คลื่นกลและคลื่นเสียง✨

คลื่นกล อ เ นค น อา ย สสารห อ เว กลาง อใ

พ งงานค น เค อน านไปไ

ควนประกอบ ของ น

การกระ ด ✗ นค น

p

ไชI ระยะทาง

องค น ✗
Q

m นค น ห อ คยอด น lcrest ) ดอ วน นห อ นบน ของ

ค นแ ละ ก

m อง ค น 1 roughl อ ดวน าง คของ น แ ละ ก

m การกระ ด l Displocement ) อ ระยะ เวลา สม ลด จาก แนว กลาง 1 แนว )

ไป ง แห งใด ๆ บนค น

มาก ค นm วง ก างของ พห อ แอม ด 1 Amplitude : A) อ ดระยะกระ า

ด ค นสมจาก แนว ลไป ง ห อ องค น โดยพ คงงานของ น

m ค นความ ยาว lwovelengthl ค นอ 1 เ น ระยะ ทาง ดจาก เฟส ง เฟส

ญ กษค นเ ยว นของ
ดไป แทน วย X

m เฟส l Phose ) ค นอ การ เ ยก แห ง บน โดย ความ ม น บ การ ดของการ

เค อน คของ น

m คาบ 1 Period :) ค น ค นอ เวลาของการ เ ด เ ด เวลา จาก เฟส ง เฟส

ค นของ อเ อง น ห วย เ น นา

• ความ l Frequency : F) ค นในอ นวน 1 ห วย เวลา ห วย เ น รอบ อ

นา ห อ เ รต l H 2)

ค น• ห า lwovefront ) ค นอ แนว ทาง เ นของ แห ง บน เฟสเ า น

ค น ค นค นในค น หขบวน ง อาจ ห า
ไห า และ ห า ด น จะ าง น เ า บ ความ ยาว

่ืลัก่ทัก่หักิต่ีท่ืล้น้ด็ก้น่ีก่ืล้นีม่ึน่ืลัก่ทีม่ีท่ืล่นำติดืค่ืล้น์ซิฮืรีทิว่ต็ป่นีม่น่ืลำจืค่ีถีทิว็ป่นีมัก่ืน่ต่ีท่ืลึถัว่ืล่ืลิกืค่ืล่ีท่ืลัจัก์ธัพัสีม่ืล่นำตีรืค์ณัลัส้ดัถ่ืลักีดึถัว่ีท็ป่ืลืค่ืล่ืลัล่ืล้ทืร่ืลัยุดุส่ีท่คีม่ีทัจืคูจิลืร่ืล้ว่ช่ืล่นำตัยุดัว่ีทืคัจูล่ต่ืลุส่ล่สืค่ืล้ทูล่ต่ืลุสัสืรูน่ีท่สืค่ืลืร่ืลัส่ืล้ท๋ํป่ืลัสัจ่ืล่ส้ด่ผ่ีท่ืล่ืลัล้ห่ืพัตืรัศ่ีท่ืล็ปืค

เค อน ค นอ เ นแสดง แนว ศ การ
หา ง ( Roy ) โดย งของ ของ

ค น จะ ค นศ ง ฉาก บ ห า เสมอ

ค นประเภท ของ กล

ค นและ ตาม ยาว llongitudindwove) เ น ค น ง านไปใน ว กลาง แ ว

เค อนใ เค อนอ ภาคใน วกลาง ค นของ เ น ค น เ ยง ค นสป ง
ตาม แนว ขนาน บ ศ การ

ค น• ตามขวาง 1 Tronsverse ผอบe) เ น ค น ง านไปใน ว กลาง

แ ว ใ อ ภาคใน เคว กลาง อน ค นเค อนง ฉาก บ ศทาง การ เ น ค น ตามขวางใน เ น เ อก
ค น แสง ของ

พฤ กรรมของค น ค น เป ยน ศทางโดย การ สะ อนเ อ ตก

m การ สะ อน ( Reflection )

นกระทบ ว

ค น• ตก กระทบ l Incidentwove ) ค น เค อน ไป กระทบ ง

ดขวาง

ค น เค อน• สะ อน l Reflectionwove ) ค น งก บ ออก มา จาก

ดขวาง

• การ กเห ( Refroction ) ค น เป ยน ศทาง เ อ เค อน จาก ว กลาง

ห งไป ง ก หวกลาง ง

ค น ค น• กเห ( Refroction ผอบ e) าน รอย อ เ าไปใน ว กลางให

ค น เค อน เ อยเ ยว• การ
เบน l Diffroctionl ขยาย วง ออก ๆ

m ค นการ รวม 1 Superposition ) เ อ ค น ค นสอง มา พบ น จะ เ ด การ รวม

ค น ค น อ ภาค ค นขณะ
พบ น จะ เ ด การ รวม การ กระ ด ของ ว กลางของ มา พบ น

ัก่ีท่ืลัตุนัจิกัก่ืล่ีท่ืลิกัก่ืล่ืล่ืม่ืล่ืร่ีท่ืล่ืล้ีล่มัต้ข่ต่ผ่ีท่ืลัห่ืล่ึนัตีอัย่ึนัต่ีท่ืล่ืมิท่ีล่ืลัหีก่ิสัล่ีท่ืล่ีท่ืล้ท่ืลีก่ิส่ีท่ืล่ีท่ืล่ืลิผ้ืพ่ืม้ทิท่ีล่ืล้ท่ืลิต่ืลืช้ส่ืล่ช่ืล่ีท่ืลิทัก้ัต่ีท่ืลัตุน้หำท้ลัต่ผ่ส่ีท่ืล็ป่ืลิร่ืลีส่ืล่ช่ืล่ีท่ืลิทัก่ีท่ืลัตุน้หำท้ลัต่ผ่ส่ีท่ืล็ป่ืล่ืล่ืล้นัก้ัติทีม่ืลีสัร่ืล่ีท่ืลิท้สืคีสัร

ค น ค น• การ รวม
แบบ เส ม ( Constructive interfernce ) ค น สอง

ใน นการ กระ ด
ศ เ ยว น แอม พ ด รวม จะ มาก

• ค นการ รวม แบบ ก ( Destructiveinterfernce ) ค น ค นสอง การ กระ ด

ใน ศ ตรง าม น แอมป ด รวม อย ลง

ความ ธรรมชา นและการ อง

w ความ ธรรมชา l Noturdfrequencyl ในความ การ นห อ แก ง

ของ ต ใด ๆ โดย วไป แ ว ต ห งก ช ด จะ า ความ ธรรมชา เฉพาะ ว า เสมอ

ms การ น อง l Resononcel เ ด น เ อ ใ ต นห อ แก ง วย ความ

ต นใเ า บความ เ า บ ความ ธรรมชา จะ
น วย แอมพ ด เ ม

้ึข่ิพ่ีทุจิล้ด่ัสุถัว้หำทิต่ีถัก่ท่ีถัก่ท่ีถ้ด่วืร้ัสุถัว้หำท่ืม้ึขิก้พ่ัส่ึน่คัติต่ีถ่คีมินุทุถัว้ล่ัทุถัว่วืร่ัส่ีถิต่ีถ้พ่ัสิต่ีถ้นูจิลัก้ขิทัจีม่ืล่ืลัห่ืล้ึขูปิลักีดิทัจีม่ืล่ืลิร่ืล

คลื่นเสียง อ ค นเ น เ ง กล เ ด จากการ นสะเ อน

ต เ อ ต ค นของ
นสะเ อน ใจะ เ ด การ ด ว และขยาย ว ของ เ ยง และ ก ง าน

ใน ไ ไว กลาง เ ยง สามารถ เ นทาง าน สสาร
าซสถานะ ของ เหลว และ ของ แ ง แ

สามารถ เ นทาง าน ญญากาศไ

วนประกอบ ของ เ ยง

" พแอม ด l Amplitud e) แอมปค นว แสดง พ ง งานของา ดง

ค น พแสดง า พ งงาน ของ ด พ คงงานของ น า อย ง า ง นอ
ามาก า แอบ

บ แห ง เ ดค น

m ความ l Frequencyl

• ระ บ เ ยง l Pitch ) อ เ ยง ง เ ยง ใ เ ยง ง

นเ ว เ ยง จะ ง ก า ต
แต างน นอ
ตบ ความ เ วใน การ นสะเ อน ของ าต

นสะเ อน นน า ห วย ด ความ ของ การ
อ นา หาก ความ มาก เ า ว

นงจะ ระ บ เ ยง เ า บ า ออก เ ๓ ฟ l Octov e) ห อ เ วง แปด

ค น" ความ ยาว lwovelongel ค นอ ระยะ ห าง ยอด สอง ยอด ด น

น ค น ค นเ ด ระห าง การ ด ว ของ
ค นเ ยง ( ค ายยอด
ในทะเล ) ง วงความ ยาว มาก

งความ ของ เ ยง ลง

พฤ กรรมของเ ยง

m การ สะ อนของ เ ยง ( Reflection sound ) เ อ เค อนเ ยง จาก ว กลาง

ค น นไปความหนาแ น อย ง ว กลาง ความหนาแ นมาก จะ การ สะ อนของ
เ ยง เ ด

เ ออ • เ ยง อง ( Echo ) อ การ สะ อน ของ เ ยง ก บ สามารถ งไ
าง ว กลาง ใ เ ด การ สะ อน ของ เ ยง มาก ก า 17 m

่วีส้ทิก้หำท่ีทัต่หู่ย่ืม้ดัฟัลีส้ทืค้กีส้ึขิกีส่ืล้ทีม่นีม่ีทัตัย้น่นีม่ีทัต่ีท่ืลีส่ืมีส้ทีสิตำ่ต่ิยีส่ีถีม่ืล่ช่ิย่ืล้ลีส่ืลัตัอ่ว้ึขิกักิต่ีท่ืล่วืค่ืลู่ค่ชืรัก่ท้ึขูสีสัดีมัต่ท้ึข่ีถีทิว่ตืท่ัส่ีถัว่นีม้ป่ัส่ีทุถัว่วูสีส็ร่ัสุถัว้ถุถัวืท่ัส็รักู่ย้ึขัก่ต­กำ่ตูสีส้หำทำ่ตีสูสีสืคีสัด่ีถ่ืลินำก่ลักู่ย้ึขำ่ตูส่ค่ึซ้น่คีม่ืลัลำ่ตูจิล้ถ่คีม่ืลัล่วูสูจิล้ถ่ืลัลัตูจิลีส่ส้ดุส่ผิด่ม่ต้ด็ข๊ก่ผิดีสัต่ผ่ัสูถีส่ืลัตัตัอิก้หำท็กืท่ัสุถัว่ืมุถัวืท่ัสิก่ีทิช่ืล็ปืค

เ ยว" การ เเบนของ ยง l Diffrationsound) ก จะ เ ด พ อม บ

ไ นการ สะ อนของ เ ยง เ ยง เ ยว เบน จะ อย ก า เ ม เพราะพ งงานของ เ ยง ลด ลง

ต น ตเ ยง จะ เ นทางไป พบ ไป ง
ขวาง ทาง ของ เ ยง เ ยง สามารถ เ น ทาง อม ขอบของ

านห งไ แ ต น ไง สามารถ น เ ยง

m การรวม คนของ น เ ยง lsuperpositionsoundwove ) เ อ ค น

เค อน ไปเ ยง จาก 2 แห ง เ ด ค นพบ น เ นค น พ 2 กษณะ
ใ เ ดการ รวม น ของ

ค น ปอ รวม นแบบ เส ม นห อ ก าง น แห ง
รวม นแบบ เส ม น เ ยก า พ 1 Antinodel

ค นแห ง เ ยง จะ ง และ แห ง รวม น แบบ ก าง น เ ยก า พ l Nod e) แห ง

เ ยง จะ เบา

ไการ นเ ยง

w ความ เ มของ เ ยง l Soundintensity )
• ง เ ยง l Powersoundwove ) อ ป มาณ พ งงาน เ ยง ง ออก จาก แห ง

เ ด เ ยงใน า ห วย เวลา ห วย เ น ล อ นา ห อ ต โดย นง เ ยง งตก ฉาก ลงบน า ห วย

• ความ เ ม เ ยง l Soundintensity ) เ นพ งงาน เ ยง ง ฉาก บน า ห วย

ในน า ห วย เวลา เ อ ให วย เ น ตรา ใอ ตาราง เมตร ( พ )
ง เ ยง เ ม น ความ เ ม เ ยง

เม น

ฃ ระ บ เ ยง l Sound Ieve 1)

• ระ บ เ ยง l Sound level ) เ น เ ยง ง เ ยง งเ ด จาก ความ

ความ เ ม เ ยง มาก จะ เ ยง ง มาก า ความ เ ม เ ยง อย ความ ง ของ เ ยง จะ อย ปก แ ว

ใ"

ความ เ ม เ พ
ไ น เ ม ใคน จะ
เ ยง จะ ปวด ความ เ ม 1 ผ ห วย เ น เด เบล ld B)

เ อวไป คน เ มไ น ระ บ เ ยง 0 dB บ ง เ ยง ระ บ เ ยง มาก ก า 120 dB เวลา นาน

อาจ ญเ ย ไการ น

ิย้ดีสูส่วีสัดีม่ีทีสัฟัร่ืมีสัด่ีทิย้ด่ิร่ัทิซ็ป่นีม้ต้ข่ีท่ิร้ต้อ้ข่ีทีสิย้ด้ลิต้น็กีสัด้นีส้ข้ถัดีสีมีส้ข่ิย่ีถิกำ่ตีสูสีส็ปีสัดีสัด้ึข่ิพีส้ข้หำท้ึข่ิพีสัลำก่ืม้ต่ตัว็ป่นีม่น่ีท้ืพ่น้ัต่ีทีสัล็ปีส้ข่ีท่ืพ่น้ัต่ีทีสัลำก์ตัวืรีทิว่ตูจ็ป่นีม่นีสินำก่ล่ัส่ีทีสัลิรืคีสัลำกีส้ขีสิย้ดีส้ีน่นำตับ่วีรัก้ลัหัก่ืล่ีท่นำตัดีส้ีน่นำตับิฏ่วีรักิรัก่ืล่ีท่นำตัก้ลัหืรักิรักืคัล์ธัล่ืล็ป่ืลักิก้หำทัก่ีท่ืลินำก่ลีส่ืลีม่ืมีส่ืลักีสิย้ดัย็ก้ักุถัวีม้ม้ดัล้ดัยุถัว้อิดีสีส้ักุถัวิดีสีสัลิด่ว่คิย้ด้ีล่ีทีสีส้ทัก้ริกัมีส้ีล

m ความ เ ยง ( Soundfrequency) อ เปนวนค ง ของการ ยนแปลง ความ น

โมเล ลบรรยากาศ ตาม การ ด และขยาย ของ อากาศใน า นา ห วย ด เ น รอบ อ นา ห อ เ รต (Hertz

ใ ม ง ง; Hz ) ความ เ ยง
ไ น เ ยง แหลม - าง น ความ ห อ เ ยง เ น เ ยง แหลม เ ยงความ

มห อ เ ยง เ นเ ยง คน วไป ไจะ น เ ยงใน วง ความ ประมาณ 20 - า0,000 Hz า ห อ งก า จะไ ไ

น และ ง น ไต ๆ จะ วง การ น เ ยง แตก าง น

ปรากฏการ น ๆ ของ เ ยง

ไ นm การ เ ยง สะ อน ก บ

• เ ยง สะ อน ก บ l Echo) อ เ ยง ไ น ไจะ ไ หายใน น แ
อ คงใน ระบบ ประสาท การไ น นานประมาณ 1- เอ นา
ใา เ ยง สะ อน เวลา เ นทาง มาก ก า 1- 10

นา ไจะ น เ ยง น ำ ก ค ง ห ง

• การ งวาน ห อ การ อง ของ เ ยง l Reverberotion ) เ น เ ยง สะ อนก บ

ก อเ องใมา เวลา อย ก า า - เอ นา จะ
าไ ไ น เ ยง น กค งห ง แ ไจะ นเ ยง

นานก า ปก

m การ น องของ เ ยง l Resononce) อ าอ การ ใ อากาศ ในก อง ห อใน

อ น วยความ ธรรมชา เ อยพ กนอากาศ จะ ใ เ ด เ ยง ง มาก น ก า ปก
วย แยม นมาก ๆ

น ใา " การ
เ ยกปรากฏการ ห อองของ เ ยง" การ เรา ความ เ ยง า เ า บ ความ ธรรมชา

พ กตของ ใน หวง เวลา ง สามารถ ใ ต น วย แอบ เ อยมาก น ๆ จน อาจ ใ ต เ ยหายไ

E

้ดีสุถัว้หำท่ืร้ึขิล้ด่ัสุถัว้หำท็ก่ึน่ชุถัวิต่ีถัก่ท่คีมีส่ีถ้ห่ีทืรีส้พ่ัส่ว้ีน์ณีริต่ว้ึขัดีสิก้หำท่ืร้ึขิล้ด่ัส็กิต่ีถ้ด่ัส่ทืร่ล่ย่ีท้หำท่ีทืคีส้พ้ัสิต่ว่ืน่ตีสิย้ด่ต่ึน้ัรีอำท้ันีสิย้ด่ม่วึสู้รีทิว่ว้น้ชัล้ทีส็ปีส้กืรัก่ึน้ัรีอํซ้ันีสิย้ดีทิว่วิด้ช้ทีส้ถีทิวิย้ดู่ย­งัย่ตีทัท้ด่มิย้ด่ีทีสืคัล้ทีสัล้ทีสิย้ดีส่ือ์ณัก่ต่ีทีสิย้ด่ชีม่ือิวีชีม่ิสิย้ด่ม้ีน่วูสืรำ่ต้ถ่ีถ่ชีสิย้ด่ัทุ้ทีส็ปำ่ตีสืรำ่ต่ีถีสีส็ปูสีสืรูส่ีถัก่ตุ่ทีสิย้ด้หำทีส่ีถ์ซิฮืรีทิว่ต็ปัว่นีมีทิวุกัฝัด่ีล้ัรำจืคีส่ีถ

m ๓ l Beot ) เ ด น เ อ เ ยง จาก แห ง เ ด สอง แห ง ความ าง นเ ก อย

เค อน เค อนใน ค นาน ว กลาง เ ยว น เวลา และ ศ เ ยว น จะ รวม นตามห กการ อน บของใ รวม

อไ เค อน าน ง ง บ เ น เ ยง ง อย ง อย ส บ น เ น งหวะ คง ว เ ยก า ต ของ เ ยง

เของ เรา สามารถ แยก ยง ๓ เ อ ความ ๓ าไ เ ด 7 เ รต

ปรากฏการ คอป เพลอ

m กร แห ง เ ด เ ยง เค อน โดย ง อ ง เ อ แห ง เ ด เ ยง เค อน

อเ า หา ง เ ยงใน อากาศเค อน เ าหา ง วย ตรา เ ว เ ยงคง เ ม แ นค น านห า แห ง เ ดจะ

ค น น อดก า เ ม ใ ความยาว
ลง ใง ผล ความ ง ไจะ น เ ยง แหลม น นค น านห ง แห ง เ ด จะ าง

ใ ค นนก า เ ม น ใยาว ง ผล ความ ไลงจะ น เ ยง ม น
ความ ยาว

" กร งเค อน โดย แห ง เ ด เ ยง อ ง ค นความยาว เ ยง จะ เ า เ ม

ไแ ความ เ ยง นจะ เป ยนแปลง เ อ เ าหา แห ง เ ด เ ยง นค น เ ยง ด นไ เ ว น พบ

ค น เ อนวน น
ในห ง ห วย เวลามาก น ใงผล ความ เ ยง ไ น ง น ออก จาก แห ง เ ด

ค น ค นในเ ยง น ให ง ห วย เวลา อย ลง ง ผ ความ
ด น มา ง ง จะ า ลง พบ นวน น

เ ยง ไ น ลง

ำ่ติย้ด่ีทีส่ีถ้ห่ัส้น่น่ึน่ืลัสำจ้ชัฟู้ผึถ่ีทักัถ่ืลัสีสินำก่ล่ืม้ึขูสิย้ด่ีทีส่ีถ้ห่ส้ึข่น่ึน่ืลัสำจ้ึข็ร้ดักัถีส่ืลัสีสินำก่ล้ข่ืม่ีลิย้ด่ีทีส่ีถ่ติด่ทีส่ืล่ินู่ยีสินำก่ล่ีท่ืลัฟู้ผีณ้ึขุ้ทีสิย้ดำ่ต่ีถ้ห่ส้ึข่ืล้หำทิด่วัก่หู่ยินำก่ลัล้ด่ืล้ัส้ึขีสิย้ดูส่ีถ้ห่ัส้ัส่ืล้หำทิด่วิชู่ยินำก่ล้น้ด่ืลัส่ติดีส็รัอ้ดัฟู้ผ้ข่ีท่ืลีสัฟู้ผ้ข่ีท่ืลีสินำก่ล่ืม่ินู่ยัฟู้ผ่ีท่ืลีสินำก่ลีณ์ร์ณ์ซิฮิก่ม่คีม์สีบ่ีถ่ืม๊ัสีบีสูหีส๊ํสีบ่วีรัต่ีทัจ็ปักัล่คัด่คัดีส็ป่ีทักู่ย่ึซัฟู้ผ่ผ่ีท่ืล้ด่ีท่ืล้หำท่ืลัท้ซัลัก็กักีดิทักีดัต่ผ่ีท่ืล้น็ลัก่ต่ีถ่ีท่ลินำก่ลีส่ืม้ึขิก๊ัสีบ

m กร ง ง และแห ง เ ดเ ยงเค อน ไ แ เค อน เ าหา น

เค อน เค อนออกจาก น ใน ศทางเ ยว น เวยขนาด ความ ว าง น ยกเ นกร แห ง เ ดเ ยง

ง สอง เค อน ไปทาง เ ยว น วย ความ เ ว เ า น

ประโยช ของ เ ยงใน าน างๆ

m การ เ นเ อ และ การ ประมง ใ ค นการป อย เ ยงความ ง จาก เค องโซนา lsonor)

ในการ ระ แห งของ ต ใน การ เ นเ อ ห อ การประมง เ น ระบบ ใ การ สะ อนค น เ ยงใ ค นเ ยง กป อย

เ อ ป างนทะเล กระทบ บ ง ดขวาง จะ สะ อน ก บมา ว บ ญญาณบน เ อ แ ว แปร ผลประมาณขนาด ระยะ าง

ใและ ความ กของ ต งห อ สามารถ นพบ ปลา

w การ แพท ค น ค นเ ยง ความ ง เ ยก า ล ตรา ซาว ( UHrosoun d)

ใ ใน ไ ค น ไป ค นโดยมา การ ตรวจ างกาย คน
ง โดยลตรา ซาว เ า บ เวณ องการ ตรวจ การ สะ อนของ จาก

เ อเ อ ค นอ ยวะเ าหมายห อ ไ ใล ตรา ซา จะ เหมาะ บการ ตรวจ
นสามารถ มา แปล ผล ฉาย ภาพ จอ

ดก นค นไ ไกระ ก และปอด ภาพ ใ ไล ตรา ชาว
จะ เด เพราะ อเ อ แ ง และ อากาศในปอด จะ

แ ธาใค น ค นสะ อน
ออก มา นอก จาก ล ตรา ชาว สามารถ สลาย วในไต เ น วนประกอบของ แคลเ ยมห อ

ในไต อ ต จะ า ด แ จ น กษา วย ค น ลตราซาวน ใ โดยว แตกสลาย เ น น เ ก และ บ ออก การ สสาวะ

ัปัข็ล้ิช็ป่ิน้หำท์ดัอ่ืล้ดัรับุจัป่ตัต่ผีดุต่รืรีซ่ส็ป่ิน้ช์ดัอ่ืล้ีน่ืล้ท่ม้หำท์ดัอ่ืลืลูด็ข่ีท่ืย้ืนัช่ม้ด่ีทูด้ชัก่ม์รัอ่ืล้ึขำน่ืย้ืนืร้ปัว่ืล้ท้ต่ีทิร้ข์ถัอ่ืล่ส้ข่ร้ช์ถัอ่ืล่วีรูส่ีถีส่ืลำน์ยูฝ้คืรำ้น้ตัวึล่ห่รูร้ลืรัสัรัต่ีทัล้ท็กีก่ิสัก่ืม้กู่ส่ลูถีส่ืลำ้น้ตีส่ืล้ท้ช่ีท็ปืรืริดุถัว่นำตุบ์ร่ืรูส่ีถีส่ืล่ล้ชืริด่ต้ดีส์นัก่ท็ร้ดักีด่ีท่ืล้ัทีสินำก่ลีณ้วัก่ต็ร้ดักีดิท่ีท่ืลัก่ีท่ืลัก้ข่ีท่ืล่ก้ด่ีท่ืลีสินำก่ลัฟู้ผ้ัทีณ