เอกสารเพิ่มเติมเนื้อหา/ เเก้ไขคำผิด คู่มืออบรมพัฒนาศักยภาพผู้ปฏิบัติงานวัณโรค (Training Modules for Tuberculosis Personnel)

เอกสารเพ่ิมเติมเนือ้ หา /แกไ้ ขคำผดิ
คูม่ อื อบรมพัฒนาศกั ยภาพผู้ปฏบิ ัตงิ านวณั โรค (Training modules for TB personnel)

หน้า แก้ไข/เพ่มิ เติมเนอื้ หา

V ชอ่ื ตารางท่ี 6 แกไ้ ข “ประเภทของผู้ปว่ ยวณั โรค จำแนกตามลักษณะการด้อื ยา”
VI ตัวยอ่ para – aminosalicylic acid คือ “PAS”
5 ภาพรังสที รวงอก ของผ้ปู ่วยวณั โรคปอด แก้เปน็ “สว่ นใหญ่ผิดปกติ”
17 ผ้สู มั ผสั วัณโรคท่ีเป็นเดก็ โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ เด็กอายนุ ้อยกว่า 5 ปี มีโอกาสสงู ท่ีจะตดิ เช้ือและ ป่วยเปน็ วณั โรค

“แม้จะอยใู่ กล้ชดิ ผปู้ ่วยน้อยกวา่ วนั ละ 8 ช่วั โมงหรือนอ้ ยกว่า 120 ชัว่ โมงต่อ เดอื น”
18 ชื่อตารางท่ี 6 เพิ่มเป็น “ประเภทของผู้ปว่ ยวณั โรค จำแนกตามลักษณะการด้ือยา”
21 “จะขน้ึ ทะเบียนและสรุปผลการรักษา อย่างไร”
25 “ระยะเวลาการเพาะเลี้ยงเช้ือบนอาหารแข็ง”
26 TST “ต้องอา่ นผล 48-72 ชัว่ โมงหลงั การทดสอบ”
27 ตัวยอ่ สำหรบั streptomycin คอื “S”
28 ตวั ย่อสำหรับ linezolid คือ “Lzd”, “Xpert MTB/RIF”
30 แผนภูมิที่ 5 กรณตี รวจพบ RR หรือ MDR-TB “ใหส้ ่ง SL-LPA หรือ SL-RT PCR, และ phenotypic SL

DST”
31 แผนภูมิที่ 6 วนิ จิ ฉัย MDR-TB “พิจารณารักษาดว้ ยสูตรยาระยะส้นั หรอื ระยะยาว (shorter or longer

regimens)”
43 สูตรยาสำหรับผู้ป่วยใหมท่ ่เี ชอื้ ไวตอ่ ยา “(regimen for new patient with drug susceptible TB)”
45 การตรวจทางอณชู วี วิทยา “ตรวจเม่อื สนิ้ สุดเดือนที่ 2 หรอื มากกว่า ด้วย หากพบวา่ AFB บวก”, การเพาะเชอื้

และ DST เมือ่ เร่ิมการรักษา “ให้ใชต้ าม flow U-DST”
46 กรณีสง่ genotypic & phenotypic DST “รักษาตามผล DST”
49 “ไม่มีผลตรวจเสมหะ (sputum result not available)”
51 คำถามขอ้ 1 “ผู้ป่วยวณั โรคปอดรายใหม่”, คำถามข้อ 4 “การประเมนิ ผลการรักษาเม่ือ สิ้นสดุ การ รักษา มี

ผลการรกั ษาอย่างไรไดบ้ ้าง”

• หน้า 59 – 62 ตารางท่ี 21 การตรวจเม่ือเร่ิมการรกั ษาและการติดตามตลอดการรกั ษาด้วยสูตรยาระยะส้ัน

การตรวจ ระยะเข้มข้น 4 เดือน ระยะต่อเนื่อง 5 เดอื น ติดตามหลงั สิน้ สุดการ
(อาจขยายไดอ้ ีก 1-2 เดือน) รักษา 12 เดือน

ด. 0 w.1 ด. 1 w.4 ด.2 ด. 3 ด. 4* ด. 5 ด. 6 ด. 7 ด. 8 ด. 9 6 ด. 12 ด. 18 ด. 24 ด.

w.2 w.3

ใบ informed √
consent

ช่งั นำ้ หนกั √ √ √ √ √ √√√√√√√√ √ √

ประเมิน
ลกั ษณะทาง √ √ √ √ √ √√√√√√√√ √ √
คลนิ ิก

ตรวจยอ้ ม √ √ √ √√√√√√√√ √ √
เสมหะ

เพาะเช้อื √ √ √ √√√√√√√√ √ √

ทดสอบความ ตรวจทดสอบความไวต่อยาถา้ มี

ไวของเชอื้ ตอ่ √ √ ผลเพาะเชือ้ ข้นึ MTB ถา้ culture growth
ระหว่างรกั ษา
ยา1

ถา่ ยภาพรงั สี √ √ √√√ √ √
ทรวงอก

CBC2 √ √√

Serum Cr √ √√

eGFR √ √√

Electrolytes √ ตรวจเม่อื มขี ้อบง่ ช้ี
(serum K+)

FBS √

TSH √ ตรวจเม่ือมขี ้อบง่ ช้ี

LFTs3 √ √√ √ √

QTcF √

ทดสอบการ √
ตั้งครรภ์

HIV test √

If HIV-

positive, √
CD4

count

ตรวจการ √
มองเห็น

ทีม่ า : World Health Organization. Companion handbook to the WHO guidelines for the programmatic
management of drug-resistant tuberculosis. Geneva: WHO; 2014.

หมายเหตุ :
* ถ้าขยายระยะเข้มขน้ ไปอีก 1-2 เดือน ควรตรวจแบบเดียวกับเดือนที่สีซ่ ำ้ ในทุกเดือนท่เี พ่มิ ขึ้น
1. ถ้าผลเพาะเชื้อเป็นบวก ให้ทดสอบความไวต่อยา H, R, Am, fluoroquinolones.
2. RBC count, hemoglobin, hematocrit, WBC count, WBC differential count, platelet count
3. Total bilirubin, direct bilirubin, AST, ALT, alkaline phosphatase

ตารางท่ี 22 การตรวจเม่ือเริ่มการรกั ษาและการติดตามตลอดการรักษาดว้ ยสตู รยาร

หวั ข้อการประเมนิ เรม่ิ การ สำหรบั เดอื น
รกั ษา แรก (สปั ดาห์)
Baseline 1 2 3 4 2 3 4 5 6 7

1. ประเมินโดยแพทย์ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √

2. ประเมินการกินยา √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √
โดยพี่เลย้ี ง

3. ช่ังน้ำหนกั √ √ √√√√√√

4. ตรวจย้อมเสมหะ √ √√√√√√
5. เพาะเช้อื √ √√√√√√
6. ทดสอบความไวต่อ
√ เมือ่ ม
ยา
7. ถ่ายภาพรังสีทรวง √ √√

อก √ √ √√√√√√
8. HIV test √ ตรวจซ้ำเม่อื มีอาการทางคลนิ ิกบ่งชีโ้ ดยเ
9. ทดสอบต้ังครรภ์ √ ตรวจซ้ำเมือ่ มีอาการทางคลินิกบ่งชโี้ ดย
10. LFTs √ √ √ √√√√√√
11. ตรวจการมองเห็น √
12. ตรวจการได้ยิน √ √ √√√√√
13. CBC (ในรายท่ี √ √

ได้รบั linezolid) √
14. QTcF
15. Electrolytes √

(serum K+) √
16. FBS

ระยะยาว
เดอื นท่ี

8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 6ด. 12ด. 18ด. 20ด.
√√ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √
√√ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √
√√ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √ √
√√ √ √ √ √ √ √ √ √ √
√√ √ √ √ √
มีอาการหรือผลตรวจเสมหะไม่ตอบสนองต่อการรักษา

√ √√ √ √ √

√
เฉพาะในรายทีไ่ ดร้ ับ linezolid ใหพ้ จิ ารณาสง่ ตรวจโดยจกั ษุแพทย์
ยเฉพาะในรายท่ีไดร้ ับ amikacin ให้พจิ ารณาส่งตรวจ audiometry
√√√ √ √ √ √ √ √ √ √ √

เม่ือมีข้อบ่งชี้

หัวข้อการประเมนิ เร่มิ การ สำหรับเดอื น
รักษา แรก (สัปดาห์)
17. Serum Baseline 1 2 3 4 2 3 4 5 6 7
creatinine
√ √√
18. Uric acid
√

เดอื นที่
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 6ด. 12ด. 18ด. 20ด.

หนา้ แก้ไข/เพิ่มเตมิ เน้อื หา
64 ตารางที่ 23 “ไม่มผี ลตรวจเสมหะ (sputum result not available)”, ตาย ตดั “ทัง้ ที่ไมไ่ ด้ รบั การ รักษา

หรืออย่”ู ออก
65 ตารางที่ 24 รกั ษาครบ ... แตไ่ มม่ ีผลเพาะเลย้ี งเชื้อ “หรือ ไม่มีผลเพาะเล้ียงเชือ้ เป็นลบ....”
70 ชื่อตารางท่ี 25 “ข้อแนะนำการสง่ ตรวจสำหรับผปู้ ว่ ยทีส่ งสยั วัณโรค”

• หน้า 72 แผนภูมิที่ 10 แนวทางการเลอื กสูตรยารักษาวัณโรคด้อื ยาในผู้ป่วยเดก็ แก้ไขดังนี้

• หนา้ 80 ตารางท่ี 28 แนวทางการให้ยาต้านไวรสั แกไ้ ขดังนี้

ระดบั CD4 ยาตา้ นไวรสั ยาปอ้ งกันโรคติดเชือ้ ฉวยโอกาส
(cells/µl) (primary prophylaxis)
2 NRTIs+1 NNRTI
< 50 ภายใน 2 สปั ดาห์แรกของการรักษาวณั โรค* co-trimoxazole
และ
< 100 2 NRTIs+1 NNRTI
< 200 ภายใน 2-8 สัปดาหข์ องการรักษาวณั โรค** fluconazole
> 200
co-trimoxazole

ไมต่ ้องให้ OI prophylaxis

• หนา้ 87 การรักษาตดิ เช้ือวณั โรคระยะแฝงในผู้ตดิ เช้อื เอชไอวี
แผนภมู ทิ ี่ 14 การรักษาติดเชอื้ วณั โรคระยะแฝงในผูต้ ิดเชื้อเอชไอวี

ผู้ตดิ เช้อื HIV

รายใหม่ รายเก่า
คัดกรองอาการ
CXR มอี าการ
ไมม่ ีอาการ
ผิดปกตเิ ขา้ ไดก้ ับวัณโรค ปกติ /ไมเ่ ข้ากับวณั โรค ประวตั สิ มั ผสั วณั โรค*
รกั ษา TB ประวัตสิ ัมผัสวณั โรค*
มี** ไม่มี
มี ไม่มี ให้ TPT
พจิ ารณาผลตรวจ CD4 เฝ้าระวงั และ
ตดิ ตาม

CD4 < 200 cells/mm3 CD4 ≥ 200 cells/mm3

ทดสอบ TST/IGRA ไมท่ ดสอบ TST/IGRA

TST ≥ 5 mm / IGRA บวก TST < 5 mm / พิจารณา TPT
IGRA ลบ

ให้ TPT เฝา้ ระวงั และติดตาม

หมายเหตุ : * ประวตั ิผูส้ มั ผัสวัณโรคปอด หลอดลม กลอ่ งเสียง
** พิจารณา CXR กอ่ น

หน้า แกไ้ ข/เพ่ิมเตมิ เนอื้ หา
105
113 นยิ ามศัพทข์ ้อ 1 ในวงเล็บ “(แยกกักหรือกักกันหรอื คุมไว้สังเกต)”
คำถามขอ้ 1 ตัด “ผู้ป่วย XDR-TB หรือ” ออก, คำถามข้อ 2 น่าจะเปน็ “เมื่อพบผ้ปู ว่ ยยืนยนั XDR-TB ต้องมี
118 การปฏบิ ตั อิ ยา่ งไรบ้าง”
ข้อ 7 เพิ่ม note “ผลการทดสอบความไวตอ่ ยา โดย genotypic หรอื phenotypic DST”, ขอ้ 8 เพ่ิม note
แกไ้ ขคำ “MDR/RR-TB”, ข้อ 10 ตวั ตั้ง “ที่มีผลตรวจ”
Individual longer regimen แกไ้ ขเป็น Individualized longer regimen Oral shorter แกไ้ ขเปน็
shorter all-oral Bdq containing-regimen Laboratory accredit แก้ไขเปน็ Laboratory accreditation

• หน้า 123 แผนภมู ิท่ี 17 การจัดทำรายงานประเมินผลการปฏบิ ัตงิ านใน 5 กิจกรรม แก้ไขดังนี้

ปีงบประมาณ 2564 ปงี บประมาณ 2565

รอบท่ี 1/2564 รอบท่ี 2/2564 รอบที่ 3/2564 รอบท่ี 4/2564 รอบที่ 1/2565 1-7 ม.ค. 65
1 ต.ค.–31 ธ.ค.63 1ม.ค.–31 มี.ค. 64 1เม.ย.–30 ม.ิ ย.64 1 ก.ค.–30 ก.ย.64 1 ต.ค.–31 ธ.ค.64

(TB/HIV 01) (TB 07)

(TB07/1)

(TB 08), (PMDT 07)

คู่มอื การอบรมพัฒนาศักยภาพผู้ปฏิบัติงานวณั โรค

DDC 63026