หลักเกณฑ์การบริหารและพัฒนาบุคลากร 027

หลักเกณฑก์ ารบรหิ ารและพฒั นาบุคลากร
ขอบเขตการบรหิ ารบคุ ลากรในโรงเรียนบา้ นโคกศรีกาหนดไว้ 4 ประการ ดังนี้

1. การสรรหาบคุ ลกร
2. การบารุงรกั ษาบคุ ลากร

3. การพัฒนาบุคลากร
4. การให้บุคลากรพ้นจากงาน
ขอบเขตเหล่านอ้ี ธบิ ายโดยสงั เขป ดังน้ี

1. การสรรหาบคุ ลากร หมายถึง วธิ ีการใหไ้ ดซ้ ึง่ บุคคลที่เหมาะสมกับงาน โดยปกตหิ มายถงึ
กระบวนการรับสมัคร การยา้ ย และบรรจุแตง่ ตง้ั บคุ ลากร ในการบริหารโรงเรยี นในระบบการศกึ ษาของไทย

ผบู้ ริหารมบี ทบาทน้อยมากในด้านการรับสมัครหรือบรรจแุ ตง่ ตง้ั บคุ ลากรทางการศึกษา เพราะอานาจเหล่าน้ี
มกั จะเปน็ อานาจในระดับสงู เช่น ระดับผูว้ า่ ราชการจงั หวดั ศึกษาธิการจงั หวดั ผูอ้ านวยการสานักงานเขต
พนื้ ท่ีการศกึ ษา หรือระดับกรมเจา้ สังกดั ผ้บู ริหารไม่มีโอกาสพจิ ารณาคัดเลือกบุคลากรเท่าทค่ี วร อยา่ งไรก็ตาม

ผู้บรหิ ารโรงเรียนท่ีมโี อกาสในการคดั เลอื กบุคลากรควรมีหลักเกณฑ์ในการคดั เลือก หลักเกณฑ์โดยทวั่ ไป คือ
1.1 ควรคัดเลอื กบุคลากรที่มีความรับผิดชอบ มีระเบียบ เสยี สละ รักษาเกยี รติยศชือ่ เสียง

สนใจในงานบริการและมีความภมู ิใจในโรงเรียน
1.2 ควรคัดเลอื กบุคลากรทม่ี ีความรู้ ความสามารถ ซงึ่ แบ่งออกเป็น 2 อยา่ ง คือ ความรู้

ความสามารถท่ัวไป และความสามารถเฉพาะ

2. การบารุงรักษาบคุ ลากร ผู้บรหิ ารโรงเรยี นมหี น้าทดี่ แู ลบุคลากรในโรงเรียน เพอื่ ให้บคุ ลากรใน
โรงเรียนใหเ้ ป็นผู้มีประสิทธิภาพในการท างาน สงิ่ จูงใจในรกั ษาบุคลากรมีหลายประการ เช่น

2.1 สิ่งจงู ใจท่เี ปน็ วตั ถุ เช่น เงินรางวัล สงิ่ จูงใจทเ่ี ปน็ วตั ถุ ผบู้ ริหารตอ้ งพจิ ารณาอยา่ ง
รอบคอบวา่ ควรให้ลักษณะใด เมอื่ ไร และใช้หลกั อะไรในการพจิ ารณา

2.2 ส่งิ จงู ใจที่เป็นสภาพของการทางาน เช่น สวัสดกิ ารของครู บรรยากาศในการทางาน

2.3 สง่ิ จงู ใจที่เป็นโอกาส หมายถึง การใหโ้ อกาสบุคลากรใหไ้ ด้รับความกา้ วหน้าในหนา้ ท่ี
การงาน

2.4 สง่ิ จูงใจทีเ่ ป็นการพฒั นาวิชาชพี เชน่ การเปิดโอกาสให้ไปดูงาน การฝึกอบรมศึกษาตอ่
3. การพัฒนาบุคลากร คอื การกระตุ้นใหบ้ คุ ลากรในโรงเรียนทางานในหนา้ ทดี่ ้วยความมงุ่ ม่ัน
ขยนั หมัน่ เพียร มพี ลงั ใจในการทางาน การพฒั นาบคุ ลากรทางด้านการสอนอาจจะทาไดโ้ ดยการส่งเสริมการลา

ศึกษาตอ่
การฝกึ อบรม การสมั มนา การประชมุ ปรกึ ษาหารอื การวจิ ัย การศึกษาดว้ ยตนเอง เปน็ ตน้

4. การใหบ้ คุ ลากรพ้นจากหน้าท่ีการงาน เป็นกระบวนการสดุ ท้ายของการบรหิ ารงานบคุ ลากร
การให้บคุ ลากรพ้นจากงานมสี าเหตหุ ลายประการ เชน่ การลาออก การยา้ ยหรอื โอน การให้ออก เกษยี ณอายุ
ราชการ หรอื การลดจานวนบุคลกรให้เหมาะสมกับปรมิ าณงาน เปน็ ตน้ การให้บุคลากรพ้นจากงานด้วยสาเหตุ

พเิ ศษ เชน่ การใหอ้ อกเพราะผิดวินัย ผ้บู ริหารโรงเรียนต้องพจิ ารณาอยา่ งรอบคอบ
ขอบขา่ ยงานบคุ ลกรในโรงเรียน ประกอบดว้ ยภาระงานหลกั 4 ประการ คือ

1. การจัดบุคลากรเขา้ ปฏบิ ัติงาน
2. การพัฒนาและธารงรักษาบคุ ลากร
3. การรกั ษาระเบยี บวินัย

4. การประเมนิ ผลการปฏบิ ัตงิ านของบคุ ลากร

บทบาทหน้าทโ่ี ดยทว่ั ไปของงานบคุ ลากร มีดังต่อไปนี้
1. จัดโครงสร้างการบรหิ ารบคุ ลากรใหเ้ ปน็ ระบบ

2. ปฐมนเิ ทศเก่ยี วกบั การปฏบิ ตั ิตามระเบียบการปฏิบตั งิ านในโรงเรียน
3. กาหนดบทบาทหนา้ ท่ขี องบุคลากรแต่ละคนใหช้ ัดเจน

4. มอบหมายงานตามความรู้ความสามารถของบุคลากร
5. ควบคุม กากับ ตดิ ตาม และนเิ ทศบุคลากรใหป้ ฏบิ ัตงิ านเต็มความรู้ ความสามารถและเปน็ ไปตาม

วตั ถุประสงค์ของโรงเรียน

6. สง่ เสรมิ ขวญั และกาลังใจในการปฏบิ ัติงานของบุคลากร
7. ส่งเสริมและสนบั สนนุ ให้บุคลากรศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม และพฒั นาตนเองทุกรูปแบบ

8. ดูแลและดาเนินการเกยี่ วกบั สวัสดกิ ารของบุคลากร
9. ดาเนินการประเมินผลเป็นระยะๆ ตามลักษณะของงาน
10. ดาเนินการเกี่ยวกับการเข้ารับราชการและออกจากราชการของบุคลากรในโรงเรียน