้ ๒๗ อาคารสุขประพฤติ ถนนประชาชืน่ กรงุ เทพมหานคร

บรรณานกุ รม (ต่อ)

กฎหมาย
พระราชบัญญตั กิ ารพนนั พุทธศกั ราช ๒๔๗๘ และท่แี กไ้ ขเพ่มิ เตมิ ฉบับท่ี ๘ พ.ศ. ๒๕๐๕
พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทาความผิดเก่ียวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. ๒๕๕๐ และที่แก้ไขเพ่ิมเติม
ฉบบั ที่ ๒ พ.ศ. ๒๕๖๐

[๑]

ภาคผนวก

[๒]

[๓]

ภาคผนวก ก

สรปุ ผลการจดั เสวนา เรอื่ ง “กลไกการจัดการการพนันออนไลน์”
เมือ่ วนั ศุกร์ที่ ๒ ตลุ าคม ๒๕๖๓ ระหวา่ งเวลา ๑๓.๐๐ – ๑๖.๐๐ นาฬกิ า
ณ ห้องประชุม หมายเลข ๒๗๐๒ ช้ัน ๒๗ อาคารสุขประพฤติ ถนนประชาช่นื

กรงุ เทพมหานคร

[๔]

สรุปผลการจดั เสวนาโต๊ะกลม เร่ือง “กลไกการจดั การการพนันออนไลน์”
จดั โดย

คณะกรรมาธิการการพัฒนาสังคม และกิจการเดก็ เยาวชน สตรี ผสู้ ูงอายุ คนพิการ และผู้ดอ้ ยโอกาส
วฒุ ิสภา

ดาเนนิ งานโดย คณะทางานเสรมิ สรา้ งการรเู้ ท่าทันส่ือออนไลนใ์ นเดก็ และเยาวชน วุฒิสภา
วันศกุ ร์ที่ ๒ ตุลาคม ๒๕๖๓

ณ ห้องประชุม หมายเลข ๒๗๐๒ ชนั้ ๒๗ อาคารสุขประพฤติ ถนนประชาช่ืน กรุงเทพมหานคร

………………………………………………………………………

คณะกรรมาธิการการพฒั นาสงั คม และกจิ การเดก็ เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ คนพิการ และผู้ด้อยโอกาส
วุฒิสภา ได้จัดเสวนาโต๊ะกลม เรื่อง “กลไกการจัดการการพนันออนไลน์” เมื่อวันศุกร์ท่ี ๒ ตุลาคม
๒๕๖๓ ณ ห้องประชุม หมายเลข ๒๗๐๒ ช้ัน ๒๗ อาคารสุขประพฤติ ถนนประชาชื่น กรุงเทพมหานคร
โดย นายวัลลภ ตังคณานุรักษ์ ประธานคณะกรรมาธิการการพัฒนาสังคม และกิจการเด็ก เยาวชน สตรี
ผู้สูงอายุ คนพิการ และผู้ด้อยโอกาส วุฒิสภา ให้เกียรติเป็นประธานกล่าวเปิดการเสวนา และนางปิยะวดี
พงศ์ไทย คณะทางานและเลขานุการคณะทางานเสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อออนไลน์ในเด็กและเยาวชน
ในคณะกรรมาธิการการพัฒนาสังคมฯ วุฒิสภา เป็นผู้กล่าวรายงาน สรุปสาระสาคัญจากการเสวนา
สรุปไดด้ ังน้ี

การเสวนาเริ่มต้นโดย นางปิยะวดี พงศ์ไทย คณะทางานและเลขานุการคณะทางาน
เสริมสร้างการรู้เท่าทันส่ือออนไลน์ในเด็กและเยาวชน ในคณะกรรมาธิการการพัฒนาสังคม ฯ
วฒุ ิสภา กลา่ วรายงาน โดยกลา่ วถงึ วัตถปุ ระสงค์ของการจัดการเสวนา ดงั นี้

[๕]

คณะทางานเสริมสร้างการรู้เท่าทันส่ือออนไลน์ในเด็กและเยาวชน ในคณะกรรมาธิการการ
พัฒนาสงั คมฯ วุฒิสภา ได้ตระหนักถึงปัญหาการพนันออนไลน์ซึ่งนับวันยงิ่ ทวีความรุนแรงมากขนึ้ ทกุ วัน
โดยเฉพาะผลกระทบถึงเด็กและเยาวชน ท้ังจากข้อมูลผลการสารวจของศูนย์วิจัยเพ่ือการพัฒนาสังคม
และธรุ กจิ และผลสารวจพฤติกรรมของเด็กและเยาวชนกบั การใชส้ อื่ ออนไลนใ์ นชว่ ง “อยู่บ้าน หยุดเช้ือ
เพ่ือชาติ” ระหว่างวันท่ี ๑ มีนาคม – ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๖๓ จานวน ๑,๐๘๙ คน จากท่ัวประเทศ
พบวา่ หลงั จากสถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ทาใหม้ เี ว็บ
พนันออนไลน์เพิ่มขึ้นกว่า ๔๔๐ เว็บไซต์ ส่งผลให้มีนักพนันหน้าใหม่เพ่ิมข้ึนอย่างต่อเนื่อง เหตุผลอีก
ประการหนึง่ ที่ทาให้ปญั หาการพนันยังคงเป็นปัญหาท่คี งอย่ใู นสงั คมไทย และทวคี วามรนุ แรงมากขึ้น คือ
ปัญหากลไกการจดั การการพนนั ออนไลน์ในปัจจุบนั ที่ยังไม่มปี ระสิทธิภาพ เน่ืองจากยังไมม่ หี น่วยงานใด
ท่ีมีอานาจและหน้าที่ในการจัดการปัญหาดังกล่าวโดยเฉพาะ ดังน้ัน จึงทาให้ปัญหาที่เกิดจากการพนัน
ออนไลน์ยังคงส่งผลกระทบท้ังในด้านสังคม เศรษฐกิจ และความมั่นคง ดังจะเห็นจากคดีอาชญากรรม
ทีเ่ กดิ ข้นึ บอ่ ยครั้งในสงั คม

คณะกรรมาธิการการพัฒนาสังคม ฯ ได้ให้ความสาคัญต่อปัญหาท่ีเกิดจากการพนันออนไลน์
ดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้น จึงเห็นควรจัดโครงการเสวนาโต๊ะกลมเร่ือง “กลไกการจัดการการพนัน
ออนไลน์” ข้ึน เพ่ือให้เกิดการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน และได้รับทราบสถานการณ์ปัจจุบันและ
แนวโน้มในอนาคตของปัญหาการพนันออนไลน์ ตลอดจนเพ่ือหากลไก รูปแบบ องค์ประกอบ ภารกิจ
และบทบาทขององค์กรหลักทด่ี แู ลจัดการปัญหาการพนันออนไลน์ อีกทงั้ ยงั เพ่อื รบั ทราบแผนปฏิบตั กิ าร
ด้านการป้องกันและลดผลกระทบเดก็ และเยาวชนจากการพนันออนไลน์ พุทธศักราช ๒๕๖๓ – ๒๕๖๙
รวมทง้ั รบั ฟังความคดิ เหน็ ต่อแผนฯ เพอื่ ผลกั ดนั สกู่ ารปฏิบตั ิอยา่ งเปน็ รูปธรรมต่อไป

ต่อจากน้ัน นายวัลลภ ตังคณานุรักษ์ ประธานคณะกรรมาธิการการพัฒนาสังคม และ
กิจการเด็ก เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ คนพิการ และผู้ด้อยโอกาส วุฒิสภา กล่าวเปิดการเสวนา
สรุปสาระสาคัญ ดังนี้

[๖]

โดยท่ีคณะกรรมาธิการการพัฒนาสังคม และกิจการเด็ก เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ คนพิการ
และผู้ด้อยโอกาส มีภารกิจเกี่ยวกับการพัฒนาสังคม เด็ก เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ คนพิการ
และผู้ด้อยโอกาส การส่งเสริมศักยภาพของชุมชนด้านการพัฒนาชีวิตความเป็นอยู่การส่งเสริม
ความเสมอภาคและขจัดการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคล การส่งเสริมและพัฒนาสวัสดิการ
สังคมและการพัฒนาคุณภาพชวี ติ ของคนไทยโดยรวม และกจิ การอื่น ๆ ท่ีเกี่ยวข้อง ได้ตระหนกั ถงึ ปญั หา
การพนันออนไลน์ท่ีมีการเปล่ียนแปลงตามบริบทของสังคมและเทคโนโลยี พบว่า การพนันมีรูปแบบ
และช่องทางการเล่นมากข้ึน โดยเฉพาะช่องทางท่ีเด็กและเยาวชนเข้าถึงได้มากข้ึน ประกอบกับขณะนี้
นายกรัฐมนตรีได้ให้ความสาคญั กับปัญหาการเข้าถึงเวบ็ ไซต์พนันออนไลนใ์ นปัจจุบัน เนอื่ งจากสามารถ
เข้าถึงได้โดยง่าย และหลากหลายช่องทาง เป็นปัญหาต่อสังคมไทย โดยเฉพาะอย่างย่ิงการกากับดูแล
การโฆษณาการพนัน โดยเฉพาะกิจกรรมที่เก่ียวข้องกับการพนันที่มีเป้าหมายหลักไปท่ีกลุ่มเด็ก
และเยาวชนจะต้องดาเนินการอย่างเด็ดขาด เพ่ือป้องกันการเข้าถึงการเล่นการพนันออนไลน์
ด้วยความสาคัญของปัญหาดังกล่าว คณะกรรมาธิการได้ต้ังคณะทางานเสริมสร้างการรู้เท่าทันส่ือ
ออนไลน์ในเด็กและเยาวชน ขึ้น เพ่ือขับเคล่ือนการดาเนินงานเกี่ยวกับสื่อออนไลน์ การจัดเสวนาในวันน้ี
มีวตั ถปุ ระสงค์เพอื่ เป็นเวทีรับฟังความเหน็ และข้อเสนอแนะจากทกุ ภาคส่วนทเี่ กย่ี วข้องเพอ่ื ประกอบการ
จดั ทารายงานผลการพิจารณาศึกษาเรอื่ ง “กลไกการจดั การการพนนั ออนไลน์” แผนดาเนนิ การเพือ่ เป็น
กลไกการจัดการการพนันออนไลน์ ในปัจจุบันยังไม่มีประสิทธิภาพ เนื่องจากยังขาดหน่วยงานหลักที่มี
หน้าที่ในการจัดการปัญหาดังการเป็นการเฉพาะ ของคณะกรรมาธิการการพัฒนาสังคมฯ ให้เป็นไปด้วย
ความละเอียดรอบคอบ เกิดการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน และได้รับข้อมูล ข้อเสนอแนะ ที่ครบถ้วน
สมบูรณ์มากยง่ิ ขนึ้ เพื่อเสนอต่อวุฒิสภาและรัฐบาลตอ่ ไป

[๗]

การอภปิ ราย เรือ่ ง “กลไกการจดั การการพนนั ออนไลน์”
เวลา ๑๔.๐๐ – ๑๕.๐๐ นาฬิกา

นายธนากร คมกฤส เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน ได้นาเสนอสถานการณ์ปัญหาการ
พนนั ออนไลน์และผลสารวจประสบการณ์และความเหน็ ของประชาชนเก่ยี วกบั การพนนั สรุปสาระสาคญั
ดงั นี้

จากสถิติการสารวจข้อมูลของศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน ต่อสถานการณ์การพนันในสังคมไทย
ในปี ๒๕๖๐ – ๒๕๖๒ พบว่า คนไทย จานวน ๓๐ ล้านคน คิดเป็นจานวนกว่า ๕๗ % เล่นการพนัน
โดยมีสัดส่วนเพิ่มขึ้นจาก ๒ ปีท่ีผ่านมา จานวน ๑.๕ ล้านคน ซ่ึงปรากฏว่ามีนักพนันหน้าใหม่ประมาณ
๗ แสนคน จากข้อมูลพบว่า สลากกินแบ่งของรัฐบาล และหวยใต้ดิน คือ การพนันที่มีคนไทยเล่นมาก
ทสี่ ดุ โดยจาแนกเป็นสลากกินแบ่งรัฐบาล จานวน ๒๓ ล้านคน หวยใตด้ นิ จานวน ๑๘ ลา้ นคน

ทศั นคตทิ เี่ ป็นแรงจูงใจในการเลน่ การพนัน
๑. เช่อื ว่าจะไดเ้ งินงา่ ยจากการพนัน เปน็ ชอ่ งทางในการทามาหากิน
๒. เชือ่ เรือ่ งโชคลาง อานาจเหนอื ธรรมชาติ
๓. คดิ ว่าการพนันคอื การลงทุน เสยี แล้วต้องถอนทนุ คนื
จากทัศนคติและแรงจูงใจดังกล่าวทาให้เกิดการเล่นการพนันเกินขอบเขตของนันทนาการ
โดยคนไทยจานวนกว่า ๒ แสนคน เล่นการพนันจนกระทั่งเป็นปัญหา (Problem Gambling) เข้าข่าย
เส่ียง จานวนกว่า ๓ ล้านคน และติดพนัน จานวนกว่า ๕ ล้านคน ได้รับผลกระทบจากการเล่นการพนัน
จานวน ๓ ล้านคน มีหน้จี ากการเล่นการพนนั ประมาณ ๑ ลา้ นคน รวมเป็นเงนิ กว่า ๑ หม่ืนลา้ นบาท

[๘]

จากสถานการณ์ในปัจจุบันอาจกล่าวได้ว่าเข้าสู่ยุครุ่งเรืองของการพนันออนไลน์ เนื่องจาก
เทคโนโลยีการสื่อสารที่ก้าวหน้าและเข้าถึงได้ง่าย Soft ware ท่ีมีความเสถียร ระบบ e-money
และ e-banking ที่สะดวก จากสถิติในปี ๒๕๖๒ พบว่า คนไทยประมาณ ๑ ล้านคน เล่นการพนัน
ทางออนไลน์ มีผู้เล่นการพนันรายใหม่ (newcomers) ประมาณ ๑ แสนคน โดยเล่นการพนันผ่าน
สมารท์ โฟน ๙๗ % มวี งเงินหมุนเวยี นกวา่ ๒ หม่ืนล้านบาท

สาเหตุของการเล่นการพนันออนไลน์ ประกอบด้วย สะดวก เลน่ ได้ทุกเวลา ๙๔ % ฝากถอนเงิน
ไดร้ วดเรว็ ๓๙ % ปกปิดตวั ตน/ปกปดิ ความลบั ได้ ๓๓ % มน่ั ใจว่าไมโ่ กง ๒๐ % โปรโมชนั ถูกใจ ๑๘ %
มีรูปแบบการเล่นท่ีหลากหลาย ๑๘ % ให้ราคาดีกว่าออฟไลน์ ๑๖ % ท้ังน้ี พบว่า ผู้เล่นพนันออนไลน์
มีโอกาสติดพนันมากกว่าผู้เล่นออฟไลนถ์ ึง ๓ เทา่

เกมการพนันออนไลน์ยอดนิยม คือ บาคาร่า ๔๕ % เสือมังกร ๒๘ % ตู้สล็อต ๒๐ % พนัน
บอล/กฬี า ๑๗ % ไฮโล/โป/น้าเต้า ๑๕ % หวยต่าง ๆ ๙ % และสกนิ e – sport ๖ %

จากการสารวจข้อมูลการเฝ้าระวังเว็บไซต์พนันในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด
๑๙ ของสถาบนั ยุวทศั น์แห่งประเทศไทย พบวา่ มีจานวนเว็บไซตก์ ารพนนั มกี ารขยายตัวกวา่ ๑๐๐ %

สาเหตุเกมพนันออนไลน์มีความอันตราย คือ รู้ผลเร็ว สร้างความรู้สึกใกล้ชนะ มีโอกาสแก้ตัว
ทันที เดมิ พันสูง

จากปัญหาต่าง ๆ สะท้อนใหเ้ ห็นสถานการณ์การพนนั ออนไลนใ์ นประเทศไทยโดยสรปุ ดังน้ี
๑. การพนันในสังคมไทยขยายตัวอย่างต่อเน่ืองแบบเอาไม่อยู่ ทั้งออฟไลน์และออนไลน์ ทั้งวิถี
เดมิ และวถิ ีใหม่
๒. ภาครัฐขาดแนวทางท่ีชัดเจนในการรับมือกับการพนัน และกลไกที่มีอยู่ไม่เข้มแข็งเพียงพอ
ในการจดั การตั้งแต่ต้นทาง กลางทาง และปลายทาง
๓. คนไทยขาดภูมิความรู้ Gambling Literacy ที่เพียงพอ จึงเกิดการติดพนัน มีปัญหา ความ
เส่ยี งก้าวเขา้ มาใหมม่ ากข้นึ อยา่ งต่อเนอ่ื ง
ท้ังนี้ กลไกการดาเนินงานต้องมีการทบทวน ต้องสร้างความตระหนักรู้ และรู้เท่าทันการพนัน
มภี มู ิคมุ้ กันเกี่ยวกบั การพนันท่เี พยี งพอ
ทา้ ยน้ี สรุปได้วา่ ปัจจบุ ัน มีเครือข่ายท่ที าหนา้ ที่จัดการปัญหาอยู่ ๒ ด้าน คอื ฝ่ายปราบปรามคือ
กรมการปกครอง สานกั งานตารวจแหง่ ชาติ และฝ่ายใหค้ วามรู้ คือกระทรวงศึกษาธกิ าร สกสว. และภาค
ประชาสังคม ดงั น้ัน จึงเสนอให้มีหน่วยงานด้านเศรษฐกิจ และการเงินเขา้ มามีส่วนร่วม เช่น หน่วยงาน
ให้บริการเครือข่ายโทรศัพท์มือถือ ธนาคาร เพื่อช่วยเฝ้าระวังเหตุการณ์ท่อี าจส่งผลกระทบต่อธุรกิจการ
พนัน หรือสานักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลในการผลักดันให้กิจการสลากเป็นต้นแบบ และทาให้กิจการ
พนนั กลายเป็นกิจการทม่ี คี วามรบั ผดิ ชอบต่อสังคม

[๙]

นางสาวศิริพร ยอดกมลศาสตร์ ผู้จัดการศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน คณะเศรษฐศาสตร์
จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั นาเสนอแนวทางในการจดั การการพนันในประเทศไทย สรปุ สาระสาคัญ ดงั น้ี

๑. ต้องรเู้ ท่าทันการพนัน ต้องรวู้ ่า เกมพนัน เว็บพนนั ออนไลน์ ถกู ออกแบบโดยนกั จติ วทิ ยาแม้
ไม่มีใครบังคับให้เล่นพนัน แต่ส่ิงกระตุ้นเร้าอาจทาให้อยากเร่ิมเล่นพนัน เม่ือเร่ิมเล่นพนันแล้ว เกมพนัน
จะทาให้ตดิ กบั ดักพฤตกิ รรม เชน่ การชวนให้ทดลองเล่นการพนนั ซึง่ ออกแบบให้ชนะได้เงินในเกม ทาให้
อยากทดลองใช้เงินจริง เพราะอยากได้รางวัลเป็นเงินจริง การทาให้ได้ใช้ทักษะในการเล่น หาข้อมูล
ทาให้รู้สึกเหมือนคุมเกมได้ โอกาสเกือบถูก เกือบชนะ สร้างภาพลวงตาว่าชัยชนะอยู่แค่เอ้ือม
การออกแบบแสง สี เสียง กระตุ้นให้อยากเล่นพนันต่อเนื่อง การตั้งรางวัลสูง ออกผลไว กระตุ้นให้
เล่นถี่ ๆ ทาให้ลืมเวลาลืมทุกส่ิงรอบตัว การเปล่ียนเงินสดเป็นส่ิงเสมือนเงิน ทาให้ไม่เห็นคุณค่าของเงิน
ได้-เสีย การพนันสาหรับบางคนอาจเป็นการเล่นสนุก เพ่ือความบันเทิง ความตื่นเต้น หรือต้องการเส่ียง
โชคเล็ก ๆ น้อย ๆ นาน ๆ ครั้ง แต่ก็เป็นกับดักพฤติกรรม อาจจะนาพาไปสู่ภาวะเสพติดการพนัน หรือ
เป็นโรคตดิ การพนัน (Pathological Gambling) ทง้ั แบบรูต้ วั และไมร่ ้ตู ัว

๒. สังคมต้องรู้เท่าทันการพนัน ซ่ึงแนวคิดกับแนวปฏิบัติเรื่องการพนันในสังคมไทยมีลักษณะ
ลกั ลนั่ เชน่ กฎหมายมุง่ เนน้ ควบคมุ /ปราบปรามไม่ให้คนเลน่ พนนั แตส่ านกั งานสลากกนิ แบง่ รัฐบาลกลบั
เพ่มิ ปริมาณสลากอยา่ งต่อเน่อื ง เท่ากบั สนบั สนุนใหม้ ีการเล่นพนันเพ่ิมมากขนึ้ ศาสนาถอื วา่ การพนนั เปน็
อบายมุข แตน่ กั บวชบางคนยังคงใบ้หวยเพือ่ ช่วยชาวบา้ น สอ่ื ประณามการเล่นพนนั วา่ เป็นทางเส่ือมของ
สังคม แต่ส่ือจานวนหนึ่งกลับชี้ช่องทางและสนับสนุนข้อมูลให้คนเข้าถึงแหล่งพนัน กฎหมายบัญญัติว่า
การเล่นพนันเป็นความผิด แต่ในทัศนคติของคนท่ัวไปเห็นว่า การพนันไม่ใช่สิ่งช่ัวร้าย เจ้าหน้าที่ตารวจ
ไม่ให้ความสาคญั เพราะถือว่าเปน็ ความผดิ เลก็ นอ้ ย คนถกู จับด้วยคดพี นันไม่ได้ถกู รังเกยี จ และสว่ นใหญ่
ได้รับโทษเพียงโทษปรบั คนเลน่ พนนั ไมร่ ู้สึกผิดหรือเกรงกลัวกฎหมายว่าด้วยการพนัน คนส่วนใหญ่ไม่รู้
ว่า กฎหมายบัญญัติ ห้ามไม่ให้บุคคลอายุต่ากว่า ๒๐ ปีบริบูรณ์ หรือไม่บรรลุนิติภาวะ เข้าเล่น (พนัน)
รวมถึงหา้ มซอ้ื หา้ มขายสลากกนิ แบง่ รฐั บาลกบั คนอายุต่ากวา่ ๒๐ ปี

[๑๐]

๓. กฎหมายที่เก่ียวข้อง ได้แก่ พระราชบัญญัติการพนัน พุทธศักราช ๒๔๗๘ พระราชบัญญัติ
สานักงานสลากกนิ แบง่ รฐั บาล พ.ศ. ๒๕๑๗ และทีแ่ กไ้ ขเพิ่มเติม (ฉบบั ท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๒ จากการบงั คบั
ใช้พระราชบัญญัติการพนัน พุทธศักราช ๒๔๗๘ พบปัญหาการบังคับใช้ อาทิ ไม่มีบทนิยามคาว่า
“การพนัน” ไม่มีโครงสร้างกากับดูแลการพนันท่ีครอบคลุม ไม่คานึงถึงผลกระทบ ไม่มีหมวดว่าด้วย
เดก็ และเยาวชน อัตราโทษต่า เปน็ ตน้

แนวทางในการจดั ทากฎหมายวา่ ดว้ ยการพนันใหท้ ันสมัย
วัตถปุ ระสงคใ์ นการตรากฎหมายการพนัน ไดแ้ ก่
๑) ธรุ กจิ การพนันตอ้ งไม่ยุ่งเกีย่ วกบั การคอร์รัปชัน่ และอาชญากรรม โดยเฉพาะการฟอกเงิน
๒) เด็กและเยาวชน และบุคคลที่ขาดความสามารถในการปกป้องตนเองต้องได้รบั การคุ้มครอง
มิใหเ้ ขา้ ไปเกยี่ วขอ้ งกับการพนัน
๓) ใหห้ ลักประกันว่าธุรกิจการพนันจะดาเนินการอย่างซอื่ ตรง ไม่เอาเปรยี บผ้เู ล่นการพนัน
๔) รัฐจัดเก็บภาษีได้เต็มเม็ดเต็มหน่วย อาทิ ภาษีธุรกิจการพนัน ภาษีมูลค่าเพิ่ม ค่าธรรมเนียม
ท่ีธุรกิจการพนันต้องจัดส่งให้กับหน่วยงานด้านการป้องกันและลดผลกระทบจากการพนันหรือองค์กร
สาธารณประโยชน์ ฯลฯ
๕) รัฐต้องตระหนักถึงต้นทุนผลกระทบทางสังคมจากการพนัน อาทิ ศูนย์วิจัยในสหรัฐอเมริกา
พบว่า ในปี ๒๐๐๔ สหรัฐอเมริกามีต้นทุนทางสังคมที่เกิดจากคนอเมริกันประสบปัญหาจากการพนัน
และเป็นโรคติดพนันสูงถึง ๔๗,๐๘๕ ล้านดอลลาร์ ซึ่งใกล้เคียงกับรายรับท่ีได้จากอุตสาหกรรมคาสิโน
ในปีเดียวกันที่ ๔๗,๙๖๖ ล้านดอลลาร์
การกาหนดบทนิยามคาว่า “การพนนั ”
“การพนัน” หมายความวา่ กิจกรรมใด ๆ กต็ ามทเ่ี ป็นการเส่ียงโชค โดยอาศัยผลหรอื เหตุการณ์
อย่างหนึ่งอย่างใดที่ไมแ่ น่นอนเป็นข้อแพช้ นะกัน และมุ่งประสงค์เอาเงนิ ทรพั ย์สนิ หรอื ประโยชน์อย่าง
อน่ื แก่กนั จากการเลน่ น้ัน (ในฐานะรางวลั ท่ีเอาชนะความเสย่ี งได้)
กฎหมายว่าด้วยการพนัน มีวตั ถปุ ระสงคเ์ พือ่ ม่งุ ควบคมุ ธรุ กจิ หรอื ผูใ้ ห้บริการในอตุ สาหกรรมการ
พนัน โดยกาหนดลักษณะของการพนันเพื่อเข้าสังคม (Social Gambling) ไว้ชัดเจน เช่น เป็นการเล่น
พนันกบั คนในครอบครวั ญาติ มติ ร เล่นเพื่อความบนั เทิง ผลแพช้ นะไม่ใชส่ ่งิ สาคัญทส่ี ดุ เป็นต้น
การจัดหมวดหมขู่ องการพนัน (Gambling)
เกมพนัน (Gaming) ได้แก่ เล่นไพ่หรือเกมพนันอ่ืนในบ่อน / คาสิโน (gaming tables) เกม /
เครือ่ งเล่น / สลอตแมชชนี (gaming machines)
การพนันทายผลการแข่งขัน (Betting) ได้แก่ อัตราจ่ายคงที่ (bookmaking) อัตราจ่ายผันแปร
ตามจานวนเงินพนนั รวม (totalizator)

[๑๑]

สลาก/ลอตเตอร่ี (Lottery) ได้แก่ สลากกินแบ่ง ลอตโต้ สลากรู้ผลทันที สลากตัวเลข
(๓ ตัว ๒ ตวั ) สลากกฬี า (Toto)

การตลาดลนุ้ โชค (sales promotion gambling)
โครงสร้างกากับดูแลการพนัน ตามกฎหมายว่าด้วยการพนันในต่างประเทศ ส่วนใหญ่
มีโครงสร้างกากับดูแลการพนันในลักษณะที่คล้ายกัน คือ กาหนดให้มีคณะกรรมการกากับดูแลกิจการ
สลาก ข้ึนชุดหน่ึง โดยส่วนใหญ่กาหนดให้มีคณะกรรมการกากับดูแลการพนัน เพื่อทาหน้าที่กากับดูแล
การพนันอ่ืน ๆ นอกเหนือจากกิจการสลาก บางประเทศกาหนดให้มีคณะกรรมการกากับดูแลคาสิโน
ขึ้นเป็นการเฉพาะซ่ึงปรากฏว่ามีเพียงบางประเทศท่ีกาหนดให้มีคณะกรรมการกากับดูแลการพนัน
ออนไลน์เป็นการเฉพาะขึ้น ท้ังน้ี ทุกประเทศที่มีกฎหมายว่าด้วยการพนันท่ีทันสมัยจะกาหนดให้มี
คณะกรรมการปอ้ งกนั และลดผลกระทบจากการพนันข้ึนชดุ หนึ่ง
คณะกรรมการกากับดูแล มีหน้าที่จัดสรรเงินให้หน่วยงานหลักที่รับผิดชอบด้านการป้องกัน
และลดผลกระทบจากการพนัน หรือองค์กรสาธารณประโยชน์ โดยคณะกรรมการกากับดูแลจะใช้
รายงานการสารวจสถานการณ์การพนนั การประเมนิ ผลธุรกิจการพนัน ประกอบการกาหนดทศิ ทางการ
กากบั ดแู ลและการเกบ็ คา่ ธรรมเนียมจากธุรกจิ การพนนั
คณะกรรมการป้องกันและลดผลกระทบจากการพนัน มีองค์ประกอบ อาทิ ตัวแทนภาครัฐ
ด้านการศึกษา ด้านสาธารณสุข ด้านการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ด้านการดูแลท้องถิ่น ตัวแทน
ภาคประชาชนด้านเด็กและเยาวชน ครอบครัว ชุมชน นักพัฒนา เป็นต้น โดยมีภารกิจในการส่งเสริม
และสนับสนุนการสารวจสถานการณ์การพนัน การวิจัย วิเคราะห์ สังเคราะห์ เพื่อสร้างการรู้เท่าทัน
การพนัน และหาแนวทางป้องกันปัญหาจากการพนัน ส่งเสริมและสนับสนุนการพัฒนาและการ
ดาเนินการของเครือข่ายจิตแพทย์เพ่ือการบาบัดผู้ติดการพนัน สนับสนุนกิจกรรมเผยแพร่
ประชาสัมพันธ์ ทาความเข้าใจ เพ่ือรู้เท่าทันถึงโทษและผลเสียของการพนัน สนับสนุนทุน จัดกิจกรรม
ระดับพื้นท่ีเพื่อสร้างทางเลือกในการใช้เวลา (ทดแทนการเล่นพนัน) สนับสนุนทุนการศึกษาสาหรับเด็ก
และเยาวชน ฯลฯ
การพนัการคุ้มครองเด็กและเยาวชนจากการพนนั
บทบัญญัตเิ ดิม “ไม่ใหบ้ คุ คลอายตุ ่ากว่า ๒๐ ปีบริบูรณ์ หรือไม่บรรลนุ ติ ิภาวะ เขา้ เลน่ (พนัน) ดว้ ย”
กาหนดมาตรการคุ้มครองให้ชัดเจน โดยถือว่าการกระทาความผิดท่ีมีบุคคลอายุต่ากว่า ๒๐ ปี
บริบรู ณ์ หรือไมบ่ รรลนุ ิตภิ าวะ เป็นการกระทาความผดิ ขนั้ รุนแรง ต้องเพ่ิมโทษ
บทบัญญัติฐานความผิดเพิ่มเติมเพื่อสนับสนุนการคุ้มครอง เช่น ความผิดของผู้ประกอบการ
ที่อนุญาตให้เด็กเข้าสถานพนัน ความผิดของผู้ประกอบการท่ีอนุญาตให้เด็กเข้าเล่นการพนัน ความผิด
ของลกู จ้างทอ่ี นุญาตใหเ้ ดก็ เขา้ สถานพนนั ความผิดของลูกจา้ งทอ่ี นญุ าตให้เดก็ เขา้ เล่นการพนนั ความผดิ
ฐานชักชวนเด็กเข้าไปในสถานท่ีเล่นการพนัน ความผิดจากการโฆษณาพนันทุกประเภท ความผิดอ่ืน

[๑๒]

เชน่ การจ้างเดก็ ให้ทางานเกย่ี วกบั การพนันบางประเภท เชน่ การเข้าเล่นพนัน การเข้าไปในสถานท่เี ล่น
พนนั และอานวยความสะดวกชว่ ยเหลอื เกยี่ วกับการพนนั เป็นตน้

ความผดิ และโทษ
ถ้ากฎหมายกาหนดอัตราโทษสงู หากเจ้าหน้าทท่ี างานเครง่ ครดั จะส่งผลใหป้ ัญหาการพนนั ลดลง
เช่น การกาหนดโทษผู้กระทาความผิดในกฎหมายว่าด้วยการพนันของประเทศฝรั่งเศส หากผู้เปิดบ่อน
การพนันผิดกฎหมาย มีอัตราโทษจาคุก ๓ ปี และปรับ จานวน ๙๐,๐๐๐ ยูโร กรณีที่รว่ มกันกระทาผิด
เปน็ หมู่คณะ ตอ้ งระวางโทษจาคกุ ๗ ปี และปรบั จานวน ๒๐๐,๐๐๐ ยูโร
สาหรับบุคคลธรรมดาท่ีกระทาความผิดต้องระวางโทษ เช่น การเสียสิทธิในฐานะพลเมือง สิทธิ
ทางแพ่ง และสิทธิทางครอบครัว การริบทรัพย์สิน การปิดสถานประกอบการหรือสาขาของบริษัทท่ีใช้
กระทาความผิด การห้ามเข้ารับราชการหรือประกอบวิชาชีพหรือทากิจการบางประเภท การเล่นพนัน
ในทางสาธารณะ ระวางโทษจาคกุ หกเดือนและปรบั ๗,๕๐๐ ยูโร
กรณีการโฆษณาบอ่ นการพนันทไ่ี มไ่ ด้รบั อนญุ าต ระวางโทษปรบั ๑๐๐,๐๐๐ ยโู ร โดยศาลอาจ
กาหนดเพม่ิ จานวนคา่ ปรบั ไดถ้ ึงสเี่ ทา่ ของจานวนเงนิ ค่าโฆษณาท่ีไมช่ อบดว้ ยกฎหมาย
สดุ ท้าย เราทุกคนจะปฏิเสธไม่ได้เลยวา่ เราเขา้ สู่ยคุ ออนไลน์ ภาคธุรกิจมี big data เปน็ กลไก
สาคัญ ทาให้ผู้ค้าหรือธุรกิจ รู้จักเรามากกว่าเรารู้จักตนเอง ดังน้ัน การจะก้าวพ้นกับดักการพนัน
เราจะต้องเรียนรู้ว่า “การพนัน” เป็นกิจกรรมเพ่ือการเสียเงิน ไม่ต้องหวังว่าจะได้กลับคืน มีโอกาสติด
พนนั สงู ดงั น้นั วิธีการเอาชนะการพนนั คือ “หยดุ เลน่ ”
ดร.ธีรารัตน์ พันทวี วงศ์ธนะเอนก นายกสมาคมวิทยุ และสื่อเพ่ือเด็กและเยาวชน
และรองประธานคณะทางานเสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อออนไลน์ในเด็กและเยาวชน นาเสนอ
แผนปฏิบัติการด้านการป้องกัน และลดผลกระทบเด็กและเยาวชนจากการพนันออนไลน์พุทธศักราช
๒๕๖๓ – ๒๕๖๙ สรปุ สาระสาคัญ ดังน้ี
ช่องทาง

จากสถานการณ์ปัญหาการพนันออนไลน์ซ่ึงนับวันย่ิงทวีความรุนแรงมากข้ึนทุกวัน จาก
กรณศี ึกษาพบวา่ กลมุ่ เดก็ อายุ ๑๕ – ๑๘ ปี ซึ่งองค์การอนามยั โลกไดจ้ ดั ใหก้ ารติดเกมเปน็ โรคชนดิ หน่ึง

[๑๓]

(Gaming Disorder) เป็นอาการทางจิตที่รุนแรงและต้องได้รับการบาบัดรักษาเช่นเดียวกับโรคอื่น ๆ
ไม่ว่าจะเป็นการติดเกม ออนไลน์ หรือวิดีโอเกม ซึ่งเป็นผลกระทบท่ีเกิดจากการติดเกมเป็นผลทาง
ด้านลบ โดยเฉพาะผลกระทบถึงเด็กและเยาวชน ซ่ึงสาเหตุของปัญหาท่ีสาคัญประการหน่ึง คือ กลไก
การจัดการการพนันออนไลน์ในปัจจุบันที่ยังไม่มีประสิทธิภาพ เนื่องจากยังไม่มีหน่วยงานใดที่มีอานาจ
และหน้าที่ในการจัดการปัญหาดังกล่าวโดยเฉพาะ โดยการดาเนินงานป้องกันและแกไ้ ขปัญหาท่ีผ่านมา
ได้มีการส่งเสริมและปกปอ้ งคุ้มครองเด็กและเยาวชนในการใช้ส่อื ออนไลน์ การปกป้องคุ้มครองเด็กและ
เยาวชนจากการพนันฟุตบอลออนไลน์ในช่วงการแข่งขันฟุตบอลโลก ๒๐๑๘ รอบสุดท้าย การประกาศ
เจตนารมณร์ ว่ มปกป้องคุ้มครองเด็กจากภยั ออนไลน์

การดาเนินงานตามแผนงานได้มีการพิจารณาทบทวนกฎหมายที่เกี่ยวข้องหลายฉบับ ได้แก่
พระราชบัญญัติการพนัน พุทธศักราช ๒๔๗๘ และท่ีแก้ไขเพิ่มเติม พระราชบัญญัติสานักงานสลากกิน
แบง่ รฐั บาล พ.ศ. ๒๕๑๗ และทแี่ กไ้ ขเพิม่ เติม พระราชบญั ญตั คิ ุม้ ครองเดก็ พ.ศ. ๒๕๔๖ พระราชบัญญตั ิ
ส่งเสริมการพัฒนาเด็กและเยาวชนแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๐ และท่ีแก้ไขเพ่ิมเติม พระราชบัญญัติสุขภาพ
แห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๐ พระราชบัญญัติคอมพิวเตอร์ พ.ศ. ๒๕๕๐ และที่แก้ไขเพิ่มเติม พระราชบัญญัติ
การประกอบกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ พ.ศ. ๒๕๕๑ พระราชบัญญัติป้องกันและ
ปราบปรามการฟอกเงิน พ.ศ. ๒๕๔๒ พระราชบัญญัติกองทุนพัฒนาส่ือปลอดภัยและสร้างสรรค์
พ.ศ. ๒๕๕๘ พระราชบญั ญัติกองทนุ สนบั สนนุ การเสรมิ สร้างสขุ ภาพ พ.ศ. ๒๕๔๔

การดาเนินการสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ แผนการปฏิรูป
ประเทศ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๒ พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔ คาแถลงนโยบาย
รฐั บาล และยทุ ธศาสตร์สอื่ ออนไลน์ พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

การประเมนิ สภาพแวดล้อมทเี่ ก่ียวข้อง
จุดแข็ง (STRENGHTS) ประกอบด้วย ๑) บุคลากรที่เก่ียวข้องเคยดาเนินงานร่วมกัน
: มีสัมพันธภาพและความเข้าใจแนวทางการดาเนินงานร่วมกัน ๒) หน่วยงานภาครัฐ ประชาสังคม
วิชาการ ท่ีเก่ียวข้องโดยตรงร่วมเป็นคณะทางาน ๓) มีกลไกท่ีปรึกษาที่มีศักยภาพ เช่ือมประสานและ
หนุนเสริมการดาเนินงาน ๔) การจัดทาและขับเคล่ือนแผนเป็นทางการภายใต้คาสั่งคณะอนุกรรมการ
ส่งเสริมการปกป้องคุ้มครองเด็กและเยาวชนในการใช้สื่อออนไลน์ ได้รับความร่วมมือจากทุกภาคส่วน
๕) มีเคร่ืองมือองค์ความรู้ทพ่ี รอ้ มขับเคล่ือนเชิงยุทธศาสตร์ได้ ๖) มีการดาเนินงานร่วมกับภาคีเครอื ขา่ ย
อยา่ งแขง็ ขันและตอ่ เนือ่ ง
จุดอ่อน (WEAKNESSES) ประกอบด้วย ๑) ขาดหน่วยงานภาครัฐที่เป็นเจ้าภาพรับผิดชอบ
๒) ขาดภาคีเครือข่ายส่ือสารมวลชนและสื่อออนไลน์ร่วมเป็นคณะทางานขับเคลื่อน ๓) ปัญหาการพนัน
ออนไลน์ไม่ใช่ภารกิจหลักในการดาเนินงานของหน่วยงานและองค์กรที่ร่วมขับเคลื่อน ๔) บุคลากรใน
ระดบั พนื้ ทีข่ าดความรู้ความเขา้ ใจและทกั ษะเฉพาะทาง ๕) กาลงั คนและงบประมาณไม่เพียงพอต่อการ

[๑๔]

ดาเนินงานเชิงรุก ๖) หน่วยงานท่ีเก่ียวข้องยังไม่มีมาตรการควบคุมและปิดกั้นเว็บไซต์จากต่างประเทศ
ที่มีประสิทธผิ ล

โอกาส (OPPORTUNITIES) ประกอบดว้ ย ๑) กรมกิจการเดก็ และเยาวชน และ สช. เปน็ กลไก
และช่องทางผลักดันวาระเข้าสู่การพิจารณาของคณะรัฐมนตรีและหน่วยงานที่เก่ียวข้อง ๒) ภาคี
เครือข่ายเชิงนโยบายในรัฐสภามีความเข้าใจและตระหนักถึงปัญหาและผลกระทบ ๓) กฎหมายหลาย
ฉบับสามารถนามาเป็นเคร่ืองมือได้ ๔) ยุทธศาสตร์ชาติ แผนแม่บทฯ แผนการปฏิรูปประเทศ
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมฯ มีเนื้อหาสนับสนุน ๕) กองทุนหรือแหล่งงบประมาณภายนอกเห็น
ความสาคัญและมีแนวทางการสนับสนุน ๖) ภาคีเครือข่ายระดับพื้นท่ีเห็นความสาคัญและพร้อม
ดาเนินงานเชิงรุก ๗) เทคโนโลยีสารสนเทศสามารถเช่ือมโยงความร่วมมือและเป็นช่องทางพัฒนา
ศักยภาพภาคส่วนที่เกีย่ วข้อง

ภัยคุกคาม (THREATS) ประกอบด้วย ๑) การป้องกันและลดผลกระทบเด็กและเยาวชนจาก
การพนนั ออนไลน์ไม่เป็นนโยบายหลักของหน่วยงานที่เก่ยี วข้อง ๒) กฎหมายทเี่ กย่ี วข้องมีบทกาหนดโทษ
ท่ีไม่รุนแรงเมื่อเทียบกับสภาวการณ์ปัจจุบัน ๓) สังคมไทยคุ้นเคยกับการพนันมองเป็นเรื่องปกติ
๔) ส่ือมวลชนนิยมเสนอข่าวที่ส่งเสริมให้คนไทยเห็นว่าการพนันเป็นเร่ืองปกติของสังคม ๕) การพนัน
ออนไลน์เป็นธุรกิจถูกกฎหมายในบางประเทศไม่สามารถปิดกั้นข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิผล
๖) ผู้ประกอบกิจการมีกลยุทธ์การตลาดที่เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายและสามารถจูงใจให้เล่นได้อย่างมี
ประสิทธิผล ๗) ธุรกรรมทางการเงินออนไลน์/สกุลเงินออนไลน์ ส่งผลให้การพนันออนไลน์สามารถ
กระทาได้งา่ ยขนึ้

ยทุ ธศาสตรก์ ารดาเนนิ งาน
การกาหนดวิสัยทัศน์ ภายในปี ๒๕๖๙ เด็กและเยาวชนไทยมีภูมิคุ้มกัน และรู้เท่าทันการพนัน
ออนไลน์ โดยมีกลไกในการกากับของรัฐท่ีเป็นอิสระ ทาหน้าท่ีบูรณาการความร่วมมือทุกภาคส่วน
เพ่อื ลดผลกระทบจากการพนันออนไลน์
พันธกิจ การผลักดันให้เกิดกลไกในกากับของรัฐที่เป็นอิสระทาหน้าท่ีบูรณาการความร่วมมอื ใน
การดาเนินงานและให้มีงบประมาณสนับสนุนที่เพียงพอ การสร้างองค์ความรู้และเผยแพร่ การสร้าง
ความตระหนกั สาธารณะ การปกป้องคุ้มครองและบาบดั เยียวยา การเฝา้ ระวังและการติดตามการบังคับ
ใชก้ ฎหมาย
เป้าประสงค์ ประกอบด้วย
๑) เด็กและเยาวชนเข้าร่วมกระบวนการสร้างความรู้เท่าทันพนันออนไลน์ ปีละไม่น้อยกว่า
๑๐,๐๐๐ คน
๒) ประเทศไทยมีกลไกในกากับของรัฐท่ีเป็นอิสระทาหน้าท่ีบูรณาการความร่วมมือในการ
ดาเนนิ งาน และให้มีงบประมาณสนับสนนุ ทเี่ พยี งพอ

[๑๕]

๓) ประเทศไทยมรี ะบบสารสนเทศเก่ยี วกับการพนนั ออนไลน์
๔) ประเทศไทยมีมาตรการในการเฝ้าระวงั และมีกลไกสนับสนนุ การบังคบั ใช้กฎหมาย
๕) ทุกจงั หวัดมกี ลไกการปกป้องคมุ้ ครอง ใหค้ าปรึกษา และบาบดั เยยี วยา
ดังนนั้ จงึ ไดก้ าหนดให้มยี ทุ ธศาสตร์ ๕ ดา้ น ประกอบดว้ ย
ยุทธศาสตร์ที่ ๑ การผลักดันประเด็นการรู้เท่าทันการพนันออนไลน์เป็นวาระแห่งชาติ
กลยทุ ธ์ ๑.๑ การผลักดนั นโยบาย กลยทุ ธ์ ๑.๒ การส่อื สารสาธารณะ โดยทุกคนต้องรบั รรู้ ว่ มกันเก่ียวกับ
ภัยออนไลน์
ยุทธศาสตร์ท่ี ๒ การสร้างและพฒั นาใหเ้ กิดกลไกในกากบั ของรัฐ เพ่อื ทาหน้าทีบ่ รู ณาการความ
รว่ มมอื ในการดาเนนิ งาน กลยุทธ์ ๒.๑ การผลักดันใหเ้ กิดกลไกในกากับของรฐั กลยุทธ์ ๒.๒ การศึกษา
ความเป็นไปไดแ้ ละผลกั ดนั ให้เกดิ กองทนุ หรือระบบจัดสรรงบประมาณเพื่อป้องกนั และลดผลกระทบ
เดก็ และเยาวชนจากการพนนั ออนไลน์
ยทุ ธศาสตร์ที่ ๓ การสรา้ งองคค์ วามรู้ จดั การความรู้ และเผยแพร่ กลยุทธ์ ๓.๑ การตดิ ตามสถานการณ์
การพนนั ออนไลน์ การวจิ ัยและการจดั การความรู้ กลยุทธ์ ๓.๒ การเผยแพร่ความรแู้ ละพฒั นาทรัพยากรบุคคล
ยุทธศาสตร์ท่ี ๔ การส่งเสริมบทบาทและระดมความร่วมมือของทุกภาคส่วนในการป้องกัน
ลดผลกระทบ ให้คาปรึกษา และบาบัดเยียวยา กลยุทธ์ ๔.๑ การส่งเสริมความรับผิดชอบร่วมของ
ผปู้ ระกอบการดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศและสื่อมวลชน กลยุทธ์ ๔.๒ การสง่ เสริมบทบาทและการมีสว่ น
ร่วมของหน่วยงาน องคก์ ร และภาคเี ครือขา่ ยในระดับจงั หวดั กลยุทธ์ ๔.๓ การเพิม่ ศกั ยภาพการป้องกนั
ช่วยเหลือ คุม้ ครอง และเยยี วยา
ยุทธศาสตร์ที่ ๕ การสนับสนุนให้เกิดเครือข่ายเฝ้าระวังและส่งเสริมการบังคับใช้กฎหมาย
กลยุทธ์ ๕.๑ การส่งเสริมการบงั คบั ใช้กฎหมาย กลยทุ ธ์ ๕.๒ การพฒั นาและปรับปรุงกฎหมาย
การขับเคลื่อนแผนสู่การปฏิบัติ เพ่ือให้ทันต่อสถานการณ์ภัยออนไลน์ท่ีทวีความรุนแรง
ข้นึ อย่างต่อเน่ือง ผ่านหน่วยงานทเี่ กี่ยวข้อง ดงั น้ี
๑) คณะกรรมการสง่ เสริมการพัฒนาเดก็ และเยาวชนแห่งชาติ
๒) กรมกจิ การเด็กและเยาวชน กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมนั่ คงของมนุษย์
๓) สานักเฝ้าระวังทางวฒั นธรรม กระทรวงวฒั นธรรม
๔) กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย
๕) กระทรวงศึกษาธกิ าร
๖) กระทรวงสาธารณสุข
๗) กระทรวงการอดุ มศึกษา วทิ ยาศาสตร์ วิจัยและนวตั กรรม
๘) กระทรวงดจิ ทิ ัลเพื่อเศรษฐกจิ และสังคม

[๑๖]

๙) สานักงานตารวจแหง่ ชาติ กองบงั คับการปราบปรามการกระทาผดิ เกีย่ วกบั อาชญากรรม
ทางเทคโนโลยี

๑๐) สานักงานคณะกรรมการกจิ การกระจายเสียง กจิ การโทรทศั น์ และกิจการโทรคมนาคมแหง่ ชาติ
๑๑) สานักงานคณะกรรมการป้องกนั และปราบปรามการฟอกเงนิ
๑๒) สานักงานกองทนุ สนบั สนนุ การสรา้ งเสรมิ สุขภาพ
๑๓) สานักงานกองทนุ พัฒนาส่ือปลอดภยั และสร้างสรรค์
๑๔) สานกั งานสลากกนิ แบง่ รฐั บาล
๑๕) สานกั งานคณะกรรมการส่งเสริมวทิ ยาศาสตร์ วจิ ัยและนวตั กรรม
๑๖) กรมประชาสัมพันธ์ องคก์ ารกระจายเสยี งและแพรภ่ าพสาธารณะแหง่ ประเทศไทย
๑๗) สมาคมวทิ ยแุ ละสอ่ื เพอื่ เด็กและเยาวชน
๑๘) สมาคม/สภาวชิ าชพี ด้านสอื่ มวลชน
๑๙) กรมการพฒั นาชมุ ชน
๒๐) ธนาคารออมสนิ และธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณก์ ารเกษตร
๒๑) องคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถิน่
๒๒) สภาเดก็ และเยาวชนแห่งประเทศไทย สถาบันยุวทศั น์แห่งประเทศไทย และเครอื ขา่ ยเดก็
และเยาวชน
๒๓) มูลนธิ ิสาธารณสขุ แหง่ ชาติ มูลนธิ ิรณรงค์หยุดพนนั ศูนยศ์ กึ ษาปญั หาพนัน และภาคี
เครือข่ายทีเ่ ก่ียวขอ้ ง

การเปิดรับฟงั และรว่ มสะทอ้ นความเห็นจากผเู้ ขา้ รว่ มเสวนา
เวลา ๑๕.๐๐ – ๑๖.๐๐ นาฬิกา

หลังจากน้ัน ดร.ธีรารัตน์ พันทวี วงศ์ธนะเอนก ทาหน้าท่ีเป็นผู้ดาเนินรายการ ได้เปิดรับฟัง
และร่วมสะท้อนความเห็นและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับแนวทางในการขับเคลื่อนแผนปฏิบัติการด้านการ
ป้องกันและลดผลกระทบเด็กและเยาวชนจากการพนันออนไลน์พุทธศักราช ๒๕๖๓ – ๒๕๖๙ ให้เกิด
ประสทิ ธิภาพจากผเู้ ขา้ ร่วมเสวนา สรปุ สาระสาคญั ได้ ดงั นี้

[๑๗]

นายรณณรงค์ แก้วเพ็ชร์ ประธานเครือข่ายรณรงค์ทวงคืนความยุติธรรมในสังคม ได้แสดง
ความเห็นในประเดน็ ตา่ ง ๆ สรุปสาระสาคัญได้ดงั นี้

๑. สานักงานตารวจแห่งชาติ ซ่ึงเป็นหน่วยงานหลักท่ีมีภารกิจในการกากับดูแลและบังคับใช้
กฎหมายท่ีเกี่ยวข้องกับการจัดการการพนันโดยตรง ดังน้ัน จึงมีอานาจในการดาเนินคดีกับผู้กระทา
ความผิดเกี่ยวกับการพนันได้โดยทันที โดยไม่ต้องรอให้หน่วยงาน/บุคคลอื่นใดแจ้งความร้องทุกข์
กล่าวโทษ โดยเฉพาะการดาเนินคดีกรณีที่เกีย่ วกับช่องทางในการเผยแพรแ่ ละโฆษณาเกย่ี วกับการพนัน
ออนไลน์ อยา่ งไรกต็ าม ขอเสนอให้สานกั งานตารวจแห่งชาติกาหนดนโยบายที่ชดั เจนว่าจะมอบหมายให้
หนว่ ยงานใดเปน็ หนว่ ยงานหลกั ท่ีมหี นา้ ท่ีรับผดิ ชอบในการดาเนินคดีทเี่ กิดจากการโฆษณาพนันออนไลน์
หรืออาจพิจารณาแต่งตั้งคณะทางาน/ชุดเฉพาะกิจขึ้นมาเพ่ือควบคุมดูแลและแก้ไขปัญหาได้ทันต่อ
สถานการณ์

๒. สานกั งานคณะกรรมการกจิ การกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม
แห่งชาติ (กสทช.) ควรทาหน้าท่ีในการกากับ ดูแล และควบคุมการนาเสนอข่าวของสื่อต่าง ๆ รวมท้ัง
รายการที่นาเสนอเลขเดด็ /หวย/การเส่ยี งโชคในรูปแบบตา่ ง ๆ อยา่ งเข้มงวด

๓. กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ควรเร่งพิจารณาแก้ไขระเบียบต่าง ๆ ท่ีเกี่ยวข้อง
เพื่อให้การบังคับกฎหมายเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากน้ี ยังควรเร่งพิจารณาคดีภายใต้กรอบ
ระยะเวลาที่เหมาะสมว่าคดีน้ันเข้าข่ายผิดตามกฎหมายหรือไม่ ท้ังนี้ เพื่อจะได้ดาเนินการส่งต่อให้
สานกั งานตารวจแหง่ ชาติดาเนินการต่อไป

๔. ควรมกี ารบังคบั ใชก้ ฎหมายอยา่ งเขม้ งวดและจรงิ จังเพ่ือป้องกนั การเขา้ ถงึ ชอ่ งทางการพนนั
ออนไลน์ของเด็กและเยาวชน

[๑๘]

นายเสด็จ บุนนาค คณะทางานเสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อออนไลน์ในเด็กและเยาวชน
ได้แสดงความเห็นในประเดน็ ต่าง ๆ สรปุ สาระสาคญั ได้วา่

ปัจจุบันยังไม่มีกฎหมายที่บังคับใช้และกาหนดโทษที่ครอบคลุมถึง การใช้ สื่อออนไลน์ ท่ีผิด
กฎหมาย โดยเฉพาะความผิดท่ีเกิดจากการพนันออนไลน์ อย่างไรก็ตาม สื่อมวลชนในฐานะท่ีทาหน้าที่
นาเสนอขอ้ มูลมีความพร้อมเข้าไปมีส่วนร่วมในการช่วยปกป้องและควบคุมไม่ให้สื่อมวลชนเผยแพรข่ ่าว
ท่ีส่งผลกระทบต่อสังคม รวมถึงการชักจูงให้ประชาชนเล่นการพนัน/สลากพนันต่าง ๆ รวมท้ังสื่อ
ออนไลนใ์ นชอ่ งทางตา่ ง ๆ และแม้วา่ สานักงานคณะกรรมการกจิ การกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และ
กิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) จะมีอานาจกากับดูแลการนาเสนอข่าวของสื่อมวลชน แต่ก็มี
กรอบอานาจทาได้เพียงตักเตือนการนาเสนอส่ือออนไลน์เท่านั้น ดังน้ัน จึงได้มีการร่างพระราชบัญญัติ
ส่งเสริมจริยธรรมและมาตรฐานวิชาชีพส่ือมวลชน พ.ศ. .... ซ่ึงอยู่ระหว่างนาเสนอต่อท่ีประชุมวุฒิสภา
เพื่อใช้ เป็นก รอบในการ กาหน ดมาต รฐาน จริยธ รรมสื่อมวลชนใน การเ ผยแพร่ และ นาเสนอ ข่า ว
ท่ีสร้างสรรค์และปลอดภัย โดยร่างพระราชบัญญัติฉบับดังกล่าวมีสาระสาคัญที่แตกต่างจากกฎหมาย
ท่ีบังคับใช้อยู่เดิม กล่าวคือ มีเนื้อหาสาระท่ีหมายรวมถึงสื่อและการพนันออนไลน์ด้วย โดยมี
คณะกรรมการวิชาชีพทาหน้าท่ีควบคุมดูแล ตลอดจนการกาหนดบทลงโทษทางจริยธรรม อีกท้ังยังมี
บทลงโทษโดยเชอื่ มโยงไปกฎหมายอ่ืนๆ ท่ีเก่ยี วข้องด้วย เช่น กฎหมายอาญา เป็นต้น

[๑๙]

นางปิยะวดี พงศ์ไทย คณะทางานและเลขานุการคณะทางานเสริมสร้างการรู้เท่าทันส่ือ
ออนไลนใ์ นเดก็ และเยาวชน ได้แสดงความเหน็ ในประเดน็ ตา่ ง ๆ สรปุ สาระสาคญั ได้ดังน้ี

๑. ตนเองได้มีโอกาสเข้าไปมีส่วนร่วมในการผลักดันแผนปฏิบัติการด้านการป้องกันและลด
ผลกระทบเด็กและเยาวชนจากการพนันออนไลน์ พุทธศกั ราช ๒๕๖๓ – ๒๕๖๙ ตลอดจนกระบวนการ
รบั ฟังความคิดเห็นเพื่อนาไปสู่การจัดทาแผนปฏิบัติการ รวมทั้งได้มีการพจิ ารณาทบทวนกฎหมาย และ
รวบรวมขอ้ มูลทางวิชาการจากสถาบันทางวชิ าการ และรับฟังความเห็นจากหน่วยงานท่ีเกีย่ วขอ้ ง โดยมี
คณะอนุกรรมการภายใต้คณะกรรมการสง่ เสรมิ การพัฒนาเด็กและเยาวชนแห่งชาติ (กดยช.) เป็นกลไก
ในการขบั เคลื่อนแผน แตอ่ ย่างไรก็ตาม พบว่ายังมีอุปสรรคในการดาเนินการในการเสนอแผนฯ ต่อฝ่าย
นโยบาย ดังนนั้ จงึ ขอเสนอใหม้ กี ารพิจารณาและทบทวนรายละเอยี ดของแผน อาทิ ปีงบประมาณ กลไก
กลยุทธ์ ภายใต้ยทุ ธศาสตร์ หน่วยงานหลกั และหน่วยงานสนับสนุนใหส้ อดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน
นอกจากนี้ ยังควรจัดให้มีเวทีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเพ่ือทบทวนเร่ืองดังกล่าว โดยเสนอผ่าน
คณะอนกุ รรมการภายใต้คณะกรรมการส่งเสรมิ การพัฒนาเดก็ และเยาวชนแหง่ ชาติ (กดยช.) โดยมีกรม
กิจการเด็กและเยาวชน ทาหน้าที่เป็นฝ่ายเลขานุการร่วมประชุมและทาหน้าท่ีในการรวบรวมประเด็น
ขอ้ คิดเหน็ ต่าง ๆ เพ่อื ขับเคลื่อนงานต่อไป

๒. เพื่อให้การขับเคล่ือนงานเกิดความสาเร็จลุล่วง จึงเห็นควรให้กระทรวงดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจ
และสังคมรับแผนปฏิบัติฉบับน้ีเป็นนโยบายหลัก เพื่อเป็นข้อมูลรองรับการดาเนินงานตามภารกิจ
นอกจากนี้ หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องควรร่วมกันพิจารณาเพ่ือกาหนดหน่วยงานที่เป็นเจ้าภาพหลัก รวมท้ัง
กาหนดภารกิจในการดาเนินงานของแต่ละหน่วยงาน ทั้งนี้ เพ่ือให้เกิดการเช่ือมต่อร้อยเรียงการ
ดาเนนิ งานใหเ้ กดิ ผลสาเรจ็

[๒๐]

นายจรัญ เหลาทอง นักวิชาการคอมพิวเตอร์ชานาญการ สานักงานกระทรวงดิจิทัลเพื่อ
เศรษฐกิจและสงั คม ไดแ้ สดงความเหน็ ในประเด็นตา่ ง ๆ สรปุ สาระสาคญั ได้ดงั น้ี

๑. เหน็ ดว้ ยกับแผนฯ วสิ ยั ทศั น์ และยทุ ธศาสตร์ โดยเฉพาะการ ยุทธศาสตรท์ ี่ ๔ การสง่ เสริม
บทบาทและระดมความร่วมมือของทุกภาคส่วนในการป้องกันลดผลกระทบ ให้คาปรึกษา และบาบัด
เยียวยา

๒. ปัจจุบันภยั ออนไลน์คุกคามเด็กและเยาวชนอย่างรนุ แรงและกว้างขวาง กระทรวงดิจิทัลเพ่ือ
เศรษฐกิจและสังคม ได้ออกแบบและสร้างกลไกการป้องกันภัยคุกคามทางออนไลน์ในทุกพ้ืนท่ี รวมถึง
เฝ้าระวังและระงับข้อมูลคอมพิวเตอร์และเว็บไซต์ท่ีไม่เหมาะสม ซ่ึงมีโฆษณาการเชิญชวนให้เล่นการ
พนันแอบแฝงเป็นจานวนมาก มีการจัดต้ังศูนย์ต่อต้านข่าวปลอม ท้ังยังมีโครงการรณรงค์การหยุดกล่ัน
แกลง้ ออนไลน์ ฯลฯ ซ่ึงเปน็ สว่ นหนึ่งของความพยายามสร้างภูมคิ ุ้มกันให้แกเ่ ดก็ และเยาวชนในโลกดจิ ทิ ลั
แต่ไม่สามารถทาสาเร็จได้ด้วยเพียงหน่วยงานเดียว แต่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วนในสังคม
แต่อย่างไรก็ดี ปัจจุบันการดาเนินการระงับช่องทางการเข้าถึงต่าง ๆ โดยเฉพาะเว็บไซต์เร่ิมไม่ได้ผล
เน่ืองจากเทคโนโลยีถูกพฒั นาใหม้ หี ลากหลายรูปแบบ และมคี วามซบั ซอ้ นมากยง่ิ ขึ้น ส่งผลใหแ้ นวทางใน
การป้องกันและระงับเว็บไซต์ของกระทรวงไม่สามารถดาเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้น
กระทรวงจงึ ควรพัฒนารปู แบบในการปอ้ งกันและระงับช่องทางตา่ ง ๆ เพอื่ ให้ทันตอ่ สถานการณ์ อยา่ งไร
ตาม กระทรวงฯ ได้มีการประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อให้สามารถดาเนินงานตาม
กระบวนการไดอ้ ยา่ งรวดเรว็ เชน่ การย่นื ฟอ้ งผกู้ ระทาความผดิ ต่อศาล เปน็ ตน้

๓. ควรสรา้ งความรู้ความเขา้ ใจให้กับประชาชน โดยเฉพาะเดก็ และเยาวชน ให้เข้าใจเก่ยี วกับโทษของ
การพนนั ออนไลน์ และส่งเสรมิ ให้ใช้สอื่ ดิจิทลั อย่างสร้างสรรค์ รวมท้งั การสรา้ งภูมิคุ้มกัน การสร้างทศั นคตทิ ด่ี ี
โดยเริ่มตงั้ แต่ ครอบครัว โรงเรยี น ทั้งนี้ เพอื่ ให้เท่าทนั ตอ่ ส่อื ทกี่ ่อให้เกิดโทษ ซึ่งนับวนั จะควบคมุ ได้ยากขน้ึ

๔. กระทรวงดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคมได้ปฏบิ ัติงานเชิงรุกด้วยการจับกุมผู้กระทาความผิดเม่ือ
พบเห็นการกระทาความผิดโดยเร็ว รวมทั้งดาเนินการเป็นไปตามพยานหลักฐานภายใต้กรอบกฎหมายที่
กาหนด นอกจากน้ี ยังไดก้ าหนดบทลงโทษสาหรับเจา้ หน้าทีท่ ลี่ ะเว้นการปฏิบตั หิ นา้ ท่ีดว้ ย

[๒๑]

นายสุพจน์ จิตร์เพ็ชร์ ผู้อานวยการกองส่งเสริมและพัฒนาการจัดการศึกษาท้องถ่ิน
กรมส่งเสริมการปกครองท้องถ่ิน กระทรวงมหาดไทย ได้แสดงความเห็นในประเด็นต่าง ๆ สรุป
สาระสาคญั ได้ว่า

กรมสง่ เสริมการปกครองท้องถิน่ กระทรวงมหาดไทย ได้มีการประสานความรว่ มมอื โดยตรงกับ
กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม เพ่ือดาเนินการปิดก้ันและระงับเว็บไซต์ท่ีนาเสนอข้อมูลหมิ่น
สถาบัน ลามก การพนัน กรณีพนัน อย่างไรก็ดี มีข้อจากัดด้านกฎหมาย กรณีเป็นเว็บไซต์จาก
ต่างประเทศรวมทั้งมีการนาเทคนิคโดยการใช้ผ่านโปรแกรมฟอกซ่ี ทาให้ยากต่อการดาเนินการระงับ
และจับกุมผู้กระทาความผิด อย่างไรก็ตาม กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น มีหน้าท่ีในการสืบสวน
ผู้กระทาความผิด ภายใต้กฎหมายท่ีบังคับใช้ รวมทั้งมีการกาหนดมาตรการท่ีชัดเจนในการดาเนินการ
รว่ มกับสานักงานตารวจแห่งชาติ ไม่วา่ จะเปน็ การดาเนินการกับผู้กระทาความผิด การดาเนนิ การเชิงรุก
ตลอดจนการสร้างความรู้ความเขา้ ใจให้แกป่ ระชาชน

พันตารวจโท ชัยวงศ์ วงน้อย รองสารวัตร กก.๒ บก.ปอท. กองบังคับการปราบปรามการ
กระทาความผิดเกย่ี วกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี สานกั งานตารวจแหง่ ชาติ ไดแ้ สดงความเห็นใน
ประเดน็ ต่าง ๆ สรุปสาระสาคัญได้ว่า

[๒๒]

การดาเนนิ คดขี องกองบังคบั การปราบปรามการกระทาความผิดเกี่ยวกบั อาชญากรรมทางเทคโนโลยี
ท่ีผ่านมาส่วนใหญ่จะเป็นคดีท่ีเกี่ยวกับการหมิ่นสถาบัน ลามก และการพนัน ในการนี้ กองบังคับการ
ปราบปรามการกระทาความผิดเกีย่ วกบั อาชญากรรมทางเทคโนโลยี ได้มีการต้งั คณะทางานรว่ มกบั กระทรวง
ดิจิทัลเพอ่ื เศรษฐกิจและสังคม เพ่ือทาหน้าที่เฝ้าระวงั ระงบั และปดิ กน้ั สื่อออนไลน์ท่ผี ิดกฎหมาย โดยจะแบ่ง
ออกเป็นเว็บไซต์ของต่างประเทศและในประเทศ นอกจากน้ี ยังให้คณะทางานชุดดังกล่าวจัดทีมวิทยากร
เพือ่ อบรมความรู้เพอ่ื ป้องกันภัยจากการพนันออนไลน์ ควบคู่ไปด้วย

นางสาวดาริน จิระรัชนิรมย์ นักสืบสวนสอบสวนชานาญการ กองข่าวกรองทางการเงิน
สานักงานคณะกรรมการปอ้ งกันและปราบปรามการฟอกเงนิ ได้แสดงความเห็นในประเด็นตา่ ง ๆ สรปุ
สาระสาคญั ได้ว่า

นอกจากการดาเนินการของหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องเพื่อปิดกั้นและระงับเว็บไซต์และช่องทาง
โฆษณาต่าง ๆ ท่ีผิดกฎหมายแล้วยังมีประเด็นที่น่าสนใจคือ กรณีการจ้างเปิดบัญชีธนาคาร ซึ่งทาให้
สืบทราบเส้นทางการการเงินที่ผิดกฎหมายเพื่อนามาสู่การกระทาผิดกฎหมายได้ ดังนั้น จึงเสนอให้
หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องไม่ว่าจะเป็นกองบังคับการปราบปรามการกระทาความผิดเก่ียวกับอาชญากรรม
ทางเทคโนโลยี กระทรวงดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม ติดตามเส้นทางการเงินดังกล่าวเพื่อใช้
ประกอบการติดตามผู้กระทาความผิดได้ เนื่องจากอาจนาไปสู่การปิดกั้นและระงับยับยั้งผู้รับจ้างเปิด
บัญชีธนาคารอันเป็นส่วนหนึ่งของการกระทาความผิดตามพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการ
ฟอกเงิน พ.ศ. ๒๕๔๒ ซ่ึงได้กาหนดให้การทางานที่มีวงเงินหมุนเวียนเกินกว่า ๕ ล้านบาทข้ึนไปเป็น
ความผิดมูลฐาน อย่างไรก็ตาม สานักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงินจะ
ดาเนินการกับผูก้ ระทาความผิดได้จะตอ้ งมีผู้รอ้ งทกุ ขก์ ล่าวโทษ/ผู้เสียหายและดาเนินเป็นคดีอาญาก่อน
สานักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงินจึงจะมีอานาจสืบสวน ในกรณีที่เก่ียวกับ
ความผิดตามพระราชบัญญตั ปิ ้องกันและปราบปรามการฟอกเงนิ พ.ศ. ๒๕๔๒ ได้ ซ่ึงจากขอ้ มูลปัจจุบัน

[๒๓]

พบว่ามีผู้รับจ้างเปิดบัญชีธนาคารเป็นจานวนมาก ดังนั้น การดาเนินการของสานักงานคณะกรรมการ
ปอ้ งกันและปราบปรามการฟอกเงนิ จึงจาเปน็ ตอ้ งไดร้ บั ความร่วมมือจากหนว่ ยงานทเี่ ก่ียวขอ้ ง

รองศาสตราจารย์ ดร.สุปราณี ขวัญบุญจันทร์ ผู้อานวยการภารกิจการพัฒนาองค์กรและ
ทรัพยากรบคุ คล สานกั งานคณะกรรมการส่งเสริมวทิ ยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม (สกสว.) ไดแ้ สดง
ความเหน็ ในประเดน็ ต่าง ๆ สรุปสาระสาคญั ไดด้ งั นี้

๑. สานักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้ตระหนักในปัญหาการ
พนนั ออนไลน์ในประเทศไทย และไดส้ นับสนนุ ทุนวิจยั เรื่องการพนันออนไลน์

๒. กลไกการทางานของภาครัฐโดยเฉพาะด้านกฎหมายควรต้องมีการดาเนินงานอย่างจริงจัง
เช่น การกาหนดเรตต้ิงและการจัดระดับการนาเสนอและโฆษณาชวนเช่ือกรณีการพนันออนไลน์ โดย
ควรต้องนิยามความหมายของการพนันออนไลน์ให้ชัดเจน เพ่ือให้แนวทางในการปฏิบัติงานเป็นไปใน
ทิศทางเดียวกนั

๓. กองบังคบั การปราบปรามการกระทาความผิดเกย่ี วกบั อาชญากรรมทางเทคโนโลยี สานกั งาน
ตารวจแห่งชาติ และกระทรวงดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม ถือเป็นกลไกสาคัญในการตรวจสอบและ
ป้องกันมิให้เด็กและเยาวชนได้รับผลกระทบต่อโทษของการพนันออนไลน์ ท้ังน้ี ได้แบ่งกลไกออกเป็น
๓ ดา้ น ได้แก่

๓.๑ กลไกด้านกฎหมาย โดยหนว่ ยงานไดด้ าเนินการตามภารกจิ ภายใต้กรอบทก่ี ฎหมายกาหนด
อย่างไรก็ตาม ขณะน้ีสานักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.)
อยู่ระหว่างการยกรา่ งพระราชบัญญัติกากับกฬี าเกมและประกอบกจิ การเกม

๓.๒ กลไกด้านการศึกษา โดยต้องพิจารณาแหล่งผลิตครูในทุกระดับ ด้วยการสนับสนุนให้ครู
ต้องมีองค์ความรู้ในเร่ืองการพนันและต้องสอดแทรกเข้าไปสู่บทเรียนให้กับนักเรียน รวมท้ังการพนัน
แบบออ่ น เชน่ การซ้อื สลากกินแบ่งรฐั บาล และการพนันแบบรุนแรง นอกจากน้ี ยังควรสร้างองคค์ วามรู้
ดงั กลา่ วผ่านกลไกการศึกษาโดยประสานความร่วมมือกับกระทรวงการพฒั นาสังคมและความม่นั คงของ
มนุษย์

[๒๔]

๓.๓ กลไกด้านการกีฬา เนอ่ื งจากอสี ปอร์ตไดร้ ับการรบั รองจากการกฬี าแห่งประเทศไทยใหเ้ ป็น
หนึ่งในชนิดกีฬาอย่างถกู ต้อง ทาให้สามารถเข้าร่วมการแข่งขันกีฬาในระดับสากลได้ แต่เน่ืองจากทีผ่ ่าน
มาอีสปอรต์ ได้ถูกแทรกซึมด้วยการพนนั ผ่านระบบอีสปอรต์ ทาให้ยากต่อการควบคุม ดังน้ัน จึงเสนอว่า
ควรกาหนดนิยามคาว่า “อีสปอร์ต” ให้ชดั เจนไว้ในกฎหมาย ทงั้ นี้ เพื่อเป็นกรอบในการดาเนินการของ
หน่วยงานทเี่ กยี่ วข้อง

ดร.ศรดี า ตนั ทะอธพิ านชิ คณะทางานเสริมสรา้ งการรเู้ ทา่ ทนั สื่อออนไลน์ในเดก็ และเยาวชน
และกรรมการผู้จัดการมูลนิธิอินเทอร์เน็ตร่วมพัฒนา ได้แสดงความเห็นในประเด็นต่าง ๆ สรุป
สาระสาคญั ไดด้ ังนี้

๑. ประเด็นยุทธศาสตร์ท่ี ๔ วา่ ด้วยการส่งเสริมบทบาทและระดมความร่วมมอื ของทุกภาคส่วน
ในการป้องกัน ลดผลกระทบ ให้คาปรึกษา และบาบัดเยียวยาส่งเสริมความร่วมมือ ซึ่งพบว่าส่วนใหญ่
ภาคเอกชนจะเข้ามามีส่วนร่วมโดยมีการให้ความรู้กับเด็กและเยาวชน แต่ยังพบประเด็นการพนัน
ออนไลน์ ค่อนข้างน้อย ดังนั้น จึงควรให้ความสาคัญต่อการให้ความรู้และสร้างให้เกิดการมีส่วนร่วมกับ
ภาคเอกชนให้มากขึ้น เช่น การสนับสนุนให้ภาคเอกชนร่วมกับสถาบันการศึกษาในการจัดโครงการ
เสรมิ สรา้ งความรคู้ วามเขา้ ใจรวมท้ังโทษท่ีเกดิ จากการพนันออนไลนแ์ ก่เดก็ และเยาวชน

๒. ปญั หาประการสาคัญในการจดั การปญั หาการพนันออนไลน์ คอื ปัญหาการรเู้ ท่าทนั เทคโนโลยี
ดงั น้ัน ภาครฐั จึงควรประสานความรว่ มมือกับหน่วยงานภาคเอกชนในการจัดการแก้ไขปัญหา และควรมี
กลไกในการติดตามและตรวจสอบการดาเนินการดงั กล่าวอย่างตอ่ เนื่อง โดยใช้วิธกี ารกระตุ้นในรูปแบบ
ต่าง ๆ เช่น การสร้างแรงจูงใจ ใหแ้ ก่ส่ือมวลชน สื่อออนไลน์ ส่ือบุคคล และหนว่ ยงานท่ีให้ความร่วมมือ
โดยพิจารณามอบรางวัลเชิดชูเกียรติแก่ผ้ทู ่ีมาตรการหรือมผี ลงานดา้ นการป้องกันและลดผลกระทบเด็ก
และเยาวชนจากการพนันออนไลน์ หรือเปิดเผยรายชื่อหน่วยงานที่ไม่ให้ความร่วมมือ หรือดาเนินการ
ลา่ ช้า เป็นตน้

๓. ทผ่ี า่ นมา พบวา่ กระบวนการแก้ไขปญั หาด้วยการปิด/ระงับเวบไซต์ของกระทรวงดิจิทัลเพื่อ
เศรษฐกิจและสงั คมมีความล่าช้า โดยเฉพาะในกระบวนการขอหมายศาล ดังนั้น ควรกาหนดแนวทางใน

[๒๕]

การดาเนินการให้มีความยืดหยุ่น โดยอาจใช้วิธีอ้างอิงข้อมูลจากฏีกาเดิม เพื่อทาให้สามารถดาเนินการ
ออกหมายศาลได้เรว็ ขึ้น นอกจากนี้ ยังอาจใช้วิธีการซ่อนเวบไซต์ที่ผดิ กฎหมายไว้กอ่ นที่จะได้หมายศาล
ท้ังน้ีเพื่อหยุดระงับการเผยแพร่เวบไซต์ระหว่างรอหมายศาล ทั้งน้ี กระทรวงฯ ควรต้องประสานความ
ร่วมมือกับองค์กรศาล และหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องเพื่อให้การดาเนินการปิด/ระงับเว็บไซต์ เช่น ศูนย์
เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (NECTEC) เพ่ือให้เกิดความรวดเร็วและเพื่อให้ทัน
ต่อสถานการณ์และภัยอันตรายที่นับวนั ยิง่ ทวีความรนุ แรงขน้ึ

๔. ควรจัดต้ังคณะทางานเฉพาะกิจขึ้นมาชุดหน่ึงเพ่ือทาหน้าที่ในการส่ือสารเชิงสาธารณะที่มี
ความรวดเร็วและคลอ่ งตัว โดยใช้พืน้ ทสี่ ื่อในการส่ือสารและสร้างการรับรูท้ ่ีถูกต้องแกส่ ังคม เช่น กรณีท่ี
เนตไอดอล/พธิ กี รนาเสนอเรอ่ื งการพนนั อย่างชัดแจ้ง เป็นเรอ่ื งท่ีผดิ รวมทั้งมีบทลงโทษอยา่ งชดั เจน

๕. กลไกในการผลักดันและแก้ไขกฎหมาย ถือเป็นกลไกที่จาเป็นต้องใช้ระยะเวลานาน ดังนั้น
อาจพิจารณาแก้ไขกฎกระทรวงหรอื ระเบยี บท่ีเกยี่ วข้องไปพลางกอ่ น

นายบรรลือ วิศิษฎอนุพงษ์ ผู้อานวยการสานักส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพนักศึกษา
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้แสดงความเห็นในประเด็นต่าง ๆ สรุป
สาระสาคัญได้ดังนี้

๑. กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมได้ให้ความสาคัญกับงานวิจัยและ
นวัตกรรมที่จะกาหนดทิศทางในการดาเนินการในอนาคตเพื่อแก้ไขปัญหาท่ีเกิดจากการพนันออนไลน์
ท้ังนี้ กลไกการดาเนินงานท่ีผ่านมาของกระทรวงจะให้ความสาคัญกับการดูแลนิสิตนักศึกษาเป็นหลัก
โดยมีคณะกรรมการประสานนิสิตนักศึกษาเป็นกลไกสาคัญในการประสานงานและดูแลนิสิตนักศึกษา
ทวั่ ประเทศ โดยในการประชมุ คณะกรรมการในแต่ละคร้งั จะหยิบยกประเดน็ ท่ีสง่ ผลกระทบตอ่ นสิ ิตและ
นกั ศกึ ษามาพจิ ารณา ไม่วา่ จะเปน็ เรื่องกีฬา ยาเสพตดิ กิจกรรมการรับนอ้ ง การพนนั โดยเฉพาะประเด็น
การพนนั ออนไลน์ ซงึ่ ถอื เป็นเรื่องท่ีสังคมควรให้ความสาคญั

๒. ในประเทศไทย การกีฬาแห่งประเทศไทย (กกท.) ได้ประกาศยอมรับ E-Sport เปน็ กฬี าอย่าง
เป็นทางการ เม่ือปี พ.ศ. ๒๕๖๐ อย่างไรก็ตาม ยังมีข้อถกเถียงเร่ืองนิยามของคาว่ากีฬา เนื่องจาก

[๒๖]

คนบางกลุ่มมองว่า ‘กีฬา’ ต้องเป็นกิจกรรมที่ต้องมีการออกกาลังกาย หรือมีการใช้ทักษะทางร่างกาย
ตรงจดุ นจี้ งึ ทาให้คนบางกลุ่มมองวา่ E-Sport ไม่ใชก่ ีฬา อกี ท้ังยงั มคี วามรนุ แรงของเนอ้ื หาในบางเกมการ
แข่งขันดว้ ย ทั้งนี้ เห็นควรนาประเด็นดงั กล่าวมาพิจารณาทบทวนและดูผลกระทบท่ีเกิดขึ้น โดยเฉพาะ
ต่อเด็กและเยาวชนอย่างต่อเนื่อง อย่างไรก็ดี ท่ีประชุมมหาวิทยาลัย ได้หยิบยกประเด็นดังกล่าวขึ้นมา
พิจารณาเป็นระยะ เน่ืองจากมีประเด็นข้อห่วงใยของผู้ปกครองของเด็กและเยาวชน ทั้งนี้ เสนอให้การ
กฬี าแห่งประเทศไทยตระหนักถึงความสาคัญในผลกระทบดงั กลา่ ว อีกท้ังยังควรสง่ เสริมความรู้เกยี่ วกับ
E-Sport ให้ แก่ประชาชน โดยเฉพาะผู้เล่น เพ่ือสร้างความเข้าใจเก่ียวกับในทุกมิติ ท้ังด้าน ธุรกิจและ
การรู้เท่าทันสื่อออนไลน์ควบคู่กัน นอกจากนี้หน่วยงานในภาครัฐต่าง ๆ ก็ควรออกมาตรการป้องกัน
ความปลอดภัยสาหรับเด็กและเยาวชน ในการแข่งขัน E-Sport โดยควรมีมาตรการทางกฎหมายให้
สอดคลอ้ งตามพระราชบัญญัติค้มุ ครองเด็กแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๖ โดยการกาหนดมาตรฐาน การดแู ลเด็ก
และเยาวชนในมิติการเขา้ เล่น มีระบบคัดกรองเดก็ เยาวชนที่ จะมาเป็นผูแ้ ขง่ ขนั มีการกาหนดอายขุ น้ั ต่า
การจัดเรทต้งิ เกม เป็นต้น

๓. ยุทธศาสตร์ท่ี ๓ การสร้างองค์ความรู้ จัดการความรู้ และเผยแพร่ ควรเนน้ ให้นิสิตนักศกึ ษา
และอาจารยเ์ รง่ ผลิตผลงานวิจัยและนวตั กรรมทีเ่ ปน็ ประโยชนต์ อ่ สังคมให้มากขึ้น

๔.กระทรวงเสนอให้ควรกาหนดหน่วยงานเจ้าภาพในระดับประเทศ และตอ้ งใหค้ วามสาคัญต่อ
การนาแผนไปสู่การปฏบิ ตั ิอยา่ งเปน็ รปู ธรรม

นายทวีป วุฒิบาทุกาจิตต์ รองผู้อานวยการสานักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล ได้แสดง
ความเห็นในประเดน็ ตา่ ง ๆ สรุปสาระสาคัญไดว้ า่

มาตรการทีด่ าเนินการสว่ นใหญเ่ ป็นการปอ้ งปราม และแกไ้ ขปัญหาที่ปลายเหตุ ดังนนั้ เสนอให้
มกี ารเสรมิ สร้างการบริหารการเงนิ ให้เดก็ และเยาวชน ซ่ึงถือเป็นการแกไ้ ขปญั หาตน้ ทาง ทั้งนี้ เพื่อให้เดก็
และเยาวชนมีทักษะในการรู้เท่าทันต่อโทษที่เกิดจากการการพนันออนไลน์ นอกจากนี้ ผู้ปกครองเอง
กย็ ่อมจะเหน็ คุณค่าของเงินและสามารถปลกู ฝงั ใหก้ ับเดก็ และเยาวชนในเร่อื งการใชเ้ งิน

[๒๗]

นายพงศธ์ ร จนั ทรัศมี ผจู้ ดั การศูนยข์ อ้ มูลนโยบายสาธารณะการลดปัญหาจากการพนนั
มูลนิธิสาธารณสขุ ได้แสดงความเห็นในประเดน็ ตา่ ง ๆ สรปุ สาระสาคัญไดว้ ่า

๑. การเล่นพนันออนไลน์นับวันจะขยายตัวมากข้ึน เป็นอีกหน่ึงปัญหาใหญ่ท่ีรัฐบาลต้องให้
ความสาคัญ โดยเฉพาะเรื่องการแก้ไขและปรับปรุงกฎหมายท่ีควรมีเจ้าภาพหลักในการจัดทากฎหมาย
และมคี ณะกรรมการทด่ี ูแลเรื่องนี้เช่นเดยี วกบั พระราชบญั ญัตคิ วบคุมเคร่ืองดื่มแอลกอฮอล พ.ศ. ๒๕๕๑
หรือพระราชบัญญัต ควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. ๒๕๖๐ ซง่ึ จะทาให้มิตขิ องการแกพ้ นนั ชดั เจนมากข้ึน
และนอกจากแกก้ ฎหมายเพ่ือการกากับ ควบคมุ ปราบปรามแลว้ ควรมีกลไกอน่ื ๆ เช่น การนาเสนอด้าน
ผลกระทบ การสร้างใหค้ วามรู้ การเยยี วยาต่อผู้ทไี่ ดร้ บั ผลกระทบจากการพนนั เป็นตน้

๒. ในสว่ นของมูลนิธสิ าธารณสขุ ได้ประสานการทางานร่วมกบั เครือขา่ ยพนันออนไลน์ ซ่งึ ทีผ่ ่าน
มา พบวา่ ปญั หาสาคัญเกิดจากปัญหาในเชิงเทคนคิ ในการระงับและปิดกัน้ ช่องทางการโฆษณาการพนัน
ออนไลน์ ปัญหาข้อจากัดเร่ืองข้อกฎหมาย ปัญหาเร่ืองยังไม่มีการกาหนดว่าหน่วยงานใดเป็นเจ้าภาพ
หลัก ปัญหากลไกกฎหมายว่าด้วยการพนันท่ียังไม่มีความชัดเจนในเร่ืองของกรอบอานาจหน้าที่ในการ
ดาเนนิ การของแต่ละหน่วยงานจึงทาใหเ้ กิดปญั หาการทางานซ้าซ้อนกัน นอกจากน้ี ยงั พบปัญหาแต่ละ
หน่วยงานมีลักษณะการทางานท่ีตา่ งคนตา่ งทา ดงั นน้ั เสนอให้มกี ารประสานความรว่ มมอื และสง่ ต่องาน
กนั อย่างเป็นระบบ เพือ่ ให้การดาเนินงานเกดิ ประสทิ ธภิ าพสงู สุด

๓. ควรพิจารณากาหนดให้มีกลไกการประสานการบังคับใช้กฎหมายที่มีอยู่เดิม โดยพิจารณา
กฎหมายฉบบั ปัจจุบนั ว่ามีประเดน็ ใดควรปรับปรุงแกไ้ ข เพ่ือนาไปส่กู ารพิจารณาปรับปรุงแกไ้ ขกฎหมาย
ให้เหมาะสมกบั สถานการณ์

[๒๘]

นายศุภนัฐ ชินนิยมพาณิชย์ เจ้าพนักงานปกครองชานาญการ กรมการปกครอง ได้แสดง
ความเหน็ ในประเดน็ ต่าง ๆ สรปุ สาระสาคญั ไดว้ า่

๑. ปัญหาเร่ืองความล่าช้าในการดาเนินการและประสานงานกับพนักงานสอบสวน เนื่องจาก
กระบวนการสอบสวน จาเป็นต้องมีการสอบปากคาผู้ต้องหาโดยผู้เชี่ยวชาญ แต่เนื่องจากกรมการ
ปกครองมีข้อจากัดด้านบุคลากรที่เป็นผู้เช่ียวชาญสอบสวนด้านการพนัน ทาให้เกิดความล่าช้าใน
กระบวนการส่งต่อ

๒. พระราชบัญญัติการพนัน พุทธศักราช ๒๔๗๘ ซ่ึงเป็นกฎหมายท่ีบังคับใช้อยู่ในปัจจุบัน
มีบทบัญญัติบางประการท่ีไม่ชัดเจน และไม่ครอบคลุม ไม่สอดคล้องกับรูปแบบการเล่นการพนันใน
ปัจจุบัน โดยเฉพาะการพนันออนไลน์ ดังน้ัน จึงนาไปสู่การปรับปรุงแก้ไขร่างพระราชบัญญัติการพนัน
ซึ่งขณะน้ีได้ผ่านการพิจารณาของสานักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาแล้ว แต่ยังมีประเด็นที่ต้องกลับมา
พิจารณาทบทวนแก้ไขให้เกิดความเหมาะสม เชน่ การนยิ าม คาว่า “การพนัน” ให้มีความชัดเจน และ
สอดคล้องกัน เน่ืองจากมาตรา ๔ และมาตรา ๘ แห่งพระราชบัญญัติการพนัน พุทธศักราช ๒๔๗๘
มีองค์ประกอบท่ีไม่สอดคล้องกัน ท้ังนี้ เสนอให้จัดเวทีเพื่อแลกเปล่ียนความคิดเห็นเพื่อประกอบการ
พิจารณาทบทวนร่างพระราชบัญญัติการพนันให้มีความชัดเจนและครอบคลุมก่อนส่งไปยังสานักงาน
คณะกรรมการกฤษฎกี าอกี ครง้ั

นายรวิศุทธ์ คณิตกลุ เศรษฐ์ รองเลขาธิการสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย ไดแ้ สดง
ความเหน็ ในประเด็นต่าง ๆ สรปุ สาระสาคัญไดด้ งั นี้

[๒๙]

๑. เห็นด้วยกับยุทธศาสตร์ท่ี ๑ ว่าด้วยการผลักดันประเด็นการรู้เท่าทันการพนันออนไลน์เป็น
วาระแห่งชาติ กลยทุ ธ์ ๑.๒ วา่ ด้วยการส่อื สารสาธารณะ โดยทุกคนตอ้ งรับร้รู ว่ มกันเกี่ยวกบั ภยั ออนไลน์
ซง่ึ แม้ว่าผใู้ หญ่สว่ นใหญ่จะมองวา่ เรือ่ งการพนนั เปน็ ปัญหา แต่ในมมุ มองของเด็กต่อการพนัน อาจมองวา่
เป็นการละเล่นรูปแบบหน่ึง ดังน้ัน จึงเป็นช่องว่างท่ีทาให้องค์กรท่ีจัดการพนัน ได้ใช้ความเข้าใจ
ที่คลาดเคล่ือนเช่นนี้เป็นช่องทางในการให้เด็กสามารถเข้าถึงข้อมูลอย่างรวดเร็ว ดังน้ัน วิธีแก้ไขปัญหา
ที่มีประสิทธิภาพคือการสื่อสารซึ่งกันและกันเพ่ือให้เกิดความเข้าใจท่ีตรงกัน โดยเน้นให้เห็นถึงโทษของ
การพนัน

๒. ยุทธศาสตร์ที่ ๕ ว่าด้วยการสนับสนุนให้เกิดเครือข่ายเฝ้าระวังและส่งเสริมการบังคับใช้
กฎหมาย โดยสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทยร่วมกับเครือข่ายได้มีการติดตามเว็บไซต์พนันออนไลน์
รวมท้ังผู้ให้การสนับสนุน ตลอดจนช่องทางการโฆษณาการพนันออนไลน์ ซึ่งพบว่าปัญหาสาคัญคือ
กระบวนการจัดการ โดยเฉพาะการบล็อก/ระงับช่องทางต่าง ๆ มีความล่าช้า ดังนั้น จึงเสนอให้ทลาย
เว็บไซต์การพนันออนไลน์ ควบคู่ไปกับการบล๊อกผู้ท่ีทาการโฆษณาไปด้วย (โดยสถาบันยุวทัศน์แห่ง
ประเทศไทยสามารถร่วมเฝ้าระวังและติดตามได้) หากสามารถดาเนินการได้รวดเร็วจะสามารถป้องกัน
ไม่ใหเ้ ด็กและเยาวชนเข้าถงึ เว็บไซต์การพนนั ออนไลนไ์ ดม้ ากขนึ้

๓. เสนอให้สานักงานตารวจแห่งชาติผลักดันประเด็นเร่ืองการป้องกันการพนัน เป็นวาระ
แหง่ ชาติ

ทา้ ยสุด ดร.ธีรารัตน์ พันทวี วงศธ์ นะเอนก นายกสมาคมวิทยุ และส่ือเพื่อเด็กและเยาวชน และ
รองประธานคณะทางานเสรมิ สร้างการร้เู ทา่ ทนั สอื่ ออนไลนใ์ นเดก็ และเยาวชน ไดก้ ล่าวขอบคณุ ผเู้ ขา้ รว่ ม
การเสวนาทกุ ทา่ นและกล่าวปดิ การเสวนา

[๓๐]

บรรยากาศในการเสวนา การเปดิ รบั ฟัง และรว่ มสะทอ้ นความเห็นจากผ้เู ขา้ รว่ มเสวนา

[๓๑]

[๓๒]

[๓๓]

ภาคผนวก ข

รายชื่อคณะกรรมาธกิ ารการพฒั นาสังคม และกจิ การเด็ก เยาวชน
สตรี ผ้สู งู อายุ คนพิการ และผดู้ ้อยโอกาส วฒุ สิ ภา คณะอนกุ รรมาธกิ าร คณะทางานและฝ่ายเลขานุการ

- คณะกรรมาธิการการพฒั นาสงั คม และกิจการเดก็ เยาวชน สตรี ผสู้ งู อายุ
คนพิการ และผ้ดู ้อยโอกาส วฒุ ิสภา

- ที่ปรกึ ษา ผชู้ านาญการ นกั วชิ าการและเลขานุการประจาคณะกรรมาธิการ
- คณะอนุกรรมาธิการ
- คณะทางานเสรมิ สรา้ งการร้เู ทา่ ทันสื่อออนไลนใ์ นเดก็ และเยาวชน
- ฝ่ายเลขานุการคณะกรรมาธิการการพัฒนาสังคม และกิจการเด็ก เยาวชน สตรี

ผู้สงู อายุ คนพิการ และผูด้ อ้ ยโอกาส วุฒสิ ภา

[๓๔]

รายช่ือคณะกรรมาธกิ ารการพัฒนาสังคม และกจิ การเด็ก เยาวชน สตรี ผ้สู ูงอายุ
คนพิการ และผดู้ อ้ ยโอกาส วฒุ สิ ภา

๑. นายวลั ลภ ตงั คณานุรักษ์ ประธานคณะกรรมาธกิ าร
๒. พลตรี โอสถ ภาวไิ ล รองประธานคณะกรรมาธกิ าร คนท่หี น่งึ
๓. นางเพ็ญพักตร์ ศรที อง รองประธานคณะกรรมาธกิ าร คนท่สี อง
๔. นายกิตติศกั ด์ิ รตั นวราหะ รองประธานคณะกรรมาธกิ าร คนท่ีสาม
๕. นางทศั นา ยวุ านนท์ เลขานกุ ารคณะกรรมาธกิ าร
๖. พลเอก ไพชยนต์ คา้ ทนั เจรญิ โฆษกคณะกรรมาธิการ
๗. นางผาณติ นติ ทิ ณั ฑ์ประภาศ ประธานทปี่ รกึ ษาคณะกรรมาธกิ าร
๘. นายเนาวรตั น์ พงษไ์ พบลู ย์ ที่ปรกึ ษาคณะกรรมาธกิ าร
๙. หม่อมหลวงปนดั ดา ดศิ กุล ทป่ี รึกษาคณะกรรมาธกิ าร
๑๐. นายพีระศกั ด์ิ พอจติ ทปี่ รึกษาคณะกรรมาธกิ าร
๑๑. นางประยรู เหล่าสายเช้อื กรรมาธิการ

๑๒. นายปรชี า บวั วริ ตั นเ์ ลศิ กรรมาธกิ าร
๑๓. นายมณเฑยี ร บุญตนั กรรมาธกิ าร
๑๔. นายยุทธนา ทัพเจรญิ กรรมาธิการ
๑๕. พลเอก วลติ โรจนภักดี กรรมาธิการ
๑๖. นายอาพล จนิ ดาวัฒนะ กรรมาธกิ าร

[๓๕]

รายช่ือท่ีปรึกษา ผูช้ านาญการ นกั วชิ าการ
และเลขานุการประจาคณะกรรมาธิการ

๑. นางจิราภรณ์ เล้าเจริญ ทป่ี รึกษาประจาคณะกรรมาธิการ
๒. นางณัฐณภรณ์ เอกนราจนิ ดาวฒั น์ ผู้ชานาญการประจาคณะกรรมาธกิ าร
๓. นายวงศ์พนั ธ์ ณธันยพัต ผชู้ านาญการประจาคณะกรรมาธกิ าร
๔. นายศุภชยั สถรี ศลิ ปนิ ผูช้ านาญการประจาคณะกรรมาธกิ าร
๕. นางอุบล หลิมสกุล ผชู้ านาญการประจาคณะกรรมาธกิ าร
๖. นายเอกกมล แพทยานนั ท์ ผูช้ านาญการประจาคณะกรรมาธกิ าร
๗. นายสวุ ัช สิงหพ์ นั ธุ์ ผู้ชานาญการประจาคณะกรรมาธกิ าร

๘. นายอคั รเดช สุพรรณฝา่ ย ผูช้ านาญการประจาคณะกรรมาธกิ าร
๙. นายกติ ตริ ตั น์ เมฆมณี นักวชิ าการประจาคณะกรรมาธิการ
๑๐. นางงามจติ แต้สวุ รรณ นักวชิ าการประจาคณะกรรมาธกิ าร
๑๑. นางสาวบญุ ชริ า ภู่ชนะจิต นกั วชิ าการประจาคณะกรรมาธิการ
๑๒. พนั เอก ธนัญชัย พยตั ตพงษ์ นกั วชิ าการประจาคณะกรรมาธกิ าร
๑๓. นายไชยรตั น์ อดุ มกิจปัญญา นักวชิ าการประจาคณะกรรมาธิการ
๑๔. นายเอกพทิ ยา เอีย่ มคงเอก นักวชิ าการประจาคณะกรรมาธิการ
๑๕. พนั โท หญงิ เรอื งพรรษา ช่นื เนยี มธรรม นกั วชิ าการประจาคณะกรรมาธกิ าร
๑๖. นางณัฏฐภคั อติเชษฐธ์ นิศ นกั วชิ าการประจาคณะกรรมาธิการ
๑๗. นายนติ ิ ถาวรวณชิ ย์ นกั วชิ าการประจาคณะกรรมาธกิ าร
๑๘. นายศุภากร ปทุมรตั นาธาร นกั วชิ าการประจาคณะกรรมาธิการ
๑๙. นายสายสิทธิ์ เจตสกิ ทตั นกั วชิ าการประจาคณะกรรมาธิการ

๒๐. นางอาทิชา นราวรวัชร นักวชิ าการประจาคณะกรรมาธกิ าร

๒๑. นางสาวบุษยรตั น์ กาญจนดษิ ฐ์ นักวชิ าการประจาคณะกรรมาธกิ าร

๒๒. นางพฒั นฉัตร ภทั รศาศวัตวงศ์ นักวชิ าการประจาคณะกรรมาธกิ าร
๒๓. นายรณฤทธ์ิ มงคลรตั น์ เลขานกุ ารประจาคณะกรรมาธิการ
๒๔. นายอาสา วฒั นญานกลุ เลขานกุ ารประจาคณะกรรมาธิการ
๒๕. นางสาวสุภาพชิ ญ์ ไชยดษิ ฐ์ เลขานกุ ารประจาคณะกรรมาธิการ

[๓๖]

รายชื่อคณะอนุกรรมาธกิ าร
คณะอนุกรรมาธิการกจิ การเดก็ และเยาวชน

๑. นายวัลลภ ตงั คณานุรักษ์ ประธานคณะอนกุ รรมาธิการ
๒. พลเอก ไพชยนต์ ค้าทนั เจริญ รองประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร คนทห่ี นงึ่
๓. นางจิราภรณ์ เล้าเจรญิ รองประธานคณะอนกุ รรมาธิการ คนท่สี อง
๔. นางทศั นา ยวุ านนท์ อนกุ รรมาธกิ ารและท่ปี รึกษา
๕. นางงามจติ แตส้ วุ รรณ อนุกรรมาธกิ าร
๖. นางวรภัทร แสงแกว้ อนกุ รรมาธิการ
๗. นายศภุ ชัย สถรี ศลิ ปนิ อนุกรรมาธิการ
๘. นายสาราญ อรณุ ชาดา อนกุ รรมาธิการ
๙. นายธนะรตั น์ ธาราภรณ์ อนุกรรมาธิการ
๑๐. นายอคั รเดช สุพรรณฝา่ ย อนุกรรมาธิการ
๑๑. นายธนวฒั น์ พรหมโชติ อนุกรรมาธกิ ารและเลขานกุ าร
๑๒. นางเพชรรตั น์ มหาสิงห์ อนกุ รรมาธิการและผชู้ ว่ ยเลขานุการ
ที่ปรึกษาคณะอนกุ รรมาธกิ าร คือ
๑. นายถนดั บญุ ชยั ท่ีปรึกษาคณะอนกุ รรมาธกิ าร
๒. นายชาญชัย มาณจักร ทป่ี รึกษาคณะอนุกรรมาธกิ าร

[๓๗]

รายชอื่ คณะอนุกรรมาธกิ าร
คณะอนกุ รรมาธิการกจิ การสตรี ผมู้ ีความหลากหลายทางเพศ และผ้ดู ้อยโอกาส

๑. นายวัลลภ ตงั คณานรุ ักษ์ ประธานทปี่ รึกษาคณะอนุกรรมาธิการ

และอนกุ รรมาธกิ าร

๒. นางประยรู เหลา่ สายเช้ือ ประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร

๓. นางทศั นา ยวุ านนท์ รองประธานคณะอนุกรรมาธิการ คนท่หี น่ึง

และประธานทีป่ รกึ ษาคณะอนุกรรมาธกิ าร

๔.. นางจริ าภรณ์ เลา้ เจรญิ รองประธานคณะอนุกรรมาธิการ คนที่สอง

๕. นางณฐั ณภรณ์ เอกนราจินดาวัฒน์ อนกุ รรมาธิการ

๖. นางงามจิต แต้สวุ รรณ อนกุ รรมาธิการ

๗. นางณฐั นันท์ สวา่ งวงศ์ อนุกรรมาธิการ

๘. นางสาวอญั ชลี เกษสรุ ิยงค์ อนกุ รรมาธิการ

๙. นางสาวอังคณา ใจกจิ สุวรรณ อนกุ รรมาธิการ

๑๐. นางสาวพฐั ศรา พอจิต อนกุ รรมาธิการ

๑๑. นายตรณั ตระกูลสวา่ ง อนุกรรมาธกิ าร

๑๒. นางสาวฉัตรสดุ า ศริ วิ งศ์ อนุกรรมาธิการและเลขานุการ

ทปี่ รึกษาคณะอนกุ รรมาธกิ าร ประกอบดว้ ย
๑. นางจิรพรรณ์ อนศุ าสนอ์ มรกลุ ทปี่ รกึ ษาคณะอนุกรรมาธิการ
๒. นางสาวอรณชิ ชา ภาคพเิ ศษ ทป่ี รึกษาคณะอนกุ รรมาธิการ

[๓๘]

รายช่ือคณะอนกุ รรมาธิการ
คณะอนุกรรมาธกิ ารกจิ การคนพกิ าร

๑. นายมณเฑยี ร บญุ ตนั ประธานคณะอนุกรรมาธิการ

๒. นายกิตติศกั ดิ์ รตั นวราหะ รองประธานคณะอนกุ รรมาธกิ ารคนท่หี นึ่ง

๓. ศาสตราจารยว์ ิรยิ ะ นามศิริพงศ์พนั ธุ์ รองประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร คนทส่ี อง

๔. นางสาวเครอื วัลย์ เทย่ี งธรรม อนกุ รรมาธกิ าร

๕. รองศาสตราจารยณ์ ัฎฐนยี า โตรกั ษา อนุกรรมาธกิ าร

๖. นางสาววนั ทนยี ์ พันธชาติ อนุกรรมาธิการ

๗. นายวิทยตุ บนุ นาค อนกุ รรมาธิการ

๘. นายสวา่ ง ศรีสม อนกุ รรมาธกิ าร

๙. นายสุชาติ โอวาทวรรณสกุล อนุกรรมาธกิ าร

๑๐. นางอาทชิ า นราวรวชั ร อนกุ รรมาธิการ

๑๑. นายรตั น์ กิจธรรม อนุกรรมาธิการและเลขานกุ าร

๑๒. นางสาวพิมพ์ปญา อตสิ ริ าวัชร์ อนุกรรมาธกิ ารและผชู้ ว่ ยเลขานกุ าร

ท่ปี รึกษาคณะอนกุ รรมาธกิ าร ประกอบดว้ ย

๑. พลตรี โอสถ ภาวไิ ล ประธานทป่ี รกึ ษาคณะอนกุ รรมาธกิ าร

๒. นายชศู กั ด์ิ จันทยานนท์ ทป่ี รึกษาคณะอนุกรรมาธิการ

๓. นายต่อพงศ์ เสลานนท์ ทป่ี รึกษาคณะอนุกรรมาธิการ

๔. นายธรี ยุทธ สคุ นธวิท ที่ปรึกษาคณะอนกุ รรมาธกิ าร

๕. นางนชุ จารี คลา้ ยสุวรรณ ทป่ี รึกษาคณะอนกุ รรมาธิการ

๖. นางพวงแก้ว กจิ ธรรม ทป่ี รึกษาคณะอนกุ รรมาธกิ าร

๗. นางวัชรา ริ้วไพบูลย์ ท่ปี รึกษาคณะอนุกรรมาธกิ าร

๘. นายศภุ ชพี ดิษเทศ ทป่ี รึกษาคณะอนุกรรมาธิการ

๙. นางสาวสราญภทั ร อนุมตั ิราชกจิ ทป่ี รึกษาคณะอนกุ รรมาธกิ าร

๑๐. นายสพุ ล บรสิ ุทธิ์ ท่ีปรึกษาคณะอนุกรรมาธกิ าร

๑๑. นายสภุ รธรรม มงคลสวสั ด์ิ ที่ปรกึ ษาคณะอนกุ รรมาธิการ

๑๒. นายเอกกมล แพทยานันท์ ที่ปรึกษาคณะอนกุ รรมาธิการ

[๓๙]

รายชือ่ คณะอนุกรรมาธกิ าร
คณะอนุกรรมาธิการปฏริ ปู ด้านสงั คม กจิ การผสู้ ูงอายแุ ละสงั คมสูงวยั

๑. นางเพญ็ พกั ตร์ ศรีทอง อนุกรรมาธิการและที่ปรึกษา
๒. นายอาพล จนิ ดาวฒั นะ ประธานคณะอนุกรรมาธิการ
๓. นายยทุ ธนา ทพั เจรญิ รองประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร คนทห่ี น่งึ
๔. นางจารนุ นั ท์ อง้ึ ภากรณ์ รองประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร คนทสี่ อง
๕. นายณัฐเมศร์ เรอื งพชิ ยั พร อนกุ รรมาธิการ
๖. นายดารนยั อินสว่าง อนกุ รรมาธกิ าร
๗. ศาสตราจารยธ์ รรมศกั ด์ิ พงศพ์ ิชญามาตย์ อนุกรรมาธกิ าร
๘. พลเอก บุญลอื วงษ์ทา้ ว อนกุ รรมาธกิ าร
๙. นายประกาศติ กายะสทิ ธ์ิ อนกุ รรมาธิการ
๑๐. นางสาววรัญญา เตียวกลุ อนกุ รรมาธิการ
๑๑. นางกรรณกิ าร์ บรรเทงิ จติ ร อนกุ รรมาธกิ าร
๑๒. นางสาวบุษยรตั น์ กาญจนดิษฐ์ อนกุ รรมาธกิ าร

[๔๐]

คณะทางานเสริมสร้างการรูเ้ ท่าทนั สื่อออนไลนใ์ นเด็กและเยาวชน
ในคณะกรรมาธิการการพฒั นาสังคม และกจิ การเดก็ เยาวชน สตรี

ผ้สู ูงอายุ คนพิการ และผูด้ อ้ ยโอกาส วฒุ สิ ภา

๑. นายวลั ลภ ตังคณานุรักษ์ ประธานคณะทางาน

๒. นางธีรารัตน์ พันทวี วงศ์ธนะเอนก รองประธานคณะทางาน

๓. นายธนวนั ทองสุกโชติ คณะทางาน

๔. นายชาญวฒุ ิ วงศเ์ พง็ คณะทางาน

๕. นายมานะชยั บญุ เอก คณะทางาน

๖. ผู้ชว่ ยศาสตราจารยม์ รรยาท อัครจันทโชติ คณะทางาน

๗. นางสาวกรรณิการ์ โตะ๊ มนี า คณะทางาน

๘. นางศรดี า ตนั ทะอธิพานชิ คณะทางาน

๙. นางนันทา ไวคกลุ คณะทางาน

๑๐. นายตรี บุญเจือ คณะทางาน

๑๑. นางสาวประพมิ พ์พรรณ สุวรรณกูฏ คณะทางาน

๑๒. แพทยห์ ญิงทพิ าวรรณ บรู ณสนิ คณะทางาน

๑๓. นายเสด็จ บนุ นาค คณะทางาน

๑๔. นายสจั จะ โชคบญุ ส่งสวสั ด์ิ คณะทางาน

๑๕. นางสาวสุดารตั น์ พงศอ์ ัมพรไกวัล คณะทางาน

๑๖. นางสุดใจ พรหมเกิด คณะทางาน

๑๗. นายจักกนติ ต์ คณานุรกั ษ์ คณะทางาน

๑๘. นางสาวรตั นา จรูญศกั ดส์ิ ทิ ธิ์ คณะทางาน

๑๙. นางสาวปราชญา ศริ ิม์ หาอาริยะโพธญิ์ า คณะทางาน

๒๐. นายรวศิ ุทธ์ คณิตกลุ เศรษฐ์ คณะทางาน

๒๑. นางปยิ ะวดี พงศไ์ ทย คณะทางานและเลขานุการคณะทางาน

๒๒. นางสาวพมิ พ์ปญา อติสิราวชั ร์ คณะทางานและผูช้ ่วยเลขานุการคณะทางาน

[๔๑]

รายชอ่ื ฝ่ายเลขานกุ ารคณะกรรมาธกิ ารการพฒั นาสงั คม และกิจการเด็ก เยาวชน
สตรี ผสู้ งู อายุ คนพิการ และผดู้ อ้ ยโอกาส
วฒุ ิสภา

๑. นางสาวภริ มย์ นิลทัพ นติ กิ รชานาญการพเิ ศษ ปฏบิ ตั ิหน้าท่ี
กากับดแู ลการปฏบิ ตั ริ าชการ
๒. นางธนยา สิงห์มณี ของกลมุ่ งานคณะกรรมาธิการ
๓. นางสาวพมิ พ์ปญา อติสริ าวชั ร์ การพฒั นาสังคมฯ
๔. นางสาวธรรมรัตน์ ศรีทองกลู นติ กิ รชานาญการ
๕. นางเพชรรัตน์ มหาสิงห์ นติ ิกรชานาญการ
๖. นางจติ ตนิ ันท์ ศริ อิ ังกานนท์ นิติกรชานาญการ
๗. นางสาวฉตั รสดุ า ศริ วิ งศ์ วทิ ยากรชานาญการ
๘. นางสาวจิตรลดา องอาจ วทิ ยากรชานาญการ
๙. นางสาวสุธาทิพย์ สมคั รการ นติ กิ รปฏิบตั กิ าร
๑๐. นายรงุ่ เพชร งามพรอ้ ม เจา้ พนักงานธุรการชานาญงาน
๑๑. นายปยิ ะพงษ์ น้อยเจรญิ เจ้าพนกั งานธรุ การชานาญงาน
๑๒. นางสาวนธดิ า ศรอี ุตะ เจา้ พนกั งานธรุ การปฏิบตั กิ าร
๑๓. นางสาวศกลวรรณ พง่ึ ฉา่ นกั วชิ าการสนบั สนนุ งานวชิ าการ
พนกั งานสนับสนนุ การประชมุ
พนกั งานสนับสนนุ การประชุม

--------------------------------------------------------

กลมุ่ งานคณะกรรมาธกิ ารการพัฒนาสังคมและกจิ การเด็ก
เยาวชน สตรี ผู้สงู อายุ คนพกิ าร และผดู้ ้อยโอกาส สานกั กรรมาธกิ าร ๓ สานกั งานเลขาธกิ ารวฒุ ิสภา

โทรศพั ท์ ๐ ๒206 6699 ต่อ 3570-1

๒๖

ออกแบบและพมิ พท่ี สาํ นกั การพมิ พ
สาํ นกั งานเลขาธิการวฒุ สิ ภา
15 ๐ ๒๘๓๑ ๕๘๘๐, ๐ ๒๘๓๑ ๙๔๗๑-๒, ๐ ๒๘๓๑ ๙๔๗๕