Evren Dergi 2

05.2021




























evren

















Sayı: 2



















Ant oks danlar





Prote nler




V tam nler

�ç�ndek�ler















Antioksidanlar



Çiçek Yetiştiriciliği ve Türkiye


İlaç Sanayinde Bitki


GDO’lu Tarım



Drone ile Tarım



Proteinler


Vitaminler


Deodorantlar ve Kozmetik



Hayvan Yemleri



Vücudumuz Bir Çözeltidir


Korona Virüs


Uzayda Tarım



Deprem Öncesi Değişimler



Estetik-Yüz Dolgusu


Estetik Ekonomisi


Kaynakça

ed�törden











İç�nde bulunduğumuz beden, hakkında b�raz

araştırma yapıldığında akıl sır erd�remed�ğ�m�z

b�lg�ler barındırıyor. Gezegen�m�zle �nanılmaz b�r

uyum �ç�nde yen� şeyler keşfed�lmey� bekl�yor. B�z

de bu sayımız �ç�n kend� doğamızla �lg�l� pek çok

araştırma yaptık. İnsana ney�n yararlı ney�n zarar-

lı olduğunu farklı açılardan �nceleyerek ed�nd�kle-

r�m�zden yola çıkarak gezegen�m�zden ve günük

hayatımızdan çokça bahsett�ğ�m�z b�r sayı oluştur-

duk. Umarız okuyucuya farklı bakış açıları kazan-

dırarak b�lg�ler�m�z� aktarab�l�r�z. İy� okumalar...



Gökçen Türker

Ant�oks�danlar rakt gel�ş�m�n� engeller. A v�tam�n�

körlüğün önüne geçer.
Bağışıklık s�stem�n� güçlend�r�r. Ye-

terl� meyve ve sebze tüket�m� bağı-
Ant�oks�dan Ned�r? şıklık s�stem�n�n güçlenmes�n� sağlar.
Yaşayan canlıların bütünü sağlıklarını vü- Özell�kle A, C ve E v�tam�nler� bağı-
cutta gerçekleşen k�myasal reaks�yonların şıklık s�stem�ne çok �y� gel�r.

sorunsuz şek�lde oluşmasıyla korurlar. Yaşlanmayı gec�kt�r�r. Serbest rad�-
Yaşamı sürdürmek �ç�n gereken bu k�mya- kaller yaşlanma etk�ler�n�n oluşması-
sal reaks�yonların bütünü metabol�zma na neden olurlar. Ant�oks�danlar bu

adını alır. K�myasal reaks�yonlar �se büyük rad�kaller� etk�s�z hale get�rerek yaş-
veya küçük moleküller�n parçalanması lanma bel�rt�ler�n�n yavaşlamasını
veya bölünmes� şekl�nded�r. sağlarlar.
Vücuttak� serbest rad�kaller�n ve denges�z B�l�şsel sağlığı güçlend�r�r. Hafızaya
moleküller�n neden olduğu hücre zararları- �y� gel�r ve bunama r�sk�n� azaltır.

nı önleyen ve gec�kt�ren k�myasal madde- Karac�ğer sağlığına �y� gel�r. Ant�oks�-
ler ant�oks�dan adını alır. Ant�oks�danlar danların karac�ğer fonks�yonlarını
vücut tarafından üret�leb�ld�kler� g�b� dışarı- normale çev�rme özell�ğ� vardır.

dan gıda olarak da alınab�l�rler. Özell�kle Böbreklere �y� gel�r.
bağışıklık s�stem�n�n güçlenmes� ve hasta-
lıklara karşı savaşılması açısından olduk-
ça öneml� olan ant�oks�danlar vücudu çev-
resel faktörlere karşı koruyucu b�r etk�ye

sah�pt�rler.


Ant�oks�danın Faydaları Nelerd�r?

Vücudu hastalıklardan koruyan ve vücut
denges�n� stab�l halde tutan ant�oks�danla-
rın pek çok faydası vardır. Ant�oks�danlar
Kalp ve damar sağlığının korunmasını
sağlar. C v�tam�n� g�b� bazı ant�oks�danların

yeterl� alınması vücutta �nme olması �ht�-
mal�n� %50'ye düşürür.
Kanser� önler. Vücuttak� serbest rad�kaller

kanser neden� olab�l�rler. Ant�oks�danlar
serbest moleküllere etk� ederek kanser�n
önüne geçer.
Görme yet�s�n� güçlend�r�r. Ant�oks�danla-
rın yeterl� tüket�m� yaşa bağlı gel�şen göz

hastalıkların oluşmasını gec�kt�r�r. C v�ta-
m�n� ve E v�tam�n� g�b� ant�oks�danlar kata-

rakt gel�ş�m�n� engeller. A v�tam�n�
körlüğün önüne geçer.
Bağışıklık s�stem�n� güçlend�r�r. Ye-

terl� meyve ve sebze tüket�m� bağı-
Ant�oks�dan Ned�r? şıklık s�stem�n�n güçlenmes�n� sağlar.
Yaşayan canlıların bütünü sağlıklarını vü- Özell�kle A, C ve E v�tam�nler� bağı-
cutta gerçekleşen k�myasal reaks�yonların şıklık s�stem�ne çok �y� gel�r.

sorunsuz şek�lde oluşmasıyla korurlar. Yaşlanmayı gec�kt�r�r. Serbest rad�-
Yaşamı sürdürmek �ç�n gereken bu k�mya- kaller yaşlanma etk�ler�n�n oluşması-
sal reaks�yonların bütünü metabol�zma na neden olurlar. Ant�oks�danlar bu

adını alır. K�myasal reaks�yonlar �se büyük rad�kaller� etk�s�z hale get�rerek yaş-
veya küçük moleküller�n parçalanması lanma bel�rt�ler�n�n yavaşlamasını
veya bölünmes� şekl�nded�r. sağlarlar.
Vücuttak� serbest rad�kaller�n ve denges�z B�l�şsel sağlığı güçlend�r�r. Hafızaya
moleküller�n neden olduğu hücre zararları- �y� gel�r ve bunama r�sk�n� azaltır.

nı önleyen ve gec�kt�ren k�myasal madde- Karac�ğer sağlığına �y� gel�r. Ant�oks�-
ler ant�oks�dan adını alır. Ant�oks�danlar danların karac�ğer fonks�yonlarını
vücut tarafından üret�leb�ld�kler� g�b� dışarı- normale çev�rme özell�ğ� vardır.

dan gıda olarak da alınab�l�rler. Özell�kle Böbreklere �y� gel�r.
bağışıklık s�stem�n�n güçlenmes� ve hasta-
lıklara karşı savaşılması açısından olduk-
ça öneml� olan ant�oks�danlar vücudu çev-
resel faktörlere karşı koruyucu b�r etk�ye

sah�pt�rler.


Ant�oks�danın Faydaları Nelerd�r?

Vücudu hastalıklardan koruyan ve vücut
denges�n� stab�l halde tutan ant�oks�danla-
rın pek çok faydası vardır. Ant�oks�danlar
Kalp ve damar sağlığının korunmasını
sağlar. C v�tam�n� g�b� bazı ant�oks�danların

yeterl� alınması vücutta �nme olması �ht�-
mal�n� %50'ye düşürür.
Kanser� önler. Vücuttak� serbest rad�kaller

kanser neden� olab�l�rler. Ant�oks�danlar
serbest moleküllere etk� ederek kanser�n Ant�oks�dan kış çorbası
önüne geçer.
Görme yet�s�n� güçlend�r�r. Ant�oks�danla-
rın yeterl� tüket�m� yaşa bağlı gel�şen göz

hastalıkların oluşmasını gec�kt�r�r. C v�ta-
m�n� ve E v�tam�n� g�b� ant�oks�danlar kata-

Ant�oks�dan Bes�nler Nelerd�r?

Günlük hayatta tüket�len pek çok meyve ve
sebze ant�oks�dan �çer�r. Ant�oks�dan �çeren
bazı bes�nler aşağıdak� g�b�d�r:
Cev�z; m�neral, sağlıklı yağ ve ant�oks�dan

bakımından zeng�nd�r. Kandak� kötü koleste-
rolün düşürülmes�ne yardımcı olur.
Ç�lek; kalp hastalığı r�sk�n� azaltır, kolesterol
değerler� üzer�nde sağlıklı etk�ye sah�pt�r.

Yaban mers�n� en �y� ant�oks�dan kaynakların-
dan b�r�d�r. Yaşa bağlı gel�şen bey�n fonks�-
yonlarında azalma durumlarının önüne
geçer.

B�tter ç�kolata, kakao �çer�ğ� yükseld�kçe ant�-
oks�dan sev�yes� de artar. Kandak� kötü ko-
lesterolü düşürür, �y� kolesterolü yükselt�r.
Eng�nar, ant�oks�dan bakımından en zeng�n

sebzelerdend�r.
Lahana, en besley�c� yeş�ll�klerdend�r ve ant�-
oks�dan bakımından son derece zeng�nd�r.
Kırmızı lahana �se ant�oks�dan bakımından

beyaz lahanadan 2 kat daha fazla zeng�nd�r.




Ne Kadar Ant�oks�dana İht�yacımız Var?

Çalışmalar, alınan m�ktar arttıkça koruyucu
etk�n�n de daha fazlalaştığını ortaya koyuyor.
En son çalışmaların ışığında, günlük C v�ta-
m�n� �ht�yacının 250 �le 1000 mg. arasında, E

v�tam�n� �ç�n 100 �le 400 ün�te arasında
olduğu söyleneb�l�r.

Ihlamur

Ihlamuru gr�p, nezle g�b� kış hastalıklarıyla mücadele ederken çok
sık kullanıyoruz ama ıhlamurun faydaları bu kadarla sınırlı değ�l
aslında.

Ihlamur, vücutta sak�nleşt�r�c� b�r etk� yaratarak s�n�r, stres g�b� du-
rumlardan b�z� kurtarıyor.
Bağışıklık s�stem�m�z� güçlend�rerek hastalıklara yakalanma r�sk�-
m�z� azaltıyor.
Hastalıklara yakalandığımızda da b�z� yalnız bırakmayan ıhlamur,

özell�kle b�r türlü kes�lmeyen öksürüğe ve sökülmeyen balgama
çare oluyor, boğazı yumuşatıyor.
S�nd�r�m s�stem�m�z�n sağlıkla çalışmasını sağlıyor, bu sayede ha-

zımsızlık sorununu ortadan kaldırıyor.
Ihlamur çayı yapılıp aç karnına �ç�ld�ğ�nde k�lo vermeye yardımcı
oluyor.
İdrar söktürücü b�r etk� göster�yor, vücutta oluşan ödemler�n, ş�ş-
k�nl�kler�n �y�leşmes�ne destek oluyor.

Kansızlık konusunda da vücuda destek olduğu b�l�n�yor.

Zencef�l
Zencef�l, kan dolaşımının hızlanmasına yar-
dımcı olan b�leşenler� sayes�nde vücudun ısın-

masını sağlıyor.
Bağışıklık s�stem�n� güçlend�r�p gr�p ve nezley-
le mücadelem�zde yanımızda yer alıyor.

Özell�kle boğaz ağrılarının daha hızlı �y�leşme-
s�ne destek oluyor. Bal �le b�rl�kte tüket�ld�ğ�nde
bu etk�s� daha da ortaya çıkıyor.
Doğal b�r ağrı kes�c� görev� görüp vücudun
b�rçok yer�nde oluşan ağrılara �y� gel�yor.

S�n�r s�stem�n�n sağlıklı çalışmasına destek
olarak stres ve s�n�rl�l�k g�b� durumların da
azalmasına ve hatta b�tmes�ne yardımcı

oluyor.

Çörek Otu
Yüzlerce yıl önces�nde tedav� etk�l� olduğu b�l�n�yor, hatta bu ne-

amaçlı olarak kullanılan b�tk�lerden denle b�rçok şeker hastasının ev�n-
b�r� olan çörek otu, zamanla fayda- den eks�k olmuyor.
ları unutulup mutfaklara sadece lez- Kötü kolesterolü dengeled�ğ� ve
zet�yle konuk olmaya başlamış b�tk�- �drar söktürücü b�r etk� gösterd�ğ� de

lerden. b�l�n�yor.
Çörek otu, vücutta �lt�hapların oluş- Rezene
masını önlüyor, bu özell�ğ� hal� ha- M�de spazmı ve kasılmasını engel-
zırda �lt�haplı olan bölgeler üzer�nde ler

de daha hızlı b�r �y�leşme sağlıyor. Vücudun safra üret�m�ne yardım
Ant�oks�dan özell�ğ� göstermes� sa- eder.
yes�nde vücudu toks�nlerden arındı- Reflüye �y� gel�r.
rıyor, olası b�rçok hastalığın önüne Bağırsakların tem�zlenmes�nde

geç�yor. etk�n b�r rol üstlen�r
Ant�oks�dan özell�ğ�, en çok da kara- Yeş�l Çay
c�ğer ve böbrekler�n rahat etmes�n� Kansere karşı korur
sağlıyor, zararlı maddeler� vücuttan K�lo vermeye yardımcıdır

uzaklaştırdığından bu organlarımı- Bağışıklık s�stem�n�n güçlenmes�ne
zın kanı tem�zlemek �ç�n fazla mesa� yardım eder
yapmasının önüne geçm�ş oluyor. Kalp sağlığı �ç�n faydalıdır
Kan şeker�n�n düzenlenmes�nde Güçlü b�r ant�oks�dandır

Keten Tohumu Tarçın
Nane Susam taneler�nden b�raz daha Ruhtak� sıkıntılara �y� gelmes� nede-
Nane daha �lk dönemlerden ber� büyük olan keten tohumu; Omega–9 n�yle ant�depresan olarak kabul ed�l-
alternat�f tıp �ç�n vazgeç�lmez b�r b�tk� ve Omega–3 as�tler�, l�f, prote�n, mekted�r. Tarçın ayrıca, kalb� kuv-

olmuştur. Naneden sakız, şeker, d�ş manganez, magnezyum, ç�nko ve vetlend�r�r. İştah açar, hazmı kolay-
macunu yapılması b�r rastlantı değ�l- d�ğer b�r d�z� m�neral açısından laştırır.
d�r. oldukça zeng�nd�r. Yararları:
Nane; �lk olarak solunum yollarına �y� Keten tohumu b�rçok soruna çözüm Pancar

gelen b�r b�tk�d�r. get�rmes� neden�yle gen�ş b�r k�tle C v�tam�n�, fosfat, potasyum g�b�
Nane tam anlamıyla b�r A v�tam�n� de- tarafından terc�h ed�l�r. b�rçok v�tam�n ve m�neral �çeren kır-
posudur. Aynı zamanda �çer�ğ�nde C Akne ve egzama g�b� c�lt problemler� mızı pancarın kansere karşı koru-
v�tam�n� de bulunmaktadır. Kals�yum, Astım ve d�yabet madan h�pertans�yonu düşürmeye

magnezyum ve dem�r bakımından da Yüksek tans�yon dek çok öneml� faydaları olduğu be-
çok zeng�n olan bu b�tk�n�n; �nsan Kolesterol l�rt�l�r.
sağlığına faydası da çok fazladır. Bağışıklık s�stem� sorunları Bağışıklığı güçlend�r�yor
Eğer s�nd�r�m s�stem�n�zde b�r sorun Burkulmalar ve �nc�nmeler B�l�şsel fonks�yonları �y�leşt�r�yor

varsa ya da m�de ağrıları çek�yorsa- Obez�te Kan basıncını dengel�yor
nız, nane derd�n�ze �y� gel�r. Çünkü Saçlarda oluşan kepek Kalb� koruyor, kanserle savaşıyor
bu b�tk� çok �y� b�r tem�zley�c�d�r. Ba- S�nd�r�m� düzenl�yor
ğırsaklarınıza �y� gel�r ve bağırsakla- Maydanoz

rınızı hareketlend�r�r. Maydanoz; rahatlıkla yaz kış bulunan
Baş ağrısına �y� gelmes�. b�r b�tk�d�r. Vücudunuza saymakla
K�lo vermen�z� kolaylaştırması. b�tmeyen faydası var.
Yatıştırıcı ve yumuşatıcı özell�ğ�nden Bağışıklık s�stem�n� korur.

dolayı da c�lde �y� gelmes�d�r. Vücuttak� ödem�n dışarı atılmasına
yardımcı olur.
Zerdeçal Ant�-bakter�yel özell�ğe sah�pt�r.
Zerdeçal karac�ğere olan faydaları �le Aynı zamanda kalp sağlığını koru-

ön plana çıkmaktadır. maya da yardımcı olur.
Bu ş�falı b�tk� ayrıca, ant�oks�dan
özell�ğ� sayes�nde b�rçok hastalığa �y� Dereotu
gel�r. Dereotunun �ç�nde; sab�t ve uçucu

C�lttek� yaraların kolay �y�leşmes�n� yağlar, tanen, pekt�n, reç�ne vardır.
sağlar. Faydaları şöyled�r:
Sedef hastalığı g�b� c�lt hastalıklarına Vücuda kuvvet ver�r ve savunma s�s-
�y� gel�r. tem�n� güçlend�r�r.

Depresyona karşı adeta b�r ant�dep- M�den�n çalışmasını düzenleyerek
resan görev� görür. hazmı kolaylaştırır.
Baş ağrılarına �y� gel�r. Krampları çözer.
Saç dökülmes�, saçkıran g�b� rahat- S�n�r zayıflığını g�der�r ve uyku ver�r.

sızlıklara da fayda sağlar Ayrıca, çocuklardak� hazımsızlıktan
kaynaklanan ş�şk�nl�kler� ve gaz ş�ka-
yetler�n� azaltır.

Keten Tohumu Tarçın
Nane Susam taneler�nden b�raz daha Ruhtak� sıkıntılara �y� gelmes� nede-
Nane daha �lk dönemlerden ber� büyük olan keten tohumu; Omega–9 n�yle ant�depresan olarak kabul ed�l-
alternat�f tıp �ç�n vazgeç�lmez b�r b�tk� ve Omega–3 as�tler�, l�f, prote�n, mekted�r. Tarçın ayrıca, kalb� kuv-

olmuştur. Naneden sakız, şeker, d�ş manganez, magnezyum, ç�nko ve vetlend�r�r. İştah açar, hazmı kolay-
macunu yapılması b�r rastlantı değ�l- d�ğer b�r d�z� m�neral açısından laştırır.
d�r. oldukça zeng�nd�r. Yararları:
Nane; �lk olarak solunum yollarına �y� Keten tohumu b�rçok soruna çözüm Pancar

gelen b�r b�tk�d�r. get�rmes� neden�yle gen�ş b�r k�tle C v�tam�n�, fosfat, potasyum g�b�
Nane tam anlamıyla b�r A v�tam�n� de- tarafından terc�h ed�l�r. b�rçok v�tam�n ve m�neral �çeren kır-
posudur. Aynı zamanda �çer�ğ�nde C Akne ve egzama g�b� c�lt problemler� mızı pancarın kansere karşı koru-
v�tam�n� de bulunmaktadır. Kals�yum, Astım ve d�yabet madan h�pertans�yonu düşürmeye

magnezyum ve dem�r bakımından da Yüksek tans�yon dek çok öneml� faydaları olduğu be-
çok zeng�n olan bu b�tk�n�n; �nsan Kolesterol l�rt�l�r.
sağlığına faydası da çok fazladır. Bağışıklık s�stem� sorunları Bağışıklığı güçlend�r�yor
Eğer s�nd�r�m s�stem�n�zde b�r sorun Burkulmalar ve �nc�nmeler B�l�şsel fonks�yonları �y�leşt�r�yor

varsa ya da m�de ağrıları çek�yorsa- Obez�te Kan basıncını dengel�yor
nız, nane derd�n�ze �y� gel�r. Çünkü Saçlarda oluşan kepek Kalb� koruyor, kanserle savaşıyor
bu b�tk� çok �y� b�r tem�zley�c�d�r. Ba- S�nd�r�m� düzenl�yor
ğırsaklarınıza �y� gel�r ve bağırsakla- Maydanoz

rınızı hareketlend�r�r. Maydanoz; rahatlıkla yaz kış bulunan
Baş ağrısına �y� gelmes�. b�r b�tk�d�r. Vücudunuza saymakla
K�lo vermen�z� kolaylaştırması. b�tmeyen faydası var.
Yatıştırıcı ve yumuşatıcı özell�ğ�nden Bağışıklık s�stem�n� korur.

dolayı da c�lde �y� gelmes�d�r. Vücuttak� ödem�n dışarı atılmasına
yardımcı olur.
Zerdeçal Ant�-bakter�yel özell�ğe sah�pt�r.
Zerdeçal karac�ğere olan faydaları �le Aynı zamanda kalp sağlığını koru-

ön plana çıkmaktadır. maya da yardımcı olur.
Bu ş�falı b�tk� ayrıca, ant�oks�dan
özell�ğ� sayes�nde b�rçok hastalığa �y� Dereotu
gel�r. Dereotunun �ç�nde; sab�t ve uçucu

C�lttek� yaraların kolay �y�leşmes�n� yağlar, tanen, pekt�n, reç�ne vardır.
sağlar. Faydaları şöyled�r:
Sedef hastalığı g�b� c�lt hastalıklarına Vücuda kuvvet ver�r ve savunma s�s-
�y� gel�r. tem�n� güçlend�r�r.

Depresyona karşı adeta b�r ant�dep- M�den�n çalışmasını düzenleyerek
resan görev� görür. hazmı kolaylaştırır.
Baş ağrılarına �y� gel�r. Krampları çözer. Pancar
Saç dökülmes�, saçkıran g�b� rahat- S�n�r zayıflığını g�der�r ve uyku ver�r.

sızlıklara da fayda sağlar Ayrıca, çocuklardak� hazımsızlıktan
kaynaklanan ş�şk�nl�kler� ve gaz ş�ka-
yetler�n� azaltır.

SİRKE







S�rken�n Faydaları Nelerd�r?
-S�rke, doğal b�r obez�te savaşçısıdır. Tem�zl�k: S�rken�n ant�bakter�yel

K�lo vermeye yardımcı olan bes�nler özell�kler� sayes�nde eşya yüzeyler�n-
arasındadır. de bulunan kalıntıların g�der�lmes�n� Küf Lekeler�: Eşyalarda oluşan
-Kötü kolesterolün düşmes�n� sağlar. sağlar. Kesme tahtası, mob�lya yü- küflenmey� önlemek �ç�n, s�rkel� su
-Kan basıncını dengeler. zeyler�, buzdolabı ve beyaz eşyalar- kullanab�l�rs�n�z.

-Güçlü b�r detoks kaynağıdır. da s�rkey� kullanmak �ç�n ılık suyun Halı Tem�zl�ğ�: Halıların �çler�nde S�rke Çeş�tler� Nelerd�r?
-C�ltt oluşan lekeler�n g�der�lmes�n� �çer�s�ne damlatın. Kullanacağınız oluşan k�rler� tem�zlemek ve görünü- Ardıç s�rkes�
sağlar. Doğal maske tar�fler�nde kul- bez� s�rkel� suya batırın ve �y�ce sıkın. münü canlandırmak �ç�n, tem�zleme Bal s�rkes�
lanılır. Ardından yüzey tem�zl�ğ�ne başlaya- suyunun �çer�s�ne s�rke katın. Ayva s�rkes�

-Metabol�zmanın hızlı ve düzenl� ça- b�l�rs�n�z. Kr�staller� Parlatmak: Çel�k, cam Beyaz şarap s�rkes�
lışmasını sağlar. Saç ve C�lt Bakımında: S�rke, c�ld� ve kr�stal eşyaları parlatmak �ç�n du- Balsam�k s�rke
-Vücudun as�t değer�n�n dengelen- sıkılaştırır ve s�yah nokta, s�v�lce g�b� rulama suyunun �çer�s�ne b�r yemek Elma s�rkes�
mes�n� kolaylaştırır. c�lt sorunlarının azalmasını sağlar. kaşığı s�rke dökün. Ç�lek s�rkes�

-İht�yaç duyulan kals�yum değer�n� Pamuğu s�rkel� su karışımına batırıp Sebze ve Meyve: Tem�zl�ğ�: Kayısı s�rkes�
tek başına karşılayab�l�r. yüzünüze sürün. 10 dak�ka beklett�k- Sebze ve meyvelerdek� k�rler�, tarım- Hurma s�rkes�
-Sodyum etk�ler�n� azaltır ve tans�yo- ten sonra ılık su �le durulayın. Saç sal �laçları ve küçük böcekler� yok Kırmızı şarap s�rkes�
nun dengelenmes�n� sağlar. bakımı �ç�n, duştan çıkmadan önce etmek �ç�n soğuk suyun �çer�s�ne Nar s�rkes�

-C�lt yüzey�n�n parlaklık kazanmasını suyun �çer�s�ne az m�ktarda s�rke s�rke �lave ed�n. Meyve ve sebzeler� Nane s�rkes�
ve pürüzsüzleşmes�n� sağlar. damlatın. Bu karışımı saçlarınızdan b�r süre s�rkel� suda duruladıktan Üzüm s�rkes�
-Doğal ant�fungal, ant�sept�k ve ant�- dökün ve durulamadan çıkın. sonra, suyun altında yıkayab�l�rs�n�z. P�r�nç s�rkes�
bakter�yel özell�klere sah�pt�r. Uyku Problemler�: Uykusuzluk Tuvalet Kokuları: Kokan tuvalet-

-Reflü ve kabızlık g�b� s�nd�r�m s�ste- sıkıntısı çek�yorsanız; b�r bardak ılık ler� tem�zlemek �ç�n; 4 l�tre suya b�r
m�nde yer alan sorunların g�der�lme- suyun �çer�s�ne b�r kaşık bal ve b�r kaşık amonyak, b�r kaşık karbonat ve
s�n� sağlar. kaşık s�rke ekley�n. Bu karışımı uyku b�r f�ncan s�rke ekley�n. Bu karışım �le
-İçer�ğ�nde fosfor, magnezyum, saat�nden yarım saat önce �ç�n. tuvalet�n zem�n�n�, tavanını ve duvar-

dem�r, potasyum, flor�n ve bakır K�lo Verme: Yemek önces�nde larını yıkayın.
m�neral� barındırır. s�rkel� su �çmek veya yemekler�n �çe-
-Kanser hücreler�n� azaltıcı b�r etk�s� r�s�nde s�rke kullanmak doyma h�ss�n�
vardır. arttırır ve daha az yemen�z� sağlar.

Teknoloj�k Ürün Tem�zl�ğ�: B�lg�sa-
S�rken�n Kullanım Alanları Nelerd�r? yar, telefon, tablet, fotoğraf mak�nes�
Koku G�derme: Ellere s�nen sa- g�b� teknoloj�k ürünler� tem�zlerken
rımsak, soğan ve balık kokularının s�rkel� su karışımı kullanab�l�rs�n�z.

g�der�lmes�n� sağlar. Evde yoğun b�r Ancak tem�zl�ğe başlamadan önce
şek�lde oluşan s�gara ve duman ko- aletler�n kapalı olduğundan em�n
kularını azaltır. olun.

S�rken�n Faydaları Nelerd�r?
-S�rke, doğal b�r obez�te savaşçısıdır. Tem�zl�k: S�rken�n ant�bakter�yel

K�lo vermeye yardımcı olan bes�nler özell�kler� sayes�nde eşya yüzeyler�n-
arasındadır. de bulunan kalıntıların g�der�lmes�n� Küf Lekeler�: Eşyalarda oluşan
-Kötü kolesterolün düşmes�n� sağlar. sağlar. Kesme tahtası, mob�lya yü- küflenmey� önlemek �ç�n, s�rkel� su
-Kan basıncını dengeler. zeyler�, buzdolabı ve beyaz eşyalar- kullanab�l�rs�n�z.

-Güçlü b�r detoks kaynağıdır. da s�rkey� kullanmak �ç�n ılık suyun Halı Tem�zl�ğ�: Halıların �çler�nde S�rke Çeş�tler� Nelerd�r?
-C�ltt oluşan lekeler�n g�der�lmes�n� �çer�s�ne damlatın. Kullanacağınız oluşan k�rler� tem�zlemek ve görünü- Ardıç s�rkes�
sağlar. Doğal maske tar�fler�nde kul- bez� s�rkel� suya batırın ve �y�ce sıkın. münü canlandırmak �ç�n, tem�zleme Bal s�rkes�
lanılır. Ardından yüzey tem�zl�ğ�ne başlaya- suyunun �çer�s�ne s�rke katın. Ayva s�rkes�

-Metabol�zmanın hızlı ve düzenl� ça- b�l�rs�n�z. Kr�staller� Parlatmak: Çel�k, cam Beyaz şarap s�rkes�
lışmasını sağlar. Saç ve C�lt Bakımında: S�rke, c�ld� ve kr�stal eşyaları parlatmak �ç�n du- Balsam�k s�rke
-Vücudun as�t değer�n�n dengelen- sıkılaştırır ve s�yah nokta, s�v�lce g�b� rulama suyunun �çer�s�ne b�r yemek Elma s�rkes�
mes�n� kolaylaştırır. c�lt sorunlarının azalmasını sağlar. kaşığı s�rke dökün. Ç�lek s�rkes�

-İht�yaç duyulan kals�yum değer�n� Pamuğu s�rkel� su karışımına batırıp Sebze ve Meyve: Tem�zl�ğ�: Kayısı s�rkes�
tek başına karşılayab�l�r. yüzünüze sürün. 10 dak�ka beklett�k- Sebze ve meyvelerdek� k�rler�, tarım- Hurma s�rkes�
-Sodyum etk�ler�n� azaltır ve tans�yo- ten sonra ılık su �le durulayın. Saç sal �laçları ve küçük böcekler� yok Kırmızı şarap s�rkes�
nun dengelenmes�n� sağlar. bakımı �ç�n, duştan çıkmadan önce etmek �ç�n soğuk suyun �çer�s�ne Nar s�rkes�

-C�lt yüzey�n�n parlaklık kazanmasını suyun �çer�s�ne az m�ktarda s�rke s�rke �lave ed�n. Meyve ve sebzeler� Nane s�rkes�
ve pürüzsüzleşmes�n� sağlar. damlatın. Bu karışımı saçlarınızdan b�r süre s�rkel� suda duruladıktan Üzüm s�rkes�
-Doğal ant�fungal, ant�sept�k ve ant�- dökün ve durulamadan çıkın. sonra, suyun altında yıkayab�l�rs�n�z. P�r�nç s�rkes�
bakter�yel özell�klere sah�pt�r. Uyku Problemler�: Uykusuzluk Tuvalet Kokuları: Kokan tuvalet-

-Reflü ve kabızlık g�b� s�nd�r�m s�ste- sıkıntısı çek�yorsanız; b�r bardak ılık ler� tem�zlemek �ç�n; 4 l�tre suya b�r
m�nde yer alan sorunların g�der�lme- suyun �çer�s�ne b�r kaşık bal ve b�r kaşık amonyak, b�r kaşık karbonat ve
s�n� sağlar. kaşık s�rke ekley�n. Bu karışımı uyku b�r f�ncan s�rke ekley�n. Bu karışım �le
-İçer�ğ�nde fosfor, magnezyum, saat�nden yarım saat önce �ç�n. tuvalet�n zem�n�n�, tavanını ve duvar-

dem�r, potasyum, flor�n ve bakır K�lo Verme: Yemek önces�nde larını yıkayın.
m�neral� barındırır. s�rkel� su �çmek veya yemekler�n �çe-
-Kanser hücreler�n� azaltıcı b�r etk�s� r�s�nde s�rke kullanmak doyma h�ss�n�
vardır. arttırır ve daha az yemen�z� sağlar.

Teknoloj�k Ürün Tem�zl�ğ�: B�lg�sa-
S�rken�n Kullanım Alanları Nelerd�r? yar, telefon, tablet, fotoğraf mak�nes�
Koku G�derme: Ellere s�nen sa- g�b� teknoloj�k ürünler� tem�zlerken
rımsak, soğan ve balık kokularının s�rkel� su karışımı kullanab�l�rs�n�z.

g�der�lmes�n� sağlar. Evde yoğun b�r Ancak tem�zl�ğe başlamadan önce
şek�lde oluşan s�gara ve duman ko- aletler�n kapalı olduğundan em�n
kularını azaltır. olun.

SİRKE TARİFİ





Elma S�rkes� Tar�f�
Malzemeler; 2 yemek kaşığı bal, 1 k�lo

elma, 1 çay bardağı nohut, 3 l�tre su,
Yarım çay bardağı bulgur.


Elmaları �y�ce yıkayın ve kabuklarını soy-
madan doğrayın. Ardından cam kavanoz

�çer�s�ne alın. Daha sonra elmaların üze-
r�ne nohut, bulgur ve balı ekley�n. Ardın-
dan üzer�ne 3 l�tre su ekley�n ve kaşıkla

karıştırın. S�rken�n ağzını tem�z b�r tül-
bentle kapatın. 20 gün boyunca s�rkey�
ser�n, kuru ve güneş görmeyen b�r yerde
saklayın. S�rkey� her gün plast�k kaşıkla
karıştırın. 20 gün sonra s�rkey� tekrar aynı

yere koyun ve h�ç karıştırmadan 20 daha
beklet�n. S�rken�z hazır.


Ayva S�rkes�
Malzemeler; 3 k�logram ayva, 1 çay bar-
dağı s�rke ya da 3 kaşık bal, Arıtılmış
�çme suyu, 1 çay kaşığı kaya tuzu.



Ayvaları yıkayıp tem�zley�n ve kabuklarını
soymadan doğrayın. Büyük b�r cam ka-
vanoza koyduktan sonra, üzer�ne balı ve

suyu ekley�n. Kavanozu tülbent �le örtün
ve güneş görmeyen yerde saklayın. Bu
süre boyunca sabah ve akşam b�r kez ka-
rıştırın. Karıştırma �şlem�n� tahta, s�l�kon
veya plast�k kaşık �le yapın. S�rken�n üze-

r�nde s�rke anası oluşunca süzün ve �ç�ne
kaya tuzu ekley�n. Ağzını kapatarak kuru
ve ser�n b�r yerde saklayın. Ayva s�rkes�

yaklaşık 3 ayda hazırlanır.

SİRKE TARİFİ

Portakal
Soğuk algınlığı ve gr�pten korunmaya

yardım eder.
İçerd�ğ� C v�tam�n� ve fol�k as�t saye-
s�nde öksürüğü azaltır, kalp hastalığı
ve felçten korur.
Ez�k ve çürükler�n daha çabuk �y�leş-

mes�n� sağlar.
Tans�yonun dengelenmes�ne yardımcı
olur, �ht�va ett�ğ� potasyumla c�ld�n ku-

rumasını ve kırışmasını önler.
M�de ve pankreas kanser�n� önley�c�
etk�s� vardır.
Bağırsak gazlarını söker, paraz�tler�-
n�n dökülmes�n� ve karac�ğer�n düzenl�

çalışmasını sağlar, safra salgısını artı-
rır.
Ananas

Bakter� ve paraz�tlerle savaşmaya
yarar,
İlt�haplanma r�sk�n� azaltmada ve ya-
raların hızla �y�leşmes�n� sağlamada
etk�l�d�r.



Elma
Kanı ve böbrekler� tem�zler, c�lde par-

laklık ve güzell�k ver�r.
Soğuk algınlığı ve öksürüğe �y� gel�r,
kolesterolü düşürür.
S�nd�r�m rahatsızlıklarının kontrol ed�l-
mes�ne yardım eder.

Baş ağrısına �y� gel�r, yüksek tans�yo-
nu düşürür.
Kan şeker�n� kontrol altında tutar.

Romat�zmaya ve gut hastalığına ve
uykusuzluğa �y� gel�r.
Bağırsaklardak� paraz�tler�n dökülme-
s�n� sağlar.

Çiçek Yetiştiriciliği ve Türkiye • Bu �k� özell�k ucuz �ş gücü ve Av- Türk�ye, kesme ç�çek sektöründe

rupa’nın teknoloj�s� �le b�rleş�nce;
potans�yel� en yüksek olan ülkeler-
kesme ç�çek �hracatı bu ülkeler den b�r�d�r.
Kesme ç�çekç�l�k, üret�m hacm� ve ekonom�k �ç�n öneml� b�r gel�r kaynağı • 45 m�lyon dolarlık �hracat hacm�ne
değer olarak büyük öneme sah�pt�r. Kesme olmaktadır. ulaşan sektörün �hracat ayağında

ç�çek yet�şt�r�c�l�ğ�, gel�şm�ş ülkelerde teknoloj� • Kesme ç�çek sektörü, Türk�ye’de 25 b�n, toplamda �se 300 b�n k�ş�
ve sermaye olanakları �le büyüme göster�r- t�car� anlamda 1940’lı yıllarda baş- �st�hdam ed�lmekted�r.
ken; gel�şmekte olan ülkelerde gen�ş kullanı- lamıştır. İlk yıllarda Marmara Böl- • Yaklaşık 35 ülkeye kesme ç�çek
lab�l�r alan, �kl�m, ucuz �şç�l�k g�b� avantajların ges�nde yaygın olan bu sektör �hracatı yapılırken, bu �hracatta en
kullanılmasıyla gel�şme gösterm�şt�r. daha sonraları �kl�msel avantajları öneml� pazarlar İng�ltere, Hollanda,

Hollanda’da Rabobank tahm�nler�ne göre, neden�yle Akden�z Bölges�ne, Almanya, Bulgar�stan, Rusya, Ro-
dünyada süs b�tk�ler� endüstr�s�n�n get�r�s� 50 özell�kle Antalya �l� ve çevres�ne manya ve Ukrayna olarak sıralanı-
m�lyar dolardan fazladır. Bu toplam �çer�s�nde kaymaya başlamıştır. yor.

kesme ç�çekler 24,7 m�lyar dolar �le �lk sırayı • Antalya �l� üret�m alanı, m�ktarı ve • Türk�ye'n�n üret�mde öne çıktığı
almaktadır. Saksılı b�tk�ler 14.3 m�lyar dolar, yurt dışı pazarlara açılması �le ç�çekler karanf�l, gül ve gerberadır.
ağaç ağaççıklar 7.6 m�lyar dolar, ç�çek soğan- Türk�ye’n�n en öneml� kesme ç�çek Sektörde toplam satış hacm� yıllık
ları 0.9 m�lyar dolar ve d�ğer üret�m materyal- yet�şt�r�len merkez� durumuna gel- 1,5 m�lyar dalı bulmaktadır. Sektö-
ler� (tohum, çel�k, doku kültürü, vb.) 1.6 m�lyar m�şt�r (4120 da). rün �ç ve dış pazar b�rl�kte ele alındı-

dolar değer�nde olduğu tahm�n ed�lmekted�r. • 1980’l� yıllardan sonra hızlı b�r ğında toplam hacm� �se 150 m�lyon
• Kesme ç�çek �hracatçısı öneml� ülkeler; Av- Gül gel�şme gösterm�ş, önceler� küçük dolar c�varındadır.
rupa’da Hollanda (%50), Güney Amer�ka’da a�le �şletmeler� şekl�ndek� �şletme- • Öneml� pazarlar, �hracat gel�r�

Kolomb�ya (%14) ve Ekvator (%8), Afr�ka’da ler g�derek yer�n� daha büyük ve 2011 yılı sonunda 76 m�lyon dolara
Kenya (%6), Z�mbabwe, Zamb�ya, Asya’da modern �şletmelere bırakmaya ulaşan sektör, �hracatını her yıl orta-
Tayland sayılab�l�r. başlamıştır. lama yüzde 25 oranında arttırmak-
• Gel�şmekte olan bazı ülkeler 1970 yılından • Türk�yedek� kesme ç�çek alanları tadır.
sonra süs b�tk�ler�, özell�kle kesme ç�çek �ncelend�ğ�nde kesme ç�çek üret�-

üret�m ve t�caret�nde öneml� gel�r sağlamışlar- m�n�n Marmara Bölges�nde
dır. Kolomb�ya, İsra�l, Kenya öneml� örnekler- Yalova, Ege Bölges�nde İzm�r, Ak-
d�r. den�z Bölges�nde Antalya ve

• Kesme ç�çek �hracatı gel�şm�ş olan ülkeler�n Mers�n c�varında yaygın olduğu;
öneml� özell�kler�nden b�r�s� mal satab�lecekle- Karaden�z Bölges�nde de Samsun
r� gel�şm�ş ülkelere komşu olmalarıdır. Hollan- c�varında yayılmaya başladığı gö-
da, Almanya pazarını kullanarak; Kolomb�ya, rülür.
ABD pazarını kullanarak ç�çek �hracatlarını • Yalova, Mers�n, Samsun ve İzm�r

gel�şt�rm�şlerd�r de genell�kle �ç pazara yönel�k,
• D�ğer öneml� b�r özell�k �se uygun �kl�m ko- Antalya �se dış pazar �ç�n üret�m
şullarıdır. Kuzey yarım kürede yoğun kış ya- yapmaktadır. İzm�r ve Yalova aynı

şanan aylarda Afr�ka ve G. Amer�ka ülkeler�, zamanda sınır t�caret�yle satış ya-
yaz dönem� yaşamakta; gül, karanf�l g�b� bazı Gerbera panlara başta karanf�l olmak
ürünler� kolayca yet�şt�rerek Kuzey Yarım Kü- üzere d�ğer süs b�tk�ler�n� sağla-
redek� gel�şm�ş ülkelere �hraç edeb�lmekted�r- maktadır.
ler.

• Bu �k� özell�k ucuz �ş gücü ve Av- Türk�ye, kesme ç�çek sektöründe

rupa’nın teknoloj�s� �le b�rleş�nce; potans�yel� en yüksek olan ülkeler-
kesme ç�çek �hracatı bu ülkeler den b�r�d�r.
Kesme ç�çekç�l�k, üret�m hacm� ve ekonom�k �ç�n öneml� b�r gel�r kaynağı • 45 m�lyon dolarlık �hracat hacm�ne
değer olarak büyük öneme sah�pt�r. Kesme olmaktadır. ulaşan sektörün �hracat ayağında

ç�çek yet�şt�r�c�l�ğ�, gel�şm�ş ülkelerde teknoloj� • Kesme ç�çek sektörü, Türk�ye’de 25 b�n, toplamda �se 300 b�n k�ş�
ve sermaye olanakları �le büyüme göster�r- t�car� anlamda 1940’lı yıllarda baş- �st�hdam ed�lmekted�r.
ken; gel�şmekte olan ülkelerde gen�ş kullanı- lamıştır. İlk yıllarda Marmara Böl- • Yaklaşık 35 ülkeye kesme ç�çek
lab�l�r alan, �kl�m, ucuz �şç�l�k g�b� avantajların ges�nde yaygın olan bu sektör �hracatı yapılırken, bu �hracatta en
kullanılmasıyla gel�şme gösterm�şt�r. daha sonraları �kl�msel avantajları öneml� pazarlar İng�ltere, Hollanda,

Hollanda’da Rabobank tahm�nler�ne göre, neden�yle Akden�z Bölges�ne, Almanya, Bulgar�stan, Rusya, Ro-
dünyada süs b�tk�ler� endüstr�s�n�n get�r�s� 50 özell�kle Antalya �l� ve çevres�ne manya ve Ukrayna olarak sıralanı-
m�lyar dolardan fazladır. Bu toplam �çer�s�nde kaymaya başlamıştır. yor.

kesme ç�çekler 24,7 m�lyar dolar �le �lk sırayı • Antalya �l� üret�m alanı, m�ktarı ve • Türk�ye'n�n üret�mde öne çıktığı
almaktadır. Saksılı b�tk�ler 14.3 m�lyar dolar, yurt dışı pazarlara açılması �le ç�çekler karanf�l, gül ve gerberadır.
ağaç ağaççıklar 7.6 m�lyar dolar, ç�çek soğan- Türk�ye’n�n en öneml� kesme ç�çek Sektörde toplam satış hacm� yıllık
ları 0.9 m�lyar dolar ve d�ğer üret�m materyal- yet�şt�r�len merkez� durumuna gel- 1,5 m�lyar dalı bulmaktadır. Sektö-
ler� (tohum, çel�k, doku kültürü, vb.) 1.6 m�lyar m�şt�r (4120 da). rün �ç ve dış pazar b�rl�kte ele alındı-

dolar değer�nde olduğu tahm�n ed�lmekted�r. • 1980’l� yıllardan sonra hızlı b�r ğında toplam hacm� �se 150 m�lyon
• Kesme ç�çek �hracatçısı öneml� ülkeler; Av- gel�şme gösterm�ş, önceler� küçük dolar c�varındadır.
rupa’da Hollanda (%50), Güney Amer�ka’da a�le �şletmeler� şekl�ndek� �şletme- • Öneml� pazarlar, �hracat gel�r�

Kolomb�ya (%14) ve Ekvator (%8), Afr�ka’da ler g�derek yer�n� daha büyük ve 2011 yılı sonunda 76 m�lyon dolara
Kenya (%6), Z�mbabwe, Zamb�ya, Asya’da modern �şletmelere bırakmaya ulaşan sektör, �hracatını her yıl orta-
Tayland sayılab�l�r. başlamıştır. lama yüzde 25 oranında arttırmak-
• Gel�şmekte olan bazı ülkeler 1970 yılından • Türk�yedek� kesme ç�çek alanları tadır.
sonra süs b�tk�ler�, özell�kle kesme ç�çek �ncelend�ğ�nde kesme ç�çek üret�-

üret�m ve t�caret�nde öneml� gel�r sağlamışlar- m�n�n Marmara Bölges�nde
dır. Kolomb�ya, İsra�l, Kenya öneml� örnekler- Yalova, Ege Bölges�nde İzm�r, Ak-
d�r. den�z Bölges�nde Antalya ve

• Kesme ç�çek �hracatı gel�şm�ş olan ülkeler�n Mers�n c�varında yaygın olduğu;
öneml� özell�kler�nden b�r�s� mal satab�lecekle- Karaden�z Bölges�nde de Samsun
r� gel�şm�ş ülkelere komşu olmalarıdır. Hollan- c�varında yayılmaya başladığı gö-
da, Almanya pazarını kullanarak; Kolomb�ya, rülür.
ABD pazarını kullanarak ç�çek �hracatlarını • Yalova, Mers�n, Samsun ve İzm�r

gel�şt�rm�şlerd�r de genell�kle �ç pazara yönel�k,
• D�ğer öneml� b�r özell�k �se uygun �kl�m ko- Antalya �se dış pazar �ç�n üret�m
şullarıdır. Kuzey yarım kürede yoğun kış ya- yapmaktadır. İzm�r ve Yalova aynı

şanan aylarda Afr�ka ve G. Amer�ka ülkeler�, zamanda sınır t�caret�yle satış ya-
yaz dönem� yaşamakta; gül, karanf�l g�b� bazı panlara başta karanf�l olmak Karanf�l
ürünler� kolayca yet�şt�rerek Kuzey Yarım Kü- üzere d�ğer süs b�tk�ler�n� sağla-
redek� gel�şm�ş ülkelere �hraç edeb�lmekted�r- maktadır.
ler.

İlaç Sanayinde Bitki


Adaçayı: Anadolu'da çoğu adaçayı suyu özell�kle kanda kolesterol ve

türünden kuru yaprak olarak başta kan şeker� sev�yes�n�n düşürülme-

Türk�ye, tıbb� ve aromat�k b�tk�ler bakımından dünyanın en zeng�n ülkeler�n- çay ve baharat olarak yararlanılır. s�nde (ant�d�yabet�k ve ant�kolest-
den b�r�s�d�r. Türk�ye florasında doğal olarak yet�şen yaklaşık 12,000 kadar Adaçayı yağı, ant�sept�k ve ant�b�yo- rem�k), s�nd�r�m ve solunum s�ste-
b�tk� taksonundan 3,750 tanes� endem�kt�r. Endem�kler başta olmak üzere t�k etk�s� çok güçlü olan b�r uçucu m� hastalıklarının tedav�s�nde,
Türk�ye’de doğal olarak yet�şen yüzlerce b�tk� türünün tıbb� ve aromat�k değer� yağdır. Bu nedenle özell�kle boğaz m�de-bağırsak rahatsızlıklarında
çok yüksekt�r. Türk�ye’de yaklaşık 500 kadar b�tk� türünden halk hek�ml�ğ� enfeks�yonları, d�ş �lt�haplanmaları ve kullanılır.

veya geleneksel tıp uygulamaları kapsamında faydalanılmaktadır. Ancak t�ca- ağız yaraları �ç�n yapılan �laçların
ret� yapılanların sayısı 350 kadar olup, bunlardan 140’nın dış satımı da yapıl- katkı maddes�d�r. Adaçayı yaprakları B�ber�ye: Taze ya da kurutulmuş
maktadır. ve uçucu yağı halk hek�ml�ğ�nde ya- yaprakları koku ve tat vermek

Türk�ye'de t�caret� yapılan tıbb� ve aromat�k b�tk�ler�n b�r kısmı doğadan topla- tıştırıcı, ağrı kes�c�, ter kes�c�, balgam amacıyla et, balık, sebze yemekle-
narak ve b�r kısmı da kültürü yapılarak üret�lmekted�r. Adaçayı, ardıç, b�ber�ye, söktürücü, soğuk algınlığını önley�c�, r�ne ve çorbalara katılır. B�ber�ye-
çöven, defne, ıhlamur, ısırgan otu, kantaron, karabaşotu, kuşburnu, mahlep, adale ağrılarını g�der�c�, m�dev� ve n�n uçucu yağı (Oleum Rosmar�n�)
meyan kökü, mers�n, oğul otu, papatya, salep, sumak, tarhun ve yaban� kek�k dezenfektan başta olmak üzere pek özell�kle parfüm, kozmet�k ve aro-
�le bazı soğanlı, yumrulu ve r�zomlu b�tk�ler doğadan toplanan öneml� b�tk�ler- çok amaçlar �ç�n yaygın şek�lde kulla- materap�de çok değerl�d�r. B�ber�ye

d�r. nılır. uçucu yağından c�lt bakım kremler�
Türk�ye’n�n tıbb� ve aromat�k b�tk�ler �hracatından yılda yaklaşık 100 m�lyon ve losyonları hazırlanır. Doğal
dolar gel�r sağlamaktadır. Ülkem�z�n �hraç ett�ğ� en öneml� tıbb�, aromat�k ve Kek�k: Baharat olarak özell�kle et parfüm yapımında d�ğer uçucu

baharat b�tk�ler�; adaçayı, anason, b�ber�ye, çemen, çörek otu, çöven, dağça- yemekler�ne, p�zzalara, çorbalara, yağlarla karıştırılır. D�nlend�r�c�, sa-
yı, defne, ıhlamur, kapar�, kek�k, kırmızıb�ber, k�myon, k�şn�ş, mahlep, meyan salatalara ve soslara katılır. Türk ke- k�nleşt�r�c� ve kas gevşet�c� aroma-
kökü, nane, oğul otu, rezene, sumak ve bazı soğanlı ve yumrulu b�tk�lerd�r. k�kler� Akden�z mutfağına özgü ye- t�k banyo sularına, selül�t ve karın
meklerde kullanılır. Güçlü ant�m�kro- çatlaklarını önley�c� masaj yağları-
b�yal etk�s�nden dolayı özell�kle üst na, nefes açıcı ve ağız kokusunu
boğaz enfeks�yonlarına ve ağız yara- g�der�c� ağız sularına katılır.
larına karşı kek�kten faydalanılır. Bu

amaçla, üzer�ne b�r damla kek�k yağı
damlatılmış kesme şeker yenerek K�myon: Özell�kle pastırma ve
veya sıcak çayla b�rl�kte �ç�lerek kul- sucuk yapımında kullanılan baha-

lanılır. ratlara karıştırılmaktadır. Baharat
Halk �lacı olarak m�de ve baş ağrıları- dışında, meyveler� s�nd�r�m kolay-
na karşı da kek�kten faydalanılır. laştırıcı, gaz söktürücü, spazm
Kek�k yağı, yüksek orandak� kar- g�der�c�, �drar ve safra arttırıcı,
vakrol ve t�mol �çer�ğ� neden�yle balgam söktürücü, soğuk algınlığı

(bazen %90'a yakın karvakrol�çer�r), g�der�c�, üst solunum yolu enfeks�-
güçlü b�r ant�bakter�yal ve ant�fungal yonlarını g�der�c� olarak kullanıl-
madded�r. Kek�ğ�n damıtılması sıra- maktadır.

sında yağın altında b�r�ken kek�k


Adaçayı Kek�k

Adaçayı: Anadolu'da çoğu adaçayı suyu özell�kle kanda kolesterol ve

türünden kuru yaprak olarak başta kan şeker� sev�yes�n�n düşürülme-

Türk�ye, tıbb� ve aromat�k b�tk�ler bakımından dünyanın en zeng�n ülkeler�n- çay ve baharat olarak yararlanılır. s�nde (ant�d�yabet�k ve ant�kolest-
den b�r�s�d�r. Türk�ye florasında doğal olarak yet�şen yaklaşık 12,000 kadar Adaçayı yağı, ant�sept�k ve ant�b�yo- rem�k), s�nd�r�m ve solunum s�ste-
b�tk� taksonundan 3,750 tanes� endem�kt�r. Endem�kler başta olmak üzere t�k etk�s� çok güçlü olan b�r uçucu m� hastalıklarının tedav�s�nde,
Türk�ye’de doğal olarak yet�şen yüzlerce b�tk� türünün tıbb� ve aromat�k değer� yağdır. Bu nedenle özell�kle boğaz m�de-bağırsak rahatsızlıklarında
çok yüksekt�r. Türk�ye’de yaklaşık 500 kadar b�tk� türünden halk hek�ml�ğ� enfeks�yonları, d�ş �lt�haplanmaları ve kullanılır.

veya geleneksel tıp uygulamaları kapsamında faydalanılmaktadır. Ancak t�ca- ağız yaraları �ç�n yapılan �laçların
ret� yapılanların sayısı 350 kadar olup, bunlardan 140’nın dış satımı da yapıl- katkı maddes�d�r. Adaçayı yaprakları B�ber�ye: Taze ya da kurutulmuş
maktadır. ve uçucu yağı halk hek�ml�ğ�nde ya- yaprakları koku ve tat vermek

Türk�ye'de t�caret� yapılan tıbb� ve aromat�k b�tk�ler�n b�r kısmı doğadan topla- tıştırıcı, ağrı kes�c�, ter kes�c�, balgam amacıyla et, balık, sebze yemekle-
narak ve b�r kısmı da kültürü yapılarak üret�lmekted�r. Adaçayı, ardıç, b�ber�ye, söktürücü, soğuk algınlığını önley�c�, r�ne ve çorbalara katılır. B�ber�ye-
çöven, defne, ıhlamur, ısırgan otu, kantaron, karabaşotu, kuşburnu, mahlep, adale ağrılarını g�der�c�, m�dev� ve n�n uçucu yağı (Oleum Rosmar�n�)
meyan kökü, mers�n, oğul otu, papatya, salep, sumak, tarhun ve yaban� kek�k dezenfektan başta olmak üzere pek özell�kle parfüm, kozmet�k ve aro-
�le bazı soğanlı, yumrulu ve r�zomlu b�tk�ler doğadan toplanan öneml� b�tk�ler- çok amaçlar �ç�n yaygın şek�lde kulla- materap�de çok değerl�d�r. B�ber�ye

d�r. nılır. uçucu yağından c�lt bakım kremler�
Türk�ye’n�n tıbb� ve aromat�k b�tk�ler �hracatından yılda yaklaşık 100 m�lyon ve losyonları hazırlanır. Doğal
dolar gel�r sağlamaktadır. Ülkem�z�n �hraç ett�ğ� en öneml� tıbb�, aromat�k ve Kek�k: Baharat olarak özell�kle et parfüm yapımında d�ğer uçucu

baharat b�tk�ler�; adaçayı, anason, b�ber�ye, çemen, çörek otu, çöven, dağça- yemekler�ne, p�zzalara, çorbalara, yağlarla karıştırılır. D�nlend�r�c�, sa-
yı, defne, ıhlamur, kapar�, kek�k, kırmızıb�ber, k�myon, k�şn�ş, mahlep, meyan salatalara ve soslara katılır. Türk ke- k�nleşt�r�c� ve kas gevşet�c� aroma-
kökü, nane, oğul otu, rezene, sumak ve bazı soğanlı ve yumrulu b�tk�lerd�r. k�kler� Akden�z mutfağına özgü ye- t�k banyo sularına, selül�t ve karın
meklerde kullanılır. Güçlü ant�m�kro- çatlaklarını önley�c� masaj yağları-
b�yal etk�s�nden dolayı özell�kle üst na, nefes açıcı ve ağız kokusunu
boğaz enfeks�yonlarına ve ağız yara- g�der�c� ağız sularına katılır.
larına karşı kek�kten faydalanılır. Bu

amaçla, üzer�ne b�r damla kek�k yağı
damlatılmış kesme şeker yenerek K�myon: Özell�kle pastırma ve
veya sıcak çayla b�rl�kte �ç�lerek kul- sucuk yapımında kullanılan baha-

lanılır. ratlara karıştırılmaktadır. Baharat
Halk �lacı olarak m�de ve baş ağrıları- dışında, meyveler� s�nd�r�m kolay-
na karşı da kek�kten faydalanılır. laştırıcı, gaz söktürücü, spazm
Kek�k yağı, yüksek orandak� kar- g�der�c�, �drar ve safra arttırıcı,
vakrol ve t�mol �çer�ğ� neden�yle balgam söktürücü, soğuk algınlığı

(bazen %90'a yakın karvakrol�çer�r), g�der�c�, üst solunum yolu enfeks�-
güçlü b�r ant�bakter�yal ve ant�fungal yonlarını g�der�c� olarak kullanıl-
madded�r. Kek�ğ�n damıtılması sıra- maktadır.

sında yağın altında b�r�ken kek�k

GDO’lu Tarım s�tler, �k�nc�s� �se çevredek� �sten-



meyen ve tarımda zararlı d�ye ad-
landırılan hayvanları yok etme
amacıyla gel�şt�r�lm�ş pest�s�tler. Bezelye prote�n� tozu veya bezelye prote�n�

Bu maddeler sadece zararlıları �zolatı �s�mler�yle de b�l�nen bu prote�n,
Kend� türünden ya da kend� türü değ�l tüm b�tk�ler� ve hayvanları öğütülmüş sarı bezelyelerden elde ed�len bej

dışındak� b�r canlıdan gen aktarıla- etk�led�ğ� �ç�n o bölgedek� doğa, reng�nde b�r tozdur. Bes�n �çer�ğ� markadan
rak bazı özell�kler� değ�şt�r�len b�tk�, karakter�n� değ�şt�rmek zorunda markaya farklılıklar gösterse de genel olarak
hayvan ya da m�kroorgan�zmalara kalıyor. Zaman �ç�nde doğa bu tür �çer�ğ�, vücudun üretemed�ğ� ve mutlaka
"Genet�ğ� değ�şt�r�lm�ş organ�zma" maddelere uyum gösterd�ğ� �ç�n y�yeceklerden alması gereken dokuz temel
(GDO) den�yor. zararlı olarak adlandırılan hayvan- am�noas�tten oluşur.

GDO'lu ürün kullanımı, �nsanlar, lar ve b�tk�ler yen�den türemeye
hayvanlar ve doğa üzer�nde yapı- devam ed�yor. Bu döngünün sonu- Bezelye Prote�n� Nerelerde Kullanılır?
lan tehl�kel� b�r deney. Soya, mısır cunda her zaman daha güçlü �laç- Bezelye prote�n�; vegan köfte, bolonez sos,

ve pamuk g�b� b�rçok ürünün gene- lar, dolayısıyla daha fazla k�myasal vegan tantun�, süt, smooth�e, kek, poğaça g�b�
t�k kodlarıyla oynandığında ortaya kullanmak zorunda kalınıyor. b�rçok gıdanın yapımında kullanılab�l�r. Tar�fle-
çıkacak sonuçlar henüz kes�n ve r�n �ç�ne karıştırılarak yemeğ�n prote�n
net değ�l. Kontrol edemed�ğ�m�z bu açısından zeng�nleşt�r�lmes� amaçlanır. S�z de
r�sklere rağmen üret�lm�ş genler bu d�led�ğ�n�z tar�f�n �çer�s�ne bezelye prote�n�

ürünlere entegre ed�l�yor. Oysa karıştırarak sonucun daha faydalı olmasını
dünyamız, kontrol altında tutulan sağlayab�l�rs�n�z.
b�r laboratuvar değ�l.

Genet�ğ� değ�şt�r�lm�ş organ�zmalar Bezelye Prote�n�n Faydaları Nelerd�r?
sadece onları tüketenler� değ�l tüm Bezelye prote�n� düzenl� olarak tüket�ld�ğ�nde
doğa düzen�n� etk�l�yor. GDO'lar �nsan sağlığına olumlu katkılarda bulunur.
ek�m yapılan topraklardan daha Bezelye prote�n�n bazı faydaları şunlardır:
fazla m�neral çek�yorlar, aynı böl- ● Bezelye prote�n�, en az hayvansal prote�nler

gede sürekl� aynı ürünün ek�lme- kadar kas kütles�n� arttırmaya yardımcı
s�yle b�rl�kte kaynakların tükenme- olur. Yapılan araştırmalarda bezelye prote�n�
s�ne yol açıyorlar. Kısacası GDO'lu tüketen sporcular �le peyn�r altı suyu

ürün kullanan b�r f�rma komşusu- prote�n� tüketen sporcuların aynı m�ktarda kas
nun araz�s�n� de doğal m�neraller kazandığı görülmüştür.
açısından fak�r bırakıyor. ● Bezelye prote�n�, tokluk h�ss�n�n uzun sürme-
Genet�k oynamalarda �k� farklı tür s�ne yardımcı olur. Böylel�kle k�ş�n�n
madde kullanılıyor. Bunlardan �lk� kalor� alımını azaltır ve k�lo verme sürec�ne

çevredek� �stenmeyen b�tk�ler� yok destek olur. S�z de d�yet yemekler�n�zde
etme amacıyla gel�şt�r�lm�ş herb�- bezelye prote�n�ne yer vererek açlık h�ssetme-

d�ğ�n�z b�r d�yet sürec� geç�reb�l�rs�n�z.




















● Bezelye prote�n�, haf�f b�r �çer�ğe sah�p oldu-
ğundan sık görülen yüksek kolesterol,
yüksek tans�yon g�b� tehl�kel� b�rçok rahatsızlı-

ğın yaşanma r�sk�n� azaltır.
● Bezelye prote�n�, en �y� prote�n kaynakların-
dan b�r� olduğu �ç�n vücut gel�şt�rmek
�steyenler�n de �y� b�r yardımcısıdır. Yaptığınız

spora takv�ye olarak bezelye prote�n�
tüketmey� terc�h edersen�z vücudunuzun kısa
zamanda şek�llenmes�ne öneml� b�r
katkıda bulunab�l�rs�n�z.



Bezelye Prote�n�n Zararları Var Mıdır?
Bezelye prote�n� genel olarak �nsan sağlığı �ç�n
faydalı b�r seçenekt�r; ancak sodyum

bakımından zeng�n olduğundan d�kkatl� olun-
ması gerekeb�l�r. Eğer k� sodyum kısıtlanan b�r
d�yet uyguluyorsanız bezelye prote�n�nden
uzak durmanız faydalı olacaktır.

Vücut gel�şt�r�c�ler veya yaşlı yet�şk�nler g�b�
kas kütles�n� arttırmaya çalışan �nsanlar �ç�n
özell�kle yararlı olab�l�r. 100 gramında 367
kalor� mevcuttur.

Araştırmalar, günde vücut ağırlığının k�logramı
başına 1.6 gram yemen�n kas yapmak �ç�n en
etk�l� doz olduğunu göstermekted�r.
Bununla b�rl�kte, günde vücut ağırlığının kg'ı

başına 5 gramı aşmamak veya kalor�ler�n�z�n
%35'�nden fazlasını prote�nden almamak
öneml�d�r.

Türk�ye'dek� durum
2010 yılı Mart ayı �ç�nde B�yogüvenl�k Yasası
Mecl�s tarafından kabul ed�ld�. Mart ayında

yasa kabul ed�lmes�ne karşın, 26 Eylül 2010'da
ancak yürürlüğe g�rd�. Bu süreç �ç�nde GDO Bezelye prote�n� tozu veya bezelye prote�n�
üret�m�ne dayalı hammadde kullanan pek çok �zolatı �s�mler�yle de b�l�nen bu prote�n,

ş�rket�n ürünler� halk tarafından tüket�ld�. öğütülmüş sarı bezelyelerden elde ed�len bej
B�yogüvenl�k Yasası �le GDO �çeren gıdalarda reng�nde b�r tozdur. Bes�n �çer�ğ� markadan
bu oran b�nde dokuzun üzer�ndeyse et�ketlen- markaya farklılıklar gösterse de genel olarak
me şartı konulmuştu. Ancak ş�rketler bu stan- �çer�ğ�, vücudun üretemed�ğ� ve mutlaka
darda dah� uymadı. Bu standardı denetleyecek y�yeceklerden alması gereken dokuz temel

�dar� mekan�zmalar hükümet tarafından oluştu- am�noas�tten oluşur.
rulmadı.
“Türk�ye'de B�yogüvenl�k Kanunu'nun çıktığı Bezelye Prote�n� Nerelerde Kullanılır?

2010 yılının önem�ne �şaret ederek "Genet�ğ� Bezelye prote�n�; vegan köfte, bolonez sos,
değ�şt�r�lm�ş ürünler yönetmel�ğ�yle 25 GDO'lu vegan tantun�, süt, smooth�e, kek, poğaça g�b�
ürüne �z�n ver�lm�şt�. Ancak B�yogüvenl�k Kanu- b�rçok gıdanın yapımında kullanılab�l�r. Tar�fle-
nu'nun 2010'da çıktıktan sonra GDO'lu ürün r�n �ç�ne karıştırılarak yemeğ�n prote�n
�thalatıyla �lg�l� tüm yetk�, B�yogüvenl�k Kuru- açısından zeng�nleşt�r�lmes� amaçlanır. S�z de

lu'na ver�ld�. Bu kurul, GDO'lu dört soya ve mısır d�led�ğ�n�z tar�f�n �çer�s�ne bezelye prote�n�
çeş�d�n�n hayvan yemler�nde kullanılmasına karıştırarak sonucun daha faydalı olmasını
�z�n verd�. Bu son hamleyle b�rl�kte �z�n ver�lm�ş sağlayab�l�rs�n�z.

GDO'lu ürün sayısı 36’ya yükseld�. Bunlardan
10'u soya, kalanlar �se mısır gen�.” Bezelye Prote�n�n Faydaları Nelerd�r?
B�r ülkeye GDO g�r�ş�n�n önü açıldıktan sonra, Bezelye prote�n� düzenl� olarak tüket�ld�ğ�nde
sürec�n önünü kesmen�n zorluğuna �şaret eden �nsan sağlığına olumlu katkılarda bulunur.
Al� Ekber Yıldırım "Mısır, 2010'lu yılların başın- Bezelye prote�n�n bazı faydaları şunlardır:

da 2 m�lyon tondan, 6 m�lyon tonun üzer�ne ● Bezelye prote�n�, en az hayvansal prote�nler
çıktı. 2017'de b�raz düşü var. Çünkü pamuğa kadar kas kütles�n� arttırmaya yardımcı
yönel�ş var. 2,2 m�lyon tüket�m� olan soyanın, olur. Yapılan araştırmalarda bezelye prote�n�

100-150 b�n ton üret�m� var. Bu da �hraca gere- tüketen sporcular �le peyn�r altı suyu
ğ�n önünü açıyor, GDO'suz soya bulmak da çok prote�n� tüketen sporcuların aynı m�ktarda kas
zor. Tavuk ve büyükbaş hayvancılıkta soya çok kazandığı görülmüştür.
kullanılıyor. Bu da Türk�ye'n�n bu GDO'lu ürün- ● Bezelye prote�n�, tokluk h�ss�n�n uzun sürme-
lere muhtaç olduğunu göster�yor. 2010'dan bu s�ne yardımcı olur. Böylel�kle k�ş�n�n

yana �thal ed�len ürünlerde merc�mekte, p�r�nçte kalor� alımını azaltır ve k�lo verme sürec�ne
ve b�r kaç ay önce ekmek katkı maddes�nde destek olur. S�z de d�yet yemekler�n�zde
GDO'ya rastlandı. B�r ülkeye GDO g�rd�ğ�nde, bezelye prote�n�ne yer vererek açlık h�ssetme-

bunun önünü kesmek çok zor" �fadeler�n� kul- d�ğ�n�z b�r d�yet sürec� geç�reb�l�rs�n�z.
landı.


















● Bezelye prote�n�, haf�f b�r �çer�ğe sah�p oldu-
ğundan sık görülen yüksek kolesterol,
yüksek tans�yon g�b� tehl�kel� b�rçok rahatsızlı-

ğın yaşanma r�sk�n� azaltır.
● Bezelye prote�n�, en �y� prote�n kaynakların-
dan b�r� olduğu �ç�n vücut gel�şt�rmek
�steyenler�n de �y� b�r yardımcısıdır. Yaptığınız

spora takv�ye olarak bezelye prote�n�
tüketmey� terc�h edersen�z vücudunuzun kısa
zamanda şek�llenmes�ne öneml� b�r
katkıda bulunab�l�rs�n�z.



Bezelye Prote�n�n Zararları Var Mıdır?
Bezelye prote�n� genel olarak �nsan sağlığı �ç�n
faydalı b�r seçenekt�r; ancak sodyum

bakımından zeng�n olduğundan d�kkatl� olun-
ması gerekeb�l�r. Eğer k� sodyum kısıtlanan b�r
d�yet uyguluyorsanız bezelye prote�n�nden
uzak durmanız faydalı olacaktır.

Vücut gel�şt�r�c�ler veya yaşlı yet�şk�nler g�b�
kas kütles�n� arttırmaya çalışan �nsanlar �ç�n
özell�kle yararlı olab�l�r. 100 gramında 367
kalor� mevcuttur.

Araştırmalar, günde vücut ağırlığının k�logramı
başına 1.6 gram yemen�n kas yapmak �ç�n en
etk�l� doz olduğunu göstermekted�r.
Bununla b�rl�kte, günde vücut ağırlığının kg'ı

başına 5 gramı aşmamak veya kalor�ler�n�z�n
%35'�nden fazlasını prote�nden almamak
öneml�d�r.

Drone ile Tarım








Bezelye prote�n� tozu veya bezelye prote�n�
TARNET, tarım sektöründe mal�yetler� drone’larla düşürecek. Tarımsal �laç �zolatı �s�mler�yle de b�l�nen bu prote�n,

kullanımını %45 oranında azaltan drone’ların ürün zay�atını da önled�ğ�n� öğütülmüş sarı bezelyelerden elde ed�len bej
söyleyen TARNET Genel Müdürü Huzeyfe Yılmaz, “ZİHA �le �laçlama sadece reng�nde b�r tozdur. Bes�n �çer�ğ� markadan
çelt�kte yıllık 70 m�lyon l�ra tasarruf sağlayacak” ded�. markaya farklılıklar gösterse de genel olarak

Tarımda g�rd� mal�yetler�n�n düşürülmes� �ç�n projeler gel�şt�r�p uygulayan �çer�ğ�, vücudun üretemed�ğ� ve mutlaka
TARNET AŞ, 800 m�lyon doları aşan tarım �laçları kullanımını “drone’la” y�yeceklerden alması gereken dokuz temel
yüzde 45 azaltacak. am�noas�tten oluşur.
P�lot ürün olarak seç�len çelt�kte, 1 yılda 150 m�lyon l�ralık tarım �lacı kullanıl-
dığına d�kkat çeken TARNET A.Ş. Genel Müdürü Huzeyfe Yılmaz, “Yaptığı- Bezelye Prote�n� Nerelerde Kullanılır?

mız Ar-Ge çalışmaları sonucunda drone �le �laçlama yapıldığında, �laç kulla- Bezelye prote�n�; vegan köfte, bolonez sos,
nımının yüzde 45-50 oranında düşürüleb�leceğ�n� gördük. P�lot ürün olarak vegan tantun�, süt, smooth�e, kek, poğaça g�b�
çelt�ğ� seçt�k. Bugün 120 b�n hektar alanda çelt�k tarımı yapılıyor ve yıllık yak- b�rçok gıdanın yapımında kullanılab�l�r. Tar�fle-

laşık 150 m�lyon l�ralık �laç kullanılıyor. Drone �le �laçlama yaparak sadece r�n �ç�ne karıştırılarak yemeğ�n prote�n
�laçta yıllık 70 m�lyon l�ra tasarruf sağlayacağız. Araz�ye tekerlekl� araçların açısından zeng�nleşt�r�lmes� amaçlanır. S�z de
g�rmemes� neden�yle, �laçlama ve gübreleme �şlem�nden kaynaklanan yüzde d�led�ğ�n�z tar�f�n �çer�s�ne bezelye prote�n�
15’l�k ürün zay�atı da önlenm�ş olacak. İlacı, Tarım Kred� Kooperat�fler�nden karıştırarak sonucun daha faydalı olmasını
alan ç�ftç�m�ze �se h�zmet� ücrets�z vereceğ�z. Çelt�kten sonra mısır ve pa- sağlayab�l�rs�n�z.

mukla devam edeceğ�z” ded�.

Bezelye Prote�n�n Faydaları Nelerd�r?
Bezelye prote�n� düzenl� olarak tüket�ld�ğ�nde
�nsan sağlığına olumlu katkılarda bulunur.
Bezelye prote�n�n bazı faydaları şunlardır:

● Bezelye prote�n�, en az hayvansal prote�nler
kadar kas kütles�n� arttırmaya yardımcı
olur. Yapılan araştırmalarda bezelye prote�n�

tüketen sporcular �le peyn�r altı suyu
prote�n� tüketen sporcuların aynı m�ktarda kas
kazandığı görülmüştür.
● Bezelye prote�n�, tokluk h�ss�n�n uzun sürme-
s�ne yardımcı olur. Böylel�kle k�ş�n�n

kalor� alımını azaltır ve k�lo verme sürec�ne
destek olur. S�z de d�yet yemekler�n�zde
bezelye prote�n�ne yer vererek açlık h�ssetme-

d�ğ�n�z b�r d�yet sürec� geç�reb�l�rs�n�z.




















● Bezelye prote�n�, haf�f b�r �çer�ğe sah�p oldu-
ğundan sık görülen yüksek kolesterol,
yüksek tans�yon g�b� tehl�kel� b�rçok rahatsızlı-

ğın yaşanma r�sk�n� azaltır.
● Bezelye prote�n�, en �y� prote�n kaynakların-
dan b�r� olduğu �ç�n vücut gel�şt�rmek
�steyenler�n de �y� b�r yardımcısıdır. Yaptığınız

spora takv�ye olarak bezelye prote�n�
tüketmey� terc�h edersen�z vücudunuzun kısa
zamanda şek�llenmes�ne öneml� b�r
katkıda bulunab�l�rs�n�z.



Bezelye Prote�n�n Zararları Var Mıdır?
Bezelye prote�n� genel olarak �nsan sağlığı �ç�n
faydalı b�r seçenekt�r; ancak sodyum

bakımından zeng�n olduğundan d�kkatl� olun-
ması gerekeb�l�r. Eğer k� sodyum kısıtlanan b�r
d�yet uyguluyorsanız bezelye prote�n�nden
uzak durmanız faydalı olacaktır.

Vücut gel�şt�r�c�ler veya yaşlı yet�şk�nler g�b�
kas kütles�n� arttırmaya çalışan �nsanlar �ç�n
özell�kle yararlı olab�l�r. 100 gramında 367
kalor� mevcuttur.

Araştırmalar, günde vücut ağırlığının k�logramı
başına 1.6 gram yemen�n kas yapmak �ç�n en
etk�l� doz olduğunu göstermekted�r.
Bununla b�rl�kte, günde vücut ağırlığının kg'ı

başına 5 gramı aşmamak veya kalor�ler�n�z�n
%35'�nden fazlasını prote�nden almamak
öneml�d�r.

Bezelye Proteini







Bezelye prote�n� tozu veya bezelye prote�n�
�zolatı �s�mler�yle de b�l�nen bu prote�n,

öğütülmüş sarı bezelyelerden elde ed�len bej
reng�nde b�r tozdur. Bes�n �çer�ğ� markadan
markaya farklılıklar gösterse de genel olarak
�çer�ğ�, vücudun üretemed�ğ� ve mutlaka
y�yeceklerden alması gereken dokuz temel

am�noas�tten oluşur.


Bezelye Prote�n� Nerelerde Kullanılır?

Bezelye prote�n�; vegan köfte, bolonez sos,
vegan tantun�, süt, smooth�e, kek, poğaça g�b�
b�rçok gıdanın yapımında kullanılab�l�r. Tar�fle-
r�n �ç�ne karıştırılarak yemeğ�n prote�n
açısından zeng�nleşt�r�lmes� amaçlanır. S�z de

d�led�ğ�n�z tar�f�n �çer�s�ne bezelye prote�n�
karıştırarak sonucun daha faydalı olmasını
sağlayab�l�rs�n�z.



Bezelye Prote�n�n Faydaları Nelerd�r?
Bezelye prote�n� düzenl� olarak tüket�ld�ğ�nde
�nsan sağlığına olumlu katkılarda bulunur.
Bezelye prote�n�n bazı faydaları şunlardır:

● Bezelye prote�n�, en az hayvansal prote�nler
kadar kas kütles�n� arttırmaya yardımcı
olur. Yapılan araştırmalarda bezelye prote�n�

tüketen sporcular �le peyn�r altı suyu
prote�n� tüketen sporcuların aynı m�ktarda kas
kazandığı görülmüştür.
● Bezelye prote�n�, tokluk h�ss�n�n uzun sürme-
s�ne yardımcı olur. Böylel�kle k�ş�n�n

kalor� alımını azaltır ve k�lo verme sürec�ne
destek olur. S�z de d�yet yemekler�n�zde
bezelye prote�n�ne yer vererek açlık h�ssetme-

d�ğ�n�z b�r d�yet sürec� geç�reb�l�rs�n�z.




















● Bezelye prote�n�, haf�f b�r �çer�ğe sah�p oldu-
ğundan sık görülen yüksek kolesterol,
yüksek tans�yon g�b� tehl�kel� b�rçok rahatsızlı-

ğın yaşanma r�sk�n� azaltır.
● Bezelye prote�n�, en �y� prote�n kaynakların-
dan b�r� olduğu �ç�n vücut gel�şt�rmek
�steyenler�n de �y� b�r yardımcısıdır. Yaptığınız

spora takv�ye olarak bezelye prote�n�
tüketmey� terc�h edersen�z vücudunuzun kısa
zamanda şek�llenmes�ne öneml� b�r
katkıda bulunab�l�rs�n�z.



Bezelye Prote�n�n Zararları Var Mıdır?
Bezelye prote�n� genel olarak �nsan sağlığı �ç�n
faydalı b�r seçenekt�r; ancak sodyum

bakımından zeng�n olduğundan d�kkatl� olun-
ması gerekeb�l�r. Eğer k� sodyum kısıtlanan b�r
d�yet uyguluyorsanız bezelye prote�n�nden
uzak durmanız faydalı olacaktır.

Vücut gel�şt�r�c�ler veya yaşlı yet�şk�nler g�b�
kas kütles�n� arttırmaya çalışan �nsanlar �ç�n
özell�kle yararlı olab�l�r. 100 gramında 367
kalor� mevcuttur.

Araştırmalar, günde vücut ağırlığının k�logramı
başına 1.6 gram yemen�n kas yapmak �ç�n en
etk�l� doz olduğunu göstermekted�r.
Bununla b�rl�kte, günde vücut ağırlığının kg'ı

başına 5 gramı aşmamak veya kalor�ler�n�z�n
%35'�nden fazlasını prote�nden almamak
öneml�d�r.

�zolatı �s�mler�yle de b�l�nen bu prote�n,
öğütülmüş sarı bezelyelerden elde ed�len bej
reng�nde b�r tozdur. Bes�n �çer�ğ� markadan
markaya farklılıklar gösterse de genel olarak
�çer�ğ�, vücudun üretemed�ğ� ve mutlaka
y�yeceklerden alması gereken dokuz temel
am�noas�tten oluşur.
Bezelye Prote�n� Nerelerde Kullanılır?
Bezelye prote�n�; vegan köfte, bolonez sos,
vegan tantun�, süt, smooth�e, kek, poğaça g�b�
b�rçok gıdanın yapımında kullanılab�l�r. Tar�fle-
r�n �ç�ne karıştırılarak yemeğ�n prote�n
açısından zeng�nleşt�r�lmes� amaçlanır. S�z de
d�led�ğ�n�z tar�f�n �çer�s�ne bezelye prote�n�
karıştırarak sonucun daha faydalı olmasını
sağlayab�l�rs�n�z.
Bezelye Prote�n�n Faydaları Nelerd�r?
Bezelye prote�n� düzenl� olarak tüket�ld�ğ�nde
�nsan sağlığına olumlu katkılarda bulunur.
Bezelye prote�n�n bazı faydaları şunlardır:
● Bezelye prote�n�, en az hayvansal prote�nler
kadar kas kütles�n� arttırmaya yardımcı
olur. Yapılan araştırmalarda bezelye prote�n�
tüketen sporcular �le peyn�r altı suyu
prote�n� tüketen sporcuların aynı m�ktarda kas
kazandığı görülmüştür.
● Bezelye prote�n�, tokluk h�ss�n�n uzun sürme-
s�ne yardımcı olur. Böylel�kle k�ş�n�n
kalor� alımını azaltır ve k�lo verme sürec�ne
destek olur. S�z de d�yet yemekler�n�zde
bezelye prote�n�ne yer vererek açlık h�ssetme-
d�ğ�n�z b�r d�yet sürec� geç�reb�l�rs�n�z.
● Bezelye prote�n�, haf�f b�r �çer�ğe sah�p oldu- Bezelye prote�n� tozu veya bezelye prote�n�
ğundan sık görülen yüksek kolesterol,
yüksek tans�yon g�b� tehl�kel� b�rçok rahatsızlı-
ğın yaşanma r�sk�n� azaltır.
● Bezelye prote�n�, en �y� prote�n kaynakların-
dan b�r� olduğu �ç�n vücut gel�şt�rmek
�steyenler�n de �y� b�r yardımcısıdır. Yaptığınız
spora takv�ye olarak bezelye prote�n�
tüketmey� terc�h edersen�z vücudunuzun kısa
zamanda şek�llenmes�ne öneml� b�r
katkıda bulunab�l�rs�n�z.
Bezelye Prote�n�n Zararları Var Mıdır?
Bezelye prote�n� genel olarak �nsan sağlığı �ç�n
faydalı b�r seçenekt�r; ancak sodyum
bakımından zeng�n olduğundan d�kkatl� olun-
ması gerekeb�l�r. Eğer k� sodyum kısıtlanan b�r
d�yet uyguluyorsanız bezelye prote�n�nden
uzak durmanız faydalı olacaktır.
Vücut gel�şt�r�c�ler veya yaşlı yet�şk�nler g�b�
kas kütles�n� arttırmaya çalışan �nsanlar �ç�n
özell�kle yararlı olab�l�r. 100 gramında 367

kalor� mevcuttur.
Araştırmalar, günde vücut ağırlığının k�logramı
başına 1.6 gram yemen�n kas yapmak �ç�n en
etk�l� doz olduğunu göstermekted�r.

Bununla b�rl�kte, günde vücut ağırlığının kg'ı
başına 5 gramı aşmamak veya kalor�ler�n�z�n
%35'�nden fazlasını prote�nden almamak
öneml�d�r.

























Bezelye Prote�n�

�zolatı �s�mler�yle de b�l�nen bu prote�n,
öğütülmüş sarı bezelyelerden elde ed�len bej
reng�nde b�r tozdur. Bes�n �çer�ğ� markadan
markaya farklılıklar gösterse de genel olarak
�çer�ğ�, vücudun üretemed�ğ� ve mutlaka
y�yeceklerden alması gereken dokuz temel
am�noas�tten oluşur.
Bezelye Prote�n� Nerelerde Kullanılır?
Bezelye prote�n�; vegan köfte, bolonez sos,
vegan tantun�, süt, smooth�e, kek, poğaça g�b�
b�rçok gıdanın yapımında kullanılab�l�r. Tar�fle-
r�n �ç�ne karıştırılarak yemeğ�n prote�n
açısından zeng�nleşt�r�lmes� amaçlanır. S�z de
d�led�ğ�n�z tar�f�n �çer�s�ne bezelye prote�n�
karıştırarak sonucun daha faydalı olmasını
sağlayab�l�rs�n�z.
Bezelye Prote�n�n Faydaları Nelerd�r?
Bezelye prote�n� düzenl� olarak tüket�ld�ğ�nde
�nsan sağlığına olumlu katkılarda bulunur.
Bezelye prote�n�n bazı faydaları şunlardır:
● Bezelye prote�n�, en az hayvansal prote�nler
kadar kas kütles�n� arttırmaya yardımcı
olur. Yapılan araştırmalarda bezelye prote�n�
tüketen sporcular �le peyn�r altı suyu
prote�n� tüketen sporcuların aynı m�ktarda kas
kazandığı görülmüştür.
● Bezelye prote�n�, tokluk h�ss�n�n uzun sürme-
s�ne yardımcı olur. Böylel�kle k�ş�n�n
kalor� alımını azaltır ve k�lo verme sürec�ne
destek olur. S�z de d�yet yemekler�n�zde
bezelye prote�n�ne yer vererek açlık h�ssetme-
d�ğ�n�z b�r d�yet sürec� geç�reb�l�rs�n�z.
● Bezelye prote�n�, haf�f b�r �çer�ğe sah�p oldu- Süt Proteini Bezelye prote�n� tozu veya bezelye prote�n�
ğundan sık görülen yüksek kolesterol,
yüksek tans�yon g�b� tehl�kel� b�rçok rahatsızlı-
ğın yaşanma r�sk�n� azaltır. Süttek� kuru madden�n yaklaşık %27’s�n�
● Bezelye prote�n�, en �y� prote�n kaynakların- oluşturan süt prote�nler� en öneml� temel b�le-
dan b�r� olduğu �ç�n vücut gel�şt�rmek şend�r. Süt prote�nler�nde, büyük b�r kısmı ya-
�steyenler�n de �y� b�r yardımcısıdır. Yaptığınız pılarında vücut tarafından sentezlenemeyen
spora takv�ye olarak bezelye prote�n� dolayısıyla gıdalarla dışarıdan alınmaları ge-
tüketmey� terc�h edersen�z vücudunuzun kısa reken temel “esans�yel am�no as�t” olan yak-
zamanda şek�llenmes�ne öneml� b�r laşık 23 adet am�no as�t bulunmaktadır.
katkıda bulunab�l�rs�n�z. Kaze�n süt �ç�nde bulunan, yavaş s�nd�r�lme
özell�ğ� �le b�l�nen ve �sm�n� peyn�r anlamına
Bezelye Prote�n�n Zararları Var Mıdır? gelen lat�nce “caseus”tan alan b�r prote�n t�p�-
Bezelye prote�n� genel olarak �nsan sağlığı �ç�n d�r.
faydalı b�r seçenekt�r; ancak sodyum Sporcular tarafından bu kadar ünlü olmasının
bakımından zeng�n olduğundan d�kkatl� olun- sebeb� �se whey prote�n g�b� sütün �ç�nde bu-
ması gerekeb�l�r. Eğer k� sodyum kısıtlanan b�r lunması değ�l.
d�yet uyguluyorsanız bezelye prote�n�nden Onu asıl öneml� kılan şey yavaş (yaklaşık 7
uzak durmanız faydalı olacaktır. saat �çer�s�nde) s�nd�r�lmes�.
Vücut gel�şt�r�c�ler veya yaşlı yet�şk�nler g�b� Bununla beraber kaze�n prote�n�, “eks�ks�z
kas kütles�n� arttırmaya çalışan �nsanlar �ç�n prote�n” grubuna g�rer.
özell�kle yararlı olab�l�r. 100 gramında 367 Kaze�n �ç�n “eks�ks�z prote�n” tanımı �se vücu-
kalor� mevcuttur. dun kend� başına üretemed�ğ� ve dışarıdan
Araştırmalar, günde vücut ağırlığının k�logramı almak zorunda olduğu esans�yel am�noas�tle-
başına 1.6 gram yemen�n kas yapmak �ç�n en r�n tamamını �çerd�ğ� anlamına gel�yor.
etk�l� doz olduğunu göstermekted�r.

Bununla b�rl�kte, günde vücut ağırlığının kg'ı Uyku önces� kaze�n alımı hakkında herkes
başına 5 gramı aşmamak veya kalor�ler�n�z�n olumlu yorum bel�rtse de aşırıya kaçmamanız
%35'�nden fazlasını prote�nden almamak ve uykudan en az 2 saat önce tüketmen�z en
öneml�d�r. doğru tüket�m öner�s� olacaktır.
Z�ra aşırı (25 gramdan fazla) kaze�n tüket�m�
uyku kal�tes�n� bozab�l�r.
Tek seferde kullanılacak kaze�n m�ktarı �se 25

�le 40 gram arasında olması gerekmekted�r.
100 gramında 338 kalor� bulunmaktadır.
Günlük toplam alımı �se prote�n �ht�yacı ve
d�yet bel�rleyecekt�r.

�zolatı �s�mler�yle de b�l�nen bu prote�n,
öğütülmüş sarı bezelyelerden elde ed�len bej
reng�nde b�r tozdur. Bes�n �çer�ğ� markadan
markaya farklılıklar gösterse de genel olarak
�çer�ğ�, vücudun üretemed�ğ� ve mutlaka
y�yeceklerden alması gereken dokuz temel
am�noas�tten oluşur.
Bezelye Prote�n� Nerelerde Kullanılır?
Bezelye prote�n�; vegan köfte, bolonez sos,
vegan tantun�, süt, smooth�e, kek, poğaça g�b�
b�rçok gıdanın yapımında kullanılab�l�r. Tar�fle-
r�n �ç�ne karıştırılarak yemeğ�n prote�n
açısından zeng�nleşt�r�lmes� amaçlanır. S�z de
d�led�ğ�n�z tar�f�n �çer�s�ne bezelye prote�n�
karıştırarak sonucun daha faydalı olmasını
sağlayab�l�rs�n�z.
Bezelye Prote�n�n Faydaları Nelerd�r?
Bezelye prote�n� düzenl� olarak tüket�ld�ğ�nde
�nsan sağlığına olumlu katkılarda bulunur.
Bezelye prote�n�n bazı faydaları şunlardır:
● Bezelye prote�n�, en az hayvansal prote�nler
kadar kas kütles�n� arttırmaya yardımcı
olur. Yapılan araştırmalarda bezelye prote�n�
tüketen sporcular �le peyn�r altı suyu
prote�n� tüketen sporcuların aynı m�ktarda kas
kazandığı görülmüştür.
● Bezelye prote�n�, tokluk h�ss�n�n uzun sürme-
s�ne yardımcı olur. Böylel�kle k�ş�n�n
kalor� alımını azaltır ve k�lo verme sürec�ne
destek olur. S�z de d�yet yemekler�n�zde
bezelye prote�n�ne yer vererek açlık h�ssetme-
d�ğ�n�z b�r d�yet sürec� geç�reb�l�rs�n�z.
● Bezelye prote�n�, haf�f b�r �çer�ğe sah�p oldu- Kırmızı Et Bezelye prote�n� tozu veya bezelye prote�n�
ğundan sık görülen yüksek kolesterol,
yüksek tans�yon g�b� tehl�kel� b�rçok rahatsızlı-
ğın yaşanma r�sk�n� azaltır. Bağışıklık s�stem�n� güçlend�r�r: Dü- Katarakt oluşumunu önler: Göz sağ-
● Bezelye prote�n�, en �y� prote�n kaynakların- zenl� aralıklarla kırmızı et tüketmek, lığına da �y� gelen kırmızı katarakt
dan b�r� olduğu �ç�n vücut gel�şt�rmek bağışıklık s�stem�n� kuvvetlend�r�r ve oluşumunu gec�kt�r�r ve görme
�steyenler�n de �y� b�r yardımcısıdır. Yaptığınız kış hastalıklarına karşı korur. gücünü arttırır.
spora takv�ye olarak bezelye prote�n�
tüketmey� terc�h edersen�z vücudunuzun kısa Enerj� ver�r: Prote�n deposu olarak Kırmızı Et�n Zararları Var Mıdır?
zamanda şek�llenmes�ne öneml� b�r n�telend�r�len kırmızı et z�ndel�k ver�r.
katkıda bulunab�l�rs�n�z. Her bes�nde olduğu g�b� kırmızı et�n
Ç�nko eks�kl�ğ�n� g�der�r: Vücudun fazla tüket�lmes� sağlığı olumsuz
Bezelye Prote�n�n Zararları Var Mıdır? �ht�yaç duyduğu temel m�nerallerden etk�ler. Bunun en büyük neden� bu tür
Bezelye prote�n� genel olarak �nsan sağlığı �ç�n b�r� ç�nkodur. Düzenl� aralıklarla kır- y�yecekler�n �ç�nde trans yağ olması-
faydalı b�r seçenekt�r; ancak sodyum mızı et yemek, ç�nko eks�kl�ğ�ne dır. Trans yağ oranı da yüksek olan
bakımından zeng�n olduğundan d�kkatl� olun- bağlı hastalıkları önler. kırmızı et başta kalp damar hastalık-
ması gerekeb�l�r. Eğer k� sodyum kısıtlanan b�r ları olmak üzere b�rçok hastalığa
d�yet uyguluyorsanız bezelye prote�n�nden Vücudun d�renc�n�n arttırır: Gr�p ve neden olab�l�r.
uzak durmanız faydalı olacaktır. nezle g�b� kış hastalıklarına yakalan-
Vücut gel�şt�r�c�ler veya yaşlı yet�şk�nler g�b� ma r�sk�n� azaltır. Obez�te: Fazla kırmızı et tüketmek,
kas kütles�n� arttırmaya çalışan �nsanlar �ç�n günümüzün en yaygın ve en tehl�kel�
özell�kle yararlı olab�l�r. 100 gramında 367 Hafızayı güçlend�r�r: Hafızayı güç- hastalıklarından b�r� olan obez�teye
kalor� mevcuttur. lend�ren kırmızı et odaklanma yol açıyor. Bu hastalık özell�kle fast -
Araştırmalar, günde vücut ağırlığının k�logramı sorunu yaşayan k�ş�ler tarafından da food ağırlıklı beslenen k�ş�lerde daha
başına 1.6 gram yemen�n kas yapmak �ç�n en haftada en az 2 kez tüket�lmel�. sık görülmekted�r.
etk�l� doz olduğunu göstermekted�r.

Bununla b�rl�kte, günde vücut ağırlığının kg'ı Kansızlığı önler: ''Anem�'' adıyla da M�de hastalıklarına yol açab�l�r: Aşırı
başına 5 gramı aşmamak veya kalor�ler�n�z�n b�l�nen hastalığı önler. kırmızı et tüket�m� ş�şk�nl�ğe ve ha-
%35'�nden fazlasını prote�nden almamak zımsızlığa neden olab�l�r. Bu tür y�ye-
öneml�d�r. Çocuklar �ç�n faydalıdır: Büyüme ça- cekler �y�ce ç�ğnenerek yenmel�d�r.
ğında olan çocukların haftada 2 ya
da 3 kez kırmızı et tüketmes� gere- Kalp - damar hastalıkları: Normalden
k�r. fazla kırmızı et tükenen k�ş�ler�n kalp

damar hastalıklarına yakalanma r�sk�
Kan yapar: Kırmızı et yüksek B12 d�ğer k�ş�lere oranla çok daha fazla-
v�tam�n� bakımından da zeng�n dır.
olduğu �ç�n kan yapar.



Bey�n sağlığına �y� gel�r: Kırmızı ette
bulunan m�neraller bey�n sağlığını
korur.

�zolatı �s�mler�yle de b�l�nen bu prote�n,
öğütülmüş sarı bezelyelerden elde ed�len bej
reng�nde b�r tozdur. Bes�n �çer�ğ� markadan
markaya farklılıklar gösterse de genel olarak
�çer�ğ�, vücudun üretemed�ğ� ve mutlaka
y�yeceklerden alması gereken dokuz temel
am�noas�tten oluşur.
Bezelye Prote�n� Nerelerde Kullanılır?
Bezelye prote�n�; vegan köfte, bolonez sos,
vegan tantun�, süt, smooth�e, kek, poğaça g�b�
b�rçok gıdanın yapımında kullanılab�l�r. Tar�fle-
r�n �ç�ne karıştırılarak yemeğ�n prote�n
açısından zeng�nleşt�r�lmes� amaçlanır. S�z de
d�led�ğ�n�z tar�f�n �çer�s�ne bezelye prote�n�
karıştırarak sonucun daha faydalı olmasını
sağlayab�l�rs�n�z.
Bezelye Prote�n�n Faydaları Nelerd�r?
Bezelye prote�n� düzenl� olarak tüket�ld�ğ�nde
�nsan sağlığına olumlu katkılarda bulunur.
Bezelye prote�n�n bazı faydaları şunlardır:
● Bezelye prote�n�, en az hayvansal prote�nler
kadar kas kütles�n� arttırmaya yardımcı
olur. Yapılan araştırmalarda bezelye prote�n�
tüketen sporcular �le peyn�r altı suyu
prote�n� tüketen sporcuların aynı m�ktarda kas
kazandığı görülmüştür.
● Bezelye prote�n�, tokluk h�ss�n�n uzun sürme-
s�ne yardımcı olur. Böylel�kle k�ş�n�n
kalor� alımını azaltır ve k�lo verme sürec�ne
destek olur. S�z de d�yet yemekler�n�zde
bezelye prote�n�ne yer vererek açlık h�ssetme-
d�ğ�n�z b�r d�yet sürec� geç�reb�l�rs�n�z.
Beyaz Et
● Bezelye prote�n�, haf�f b�r �çer�ğe sah�p oldu- Bezelye prote�n� tozu veya bezelye prote�n�
ğundan sık görülen yüksek kolesterol,
yüksek tans�yon g�b� tehl�kel� b�rçok rahatsızlı-
ğın yaşanma r�sk�n� azaltır. Beyaz Et Faydaları
● Bezelye prote�n�, en �y� prote�n kaynakların- Tavuk et�, kırmızı ete oranla daha kolay hazmed�len b�r hayvansal
dan b�r� olduğu �ç�n vücut gel�şt�rmek gıdadır. Bu et�n bazı faydaları �se şu şek�lde sıralanmıştır:
�steyenler�n de �y� b�r yardımcısıdır. Yaptığınız • Yüksek prote�n �çer�kl� d�yetler�n k�lo vermekte etk�l� olduğu
spora takv�ye olarak bezelye prote�n� kes�n b�r b�lg�d�r. Tavuk et� �se oldukça yüksek prote�ne sah�pt�r. Bu
tüketmey� terc�h edersen�z vücudunuzun kısa yüzden de k�lo vermekte yardımcı olan b�r bes�nd�r.
zamanda şek�llenmes�ne öneml� b�r • Düşük yağ �çer�ğ� sayes�nde kan basıncının yan� tans�yonun
katkıda bulunab�l�rs�n�z. kontrol altına alınıp dengelenmes�ne yardım eder. Tavuk et�n�n tan-
s�yona �y� geld�ğ� b�l�nmekted�r.
Bezelye Prote�n�n Zararları Var Mıdır? • Kolesterol kontrolüne yardım eder.
Bezelye prote�n� genel olarak �nsan sağlığı �ç�n
faydalı b�r seçenekt�r; ancak sodyum Beyaz Et Zararları
bakımından zeng�n olduğundan d�kkatl� olun- Tavuk tüketmek her ne kadar faydalı olsa da sanay� tavuklarının
ması gerekeb�l�r. Eğer k� sodyum kısıtlanan b�r çok fazla zararı vardır. Bu zararlardan bazıları �se şunlardır:
d�yet uyguluyorsanız bezelye prote�n�nden • Ant�b�yot�k, tavuklar üzer�nde kullanıldığı �ç�n bakter�ler�n d�renç
uzak durmanız faydalı olacaktır. oluşturmasını sağlar. Bu da �nsan vücuduna g�r�nce faydalı bakter�-
Vücut gel�şt�r�c�ler veya yaşlı yet�şk�nler g�b� ler�n ölmes�n� sağlar. Kız çocuklarının erken yaşta ergenl�ğe g�rme-
kas kütles�n� arttırmaya çalışan �nsanlar �ç�n s�ne sebep olur.
özell�kle yararlı olab�l�r. 100 gramında 367 • Tavuklarda açlık h�ss� oluşturduğu �ç�n arsen�k kullanılıyor. Bu
kalor� mevcuttur. madde �nsanlarda kansere yol açıyor.
Araştırmalar, günde vücut ağırlığının k�logramı
başına 1.6 gram yemen�n kas yapmak �ç�n en
etk�l� doz olduğunu göstermekted�r.

Bununla b�rl�kte, günde vücut ağırlığının kg'ı
başına 5 gramı aşmamak veya kalor�ler�n�z�n
%35'�nden fazlasını prote�nden almamak
öneml�d�r.

Vitaminler





V�tam�nler vücutta b�rçok reaks�yonu katal�ze
eden b�leş�kler olup, hayat� fonks�yonlar �ç�n Hang� bes�nlerde A v�tam�n� vardır?
mutlaka gerekl�d�r. İnsan vücudunda sentezle- A v�tam�n�n� �k� yolla sağlanır.
nemed�kler� �ç�n bes�nlerle dışarıdan alınmaları Ret�nol formundak� A v�tam�n�n� hayvan-

zorunludur. sal kaynaklı

Karac�ğer,
A Vitamini Balık yağı,
Süt, tereyağı, yumurta g�b� bes�nlerden
Yağda er�yen b�r v�tam�nd�r, vücutta depo ed�le- alınır.
b�l�r. Bu nedenle yeters�zl�k bel�rt�ler�, uzun süre A v�tam�n�, b�tk�lerde bulunan bazı Karo-
A v�tam�n� alınmadığında görülür. Yeters�z ve teno�d ant�oks�danlardan da türet�leb�l�r.

denges�z beslenenlerde ve büyümen�n hızlı En çok sarı turuncu (Havuç, kış kabağı
olduğu çocukluk, gebe ve emz�rme dönemle- vb.)
r�nde A v�tam�n� eks�kl�ğ� daha sık görülür. Koyu yeş�l yapraklı sebzeler
A v�tam�n� günlük �ht�yacı ne kadardır? Sarı ve turuncu meyvelerde (Kayısı,

Bes�nlerde A v�tam�n� ret�nol ve A v�tam�n� ön şeftal� vb.) bulunur.
maddes� karoten olarak bulunur. Günlük �ht�yaç A v�tam�n� eks�kl�ğ�nde neler olur?
yet�şk�n erkek �ç�n 1000 mcg, kadın �ç�n 800 • A V�tam�n� eks�kl�ğ�n�n en b�l�nen be-
mcg‘d�r. l�rt�s� gece körlüğüdür.

A v�tam�n� görevler� nelerd�r? • Göz kuruluğu
• Görme, büyüme, üreme, embr�yo gel�şme- • Saç dökülmes� ve saçta kepeklenme
s�, kan yapımı, bağışıklık s�stem� ve doku hücre • C�ltte ve der�de kuruma
büyümes� �ç�n gerekl�d�r. • Korneada bulanıklık

• Vücudun hastalıklara karşı bağışıklık s�ste- • Bağışıklık s�stem�n�n zayıflamasına
m�n�n oluşumunda yardımcıdır. bağlı enfeks�yon hastalıklarında artış
• Bağırsak, der� g�b� ep�tel doku yapımı, gel�- • Çocuklarda büyüme ger�l�ğ�
ş�m� ve korunmasında görev alır. • Körlük.

• Ağız, m�de ve �nce bağırsakların ve �drar A v�tam�n� fazlası zararlı mıdır?
yollarındak� der� ve dokuların sağlıklı b�r şek�lde Günlük �ht�yacın 10 katı kadar fazla A
devamlılığını sağlayarak, enfeks�yonlara karşı v�tam�n� alınırsa zeh�rlenme etk�s� görü-
korur. leb�l�r. Zeh�rlenmen�n �lk bel�rt�ler� baş

• Karoteno�d formları b�r ant�oks�dan olarak ağrısı, baş dönmes� ve kusma şekl�nde-
çalışırlar ve çeş�tl� kanser türler� �le yaşlanmaya d�r.
bağlı hastalıklara karşı koruyucu etk� göstere-
b�l�r.

• Gözler�n karanlıkta normal olarak görmes�-
ne ve alacakaranlığa alışmasına yardım eder.

Hang� bes�nlerde A v�tam�n� vardır?
A v�tam�n�n� �k� yolla sağlanır.
Ret�nol formundak� A v�tam�n�n� hayvan-
sal kaynaklı

Karac�ğer,
A Vitamini Balık yağı,
Süt, tereyağı, yumurta g�b� bes�nlerden
Yağda er�yen b�r v�tam�nd�r, vücutta depo ed�le- alınır.
b�l�r. Bu nedenle yeters�zl�k bel�rt�ler�, uzun süre A v�tam�n�, b�tk�lerde bulunan bazı Karo-
A v�tam�n� alınmadığında görülür. Yeters�z ve teno�d ant�oks�danlardan da türet�leb�l�r.

denges�z beslenenlerde ve büyümen�n hızlı En çok sarı turuncu (Havuç, kış kabağı
olduğu çocukluk, gebe ve emz�rme dönemle- vb.)
r�nde A v�tam�n� eks�kl�ğ� daha sık görülür. Koyu yeş�l yapraklı sebzeler
A v�tam�n� günlük �ht�yacı ne kadardır? Sarı ve turuncu meyvelerde (Kayısı,

Bes�nlerde A v�tam�n� ret�nol ve A v�tam�n� ön şeftal� vb.) bulunur.
maddes� karoten olarak bulunur. Günlük �ht�yaç A v�tam�n� eks�kl�ğ�nde neler olur?
yet�şk�n erkek �ç�n 1000 mcg, kadın �ç�n 800 • A V�tam�n� eks�kl�ğ�n�n en b�l�nen be-
mcg‘d�r. l�rt�s� gece körlüğüdür.

A v�tam�n� görevler� nelerd�r? • Göz kuruluğu
• Görme, büyüme, üreme, embr�yo gel�şme- • Saç dökülmes� ve saçta kepeklenme
s�, kan yapımı, bağışıklık s�stem� ve doku hücre • C�ltte ve der�de kuruma
büyümes� �ç�n gerekl�d�r. • Korneada bulanıklık

• Vücudun hastalıklara karşı bağışıklık s�ste- • Bağışıklık s�stem�n�n zayıflamasına
m�n�n oluşumunda yardımcıdır. bağlı enfeks�yon hastalıklarında artış
• Bağırsak, der� g�b� ep�tel doku yapımı, gel�- • Çocuklarda büyüme ger�l�ğ�
ş�m� ve korunmasında görev alır. • Körlük.

• Ağız, m�de ve �nce bağırsakların ve �drar A v�tam�n� fazlası zararlı mıdır?
yollarındak� der� ve dokuların sağlıklı b�r şek�lde Günlük �ht�yacın 10 katı kadar fazla A
devamlılığını sağlayarak, enfeks�yonlara karşı v�tam�n� alınırsa zeh�rlenme etk�s� görü-
korur. leb�l�r. Zeh�rlenmen�n �lk bel�rt�ler� baş

• Karoteno�d formları b�r ant�oks�dan olarak ağrısı, baş dönmes� ve kusma şekl�nde-
çalışırlar ve çeş�tl� kanser türler� �le yaşlanmaya d�r.
bağlı hastalıklara karşı koruyucu etk� göstere-
b�l�r.

• Gözler�n karanlıkta normal olarak görmes�-
ne ve alacakaranlığa alışmasına yardım eder.

D v�tam�n� hang� bes�nlerde bulunur?

D Vitamini Güneş ışınlarının d�k geld�ğ� saatlerde
20-30 dak�ka süres�nce kol ve bacaklar

D v�tam�n� yağda er�yen b�r v�tam�n- açık kalacak şek�lde güneşlemek öner�len
d�r. Em�l�m� �ç�n yağ ve safraya �ht�ya- süred�r.
cı vardır. En öneml� görev� kals�yum D v�tam�n�n en çok bulunduğu bes�nler;

ve kem�k metabol�zmasını dengele- • Balık yağı,
mekt�r. Üret�leb�lmes� �ç�n güneş • Balık,
ışığına maruz�yet gerekl�d�r. • Karac�ğer,
D v�tam�n� günlük �ht�yacı ne ka- • Yumurta sarısı,
dardır? • Tereyağı

D v�tam�n� �ht�yacı yaşa ve k�ş�ye D v�tam�n� yeters�zl�ğ�nde neler olur?
göre değ�şkenl�k göster�r. 1 yaşına Yeters�z güneşlenme ve doğal bes�nlerde
kadark� bebeklerde 400 IU yeterl� az m�ktarda D v�tam�n� bulunması D v�ta-

�ken, 1 yaşından sonrak� 600 IU alın- m�n� eks�kl�ğ�n�n sık görülme sebepler�n-
ması gerek�r. 70 yaşından sonra dend�r.
günlük D v�tam�n� �ht�yacı artmakta- • Yeters�z D v�tam�n� alımında, Osteoma-
dır. las�a den�len er�şk�n donemde görülen b�r
D v�tam�n�n�n görevler� nelerd�r? kem�k hastalığı görüleb�l�r.

• D v�tam�n�n�n metabol�zmadak� • Kem�k metabol�zması gel�şemez.
başlıca görev� kals�yum ve fosfor • Obez�teye zem�n hazırlar.
em�l�m�n� sağlayarak vücuttak� kals�- • Uyku bozuklukları yaşanab�l�r.

yum ve fosfor denges�n� düzenle- • Alzhe�mer hastalığına zem�n hazırlaya-
mekt�r. D v�tam�n� yokluğunda kals�- b�l�r.
yum em�l�m� %10-15 düzey�nde �ken • Kron�k yorgunluk
D v�tam�n�n varlığında bu oran D v�tam�n� fazlası zararlı mıdır?
%30-80 değerler�ne kadar çıkmakta- Yağda depolanan, �drar �le atılmayan b�r

dır v�tam�n olmasından dolayı gel�ş�güzel kul-
• D v�tam�n� kullanımı böbreklerde- lanılması yüksek kan düzeyler�ne sebep
k� kals�yum kaybını önlemekted�r. olab�l�r. Fazla m�ktarda D v�tam�n� kullanıl-

• Kem�k d�renc�n� artırmaktadır. ması;
• İnsül�n yapımında olumlu etk�ler� • Doku ve eklem k�reçlenmeler�ne
vardır. • Böbrek taşı oluşumuna ve böbrek ha-
• D v�tam�n�n�n doğru oranlarda sarına zem�n hazırlamaktadır.
kullanımının b�rçok kanser türüne • Yüksek tans�yona neden olab�l�r.

karşı koruyucu rol oynadığı yönünde • Aşırı D v�tam�n� kullanımı zeh�rlenmele-
çok sayıda çalışma bulunmaktadır. re yol açab�l�r. Zeh�rlenmeye bağlı olarak;
ağız kuruluğu, baş ağrısı, m�de bulantısı,
kusma, düzens�n kal atışı yaşanab�l�r.

D v�tam�n� hang� bes�nlerde bulunur?

D Vitamini Güneş ışınlarının d�k geld�ğ� saatlerde
20-30 dak�ka süres�nce kol ve bacaklar

D v�tam�n� yağda er�yen b�r v�tam�n- açık kalacak şek�lde güneşlemek öner�len
d�r. Em�l�m� �ç�n yağ ve safraya �ht�ya- süred�r.
cı vardır. En öneml� görev� kals�yum D v�tam�n�n en çok bulunduğu bes�nler;

ve kem�k metabol�zmasını dengele- • Balık yağı,
mekt�r. Üret�leb�lmes� �ç�n güneş • Balık,
ışığına maruz�yet gerekl�d�r. • Karac�ğer,
D v�tam�n� günlük �ht�yacı ne ka- • Yumurta sarısı,
dardır? • Tereyağı

D v�tam�n� �ht�yacı yaşa ve k�ş�ye D v�tam�n� yeters�zl�ğ�nde neler olur?
göre değ�şkenl�k göster�r. 1 yaşına Yeters�z güneşlenme ve doğal bes�nlerde
kadark� bebeklerde 400 IU yeterl� az m�ktarda D v�tam�n� bulunması D v�ta-

�ken, 1 yaşından sonrak� 600 IU alın- m�n� eks�kl�ğ�n�n sık görülme sebepler�n-
ması gerek�r. 70 yaşından sonra dend�r.
günlük D v�tam�n� �ht�yacı artmakta- • Yeters�z D v�tam�n� alımında, Osteoma-
dır. las�a den�len er�şk�n donemde görülen b�r
D v�tam�n�n�n görevler� nelerd�r? kem�k hastalığı görüleb�l�r.

• D v�tam�n�n�n metabol�zmadak� • Kem�k metabol�zması gel�şemez.
başlıca görev� kals�yum ve fosfor • Obez�teye zem�n hazırlar.
em�l�m�n� sağlayarak vücuttak� kals�- • Uyku bozuklukları yaşanab�l�r.

yum ve fosfor denges�n� düzenle- • Alzhe�mer hastalığına zem�n hazırlaya-
mekt�r. D v�tam�n� yokluğunda kals�- b�l�r.
yum em�l�m� %10-15 düzey�nde �ken • Kron�k yorgunluk
D v�tam�n�n varlığında bu oran D v�tam�n� fazlası zararlı mıdır?
%30-80 değerler�ne kadar çıkmakta- Yağda depolanan, �drar �le atılmayan b�r

dır v�tam�n olmasından dolayı gel�ş�güzel kul-
• D v�tam�n� kullanımı böbreklerde- lanılması yüksek kan düzeyler�ne sebep
k� kals�yum kaybını önlemekted�r. olab�l�r. Fazla m�ktarda D v�tam�n� kullanıl-

• Kem�k d�renc�n� artırmaktadır. ması;
• İnsül�n yapımında olumlu etk�ler� • Doku ve eklem k�reçlenmeler�ne
vardır. • Böbrek taşı oluşumuna ve böbrek ha-
• D v�tam�n�n�n doğru oranlarda sarına zem�n hazırlamaktadır.
kullanımının b�rçok kanser türüne • Yüksek tans�yona neden olab�l�r.

karşı koruyucu rol oynadığı yönünde • Aşırı D v�tam�n� kullanımı zeh�rlenmele-
çok sayıda çalışma bulunmaktadır. re yol açab�l�r. Zeh�rlenmeye bağlı olarak;
ağız kuruluğu, baş ağrısı, m�de bulantısı,
kusma, düzens�n kal atışı yaşanab�l�r.

E Vitamini



Yağda er�yen b�r d�ğer v�tam�nd�r.
Doğal bes�nlerde bol m�ktarda bu-
lunduğundan eks�kl�ğ� sık rastlanı-
lan b�r durum değ�ld�r. Çok güçlü b�r

ant�oks�dandır.
E v�tam�n� günlük kullanımı ne
kadardır?
Er�şk�nler �ç�n günlük �ht�yaç m�ktarı

8-10 mg / gündür. E v�tam�n� eks�kl�ğ�nde neler olur?
E v�tam�n�n�n görevler� nelerd�r? B�rçok bes�nde bulunduğu �ç�n E
Vücut �ç�n hayat� önemde görevler� v�tam�n� eks�kl�ğ� çok nad�r görülür. E
mevcuttur. Çok güçlü b�r ant�oks�- v�tam�n� em�l�m�n� engelleyen bağır-

dan olup, hücre zarını koruyucu sak veya karac�ğer hastalıklarında
etk�s� vardır. Ant�oks�dan özell�ğ� C, görüleb�lmekted�r.
B3 v�tam�n� ve selenyum g�b� d�ğer • Bağışıklık s�stem�n�n zayıflaması
bes�n maddeler�yle zeng�nleşt�r�l�r. sonucu sık hastalanma

Aynı zamanda damar tıkanıklığın- • C�ltte yaralar çıkması ve zor
dan ( ateroskleroz) koruyucu etk�s� �y�leşmes�
vardır. Kanın pıhtılaşmasında gö- • Kas zayıflığı
revl� olan prote�nler�n yapımında • Denge ve yürüme zorlukları

görev alır. • T�treme,
E v�tam�n� hang� bes�nlerde bulu- • Görme problemler�
nur? • Kansızlık
• B�tk�sel yağlar • Kalp hastalığı

• Tahıl taneler� • Nöroloj�k problemler,
• Yağlı tohumlar • Kulak uğultusu veya çınlaması
• Soya E v�tam�n� fazlası zararlı mıdır?
• Yeş�l yapraklı sebzeler E v�tam�n�n�n fazla m�ktarlarda alın-

• Baklag�llerde bol m�ktarda bulu- masının b�l�nen toks�k b�r etk�s�
nur. mevcut değ�ld�r.

K Vitamini


Yağda er�yen b�r d�ğer v�tam�nd�r. Ba-
ğırsaklarda bulunan yararlı bakter�ler
tarafından sentezlenmes� ve bes�nler-
de bol m�ktarda bulunması neden� �le

eks�kl�ğ� nad�r görülür. K v�tam�n� K1
ve K2 olmak üzere �k� ana gruba ayrı-
lır. K1 V�tam�n� b�tk� kaynaklı gıdalarda
bulunurken K2 V�tam�n� daha çok

hayvan kaynaklı gıdalarda görülür.
K v�tam�n� günlük kullanımı ne ka-
dardır?
Er�şk�nler �ç�n günlük �ht�yaç dozu

65-80 mcg d�r.
K v�tam�n� görevler� nelerd�r?
Temel görev� kan akışkanlığını kontrol
etmekt�r. Kanın pıhtılaşmasında

öneml� rol oynar. Ana görev� kan akış-
kanlığını kontrol etmek olsa da kem�k
sağlığını destekler kalp rahatsızlığı
r�sk�n� azaltır.

K v�tam�n� hang� bes�nlerde bulu-
nur?
• Ispanak ve benzer� yeş�l yapraklı
sebzeler

• Karac�ğer
• Kuru baklag�ller
• Balık
K v�tam�n� eks�kl�ğ�ne ne olur?

Özell�kle bağırsaklarda bulunan ya-
rarlı bakter�ler�n azaldığı durumlar ve
safra yolu hastalıklarında em�l�m�
azalır, eks�kl�ğ� görülür. A ve D v�tam�-

n�n�n aks�ne K v�tam�n� vücutta öneml�
m�ktarda depolanmaz. Eks�kl�ğ� kısa
sürede h�ssed�leb�l�r. Eks�kl�ğ�nde
kanama sorunları yaşanır.
Baklag�ller

C Vitamini


Suda er�r, ısıya dayanıksızdır, hava C v�tam�n� hang� bes�nlerde bulu-

�le maruz kaldığında oks�de olur. Vü- nur?
cutta b�r çok enz�mat�k tepk�mede C v�tam�n�nden zeng�n olan bes�nler
görev alır. arasında
C v�tam�n� günlük kullanımı ne ka- • L�mon, portakal, mandal�na g�b�
dardır? turunçg�ller

Günlük C v�tam�n� �ht�yaç m�ktarı • Ç�lek, böğürtlen, kuşburnu,
75-90 mg’dır. Emz�rme dönem�, ya- • Domates,
nıklar ve ateşl� hastalıklarda �ht�yaç • Lahana,

duyulan c v�tam�n� m�ktarı 5-10 kat • Patates �le ıspanak,
artırılab�l�r. • Marul,
C v�tam�n� görevler� nelerd�r? • Yeş�lb�ber, asma yaprağı g�b� yeş�l
C v�tam�n�n vücut �ç�n b�rçok faydası yapraklı sebzeler vardır.
bulunmaktadır. C v�tam�n� eks�kl�ğ�nde ne olur?

• Bağ dokusunda hücreler�n b�r C V�tam�n� yeters�zl�ğ�nde;
arada kalmasını, kolajen üret�m�n�n • D�ş, etler�nde kanama, d�şlerde
kolaylaşmasını sağlayarak c�lt ve bağ anormall�kler

dokusuna esnekl�k ve güç kazandırır. • Yorgunluk,
• Bağışıklık s�stem�n� güçlend�r�r, • İsteks�zl�k
enfeks�yonlara karşı koruyucudur. • Eklem ağrıları
• Ant�oks�dan b�r v�tam�n olup özel- • Eklem ağrıları �le seyreden skor-
l�kle meme kanser� ve c�lt kanser�n�n büt hastalığına neden olur.

gel�ş�m�n� yavaşlatır. • Sık enfeks�yona yakalanma, ateşl�
• Fol�k as�t ve dem�r em�l�m�n� kolay- hastalıklara d�rençs�zl�ğe neden olur.
laştırır, böylel�kle kansızlık gel�şme- C v�tam�n� fazlası zararlı mıdır?

s�nden korur. Fazla alınan c v�tam�n� �drar �le atılır.
Çok yüksek dozlarda c v�tam�n� alın-

ması �shal, alerj�k der� bulguları ve
böbrek taşı g�b� sorunlara yol açab�l�r.

Tiamin (B1)


Suda er�yen b�r v�tam�nd�r. Vücutta enerj� metabol�zmasında kullanılan en

öneml� v�tam�nlerdend�r. Vücutta depolanmayan b�r v�tam�n olduğu �ç�n kul-
lanılmayan bölümü böbrekler yoluyla atılır.
T�am�n (B1) v�tam�n� günlük kullanımı ne kadardır?

K�ş�n�n alması gereken her 1000 kcal �ç�n 0,4 m�l�gramdır.
T�am�n (B1) v�tam�n� görevler� nelerd�r?
• Karbonh�drat g�b� temel enerj� kaynağı olan bes�nler�n vücutta enerj�ye
çevr�lmes�n� sağlamaktadır
• T�am�n aynı zamanda kalp sağlığının korunmasında etk�l�d�r

• Bey�n fonks�yonları ve bey�nde enerj� üret�m� �ç�n gerekl� b�r v�tam�nd�r
• Yaşlanmaya karşı koruyucu etk�s� vardır
• S�gara ve alkolün zararlı etk�ler�n� azaltır

• Kas yorgunlukları ve kasılmalarına karşı
• S�nd�r�m s�stem� �ç�n faydalıdır
T�am�n (B1) hang� bes�nlerde bulunur?
• Karac�ğer ve d�ğer organ etler�
• Süt

• Kuru baklag�ller
• Tahıllar (Buğday, mısır, p�r�nç)
• Cev�z, fındık

• Yumurtada bol m�ktarda bulunur.
T�am�n (B1) v�tam�n� eks�kl�ğ�nde ne olur?
T�am�n (B1) eks�kl�ğ�nde;
• Yorgunluk ve �steks�zl�k
• Kusma ve s�nd�r�m s�stem� sorunları,

• Kalp yetmezl�ğ�
• Huzursuzluk,
• Ber�ber� den�len eklemlerde ş�şl�k ve ağrı

• Denges�zl�k h�ss� �le seyreden tablolar görüleb�lmekted�r.

Riboflavin(B2)



Isıya duyarlı ve suda çözünen b�r v�tam�nd�r. Bu
v�tam�n� �çeren bes�nler çok beklet�lmemel� ve
sebzeler�n p�ş�rme ve yoğurdun suyu döküleme-
mel�d�r.

R�boflav�n (B2) v�tam�n� görevler� nelerd�r?
• Prote�n, karbonh�drat ve yağ metabol�zma-
sında görev alır.
• Dem�r ve v�tam�n B6 em�l�m�ne de yardımcı

olur.
• büyüme ve gel�şmede öneml� b�r rol üstlen�r
R�boflav�n (B2) hang� bes�nlerde bulunur?
• Karac�ğer, et
• Süt ve süt ürünler,

• Yumurta
• Balık
• Yeş�l yapraklı sebzeler

• Tahıllar
R�boflav�n (B2) eks�kl�ğ�nde ne olur?
B2 v�tam�n� eks�kl�ğ�nde;
• S�n�r s�stem� rahatsızlıkları
• Dermat�t

• Dudak ve ağız çevres�nde çatlaklar g�b� c�lt
ş�kayetler�
• İştah kaybı

• Işık hassas�yet� görüleb�lmekted�r.

B12 Vitamini


Suda çözünen b�r v�tam�nd�r. Isıdan etk�len�r.
İçer�ğ�ndek� kobalt m�neral� neden�yle kobala-
m�n olarak da b�l�n�r. Karac�ğer ve vücudun

farklı bölgeler�nde az da olsa depolanab�l�r.
Günlük B12 v�tam�n� �ht�yacı ne kadardır?
Günlük B 12 �ht�yacı 2-3 mcg’d�r. Gebeler ve

emz�renlerde �ht�yaç m�ktarı artmaktadır
B12 v�tam�n�n�n görevler� nelerd�r?
• S�n�r s�stem�n�n doğru ve hızlı çalışmasın-
da görev yapar.
• Bağışıklık s�stem�n� güçlend�r�r.

• Kem�k �l�ğ�nde hücre yapımında görevl�d�r.
• Prote�n metabol�zmasında görev alır.
B12 v�tam�n� hang� bes�nlerde bulunur?

B 12 v�tam�n� b�tk�sel bes�nlerde bulunmaz. Et
,süt, peyn�r, yumurta ve balıkta bol m�ktarda
bulunur.
B12 eks�kl�ğ�nde neler olur?
• Huzursuzluk

• El, kol ve bacaklarda uyuşukluk
• Kasılma
• H�s kaybı

• Kansızlık görüleb�l�r.
• Bebeklerde büyüme ve gel�şmede ger�l�k
• Hafıza kaybı ve bunama

DEMANS normal şek�lde �let�ş�m kuramadı-


Demans; hafızayı, düşünmey� ve ğında, düşünme, davranış ve duy- • S�garayı bırakın: Bazı çalışmalar orta yaş ve
üstü s�gara �çmen�n demans ve kan damarı (vas-
sosyal becer�ler� etk�leyen b�r grup gular etk�leneb�l�r. küler) hastalıkları r�sk�n�z� artırab�leceğ�n� göster-
semptomu tanımlar. Demans tek Farklı demans türler�, beyn�n bel�rl� m�şt�r. S�garayı bırakmak bu r�skler� azaltab�l�r.
b�r hastalık değ�ld�r. Aks�ne b�rçok bölgeler�ndek�, bel�rl� bey�n hücre • Yeter�nce v�tam�n alın: Bazı araştırmalar,
türü vardır. En sık gözlenen türü hasarı t�pler� �le �l�şk�l�d�r. Örneğ�n, kanlarında düşük D v�tam�n� sev�yes�ne sah�p

olan Alzhe�mer demansı bütün de- Alzhe�mer hastalığında, bey�n k�ş�ler�n Alzhe�mer hastalığı ve d�ğer demans tür-
mansların yaklaşık %60 �la hücreler�n�n �ç�ndek� ve dışındak� ler�n� gel�şt�rme �ht�mal�n�n daha yüksek olduğu-
%80’�nden sorumludur. B�r �nme bazı prote�nler�n yüksek düzeyde nu göstermekted�r. D v�tam�n�, bazı gıdalar, takv�-
sonucunda oluşan vasküler olması, bey�n hücreler�n�n sağlıklı yeler ve güneşe maruz kalma yoluyla elde ed�le-

demans �se en sık gözlenen �k�nc� kalmasını ve b�rb�rler�yle �let�ş�m b�l�r. Her ne kadar bu konuda yeterl� çalışma
demans türüdür. kurmasını zorlaştırır. H�pokampus olmasa da yeterl� D v�tam�n� aldığınızdan em�n
Kel�me anlamı olarak demans, La- adı ver�len bey�n bölges�, bey�nde- olmak d�ğer sağlık nedenler�nden dolayı �y� b�r
t�nce mens yan� z�h�n kel�mes�n- k� öğrenme ve hafızanın merkez�- seç�md�r. Günlük b�r B kompleks� ve C v�tam�n�

den türet�lm�şt�r. Demans �se d�r ve bu bölgedek� bey�n hücreler� almak da yararlı olab�l�r.
z�hn�n y�t�r�lmes� anlamına gelmek- Alzhe�mer hastalığında genell�kle • Kard�yovasküler r�sk faktörler�n� yönet�n:
ted�r. Bununla beraber demanslar, zarar gören �lk bölged�r. Bu Yüksek tans�yon, yüksek kolesterol, d�yabet ve
özell�kle Alzhe�mer demansı b�r yüzden hafıza kaybı genell�kle Alz- yüksek vücut k�tle �ndeks� (BMI) g�b� faktörler�n

anda oluşmaz, bel�rt�ler yavaş he�mer'ın �lk semptomlarından b�r�- kontrol ed�lmes� bazı demans r�skler�n� düşür-
yavaş ortaya çıkar ve �lerley�c�d�r. d�r. mek �ç�n öneml�d�r.
Bazı demanslar �se vücuttak� b�r Demans önleneb�l�r m�? • D�ğer sağlık koşullarınızı tedav� ett�r�n: Eğer
madden�n eks�kl�ğ�ne ya da b�r Demansı önlemen�n kes�n b�r yolu �ş�tme kaybı, depresyon veya anks�yete rahat-

madden�n ya da �lacın yan etk�s�ne yoktur, ancak hayat standartların- sızlıklarınız varsa bu problemler�n tedav�s� �ç�n
bağlı olarak ortaya çıkar. Bu t�p da bazı değ�ş�kl�kler demansın doktora başvurun.
demanslar genell�kle �lerley�c� başlamasını gec�kt�reb�l�r ya da • Sağlıklı b�r beslenme alışkanlığı ed�n�n: Sağ-
olmaz ve ger� dönüşü vardır. �lerlemes�n� yavaşlatab�l�r. lıklı beslenme b�rçok nedenden dolayı öneml�d�r

Demans neden oluşur? • Z�hn�n�z� akt�f tutun: Okuma, ancak Akden�z d�yet�nde - meyveler, sebzeler,
Bey�n, her b�r� farklı �şlevlerden bulmaca çözme ve kel�me oyunu tam tahıllar ve bazı balık ve kuru yem�şlerde
(örneğ�n hafıza, yargılama ve ha- oynama g�b� z�h�nsel olarak teşv�k yaygın olarak bulunan omega-3 yağ as�tler� g�b�

reket) sorumlu olan b�rçok farklı ed�c� faal�yetler demansın başla- bes�nler – sağlığınızı �y�leşt�r�rken demans gel�ş-
bölgeye sah�pt�r. Bel�rl� b�r bölge- masını gec�kt�reb�l�r ve etk�ler�n� t�rme r�sk�n� azaltır. Haftada üç kez somon g�b�
dek� hücreler zarar gördüğünde, o azaltab�l�r. yağlı balıklar ve her gün b�r avuç fındık, badem
bölge normal �şlevler�n� yer�ne ge- • F�z�ksel ve sosyal olarak akt�f ve cev�z yemeye çalışın.
t�remez. olun: F�z�ksel akt�v�te ve sosyal • Kal�tel� uyku alın: Kal�tel� uyku b�r çok hastalı-

Demans hastalığı, bey�n hücreler�- etk�leş�m, demans başlangıcını ğı önleme ve hayat kal�tes�n� yükseltmek �ç�n
n�n zarar görmes�nden kaynakla- gec�kt�reb�l�r ve semptomlarını öneml�d�r. Eğer uyku apnen�z varsa ya da
nır. Bu hasar, bey�n hücreler�n�n azaltab�l�r. Daha fazla hareket ed�n yüksek sesle horluyorsanız b�r uzmana başvu-

b�rb�rler�yle �let�ş�m kurma yete- ve haftada 150 dak�ka egzers�z run.
nekler�n� engeller. Bey�n hücreler� yapmayı hedefley�n.

DEMANS normal şek�lde �let�ş�m kuramadı-


Demans; hafızayı, düşünmey� ve ğında, düşünme, davranış ve duy- • S�garayı bırakın: Bazı çalışmalar orta yaş ve
üstü s�gara �çmen�n demans ve kan damarı (vas-
sosyal becer�ler� etk�leyen b�r grup gular etk�leneb�l�r. küler) hastalıkları r�sk�n�z� artırab�leceğ�n� göster-
semptomu tanımlar. Demans tek Farklı demans türler�, beyn�n bel�rl� m�şt�r. S�garayı bırakmak bu r�skler� azaltab�l�r.
b�r hastalık değ�ld�r. Aks�ne b�rçok bölgeler�ndek�, bel�rl� bey�n hücre • Yeter�nce v�tam�n alın: Bazı araştırmalar,
türü vardır. En sık gözlenen türü hasarı t�pler� �le �l�şk�l�d�r. Örneğ�n, kanlarında düşük D v�tam�n� sev�yes�ne sah�p

olan Alzhe�mer demansı bütün de- Alzhe�mer hastalığında, bey�n k�ş�ler�n Alzhe�mer hastalığı ve d�ğer demans tür-
mansların yaklaşık %60 �la hücreler�n�n �ç�ndek� ve dışındak� ler�n� gel�şt�rme �ht�mal�n�n daha yüksek olduğu-
%80’�nden sorumludur. B�r �nme bazı prote�nler�n yüksek düzeyde nu göstermekted�r. D v�tam�n�, bazı gıdalar, takv�-
sonucunda oluşan vasküler olması, bey�n hücreler�n�n sağlıklı yeler ve güneşe maruz kalma yoluyla elde ed�le-

demans �se en sık gözlenen �k�nc� kalmasını ve b�rb�rler�yle �let�ş�m b�l�r. Her ne kadar bu konuda yeterl� çalışma
demans türüdür. kurmasını zorlaştırır. H�pokampus olmasa da yeterl� D v�tam�n� aldığınızdan em�n
Kel�me anlamı olarak demans, La- adı ver�len bey�n bölges�, bey�nde- olmak d�ğer sağlık nedenler�nden dolayı �y� b�r
t�nce mens yan� z�h�n kel�mes�n- k� öğrenme ve hafızanın merkez�- seç�md�r. Günlük b�r B kompleks� ve C v�tam�n�

den türet�lm�şt�r. Demans �se d�r ve bu bölgedek� bey�n hücreler� almak da yararlı olab�l�r.
z�hn�n y�t�r�lmes� anlamına gelmek- Alzhe�mer hastalığında genell�kle • Kard�yovasküler r�sk faktörler�n� yönet�n:
ted�r. Bununla beraber demanslar, zarar gören �lk bölged�r. Bu Yüksek tans�yon, yüksek kolesterol, d�yabet ve
özell�kle Alzhe�mer demansı b�r yüzden hafıza kaybı genell�kle Alz- yüksek vücut k�tle �ndeks� (BMI) g�b� faktörler�n

anda oluşmaz, bel�rt�ler yavaş he�mer'ın �lk semptomlarından b�r�- kontrol ed�lmes� bazı demans r�skler�n� düşür-
yavaş ortaya çıkar ve �lerley�c�d�r. d�r. mek �ç�n öneml�d�r.
Bazı demanslar �se vücuttak� b�r Demans önleneb�l�r m�? • D�ğer sağlık koşullarınızı tedav� ett�r�n: Eğer
madden�n eks�kl�ğ�ne ya da b�r Demansı önlemen�n kes�n b�r yolu �ş�tme kaybı, depresyon veya anks�yete rahat-

madden�n ya da �lacın yan etk�s�ne yoktur, ancak hayat standartların- sızlıklarınız varsa bu problemler�n tedav�s� �ç�n
bağlı olarak ortaya çıkar. Bu t�p da bazı değ�ş�kl�kler demansın doktora başvurun.
demanslar genell�kle �lerley�c� başlamasını gec�kt�reb�l�r ya da • Sağlıklı b�r beslenme alışkanlığı ed�n�n: Sağ-
olmaz ve ger� dönüşü vardır. �lerlemes�n� yavaşlatab�l�r. lıklı beslenme b�rçok nedenden dolayı öneml�d�r

Demans neden oluşur? • Z�hn�n�z� akt�f tutun: Okuma, ancak Akden�z d�yet�nde - meyveler, sebzeler,
Bey�n, her b�r� farklı �şlevlerden bulmaca çözme ve kel�me oyunu tam tahıllar ve bazı balık ve kuru yem�şlerde
(örneğ�n hafıza, yargılama ve ha- oynama g�b� z�h�nsel olarak teşv�k yaygın olarak bulunan omega-3 yağ as�tler� g�b�

reket) sorumlu olan b�rçok farklı ed�c� faal�yetler demansın başla- bes�nler – sağlığınızı �y�leşt�r�rken demans gel�ş-
bölgeye sah�pt�r. Bel�rl� b�r bölge- masını gec�kt�reb�l�r ve etk�ler�n� t�rme r�sk�n� azaltır. Haftada üç kez somon g�b�
dek� hücreler zarar gördüğünde, o azaltab�l�r. yağlı balıklar ve her gün b�r avuç fındık, badem
bölge normal �şlevler�n� yer�ne ge- • F�z�ksel ve sosyal olarak akt�f ve cev�z yemeye çalışın.
t�remez. olun: F�z�ksel akt�v�te ve sosyal • Kal�tel� uyku alın: Kal�tel� uyku b�r çok hastalı-

Demans hastalığı, bey�n hücreler�- etk�leş�m, demans başlangıcını ğı önleme ve hayat kal�tes�n� yükseltmek �ç�n
n�n zarar görmes�nden kaynakla- gec�kt�reb�l�r ve semptomlarını öneml�d�r. Eğer uyku apnen�z varsa ya da
nır. Bu hasar, bey�n hücreler�n�n azaltab�l�r. Daha fazla hareket ed�n yüksek sesle horluyorsanız b�r uzmana başvu-

b�rb�rler�yle �let�ş�m kurma yete- ve haftada 150 dak�ka egzers�z run.
nekler�n� engeller. Bey�n hücreler� yapmayı hedefley�n.

DEODARANTLAR Humane Soc�ety of the Un�ted States �ç�n hazırlan Save Ralph,

yaşamını kobay olarak sürdüren b�r tavşanı konu alıyor.

Deodorantların �çer�ğ�nde bulunan CFC Yaşamda ne kadar adalets�zl�ğe uğrarsak uğrayalım, üzer�nde
gazı parçalanmıyor ve karşısına çıkan deney yapılan b�r hayvanın yaşadıklarıyla karşılaştırab�leceğ�m�-
d�ğer moleküller �le b�rleşmeden atmos- z� sanmıyorum. Özgürlükten yoksun, acı �ç�nde b�r ömre
ferde yükseleb�l�yor. Bozulmadan ozon mahkum ed�len bu canlar, �nsanın �ç�ndek� en kötücül yanlara

tabakasına kadar çıkab�ld�ğ� �ç�n, burada ayna tutuyor. B�r deney hayvanı olarak yaşamını sürdüren
ozon moleküller�n� parçalıyor. tavşan Ralph’�n kend�n� anlattığı Save Ralph, b�ze kapalı kapılar
Güneşten gelen morötes� ışığı (UV) süze- ardında halen devam eden bu vahşet� oldukça yumuşatılmış
rek oks�jen atomlarına ayrıştıran ozon ama b�r o kadar da vurucu b�r şek�lde anlatıyor. Bu stop-mot�on

tabakası, yerden 25 k�lometre yüksekl�kte f�lm, kanlı laboratuvar fotoğraflarının paylaşıldığı d�ğer kampan-
doğal olarak oluşan b�r yapı. CFC mole- yalardan çok daha çarpıcı b�r etk� bırakıyor �zley�c�de.
küller�, yaklaşık 100 yıllık ömürler�yle bu
tabakaya kadar yüksel�yor ve orada b�r�k�- Empat� h�ss�n� harekete geç�ren mockumentary: Save Ralph

yorlar. Bu sırada CFC’n�n �ç�ndek� klor, Save Ralph kara m�zahın zek�ce kullanıldığı b�r mockumentary.
ozon tabakasını çözüyor. Ancak kend�s� Kader�n� kabullenen Ralph deney hayvanı oluşunu adeta b�r
h�çb�r molekülden etk�lenmed�ğ� �ç�n yok meslek g�b� anlatıyor. Gözündek�, kulağındak� ve sırtındak�
olmuyor. Ozona yeter�nce zarar verd�kten hasarı sıradan b�r durummuş g�b� anlatıyor. Öte yandan İnsanın

b�rkaç yıl sonra yağmur suyuyla yere üstün varlık olduğunu ve onlar �ç�n bunu yaptığını, çekt�ğ� acıla-
�n�yor. Bu süre �ç�nde tek b�r klor atomu rın öneml� olmadığını söylüyor. Burada Ralph’�n anlattıklarının
100.000 ozon molekülünü çözeb�l�yor. alt metn� de şu olsa gerek: Uzaya g�tmey� başarmış üstün(!) b�r
Klorun ozon moleküller�n� çözme hızıyla varlık, b�l�mde �lerleyeb�lmek �ç�n hala hayvanlara �şkence yapa-

kıyaslanınca, ozon tabakasının kend�n� cak kadar �lkel. “S�z h�ç rokete b�nm�ş b�r tavşan gördünüz mü?”
aynı oranda yen�lemes� mümkün değ�l. d�yor Ralph. Burada �zley�c�n�n şu soruyu sormasını �st�yor belk�
Böylece güneşten gelen zararlı UV ışınla- de: “S�z h�ç b�r başka canlıya �şkence eden b�r tavşan gördünüz
rı, ozon tabakasında açılan del�kten geçe- mü?”

rek dünyaya �n�yorlar.












































D�şler�n� fırçalarken b�le oldukça canı yanan
�nsansı tavşan Ralph, o kanlı laboratuvar görün-
tüler�n� aratmayacak denl� �ç�n� acıtıyor �zley�c�-
n�n. Bu da f�lm�n en güçlü yanı bence. Öte

yandan f�lm�n b�r kısmında kahramanımızın gü-
zell�kle �lg�l� çeş�tl� ürünler �ç�n acı ver�c� testler
geç�rd�ğ�ne de şah�t oluyoruz. Ralph’�n a�le fert-
ler�n�n de tüm yaşamını laboratuvarda geç�rm�ş

tavşanlardan oluştuğunu öğren�yoruz. Ralph’�n
dey�ş�yle heps� �ş�n� yaparken ölmüş. Ralph
sak�n b�r şek�lde kend�s�n�n de bu şek�lde ölece-
ğ�n� d�le get�r�yor. B�r �nsan bırakın kend�s�n�,

a�les�n�n böyle acı �ç�nde b�r ömür sürmes�n�
nasıl kabulleneb�l�r? O halde bunu hayvanlara
yaşatmaya ne hakkımız var? Düşünün k� şu
anda s�z bu satırları okurken kaç hayvan bu acı-

ları yaşıyor. Ralph’�n yaşamı f�lm boyunca
yavaş yavaş tüken�rken �zley�c�y� bu sorularla
baş başa bırakıyor.



Save Ralph, küresel çapta hayvan haklarını sa-
vunan Wash�ngton merkezl� kar amacı gütme-
yen kuruluş Humane Soc�ety of the Un�ted
States �ç�n hazırlanmış. Karakterler ve set Arch

Model Stud�o’nun �mzasını taşıyor. Ana karakte-
r� seslend�ren Ta�ka Wa�t�t�’n�n yanı sıra R�cky
Gerva�s, Ol�v�a Munn, Zac Efron, Pom Klemen-
t�eff, Rodr�go Santoro ve Tr�c�a Helfer de ses�yle

f�lme hayat verenlerden.
İzlemek �ç�n:
https://www.youtube.com/watch?v=Wh_oNPN-
gUD4

KOZMETİK

açıklanmak zorunda değ�ld�r ve 200 kadar b�leşen

K�ş�sel bakım ürünler� olarak adlandırdı- �çereb�l�rler. Ürünün �çer�ğ�nde herhang� b�r sentet�k Humane Soc�ety of the Un�ted States �ç�n hazırlan Save Ralph,

ğımız şampuan, krem, nemlend�r�c�, deo- madde bulunmadığı bel�rt�lmed�ğ� sürece, yapay yaşamını kobay olarak sürdüren b�r tavşanı konu alıyor.
dorant g�b� ürünler�n b�rçoğunda bulunan koku �çeren tüm ürünler�n f�talat �çerd�ğ� varsayılma- Yaşamda ne kadar adalets�zl�ğe uğrarsak uğrayalım, üzer�nde
k�myasal maddeler, uzun vadede farklı lıdır. F�talatlar, kokulu ürünler�n b�rçoğunda bulunur- deney yapılan b�r hayvanın yaşadıklarıyla karşılaştırab�leceğ�m�-
etk�ler göstererek sağlığımızı olumsuz lar. Özell�kle oje ve tırnak parlatıcı g�b� ürünlerde yer z� sanmıyorum. Özgürlükten yoksun, acı �ç�nde b�r ömre

etk�leyeb�l�yor. Bu ürünler�n �çer�s�ndek� aldığı b�l�nen f�talatlar, bazı plast�k oyuncakların ya- mahkum ed�len bu canlar, �nsanın �ç�ndek� en kötücül yanlara
maddeler hakkında b�lg�len�rsek, pısına da �lave ed�leb�lmekted�r. Benzer şek�lde plas- ayna tutuyor. B�r deney hayvanı olarak yaşamını sürdüren
mümkün olduğunca az zararlı k�myasal t�k kaplarda da f�talat kullanılab�l�yor. F�talatların b�l�- tavşan Ralph’�n kend�n� anlattığı Save Ralph, b�ze kapalı kapılar
�çeren ürünlere yöneleb�l�r veya bu ürün- nen en öneml� zararı, tıpkı parabenlerde olduğu g�b�, ardında halen devam eden bu vahşet� oldukça yumuşatılmış

ler�n kullanımını azaltmak �steyeb�l�r�z. hormonal s�stem�m�z üzer�nded�r. Kadınlarda ve ama b�r o kadar da vurucu b�r şek�lde anlatıyor. Bu stop-mot�on
Kozmet�k ürünlerde kullanılan zararlı erkeklerde doğurganlığın devamını sağlayan hor- f�lm, kanlı laboratuvar fotoğraflarının paylaşıldığı d�ğer kampan-
k�myasallar, endokr�n s�stem�m�z başta monların �şley�ş�n� etk�leyerek doğurganlık sorunları- yalardan çok daha çarpıcı b�r etk� bırakıyor �zley�c�de.
olmak üzere vücudumuzda b�rçok s�ste- na neden olab�lecekler� g�b�, karac�ğer fonks�yonları-

m� doğrudan ya da dolaylı olarak etk�le- nı da olumsuz etk�leyeb�l�rler. Mümkün olduğunca Empat� h�ss�n� harekete geç�ren mockumentary: Save Ralph
yeb�l�yor. kokusuz ürünlere yönelmek, özell�kle anne karnın- Save Ralph kara m�zahın zek�ce kullanıldığı b�r mockumentary.
dak� bebek gel�ş�m�n� etk�leyeb�leceğ� �ç�n ham�lel�kte Kader�n� kabullenen Ralph deney hayvanı oluşunu adeta b�r

Parabenler f�talat �çereb�lecek ürünlerden uzak durmak öner�l�r. meslek g�b� anlatıyor. Gözündek�, kulağındak� ve sırtındak�

İç�ndek�ler kısmına baktığınızda para- hasarı sıradan b�r durummuş g�b� anlatıyor. Öte yandan İnsanın
benler� methyl-, ethyl-, butyl- �le başlayan D�ethanolam�ne (DEA) ve Tr�ethanolam�ne (TEA) üstün varlık olduğunu ve onlar �ç�n bunu yaptığını, çekt�ğ� acıla-
�çer�klerle tesp�t edeb�l�rs�n�z.Parabenler, Sıklıkla şampuan ve duş jeller�nde bulunan DEA ve rın öneml� olmadığını söylüyor. Burada Ralph’�n anlattıklarının
sentet�k koruyuculardır ve yüksek oranda TEA, ürünün köpürmes�n� sağlayan �çer�klerden b�r�- alt metn� de şu olsa gerek: Uzaya g�tmey� başarmış üstün(!) b�r

su �çeren kozmet�k ürünler�nde m�krop d�r. Alerj�k reaks�yona neden olarak saçlarda ve c�ltte varlık, b�l�mde �lerleyeb�lmek �ç�n hala hayvanlara �şkence yapa-
oluşumunu engellemek �ç�n bulunduru- kuruluğa, �rr�tasyona neden olab�l�rler. Aynı zamanda cak kadar �lkel. “S�z h�ç rokete b�nm�ş b�r tavşan gördünüz mü?”
lurlar. Şampuan, saç krem�, nemlend�r�c�, "n�trozam�nler" olarak b�l�nen ve kanserojen olduğu d�yor Ralph. Burada �zley�c�n�n şu soruyu sormasını �st�yor belk�
losyon, tem�zley�c� jel ve duş jeller�, en kanıtlanmış olan k�myasallar grubuna dah�ld�rler de: “S�z h�ç b�r başka canlıya �şkence eden b�r tavşan gördünüz

çok paraben �çeren ürünler arasındadır. mü?”
Aynı zamanda bazı makyaj malzemeler�- Sodyum Lauryl Sülfat
n�n �çer�ğ�nde de paraben bulunmaktadır. SLS olarak kısaltılan Sodyum Lauryl Sülfat, köpüklü
ürünler�n b�rçoğunda bulunan k�myasallardan b�r�d�r.

F�talatlar Şampuan, sabun, yüz tem�zley�c�, d�ş macunu, ağız
F�talatlar, kozmet�k ürünlerdek� esansı ve gargarası, tıraş köpükler� g�b� ürünler�n hemen
reng� sab�tlemek �ç�n kullanılan k�myasal- hemen heps�nde kullanılır. SLS’n�n b�l�nen en bel�r-
lardır. Dolayısıyla kokulu ürünler�n b�rço- g�n zararı, c�ltte ve gözlerde rahatsızlığa neden

ğunda yer almaktadırlar. Ne yazık k� f�ta- olmasıdır. C�ld� tahr�ş edeb�l�r ve kepek, �lt�hap g�b�
latları ürün �çer�kler�nde tesp�t etmek her sorunlara yol açab�l�r. Aynı zamanda banyoda kul-
zaman mümkün değ�ld�r. Ürünler�n �çer�- landığımız SLS �çer�kl� ürünler, g�derler yoluyla yeral-
ğ�ndek� koku karışımları, yasal olarak tı sularına da ulaşır ve çevreye de zarar ver�r.






















D�şler�n� fırçalarken b�le oldukça canı yanan
�nsansı tavşan Ralph, o kanlı laboratuvar görün-
tüler�n� aratmayacak denl� �ç�n� acıtıyor �zley�c�-
n�n. Bu da f�lm�n en güçlü yanı bence. Öte

yandan f�lm�n b�r kısmında kahramanımızın gü-
zell�kle �lg�l� çeş�tl� ürünler �ç�n acı ver�c� testler
geç�rd�ğ�ne de şah�t oluyoruz. Ralph’�n a�le fert-
ler�n�n de tüm yaşamını laboratuvarda geç�rm�ş

tavşanlardan oluştuğunu öğren�yoruz. Ralph’�n
dey�ş�yle heps� �ş�n� yaparken ölmüş. Ralph
sak�n b�r şek�lde kend�s�n�n de bu şek�lde ölece-
ğ�n� d�le get�r�yor. B�r �nsan bırakın kend�s�n�,

a�les�n�n böyle acı �ç�nde b�r ömür sürmes�n�
nasıl kabulleneb�l�r? O halde bunu hayvanlara
yaşatmaya ne hakkımız var? Düşünün k� şu
anda s�z bu satırları okurken kaç hayvan bu acı-

ları yaşıyor. Ralph’�n yaşamı f�lm boyunca
yavaş yavaş tüken�rken �zley�c�y� bu sorularla
baş başa bırakıyor.



Save Ralph, küresel çapta hayvan haklarını sa-
vunan Wash�ngton merkezl� kar amacı gütme-
yen kuruluş Humane Soc�ety of the Un�ted
States �ç�n hazırlanmış. Karakterler ve set Arch

Model Stud�o’nun �mzasını taşıyor. Ana karakte-
r� seslend�ren Ta�ka Wa�t�t�’n�n yanı sıra R�cky
Gerva�s, Ol�v�a Munn, Zac Efron, Pom Klemen-
t�eff, Rodr�go Santoro ve Tr�c�a Helfer de ses�yle

f�lme hayat verenlerden.
İzlemek �ç�n:
https://www.youtube.com/watch?v=Wh_oNPN-
gUD4

KOZMETİK

açıklanmak zorunda değ�ld�r ve 200 kadar b�leşen

K�ş�sel bakım ürünler� olarak adlandırdı- �çereb�l�rler. Ürünün �çer�ğ�nde herhang� b�r sentet�k Humane Soc�ety of the Un�ted States �ç�n hazırlan Save Ralph,

ğımız şampuan, krem, nemlend�r�c�, deo- madde bulunmadığı bel�rt�lmed�ğ� sürece, yapay yaşamını kobay olarak sürdüren b�r tavşanı konu alıyor.
dorant g�b� ürünler�n b�rçoğunda bulunan koku �çeren tüm ürünler�n f�talat �çerd�ğ� varsayılma- Yaşamda ne kadar adalets�zl�ğe uğrarsak uğrayalım, üzer�nde
k�myasal maddeler, uzun vadede farklı lıdır. F�talatlar, kokulu ürünler�n b�rçoğunda bulunur- deney yapılan b�r hayvanın yaşadıklarıyla karşılaştırab�leceğ�m�-
etk�ler göstererek sağlığımızı olumsuz lar. Özell�kle oje ve tırnak parlatıcı g�b� ürünlerde yer z� sanmıyorum. Özgürlükten yoksun, acı �ç�nde b�r ömre

etk�leyeb�l�yor. Bu ürünler�n �çer�s�ndek� aldığı b�l�nen f�talatlar, bazı plast�k oyuncakların ya- mahkum ed�len bu canlar, �nsanın �ç�ndek� en kötücül yanlara
maddeler hakkında b�lg�len�rsek, pısına da �lave ed�leb�lmekted�r. Benzer şek�lde plas- ayna tutuyor. B�r deney hayvanı olarak yaşamını sürdüren
mümkün olduğunca az zararlı k�myasal t�k kaplarda da f�talat kullanılab�l�yor. F�talatların b�l�- tavşan Ralph’�n kend�n� anlattığı Save Ralph, b�ze kapalı kapılar
�çeren ürünlere yöneleb�l�r veya bu ürün- nen en öneml� zararı, tıpkı parabenlerde olduğu g�b�, ardında halen devam eden bu vahşet� oldukça yumuşatılmış

ler�n kullanımını azaltmak �steyeb�l�r�z. hormonal s�stem�m�z üzer�nded�r. Kadınlarda ve ama b�r o kadar da vurucu b�r şek�lde anlatıyor. Bu stop-mot�on
Kozmet�k ürünlerde kullanılan zararlı erkeklerde doğurganlığın devamını sağlayan hor- f�lm, kanlı laboratuvar fotoğraflarının paylaşıldığı d�ğer kampan-
k�myasallar, endokr�n s�stem�m�z başta monların �şley�ş�n� etk�leyerek doğurganlık sorunları- yalardan çok daha çarpıcı b�r etk� bırakıyor �zley�c�de.
olmak üzere vücudumuzda b�rçok s�ste- na neden olab�lecekler� g�b�, karac�ğer fonks�yonları-

m� doğrudan ya da dolaylı olarak etk�le- nı da olumsuz etk�leyeb�l�rler. Mümkün olduğunca Empat� h�ss�n� harekete geç�ren mockumentary: Save Ralph
yeb�l�yor. kokusuz ürünlere yönelmek, özell�kle anne karnın- Save Ralph kara m�zahın zek�ce kullanıldığı b�r mockumentary.
dak� bebek gel�ş�m�n� etk�leyeb�leceğ� �ç�n ham�lel�kte Kader�n� kabullenen Ralph deney hayvanı oluşunu adeta b�r

Parabenler f�talat �çereb�lecek ürünlerden uzak durmak öner�l�r. meslek g�b� anlatıyor. Gözündek�, kulağındak� ve sırtındak�

İç�ndek�ler kısmına baktığınızda para- hasarı sıradan b�r durummuş g�b� anlatıyor. Öte yandan İnsanın
benler� methyl-, ethyl-, butyl- �le başlayan D�ethanolam�ne (DEA) ve Tr�ethanolam�ne (TEA) üstün varlık olduğunu ve onlar �ç�n bunu yaptığını, çekt�ğ� acıla-
�çer�klerle tesp�t edeb�l�rs�n�z.Parabenler, Sıklıkla şampuan ve duş jeller�nde bulunan DEA ve rın öneml� olmadığını söylüyor. Burada Ralph’�n anlattıklarının
sentet�k koruyuculardır ve yüksek oranda TEA, ürünün köpürmes�n� sağlayan �çer�klerden b�r�- alt metn� de şu olsa gerek: Uzaya g�tmey� başarmış üstün(!) b�r

su �çeren kozmet�k ürünler�nde m�krop d�r. Alerj�k reaks�yona neden olarak saçlarda ve c�ltte varlık, b�l�mde �lerleyeb�lmek �ç�n hala hayvanlara �şkence yapa-
oluşumunu engellemek �ç�n bulunduru- kuruluğa, �rr�tasyona neden olab�l�rler. Aynı zamanda cak kadar �lkel. “S�z h�ç rokete b�nm�ş b�r tavşan gördünüz mü?”
lurlar. Şampuan, saç krem�, nemlend�r�c�, "n�trozam�nler" olarak b�l�nen ve kanserojen olduğu d�yor Ralph. Burada �zley�c�n�n şu soruyu sormasını �st�yor belk�
losyon, tem�zley�c� jel ve duş jeller�, en kanıtlanmış olan k�myasallar grubuna dah�ld�rler de: “S�z h�ç b�r başka canlıya �şkence eden b�r tavşan gördünüz

çok paraben �çeren ürünler arasındadır. mü?”
Aynı zamanda bazı makyaj malzemeler�- Sodyum Lauryl Sülfat
n�n �çer�ğ�nde de paraben bulunmaktadır. SLS olarak kısaltılan Sodyum Lauryl Sülfat, köpüklü
ürünler�n b�rçoğunda bulunan k�myasallardan b�r�d�r.

F�talatlar Şampuan, sabun, yüz tem�zley�c�, d�ş macunu, ağız
F�talatlar, kozmet�k ürünlerdek� esansı ve gargarası, tıraş köpükler� g�b� ürünler�n hemen
reng� sab�tlemek �ç�n kullanılan k�myasal- hemen heps�nde kullanılır. SLS’n�n b�l�nen en bel�r-
lardır. Dolayısıyla kokulu ürünler�n b�rço- g�n zararı, c�ltte ve gözlerde rahatsızlığa neden

ğunda yer almaktadırlar. Ne yazık k� f�ta- olmasıdır. C�ld� tahr�ş edeb�l�r ve kepek, �lt�hap g�b�
latları ürün �çer�kler�nde tesp�t etmek her sorunlara yol açab�l�r. Aynı zamanda banyoda kul-
zaman mümkün değ�ld�r. Ürünler�n �çer�- landığımız SLS �çer�kl� ürünler, g�derler yoluyla yeral-
ğ�ndek� koku karışımları, yasal olarak tı sularına da ulaşır ve çevreye de zarar ver�r.






















D�şler�n� fırçalarken b�le oldukça canı yanan
�nsansı tavşan Ralph, o kanlı laboratuvar görün-
tüler�n� aratmayacak denl� �ç�n� acıtıyor �zley�c�-
n�n. Bu da f�lm�n en güçlü yanı bence. Öte

yandan f�lm�n b�r kısmında kahramanımızın gü-
zell�kle �lg�l� çeş�tl� ürünler �ç�n acı ver�c� testler
geç�rd�ğ�ne de şah�t oluyoruz. Ralph’�n a�le fert-
ler�n�n de tüm yaşamını laboratuvarda geç�rm�ş

tavşanlardan oluştuğunu öğren�yoruz. Ralph’�n
dey�ş�yle heps� �ş�n� yaparken ölmüş. Ralph
sak�n b�r şek�lde kend�s�n�n de bu şek�lde ölece-
ğ�n� d�le get�r�yor. B�r �nsan bırakın kend�s�n�,

a�les�n�n böyle acı �ç�nde b�r ömür sürmes�n�
nasıl kabulleneb�l�r? O halde bunu hayvanlara
yaşatmaya ne hakkımız var? Düşünün k� şu
anda s�z bu satırları okurken kaç hayvan bu acı-

ları yaşıyor. Ralph’�n yaşamı f�lm boyunca
yavaş yavaş tüken�rken �zley�c�y� bu sorularla
baş başa bırakıyor.



Save Ralph, küresel çapta hayvan haklarını sa-
vunan Wash�ngton merkezl� kar amacı gütme-
yen kuruluş Humane Soc�ety of the Un�ted
States �ç�n hazırlanmış. Karakterler ve set Arch

Model Stud�o’nun �mzasını taşıyor. Ana karakte-
r� seslend�ren Ta�ka Wa�t�t�’n�n yanı sıra R�cky
Gerva�s, Ol�v�a Munn, Zac Efron, Pom Klemen-
t�eff, Rodr�go Santoro ve Tr�c�a Helfer de ses�yle

f�lme hayat verenlerden.
İzlemek �ç�n:
https://www.youtube.com/watch?v=Wh_oNPN-
gUD4

Üzerinde Deney Yapılan Bir


Tavşan Kendi Yaşamını Anlatıyor

Humane Soc�ety of the Un�ted States �ç�n hazırlan Save Ralph,
yaşamını kobay olarak sürdüren b�r tavşanı konu alıyor.

Yaşamda ne kadar adalets�zl�ğe uğrarsak uğrayalım, üzer�nde
deney yapılan b�r hayvanın yaşadıklarıyla karşılaştırab�leceğ�m�-
z� sanmıyorum. Özgürlükten yoksun, acı �ç�nde b�r ömre

mahkum ed�len bu canlar, �nsanın �ç�ndek� en kötücül yanlara
ayna tutuyor. B�r deney hayvanı olarak yaşamını sürdüren
tavşan Ralph’�n kend�n� anlattığı Save Ralph, b�ze kapalı kapılar
ardında halen devam eden bu vahşet� oldukça yumuşatılmış
ama b�r o kadar da vurucu b�r şek�lde anlatıyor. Bu stop-mot�on

f�lm, kanlı laboratuvar fotoğraflarının paylaşıldığı d�ğer kampan-
yalardan çok daha çarpıcı b�r etk� bırakıyor �zley�c�de.



Empat� h�ss�n� harekete geç�ren mockumentary: Save Ralph
Save Ralph kara m�zahın zek�ce kullanıldığı b�r mockumentary.
Kader�n� kabullenen Ralph deney hayvanı oluşunu adeta b�r
meslek g�b� anlatıyor. Gözündek�, kulağındak� ve sırtındak�
hasarı sıradan b�r durummuş g�b� anlatıyor. Öte yandan İnsanın

üstün varlık olduğunu ve onlar �ç�n bunu yaptığını, çekt�ğ� acıla-
rın öneml� olmadığını söylüyor. Burada Ralph’�n anlattıklarının
alt metn� de şu olsa gerek: Uzaya g�tmey� başarmış üstün(!) b�r

varlık, b�l�mde �lerleyeb�lmek �ç�n hala hayvanlara �şkence yapa-
cak kadar �lkel. “S�z h�ç rokete b�nm�ş b�r tavşan gördünüz mü?”
d�yor Ralph. Burada �zley�c�n�n şu soruyu sormasını �st�yor belk�
de: “S�z h�ç b�r başka canlıya �şkence eden b�r tavşan gördünüz
mü?”















































D�şler�n� fırçalarken b�le oldukça canı yanan
�nsansı tavşan Ralph, o kanlı laboratuvar görün-
tüler�n� aratmayacak denl� �ç�n� acıtıyor �zley�c�-
n�n. Bu da f�lm�n en güçlü yanı bence. Öte

yandan f�lm�n b�r kısmında kahramanımızın gü-
zell�kle �lg�l� çeş�tl� ürünler �ç�n acı ver�c� testler
geç�rd�ğ�ne de şah�t oluyoruz. Ralph’�n a�le fert-
ler�n�n de tüm yaşamını laboratuvarda geç�rm�ş

tavşanlardan oluştuğunu öğren�yoruz. Ralph’�n
dey�ş�yle heps� �ş�n� yaparken ölmüş. Ralph
sak�n b�r şek�lde kend�s�n�n de bu şek�lde ölece-
ğ�n� d�le get�r�yor. B�r �nsan bırakın kend�s�n�,

a�les�n�n böyle acı �ç�nde b�r ömür sürmes�n�
nasıl kabulleneb�l�r? O halde bunu hayvanlara
yaşatmaya ne hakkımız var? Düşünün k� şu
anda s�z bu satırları okurken kaç hayvan bu acı-

ları yaşıyor. Ralph’�n yaşamı f�lm boyunca
yavaş yavaş tüken�rken �zley�c�y� bu sorularla
baş başa bırakıyor.



Save Ralph, küresel çapta hayvan haklarını sa-
vunan Wash�ngton merkezl� kar amacı gütme-
yen kuruluş Humane Soc�ety of the Un�ted
States �ç�n hazırlanmış. Karakterler ve set Arch

Model Stud�o’nun �mzasını taşıyor. Ana karakte-
r� seslend�ren Ta�ka Wa�t�t�’n�n yanı sıra R�cky
Gerva�s, Ol�v�a Munn, Zac Efron, Pom Klemen-
t�eff, Rodr�go Santoro ve Tr�c�a Helfer de ses�yle

f�lme hayat verenlerden.
İzlemek �ç�n:
https://www.youtube.com/watch?v=Wh_oNPN-
gUD4

yaşamını kobay olarak sürdüren b�r tavşanı konu alıyor.
Yaşamda ne kadar adalets�zl�ğe uğrarsak uğrayalım, üzer�nde
deney yapılan b�r hayvanın yaşadıklarıyla karşılaştırab�leceğ�m�-
z� sanmıyorum. Özgürlükten yoksun, acı �ç�nde b�r ömre
mahkum ed�len bu canlar, �nsanın �ç�ndek� en kötücül yanlara
ayna tutuyor. B�r deney hayvanı olarak yaşamını sürdüren
tavşan Ralph’�n kend�n� anlattığı Save Ralph, b�ze kapalı kapılar
ardında halen devam eden bu vahşet� oldukça yumuşatılmış
ama b�r o kadar da vurucu b�r şek�lde anlatıyor. Bu stop-mot�on
f�lm, kanlı laboratuvar fotoğraflarının paylaşıldığı d�ğer kampan-
yalardan çok daha çarpıcı b�r etk� bırakıyor �zley�c�de.
Empat� h�ss�n� harekete geç�ren mockumentary: Save Ralph
Save Ralph kara m�zahın zek�ce kullanıldığı b�r mockumentary.
Kader�n� kabullenen Ralph deney hayvanı oluşunu adeta b�r
meslek g�b� anlatıyor. Gözündek�, kulağındak� ve sırtındak�
hasarı sıradan b�r durummuş g�b� anlatıyor. Öte yandan İnsanın
üstün varlık olduğunu ve onlar �ç�n bunu yaptığını, çekt�ğ� acıla-
rın öneml� olmadığını söylüyor. Burada Ralph’�n anlattıklarının
alt metn� de şu olsa gerek: Uzaya g�tmey� başarmış üstün(!) b�r
varlık, b�l�mde �lerleyeb�lmek �ç�n hala hayvanlara �şkence yapa-
cak kadar �lkel. “S�z h�ç rokete b�nm�ş b�r tavşan gördünüz mü?”
d�yor Ralph. Burada �zley�c�n�n şu soruyu sormasını �st�yor belk�
de: “S�z h�ç b�r başka canlıya �şkence eden b�r tavşan gördünüz
mü?”
D�şler�n� fırçalarken b�le oldukça canı yanan Humane Soc�ety of the Un�ted States �ç�n hazırlan Save Ralph,
�nsansı tavşan Ralph, o kanlı laboratuvar görün-
tüler�n� aratmayacak denl� �ç�n� acıtıyor �zley�c�-
n�n. Bu da f�lm�n en güçlü yanı bence. Öte
yandan f�lm�n b�r kısmında kahramanımızın gü-
zell�kle �lg�l� çeş�tl� ürünler �ç�n acı ver�c� testler
geç�rd�ğ�ne de şah�t oluyoruz. Ralph’�n a�le fert-
ler�n�n de tüm yaşamını laboratuvarda geç�rm�ş
tavşanlardan oluştuğunu öğren�yoruz. Ralph’�n
dey�ş�yle heps� �ş�n� yaparken ölmüş. Ralph
sak�n b�r şek�lde kend�s�n�n de bu şek�lde ölece-
ğ�n� d�le get�r�yor. B�r �nsan bırakın kend�s�n�,
a�les�n�n böyle acı �ç�nde b�r ömür sürmes�n�
nasıl kabulleneb�l�r? O halde bunu hayvanlara
yaşatmaya ne hakkımız var? Düşünün k� şu

anda s�z bu satırları okurken kaç hayvan bu acı-
ları yaşıyor. Ralph’�n yaşamı f�lm boyunca
yavaş yavaş tüken�rken �zley�c�y� bu sorularla
baş başa bırakıyor.



Save Ralph, küresel çapta hayvan haklarını sa-
vunan Wash�ngton merkezl� kar amacı gütme-
yen kuruluş Humane Soc�ety of the Un�ted

States �ç�n hazırlanmış. Karakterler ve set Arch
Model Stud�o’nun �mzasını taşıyor. Ana karakte-
r� seslend�ren Ta�ka Wa�t�t�’n�n yanı sıra R�cky
Gerva�s, Ol�v�a Munn, Zac Efron, Pom Klemen-

t�eff, Rodr�go Santoro ve Tr�c�a Helfer de ses�yle
f�lme hayat verenlerden.
İzlemek �ç�n:
https://www.youtube.com/watch?v=Wh_oNPN-

gUD4

yaşamını kobay olarak sürdüren b�r tavşanı konu alıyor.
Yaşamda ne kadar adalets�zl�ğe uğrarsak uğrayalım, üzer�nde
deney yapılan b�r hayvanın yaşadıklarıyla karşılaştırab�leceğ�m�-
z� sanmıyorum. Özgürlükten yoksun, acı �ç�nde b�r ömre
mahkum ed�len bu canlar, �nsanın �ç�ndek� en kötücül yanlara
ayna tutuyor. B�r deney hayvanı olarak yaşamını sürdüren
tavşan Ralph’�n kend�n� anlattığı Save Ralph, b�ze kapalı kapılar
ardında halen devam eden bu vahşet� oldukça yumuşatılmış
ama b�r o kadar da vurucu b�r şek�lde anlatıyor. Bu stop-mot�on
f�lm, kanlı laboratuvar fotoğraflarının paylaşıldığı d�ğer kampan-
yalardan çok daha çarpıcı b�r etk� bırakıyor �zley�c�de.
Empat� h�ss�n� harekete geç�ren mockumentary: Save Ralph
Save Ralph kara m�zahın zek�ce kullanıldığı b�r mockumentary.
Kader�n� kabullenen Ralph deney hayvanı oluşunu adeta b�r
meslek g�b� anlatıyor. Gözündek�, kulağındak� ve sırtındak�
hasarı sıradan b�r durummuş g�b� anlatıyor. Öte yandan İnsanın
üstün varlık olduğunu ve onlar �ç�n bunu yaptığını, çekt�ğ� acıla-
rın öneml� olmadığını söylüyor. Burada Ralph’�n anlattıklarının
alt metn� de şu olsa gerek: Uzaya g�tmey� başarmış üstün(!) b�r
varlık, b�l�mde �lerleyeb�lmek �ç�n hala hayvanlara �şkence yapa-
cak kadar �lkel. “S�z h�ç rokete b�nm�ş b�r tavşan gördünüz mü?”
d�yor Ralph. Burada �zley�c�n�n şu soruyu sormasını �st�yor belk�
de: “S�z h�ç b�r başka canlıya �şkence eden b�r tavşan gördünüz
mü?”
Diş Macunları Humane Soc�ety of the Un�ted States �ç�n hazırlan Save Ralph,
D�şler�n� fırçalarken b�le oldukça canı yanan D�ş macununun �ç�nde hang�
�nsansı tavşan Ralph, o kanlı laboratuvar görün- maddeler var?
tüler�n� aratmayacak denl� �ç�n� acıtıyor �zley�c�- D�ş macunu �çer�ğ�nde yer alan
n�n. Bu da f�lm�n en güçlü yanı bence. Öte maddeler, neye faydalı olacağına
yandan f�lm�n b�r kısmında kahramanımızın gü- göre değ�ş�kl�k göster�r. Örneğ�n,
zell�kle �lg�l� çeş�tl� ürünler �ç�n acı ver�c� testler bazı d�ş macunları d�ş beyazlatma-
geç�rd�ğ�ne de şah�t oluyoruz. Ralph’�n a�le fert- ya yönel�k maddeler� �çer�rken, bazı
ler�n�n de tüm yaşamını laboratuvarda geç�rm�ş d�ş macunları �se d�ş et� hastalığına
tavşanlardan oluştuğunu öğren�yoruz. Ralph’�n karşı mücadele eden maddeler� neden olduğu as�tlere karşı d�ş m�ne-
dey�ş�yle heps� �ş�n� yaparken ölmüş. Ralph �çer�r. Genel olarak �se d�ş macunla- s�n�n d�rençl� olmasını sağlar.
sak�n b�r şek�lde kend�s�n�n de bu şek�lde ölece- rı �ç�nde şunlar vardır: Çocuklarda fazla florür kullanımına
ğ�n� d�le get�r�yor. B�r �nsan bırakın kend�s�n�, • Magnezyum karbonat, sudan d�kkat ed�n
a�les�n�n böyle acı �ç�nde b�r ömür sürmes�n� arındırılmış s�l�syum, kals�yum kar- Florür, d�ş sağlığı �ç�n yararlı olsa da
nasıl kabulleneb�l�r? O halde bunu hayvanlara bonat, sudan arındırılmış alüm�n- çocukların aşırı kullanmaması gerek�r.
yaşatmaya ne hakkımız var? Düşünün k� şu yum oks�t ve fosfat tuzları g�b� naz�k Çocuğunuzu d�ş fırçalarken gözlemle-

anda s�z bu satırları okurken kaç hayvan bu acı- aşındırıcılar. mel�, d�ş macunu fazla kullanmaması
ları yaşıyor. Ralph’�n yaşamı f�lm boyunca • Gl�serol, sorb�tol ve macunun ve yutmasını engellemel�s�n�z. Ağızla-
yavaş yavaş tüken�rken �zley�c�y� bu sorularla hemen kurumasına engel olan d�ğer rını çalkalaması da öneml� b�r alışkan-
baş başa bırakıyor. nemlend�r�c� maddeler. lık hal�ne get�r�lmel�d�r. 3 yaş altına flo-

• Den�z yosunu veya m�neral rürlü d�ş macunu öner�lmez, 6 yaşa
Save Ralph, küresel çapta hayvan haklarını sa- kolo�d g�b� yoğunlaştırıcılar ya da geld�ğ� halde d�ş macununu yuttuğunu
vunan Wash�ngton merkezl� kar amacı gütme- d�ş macununun bel�rl� b�r yapı ka- gözleml�yor �sen�z de florür �çermeyen
yen kuruluş Humane Soc�ety of the Un�ted zanması �ç�n doğal sakızlar. d�ş macunu terc�h edeb�l�rs�n�z.

States �ç�n hazırlanmış. Karakterler ve set Arch • D�ş m�nes�n� güçlend�rmeye yar- D�ş macununuz �ht�yacınıza özel
Model Stud�o’nun �mzasını taşıyor. Ana karakte- dımcı florür. olmalı
r� seslend�ren Ta�ka Wa�t�t�’n�n yanı sıra R�cky • D�ş çürümes�ne yol açmayan sa- B�reysel olarak ağız ve d�ş sağlığınıza
Gerva�s, Ol�v�a Munn, Zac Efron, Pom Klemen- kar�n g�b� tatlandırıcı maddeler. uygun d�ş macunu mutlaka var. Eğer,

t�eff, Rodr�go Santoro ve Tr�c�a Helfer de ses�yle • Sodyum lauryl sülfat g�b� d�ş ma- hassas d�şlere sah�psen�z; �ç�nde pos-
f�lme hayat verenlerden. cununun köpürmes�n� sağlayan de- tasyum n�trar, strons�yum klorür ve
İzlemek �ç�n: terjanlar. arg�n�n bulunan macunları kullanab�-
https://www.youtube.com/watch?v=Wh_oNPN- D�ş macununda bulunan florürün l�rs�n�z. D�ş et� �lt�habına ya da tartara

gUD4 faydaları: karşı mücadele �ç�n �se d�sod�um py-
D�ş macunlarının en temel maddes� rophosphate ve ç�nko s�trat �çeren d�ş
florürdür. Çocuk, genç ve yaşlı olan macunları terc�h ed�leb�l�r. D�ş beyaz-
her b�rey�n, hayatı boyunca kullan- latma �ht�yacı olan k�ş�ler�n �se �ç�nde

ması gereken b�r madde olan florür, karbonat, karbam�d ve peroks�d olan
d�ş yüzey�ndek� deformasyonları macunları kullanmaları gerekt�ğ�n�
m�neral�ze eder. Ayrıca, d�ş yüzey�n� söyleyeb�l�r�z. En uygun d�ş macunu-
de kuvvetlend�rerek, bakter�ler�n nu hek�m�n�zden öğreneb�l�rs�n�z.

yaşamını kobay olarak sürdüren b�r tavşanı konu alıyor.
Yaşamda ne kadar adalets�zl�ğe uğrarsak uğrayalım, üzer�nde
deney yapılan b�r hayvanın yaşadıklarıyla karşılaştırab�leceğ�m�-
z� sanmıyorum. Özgürlükten yoksun, acı �ç�nde b�r ömre
mahkum ed�len bu canlar, �nsanın �ç�ndek� en kötücül yanlara
ayna tutuyor. B�r deney hayvanı olarak yaşamını sürdüren
tavşan Ralph’�n kend�n� anlattığı Save Ralph, b�ze kapalı kapılar
ardında halen devam eden bu vahşet� oldukça yumuşatılmış
ama b�r o kadar da vurucu b�r şek�lde anlatıyor. Bu stop-mot�on
f�lm, kanlı laboratuvar fotoğraflarının paylaşıldığı d�ğer kampan-
yalardan çok daha çarpıcı b�r etk� bırakıyor �zley�c�de.
Empat� h�ss�n� harekete geç�ren mockumentary: Save Ralph
Save Ralph kara m�zahın zek�ce kullanıldığı b�r mockumentary.
Kader�n� kabullenen Ralph deney hayvanı oluşunu adeta b�r
meslek g�b� anlatıyor. Gözündek�, kulağındak� ve sırtındak�
hasarı sıradan b�r durummuş g�b� anlatıyor. Öte yandan İnsanın
üstün varlık olduğunu ve onlar �ç�n bunu yaptığını, çekt�ğ� acıla-
rın öneml� olmadığını söylüyor. Burada Ralph’�n anlattıklarının
alt metn� de şu olsa gerek: Uzaya g�tmey� başarmış üstün(!) b�r
varlık, b�l�mde �lerleyeb�lmek �ç�n hala hayvanlara �şkence yapa-
cak kadar �lkel. “S�z h�ç rokete b�nm�ş b�r tavşan gördünüz mü?”
d�yor Ralph. Burada �zley�c�n�n şu soruyu sormasını �st�yor belk�
de: “S�z h�ç b�r başka canlıya �şkence eden b�r tavşan gördünüz
mü?”
Diş Macunu Tarifi Humane Soc�ety of the Un�ted States �ç�n hazırlan Save Ralph,
D�şler�n� fırçalarken b�le oldukça canı yanan
�nsansı tavşan Ralph, o kanlı laboratuvar görün- MALZEMELER:
tüler�n� aratmayacak denl� �ç�n� acıtıyor �zley�c�- 4 yemek kaşığı soğuk preslenm�ş organ�k H�nd�stan cev�z� yağı
n�n. Bu da f�lm�n en güçlü yanı bence. Öte 4 yemek kaşığı benton�t k�l�
yandan f�lm�n b�r kısmında kahramanımızın gü- 1/2 çay kaşığı kabartma tozu
zell�kle �lg�l� çeş�tl� ürünler �ç�n acı ver�c� testler 2 yemek kaşığı ks�l�tol
geç�rd�ğ�ne de şah�t oluyoruz. Ralph’�n a�le fert- 2 kapsül FOS prob�yot�kler (Fruktool�gosakkar�tler)
ler�n�n de tüm yaşamını laboratuvarda geç�rm�ş 2 kapsül spor tabanlı prob�yot�k
tavşanlardan oluştuğunu öğren�yoruz. Ralph’�n 1/2 çay kaşığı kakao tozu
dey�ş�yle heps� �ş�n� yaparken ölmüş. Ralph 1 1/2 çay kaşığı zencef�l tozu
sak�n b�r şek�lde kend�s�n�n de bu şek�lde ölece- 1/2 çay kaşığı tarçın
ğ�n� d�le get�r�yor. B�r �nsan bırakın kend�s�n�, 1/2 çay kaşığı E v�tam�n� yağı
a�les�n�n böyle acı �ç�nde b�r ömür sürmes�n� 4 yemek kaşığı d�st�le veya f�ltrelenm�ş su
nasıl kabulleneb�l�r? O halde bunu hayvanlara
yaşatmaya ne hakkımız var? Düşünün k� şu HAZIRLANIŞI:

anda s�z bu satırları okurken kaç hayvan bu acı- 1. Küçük b�r tencerede H�nd�stan cev�z� yağını, er�yene kadar yaklaşık 1-2
ları yaşıyor. Ralph’�n yaşamı f�lm boyunca dak�ka düşük ateşte ısıtın.
yavaş yavaş tüken�rken �zley�c�y� bu sorularla 2. B�r mutfak robotuna benton�t k�l�, kabartma tozu, ks�l�tol, FOS, prob�yot�k,
baş başa bırakıyor. kakao, zencef�l ve tarçın ekleyerek; yüksek hızlı ayarda, tüm tozlar eş�t b�r şe-

k�lde karışana kadar 10-15 san�ye karıştırın.
Save Ralph, küresel çapta hayvan haklarını sa- 3. Tozların yerleşmes�n� sağlamak �ç�n açmadan önce b�rkaç dak�ka bekley�n.
vunan Wash�ngton merkezl� kar amacı gütme- Ardından b�r çorba kaşığı H�nd�stan cev�z� yağını dökün. Tekrar 10-15 san�ye
yen kuruluş Humane Soc�ety of the Un�ted karıştırın, karışım ufalanacaktır. Tahta b�r kaşığın küçük ucunu alın (b�r çubuk

States �ç�n hazırlanmış. Karakterler ve set Arch veya küçük b�r spatula da �şe yarar) ve tüm tozun yağla b�rleşt�ğ�nden em�n
Model Stud�o’nun �mzasını taşıyor. Ana karakte- olun.
r� seslend�ren Ta�ka Wa�t�t�’n�n yanı sıra R�cky 4. E v�tam�n� ve kalan H�nd�stan cev�z� yağı ekley�n ve 10-15 san�ye daha ka-
Gerva�s, Ol�v�a Munn, Zac Efron, Pom Klemen- rıştırın. Bu noktada, karışım akıcı olacak. Y�ne tüm tozun dah�l ed�ld�ğ�nden

t�eff, Rodr�go Santoro ve Tr�c�a Helfer de ses�yle em�n olmak �ç�n tahta kaşık ucunu karıştırıcının kenarı boyunca gezd�r�n. Pü-
f�lme hayat verenlerden. rüzsüz ve krems� b�r doku oluşturmak �ç�n gerek�rse tekrar karıştırın.
İzlemek �ç�n: 5. Karıştırıcı çalışırken suyu yavaşça ekley�n ve en az 30 san�ye �y�ce karışa-
https://www.youtube.com/watch?v=Wh_oNPN- na kadar karıştırın.

gUD4 6. Toks�k olmayan, yen�den doldurulab�l�r sıkma tüpüne aktarın.

Hazırlık Süres�: 5 dak�ka
P�ş�rme zamanı: 10 dak�ka
Pors�yon: 4 k�ş�l�k b�r a�le �ç�n 5-7 gün (günde �k� kez kullanılır)



KULLANIMI VE SAKLAMA İPUÇLARI
D�ş macununun yarısını oda sıcaklığında, yarısını �se tazel�k açısından daha
sonra kullanmak üzere buzdolabında saklayın. 7-10 gün �ç�nde tüket�n. En �y�

oral h�jyen �ç�n günde �k� kez b�r çay kaşığı şekl�nde d�ş fırçanıza sıkın.

Humane Soc�ety of the Un�ted States �ç�n hazırlan Save Ralph,
yaşamını kobay olarak sürdüren b�r tavşanı konu alıyor.
Yaşamda ne kadar adalets�zl�ğe uğrarsak uğrayalım, üzer�nde
deney yapılan b�r hayvanın yaşadıklarıyla karşılaştırab�leceğ�m�-
z� sanmıyorum. Özgürlükten yoksun, acı �ç�nde b�r ömre
mahkum ed�len bu canlar, �nsanın �ç�ndek� en kötücül yanlara
ayna tutuyor. B�r deney hayvanı olarak yaşamını sürdüren
tavşan Ralph’�n kend�n� anlattığı Save Ralph, b�ze kapalı kapılar
ardında halen devam eden bu vahşet� oldukça yumuşatılmış
ama b�r o kadar da vurucu b�r şek�lde anlatıyor. Bu stop-mot�on
f�lm, kanlı laboratuvar fotoğraflarının paylaşıldığı d�ğer kampan-
yalardan çok daha çarpıcı b�r etk� bırakıyor �zley�c�de.
Empat� h�ss�n� harekete geç�ren mockumentary: Save Ralph
Save Ralph kara m�zahın zek�ce kullanıldığı b�r mockumentary.
Kader�n� kabullenen Ralph deney hayvanı oluşunu adeta b�r
meslek g�b� anlatıyor. Gözündek�, kulağındak� ve sırtındak�
hasarı sıradan b�r durummuş g�b� anlatıyor. Öte yandan İnsanın
üstün varlık olduğunu ve onlar �ç�n bunu yaptığını, çekt�ğ� acıla-
rın öneml� olmadığını söylüyor. Burada Ralph’�n anlattıklarının
alt metn� de şu olsa gerek: Uzaya g�tmey� başarmış üstün(!) b�r
varlık, b�l�mde �lerleyeb�lmek �ç�n hala hayvanlara �şkence yapa-
cak kadar �lkel. “S�z h�ç rokete b�nm�ş b�r tavşan gördünüz mü?”
d�yor Ralph. Burada �zley�c�n�n şu soruyu sormasını �st�yor belk�
de: “S�z h�ç b�r başka canlıya �şkence eden b�r tavşan gördünüz
mü?”
HAYVAN YEMLERİ
D�şler�n� fırçalarken b�le oldukça canı yanan
�nsansı tavşan Ralph, o kanlı laboratuvar görün-
tüler�n� aratmayacak denl� �ç�n� acıtıyor �zley�c�- Araştırmacılar hayvancılık �ç�n yen� b�r yem ge-
n�n. Bu da f�lm�n en güçlü yanı bence. Öte l�şt�rd�. Tarımsal atıklardan yapılan yen� yem
yandan f�lm�n b�r kısmında kahramanımızın gü- metan em�syonunu %22 azaltab�l�r. P�r�nç
zell�kle �lg�l� çeş�tl� ürünler �ç�n acı ver�c� testler samanı ve budanmış meyve ağaçlarından elde
geç�rd�ğ�ne de şah�t oluyoruz. Ralph’�n a�le fert- ed�len atıklar, ç�ftl�k hayvanlarını beslemek �ç�n
ler�n�n de tüm yaşamını laboratuvarda geç�rm�ş kullanılab�l�r hale get�r�ld�. Valenc�a Pol�tekn�k
tavşanlardan oluştuğunu öğren�yoruz. Ralph’�n Ün�vers�tes� (UVP) l�derl�ğ�ndek� b�r araştırma
dey�ş�yle heps� �ş�n� yaparken ölmüş. Ralph ek�b�, atık bahçec�l�k ürünler�yle �nekler, koyunlar
sak�n b�r şek�lde kend�s�n�n de bu şek�lde ölece- ve keç�ler �ç�n yen� b�r bes�n tasarladı.
ğ�n� d�le get�r�yor. B�r �nsan bırakın kend�s�n�, Yen� gel�şt�r�len yemler�n kullanılması, hayvanlar
a�les�n�n böyle acı �ç�nde b�r ömür sürmes�n� tarafından üret�len metan em�syonlarını azalt-
nasıl kabulleneb�l�r? O halde bunu hayvanlara maya ek olarak, bu tarımsal alt ürünler�n yakıl-
yaşatmaya ne hakkımız var? Düşünün k� şu masını da azaltmaya yardımcı olacak. Avrupa
anda s�z bu satırları okurken kaç hayvan bu acı- Düşük Karbonlu Besleme projes�nde yer alan
ları yaşıyor. Ralph’�n yaşamı f�lm boyunca çalışma, Farmer Assoc�at�on tarafından yönet�l-
yavaş yavaş tüken�rken �zley�c�y� bu sorularla d�.
baş başa bırakıyor. UVP de araştırmacı olan Profesör Carlos Fer-

nández “P�r�nç samanı, son yıllarda yakılarak
Save Ralph, küresel çapta hayvan haklarını sa- bertaraf ed�l�yor. Ayrıca, budanan meyve ağaç-
vunan Wash�ngton merkezl� kar amacı gütme- larından – portakal ve l�mon ağaçları – gelen
yen kuruluş Humane Soc�ety of the Un�ted atıklar da yakılarak veya ez�lerek bertaraf ed�l�r.

States �ç�n hazırlanmış. Karakterler ve set Arch Tüm bu uygulamalar atmosfere büyük m�ktarda
Model Stud�o’nun �mzasını taşıyor. Ana karakte- sera gazı salınımına neden oluyor ” d�yor. Bu ça-
r� seslend�ren Ta�ka Wa�t�t�’n�n yanı sıra R�cky lışmada tasarlanan yem, metan gazı em�syonla-
Gerva�s, Ol�v�a Munn, Zac Efron, Pom Klemen- rını %22 oranında azaltmıştır. P�r�nç samanı ve

t�eff, Rodr�go Santoro ve Tr�c�a Helfer de ses�yle s�tr�k meyve yapraklarına ek olarak, araştırma
f�lme hayat verenlerden. ek�b� bu ürünle beslenen hayvanların tüm bes�n
İzlemek �ç�n: �ht�yaçlarını karşılayan d�ğer b�leşenler� de �çer-
https://www.youtube.com/watch?v=Wh_oNPN- d�ğ�n� bel�rt�yor.

gUD4 UPV araştırmacısı ürett�kler� yem�n, sürdürüleb�-

l�r b�r tarımsal tarım s�stem�n�n prens�pler�ne
uygun b�r yem olduğunu ve üç R’ (Reuse,Recyc-
le,Reduce) y� – yen�den kullanım, ger� dönüşüm
ve azaltma – hayvanların üretkenl�k sev�yes�ne

ve sağlığına zarar vermeden gerçekleşt�rd�ğ�n�
vurguluyor.

Vücudumuz Bir Çözeltidir





Vücudumuz en az 25 elementten oluşu-
yor. Ancak vücut kütlem�z�n yüzde 99'a
yakınını 6 element oluşturuyor. Bunlar:

• Oks�jen %65
• Karbon %18
• H�drojen %10
• N�trojen %3

• Kals�yum %1,4
• Fosfor %1,1
Ger� kalan yüzde 1'5 kısmı �se Potas-
yum, Sülfür, Sodyum, Klor, Magnezyum

ve eser m�ktarda Bor, Krom, Kobalt,
Bakır, Flor, İyot, Dem�r, Manganez, Mo-
l�bden, Selenyum, S�l�kon, Kalay, Va-
nadyum ve Ç�nkodan oluşur.

Bu elementler, vücudumuzu oluşturan
37 tr�lyon kadar hücren�n yanı sıra,
hücre zarının dışında kalan hücre dışı
yapılarda da bulunur.

Diş Macunları
D�ş macununun �ç�nde hang�
maddeler var?
D�ş macunu �çer�ğ�nde yer alan
maddeler, neye faydalı olacağına
göre değ�ş�kl�k göster�r. Örneğ�n,
bazı d�ş macunları d�ş beyazlatma-
ya yönel�k maddeler� �çer�rken, bazı
d�ş macunları �se d�ş et� hastalığına
karşı mücadele eden maddeler� neden olduğu as�tlere karşı d�ş m�ne-
�çer�r. Genel olarak �se d�ş macunla-
Çocuklarda fazla florür kullanımına
rı �ç�nde şunlar vardır:
• Magnezyum karbonat, sudan d�kkat ed�n
Florür, d�ş sağlığı �ç�n yararlı olsa da
arındırılmış s�l�syum, kals�yum kar-
bonat, sudan arındırılmış alüm�n-
çocukların aşırı kullanmaması gerek�r.
yum oks�t ve fosfat tuzları g�b� naz�k Çocuğunuzu d�ş fırçalarken gözlemle-
aşındırıcılar.
mel�, d�ş macunu fazla kullanmaması
• Gl�serol, sorb�tol ve macunun ve yutmasını engellemel�s�n�z. Ağızla-
hemen kurumasına engel olan d�ğer rını çalkalaması da öneml� b�r alışkan-
nemlend�r�c� maddeler.
lık hal�ne get�r�lmel�d�r. 3 yaş altına flo-
• Den�z yosunu veya m�neral rürlü d�ş macunu öner�lmez, 6 yaşa
kolo�d g�b� yoğunlaştırıcılar ya da geld�ğ� halde d�ş macununu yuttuğunu
d�ş macununun bel�rl� b�r yapı ka-
gözleml�yor �sen�z de florür �çermeyen
zanması �ç�n doğal sakızlar.
d�ş macunu terc�h edeb�l�rs�n�z.
D�ş macununuz �ht�yacınıza özel
• D�ş m�nes�n� güçlend�rmeye yar-
dımcı florür.
olmalı
• D�ş çürümes�ne yol açmayan sa-
B�reysel olarak ağız ve d�ş sağlığınıza
kar�n g�b� tatlandırıcı maddeler.
uygun d�ş macunu mutlaka var. Eğer,
hassas d�şlere sah�psen�z; �ç�nde pos-
• Sodyum lauryl sülfat g�b� d�ş ma-
tasyum n�trar, strons�yum klorür ve
cununun köpürmes�n� sağlayan de-
arg�n�n bulunan macunları kullanab�-
terjanlar.
D�ş macununda bulunan florürün l�rs�n�z. D�ş et� �lt�habına ya da tartara
faydaları:
karşı mücadele �ç�n �se d�sod�um py-
D�ş macunlarının en temel maddes� rophosphate ve ç�nko s�trat �çeren d�ş
florürdür. Çocuk, genç ve yaşlı olan macunları terc�h ed�leb�l�r. D�ş beyaz-
her b�rey�n, hayatı boyunca kullan-
latma �ht�yacı olan k�ş�ler�n �se �ç�nde
ması gereken b�r madde olan florür, karbonat, karbam�d ve peroks�d olan
d�ş yüzey�ndek� deformasyonları macunları kullanmaları gerekt�ğ�n�
m�neral�ze eder. Ayrıca, d�ş yüzey�n� söyleyeb�l�r�z. En uygun d�ş macunu-
de kuvvetlend�rerek, bakter�ler�n nu hek�m�n�zden öğreneb�l�rs�n�z.
pH Değerler�m�z s�n�n d�rençl� olmasını sağlar.
İnsan Tükürüğü : 6.5 - 7.4
Kan: 7.34 - 7.45
Safra Sıvısı: 7.0 – 8.0
Gözyaşı: 7.4
Bey�n Omur�l�k Sıvısı: 7.4
Pankreas Özsuyu: 7.8 – 8.0
Süt: 6.7
M�de Özsuyu: 1.5
Bağırsak Özsuyu: 7.7
İdrar: Normal değerler pH 4.6 �la pH 8.0 arasın-
dadır. Ancak 7.0 olan pH nötr değer�nden küçük
�se, as�d�k, büyük �se baz�k olduğunu göster�r.
Böbrek taşları �drardak� pH �le �lg�l� f�k�r vereb�l�r.
Kal�syum fosfat, Kals�yum karbonat ve Magnez-
yum taşları alkal� �drarda oluşur. Kals�yum oksa-
lat, ür�k as�t ve s�st�n taşları as�d�k �drarda
oluşur.
Vücudun pH değer� k�ş�ye hastır ve göründü-
ğünden daha öneml�d�r çünkü vücudunuzun
sağlıklı ya da alkal� b�r durumda olduğuna karar
veren kr�ter pH değer�n�zd�r.
Bakter� ve m�kroorgan�zmalar çoğalmak �ç�n
as�d�k b�r pH değer�ne �ht�yaç duyar, bu yüzden
de bu durumu önlemek çok öneml�d�r. Yed�ğ�m�z
ve �çt�ğ�m�z her şey pH değer�m�ze etk� eder.
Bazı y�yecekler daha as�d�k hale get�r�rken bazı-
ları daha alkal� yapar.
Genel olarak et ve süt ürünler� g�b� hayvan ürün-
ler� as�d�k, meyve ve sebze g�b� b�tk�sel gıdalar
alkal�d�r. Bununla b�rl�kte, çevresel faktörler de
öneml� b�r rol oynar.
Sabun, deterjan, oda parfümü, cam tem�zley�c�
ve d�ğer tüm tem�zley�c� ürünler�n heps� vücudu-
nuz �ç�n toks�k k�myasallar �çerd�ğ�nden dolayı
as�t düzey�n� artırır.

Diş Macunu Tarifi
MALZEMELER:
4 yemek kaşığı soğuk preslenm�ş organ�k H�nd�stan cev�z� yağı
4 yemek kaşığı benton�t k�l�
1/2 çay kaşığı kabartma tozu
2 yemek kaşığı ks�l�tol
2 kapsül FOS prob�yot�kler (Fruktool�gosakkar�tler)
2 kapsül spor tabanlı prob�yot�k
1/2 çay kaşığı kakao tozu
1 1/2 çay kaşığı zencef�l tozu
1/2 çay kaşığı tarçın
1/2 çay kaşığı E v�tam�n� yağı
4 yemek kaşığı d�st�le veya f�ltrelenm�ş su
HAZIRLANIŞI:
1. Küçük b�r tencerede H�nd�stan cev�z� yağını, er�yene kadar yaklaşık 1-2
dak�ka düşük ateşte ısıtın.
2. B�r mutfak robotuna benton�t k�l�, kabartma tozu, ks�l�tol, FOS, prob�yot�k,
kakao, zencef�l ve tarçın ekleyerek; yüksek hızlı ayarda, tüm tozlar eş�t b�r şe-
k�lde karışana kadar 10-15 san�ye karıştırın.
3. Tozların yerleşmes�n� sağlamak �ç�n açmadan önce b�rkaç dak�ka bekley�n.
Ardından b�r çorba kaşığı H�nd�stan cev�z� yağını dökün. Tekrar 10-15 san�ye
karıştırın, karışım ufalanacaktır. Tahta b�r kaşığın küçük ucunu alın (b�r çubuk
veya küçük b�r spatula da �şe yarar) ve tüm tozun yağla b�rleşt�ğ�nden em�n
olun.
4. E v�tam�n� ve kalan H�nd�stan cev�z� yağı ekley�n ve 10-15 san�ye daha ka-
rıştırın. Bu noktada, karışım akıcı olacak. Y�ne tüm tozun dah�l ed�ld�ğ�nden
em�n olmak �ç�n tahta kaşık ucunu karıştırıcının kenarı boyunca gezd�r�n. Pü-
rüzsüz ve krems� b�r doku oluşturmak �ç�n gerek�rse tekrar karıştırın.
5. Karıştırıcı çalışırken suyu yavaşça ekley�n ve en az 30 san�ye �y�ce karışa-
na kadar karıştırın.
6. Toks�k olmayan, yen�den doldurulab�l�r sıkma tüpüne aktarın.
Hazırlık Süres�: 5 dak�ka
P�ş�rme zamanı: 10 dak�ka
Pors�yon: 4 k�ş�l�k b�r a�le �ç�n 5-7 gün (günde �k� kez kullanılır)
KULLANIMI VE SAKLAMA İPUÇLARI
D�ş macununun yarısını oda sıcaklığında, yarısını �se tazel�k açısından daha
sonra kullanmak üzere buzdolabında saklayın. 7-10 gün �ç�nde tüket�n. En �y�
oral h�jyen �ç�n günde �k� kez b�r çay kaşığı şekl�nde d�ş fırçanıza sıkın.
M�kroorgan�zmaların bes�n �stekler� yüksek yapılı
organ�zmalara kıyasla genel olarak daha azdır.
Değ�şen çevre şartlarına göre metabol�zmalarını
kolayca değ�şt�r�rler.
M�kroorgan�zmalar gel�şmek ve çoğalab�lmek �ç�n
su, enerj� kaynağı, azot kaynağı, v�tam�nler ve m�-
nerallere gereks�n�m duyarlar.
7.0 – 8.0 M�kroorgan�zmalar ortamın pH değer�n-
den etk�len�rken aynı zamanda ortamın pH değer�-
n� de etk�leyeb�l�r.
• Genel olarak bakter�ler�n gel�şeb�ld�ğ� pH aralık-
ları küf ve mayalara göre daha dardır.
• Bakter�ler daha seç�c�, en seç�c� olanlar �se pato-
jenlerd�r.
• Bakter�ler – nötral değerlerden (6.8-7.5) haf�f
as�t-alkal� (4.9) sınırlara doğru değ�ş�m göster�r.
Uygun olmayan pH koşullarında – hücre geç�r-
genl�ğ� ve enz�m akt�v�teler� olumsuz etk�len�r, pro-
te�n sentez� durur. – hücreler toks�k maddelere
karşı daha duyarlı hale gel�r – M�kroorgan�zmalar
da morfoloj�k değ�ş�klere neden olur, bazı �yonların
çözünürlüğüve m�kroorgan�zmaların bunlardan
yararlanmasını etk�ler.
Oganesson


Oganesson; s�mges� Og, atom numarası 118 olan yapay b�r elementt�r. Per�-
yod�k tablonun p bloğunda yer alır ve 7. per�yodun son element�d�r. Soy gazlar
olarak adlandırılan 18. grupta yer alsa da, bu gruptak� tek yapay elementt�r ve
d�ğer soy gazların aks�ne reakt�f olduğu tahm�n ed�lmekted�r. Keşfed�len ele-

mentler �ç�nde en büyük atom numarasına ve atom kütles�ne sah�p olanıdır.
Radyoakt�f b�r element olan oganesson, son derece kararsızdır. Öncek� tah-
m�nler�n aks�ne gaz değ�l, görel� etk�lerden ötürü normal koşullar altında b�r
katı veya yarı �letken (yarı metal) ya da b�r zayıf metal olduğu öngörülmekte-

d�r. Element�n, varlığı tey�t ed�lm�ş b�r �zotopu ya da sentezlenm�ş b�r b�leş�ğ�
bulunmamaktadır.
İlk olarak 2002'de, Dubna, Rusya'da bulunan Ortak Nükleer Araştırma Enst�-
tüsünde sentezlenen elemente ununokt�yum geç�c� adı ver�ld�. Aralık 2015'te,

Uluslararası Temel ve Uygulamalı K�mya B�rl�ğ� ve Uluslararası Temel ve Uy-
gulamalı F�z�k B�rl�ğ� ortak çalışma grubu tarafından tanınan dört yen� element
arasında yer aldı.