รายงานการพิจารณาศึกษา เรื่อง ความพร้อมด้านศักยภาพของการพัฒนาท่เรือน้ำลึก ภูเก็ตในการเป็นท่าเรือต้นทาง (Home Port) สำหรับเรือสำราญหรูหราขนาดเล็ก

รายงานการพิจารณาศกึ ษา
เรอ่ื ง

ความพรอมดานศกั ยภาพของการพฒั นาทาเรือนํ้าลึก
ภูเก็ตในการเปนทาเรอื ตนทาง (Home Port)
สําหรบั เรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก
(Small Luxury Cruise)
ของ
คณะกรรมาธิการการทองเท่ยี ว
วุฒสิ ภา

สาํ นักกรรมาธิการ ๓
สํานักงานเลขาธิการวฒุ ิสภา

(สําเนา)

บันทึกขอ ความ
สวนราชการ คณะกรรมาธกิ ารการทอ งเทยี่ ว วฒุ ิสภา โทร. ๐ ๒๘๓๑ ๙๒๑๓ - ๔
ท่ี สว ๐๐๑๙.๑๙/(ร ๒๔) วันที่ มิถนุ ายน ๒๕๖๕
เรือ่ ง รายงานการพิจารณาศึกษา เร่ือง ความพรอมดานศักยภาพของการพัฒนาทาเรือน้าํ ลึกภูเก็ต
ในการเปนทาเรือตนทาง (Home Port) สําหรับเรือสาํ ราญหรูหราขนาดเล็ก
(Small Luxury Cruise)

กราบเรียน ประธานวฒุ สิ ภา

ดวยในคราวประชุมวุฒิ สภา คร้ังที่ ๑๗ (สมัยสามัญประจําปคร้ังท่ีหน่ึง) วันอังคารท่ี
๑๐ กันยายน ๒๕๖๒ ท่ีประชุมไดมีมติตั้งคณะกรรมาธิการสามัญประจําวุฒิสภาตามขอบังคับ
การประชุมวุฒิสภา พ.ศ. ๒๕๖๒ ขอ ๗๘ วรรคสอง (๘) ซึ่งคณะกรรมาธิการการทองเที่ยว วุฒิสภา
เปนคณะกรรมาธิการสามัญประจําวุฒิสภาคณะหน่ึง โดยมีหนาที่และอํานาจเก่ียวกับการพิจารณา
รางพระราชบัญญัติ กระทํากิจการ พิจารณาสอบหาขอเท็จจริง หรือศึกษาเร่ืองใด ๆ ท่ีเก่ียวกับ
การสงเสริมและพัฒนาการทองเที่ยว การสรางความหลากหลายและคุณภาพดานการทองเที่ยว รวมท้ัง
ศกึ ษาปญหาและอุปสรรคของการพฒั นาการทองเที่ยวของไทยทั้งในประเทศและตางประเทศ พิจารณา
ศึกษา ติดตาม เสนอแนะ และเรงรัดการปฏิรูปประเทศและแผนแมบทภายใตยุทธศาสตรชาติ
ท่ีอยใู นหนาที่และอาํ นาจ และอื่น ๆ ทเ่ี ก่ียวของ ซึง่ คณะกรรมาธกิ ารคณะน้ี ประกอบดวย
๑. พลเอก ธนะศกั ดิ์ ปฏิมาประกร ประธานคณะกรรมาธิการ
๒. พลอากาศเอก อดศิ กั ดิ์ กลั่นเสนาะ รองประธานคณะกรรมาธิการ คนทห่ี น่ึง
๓. พลเรอื เอก ชมุ นมุ อาจวงษ รองประธานคณะกรรมาธกิ าร คนทส่ี อง
๔. พลเอก โปฎก บุนนาค รองประธานคณะกรรมาธิการ คนทสี่ าม
๕. นางฉวรี ัตน เกษตรสุนทร รองประธานคณะกรรมาธิการ คนท่ีส่ี
๖. พลเรือเอก อทิ ธิคมน ภมรสตู เลขานุการคณะกรรมาธิการ
๗. พลเอก บุญธรรม โอรสิ รองเลขานกุ ารคณะกรรมาธิการ
๘. นายอนศุ กั ด์ิ คงมาลัย โฆษกคณะกรรมาธกิ าร
๙. พลเอก พิศณุ พทุ ธวงศ รองโฆษกคณะกรรมาธิการ
๑๐. พลเอก ไพโรจน พานชิ สมัย ประธานทปี่ รกึ ษาคณะกรรมาธกิ าร
๑๑. นายชลิต แกวจนิ ดา ทป่ี รึกษาคณะกรรมาธกิ าร
๑๒. พลเอก ชยตุ ิ สุวรรณมาศ ท่ปี รกึ ษาคณะกรรมาธิการ
๑๓. พลอากาศเอก ชยั พฤกษ ดิษยะศรนิ กรรมาธกิ าร

๑๔. พลเอก นาวนิ ...

-๒-

๑๔. พลเอก นาวิน ดาํ รกิ าญจน กรรมาธิการ
๑๕. รอยเอก ประยทุ ธ เสาวคนธ กรรมาธิการ
๑๖. นายปญญา งานเลิศ กรรมาธกิ าร
๑๗. นายไพโรจน พว งทอง กรรมาธกิ าร
๑๘. พลตํารวจโท วิบูลย บางทาไม กรรมาธิการ
๑๙. พลเอก ศภุ รัตน พฒั นาวสิ ทุ ธิ์ กรรมาธิการ

อน่ึง เม่ือวันอังคารท่ี ๑ ตุลาคม ๒๕๖๒ พลอากาศเอก ชยั พฤกษ ดิษยะศริน พนจากตําแหนง
เนื่องจากเกษียณอายุราชการ และในคราวประชุมวุฒิสภา คร้ังท่ี ๑๘ (สมัยสามัญประจําปคร้ังท่ีสอง)
วนั อังคารที่ ๑๑ กุมภาพันธ ๒๕๖๓ ที่ประชุมไดมีมติต้ัง พลเอก ปรีชา จันทรโอชา เปนกรรมาธิการสามัญ
ในคณะกรรมาธกิ ารการทอ งเที่ยว แทนตําแหนง ทวี่ าง
ปจจุบันคณะกรรมาธกิ าร ประกอบดวย
๑. พลเอก ธนะศักด์ิ ปฏิมาประกร ประธานคณะกรรมาธิการ
๒. พลอากาศเอก อดิศักดิ์ กล่นั เสนาะ รองประธานคณะกรรมาธิการ คนทห่ี น่งึ
๓. พลเรือเอก ชุมนุม อาจวงษ รองประธานคณะกรรมาธกิ าร คนทส่ี อง
๔. พลเอก โปฎก บนุ นาค รองประธานคณะกรรมาธิการ คนทส่ี าม
๕. นางฉวีรตั น เกษตรสุนทร รองประธานคณะกรรมาธิการ คนที่ส่ี
๖. พลเรอื เอก อิทธคิ มน ภมรสตู เลขานกุ ารคณะกรรมาธกิ าร
๗. พลเอก บุญธรรม โอรสิ รองเลขานกุ ารคณะกรรมาธกิ าร
๘. นายอนศุ กั ดิ์ คงมาลัย โฆษกคณะกรรมาธกิ าร
๙. พลเอก พิศณุ พุทธวงศ รองโฆษกคณะกรรมาธกิ าร
๑๐. พลเอก ไพโรจน พานชิ สมยั ประธานทป่ี รกึ ษาคณะกรรมาธกิ าร
๑๑. นายชลิต แกว จนิ ดา ทปี่ รกึ ษาคณะกรรมาธิการ
๑๒. พลเอก ชยุติ สวุ รรณมาศ ท่ีปรกึ ษาคณะกรรมาธิการ
๑๓. พลเอก นาวิน ดํารกิ าญจน กรรมาธกิ าร
๑๔. รอ ยเอก ประยุทธ เสาวคนธ กรรมาธกิ าร
๑๕. พลเอก ปรีชา จนั ทรโอชา กรรมาธิการ
๑๖. นายปญญา งานเลศิ กรรมาธิการ
๑๗. นายไพโรจน พวงทอง กรรมาธิการ
๑๘. พลตาํ รวจโท วบิ ลู ย บางทา ไม กรรมาธกิ าร
๑๙. พลเอก ศภุ รตั น พฒั นาวสิ ทุ ธ์ิ กรรมาธกิ าร

บัดน้ี คณะกรรมาธิการ...

-๓-

บัดนี้ คณะกรรมาธิการไดดําเนินการพิจารณาศึกษา เร่ือง ความพรอมดานศักยภาพ
ของการพัฒนาทาเรือนา้ํ ลึกภเู ก็ตในการเปนทาเรือตนทาง (Home Port) สําหรับเรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก
(Small Luxury Cruise) เสร็จเรียบรอยแลว จึงขอรายงานผลการพิจารณาศึกษาเรื่องดังกลาวตอวุฒิสภา
ตามขอบังคับการประชุมวุฒสิ ภา พ.ศ. ๒๕๖๒ ขอ ๙๘

จึงกราบเรียนมาเพื่อโปรดทราบและนําเสนอรายงานของคณะกรรมาธิการตอที่ประชุม
วฒุ ิสภาตอ ไป

(ลงช่ือ) พลเอก ธนะศกั ดิ์ ปฏิมาประกร
(ธนะศกั ดิ์ ปฏิมาประกร)

ประธานคณะกรรมาธกิ ารการทอ งเทยี่ ว
วฒุ ิสภา

สําเนาถูกตอง สาํ เนาถกู ตอง
(นางสาวเกศชนก เสยี งเปรม) (นางสาวสดุ ารตั น หมวดอนิ ทร)
ผชู ว ยเลขานุการคณะกรรมาธกิ ารสามญั ผูชวยเลขานุการคณะกรรมาธกิ ารสามญั

สาํ นักกรรมาธกิ าร ๓ สวา งใจ พิมพ
ฝายเลขานกุ ารคณะกรรมาธกิ ารการทองเทยี่ ว เกศชนก/สวา งใจ/จิตตมิ า ทาน
โทร. ๐ ๒๘๓๑ ๙๒๑๓ - ๔

รายชอ่ื คณะกรรมาธิการการทองเทยี่ ว วฒุ ิสภา

พลเอก ธนะศกั ดิ์ ปฏมิ าประกร
ประธานคณะกรรมาธกิ าร

พลอากาศเอก อดิศกั ด์ิ กลน่ั เสนาะ พลเรือเอก ชมุ นมุ อาจวงษ
รองประธานคณะกรรมาธกิ าร คนทห่ี นง่ึ รองประธานคณะกรรมาธกิ าร คนที่สอง

พลเอก โปฎก บุนนาค นางฉวีรตั น เกษตรสนุ ทร
รองประธานคณะกรรมาธกิ าร คนท่สี าม รองประธานคณะกรรมาธกิ าร คนท่สี ี่

พลเรือเอก อทิ ธคิ มน ภมรสตู พลเอก บุญธรรม โอรสิ
เลขานกุ ารคณะกรรมาธกิ าร รองเลขานกุ ารคณะกรรมาธกิ าร

นายอนุศักดิ์ คงมาลัย พลเอก พศิ ณุ พุทธวงศ
โฆษกคณะกรรมาธิการ รองโฆษกคณะกรรมาธกิ าร

ข

พลเอก ไพโรจน พานชิ สมยั นายชลติ แกว จินดา
ประธานท่ปี รกึ ษาคณะกรรมาธกิ าร ทีป่ รึกษาคณะกรรมาธกิ าร

พลเอก ชยตุ ิ สุวรรณมาศ พลเอก นาวิน ดาํ ริกาญจน
ท่ีปรึกษาคณะกรรมาธกิ าร กรรมาธิการ

รอ ยเอก ประยทุ ธ เสาวคนธ พลเอก ปรชี า จนั ทรโ อชา
กรรมาธิการ กรรมาธิการ

นายปญญา งานเลศิ นายไพโรจน พวงทอง
กรรมาธิการ กรรมาธกิ าร

พลตํารวจโท วบิ ลู ย บางทาไม พลเอก ศภุ รตั น พฒั นาวสิ ทุ ธ์ิ
กรรมาธิการ กรรมาธิการ

รายชอื่ คณะอนุกรรมาธิการพจิ ารณาศกึ ษาการพฒั นาคณุ ภาพการทองเท่ยี วทางนา้ํ และอืน่ ๆ
ในคณะกรรมาธิการการทองเท่ยี ว วุฒสิ ภา

พลเรือเอก ชมุ นมุ อาจวงษ
ประธานคณะอนุกรรมาธกิ าร

พลเอก บญุ ธรรม โอรสิ พลเรือเอก อทิ ธิคมน ภมรสูต พลเอก ชยตุ ิ สุวรรณมาศ
รองประธานคณะอนกุ รรมาธิการ คนที่หนึง่ รองประธานคณะอนุกรรมาธิการ คนท่สี อง รองประธานคณะอนกุ รรมาธิการ คนทีส่ าม

นางสาวณัชชาวลี  วาณชิ ยส รุ างค นายนันทชัย โรจนว รรณสนิ ธุ นายสุรวชั อคั รวรมาศ นาวาเอก หนง่ึ กาญจนมั พะ
อนุกรรมาธกิ าร อนุกรรมาธกิ าร อนุกรรมาธกิ าร อนกุ รรมาธกิ าร

พลเรอื เอก จุมพล ลมุ พกิ านนท นางปฏมิ า ตนั ติคมน นายอภิชาติ พัชรภิญโญพงศ พลเรือตรหี ญิง ภณนิ ททิพย สาตราภยั
อนกุ รรมาธิการ อนุกรรมาธกิ าร อนุกรรมาธกิ าร อนกุ รรมาธิการและเลขานุการ

นายพลวตั ณ นคร นางกลั ยาณี ธรรมจารีย นายวัฒนา โชคสวุ ณชิ นายพิพัฒนชยั จันทรเรอื ง
ท่ีปรกึ ษาคณะอนุกรรมาธิการ ที่ปรกึ ษาคณะอนกุ รรมาธิการ ทีป่ รึกษาคณะอนุกรรมาธิการ ทีป่ รกึ ษาคณะอนกุ รรมาธิการ

(ก)
รายงานการพิจารณาศึกษา
เร่ือง ความพรอ มดา นศักยภาพของการพัฒนาทา เรอื นา้ํ ลกึ ภเู กต็
ในการเปน ทา เรอื ตน ทาง (Home Port) สาํ หรับเรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก (Small Luxury Cruise)
ของคณะกรรมาธกิ ารการทอ งเทีย่ ว วฒุ ิสภา
..........................................

ดวยในคราวประชุมวุฒิสภา ครั้งที่ ๑๗/๒๕๖๒ (สมัยสามัญประจําปครั้งท่ีหน่ึง)
วันอังคารที่ ๑๐ กันยายน ๒๕๖๒ ท่ีประชุมวุฒิสภาไดลงมติต้ังคณะกรรมาธิการสามัญประจําวุฒิสภา
ตามขอบังคับการประชุมวุฒิสภา พ.ศ. ๒๕๖๒ ขอ ๗๘ วรรคสอง (๘) ซ่ึงคณะกรรมาธกิ ารการทองเที่ยว
วุฒิสภา เปนคณะกรรมาธิการสามัญประจําวุฒิสภาคณะหน่ึง โดยมีหนาท่ีและอํานาจเกี่ยวกับ
การพิจารณารางพระราชบัญญัติ กระทํากิจการ พิจารณาสอบหาขอเท็จจริง หรือศึกษาเร่ืองใด ๆ
ท่ีเกี่ยวกับการสงเสริมและพัฒนาการทองเที่ยว การสรางความหลากหลายและคุณภาพดานการทองเที่ยว
รวมท้ังศึกษาปญหาและอุปสรรคของการพัฒนาการทองเที่ยวของไทย ทั้งในประเทศและตางประเทศ
พิจารณาศึกษา ติดตาม เสนอแนะ และเรงรัดการปฏิรูปประเทศและแผนแมบทภายใตยุทธศาสตรชาติ
ที่อยูในหนา ทแ่ี ละอํานาจ และอืน่ ๆ ท่ีเกี่ยวขอ ง

บัดน้ี คณะกรรมาธิการไดดําเนินการพิจารณาศึกษา เร่ือง ความพรอมดานศักยภาพ
ของการพฒั นาทาเรือนํ้าลึกภูเกต็ ในการเปนทาเรือตน ทาง (Home Port) สําหรับเรือสาํ ราญหรูหราขนาดเล็ก
(Small Luxury Cruise) เสร็จเรียบรอยแลว จึงขอรายงานผลการพิจารณาศึกษาเรื่องดังกลาวตอวุฒิสภา
ตามขอบงั คบั การประชุมวุฒิสภา พ.ศ. ๒๕๖๒ ขอ ๙๘ ดังนี้

๑. การดาํ เนนิ งานของคณะกรรมาธิการ
คณะกรรมาธกิ ารไดด าํ เนินการพจิ ารณาศึกษา ดงั นี้
๑.๑ คณะกรรมาธิการไดมีมติมอบหมายใหคณะอนุกรรมาธิการพิจารณาศึกษา
การพัฒนาคุณภาพการทองเท่ียวทางนา้ํ และอ่ืน ๆ ในคณะกรรมาธกิ ารการทองเทยี่ ว วุฒิสภา ทําหนา ท่ี
ดําเนินการศึกษา รวบรวม และจัดทํารายงานการพิจารณาศึกษา ซ่ึงคณะอนุกรรมาธิการคณะน้ี
ประกอบดวย
๑) พลเรอื เอก ชุมนมุ อาจวงษ ประธานคณะอนุกรรมาธกิ าร
๒) พลเอก บญุ ธรรม โอริส รองประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร
คนท่ีหนงึ่
๓) พลเรอื เอก อิทธคิ มน ภมรสตู รองประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร
คนท่ีสอง
๔) พลเอก ชยตุ ิ สวุ รรณมาศ รองประธานคณะอนกุ รรมาธกิ าร
คนที่สาม
๕) นางสาวณชั ชาวีล วาณชิ ยส ุรางค อนกุ รรมาธกิ าร
๖) นายนันทชัย โรจนว รรณสินธุ อนกุ รรมาธิการ
๗) นางปฏมิ า ตนั ติคมน อนุกรรมาธิการ

(ข)

๘) นายสรุ วชั อคั รวรมาศ อนุกรรมาธิการ
๙) นาวาเอก หนง่ึ กาญจนมั พะ อนกุ รรมาธกิ าร
๑๐) นายอภิชาติ พชั รภญิ โญพงศ อนกุ รรมาธกิ าร
๑๑) พลเรือเอก จุมพล ลุมพิกานนท อนุกรรมาธกิ าร
๑๒) พลเรือตรหี ญิง ภณนิ ททพิ ย สาตราภยั อนกุ รรมาธกิ ารและเลขานกุ าร
๑๓) นายพลวตั ณ นคร ทป่ี รึกษาคณะอนุกรรมาธิการ
๑๔) นางกลั ยาณี ธรรมจารีย ทปี่ รกึ ษาคณะอนุกรรมาธกิ าร
๑๕) นายวฒั นา โชคสวุ ณชิ ท่ปี รึกษาคณะอนกุ รรมาธิการ
๑๖) นายพพิ ัฒนชัย จนั ทรเ รือง ทป่ี รกึ ษาคณะอนกุ รรมาธิการ
๑.๒ ที่ประชุมคณะกรรมาธิการไดมีมติแตงตั้ง นางสาวเกศชนก เสียงเปรม
วิทยากรชํานาญการพิเศษ กลุมงานคณะกรรมาธิการสิทธิมนุษยชน สิทธิเสรีภาพและการคุมครอง
ผูบริโภค และนางสาวสุดารัตน หมวดอินทร วิทยากรชํานาญการพิเศษ กลุมงานคณะกรรมาธิการ
การทองเท่ียว ทําหนาท่ีเปนผูชวยเลขานุการคณะกรรมาธิการตามขอบังคับการประชุมวุฒิสภา
พ.ศ. ๒๕๖๒ ขอ ๘๗
๒. วธิ กี ารพิจารณาศกึ ษา
๒.๑ คณะกรรมาธิการมอบหมายใหคณะอนุกรรมาธิการพิจารณาศึกษา
การพัฒนาคุณภาพการทองเที่ยวทางน้ํา และอ่ืน ๆ ดําเนินการศึกษา รวบรวม และจัดทํารายงาน
การพจิ ารณาศึกษา
๒.๒ คณะกรรมาธิการไดดําเนินการโดยเชิญหนวยงานท่ีเกี่ยวของมาใหขอมูล
ขอเท็จจริง ดังนี้
สํานกั นายกรัฐมนตรี
ศูนยรกั ษาผลประโยชนข องชาตทิ างทะเลภาค 3
๑) พลเรอื ตรี ทินกร กาญจนเตมีย ผูอาํ นวยการศูนยร ักษาผลประโยชน
ของชาตทิ างทะเล ภาค 3
๒) พลเรอื ตรี สุชาติ เปรมประเสรฐิ รองผอู าํ นวยการศนู ยร กั ษา
ผลประโยชนของชาติทางทะเล ภาค ๓
๓) นาวาเอก อนิรจุ น เวยี งเกลา หวั หนา กลุมวางแผนสงู ในการรักษา
ผลประโยชนข องชาติทางทะเล ภาค ๓
สถาบันคณุ วฒุ ิวิชาชพี (องคการมหาชน)
๑) นางสาววรชนาธปิ จันทนู รองผูอาํ นวยการสถาบนั คณุ วุฒิวชิ าชีพ
๒) นายวรกันต ทักขญิ เสถยี ร นักวชิ าการมาตรฐานวิชาชพี
กระทรวงการคลัง
กรมสรรพากร
1) นางสาวเสาวคนธ มแี สง ผอู ํานวยการกองวิชาการแผนภาษี
2) นางสาวจิตรา พงษพานชิ นกั วชิ าการภาษเี ชย่ี วชาญ
๓) นายเสรมิ ศักด์ิ มัยญะกติ นติ กิ รชาํ นาญการพิเศษ

(ค)

๔) นางสาวสกุ านดา พลอยสองแสง นกั วชิ าการภาษชี ํานาญการพิเศษ
๕) นางสาวภาวณี บํารุงศรี นกั วิชาการสรรพากรชาํ นาญการพิเศษ
๖) นางสาวอรณฏั ฐา สบายรปู นติ ิกรปฏิบัตกิ าร
๗) นางสาวฐิตินันท จนิ ดานอม นกั วชิ าการภาษปี ฏิบัติการ
กระทรวงการทองเที่ยวและกีฬา
สาํ นกั งานปลัดกระทรวง
๑) นายบุญเสรมิ ขันแกว รองอธิบดกี รมการทองเทย่ี ว
๒) นางสาวชโลธร สมุ นะเศรษฐกุล หัวหนากลมุ วชิ าการและประสาน
ความรวมมอื กองพฒั นามาตรฐาน
บคุ ลากรดานการทองเทย่ี ว
๓) นางสาวธันยดา ลิ้มศิริ หัวหนากลุมพัฒนาโครงสรางพ้ืนฐาน
การทองเท่ยี ว กองพฒั นาแหลงทอ งเทีย่ ว
๔) นางสาวอนญั ญา แกนแกว นักวิเคราะหน โยบายและแผน
ชาํ นาญการพเิ ศษ
๕) นางสาววราภรณ มนสั ธรี ภาพ นกั วเิ คราะหน โยบายและแผน
สาํ นกั งานการทองเที่ยวและกีฬาจังหวดั ภเู ก็ต
๑) นายจรูญ แกว มุกดากุล ทองเทีย่ วและกฬี าจังหวัดภเู ก็ต
๒) นายปาฐกรณ แกวมรกต นกั วิเคราะหนโยบายและแผน
ปฏบิ ตั กิ าร
การทอ งเท่ยี วแหง ประเทศไทย
๑) นายสันติ แสวงเจริญ ผอู าํ นวยการการทองเท่ียว
แหง ประเทศไทย สาํ นกั งานนิวยอรก
๒) นางนนั ทศริ ิ รณศริ ิ ผอู ํานวยการการทองเท่ียว

แหงประเทศไทย สํานกั งานภูเกต็

๓) นางสาวปย ะรตั น สุริยะฉาย ผูอาํ นวยการกองสรา งสรรคส นิ คา
การทองเทยี่ ว
๔) นายคมกริช ดว งเงนิ รองผอู ํานวยการฝายสนิ คา
๕) นางสาวณฐภทั ร สขุ ติ านนท หัวหนางานสินคา การทอ งเท่ยี วเชิงมูลคา
๖) นางสาวอชิรญา พทุ ธานี เจาหนาทก่ี ารตลาด
๗) นายชาติ อินทรชูโต เจา หนาทกี่ ารตลาด
๘) นางสาวธรรมภรณ ผะเอม พนักงานงานสนิ คาการทองเทยี่ วเชิงมูลคา

(ง)

กระทรวงคมนาคม
กรมเจาทา
๑) นางสาวภัทรานษิ ฐ ธพี ิพัฒนธาดา หวั หนา กลมุ มาตรฐานหลกั สูตร
กองมาตรฐานคนประจาํ เรอื
๒) นายประกอบ ตรี ถะ เจาพนกั งานตรวจเรอื
กรมทาอากาศยาน
นายสมเกยี รติ มณีสถติ ย รองอธบิ ดกี รมทา อากาศยาน
ดานเศรษฐกจิ
ทาอากาศยานภูเกต็
๑) นายสนุ ทร ศักดาสาวิตร ผูอาํ นวยการทา อากาศยานภเู ก็ต
๒) นายมนสั โสธารัตน รองผูอาํ นวยการทาอากาศยานภเู กต็
ทา อากาศยานกระบี่
นายอรรถพร เน่ืองอดุ ม ผูอํานวยการทา อากาศยานกระบี่
กระทรวงแรงงาน
กรมพฒั นาฝม ือแรงงาน
นายพงศพันธุ ต้งั กิจ ผอู ํานวยการกลมุ งานพัฒนา
วิทยากรตน แบบ
กรมสวสั ดกิ ารและคมุ ครองแรงงาน
๑) นายเดชา พฤกษพฒั นรักษ รองอธบิ ดี
๒) นางสาวกนกวรรณ สมภพคารินทร นกั วิชาการแรงงานชํานาญการ
กระทรวงการอุดมศกึ ษา วทิ ยาศาสตร วจิ ยั และนวตั กรรม
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตศรีราชา
๑) นายอนามยั ดาํ เนตร คณบดคี ณะศลิ ปศาสตรและวทิ ยาศาสตร
๒) นายพรรณศักด์ิ เอย่ี มรกั ษา รองคณบดีฝายวิชาการและพฒั นานิสติ
คณะพาณชิ ยนาวนี านาชาติ
มหาวทิ ยาลัยบรู พา
๑) นางสาววรรณภา อดุ มผล ประธานสาขาวิชาการทอ งเทย่ี ว
และการโรงแรม
๒) นายธนพล อินประเสรฐิ กลุ อาจารยประจาํ คณะการจัดการ
และการทองเทีย่ ว
มหาวิทยาลัยศรปี ทุม
นายนครินทร ทั่งทอง ผูอํานวยการหลักสูตรการจดั การบริการ
ธรุ กจิ เรอื สาํ ราญ

(จ)

สํานกั งานจงั หวดั ภเู กต็
๑) นายพิเชษฐ ปาณะพงศ รองผูวาราชการจงั หวัดภูเก็ต
๒) นางแพรวพรรณ อวมทองดี เจา พนักงานปกครอง
(ปลัดอําเภอเมอื งภเู กต็ )
สํานักงานเทศบาลเมอื งปาตอง
๑) นายธัชพล ขมน้ิ ทอง เลขานุการนายกเทศมนตรีเมอื งปาตอง
๒) นายสมพงศ เจยี มตวั หวั หนางานเทศกิจเทศบาลเมอื งปา ตอง
๓) นายสุเมธ รกั ษาดี เจาหนา ทปี่ ระชาสมั พนั ธ
เทศบาลเมอื งปาตอง
สาํ นกั งานเทศบาลตําบลวิชติ
๑) นายชยั รตั น คมุ บา น เลขานุการนายกเทศมนตรตี าํ บลวิชิต
๒) นายปญ ณวัฒน รกั ทรัพย นติ กิ รเทศบาลตําบลวชิ ติ
กองอาํ นวยการรกั ษาความมนั่ คงภายในจงั หวดั ภูเก็ต
นาวาเอก ศิวดล ผลวงษ รองผูอาํ นวยการกองอาํ นวยการ
รกั ษาความมั่นคงภายในจังหวดั ภเู กต็
สาํ นักงานเจาทาภูมภิ าค สาขาภูเก็ต
๑) นายณชพงศ ประนิตย ผูอํานวยการสํานักงานเจาทาภูมิภาค
สาขาภเู กต็
๒) เรือโท นรินทรชาติ พบิ ูลศภุ พสิ ฐิ เจา พนักงานนาํ รอ งชํานาญการ
๓) นายอมั พร ชาติเพชร หัวหนา ฝา ยแผนท่ี
สํานกั งานเจา ทา ภมู ภิ าคท่ี ๕

๑) นายววิ ธั น ชดิ เชิดวงศ ผอู าํ นวยการสํานักงานเจา ทาภูมิภาคที่ ๕

๒) นายปยะวัชร ทองขาว เจาพนกั งานตรวจทา ชํานาญการ

สาํ นักงานสาธารณสขุ จังหวัดภูเกต็
๑) นายผดงุ เกยี รติ อุทกเสนีย นายแพทยสาธารณสขุ จังหวดั ภเู ก็ต
๒) นางสาวเหมือนแพร บญุ ลอ ม ผอู าํ นวยการโรงพยาบาลปาตอง
๓) นายอมรพทั ย กองพนั ธ หวั หนา ดา นควบคุมโรคตดิ ตอจังหวัดภูเกต็

สํานักงานนาํ รอง สาขาภูเกต็

วาทเ่ี รือตรี นรนิ ทร การสมลาภ หวั หนา กลมุ นาํ รอ งท่ี ๓
กองบงั คับการตาํ รวจทอ งเท่ียว ๓
๑) พันตํารวจเอก พเิ ชษฐพงศ แจงคายคม ผูกาํ กบั การ ๒ กองบงั คับการ
ตํารวจทองเท่ยี ว ๓
๒) พันตาํ รวจโท เอกชยั ศิริ สารวัตรตาํ รวจทองเทีย่ วภูเกต็
๓) สิบตาํ รวจเอก ปารมี เพชรนอ ย ผูบ งั คับหมู กองบงั คับการ
ตํารวจทองเทย่ี ว ๓

(ฉ)

ดานศุลกากรภเู กต็
๑) นางสุทศั นยี  สภุ าพันธ นายดา นศลุ กากรภูเกต็
๒) นางสาวณัฐกานต แทนนกิ ร นกั วชิ าการศลุ กากรชํานาญการพิเศษ
สํานักงานสรรพากรพน้ื ท่ภี ูเกต็
๑) นางสาวสุทัตตา หัสนยี  นกั ตรวจสอบภาษีชาํ นาญการพิเศษ
๒) นางสาวดุสติ า นากแกว นักตรวจสอบภาษชี ํานาญการ
ดานตรวจคนเขาเมอื งจงั หวัดภเู กต็
๑) พันตาํ รวจเอก ธเนศ สุขชยั ผกู ํากบั การดา นตรวจคนเขา เมือง
จงั หวัดภเู ก็ต
๒) พันตาํ รวจโท คณิศร ตริ ะการ รองผูกํากับการตรวจคนเขาเมือง
จังหวัดภเู กต็
๓) พนั ตาํ รวจโท อนิรุทธ ภัทรวิวัฒน สารวตั รตรวจคนเขา เมอื งจังหวัดภูเก็ต
สถานีตํารวจภูธรวชิ ิต
พันตํารวจโท ไกรษร ชมชื่น รองผกู าํ กับการปองกนั และปราบปราม
สถานีตาํ รวจภธู รวชิ ิต
สถานตี ํารวจภูธรปา ตอง
พันตาํ รวจโท ปรชี า บาริงพัฒนกลู รองผูกํากับการสถานีตาํ รวจภธู รปาตอง
สภาอตุ สาหกรรมทอ งเที่ยวจงั หวดั ภเู กต็
๑) นายธเนศ ตนั ตพิ ริ ยิ ะกจิ ประธานสภาอุตสาหกรรมทอ งเท่ยี ว
จังหวดั ภูเก็ต
๒) นายรังสิมนั ต กิง่ แกว อุปนายกฝายแผน
หอการคา จังหวดั ภเู กต็
๑) นายสัจจพล ทองสม ประธานหอการคาจงั หวดั ภูเกต็
๒) นายพีรพิชญ อองเจริญ กรรมการหอการคาจงั หวดั ภเู ก็ต
๓) นายศรญั กร นาคฤทธกิ ุล เจาหนาทหี่ อการคาจงั หวัดภูเกต็
สมาคมวิชาชีพเรอื สําราญ
๑) นายวรี ะเดช ฤทธิชัย นายกสมาคม
๒) นางวศิ วาณี ไชยวฒั นสกลุ อปุ นายกสมาคม
๓) นายเถลงิ โชค สีดา กรรมการและเหรญั ญกิ
๔) วาท่ีรอยตรีพสิ ดาร แสนชาติ ที่ปรกึ ษาสมาคม
๕) นายวรพงศ คณุ โท เลขาธกิ ารและนายทะเบยี น
บริษัท ภเู กต็ ดีพ ซี พอรต จํากัด
๑) นายประดิษฐ ภัทรประสทิ ธิ์ ประธานเจาหนา ทบี่ รหิ าร
๒) นายวิศรุต ศรโี รจนกุล รองประธานเจา หนา ทบ่ี รหิ าร
๓) นายปรีชา ปานเถ่อื น ผูจัดการ

(ช)

บรษิ ทั เซา ทอ ส๊ี ทเอเซียเทคโนโลยี่ จาํ กัด (SEATEC)
๑) นายสงา ลมิ ธงชยั ผูจัดการโครงการ
๒) นายสมบัติ เหสกุล ผชู วยผจู ดั การโครงการ
๓) นางศนิ นี ารถ โสรจั จาภินนั ท รองกรรมการผูจัดการใหญ
๔) นายวาลิต รักพงษไทย วิศวกรโยธาและโครงสราง
๕) นายสมศกั ด์ิ ทองแกว ผเู ช่ยี วชาญดานส่ิงแวดลอม
๖) นายสมบรู ณ พรมเสน ผูเช่ยี วชาญดานทรพั ยากรดิน
๗) นางธัญยธรณ สงิ หเ รือง นักวชิ าการส่งิ แวดลอ ม
สถาบันวจิ ัยและใหคําปรกึ ษาแหงมหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร (TU-RAC)
๑) นางสาวจามรี ยสนิ ทร ผเู ช่ยี วชาญดานเศรษฐศาสตร
การขนสง ทางนา้ํ พาณิชยนาวี
๒) นายมานะ ภัตรพานิช ผูเชยี่ วชาญดานวิศวกรรมทา เรอื
๓) นายวัฒนา โชคสวุ ณชิ ผเู ช่ยี วชาญดานการตลาดธุรกจิ
เรอื สาํ ราญ
๔) นายสมเกียรติ วรปญญาอนันต ผเู ชย่ี วชาญดา นกฎหมาย
เดนิ เรอื ขนสง
๕) นายสทุ ัศน วรรณะเลศิ ผเู ชย่ี วชาญดานบรหิ าร
สายการเดนิ เรือสาํ ราญ
๖) เรือตรี พยงุ เน่อื งคาํ มา ผูเชีย่ วชาญดา นการเดนิ เรือ
บรษิ ัท ออโรรา เทคโนโลยี แอนด เอ็นจเี นียริ่ง คอนซลั แตนส จํากัด (ATEC)
๑) นายสพุ จน จารุลักขณา ผูเช่ียวชาญดา นวิศวกรรมชายฝง
๒) นายพิชยั ทองอทุ ยั ศิริ ผเู ชย่ี วชาญดานประมาณราคา
๓) นายชัยอนันต ทองม่นั ผูเ ช่ียวชาญดานแบบจาํ ลองคณิตศาสตร
บรษิ ัท ซี.ซี.ดับบลวิ จํากัด (CCW)
๑) นายวีรวฒั น พงศธ รพฤทธ์ิ ผูเ ช่ียวชาญดา นสถาปต ยกรรม
๒) นายวชั ระ คณุ พิทกั ษ สถาปนกิ
บรษิ ัท ไพรซ วอเตอรเฮาสคเู ปอรส เอฟเอเอส จาํ กดั (PwC)
๑) นายพนิ ติ ิ ชมสวัสดิ ผจู ดั การฝายกฎหมายและภาษีอากร
๒) นายณฏั ฐ อัสดษิ ฐส กุล ผอู าํ นวยการฝา ยโครงสรา งพนื้ ฐาน
๓) นายสหภัทร วภิ าตวิทย ผจู ดั การฝายโครงสรา งพืน้ ฐาน
๔) นายวรกฤษณ ศิระกฤษณกลุ ท่ีปรกึ ษาฝา ยโครงสรา งพื้นฐาน
บรษิ ทั Princess Cruises จํากดั
Mr. Paul Mifsud ผอู าํ นวยการอาวุโส
บรษิ ัท อี เอ เอส มารไิ ทมเอเยนซี่ (ไทยแลนด) จาํ กดั
นางสาวอโนทัย พงศภมร ผูจ ัดการฝายปฏิบัตกิ ารทางทะเล

(ซ)

บริษทั ทีเอสแอล แนก็ ซโ ก (ประเทศไทย) จํากดั
นายเอนก สถาพรชยั สทิ ธ์ิ กรรมการผจู ัดการ
บรษิ ัท มิลเล่ียนไมล เอเยนซีส จํากัด
นายสัญชยั สงวนเผา กรรมการผจู ดั การ
บรษิ ทั เอสไฟว เอเชีย จํากัด
นายจนิ ทวตั ร หอมขวา ผูจดั การฝา ยปฏบิ ตั ิงาน
หางหุน สวนจาํ กดั ณฐั นรี ซัพพอรต เซอรวิส
นางสาวณฐั นรี สนอลัม ผูจดั การฝา ยปฏบิ ตั งิ าน
บริษัท ซที ัวร (ประเทศไทย) จํากัด
๑) นางสาวฉตั ราพัทร บุญญาวรรณ ผูอาํ นวยการฝา ยนกั ทอ งเทยี่ วขาเขา
๒) นางสาวอรชร สายศรที อง ผจู ัดการฝา ยปฏบิ ตั งิ าน
๓) นางสาวอมศิ รา จนิ ทราน ผูจดั การฝา ยปฏิบัติงาน
๔) นายจักรพัฒน บุญญาวรรณ ผจู ัดการฝา ยปฏิบัตงิ าน
บริษทั อินเตอรครุซย ชอรไซด แอน พอรต เซอรวิส จํากดั
นายวริ นุ บูนนท หวั หนาฝายบริหารซัพพลายเชนไทย
และอนิ โดจนี
บริษัท รเี กล อนิ เตอรเนชนั่ แนล แทรเวล จํากัด
นายจมุ พล ชฎาวตั ร กรรมการผจู ดั การ
บริษทั กาลเิ ลโอ แมรีไทม จํากดั
นางปารวตี ฮ่วั ผูจ ดั การทวั่ ไป ฝา ยการเงิน ฝา ยบุคคล
และฝายความสมั พันธกับหนว ยงาน
ราชการ
บริษทั พัทยา อนิ เตอรเ นชัน่ แนล เซฟตี้ เทรนนิ่ง เซน็ เตอร จํากัด
๑) นายสนุ ันท ประสมรตั น ป ร ะ ธ า น ก ร ร ม ก า ร บ ริ ห า ร บ ริ ษั ท
๒) นางสาวศรุดา เรอื งปรีชากลุ เจาหนา ท่บี ัญชีการเงินและฝา ยบุคคล
บรษิ ัท RelyOn Nutec Thailand จาํ กัด
๑) Mr. Andrew Graham Peel ผจู ดั การฝา ยปฏิบัตกิ ารและฝกอบรม
๒) นางสาวนา้ํ เพชร พนั ธุพ ิพฒั น ผชู วยผูจ ดั การฝา ยขายและพัฒนาธรุ กิจ
๒.๓ การศึกษาขอมูล เอกสารวิชาการ เอกสารส่ิงพิมพ และสื่อสารสนเทศตาง ๆ
ขอเท็จจริง กฎหมาย ระเบียบ เอกสารจากหนวยงาน เอกสารวิชาการ บทความ รายงานวิจัยตาง ๆ
และเว็บไซตท ่ีเก่ียวขอ ง เพ่ือใหไดม าซ่งึ ผลการพิจารณาศกึ ษาท่ีมีความถกู ตอ ง ชัดเจน และมีรายละเอียด
สมบูรณมากที่สุด
๒.๔ คณะกรรมาธิการไดเดินทางไปศึกษาดูงานเพื่อรับฟงความคิดเห็นเกี่ยวกับ
ความพรอมดานศักยภาพของการพัฒนาทาเรือน้ําลึกภูเก็ตในการเปนทาเรือตนทาง (Home Port)
สําหรับเรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก (Small Luxury Cruise) ระหวางวันพฤหัสบดีที่ ๑๘ – วันศุกรที่
๑๙ พฤศจิกายน ๒๕๖๔ ณ จงั หวดั ภเู ก็ต

(ฌ)
๓. ผลการพิจารณาศกึ ษา

คณะกรรมาธิการขอรายงานผลการพิจารณา เร่ือง ความพรอมดานศักยภาพ
ของการพฒั นาทาเรือน้ําลึกภูเกต็ ในการเปนทาเรือตน ทาง (Home Port) สําหรบั เรอื สาํ ราญหรหู ราขนาดเล็ก
(Small Luxury Cruise) โดยคณะกรรมาธิการไดมอบหมายใหคณะอนุกรรมาธิการพิจารณาศึกษา
การพัฒนาคุณภาพการทองเท่ียวทางนํ้า และอ่ืน ๆ ดําเนินการพิจารณาศึกษากรณีดังกลาว
ซ่ึงคณะกรรมาธิการไดพ ิจารณารายงานของคณะอนกุ รรมาธิการดวยความละเอียดรอบคอบแลว และได
มมี ตใิ หค วามเห็นชอบกับรายงานดังกลาว โดยถอื เปน รายงานการพิจารณาศึกษาของคณะกรรมาธกิ าร

จากการพิจารณาศึกษาเรอื่ งดังกลาวขางตน คณะกรรมาธิการจงึ ขอเสนอรายงาน
การพิจารณาศกึ ษาของคณะกรรมาธกิ าร โดยมีรายละเอียดตามรายงานทายน้ี เพอื่ ใหว ฒุ ิสภาไดพ ิจารณา
หากวุฒิสภาใหความเห็นชอบดวยกับผลการพิจารณาศึกษาของคณะกรรมาธิการขอไดโปรดแจง
ไปยังคณะรัฐมนตรี เพื่อพิจารณาและดําเนินการตามแตจะเห็นสมควรตอไป ทั้งนี้ เพ่ือประโยชน
ของประเทศชาติและประชาชนสบื ไป

พลเรอื เอก
(อิทธคิ มน ภมรสตู )

เลขานกุ ารคณะกรรมาธกิ ารการทอ งเท่ยี ว
วุฒิสภา

(๑)

สารบญั หนา
สารบัญ (๑)
สารบญั ตาราง (๓)
สารบญั ภาพ (๔)
บทสรปุ ผบู ริหาร -ก- - -ค-
1. ความเปนมาและเหตผุ ลในการศึกษา 1
2. วตั ถปุ ระสงค 12
3. ประโยชนทค่ี าดวาจะไดร บั 12
4. ขอบเขตการศกึ ษา 13
13
๔.๑ ขอบเขตดานเน้อื หา 13
๔.๒ ขอบเขตดา นกลมุ ตวั อยา ง 14
๔.๓ ขอบเขตดานพ้ืนท่ี 14
๔.4 ขอบเขตดา นเวลา 14
๕. หลกั เกณฑท่ีใชใ นการพจิ ารณาศกึ ษา 14
หลกั เกณฑท ด่ี งึ ดดู ใหสายการเดนิ เรอื เขา มาใชท า เรอื ตน ทาง 18
๖. นิยามศพั ทเ ฉพาะ 19
๗. รปู แบบการศึกษา 19
๘. ผลการวเิ คราะหข อมลู 20
๘.๑ ดา นประสิทธภิ าพของทา เรอื 27
๘.๒ การบรหิ ารจดั การ 29
๘.๓ โครงสรา งพ้นื ฐาน 34
๘.๔ บริการสําหรับเรือสําราญ 45
๘.๕ อตั ราคาภาระที่เหมาะสม 54
9. สรปุ ผลการศกึ ษา 54
9.๑ สรุปผลในภาพรวม 56
9.๒ สรุปกรอบการพัฒนาทาเรือตน ทางภเู ก็ต รองรับเรือระดับหรหู ราขนาดเลก็
9.๓ สรปุ ผลความพรอมดานศกั ยภาพของการพัฒนาทา เรือนํ้าลกึ ภเู กต็ รองรบั 60
61
การเปน ทา เรอื ตน ทาง (Home Port) สาํ หรบั เรอื สาํ ราญหรหู ราขนาดเลก็ 65
(Small Luxury Cruise) 67
10. ขอ เสนอแนะ 69
บรรณานุกรม
ภาคผนวก
ภาคผนวก ก หลกั เกณฑท ด่ี งึ ดดู ใหสายการเดนิ เรือเขามาใชทา เรอื น้ําลกึ ภเู ก็ต

เปน ทาเรอื ตน ทาง

(๒) หนา
ภาคผนวก ข ตวั อยา งการทาํ การสง เสรมิ การตลาดของสาธารณรฐั สงิ คโปร 73
77
โดย Singapore Tourism Board
ภาคผนวก ค กฎหมาย ประกาศ ระเบยี บ ทเี่ ก่ียวของ 81
ภาคผนวก ง รายช่อื คณะกรรมาธกิ ารการทอ งเที่ยว วุฒสิ ภา

รายชือ่ ทป่ี รึกษากติ ติมศกั ดปิ์ ระจาํ คณะกรรมาธกิ าร
รายชอ่ื ท่ีปรึกษา ผูชํานาญการ นกั วิชาการ และเลขานกุ ารประจํา
คณะกรรมาธกิ าร
รายชือ่ คณะอนกุ รรมาธิการ ในคณะกรรมาธกิ าร

(๓)

สารบัญตาราง หนา
3
ตารางที่ 15-16
ตารางที่ ๑ การแบง ขนาดของเรือตามความจผุ ูโดยสาร 20-21
ตารางที่ ๒ หลักเกณฑท ดี่ งึ ดดู ใหส ายการเดนิ เรอื เขา มาใชท าเรอื ตนทาง ๒1
ตารางที่ ๓ รายละเอยี ดทาเรือภเู ก็ต 30
ตารางท่ี 4 ขอ กาํ หนดเกย่ี วกับขนาดของเรอื โดยกรมเจา ทา 31
ตารางท่ี ๕ ความตอ งการขนั้ ตํ่าเพ่อื ความปลอดภยั ในการนาํ เรอื เขา เทยี บทา 39
46-47
ของเรอื สาํ ราญ 47-49
ตารางที่ ๖ ขนาดเรอื ทีเ่ คยเขา มาเทียบทา ที่ทา เรือนํา้ ลึกภเู ก็ต 50-52
ตารางที่ ๗ การบรกิ ารรบั ของเสยี และขยะ
ตารางท่ี 8 อตั ราคา ภาระทเ่ี หมาะสม
ตารางที่ 9 ตวั อยางการเปรยี บเทยี บคา ภาระของคา ภาระปจจุบนั และอนาคต
ตารางท่ี 10 สรปุ ผลการวเิ คราะหตามหลกั เกณฑท ด่ี งึ ดดู ใหส ายการเดินเรอื เขา มาใช

ทา เรอื นาํ้ ลกึ ภูเก็ตเปนทา เรอื ตน ทาง

(๔)

สารบญั ภาพ หนา
3
ภาพท่ี 4
ภาพท่ี 1 ภาพเรอื Silver Muse 4
ภาพที่ ๒ ภาพเรอื Boudicca 5
ภาพท่ี ๓ ภาพเรือ Star Flyer 5
ภาพท่ี ๔ ภาพเรอื Azamara Quest 6
ภาพที่ ๕ ภาพเรือ Seabourn Sojourn 6
ภาพท่ี ๖ ภาพเรอื Insignia 7
ภาพท่ี ๗ ภาพเรือ Star Legend 8
ภาพที่ ๘ ภาพเรือ Europa
ภาพที่ ๙ สถติ ิจาํ นวนเทีย่ วเรอื สาํ ราญท่ีเดินทางเขา มาทองเท่ยี วในจงั หวดั ภูเกต็ 9

แบบทาเรือแวะพัก ในป ค.ศ. 2018 - 2019 10
ภาพที่ ๑๐ ประมาณการคา ใชจา ยตอ คนตอ วันของนกั ทองเทีย่ วเรอื สําราญเม่อื พฒั นา 11
17
ทาเรอื แวะพักใหเปน ทา เรอื ตน ทาง 18
ภาพที่ 1๑ การเปรียบเทยี บจาํ นวนผูโ ดยสาร คาใชจาย จาํ นวนกิจกรรมทเ่ี กดิ ขนึ้ 30
32
ระหวา งเมอื งทาแบบแวะพักกบั เมืองทา ตน ทาง ซึ่งกอใหเกดิ การหมนุ เวยี น
ทางเศรษฐกิจจาํ นวนมาก 37
ภาพที่ ๑๒ การหมนุ เวยี นทางเศรษฐกจิ ในหวงโซธ รุ กิจของทาเรอื ตน ทาง 38
ภาพที่ 13 ตวั อยางการทําการสงเสรมิ การตลาดของสาธารณรฐั สงิ คโปร 55
โดย Singapore Tourism Board 56
ภาพที่ 1๔ ตวั อยางภาพรวม - กองทนุ สนบั สนนุ การพัฒนาเรอื สําราญ 58
ภาพท่ี ๑๕ การปรบั ปรงุ โครงสรางพ้นื ฐานในการนาํ เรอื เขา - ออก 59
ภาพที่ 1๖ แผนผงั สาํ หรับผโู ดยสารขาลง (Disembarking Passenger)
และแผนผังสําหรับผโู ดยสารขาขน้ึ (Embarking Passenger)
ภาพท่ี ๑๗ การจดั ทาํ และการประเมนิ มาตรฐานแผนรกั ษาความปลอดภยั ทา เรอื
(Port Facility & Security Plan Assessment)
ภาพที่ ๑๘ หนงั สือรบั รองการปฏบิ ตั ขิ องทาเรอื เพื่อการรกั ษาความปลอดภยั
ภาพท่ี ๑๙ ตัวอยา งเสนทางเดนิ เรือจากเมืองทาตนทางทจี่ งั หวดั ภูเกต็
ภาพที่ ๒๐ สรุปกรอบการพฒั นาทา เรอื ตน ทางภูเก็ต รองรับเรอื ระดบั หรหู ราขนาดเลก็
ภาพท่ี ๒๑ ลกั ษณะเฉพาะของการทองเท่ียวเรอื สาํ ราญ
ภาพท่ี ๒๒ กิจกรรมเพ่ือรองรบั การเปลยี่ นผูโ ดยสารและการเตรยี มความพรอม
ในการเปน ทา เรอื ตนทาง

-ก-
บทสรุปผูบริหาร
จากยุทธศาสตรชาติ พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๘๐ การเพ่ิมความสามารถในการแขงขัน หัวขอ
การสรา งความหลากหลายดานการทองเท่ียว ดา นทองเทย่ี วสําราญทางน้าํ ประกอบกับมตคิ ณะรัฐมนตรี
ใหปรับปรุงทาเรือน้ําลึกภูเก็ตใหมีความพรอมในการรองรับเรือสําราญ (Cruise) สําหรับการทองเท่ียว
ขนาดใหญไดโดยเร็ว รวมทั้งการพัฒนาโครงสรางพ้ืนฐานสนับสนุนการทองเท่ียว การคาการลงทุน
และการอุตสาหกรรม โดยการกอ สรางทาเทียบเรอื สําราญจังหวดั ภูเกต็ ใหเปน ทา เรือตนทาง (Home Port)
คณะอนุกรรมาธิการพิจารณาศึกษาการพัฒนาคุณภาพการทองเท่ียวทางนํ้า และอ่ืน ๆ
ในคณะกรรมาธิการการทองเที่ยว วุฒิสภา ไดพิจารณาจากลักษณะทางกายภาพของทาเรือนํ้าลึกภูเก็ต
ที่มีขอกาํ หนดในดานขนาดของเรอื ทจี่ ะผา นเขา - ออกและเทียบทา คอื เรือทผ่ี านเขา - ออก จะมคี วามยาว
ตลอดลําไมเกิน 210 เมตร (688 ฟุต 10 น้ิว) ความกวางไมเกิน 27.50 เมตร (90 ฟุต 3 นิ้ว)
อตั รากินนาํ้ ลกึ สงู สดุ ไมเ กนิ 9.40 เมตร (30 ฟุต 10 นว้ิ ) และระยะเวลาเดินเรอื ในรองนา้ํ ไมน อ ยกวา 1 ชวั่ โมง
นอกจากนี้ ทาเรือนํ้าลึกภูเก็ตไมสามารถขุดลอกใหลึกไปกวาน้ีไดอีก เนื่องจากพื้นทองทะเล
สวนใหญเปนหิน ประกอบกับพื้นท่ีหลังทามีจํากัด จึงไมสามารถขยายพ้ืนที่ทาเรือออกไปไดอีก
และขีดความสามารถในการรองรับของทาอากาศยานนานาชาติภูเก็ตเต็มศักยภาพแลว โดยเหตุท่ีมี
การกอสรางอาคารผูโดยสารเดิมอยูแลว จึงควรที่จะพัฒนาทาเรือน้ําลึกภูเก็ตใหเปนทาเรือตนทาง
(Home Port) ทร่ี องรบั เรือสําราญหรูหราขนาดเล็กเทา นนั้ เพื่อเปนการเตรียมความพรอมของหนวยงาน
ท่ีเก่ียวของ อีกท้ัง เปนโครงการตัวอยางนาํ รองในการพัฒนาทาเรือตนทาง (Home Port) ในพ้ืนท่ีอ่ืน ๆ
คณะอนุกรรมาธิการจึงศึกษาความพรอมดานศักยภาพของการพัฒนาทาเรือนํ้าลึกภูเก็ตเปนทาเรือตนทาง
(Home Port) ใหรองรับเรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก (Small luxury Cruise) ที่มีจํานวนผูโดยสาร
ประมาณ ๗๐๐ คน ซง่ึ สวนใหญเปน เรือสําราญทเี่ คยเขามาเทียบทาแบบแวะพักอยูแลว
ผลการวิเคราะหความพรอ มตามหลักเกณฑท ด่ี งึ ดูดใหส ายการเดนิ เรือเขา มาใชท าเรือนํ้าลกึ ภเู ก็ต
เปนทาเรือตนทาง พบวา ปจจัยที่มีความพรอมและไดมาตรฐาน มี 4 เร่ือง คือ เร่ืองท่ี 1 การรักษา
ความปลอดภัยสําหรับเรือ ผูโดยสาร ทาเรือ และพ้ืนที่ท่ีเก่ียวของ โดยมีหนวยงานที่รับผิดชอบ
และมีแนวทางปฏิบตั ิงานทช่ี ัดเจน ท้ังนี้ เจาหนาที่จะตองปฏิบตั ิอยางเขมงวดตามกฎ ระเบียบที่กําหนดไว
เพื่อมิใหเกิดอุบัติเหตุใด ๆ กับเรือและนักทองเที่ยว เร่ืองท่ี 2 ความลึกรองนํ้า การนํารอง เรือลากจูง
ทาเทียบเรือ ขนาด และความสามารถในการรองรับของโครงสรางพ้ืนฐาน เน่ืองจากมีการกําหนดไว
ชัดเจนวาเรือสําราญขนาดเล็กสามารถผานเขาออกไดตลอดเวลา เร่ืองท่ี 3 การบริการซอมบํารุงรักษาเรือ
ในปจจุบันมีการดําเนินการอยูแลว สําหรับเรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก และ เร่ืองที่ 4 อัตราคาภาระ
ทาเรือ มีการเก็บคาธรรมเนียมอยูแลว ซ่ึงบริษัทท่ีไดรับสัมปทานจะตองพิจารณาเพ่ือใหเหมาะสม
กับการเปน ทา เรอื ตนทาง
ปจจัยท่ีมีการดําเนินการไปแลวแตยังไมไดมาตรฐาน มี 4 เรื่อง คือ เร่ืองท่ี 1 เวลาที่ใช
ในการตรวจสอบความปลอดภัยบุคคล เวลาที่ใชในพิธีการตรวจคนเขาเมืองเปนการดําเนินการ
ที่มีหนวยงานรับผิดชอบโดยตรงและพรอมท่ีจะปฏิบัติงาน โดยตองไดรับอุปกรณที่จะใชในการปฏิบัติ
อยางเพียงพอ ซ่ึงบริษัทท่ีไดรับสัมปทานก็มีความพรอมท่ีจะสนับสนุนในเรื่องนี้ เร่ืองที่ 2 โครงสราง
พ้ืนฐานรองรับผูโดยสารข้ึนและลงจากเรือดวยความสะดวก อาคารผูโดยสารท่ีทันสมัย ความสามารถ

-ข-
ในการรองรบั ผโู ดยสารอยา งตอเนื่อง ทจ่ี อดรถ ปจ จยั เหลา น้ตี อ งมกี ารพฒั นาใหน กั ทองเท่ียวเกดิ ความสะดวก
และเปนการสรางความประทับใจ เรื่องที่ 3 การสรางความรวมมือระยะยาวกับบริษัทที่ใหบริการ
เรือสําราญ การสนับสนุนทางการตลาด มีหนวยงานดําเนินการไปบางแลว เมื่อเปนทาเรือตนทาง
บริษัทท่ีบริหารทาเรือจะตองเปนผูดําเนินการรวมกบั หนว ยงานที่เก่ียวขอ ง และ เร่ืองที่ 4 การจัดสงเสบยี ง
การบริการรับของเสียและขยะ การจัดสงน้ํามันเรือ สิ่งเหลาน้ีมีองคกรทองถิ่น รวมกับภาคเอกชน
เคยดาํ เนินการแลว แตต อ งพัฒนาใหเ ปนมาตรฐาน ใหเ ปน ทย่ี อมรับของผปู ระกอบการเรือสําราญ

ปจจัยท่ียังไมไดดําเนินการ คือ ความสามารถในการบริหารทาเรือ บริษัททองเที่ยวเรือสําราญ
การบริหารจัดการสัมภาระ การบริหารทาเรือที่ตอบสนองเฉพาะของเรือสําราญ เงื่อนไขพิเศษสําหรับ
บรษิ ทั ทใี่ หบรกิ ารเรอื สําราญประจาํ ความรว มมอื และพัฒนาเครอื ขายของทาเรอื รวมกบั ทาเรอื สาํ ราญอืน่ ๆ
ในพ้ืนทใี่ กลเ คียง โครงสรางพน้ื ฐานสาํ หรบั ลกู เรือสําราญ บรกิ ารไปรษณยี  หอ งรบั รองวีไอพี อนิ เทอรเน็ต
คาเฟ ผตู รวจสอบภายใตส มาคมจดั ชั้นเรอื ปจ จยั เหลานีบ้ ริษัททรี่ ับสัมปทานจะเปนผดู ําเนนิ การ ซ่งึ ตอ งมี
ผูบริหารที่มีช่ือเสียงและประสบการณเปนท่ียอมรับของผูประกอบการเรือสําราญ ปจจัยท้ังหมดจะเปน
แรงจูงใจสําหรับนักทองเที่ยวใหเดนิ ทางมาเที่ยวเรือสําราญและใหบ ริษัทท่ีใหบ รกิ ารเรือสําราญเขามาใช
ทาเรอื น้าํ ลึกภูเก็ตเปนทาเรือตน ทาง

ดังน้ัน กรอบการพัฒนาทาเรือน้ําลึกภูเก็ตเปนทาเรือตนทาง รองรับเรือสําราญหรูหรา
ขนาดเลก็ ประกอบดวย

1. นโยบายของรัฐบาล ในการสนับสนุนสงเสริมการพัฒนาทาเรือตนทางท่ีชัดเจน ทั้งในระยะสั้น
และระยะยาว จะสงเสรมิ ใหห นว ยงานท่ีเกยี่ วของสามารถกาํ หนดแผนงานและงบประมาณในการรองรบั
และขับเคล่ือนการพัฒนาไดอยางเปนรูปธรรม มีความตอเนื่อง ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว
มุงสเู ปาหมายในการเสริมสรางรายไดจากการทอ งเท่ยี วใหกับทอ งถนิ่

2. การกําหนดหนวยงานสนับสนุนและขับเคล่ือน การพัฒนาทาเรือตนทางมีหนวยงาน
ที่เก่ียวของทั้งของรัฐและเอกชนหลายหนวยงาน การบูรณาการการสงเสริมและพัฒนาใหเปนแนวทาง
เดียวกัน มีความเขาใจในเปาหมายในการดําเนินการเดียวกัน มีความสําคัญอยางยิ่ง กอใหเกิดเอกภาพ
ในการดําเนินการทั้งในดานนโยบายและการปฏิบัติ และเปนศูนยกลางในการประสานงาน แกไขปญหา
สนับสนุน สงเสริม ปรับปรุงแกไขกฎระเบียบท่ีเก่ียวของในการพัฒนาทาเรือตนทางอยางเปนรูปธรรม
สอดคลองกับนโยบายของรฐั บาล

3. การอบรมใหความรูกับบุคลากร เน่ืองจากการบริหารจัดการทาเรือตนทาง เพ่ือรองรับ
นักทองเที่ยวจํานวนมาก มีกิจกรรมและการบริการผูโดยสารที่หลากหลาย มีความจําเปน
ในการประสานงาน รว มมอื กันในหลายหนวยงาน ความรูแ ละความเขา ใจในการดําเนนิ การ มคี วามสาํ คญั
ในการลดขอผิดพลาดท่ีอาจเกิดข้ึน สรางความประทับใจใหกับนักทองเที่ยวในการใชทาเรือตนทาง
ท่ีจังหวัดภูเก็ต การอบรมใหความรูกับบุคลากรจะกอใหเกิดการบริการท่ีมีมาตรฐาน มีประสิทธิภาพ
เปน สง่ิ จงู ใจใหบรษิ ัทท่ใี หบริการเรอื สาํ ราญนําเรือเขา มาใชบ รกิ ารมากขึ้น นักทอ งเทีย่ วเรยี กรองใหบริษัท
ทีใ่ หบ รกิ ารเรือสําราญนาํ เรือเขามาใหบ ริการเพ่มิ ขน้ึ ดวย

4. โครงสรางพื้นฐานทาเรือ ทาเรือตนทางเปนสถานท่ีรองรับการเดินทางทางทะเลรวมกับ
การเดินทางทางอากาศ มีการเขาพักในโรงแรมรวมกับการเดินทางทองเท่ียว โดยใชเรือสําราญ
เปนแกนกลาง ดังน้ัน การพัฒนาทาเทียบเรือใหสามารถรองรับการเขาออกของเรือไดอยางมี

-ค-
ประสิทธิภาพ ไมเกิดความลาชาในการปฏิบัติงาน เปนปจจัยสําคัญของการเปนเมืองทาตนทาง รวมท้ัง
อาคารผูโดยสารที่รองรับการปฏิบัติงานไดดวยความรวดเร็ว คลองตัว ตอบสนองความตองการ
ของผูโดยสารไดอยางสะดวกสบาย มีความปลอดภัยสูง ก็จะสงเสริมใหการปรับเปล่ียนกิจกรรม
จากทาเรือแวะพักเปนทาเรือตนทางประสบความสําเร็จ ดึงดูดใหบริษัทที่ใหบริการเรือสําราญนําเรือ
เขามาใชบ ริการมากยงิ่ ขึ้น

5. การคมนาคมเช่ือมโยงท่ีมีประสิทธิภาพ ในการรองรับนักทองเท่ียวจํานวนมาก เปนหนึ่ง
ในปจจยั สาํ คัญในประสทิ ธิภาพของทา เรือตน ทาง ในการอํานวยความสะดวกใหกับนกั ทอ งเทยี่ วใหมีเวลา
ในการทองเท่ียวมากที่สุดและใชเวลาในการเดินทางระหวางทาอากาศยาน โรงแรม แหลงทองเท่ียว
ทาเรือ นอ ยท่ีสดุ กอ ใหเกดิ รายไดม ากทส่ี ุดดวยเวลาท่เี อื้ออาํ นวย

6. การปรับปรุงกฎระเบียบ ใหสอดคลองและรองรับการเดินทางของนักทองเที่ยวจํานวนมาก
ดวยเวลาท่ีกระชับรวดเร็ว ลดอุปสรรค ลดคาใชจายที่ไมจําเปน การนําเทคโนโลยีสารสนเทศเขามา
สนบั สนนุ การปฏบิ ตั ิงานไดอยางเหมาะสมและมปี ระสิทธิภาพ ทําใหการเปลี่ยนผโู ดยสารท่ที าเรอื ตนทาง
มคี วามสะดวกสบาย รองรับการเปน ทาเรอื ตน ทางทีม่ เี รือสาํ ราญเขามาใชบ รกิ ารเปน ประจํามากข้นึ

ทา เรือเช่ือมโยง จากลักษณะเฉพาะของการทอ งเท่ียวเรือสาํ ราญ ซึง่ เปนทง้ั การเดนิ ทางทองเทย่ี ว
พรอมส่ิงอํานวยความสะดวกในดานท่ีพัก อาหารและสันทนาการ สามารถรองรับนักทองเท่ียวไดเปน
จํานวนมาก สามารถเขาถึงพ้ืนท่ที องเท่ียวทีบ่ างครัง้ เขา ถงึ ดวยการเดินทางประเภทอนื่ ๆ ไดยาก

ขอ เสนอแนะ
๑. ใหจังหวัดภูเก็ตเปนหนวยงานหลักในการบูรณาการ แกไขกฎระเบียบ เพื่ออํานวย
ความสะดวกและความปลอดภัยในการใชทาเรือนํ้าลึกภูเก็ตเปนทาเรือตนทาง (Home Port) รองรับ
เรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก (Small Luxury Cruise) เชน พิธีการตรวจคนเขาเมือง พิธีการศุลกากร
พิธกี ารสรรพากร การควบคมุ โรค และการสนบั สนุนที่เกยี่ วของ เปนตน
๒. ใหกรมพัฒนาฝมือแรงงาน กระทรวงแรงงาน เปนหนวยงานหลักในการบูรณาการ รวมกับ
การทองเที่ยวแหงประเทศไทย สถาบันการศึกษาทั้งภาครัฐและเอกชน เพื่อพัฒนาบุคลากรพรอม
ปรับปรุงหลักสูตรใหเปนมาตรฐาน สอดคลองกับความตองการแรงงานของธุรกิจเรือสําราญ รวมทั้ง
พฒั นาใหป ระเทศไทยเปน ศนู ยก ลางการฝก อบรม (Training Center) สรางรายไดใหป ระเทศอกี ทางหน่งึ ดว ย
๓. ใหกระทรวงการทองเที่ยวและกีฬาและกระทรวงคมนาคม สนับสนุนการพัฒนาทาเรือตนทาง
ท่ีจังหวัดภูเก็ตสําหรับเรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก (Small Luxury Cruise) จากโครงสรางพื้นฐาน
ของทาเรอื ภเู กต็ ทม่ี คี วามพรอมอยแู ลว ใหสําเร็จตามแผนแมบ ทภายใตยุทธศาสตรชาติ
๔. ใหกระทรวงคมนาคม พิจารณาการขนสงสาธารณะในเขตเมืองเช่ือมโยงระหวางทาอากาศยาน
มายังทาเรือน้ําลึกภูเก็ต รวมทั้งการคมนาคมเชื่อมโยงระหวางทาเรือนํ้าลึกภูเก็ตและแหลงทองเท่ียว
เพ่อื อาํ นวยความสะดวกการเดินทางของนกั ทอ งเท่ยี ว
๕. ใหการทองเท่ียวแหงประเทศไทยประชาสัมพันธ และจัดกิจกรรมทางการตลาด รวมท้ัง
นําผูเก่ียวของมาเยี่ยมชมความพรอมของทาเรือภูเก็ตในการเปนทาเรือตนทาง สรางการรับรูและดึงดูด
ใหผปู ระกอบธรุ กิจเรอื สําราญและนักทอ งเที่ยวเขา มาใชบริการทา เรอื ตนทางทภี่ เู กต็ อยางตอ เน่ือง

------------------------------------------

๑

1. ความเปนมาและเหตุผลในการศึกษา
สืบเน่ืองจากยุทธศาสตรชาติ ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๘๐) ยุทธศาสตรที่ ๒ การเพิ่มความสามารถ

ในการแขงขัน หัวขอท่ี ๓ การสรางความหลากหลายดานการทองเท่ียว เรื่องทองเท่ียวสําราญทางนํ้า
ประกอบกับมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๕๘ เพื่อปรับปรุงทาเรือน้ําลึกภูเก็ตใหมี
ความพรอมในการรองรับเรือสําราญ (Cruise) สําหรับการทองเที่ยวเรือสําราญขนาดใหญไดโดยเร็ว
และมติคณะรัฐมนตรีอยางเปนทางการนอกสถานท่ี คร้ังที่ ๓/๒๕๖๐ เม่ือวันที่ ๒๗ - ๒๘ พฤศจิกายน
๒๕๖๐ ในการพัฒนาโครงสรางพ้ืนฐานสนับสนุนการทองเท่ียว การคาการลงทุนและการอุตสาหกรรม
โดยการกอสรางทาเทียบเรือสําราญจังหวัดภูเก็ตใหเปนทาเรือตนทาง (Home Port) และกอสราง
ทาเรือแวะพัก (Port of Call) ในแหลงทองเท่ียวสําคัญท้ังชายฝงทะเลอันดามันและอาวไทย อาทิ
อําเภอเกาะสมุย จังหวัดสุราษฎรธานี จังหวัดกระบี่ จังหวัดพังงา และจังหวัดสงขลา การกอสรางเสนทาง
คมนาคมเช่ือมโยงทาเรือสําราญและทาเรือแวะพัก (Port of Call) กับแหลงทองเที่ยวในพ้ืนท่ี
ตอนในที่มีศกั ยภาพ คณะอนุกรรมาธิการพิจารณาศึกษาการพัฒนาคณุ ภาพการทองเที่ยวทางนํา้ และอืน่ ๆ
ในคณะกรรมาธิการการทองเท่ียว วุฒิสภา ไดศึกษาเพื่อวางกรอบการพัฒนาประเทศไทยสูการเปน
ศูนยกลางการเดินทางทองเท่ียวทางทะเล (Maritime Tourism Hub) กําหนดกรอบการพัฒนา
การเดินทางทองเที่ยวทางน้ําในระยะยาว สนับสนุนประเทศไทยสูการเปนศูนยกลางการเดินทาง
ทองเที่ยวทางนํ้าในอนุภูมิภาคอาเซียน และภูมิภาคเอเชีย เสริมสรางความสามารถในการแขงขัน
ของประเทศ เพ่ิมความสามารถในการนํารายไดจากการทองเท่ียวทางน้ําเขาสูชุมชนและประเทศ
ในการศึกษาดงั กลาวพบวามโี ครงการท่ีเกีย่ วขอ ง ดงั นี้

๑. กรมเจา ทามโี ครงการศึกษาเก่ยี วกบั เรอื สาํ ราญและอยูในระหวางการดาํ เนนิ การ ดงั นี้
1.1 ศึกษาสํารวจออกแบบทาเรือตนทาง (Home Port) สําหรับเรือสําราญขนาดใหญ

(Cruise) บริเวณอา วไทยตอนบน
1.2 ศึกษาวางแผนแมบทเพ่ือพัฒนาทาเรือสําราญขนาดใหญ (Cruise Terminal)

และสาํ รวจออกแบบทาเรอื สําราญขนาดใหญบริเวณชายฝง อันดามัน
1.3 โครงการพัฒนาทาเทียบเรือรองรับเรือสําราญขนาดใหญ (Cruise Terminal) ที่อําเภอ

เกาะสมุย จังหวดั สรุ าษฎรธานี
2. โครงการศึกษาวางแผนแมบทสงเสริมการทองเที่ยวเรือสําราญ พ.ศ. 2561 – 2570

ของกระทรวงการทองเท่ียวและกีฬา
3. กรมธนารักษไดล งนามเมื่อวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๖๑ ในการให บริษัท ภูเก็ต ดีพ ซี พอรต จาํ กัด

เขาบริหารทาเรอื เปนเวลา ๓๐ ป โดยตองดําเนินการปรบั ปรุงทาเรือใหแลวเสร็จภายในเวลา 18 เดือน
(6 พฤศจกิ ายน 2561 – 5 พฤษภาคม 2563) โดยมีองคประกอบในการปรบั ปรุง ดงั น้ี

3.๑ อาคารทพี่ ักผูโดยสารคอนกรตี เสรมิ เหล็ก ชัน้ เดียว จาํ นวน 1 หลงั พืน้ ท่ี 980 ตารางเมตร
3.๒ หลักผูกเรอื ในทะเล (Berth Dolphin) จํานวน 2 ตัว ระยะหา งตวั ละ 60 เมตร
3.๓ หลกั ผูกเรือชายฝง (Mooring Bollard) จํานวน 1 ตัว
3.๔ อาคารละหมาดคอนกรีตเสรมิ เหลก็ ชนั้ เดียว จาํ นวน 1 หลงั
3.๕ ลานจอดรถคอนกรตี เสริมเหลก็ ความหนา 0.23 เมตร

๒

3.๖ ถนนคอนกรีตเสริมเหล็ก เปนทางเขาอาคารท่ีพักผูโดยสาร ตองกอสรางถนน
เปนเสนทางใหม ขนาด 2 ชองทาง ความกวาง 7 เมตร และชวงสุดทายกอนเขาที่จอดรถชองจราจร
ขนาดความกวาง 10 เมตร และความหนา 0.23 เมตร

3.๗ ระบบระบายน้าํ พืน้
3.๘ ระบบไฟฟาสองสวางภายนอกอาคาร
3.๙ ขุดลอกรอ งนา้ํ บรเิ วณดา นหนา หลักผกู เรือใหมล กึ 10 เมตร ขนาดพืน้ ท่ี 5,000 ตารางเมตร
3.๑๐ พ้ืนที่สีเขียว ไมนอยกวาขนาดพื้นท่ี 6,330 ตารางเมตร มูลคากอสรางปรับปรุง
รวม 132.866 ลานบาท
ในระหวางรอผลการศึกษาเพื่อการพัฒนาทาเรือสําราญขนาดใหญ (Cruise Terminal)
ของกรมเจาทาซ่ึงยังไมแลวเสร็จ คณะอนุกรรมาธิการมีแนวคิดในการนําโครงสรางพ้ืนฐานท่ีไดรับ
การปรับปรุง เพื่อเพ่ิมความสามารถในการแขงขัน ตามยุทธศาสตรชาติ 20 ป (พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๘๐)
และมติคณะรฐั มนตรี จากการเปน ทาเรือแวะพัก (Port of Call) สูการเปนทาเรือตนทาง (Home Port)
เพ่ือเปนการเตรียมความพรอมของหนวยงานท่ีเก่ียวของ อีกทั้ง เปนโครงการตัวอยางนํารอง
ในการพัฒนาทาเรือตนทาง (Home Port) ในพ้ืนท่ีอื่น ๆ คณะอนุกรรมาธิการจึงมีแนวความคิด
ใหมีการศึกษาความเปนไปไดในการพัฒนาทาเรือตนทาง (Home Port) ท่ีจังหวัดภูเก็ต จากโครงสราง
พ้ืนฐานที่ไดรับการพัฒนาไวแลวใหรองรับเรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก (Small luxury Cruise)
ที่มีผโู ดยสารประมาณ ๗๐๐ คน ซึ่งสวนใหญเ ปนเรือสาํ ราญที่เคยเดนิ ทางเขา มาเทยี บทา แบบแวะพกั อยแู ลว
จากการสัมภาษณ นายประดิษฐ ภัทรประสิทธ์ิ ประธานกรรมการบริษัท ภูเก็ต ดีพ ซี พอรต
จํากัด ไดใหขอมูลวา บริษัท ภูเก็ต ดีพ ซี พอรต จํากัด ไดลงทุนปรับปรุงโครงสรางพื้นฐาน
ในการตอสัญญาบริหารทาเรือกับกรมธนารักษ กระทรวงการคลังไปแลว รวมถึงการเพิ่มรายได
ในการนําสงกรมธนารักษตอปใหสูงขึ้นจากเดิม บริษัทมีความยินดีท่ีจะสนับสนุนการพัฒนาทาเรือนํ้าลึก
ภูเก็ตสูการเปนทาเรือตนทาง (Home Port) สําหรับเรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก และยินดีที่จะลงทุน
ปรับปรุงส่ิงอํานวยความสะดวกภายในอาคารผูโดยสารและทาเรอื เพื่อรองรับการปฏิบัติงานของทาเรอื
ตนทาง (Home Port) ยกระดับมาตรฐานการใหบริการสูทาเทียบเรือสําราญระดับสากล โดยขอให
ภาครัฐสนับสนุนในดานโครงสรางพ้ืนฐาน ระบบขนสงสาธารณะ อาทิ ขยายเสนทางรถไฟฟารางเบา
จากทา อากาศยานนานาชาตภิ เู ก็ตใหมเี สน ทางแวะเขาสูทา เรอื นาํ้ ลกึ ภูเกต็ ดว ย ซ่ึงขยายเสนทางประมาณ
4 กิโลเมตร ในการดําเนินการดังกลาวจะทําใหการขนสงเชื่อมโยงนักทองเท่ียวจากทาอากาศยานเขาสู
ทาเรือนํ้าลึกภูเก็ตไดรับความสะดวกรวดเร็วย่ิงขึ้น สงเสริมการเปนทาเรือตนทาง (Home Port)
ของจังหวดั ภูเก็ตอีกดว ย

๓ จํานวนผูโดยสาร (คน)
มากกวา 3,500
ขนาดของเรอื สาํ ราญแบงตามความจุของผูโดยสาร มากกวา 2,500 แตไ มเ กิน 3,499
ขนาดของเรือสาํ ราญ มากกวา 1,500 แตไ มเกนิ 2,499
มากกวา 800 แตไมเ กนิ 1,499
MEGA CRUISE
LARGE CRUISE นอยกวา 799
MIDSIZED CRUISE
SMALL MIDSIZED CRUISE

SMALL CRUISE

ตารางท่ี ๑ การแบง ขนาดของเรือตามความจผุ ูโ ดยสาร01
ตวั อยา งเรือสาํ ราญหรหู ราขนาดเล็ก (Small Luxury Cruise) รองรับผโู ดยสารไมเกิน 700 คน

ภาพท่ี 1 ภาพเรือ Silver Muse

1 Erica Silverstein, “การแบงขนาดของเรือตามความจผุ ูโ ดยสาร- Cruise Critic”, สืบคน เมอื่ วนั ท่ี 25 กุมภาพันธ 2565
https://www.cruisecritic.com.au/articles.cfm?ID=360&stay=1&posfrom=1

๔

ภาพท่ี ๒ ภาพเรอื Boudicca
ภาพที่ ๓ ภาพเรือ Star Flyer

๕

ภาพท่ี ๔ ภาพเรอื Azamara Quest
ภาพท่ี ๕ ภาพเรอื Seabourn Sojourn

๖

ภาพท่ี ๖ ภาพเรือ Insignia
ภาพท่ี ๗ ภาพเรือ Star Legend

๗

ภาพท่ี ๘ ภาพเรือ Europa
แนวทางในการพัฒนาเพื่อยกระดับการใหบริการสูการเปนทาเรอื สําราญท่ีไดมาตรฐานสากล
ไมวาจะเปนการใหบริการแบบทาเรือตนทาง (Home Port) หรือทาเรือแบบแวะพัก (Port of call)
ควรมกี ารปรบั ปรุงเพมิ่ เตมิ ดงั น้ี
1. จัดทําชองทางไหลเวียนและชองทางเดินข้ึนและลงจากเรือ (Terminal Flow)
ของผูโดยสารและลูกเรือภายในอาคารผโู ดยสารใหไดร ับความสะดวก รวดเร็ว และปลอดภยั
2. จัดทําพื้นที่และชองตรวจคนเขาเมือง ดานศุลกากร ดานสรรพากร ดานควบคุมโรค
ดา นกกั กันพืชและสตั ว
3. เคานเตอรเชค็ อิน (Counter Check - in)
4. พ้ืนท่ีการตรวจความปลอดภัยกอนขึ้นเรือ พรอมเครื่องเอ็กซเรย (X-ray) เคร่ืองตรวจจับ
โลหะแบบเดินผาน (Walk Through Metal Detector) สิ่งอํานวยความสะดวกสําหรับผูโดยสาร อาทิ
ตเู อทีเอม็ ไปรษณีย รานสะดวกซอ้ื
5. รัว้ ถาวรกน้ั ระหวา งหนาทา เรอื ซึ่งเปนพนื้ ท่ีหวงหา ม (Restricted Area) กบั พื้นที่สาธารณะ
(Public area)
6. ทางเดินแบบมีหลงั คาจากอาคารผูโดยสารไปยงั เรือ
7. แทน ยกระดบั เพอื่ ลดความชนั ของบนั ไดเรอื ตามมาตรฐานสากล
รวมท้ังการพัฒนาความรูความเขาใจของบุคลากรที่เกี่ยวของ การปรับปรุงกฎระเบียบ
ใหส นับสนนุ การปฏบิ ัติงานของทา เรือตน ทางและทา เรอื แวะพกั ใหไดม าตรฐานสากล

๘

จากสถิติเรือสําราญที่เดินทางเขามายังจังหวดั ภูเก็ต ในป ค.ศ. 2018 - 2019 ทาเรือภูเกต็
เปนทาเรือทีไ่ ดรับความนิยมจากสายการเดนิ เรือสําราญและนกั ทอ งเที่ยวเรอื สําราญ มเี รอื เดนิ ทางเขา มา
ทองเที่ยว จํานวน 228 เที่ยวเรือ ในป 2561 (ค.ศ. 2018) และ 186 เที่ยวเรือ ในป 2562
(ค.ศ. 2019) มีนักทองเท่ียว จํานวน 480,436 คน ในป 2561 (ค.ศ. 2018) และนักทองเท่ียว
จํานวน 369,705 คน ในป 2562 (ค.ศ. 2019) ตามภาพที่ ๙

สถิตเิ ทย่ี วเรอื สาํ ราญแบบแวะพกั จงั หวดั ภูเก็ต ปี ค.ศ. 2018 -2019จําจวนเที่ยวเรือ87
57
150 141
129

113

75

38

0 ทา่ เรอื นาํ้ ลกึ
อา่ วป่ าตอง

2018 2019

ภาพที่ ๙ สถิตจิ าํ นวนเทีย่ วเรอื สาํ ราญทเ่ี ดนิ ทางเขา มาทอ งเทยี่ วในจงั หวดั ภเู กต็ แบบทาเรอื แวะพกั
ในป ค.ศ. 2018 - 2019

หากประเทศไทยสามารถยกระดับมาตรฐานการใหบ ริการจากทาเรือแบบแวะพัก (Port of Call)
เพียงอยางเดียว มาเปนการใหบริการแบบทาเรือตนทาง (Home Port) เพ่ิมข้ึน จะกอใหเกิดรายได
จากการทองเท่ียวเรือสําราญเขามาสูจังหวัดภูเก็ตและจังหวัดใกลเคียงเปนจํานวนมาก ตามภาพที่ ๑๐
เกิดการจางแรงงานท้ังบนบกและในทะเล เกิดการหมุนเวียนของเศรษฐกิจในวงกวา ง สนับสนุนการเปน
ศูนยกลางการทองเท่ียวทางทะเลของประเทศไทยและลดขอจํากัดของอนุภูมิภาคอาเซียน
ในดานทางเลือกของเมืองทาตนทางท่ีมีอยูท่ีสาธารณรัฐสิงคโปรแหงเดียว ซ่ึงเปนขอจํากัดในการขยาย
ปรมิ าณเที่ยวเรือในอนุภมู ภิ าคอาเซยี นใหเพมิ่ มากข้นึ

๙

ภาพท่ี ๑๐ ประมาณการคา ใชจา ยตอคนตอ วนั ของนกั ทอ งเท่ยี วเรอื สาํ ราญ
เมือ่ พฒั นาทาเรอื แวะพกั ใหเปน ทาเรอื ตน ทาง12

หมายเหตุ : การเปนทาเรือตนทางจะไดจํานวนนักทองเท่ียวทั้งขาขึ้น (Embarking) และขาลง
(Disembarking) ซึ่งจะทําใหมีรายไดเพ่ิมข้ึนจากกราฟดานบนอีกเทาตัว หลังจากป 2557
(ค.ศ. 2014) สมาคมเรือสําราญนานาชาตยิ ังไมไดม ีการทําสํารวจคาใชจายของนักทองเท่ียวเรือสาํ ราญ
ในภูมิภาคอาเซียนอีก จึงมีความจาํ เปน ตอ งใชตวั เลขจากป 2557 (ค.ศ. 2014) ในการอางอิง23

การเปรียบเทียบระหวางทาเรือแวะพัก (Port of call) กับทาเรือตนทาง (Home Port)
ในดานตาง ๆ

๑. การเปล่ียนผูโดยสารที่ทาเรือตนทาง ผูโดยสารจะมีคาใชจาย จํานวน 842 ดอลลารสหรัฐ
ตอคนตอวัน ในขณะท่ีผูโดยสารท่ีเขามาแวะทองเท่ียวจะมีการใชจายเฉลี่ยวันละ 132 ดอลลารสหรัฐ
ตอคนตอ วนั

๒. คาใชจายดานท่ีพัก อาหาร เครื่องด่ืม และโปรแกรมการทองเท่ียวมีสัดสวนประมาณ
รอ ยละ 54 ของคา ใชจา ยบนฝง รวมท้งั ส้ิน 791 ลานดอลลารส หรัฐ

2 กรมเจาทา , “สถติ ิเรือและผูโดยสารจากระบบ NSW”, สืบคน เมื่อวนั ท่ี 5 มีนาคม 2565
https://nsw.md.go.th/msportal/
3 สมาคมเรอื สาํ ราญนานาชาติ “Economic Contribution of Cruise Tourism in Southeast Asia – 2014 Major
Finding by Business Research & Economic Advisors page 2 of 7” สืบคน เมื่อวนั ที่ 5 มีนาคม 2565
https://cruising.org/-/media/research-updates/research/2019-usa-cruise-eis.ashx

๑๐

๓. คาใชจายของลูกเรือประมาณ 22.9 ลานเหรียญดอลลารสหรัฐ ท่ีเมืองทาในเอเชีย
ตะวนั ออกเฉียงใต โดยเฉล่ียคา ใชจ า ยของลูกเรอื จาํ นวน 54 ดอลลารสหรัฐตอ คนตอ วนั

๔. สายเรือสําราญมีคาใชจาย จํานวน 166 ลานเหรียญดอลลารสหรัฐ ในสวนการบริหาร
และการปฏิบัติงาน (ไมรวมคาแรง เงินเดือนของลูกจางท่ีมีถิ่นพํานักในเมืองทานั้น ๆ) คาใชจายของเรือ
สําราญมสี ดั สวนประมาณ รอยละ 10 ของคา ใชจายดานการทองเทย่ี วในเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต

ภาพที่ 1๑ การเปรียบเทียบจํานวนผูโดยสาร คาใชจาย จํานวนกิจกรรมท่ีเกิดข้ึนระหวาง
เมอื งทาแบบแวะพกั กบั เมืองทาตนทาง ซ่งึ กอใหเกดิ การหมุนเวยี นทางเศรษฐกจิ จํานวนมาก

นักทองเที่ยวท่ีเดินทางโดยเรือสําราญ จะมีความแตกตางดานเวลาระหวางประเทศภูมิลําเนา
ของนกั ทอ งเทย่ี วเรอื สาํ ราญกบั เวลาทอ งถนิ่ ของเมืองทาตน ทาง รวมท้ังเปน การปองกันปญ หาความลา ชา
ของเทย่ี วบินทอี่ าจเกิดขน้ึ โดยไมไดค าดหมาย สง ผลใหน กั ทอ งเทีย่ วเรอื สาํ ราญมคี วามจําเปนตองเดินทาง
มายังเมืองทาตนทางกอนที่เรือจะเขาเทียบทาท่ีเมืองทาตนทางอยางนอย 1 วัน หรือเดินทางกลับ
หลังลงจากเรืออยางนอย 1 วัน ซึ่งนักทองเที่ยวสวนใหญจะถือโอกาสในการทองเท่ียวที่เมืองทาตนทาง
หรือแหลงทองเท่ียวใกลเคียงอีก ประมาณ 1 - 7 วัน ขึ้นอยูกับศักยภาพของแหลงทองเที่ยวในพ้ืนที่
รอบ ๆ เมืองทาตนทางน้ัน ๆ เพ่ือใหเกิดความคุมคาจากคาใชจายของเที่ยวบิน ซ่ึงกอใหเกิดกิจกรรม
การทองเท่ียวตอเนื่อง เชน คาโรงแรม ท่ีพัก การซ้ือโปรแกรมการทองเท่ียว อาหาร ของท่ีระลึก
การขนสง เปนตน ขณะเดียวกันเมืองทาตนทางจะมีจํานวนนักทองเท่ียวเปน 2 เทา (Embarking &
Disembarking Passenger) เม่ือเทยี บกับเรอื ทีเ่ ขา มาจอดแวะพกั (Transit passenger)) จากการสํารวจ
ข อ ง Business Research & Economic advisor “BREA” ใ น เ ร่ื อ ง Economic Contribution of
Cruise Tourism in Southeast Asia – 2014 Major Finding พบวา คาใชจายของนักทองเที่ยวใน
เมืองทาตนทางมีถึง 842 ดอลลารสหรัฐตอคนตอวัน ในขณะที่เมืองทาแบบแวะพักจะมีคาใชจาย

๑๑

ของนักทองเที่ยวอยูที่ 132 ดอลลารสหรัฐตอคนตอวัน ขณะเดียวกันเรือสําราญมีความจําเปน
ในการเตรียมความพรอมสําหรับเที่ยวเรือตอ ไป กอใหเกิดกิจกรรมตา ง ๆ ของเรือสําราญในเมอื งทาตนทาง
เพื่อรองรับการปฏิบัติงานของเรือ เชน การซอมบํารุงเรือ การเติมนํ้าจืด การเติมนํ้ามัน การสงเสบียง
อาหาร อะไหลเรือ ของใช การบริหารจัดการของเสียและขยะ และการสับเปล่ียนลูกเรือจํานวนมาก
ท่ีหมดสัญญาวาจางกับลูกเรือชุดใหม เปนตน จะเห็นไดวาจากศักยภาพการใชจายของนักทองเที่ยว
เรือสําราญ มีเปนจํานวนมาก การเตรียมความพรอมของเรือขนาดใหญกอใหเกิดรายไดจํานวนมาก
กับเมืองทาตน ทาง อกี ทง้ั ยังเปน การสนับสนุนใหเกิดการพัฒนาโครงสรางพื้นฐานขนาดใหญ ตามภาพที่ 12
เพื่ออํานวยความสะดวกและสรางความประทับใจใหก ับผโู ดยสาร ดงึ ดูดใหน กั ทอ งเที่ยวกลับมาทอ งเทีย่ ว
ในระยะเวลาที่ยาวนานมากข้ึนในโอกาสตอไป (ขอมูลจากการสํารวจของสมาคมเรือสําราญระหวาง
ประเทศ Cruise Line International Association “CLIA”)

ภาพท่ี ๑๒ การหมนุ เวยี นทางเศรษฐกจิ ในหวงโซธรุ กิจของทา เรอื ตน ทาง
ศักยภาพของพ้ืนท่ี จังหวัดภูเก็ตมีความพรอมในดานแหลงทองเท่ียว ทั้งแหลงทองเที่ยว
ทางธรรมชาติ ประวตั ิศาสตร วัฒนธรรมประเพณี มีการตอ นรับท่ีสรา งความประทับใจใหกับนกั ทองเทย่ี ว
มีชื่อเสียงระดับโลกเปนท่ีดึงดูดนักทองเที่ยวใหเขามาทองเที่ยวเปนจํานวนมากอยูแลว เปนเมือง
ทองเท่ียวท่ีสําคัญของประเทศ มีโครงสรางดานการทองเท่ียวที่ไดมาตรฐานทั้งพาหนะ มัคคุเทศก
ทาอากาศยาน เปนเมืองทาแบบแวะพักท่ีมีเรือสําราญเดินทางเขามาแวะทองเท่ียวมากที่สุดในประเทศ
และเปนเมืองทาท่ีมีเรือสําราญเดินทางเขามาทองเที่ยวมากที่สุดอันดับท่ี 8 ของทวีปเอเชีย แตยังขาด
ผูท่ีมีประสบการณและความเขาใจในการรองรับการใหบริการเมืองทาตนทางของเรือสําราญ ปจจุบัน

๑๒

มีการสรางอาคารผูโดยสารขนาดเล็กในทาเรือไวแลว แตยังไมไดมีการกําหนดแผนผังของอาคาร
ใหรองรบั การปฏิบัตงิ าน กลุมเรือสําราญหรหู ราขนาดเลก็ เปน เรือท่ีเคยเขา เทยี บทาท่ที าเรือภเู กต็ อยูแลว
เพียงแตเรือบางลําในกลุมเรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก (Small Luxury Cruise) ที่มีขนาดความยาว
ของเรือเกินกวา ๒๑๐ เมตร แตไมเกิน ๒๖๘ เมตร ยังตองมีการขออนญุ าตเปนกรณีพิเศษในการนาํ เรอื
เขา - ออกเทา นน้ั

จากการรวบรวมขอมูลเบ้ืองตนและการสัมภาษณผูประกอบการเรือสําราญ พบวา
หากมีการพัฒนาทาเรือตนทาง (Home Port) ขึ้นที่ทาเรือนํ้าลึกภูเก็ต บริษัทที่ใหบริการเรือสําราญ
ก็มีแนวโนมที่จะนําเรือสําราญเขามาใชทาเรือตนทาง (Home Port) ทั้งที่จังหวัดภูเก็ตและเมืองพัทยา
จังหวัดชลบุรี นอกจากนี้ การทองเท่ียวแหงประเทศไทย ซึ่งมีภารกิจดานการตลาดก็พรอมท่ีจะนําไป
สงเสริมการประชาสัมพันธกับบริษัทท่ีใหบริการเรือสําราญในงาน Seatrade Cruise Convention
ท่ี Miami, USA ในชวงประมาณเดือนมีนาคมของทุกป เพ่ือจูงใจใหบริษัทท่ีใหบริการเรือสําราญ
นํานักทองเที่ยวเดินทางมาข้ึนเรือท่ีเมืองทาตนทางในประเทศไทย ดังน้ัน การเตรียมความพรอม
และปรับปรุงสิ่งอํานวยความสะดวกท่ีทาเรือนํ้าลึกภูเก็ต จะเปนกาวสําคัญในการสงเสริมความสามารถ
ดา นการแขง ขนั การทอ งเที่ยวเรอื สาํ ราญทีส่ าํ คัญของประเทศไทย
๒. วัตถุประสงค

๒.๑ เพ่ือศึกษาความพรอมดานศักยภาพของการพัฒนาทาเรือนํ้าลึกภูเก็ตรองรับการเปนทาเรือ
ตนทาง (Home Port) สําหรบั เรือสาํ ราญหรหู ราขนาดเลก็ (Small Luxury Cruise)

๒.๒ เพ่ือเปนขอเสนอใหมีการเพ่ิมการใหบริการท้ังทาเรือแวะพัก (Port of Call) และทาเรือตนทาง
(Home Port) ใหมีประสิทธิภาพและในระยะเวลาที่เหมาะสม โดยมีเปาหมาย คือ การสงเสริม
และเพม่ิ จํานวนนักทองเทยี่ วคณุ ภาพสงู เพอื่ สรางรายไดเขาสปู ระเทศเพ่มิ ข้นึ
๓. ประโยชนทีค่ าดวา จะไดรับ

๓.๑ นําขอมูลไปใชในการวางกรอบและเงื่อนไขการพัฒนาทาเรือตนทาง (Home Port) เพื่อสราง
แรงจูงใจใหบ ริษัททใ่ี หบริการเรือสําราญนาํ เรือเขามาเปล่ียนผโู ดยสารไดด วยความสะดวก สามารถสรา ง
ความประทับใจใหกับนักทองเที่ยวในการเดินทางมาเริ่มตนหรือส้ินสุดเสนทางเดินเรือที่จังหวัดภูเก็ต
ยกระดับมาตรฐานทา เรอื สําราญใหไดม าตรฐานสากล

๓.๒ เปนตนแบบการพัฒนาทาเรือตนทางสําหรับเรือสําราญหรูหราขนาดเล็กเพ่ือตอยอด
สกู ารพฒั นาทา เรอื ตนทางสาํ หรบั เรอื สําราญขนาดใหญ

๓.๓ เพ่ิมรายไดจากการทองเที่ยวเขาสูชุมชน จังหวัดและประเทศ สรางงานใหกับประชาชนในพ้ืนท่ี
กอใหเกิดการหมุนเวียนทางเศรษฐกิจในหวงโซธุรกิจท่ีเกี่ยวของ เสริมสรางความสามารถในการแขงขัน
ของประเทศ สนับสนุนการเปนศูนยกลางการเดินทางทางทะเลของประเทศไทย และภูมิภาคเอเชีย
ตะวันออกเฉียงใต

๑๓

๔. ขอบเขตการศกึ ษา
๔.๑ ขอบเขตดานเนื้อหา
ศึกษาความเปนไปไดของการพัฒนาทาเรือน้ําลึกภูเก็ตเปนทาเรือตนทาง (Home Port) รองรับ

เรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก ในเรื่องประสิทธิภาพของทาเรือ การบริหารจัดการ โครงสรางพื้นฐาน
การบรกิ ารสําหรบั เรอื สําราญ และอตั ราคาภาระท่ีเหมาะสม เพือ่ ใหบรษิ ัทที่ใหบ รกิ ารเรือสําราญเขามาใช
บริการและเพ่ือพัฒนาไปสูเปาหมายของการเปนศูนยกลางการเดินทางทองเที่ยวทางทะเล (Maritime
Tourism Hub)

๔.๒ ขอบเขตดานกลุมตัวอยา ง
ขอบเขตดานประชากร หรือผูใหขอมูลสาํ คัญ ประกอบดวย หนวยงานภาครัฐ หนวยงานภาคเอกชน

สถาบันการศึกษา และบุคคลท่ีเก่ียวของที่เชญิ มาใหข อ มลู ไดแก

หนว ยงานภาครัฐ หนวยงานจังหวัด
หนว ยงานสวนกลาง
๑ สถาบันคุณวุฒวิ ชิ าชพี (องคก ารมหาชน) 12 ผวู า ราชการจังหวัดภเู ก็ต
๒ กรมการทองเท่ยี ว กระทรวงการทอ งเที่ยวและกีฬา 13 กองอํานวยการรักษาความมั่นคงภายใน
จงั หวดั ภเู กต็ (กอ.รมน.จว.ภก.)
๓ การทองเทยี่ วแหง ประเทศไทย ฝา ยสนิ คา 14 ศูนยรกั ษาผลประโยชนข องชาตทิ างทะเล
(ศรชล.) ภาค ๓
๔ การทอ งเท่ียวแหง ประเทศไทย กองอเมรกิ า 15 สํานักงานการทองเที่ยวและกีฬาจงั หวดั ภเู ก็ต
๕ การทอ งเที่ยวแหง ประเทศไทย 16 กองบังคบั การตาํ รวจทองเที่ยว ๓
สํานกั งานนิวยอรก
6 กองมาตรฐานคนประจาํ เรอื กรมเจา ทา 17 ดา นตรวจคนเขาเมืองจังหวัดภเู กต็
กระทรวงคมนาคม
7 กรมพฒั นาฝม อื แรงงาน กระทรวงแรงงาน 18 ดา นศลุ กากรภูเกต็
8 กรมสวสั ดกิ ารและคุมครองแรงงาน 19 สํานักงานสรรพากรพื้นท่ีภูเก็ต
กระทรวงแรงงาน
9 มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร วทิ ยาเขตศรรี าชา 20 ทา อากาศยานนานาชาตภิ ูเก็ต
10 มหาวทิ ยาลยั บูรพา 21 สํานักงานสาธารณสขุ จังหวดั ภูเก็ต
11 มหาวทิ ยาลยั ศรปี ทุม

หนวยงานภาคเอกชน
๑ สมาคมผปู ระกอบการธรุ กจิ เรือสาํ ราญไทย ๑๓ บจก. ซ.ี ซ.ี ดบั บลิว
๒ สมาคมธุรกิจเรือยอรชไทย ๑๔ Holland America Line Group
๓ บจก. อ.ี เอ.เอส. มาริไทมเ อเยนซ่ี (ไทยแลนด) ๑๕ ทาเรอื ภูเก็ต (บริษทั ภูเก็ต ดีพ ซี พอรต )
๔ บจก. ทเี อสแอล แน็กซโก (ประเทศไทย) ๑๖ หอการคาจงั หวดั ภเู กต็
๕ บจก. มิลเล่ียนไมล เอเยนซสี  ๑๗ สภาอุตสาหกรรมทองเท่ียวจังหวัดภูเก็ต
๖ บจก. เอสไฟว เอเชยี ๑๘ นายประดิษฐ ภทั รประสทิ ธิ์
ผูบริหารบรษิ ทั ภเู ก็ต ดีพ ซี พอรต

๑๔

หนว ยงานภาคเอกชน 19 สมาคมธรุ กิจการทองเท่ียวจังหวัดภเู ก็ต
๗ บจก. รเี กล อินเตอรเนชน่ั แนล 20 สมาคมวิชาชีพเรอื สําราญ
๘ บจก. ซีทัวร (ประเทศไทย) 21 บจก. กาลิเลโอ แมรีไทม
๙ บจก. อินเตอรครซุ ย ชอรไ ซด แอน พอรต 22 บจก. พทั ยา อินเตอรเ นชน่ั แนล เซฟต้ี
เทรนนิง่ เซน็ เตอร
เซอรว สิ บจก. RelyOn Nutec Thailand
๑๐ หจก. ณัฐนรี ซัพพอรต เซอรวิส ๑๗

๑๑ บจก. เซา ทอ สี๊ ทเอเซียเทคโนโลยี 23
๑๒ บจก. ออโรรา เทคโนโลยี แอนด เอน็ จเี นียริ่ง
คอนซลั แตนส

๔.๓ ขอบเขตดา นพน้ื ท่ี
การศกึ ษานเ้ี ฉพาะการเปนเมอื งทาตน ทาง (Home Port) ของทาเรือน้าํ ลึกภเู ก็ต

๔.4 ขอบเขตดานเวลา
ภายในเดือนมีนาคม ๒๕๖๔ – ตุลาคม 2565 เพื่อใหการทองเท่ียวแหงประเทศไทยสามารถ

นําขอมูลเบ้ืองตนเสนอกับบริษัทท่ีใหบริการเรือสําราญในงาน Seatrade Cruise Convention
ท่ี Miami, USA

๕. หลักเกณฑท ใ่ี ชใ นการพจิ ารณาศึกษา
หลกั เกณฑท ่ีดึงดูดใหส ายการเดนิ เรอื เขา มาใชท า เรอื ตนทาง
จากรายงาน Is this a Home Port, an analysis of the cruise industrial’s selection criteria

by Maria B. Lekakou, Athanasios A. Pallis and George K Vaggelas, University of the Aegean,
Greece และการประเมนิ ของที่ปรกึ ษา ซงึ่ มีประสบการณในพ้ืนท่ีมากกวา 30 ป

๑๕

หลกั เกณฑทดี่ งึ ดดู ใหส ายการเด

ดนิ เรอื เขา มาใชท า เรือตน ทาง

๑๖

หลกั เกณฑทดี่ ึงดูดใหสายการเดินเร

ตารางท่ี ๒ หลกั เกณฑท ี่ดงึ ดูดใหสายก

รอื เขา มาใชท า เรอื ตน ทาง (ตอ)
การเดนิ เรอื เขา มาใชท า เรือตน ทาง

๑๗
ภาพที่ 13 ตวั อยางการทาํ การสง เสริมการตลาดของสาธารณรฐั สงิ คโปร โดย Singapore Tourism Board

๑๘

ภาพท่ี 1๔ ตวั อยา งภาพรวม - กองทุนสนบั สนนุ การพฒั นาเรอื สาํ ราญ
๖. นยิ ามศพั ทเ ฉพาะ

6.1 ทาเรือตนทาง หรือ ทาเรือหลัก (Home Port) หมายถึง เมืองทาท่ีบริษัทท่ีใหบริการ
เรือสําราญเลือกท่ีจะกําหนดไวในเสนทางทองเท่ียว เพื่อนําเสนอและจูงใจใหนักทองเท่ียวตัดสินใจ
ในการเลอื กซอ้ื โปรแกรมการทองเท่ยี วของเรือสาํ ราญ เปนจุดเรม่ิ ตน หรือสิน้ สุดเสนทางเดินเรือ โดยจะเปน
เมืองทาเดียวกัน (Round Trip) หรือคนละเมืองทา (Open Jaw) ก็ได ชื่อเสียงของเมืองทาตนทางซงึ่ เปน
ที่นิยมจะทําใหนักทองเที่ยวตัดสินใจซ้ือเสนทางเดินเรือสําราญไดดวยความรวดเร็ว เงื่อนไข
และองคป ระกอบสาํ คญั ของเมืองทา ตนทาง มดี งั นี้

๑๙

๑) ช่อื เสียงของเมืองทาเปนทีร่ จู ักและยอมรับในระดบั นานาชาติ
๒) เที่ยวบินเชื่อมโยงระหวางภูมิลําเนาของนักทองเที่ยวกับเมืองทาตนทางมากเพียงพอ
มีทา อากาศยานนานาชาติขนาดใหญ
๓) ทาเรือประกอบดวยอาคารผูโดยสารท่ีสามารถรองรับการปฏิบัติงานของเรือสําราญ
และอาํ นวยความสะดวกใหก บั ผโู ดยสารได
๔) รองนาํ้ แองกลับลาํ ทา เทียบเรือรองรับการเขา - ออกของเรือไดอ ยางปลอดภัยตลอดเวลา
๕) ขนาดและปรมิ าณของโรงแรมระดบั 3 - 5 ดาว มากเพยี งพอ
๖) ขนาดและปรมิ าณของแหลง ทอ งเที่ยวมากเพยี งพอ
๗) การขนสงเชอื่ มโยงระหวา งทาอากาศยาน โรงแรม แหลง ทอ งเที่ยว และทา เรือ ไดมาตรฐาน
๘) ความปลอดภัยของเมืองทาตนทาง
6.2 ทาเรือแวะพัก (Port of Call)4 หมายถึง เมืองทาท่ีเรือสําราญนําเรือเขามาจอดแวะ เพื่อนํา
นักทองเท่ียวขึ้นบกมาทองเทยี่ วในระยะเวลาสั้น ๆ ระยะเวลาประมาณ 8 - 36 ชั่วโมง (ระยะเวลาจอด
เทยี บทา ขนึ้ อยกู บั ศกั ยภาพของแหลงทองเทย่ี ว ระยะเวลาในการผา นพิธกี ารเขา เมอื ง ระยะเวลาเดนิ ทาง
จากทาเรือสูแหลงทองเที่ยว) อาจเปนเมืองทาที่มีทาเทียบเรือขนาดใหญ หรือ นําเรือมาจอดทอดสมอ
แลว นํานักทองเที่ยวขึน้ บกท่ที าเทยี บเรอื ขนาดเลก็ (Landing Pier) ก็ได
๗. รูปแบบการศกึ ษา
การศึกษาใชวิธีการศึกษาที่ผสมผสานในการเก็บรวบรวมขอมูล เพื่อใหครอบคลุมผูมีสวนไดเสีย
(Stakeholders) และขอมูลมีทั้งมิติในเชิงกวางและขอมูลเจาะลึกเฉพาะเจาะจง โดยใชเทคนิคการวิจัย
เชิงคุณภาพ รวมถงึ การวิจยั เอกสาร
การวิจัยเชิงคุณภาพ ใชเทคนิคการสนทนากลุม (Focus Groups) และการสัมภาษณเชิงลึก
กับกลุมผูมีสวนไดเสีย และใชเทคนิคการสังเกตการณแบบมีสวนรวม (Participant Observation)
ในการลงพ้ืนที่เพ่ือใหไดขอมูลเชิงประจักษ (Empirical Data) ของการเดินทางทองเท่ียวทางทะเล
ในกลุมทะเลอนั ดามนั ของไทย
๘. ผลการวิเคราะหขอ มลู
จากการรวบรวมขอมูลและการศึกษาดูงานของคณะอนุกรรมาธิการ ระหวางวันพฤหัสบดีที่ ๑๘
– วันศุกรท่ี ๑๙ พฤศจิกายน ๒๕๖๔ ณ จังหวัดภูเก็ต สามารถสรุปผลการวิเคราะหขอมูล
ตามหลักเกณฑที่ดึงดดู สายการเดนิ เรือเขามาใชทาเรือตน ทาง โดยวิเคราะหใ น 5 เกณฑท่ีมีความสําคัญ
และจําเปนเรง ดวนในการพฒั นาทา เรือตน ทาง เพอื่ ใหการทองเที่ยวแหง ประเทศไทยนาํ ไปประชาสัมพนั ธ
กบั บริษัทท่ีใหบ ริการเรอื สาํ ราญในงาน Seatrade Cruise Convention ท่ี Miami, USA ซ่งึ มีหลกั เกณฑ
คือ ๑. ดานประสิทธิภาพของทาเรือ ๒. การบริหารจัดการ ๓. โครงสรางพ้ืนฐาน ๔. บริการสําหรับ
เรือสําราญ และ ๕. อัตราคาภาระที่เหมาะสม

4 Athanasios Pallis, “ทาเรอื แวะพัก (Port of Call)”, สบื คน เมอ่ื วนั ที่ 19 กุมภาพนั ธ 2565
https://porteconomicsmanagement.org/pemp/contents/part3/cruise-terminal-design-equipment/

๒๐

๘.๑ ดานประสทิ ธภิ าพของทาเรือ ประกอบดว ย 5 ปจจัย คือ
๑) ความสามารถในการบริหารทาเรือ ๒) การบริหารจัดการสัมภาระ ๓) เวลาทใี่ ชในการตรวจสอบ

ความปลอดภัยบุคคล ๔) เวลาที่ผูโดยสารใชในการผานขั้นตอนของอาคารผูโดยสารไปยังเรือ
และ ๕) สิง่ อํานวยความสะดวกผโู ดยสาร

รายละเอียดทา เรือภเู กต็ 2 ทา
ทา เทยี บเรือ 180 เมตร x 2 = 360 เมตร

จาํ นวน
ความยาวหนา ทา

ความลึก 9.4 เมตร

หลักผูกเรอื

2 หลัก ๆ ละ 60 เมตร 120 เมตร
ความยาวหนา ทา รวมหลักผกู เรือ 420 เมตร

รองนํา้ ความยาว 1.5 กิโลเมตร
แองกลบั ลํา ความกวาง 120 เมตร
เข่อื นกั้นคลน่ื ความลึก 9 เมตร

ความกวา ง 360 เมตร
ความลกึ 9 เมตร

ไมม ี

๒๑

รายละเอยี ดทาเรอื ภูเก็ต

อาคารผโู ดยสาร

1 หลัง 980 ตารางเมตร

โรงพักสินคา

ขนาด 3,600 ตารางเมตร

ลานพกั สนิ คา กลางแจง

ขนาด 15,700 ตารางเมตร

ลานจอดรถ

ขนาด 11,655 ตารางเมตร

รถบัส 40 คนั

รถเกง -รถตู 45 คนั

อาคารละหมาด อาคารคอนกรีตเสริมเหลก็ ชน้ั เดียว 39.45 ตารางเมตร

อปุ กรณยกขน ไมม ี

เรือลากจูง 3,600 แรงมา 2 ลํา

ตารางที่ ๓ รายละเอียดทาเรอื ภเู ก็ต

ขอ กําหนดเกย่ี วกบั ขนาดของเรอื โดยกรมเจา ทา45

ขนาดเรอื ความยาว 210 เมตร

ความกวาง 27.50 เมตร

ความลกึ 9.40 เมตร

ตารางที่ ๔ ขอกาํ หนดเกี่ยวกบั ขนาดของเรอื โดยกรมเจา ทา

5 กรมเจาทา, “ขอกําหนดเกี่ยวกบั ขนาดของเรอื ” สบื คน เม่ือวันที่ 22 มนี าคม 2565
HTTP://WWW.MD.GO.TH/SHIP_SCHEDULE/LAWS4PHP

๒๒

๘.๑.๑ ความสามารถในการบริหารทาเรือ ขอกําหนดในดานขนาดของเรือท่ีจะผานเขา - ออก
และเทียบทา เขตทาเรือน้ําลึกภูเก็ต คือ เรือที่ผานเขา - ออก รองนํ้าทาเรือน้ําลึกภูเก็ต จะตองมีความยาว
ตลอดลําไมเกนิ 210 เมตร (688 ฟุต 10 น้ิว) กวางไมเกิน 27.50 เมตร (90 ฟุต 3 น้ิว) อัตรากนิ นํา้
ลึกสูงสุดไมเกิน 9.40 เมตร (30 ฟุต 10 นิ้ว) ระยะเวลาเดินเรือในรองนํ้าไมนอยกวา 1 ชั่วโมง
เรือใดท่ีมีขนาด หรืออัตรากินน้ําลึกเกินกวาขอกําหนดใหผานรองน้ํา หรือเกินกวาขอกําหนดสําหรับ
ทาเทียบหรือที่จอดเรือ หากจําเปนตองผานรองนํ้า หรือเขา - ออกท่ีจอด ใหขออนุญาตตอเจาทา
เม่ือไดรบั อนุญาตแลว จึงกระทําได การเดินเรอื ในรองน้ําทาเรอื นา้ํ ลกึ ภูเก็ต ใหเดินตามระบบเดนิ ทางเดยี ว
เรือทกุ ประเภททมี่ คี วามยาว ๒๑๐ เมตร สามารถท่จี ะเขามาใชบรกิ ารทร่ี องน้าํ ภูเก็ตไดตลอดเวลา

จากบทบาทของทา เรือนํ้าลกึ ภเู กต็ ทเ่ี ปน ทา เรอื แวะพัก (Port of Call) มาตลอด ประกอบกบั
ไมมีเข่ือนกันคล่ืน มีเรือลากจูงขนาด 1,600 แรงมาเพียงลําเดียว (กอนสัญญาการบริหารทาเรือ
ฉบบั ปจจบุ นั ) ความลกึ ของแอง กลับลํามลี กั ษณะคลายกระทะ (ต้ืนขึ้นบริเวณขอบแองกลบั ลํา) ประกอบกับ
ไมมีการกําหนดแนวทางการนําเรือเขา - ออกตามทิศทางของกระแสน้ําและคล่ืนลมในแตละชวงเวลา
ทาํ ใหเ รอื สาํ ราญสวนใหญเ ลือกท่จี ะไปจอดทอดสมอทีอ่ าวปา ตอง (ซ่ึงแทบจะไมมีคา ใชจ าย) ในชวงฤดูมรสมุ
ตะวันตกเฉียงใตชวงเดือนเมษายนถึงตุลาคมของทุกป ซึ่งเปนฤดูกาลทองเท่ียวท่ีมีเรือเขามาทองเที่ยว
ท่ีจังหวัดภูเก็ตเปนจํานวนมาก ทําใหจํานวนเรือท่ีเขามาจอดเทียบทาตลอดปมีจํานวนนอยกวาเรือท่ีไป
จอดทอดสมอที่อาวปา ตอง ปกติแลวมีเรือใบ 4 เสา ช่ือเรือ Start Flyer ความจุผูโดยสารประมาณ 170 คน
มาทําการเปล่ียนผูโดยสารอยูเปนประจํา แตใชการทอดสมอที่อาวปาตองเพื่อลดคาใชจาย ประกอบกับ
ผูบริหารทาเรือภูเก็ตยังไมมีประสบการณในการบริหารทาเรือตนทาง การบริหารจัดการใหเรือเขาจอด
เทยี บทาแมวาทา เรอื จะมีการขยายหนา ทา เทยี บเรอื ดวยการเพมิ่ หลักผูกเรอื จํานวน 2 หลัก ทําใหค วามยาว
หนาทารวม 420 เมตร แลวก็ตาม ยังมีความจําเปนในการนําเรือสินคาออกไปจอดทอดสมอ
เพ่อื ใหเ รือสําราญเขาเทียบทา เปน คร้งั คราว

เรอื สําราญหรหู ราขนาดเล็ก (Small Luxury Cruise) จะมีความยาวในชวง 180 - 220 เมตร
เมื่อรวมกับระยะหางเพื่อความปลอดภัยดานหัวเรือและทายเรืออีกดานละ 30 เมตร รวม 280 เมตร
จะเหลือพื้นท่ีสําหรับเรอื สินคาประมาณ 140 - 180 เมตร การบริหารพ้ืนท่ีหนา ทาระหวางเรือสาํ ราญ
และเรือสินคาอยางมปี ระสิทธภิ าพ จะสามารถลดความจําเปน ในการยายเรอื สินคา ออกไปจอดทอดสมอ
เน่ืองจากเรือสําราญจะมีการกําหนดวนั ท่ีแนนอนท่ีจะเขามามีการแจงลวงหนา 1 - 2 ป ในระหวางนนั้
หากมีเรือสินคาเทียบทาอยูกอนแลว จะใหเรือสินคาออกไปทิ้งสมอรอเพื่อใหเรือสําราญเขามาเทียบทา
โดยจะมีการหารือรวมกันระหวางบริษัทเรือสินคาและเรือสําราญเพื่อหาขอตกลงรวมกัน เพื่อไมใหเกิด
ปญหาในภายหลัง

๘.๑.๒ การบริหารจัดการสัมภาระ ทาเรือน้ําลึกภูเก็ตไมเคยดําเนินการมากอน เน่ืองจาก
ยังไมเคยมีเรือสําราญท่ีเขามาเปล่ียนถายผูโดยสารที่ทาเรือนํ้าลึกภูเก็ต ซ่ึงการบริหารจัดการสัมภาระ
สําหรับทาเรือตนทาง ควรมีการจัดการ คือ สัมภาระสําหรับบรรทุกขึ้นเรือ (Checked Baggage)
ทั้งขาข้ึนและขาลง แบงเปน

๑) กระเปาสําหรับผูโดยสารท่ีซ้ือโปรแกรมทองเท่ียวกับเรือสําราญ (Passenger
Purchased Ship’s excursion) กระเปา จะถกู บรรจุในรถบรรทกุ กระเปา ไปยังจดุ หมายทนี่ กั ทองเทยี่ ว
ไดซื้อโปรแกรมการเดินทางไว โดยผูโดยสารจะไมไดเห็นกระเปาจนกวาจะเดินทางไปถึงปลายทาง

๒๓

ตามเสนทางที่ไดซ้ือไว สําหรับผูโดยสารขาขึ้น (Embarking) กระเปาจะเดินทางมาจากโรงแรม
หรือทา อากาศยานแลวนําขึน้ เรือ โดยผโู ดยสารจะไดรบั กระเปาท่หี อ งพกั ของตนเองในเยน็ วันท่ขี ึน้ เรือ

๒) กระเปาสําหรับผูโดยสารที่ไมไดซื้อโปรแกรมการทองเที่ยวกับเรือสําราญ
หรือผูโดยสารที่เดินทางอิสระ (Independent Passenger) กระเปาจะถูกนํามาวางเรียงตามสี
และกลุมของปายตดิ กระเปา (Luggage Tag Color Code) ท่ีนักทองเท่ยี วไดถูกแบงไว เพื่อใหผูโดยสาร
มารับและนําติดตัวพรอมกับตน สําหรับผูโดยสารขาลง (Disembarking) ในสวนผูโดยสารขาข้ึน
(Embarking) ทาเรือตองจัดเตรียมเคานเตอรสําหรับรับกระเปา (Luggage Drop - off Counter)
ไวใกลกับท่ีจอดรถสําหรับรับ – สงผูโดยสาร เพ่ืออํานวยความสะดวก เน่ืองจากผูโดยสารที่เดินทาง
ดวยเรือสําราญจะมีกระเปาสัมภาระโดยเฉลี่ยอยางนอย 2.5 ใบ สําหรับเสนทางเดินเรือ 14 วัน
และ 1.5 ใบ สําหรับเสนทางเดนิ เรือไมเกนิ 7 วัน หลังจากรับกระเปา แลวตองนํากระเปาผานการตรวจ
ความปลอดภัยดวยเคร่ืองสแกนสัมภาระ (X-ray) แลวบรรจุใสกรงกระเปา (Luggage Cages)
แยกตามช้ัน (Deck) และตําแหนง (Location) ของหองพักบนเรือ แลวจึงคอยนํากระเปาขึ้นเรือ
เพ่ือใหลูกเรือนํากระเปาไปสงยังหอ งพักของผูโดยสารตามปายหอยกระเปา (Luggage Tag) ที่ผูโดยสาร
ไดติดไว กระเปาสัมภาระติดตัว ตองจัดเตรียมรถเข็นกระเปาขนาดเล็กไวใ หกับผูโดยสารในพื้นท่ีใกลก ับ
ท่ีจอดรถรับสงผูโดยสาร การเดินทางดวยเรือสําราญเปนการเดินทางระยะยาว ผูโดยสารมักมีสัมภาระ
ติดตัวคอนขางมากกวาผูโดยสารที่เดินทางโดยเคร่ืองบิน เน่ืองจากเรือไมมีขอจํากัดในดานจํานวน
สมั ภาระของผูโดยสาร

๘.๑.๓ เวลาท่ีใชในการตรวจสอบความปลอดภัยบุคคล กอนท่ีจะมีการสรางอาคารผูโดยสาร
การตรวจสอบความปลอดภัยบุคคลดําเนินการในเรือสําราญที่ประตูทางเขา (Gangway) ซึ่งทําใหเกิด
แถวยาวที่หนาประตูเรือในชวงท่ีมีผูโดยสารเดินทางกลับมาพรอมกันเปนจํานวนมาก การตรวจสอบ
ความปลอดภัยในทาเรือของประเทศอ่ืน ๆ สวนใหญเปนการดําเนินการท่ีอาคารผูโดยสาร เน่ืองจาก
มีพื้นที่มากกวา สามารถดําเนินการตรวจไดละเอียดกวา ลดปญหาความแออัดที่ประตูเรือ จากขนาด
ของอาคารผูโดยสารท่ีทาเรือนํ้าลึกภูเก็ต ควรจะมีชองตรวจดานความปลอดภัย เครื่องสแกนสัมภาระ
(X-ray) กับเครื่องตรวจจับโลหะ (Metal Detector) สําหรับสัมภาระติดตัวขนาดเล็กประมาณ 3 ชุด
(ลูกเรือ 1 ชุด และผูโดยสาร 2 ชุด) เคร่ืองสแกนสัมภาระ (X-ray) ขนาดใหญสําหรับกระเปาสัมภาระ
(Checked Baggage) ท่จี ะนาํ ขึ้นเรือ จาํ นวน 2 - 3 เคร่ือง

๘.๑.๔ เวลาทผ่ี ูโดยสารใชในการผานขั้นตอนของอาคารผูโดยสารไปยงั เรือ
๘.๑.๔.๑ พิธีการตรวจคนเขาเมือง กอนที่จะมีการกอสรางอาคารผูโดยสารใชการตรวจ

แบบออฟไลน (Off Line) โดยดําเนินการเปน ๒ ขั้นตอน ดังนี้ ๑) การตรวจสอบขอมูลบุคคลตองหาม
ดําเนนิ การโดยการสง ไฟลบ ญั ชีผโู ดยสารและลกู เรอื ลว งหนา เพอ่ื ใหด า นตรวจคนเขา เมอื งภเู กต็ นาํ รายชอ่ื
ผูโดยสารและลูกเรือเขาตรวจสอบกับระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ (Personal Identification and
Blacklist Immigration Control System - PIBICS) ของสํานักงานตรวจคนเขาเมืองทีละคน
ซึ่งใชเวลาและกําลังพลในการตรวจสอบกอนท่ีเรือจะเดินทางเขามา และ ๒) ตรวจบุคคลและหนังสือ
เดินทางขณะที่เรือเดินทางมาถึง แลวจึงคอยนําขอมูลแบบรายงานการบันทึกขอมูลการเดินทาง
เขา - ออกราชอาณาจกั ร (บตั ร ตม.6) กลับมาบันทึกขอ มลู เขา ระบบทีต่ รวจคนเขาเมอื งภเู กต็ ในภายหลงั

๒๔

จากความรวมมือของทุกประเทศในการเพิ่มเติมขอมูลดานอัตลักษณบุคคล
(Biometric) เขาไปในหนังสือเดินทาง สํานักงานตรวจคนเขาเมืองไดปรับเปล่ียนการตรวจคนเขาเมือง
โดยใชก ารตรวจอตั ลกั ษณบุคคล (Biometric) เทยี บกับขอ มลู ในหนังสอื เดนิ ทางและผูถือหนังสอื เดินทาง
เปนการตรวจคัดกรองผูโดยสารกับบัญชบี ุคคลตองหามเขาประเทศ (Blacklist) เปนการสรางมาตรฐาน
ความปลอดภัยในการพิสูจนตัวบุคคล ยกระดับเทียบเทากับเมืองทาระดับสากล และมีการบันทึกขอมูล
ลงในระบบทกุ รายจะมมี าตรฐาน เรยี กวา เอกสารคูม ือมาตรฐานการปฏิบตั งิ าน (Standard Operations
Procedure - SOP) เปนคูมือข้ันตอนมาตรฐานท่ีเจาหนาที่ตรวจคนเขาเมืองจังหวัดภูเก็ตทุกคน
ตองรับทราบและปฏิบัติตามภายใตมาตรการความปกติรูปแบบใหม (New Normal) ควบคูไปกับ
ความม่ันคง เพื่อใหก ารตรวจสอบมคี วามถกู ตองแมนยาํ มากขน้ึ ซง่ึ มีการดําเนินการแลว ในหลายทาอากาศยาน
นานาชาตขิ องไทย

การตรวจสอบผูโดยสารขาเขาหรือขาออก กรณีเรือสําราญท่ีมีจํานวนผูโดยสาร
ประมาณ ๗๐๐ คนตอลําเรือ ความคลองตัวในการรองรับผูโดยสารข้ึนอยูกับจํานวนชองตรวจ
หากบริษัทจัดทําชองตรวจจํานวนเพียงพอ ทางเขา - ทางออก ปริมาณผูโดยสารที่อยูชองตรวจ
ก็จะนอยลง การตรวจคนเขาเมืองจะเปนไปตามมาตรฐานของทา อากาศยาน ท่ีผานมาเคยตรวจเอกสาร
จากผูโ ดยสาร จะใชเ วลาประมาณ ๔๕ วนิ าทีตอคน สวนเรื่องระบบตาง ๆ ท่ีจะตอ งนาํ ไปติดต้งั ในทาเรือ
จะตองหารือใหชัดเจนวา จะนําสวนใดเขาไปบาง แตขอใหบริษัทจัดเตรียมสถานที่ใหพรอมในสวน
ของพ้ืนที่การตรวจคนเขาเมอื ง เพ่ือเปนการยกระดบั มาตรฐานในการตรวจคนเขา เมือง จากการทที่ าเรือ
ภูเก็ตมีอาคารผูโดยสารแลว และรองรับการเปนทาเรือตนทางสําหรับเรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก
(Small Luxury Cruise) ทาเรือนํ้าลึกภูเก็ตจะดําเนินการจัดผังทางเดินของผูโดยสาร กําหนดพื้นท่ี
ในการดําเนินพิธีการตรวจคนเขาเมืองใหไดมาตรฐาน มีชองตรวจที่เพียงพอในการรองรับจํานวน
ผูโดยสารใหส ามารถผานพธิ ีการไปไดอยา งรวดเรว็ โดยควรปรบั ปรุงพิธีการตรวจคนเขาเมอื ง ดงั นี้

• จัดใหมีเคานเตอรเก็บอัตลักษณบุคคล (Biometric Kiosk) สําหรับเก็บ
อัตลักษณบุคคล เพ่อื ลดความแออดั และระยะเวลาในการผา นพิธกี ารท่บี รเิ วณชอ งตรวจคนเขาเมือง

• จดั ใหม ีชองตรวจคนเขาเมอื งแบบตรวจอัตลักษณบคุ คล (Biometric) จํานวน
10 ชองตรวจ เพ่ือใหสามารถดําเนินพิธีการแบบออนไลนใหแลวเสร็จภายในเวลา 1 ช่ัวโมง ๓๐ นาที
สําหรับเรือสาํ ราญหรูหราขนาดเล็ก (Small Luxury Cruise)

• จัดทําโปรแกรมในการแลกเปล่ียนขอมูล (Data Interface) ในการนําขอมูล
บัญชีผูโดยสารและลูกเรือเขาสูระบบการตรวจสอบของดานตรวจคนเขาเมืองไดท้ังลํา ทดแทน
การดาํ เนนิ การทีละคน

• จัดทําเอกสารคูมือมาตรฐานในการปฏิบัติงานในการตรวจเรือสําราญ
(Standard Operations Procedure for Cruise vessel inspection) ที่ ส อ ด ค ล อ ง กั บ ลั ก ษ ณ ะ
การปฏิบตั ิงานของเรอื สาํ ราญที่มผี โู ดยสารจํานวนมากและมเี วลาจอดเทียบทาส้นั ๆ

• สนับสนุนเครื่องมือ อุปกรณ และกําลังเจาหนาท่ีในการรองรับการพัฒนา
ทาเรือตนทางสําหรับเรือสําราญหรูหราขนาดเล็ก (Small Luxury Cruise) ที่อาคารผูโดยสารทาเรือ
นํ้าลกึ ภเู กต็