120 ส ิ ทธ ิ มนุษยชน หมายถ ึ ง ส ิ ทธ ิ ท ี่มนุษย์ ทุกคนม ี ความเท ่ าเท ี ยมกน ั ม ีศก ั ด ์ิ ศร ี ของความเป็ น มนุษย์ ส ิ ทธ ิ เสร ี ภาพ และความเสมอภาคของบุคคล ที่ได ้ รบ ั การรบ ั รอง ทง ั ้ ความค ิ ดและการกระทา ท ี่ไม ่มี การล ่ วงละเม ิ ดได ้โดยไม ่ คา น ึ งถ ึ งฐานะ ตา แหน ่ ง ทางสง ั คม เชื ้ อชาต ิ ศาสนาเพศ อาย ุ ความเชื่อ ทางการเมือง ซึ่งได้รับการคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ แห ่ งราชอาณาจักรไทยและสนธ ิ สญ ั ญาระหว ่ างประเทศ
ส ิ ทธ ิ มนุษยชน (Human Right) หมายถึง ส ิ ทธ ิ ท ี่มน ุ ษยท ์ ุ กคนม ี ความเท ่ าเท ี ยมกน ั ม ีศก ั ด ์ิ ศร ี ความเป็ นมน ุ ษย ์ ส ิ ทธ ิ เสร ี ภาพ และความเสมอ ภาคของบค ุ คลท ี่ได ้ รบ ั การรบ ั รอง ทง ั ้ ความค ิ ดและ การกระทา ท ี่ไม ่ ม ี การล ่ วงละเม ิ ดได ้โดยได ้รับการ คุ้มครองตามรฐ ั ธรรมน ูญแห ่ งราชอาณาจก ั รไทย และสนธ ิ สญ ั ญาระหว ่ างประเทศ 121
สนธ ิ สญัญาด ้ านส ิ ทธ ิ มน ุ ษยชน ม ี ลกัษณะเป็ นสนธ ิ สญัญาพหภ ุ าค ี กล่าวค ื อ เป็ นสนธ ิ สญัญาท ี่ม ี รฐัมากกว่าสองรฐัข ึ ้ นไปเข ้ าเป็ นภาค ีสนธ ิ สญัญา ซึ่งกระบวนการ ในการทา สนธ ิ สญัญาม ี หลายขนั้ ตอนนับตงั้ แต่การเจรจา การให ้ ความย ิ นยอมของรัฐ เพ ื่อผก ู พนัตามสนธ ิ สญัญาโดยการลงนาม การให ้ สตัยาบนัการภาคยาน ุ วตัิ และบาง รฐัอาจตงั้ ข ้ อสงวน หร ื อต ี ความสนธ ิ สญัญา และเม ื่อปฏ ิ บตัิ ตามขนั้ ตอนในการท า สญัญาครบถ ้ วนแล ้ ว ภาค ี กม ็ี พนัธกรณ ี ท ี่ต ้ องปฏ ิ บตัิ ตามสนธ ิ สญัญาต่อไป การเข้า เป็ นภาค ี ของสนธ ิ สญัญาก่อให ้ เก ิ ดพนัธกรณ ี ท ี่ต ้ องปฏ ิ บตัิให ้ สอดคล ้ องกบัสนธ ิ สญัญา ม ิ ฉะนัน ้ อาจต ้ องรบัผ ิ ดในทางระหว่างประเทศ ดังนั้นเมื่อประเทศไทยเข้าเป็นภาคี สนธ ิ สัญญาด ้ านส ิ ทธ ิ มน ุ ษยชนประเทศไทย ก็ต ้ องปฏ ิ บัต ิ ตามพันธกรณ ี ของ สนธ ิ สญัญาดงักล่าว พนัธกรณ ี ระหว่างประเทศเก ี่ยวกบัส ิ ทธ ิ มน ุ ษยชนของไทย ได ้ แก่ 122
123 อน ุ สญัญาว่าด ้ วยส ิ ทธ ิ เดก ็ (Convention on the Rights of the Child - CRC) อน ุ สญัญาว่าด ้ วยการขจดัการเล ื อกปฏ ิ บตัิ ต่อสตรีในทุกรูปแบบ (Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination AgainstWomen - CEDAW) กต ิ การะหว่างประเทศว่าด ้ วยส ิ ทธ ิ พลเม ื องและส ิ ทธ ิ ทางการเม ื อง (International Covenant on Civil and Political Rights - ICCPR) กต ิ การะหว่างประเทศว่าด ้ วยส ิ ทธ ิ ทางเศรษฐก ิ จ สงัคม และวฒันธรรม (International Covenant on Economic Social and Cultural Rights - ICESCR) อน ุ สญัญาว่าด ้ วยการขจดัการเล ื อกปฏ ิ บตัิ ทางเชื ้ อชาต ิในทก ุ รป ู แบบ (Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination - CERD)
124 อน ุ สญัญาต่อต ้ านการทรมานและการปฏ ิ บตัิหรือการลงโทษที่โหดร้ายไร้ มนุษยธรรมหรือย ่าย ีศกัด ์ิ ศร ี(Convention Against Torture and other Cruel Inhuman or Degrading Treatment or Punishment - CAT) อน ุ สญัญาว่าด ้ วยส ิ ทธ ิ ของคนพ ิ การ (Convention on the Rights of the Persons with Disabilities - CRPD) อน ุ สญัญาระหว่างประเทศว่าด ้ วยการค ้ ม ุ ครองบค ุ คลทก ุ คน จากการหายสาบสูญโดยถูกบังคับ (International convention for the Protection of All Persons from Enforced Disappearance - CED) อน ุ สญัญาว่าด ้ วยการค ้ ม ุ ครองส ิ ทธ ิ ของแรงงานโยกย ้ ายถ ิ่นฐานและสมาช ิ ก ในครอบครัว (Convention on the Protection of the Rights of Migrants Workers and Member of Their Families - CMW)
125 การยอมรบ ั ส ิ ทธ ิ ทางกฎหมายของกล ่ ุ มบ ุ คคลท ี่ม ี ความหลากหลายทาง เพศมาจากแนวค ิ ดท ี่สา คญ ั 2 ประการ ค ื อ การยอมรบ ั ว ่ าว ิ ถ ี ทางเพศและอัตลักษณ์ ทางเพศเป็ นคณ ุ ลก ั ษณะของบ ุ คคลท ี่ม ี มาแต ่ กา เน ิ ด และการยอมรบ ั ว ่ าเป็ นผลมา จากว ิ วฒ ั นาการของสง ั คม ส ิ ทธ ิ ทางเพศ (Sexual Rights) หมายถ ึ ง ส ิ ทธ ิ ต ่ างๆ ท ี่เก ี่ยวพ ั นกับ ว ิ ถ ี ทางเพศและฐานะทางเพศของแต ่ ละ บุคคล โดยยอมรับและเคารพในการ ตด ั ส ิ นใจเก ี่ยวกบ ั เร ื่องเพศของตนเอง และผู้อื่น
126 ปัจจุบันมีกฎหมายที่มีความเกี่ยวข้องกับเพศมากมาย ซึ่งจะขอน าเสนอ กฎหมายเกี่ยวข้องกับเพศที่ควรทราบดังนี้ การหมนั้ และการแต่งงาน ชายหร ื อหญ ิ งจะจดทะเบ ี ยนสมรสซ้อนไม่ได การร่วมประเวณ ี กนันัน ้ สาม ี หร ื อภรรยา ไม่ต ้ องยอมทนต่อการกระทา ท ี่ผ ิ ดปกต ิ ธรรมชาต ิ ทงั้ สาม ี และภรรยาม ี หน ้ าท ี่ช่วยเหล ื อ อุปการะเลี้ยงดูซึ่งกันและกัน ถ้าฝ่ ายหนึ่งฝ่ ายใดมีชู้อีกฝ่ ายหนึ่งมีส ิ ทธ ิฟ้ องหย่า เม ื่อผห ้ ู ญ ิ งสมรสแล ้ วอาจเปล ี่ยนคา น าหน้านามจาก “นางสาว” เป็น “นาง” หร ื อไมก็ได้ ่
127 เม ื่อผห ้ ู ญ ิ งสมรสแล ้ ว ม ีส ิ ทธ ิ ท ี่จะใช้นามสกล ุ เด ิ มของตนต่อไป การหย่าทา ได ้ 2 ว ิ ธ ี ผใ้ ู ดข่มข ื นกระทา ชา เราผอ ้ ู ื่น ผใ้ ู ดกระทา ชา เราเดก ็ อายไ ุ ม่เก ิ นส ิ บห ้ าปี ซึ่งม ิใช่ภรรยาหร ื อสาม ี ของตนโดย เดก ็ นัน ้ จะย ิ นยอมหร ื อไม่กต ็ าม ผใ้ ู ดกระทา อนาจารแก่บค ุ คลอายก ุ ว่าส ิ บห ้ าปี โดยการข่ห ู ร ื อใช ้ กา ลงประทุษร้าย ั ผใ้ ู ดเพ ื่อสนองความใคร่ของผอ ้ ู ื่น เป็ นธุระจัดหา ล่อไป หร ื อพาไปเพ ื่อการอนาจาร
128 ในอดีตการให้ความส าคัญระหว ่ างเพศชายและเพศหญ ิ งในสง ั คมไทย น ั บว ่ าม ี ความแตกต ่ างกน ั อย ่ างชด ั เจน โดยเฉพาะความเท ่ าเท ี ยมกน ัในเร ื่องเพศ สง ั คมจะยอมรบ ั การแสดงออกทางเพศของเพศชายได ้ มากกว ่ าเพศหญ ิ งเช ่ น การ ม ี เพศสม ั พน ั ธ ์ ก ่ อนแต ่ งงาน หากผ ้ ช ู ายม ี พฤต ิ กรรมดง ั กล ่ าวมก ั เป็ นท ี่ยอมรับได้ มากกว ่ าการท ี่ผ ้ ห ู ญ ิ งเป็ นผ ้ ก ู ระทา เพราะสง ั คมจะมองว ่ าผ ้ ห ู ญ ิ งน ั น ้ ไม ่ รก ั นวลสงวน ตว ั เป็ นฝ่ ายเปิ ดโอกาสให ้ ผ ้ ช ู ายมาใกล ้ ช ิ ดสน ิ ทสนม การกระทา ดง ั กล ่ าวเป็ นเรื่อง น ่ าอบ ั อาย ทา ให ้ เก ิ ดความเสื่อมเสี ยต ่ อครอบครว ั และวงศ ์ ตระกล ู แต ่ในปัจจุบัน จากสภาพสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงไปตามเวลาและสถานการณ์ ท าให้บทบาท ของเพศชายและเพศหญ ิ งม ี ความเท ่ าเท ี ยมกน ั มากข ึ น ้
129 ปัจจ ุ บนัจะเห ็ นได ้ ว่าอ ิ ทธ ิ พลของสื่อท ี่ม ี ต่อการประพฤต ิ ทางเพศของวยัรุ่ นนั้นมี มากมาย เช่น การแสดงบทรกัและความสมัพนัธ ์ ของตวัละคร และผู้แสดงภาพยนตร์ ภาพโป๊ ต่างๆในน ิ ตยสาร หนังสื อต่างๆ การต ์ น ู ลามก ว ีซี ด ี ลามก เป็ นต ้ น สื่อต่างๆ เหล่าน ี ้ ผ ้ บ ู ร ิโภคซึ่ง เป็ นวยัร่น ุ จะต ้ องใช ้ ว ิ จารณญาณในการบร ิโภค อย่าเอาอย่างส ิ่งท ี่ไม่ด ี และผ ้ใ ู หญ่ควรเป็ นหูเป็ น ตาเป็ นท ี่ปร ึ กษาในการบร ิโภคสื่อท ี่ถก ู ต ้ องแก่เดก ็ ด ้ วย ในปัจจ ุ บนัเราสามารถท ี่จะทราบข ้ อม ู ลในเร ื่องเพศได ้ ทางอ ิ นเทอรเ ์ น ็ ต จากเวบไซต์ ็ ต่อไปน ี ้
130 เป็ นกฎหมายท ี่ม ี บทบาทมากท ี่ส ุ ดต่อการใช ้ เทคโนโลย ีสารสนเทศ เน ื่องจาก คอมพ ิ วเตอร ์ เป็ นช่องทางสา คญั ในการต ิ ดต่อสื่อสารและถ่ายโอนข ้ อม ู ล คอมพ ิ วเตอร ์ หมาย รวมถ ึ ง คอมพ ิ วเตอร ์ ตงั้โต ๊ ะ โน ้ ตบ ุ ก ๊ สมาร์ตโฟน รวมถ ึ งระบบต่าง ๆ ท ี่ถก ู ควบค ุ มด ้ วยระบบ คอมพ ิ วเตอร ์หากผู้ใดกระทา ความผ ิ ดจะต ้ องได ้ รบัโทษตามท ี่กา หนด (ราชก ิ จจานุเบกษาเล่มท ี่ 134 ตอนที่ 10 ก ลงวันที่ 24 มกราคม 2560) สรุปสาระส าคัญมีดังนี้
131
132