คำคล้องจอง

คำนำ

ภาษาไทย เป็นภาษาทม่ี คี วามเฉพาะในดา้ นความไพเราะงดงามเป็นจงั หวะ
คลา้ ยเสียงดนตรี มีเอกลกั ษณเ์ ปรียบเหมือนการร้อยดอกไมท้ ่ีตอ้ งคดั สรรเฉพาะดอกไม้
ท่ีดีท่ีสุด มาเรียงร้อยต่อเน่ืองกนั ดว้ ยความต้งั ใจ การสอนร้อยกรองให้กบั เด็กน้ัน
ตอ้ งให้เดก็ มีความคุน้ เคยกบั ถอ้ ยคาท่ีมีสมั ผสั คลอ้ งจอง ซ่ึงเด็กจะใชพ้ ูดในชีวิตประจาวนั
อยแู่ ลว้ อีกประการหน่ึงก็คือ ผจู้ ดั ทาตอ้ งการให้บทเรียนสาเร็จรูปเล่มน้ี เป็นส่ือการเรียน
การสอน ที่จะช่วยกระตนุ้ ให้นกั เรียนเกิดความสนใจ และฝึกการแตง่ คาประพนั ธ์อยา่ งง่าย ๆ
ไดด้ ว้ ยตนเอง

ในบทเรียนสาเร็จรูปจะประกอบดว้ ย แบบทดสอบกอ่ นเรียน - หลงั เรียน
เน้ือหาจะแบง่ ออกเป็นหลาย ๆ กรอบ มีคาถามทา้ ยกรอบและมคี าตอบท่ีเฉลยไวใ้ หผ้ ูเ้ รียน
ไดต้ รวจสอบความกา้ วหนา้ ในการเรียนแตล่ ะกรอบ ภาคผนวกจะมกี ระดาษคาตอบให้ผูเ้ รียน
ไดฝ้ ึกแตง่ คาประพนั ธ์ดว้ ย

ผูจ้ ดั ทาหวงั ว่า บทเรียนสาเร็จรูปเล่มน้ีคงจะเป็นประโยชน์ต่อผเู้ รียนและเป็ น
แนวทางให้ผูเ้ รียนเกิดความเข้าใจในเรื่อง คาสัมผสั คลอ้ งจองไดเ้ ป็ นอยา่ งดี

เอกสิทธ์ิ มุลคตุ ร

สำรบญั หน้ำ

จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ ก
คาแนะนาสาหรบั ผเู้ รียน ข
แบบทดสอบก่อนเรียนเรื่อง คาคลอ้ งจอง ๑
เน้ือเร่ือง
๓
บทเรียนสาเร็จรูป กรอบท่ี ๑ ๔
บทเรียนสาเร็จรูป กรอบท่ี ๒ ๕
บทเรียนสาเร็จรูป กรอบท่ี ๓ ๖
บทเรียนสาเร็จรูป กรอบที่ ๔ ๗
บทเรียนสาเร็จรูป กรอบที่ ๕ ๘
บทเรียนสาเร็จรูป กรอบที่ ๖ ๙
บทเรียนสาเร็จรูป กรอบท่ี ๗ ๑๐
บทเรียนสาเร็จรูป กรอบที่ ๘ ๑๑
บทเรียนสาเร็จรูป กรอบท่ี ๙ ๑๒
แผนภาพความคิด ๑๓
แบบทดสอบหลงั เรียนเรื่อง คาคลอ้ งจอง
ภาคผนวก ๑๖
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียนเร่ือง คาคลอ้ งจอง ๑๗
เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียนเร่ืองคาคลอ้ งจอง ๑๘
กระดาษคาตอบบทเรียนสาเร็จรูปเร่ือง คาคลอ้ งจอง (ฉบบั ที่ ๑) ๑๙
กระดาษคาตอบกอ่ นเรียน – หลงั เรียน บทเรียนสาเร็จรูป
เร่ือง คาคลอ้ งจอง (ฉบบั ท่ี ๒) ๒๐
แบบฝึกบทเรียนสาเร็จรูปเร่ือง คาคลอ้ งจอง (ฉบบั ที่ ๓)

ก

จุดประสงค์กำรเรียนรู้

เรื่อง คำคล้องจอง

๑. นกั เรียนบอกความหมายของคาคลอ้ งจองได้
๒. นกั เรียนบอกลกั ษณะคาคลอ้ งจองไดถ้ กู ตอ้ ง
๓. นกั เรียนเติมคาคลอ้ งจองท่ีกาหนดให้ไดถ้ กู ตอ้ ง
๔. นกั เรียนเติมคาหรือขอ้ ความในประโยคใหส้ มบรู ณ์ได้
๕. นกั เรียนเขยี นคาคลอ้ งจองในบทร้อยกรองได้

๖. นกั เรียนใชค้ าคลอ้ งจองแตง่ บทร้อยกรองอยา่ งงา่ ย ๆ ได้

ข

คำแนะนำสำหรับผ้เู รียน

๑. อ่านจดุ ประสงคข์ องบทเรียนใหเ้ ขา้ ใจ
๒. ทาแบบทดสอบกอ่ นเรียนตามความเขา้ ใจของนกั เรียน

ไม่ตอ้ งกงั วลวา่ ถกู หรือผิด
๓. บทเรียนเล่มน้ีมที ้งั หมด ๙ กรอบ ในแตล่ ะกรอบจะมเี น้ือหา

ใหน้ กั เรียนอา่ นกอ่ น แลว้ จึงทาแบบฝึก ซ่ึงอยทู่ า้ ยแต่ละกรอบ
๔. จากน้นั ให้เขยี นคาตอบลงในกระดาษแบบฝึกซ่ึงอยทู่ า้ ยเล่ม

๕. ให้นกั เรียนอ่านกรอบท่ี ๑ จนถงึ กรอบสุดทา้ ยอยา่ อ่านขา้ มกรอบ
และตอ้ งตรวจคาตอบดว้ ยทุกคร้ัง

๖. ให้ปฏิบตั ติ ามคาแนะนาในแต่ละกรอบและอ่านบทสรุป
ในกรอบสุดทา้ ย

๗. ใหท้ าแบบทดสอบหลงั เรียนเพือ่ ดูว่า นกั เรียนเขา้ ใจเรื่องทเี่ รียน
เพียงใด เป็นการประเมนิ ตนเองว่ามคี วามเขา้ ใจในเรื่องน้นั ๆ
มากนอ้ ยเพยี งใด

๘. เฉลยคาตอบดว้ ยตนเองดว้ ยความซื่อตรง ถา้ ไมเ่ ขา้ ใจ
ตอ้ งพยายามอกี คร้ัง ถา้ ยงั ไม่เขา้ ใจจริง ๆ ให้ถามครูเพ่ือขอคาแนะนา

๙. ห้ามขีดหรือเขยี นขอ้ ความใด ๆ ลงในบทเรียน

๑

แบบทดสอบก่อนเรียน บทเรียนสำเร็จรูป เรื่องที่ ๒ คำคล้องจอง

จำนวน ๑๐ ข้อ ๑๐ คะแนน เวลำ ๑๐ นำที

คำชี้แจง ให้นกั เรียนทาเครื่องหมาย X ทบั ตวั อกั ษรหนา้ ขอ้ ทีเ่ ห็นวา่

ถูกท่ีสุดเพยี งขอ้ เดียว

๑. คาใดเมอ่ื ใชเ้ ติมขอ้ ความแลว้ ไดค้ วามหมายถูกที่สุด

“ชา้ เป็น…………….. นานเป็นคณุ ”

ก. งาน ข. การ

ค. พาล ง. ตาล

๒. ขายผา้ เอา ………………….

ก. กาไร ข. หนา้ งาน

ค. หนา้ รอด ง. ทนุ คืน

๓. สวรรค์ …………นรก ……………

ก. ในใจ – ในอก ข. อยไู่ กล – อยใู่ กล้

ค. บนั ดาล – หมกไหม้ ง. ในอก – ในใจ

๔. เลือก…………..มกั ได้ ……………

ก. มาก – ของเสีย ข. นกั – แร่

ค. นกั – พลอย ง. รัก – ชงั

๕. จองหอง………ขน ข. ห้อง
ก. จอ้ ง ง. พอง
ค. สยอง

๒

๖. เง้ือ ………….. ราคาแพง
ก. งา่ ข. พร้า
ค. ผา้ ง. หนา้

๗. พระศกุ ร์ ………..พระ………… แทรก
ก. อม – เสาร์
ข. คาย – ราหู
ค. วนั – จนั ทร์
ง. เขา้ – เสาร์

๘. หุงขา้ วประชด………….ปิ้ ง…………...ประชดแมว
ก. ปลา – หมา
ข. หมา – ปลา
ค. มา้ – หมา
ง. ขา้ – มา้

๙. เอาหูไป………..เอา………..ไปไร่
ก. นา – ตา
ข. หา – นา้
ค. นา – ปลา
ง. ตา – นา

๑๐. “จงขยนั …..เพยี ร…….วชิ า ไปขา้ ง……เตบิ …….จะให้คุณ”
ก. หมนั่ – เรียน / หลงั – ใหญ่
ข. หมนั่ – เรียน / หนา้ – ใหญ่
ค. รกั – เพยี ร / หนา้ – โต
ง. อา่ น – เขยี น / หนา้ – ใหญ่

๓

กรอบท่ี ๑

สวสั ดคี รบั เพอ่ื น ๆ ทุกคน
วนั น้เี ราจะเรยี นเร่อื งคาคลอ้ งจอง

กนั นะครบั

เรมิ่ ท่ี สาระสาคญั ตรงน้กี อ่ น
ครบั

คาคล้องจอง เป็นคาทใ่ี ชส้ ระเสยี งเดยี วกนั หรอื มตี วั สะกด

มาตราเดยี วกนั เชน่

 พราว – ดาว / เดอื น – เลอื น
 หมไู ป – ไกม่ า / ตายาย – ขายผกั
 มอญซ่อนผา้ – ตกุ๊ ตาอยขู่ า้ งหลงั / ระวงั ดดี ี – ฉนั จะตหี ลงั
แตก

อยา่ งนี้เป็นต้น
ลกั ษณะการคลอ้ งจองจะเป็นดงั น้ี

O O / O O OO / OOO OOOOO/

แบบฝึ ก นกั เรียนฝึกเขยี นคาคลอ้ งจองลงในช่องวา่ งต่อไปน้ี

ใหไ้ ดค้ วามที่เหมาะสม (๕ คะแนน)
๑. ลูก ___ ___ เธอ
๒. หนกั ___ ___ สู้
๓. ท่า ___ ___ เหลว
๔. ชวั่ ช่าง ___ ___ ช่างสงฆ์
๕. กาแพงมี ___ ประ ___ มีช่อง

คำตอบกรอบท่ี ๑ ๔

กรอบที่ ๒

๑. ท่ำน – หลำน ๒. เอำ – เบำ

๓. ดี – ที ๔. ชี – ดี ๕. หู – ตู

เพ่อื น ๆ ทราบความหมายของคาคลอ้ งจองแลว้ นะครบั
. ต่อไปเราจะฝึกเขยี นคาคลอ้ งจอง เรมิ่ จาก …………

คาคลอ้ งจองท่ีมี ๑ พยางค์ ก่อน
ครบั
กลุ่มท่ี ๑ ใจ – ใคร ตี – ดี เพลยี – เปีย
เป็ นคาที่มีสระเสียงเดียวกนั
กลมุ่ ที่ ๒ กนิ – สนิ วาย – กาย พาน – จาน
เป็นคาที่มสี ระเสียงเดียวกนั มีตวั สะกดมาตราเดียวกนั
กลุ่มที่ ๓ สน้ิ – กลน่ิ หลงั่ – ดงั่ ปลม้ื – ดม่ื
เป็นคาท่ีมีสระเสียงเดียวกนั มตี วั สะกดมาตราเดียวกนั
แต่มเี สียงวรรณยุกตต์ ่างกนั

แบบฝึ กหัด

เรียน เถดิ ยำ ไทย ถำม วนั นำ ดี
ตำม ฉัน ทำ เขยี น เกิด ใจ นำ มี

คำสั่ง ใหน้ กั เรียนนาคาที่อยใู่ นกรอบมาจดั เป็น ๓ กลุ่มตามตวั อยา่ ง
(๓ คะแนน)

ตงั้ ใจทานะครบั ใจเยน็ ๆ และสงั เกต
รปู ลกั ษณ์ของคาดี ๆ นะครบั

๕

คำตอบกรอบที่ ๒ กรอบที่ ๓

๑. ยำ นำ ดี มี นำ ทำ
๒. เถดิ เกิด ไทย ใจ วนั ฉัน
๓. เรียน เขียน ถำม ตำม

การทเ่ี ราทราบว่าคาใดมคี วามคลอ้ งจอง คาใดไมค่ ลอ้ งจอง
น่คี อื ความพรอ้ มดา้ นทกั ษะในการแต่งบทรอ้ ยกรองนะครบั

มาเรมิ่ ท่ี คาคลอ้ งจอง ๒ พยางคก์ นั ตอ่ นะครบั
การพจิ ารณาคาว่าคลอ้ งจองกนั หรอื ไม่นนั้
สบื เน่อื งจาก คาคลอ้ งจอง ๑ พยางค์ นนั่ เอง

กลุ่มที่ ๑ คาคลอ้ งจอง ๒ พยางค์ มดี งั น้ี พยางคห์ ลงั ของกลมุ่ แรก
มเี สยี งคลอ้ งจองกบั พยางคแ์ รกของกล่มุ หลงั เช่น
สมศรี – ปรดี า / พาขวญั – จนั ทรเ์ พญ็ / เด่นเดอื น – เหมอื นฝัน

กลุม่ ที่ ๒ คาคลอ้ งจอง ๒ พยางค์ ทเ่ี สยี งพยางคห์ ลงั ของกล่มุ แรก
มเี สยี งคลอ้ งจองกบั พยางคห์ ลงั ของกล่มุ หลงั เชน่
ชว่ ยเหลอื – จุนเจอื (เหลอื มเี สยี งคลอ้ งจองกบั คาว่า เจอื )
อดุ หนุน – คา้ จุน (หนุน มเี สยี งคลอ้ งจองกบั คาว่า จุน)

แบบฝึ กหัด

ให้นักเรียนเลือกคำทีม่ เี สียงคล้องจองกับคำทีก่ ำหนดให้

เติมลงในช่องว่ำงให้เหมำะสม (๔ คะแนน)

๑. ทอ้ งฟ้า O O (ไกลตา , อากาศ , สดใส)

๒. สายธาร O O (ผ่านผนั , วนั วาน , หลง่ั ไหล)

๓. ดวงใจ O O (ดวงจิต , ชาวไทย , ผา้ ฝา้ ย)

๔. เบิกบาน O O (สราญใจ, ตระการ, หว่านไถ)

คำตอบกรอบที่ ๓ ๖

๑. อำกำศ ๒. ผ่ำนผัน กรอบท่ี ๔
๓. ชำวไทย ๔. ตระกำร

ต่อไปยากขน้ึ อกี นดิ นะครบั คาคลอ้ งจอง ๓ พยางค์
หรอื ๓ คา จะแบ่งเป็น ๓ กลมุ่ ดงั น้ี ครบั

กลมุ่ ท่ี ๑ เสยี งพยางคค์ าหลงั ของกลมุ่ แรก มเี สยี งคลอ้ งจองกบั พยางค์
แรก

ของกล่มุ หลงั เช่น

ครูใจดี มคี วามรู้ / นกั เรยี นดี มวี ชิ า
ต่อความยาว สาวความยดื
กลุ่มท่ี ๒ เสยี งพยางคห์ ลงั ของกลมุ่ แรก มเี สยี งคลอ้ งจองกบั พยางคท์ ่ี ๒
ของกลมุ่ หลงั เช่น

ทาตามใจ คอื ไทยแท้ / ความรูด้ ี เป็นศรศี กั ดิ์
ต่อตระกลู สมบรู ณ์ทรพั ย์

ถา้ เขา้ ใจแลว้ ทาแบบฝึกตอ่ เลยครบั

(๕ คะแนน)

๑. แดดออกจา้ O O O ก. สูงลิบลว่ิ

๒. ดาวบนฟ้า O O O ข. ผผี า้ ออ้ ม

๓. เจ็บในจิต O O O ค. จา้ บรรเจิด

๔. ผาน้าทพิ ย์ O O O ง. เพราะคิดมาก

๕. ตน้ ไมส้ ูง OOO จ. สกั ยงู ยาง

๗

คำตอบกรอบที่ ๔ กรอบท่ี ๕

๑. ข. ผีผ้ำอ้อม ๒. ค. จ้ำบรรเจิด
๓. ง. เพรำะคดิ มำก ๔. ก. สูงลบิ ลว่ิ ๕. จ. สักยงู ยำง

เพือ่ น ๆ จะจบั กลุ่มกนั เล่นต่อคาคล้องจองกนั
กไ็ ดน้ ะครบั น่าสนุกดคี รบั

คาคล้องจอง ๓ พยางค์ ยงั มตี ่ออีก ๑ กลุ่มครบั

กลุ่มท่ี ๓ เสยี งพยางคห์ ลงั ของกลมุ่ แรก มเี สยี งคลอ้ งจองกบั
พยางคส์ ุดทา้ ยของกลุ่มหลงั เช่น

เป็นนักเรยี น หมนั่ อา่ นเขยี น / ไปทะเล ฟังคล่นื เห่
ฟังเสยี งเพลง ฉันครน้ื เครง / มกี ลนิ่ หอม ผง้ึ บนิ ตอม

คาคลอ้ งจอง ๓ พยางค์ กลมุ่ ท่ี ๓ จะมคี วามพถิ พี ถิ นั ในการเลอื กคา
เพม่ิ ขน้ึ อกี นิดหน่งึ นะครบั แต่คงไม่ยากเกนิ ไปนะครบั

แบบฝึ กชุดต่อไปครับ

ให้หาคาคลอ้ งจอง ๓ พยางค์ มาเติมในช่องวา่ งโดยเสียงสัมผสั จะ

คลอ้ งจองพยางคใ์ ดกไ็ ด้ ในกล่มุ หลงั ใหถ้ กู ตอ้ งเหมาะสม

และไม่เป็นคาหยาบ (๔ คะแนน)

๑. เห็นแมวลาย OOO

๒. ทะเลงาม OOO

๓. คนไทยดี OOO ๘

๔. ข้นึ ปี ใหม่ OOO

คำตอบกรอบที่ ๕ (แนวคำตอบ) กรอบที่ ๖

๑. หำยวับไป อย่ทู ้ำยสวน ดูคล้ำยเสือ
๒. สีครำมสวย ยำมอสั ดง วำมวบั วำว
๓. มนี ำ้ ใจ รักพีน่ ้อง เย่ียมท่สี ุด
๔. ไปอวยพร ให้มีสุข เทีย่ วไหนดี

ตอ่ ไปกเ็ ป็นคาคลอ้ งจอง ๔ พยางคแ์ ลว้
นะครบั คอ่ ยทาความเขา้ ใจไปเร่อื ย ๆ นะ

ครบั

ต่อไปจะเป็นคาคล้องจอง ๔ พยางค์

กลมุ่ ที่ ๑ เสยี งพยางคห์ ลงั กลมุ่ แรก มเี สยี งคลอ้ งจอง
กบั พยางคแ์ รกของกลมุ่ หลงั เช่น

สาวน้อยน่ารกั ตกั ขา้ วใส่จาน / ทอ้ งไร่ทอ้ งนา กาบนิ เป็นฝงู
ผเี สอ้ื บนิ ไป ไกลสุดสายตา
กลุ่มท่ี ๒ เสยี งพยางคห์ ลงั กลุ่มแรก จะเลอ่ื นมาสมั ผสั กบั พยางคท์ ส่ี อง

ของกลมุ่ หลงั เช่น
เรยี นใหร้ อบรู้ คณุ ครูพร่าสอน / ในน้ามปี ลา ในนามขี า้ ว
อยแู่ บบเพยี งพอ ตามพอ่ สอนสงั่

ไมย่ ากครบั เพอ่ื น ๆ อ่านรอ้ ยกรองมาก ๆ นะครบั
อา่ นมากกเ็ กง่ ดา้ นการเขยี นคาประพนั ธม์ ากครบั

แบบฝึ ก เตมิ คาคลอ้ งจองให้ถูกตอ้ งและมีความหมายทีเ่ หมาะสม

(๔ คะแนน)

๑. เวลามคี า่ O O O O ๒. ฉนั รักคุณครู O O O O

๓. ฝนตกนกร้อง O O O O ๔. ฝึกหดั อา่ นเขยี น O O O O

คำตอบกรอบที่ ๖ (แนวคำตอบ) ๙

กรอบท่ี ๗

๑. อย่ำให้เสียไป ช้ำไม่ทันกำร มำให้ไวไว
๒. ดูแลสอนสั่ง รู้ทดแทนคณุ ผู้มีเมตตำ
๓. แหงนมองท้องฟ้ำ ยืนมองท้องนำ นวลน้องอย่ไู หน
๔. หมั่นเรียนหนงั สือ พำกเพยี รวชิ ำ ปรับเปลยี่ นแนวคดิ

นอกจากจะใหค้ วามสาคญั กบั สมั ผสั แลว้
ควรใหค้ วามสาคญั กบั ความหมายทเ่ี หมาะสมดว้ ยนะครบั เพอ่ื น

ๆ

กลุ่มท่ี ๓ คาคลอ้ งจอง ๔ พยางค์ เสยี งพยางคห์ ลงั กลุ่มแรก
เลอ่ื นมาสมั ผสั คลอ้ งจองกบั คาท่ี ๓ ของกลมุ่ หลงั เชน่

รจู้ กั พอเพยี ง ชว่ ยหลกี เลย่ี งจน / มเี หตุมผี ล ตอ้ งเป็นคนดี
กล่มุ ท่ี ๔ คาคลอ้ งจอง ๔ พยางค์ ท่มี เี สยี งพยางคห์ ลงั กลมุ่ แรกเล่อื น
มา

สมั ผสั คลอ้ งจองกบั คาท่ี ๔ ของกล่มุ หลงั เชน่
ดวงตาคอยดู คอยฟังดว้ ยหู / ทางานสานต่อ ไมม่ ที ดทอ้
ปู่ย่าตายาย ลกู หลานมากมาย

ทาความเขา้ ใจแลว้ มาทาแบบฝึกกนั ครบั

แบบฝึ ก ใหน้ กั เรียนเตมิ คาคลอ้ งจองให้ไดค้ วามหมายที่ถกู ตอ้ งเหมาะสม (๕ คะแนน)

๑. คิดดีทาดี OOOO

๒. ทอ้ งฟ้าแจ่มใส OOOO

๓. ฝนตกพราพรา OOOO

๔. เดก็ ไทยวนั น้ี OOOO

๕. มคี วามเอ้อื เฟ้ือ OOOO

คำตอบกรอบท่ี ๗ (แนวคำตอบ) ๑๐

กรอบที่ ๘

๑. ช่วยให้มสี ุข ในวันปี ใหม่ ทุกนำทีใจ
๒. จำกมำไกลบ้ำน ชุ่มช่ืนใจกำย นกร้องในป่ ำ
๓. ลงนำปกั ดำ ไปดูหมอลำ เวลำมืดคำ่
๔. ต้องรู้ช่ัวดี ปัญญำมำกมี ต้องเป็ นคนดี
๕. จติ ใจโอบเออื้ ขนึ้ รถลงเรือ แย้มยิม้ ทกุ เม่ือ

เพ่อื น ๆ เหน็ แนวทางการนาเอาคาคลอ้ งจอง มาใชใ้ นการแต่งคาประพนั ธ์
บา้ งแลว้ นะครบั เราจะนาคาคลอ้ งจองมาใชใ้ นบทรอ้ ยกรองไดอ้ ยา่ งไร

นกั เรยี นตอ้ งฝึกพดู คาคลอ้ งจองในทุกโอกาส หรอื ในสถานการณ์ตา่ ง ๆ

ตามความเหมาะสม เช่น นาช่อื เพ่อื นมาเขยี นเป็นคาคลอ้ งจอง , เตอื นในเรอ่ื ง
การเรยี น การคบเพอ่ื น อย่างน้เี ป็นตน้

แบบฝึ ก คำสั่ง ให้นกั เรียนเตมิ พยญั ชนะหรือคาใหม้ คี วามหมายถกู ตอ้ ง
ลงในช่องว่าง(๖ คะแนน)

มือของฉัน

มือของ_____น้ี ช่าง ___ จริงจริง

ทาได้ ____ส่ิง ไมเ่ ช่ือคอยดู

พนมมอื _____ ผู้ _____ และครู

มอื ของฉนั _____ ทกุ คนหนั มอง

(ฐะปะนีย์ นาครทรรพ)

บทกลอนทาใหส้ ิ่งไมม่ ชี ีวติ กลายเป็นสิ่งมชี ีวติ ได้ เช่ือหรือไม่

อ่ำนตรงนส้ี ิครับ จะได้คำตอบ

น้าเซาะรินรินหลากไหล ไมห่ ลบั เลยชวั่ ฟ้าดนิ หาย ๑๑
สรรพสัตวพ์ อฟ้ื นกว็ ่นุ วาย สลายซากเป็ นกากผงธุลี

ลานาภูกระดงึ : องั คาร กลั ยาณพงษ์

คำตอบกรอบที่ ๘ กรอบที่ ๙

ฉัน – ดี - หลำย
ไหว้ – ใหญ่ - ชู

บทร้อยกรอง แทรกอยู่ในเสียงเพลงทุกเพลง เม่ือดนตรีบรรเลง
มีควำมครื้นเครง นั่นคือเสียงขบั กล่อมจำกบทกลอน

บทสรปุ

การใช้คาคล้องจอง เป็นลกั ษณะหนึ่งของการเขียนบทรอ้ ย
กรอง

ซึ่งทาให้เกิดความไพเราะและมีความหมาย คาคล้องจองเป็น
คาที่ใช้

สระตวั เดียวกนั หรือมีตวั สะกดมาตราเดียวกนั รปู แบบของ
คาคล้องจองที่พบโดยทวั่ ไป มปี ริศนาคาทาย สานวนโวหาร
และสานวนไทย เป็นต้น

ใหเ้ พอ่ื น ๆ เขยี นเน้อื รอ้ งเพลง พรานไพร ลงในแบบฝึก
ฉบบั ท่ี ๓/๑ ทา้ ยบทนะครบั เพลงน้มี คี วามหมายดมี าก ทงั้ คาคลอ้ งจอง
และคาควบกล้า แลว้ อยา่ ลมื เขยี นคาคล้องจองจากเน้อื เพลงพรานไพร

ลงในแบบฝึกฉบบั ท่ี ๓/๒ ดว้ ยนะครบั

๑๒

แผนภาพความคดิ

คำคล้องจอง

คำคล้องจองท่ีมี คำคล้องจองที่มี
๑ พยำงค์ ๓ พยำงค์

กล่มุ ท่ี ๑ ได้ – ให้ กล่มุ ที่ ๑ สอนเสร็จแล้ว แก้วดีใจ
กลุ่มท่ี ๒ กิน - สิน กลุม่ ที่ ๒ ทาตามใจ คือไทยแท้
กลมุ่ ที่ ๓ เลื่อน – เพื่อน กลมุ่ ท่ี ๓ ฟังสิเธอ ใครละเมอ

คำคล้องจองที่มี คำคล้องจองท่ีมี
๒ พยำงค์ ๔ พยำงค์

กล่มุ ที่ ๑ แพรดำว – พรำวตำ กล่มุ ท่ี ๑ ในนำ้ มปี ลำ นำต้องมีข้ำว
กล่มุ ท่ี ๒ พายเรือ – หนีเสือ กลมุ่ ที่ ๒ ฉนั ชอบเขยี นกลอน ครูสอนเขา้ ใจ
กล่มุ ที่ ๓ ฝนตกนกร้อง เสียงดงั ก้องไพร
กลมุ่ ท่ี ๔ รถไฟเปิ ดหวดู แมวว่ิงจุกตูด

คาคล้องจองบางครงั้ ใช้ในการเขียนคาขวญั สุภาษิต คติ
เตือนใจต่าง ๆ หรอื ใช้ในการเล่นปริศนาคาทายกไ็ ด้ เพ่ือน
ๆ ฝึกบ่อย ๆ นะครบั จะได้จาไวใ้ ช้ในโอกาสต่อไป

๑๓

แบบทดสอบหลงั เรียน บทเรียนสำเร็จรูป เร่ืองที่ ๒ คำคล้องจอง
จำนวน ๑๐ ข้อ ๑๐ คะแนน เวลำ ๑๐ นำที

คำชี้แจง ใหน้ กั เรียนทาเคร่ืองหมาย X ทบั ตวั อกั ษรหนา้ ขอ้ ท่ีเห็นว่า
ถกู ที่สุดเพียงขอ้ เดียว
๑.
เง้ือ ………….. ราคาแพง
ก. งา่ ข. พร้า
ค. ผา้ ง. หนา้

๒. พระศกุ ร์ ………..พระ………… แทรก
ก. อม – เสาร์
ข. คาย – ราหู
ค. วนั – จนั ทร์
ง. เขา้ – เสาร์

๓. หุงขา้ วประชด………….ปิ้ ง…………...ประชดแมว
ก. ปลา – หมา
ข. หมา – ปลา
ค. มา้ – หมา
ง. ขา้ – มา้

๔. เอาหูไป………..เอา………..ไปไร่
ก. นา – ตา
ข. หา – นา้
ค. นา – ปลา
ง. ตา – นา

๑๔

๕. “จงขยนั …..เพียร…….วชิ า ไปขา้ ง……เตบิ …….จะใหค้ ณุ ”
ก. หมนั่ – เรียน / หลงั – ใหญ่
ข. หมนั่ – เรียน / หนา้ – ใหญ่
ค. รกั – เพยี ร / หนา้ – โต
ง. อ่าน – เขยี น / หนา้ – ใหญ่

๖. คาใดเมอ่ื ใชเ้ ตมิ ขอ้ ความแลว้ ไดค้ วามหมายถกู ท่สี ุด

“ชา้ เป็น…………….. นานเป็นคณุ ”

ก. งาน ข. การ

ค. พาล ง. ตาล

๗. ขายผา้ เอา ………………….

ก. กาไร ข. หนา้ งาน

ค. หนา้ รอด ง. ทุนคืน

๘. สวรรค์ …………นรก ……………

ก. ในใจ – ในอก ข. อยไู่ กล – อยใู่ กล้

ค. บนั ดาล – หมกไหม้ ง. ในอก – ในใจ

๙. เลือก…………..มกั ได้ ……………

ก. มาก – ของเสีย ข. นกั – แร่

ค. นกั – พลอย ง. รกั – ชงั

๑๐. จองหอง………ขน ข. ห้อง
ก. จอ้ ง ง. พอง
ค. สยอง

ภำคผนวก

๑๖

๙. ก ๑๐. ข

๖. ก ๗. ง ๘. ข

๑. ข ๒. ค ๓. ง ๔. ข ๕. ง

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน

เรื่องคำคล้องจอง

๑๗

๙. ข ๑๐. ง

๖. ข ๗. ค ๘. ง

๑. ก ๒. ง ๓. ข ๔. ก ๕. ข

เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน

เรื่องคำคล้องจอง

๑๘
ฉบบั ท่ี ๑

กระดำษคำตอบบทเรียนสำเร็จรูป
เรื่องท่ี ๒ คำคล้องจอง

โรงเรียน………………………………………………………………………..
ชื่อ…………………………………………ช้ัน………………เลขท…่ี .………..

คำชี้แจง ให้นกั เรียนเขียนคำตอบในแต่ละกรอบให้ถูกต้อง

กรอบท่ี คำตอบ



๑๙
ฉบบั ท่ี ๒

กระดำษคำตอบก่อนเรียน – หลังเรียน บทเรียนสำเร็จรูป
เร่ืองที่ ๒ คำคล้องจอง

โรงเรียน……………………………ปี การศึกษา……….. คะแนนท่ไี ด้
ช่ือ………………………………….ช้นั ………เลขท่ี…...
วชิ า………………….เร่ือง……………………………… ก่อนเรียน หลงั เรียน
วนั ที่…………เดือน……………………พ.ศ…………...
คะแนนเต็ม

ก่อนเรียน หลงั เรียน ง

ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค
๑. ๑.
๒. ๒.
๓. ๓.
๔. ๔.
๕. ๕.
๖. ๖.
๗. ๗.
๘. ๘.
๙. ๙.
๑๐. ๑๐.



แบบฝึ กบทเรียนสำเร็จรูป เร่ือง คำคล้องจอง ๒๐
ช้ันมัธยมศึกษำปี ท่ี ๓ ฉบบั ท่ี ๓ / ๑

โรงเรียน ……………………………………………………………………….

ช่ือ…………………………………… เลขที่……………… ช้นั ………….

*****************************************************************

คำส่ัง ให้นกั เรียนเขียนเน้ือร้อง เพลง พรานไพร จากใบประกอบความรู้
ลงในแบบฝึกให้ถกู ตอ้ ง

เพลง พรำนไพร
……………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………



๒๑

แบบฝึ กบทเรียนสำเร็จรูป เร่ือง คำคล้องจอง ฉบบั ที่ ๓ / ๒
ช้ันมัธยมศึกษำปี ท่ี ๓

โรงเรียน ……………………………………………………………………….

ชื่อ…………………………………… เลขท…ี่ …………… ช้ัน………….

*****************************************************************

คำสั่ง ใหน้ กั เรียนเขียนคาคลอ้ งจองจากเน้ือร้องเพลงพรานไพร ลงในแบบฝึกนะครับ

๑. คำคล้องจองพยำงค์เดยี ว
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
๒. คำคล้องจอง ๒ พยำงค์
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
๓. คำคล้องจอง ๓ พยำงค์
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
๔. คำคล้องจอง ๔ พยำงค์
……………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………

