คู่มือการใช้งานโปรแกรม 12d Model

ค่มู ือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model เพ่อื งานถนน

คำนำ

คู่มือขั้นตอนการใช้งานโปรแกรม 12d Model ใช้ในการทำงาน Cross section และ Contour งาน
ถนน เปน็ ส่วนหน่งึ ของการฝกึ สหกิจและโครงงานการเรยี นรู้ร่วมกบั สถานประกอบการ ภาควชิ าครศุ าสตร์โยธา
คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ได้จัดทำขึ้นเพ่ือ
ประกอบการทำงานด้านการสำรวจในการทำงานถนน เพื่อลดขั้นตอนการทำงานสำหรับบุคลากรหรือผู้ท่ี
เกี่ยวข้องของบรษิ ัท D-CEM จำกัด เหมาะสำหรบั บคุ ลากรใหมแ่ ละผทู้ ส่ี นใจในดา้ นการสำรวจ

ผจู้ ัดทำหวังเปน็ อย่างย่ิงว่าคมู่ อื เล่มน้จี ะสามารถใชเ้ ปน็ ค่มู ือประกอบการทำงานเบอื้ งต้นได้ เป็นอย่างดี
สามารถอำนวยความสะดวกและเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่สนใจหากมีข้อเสนอแนะใดที่จะทำให้คู่มือเล่มนี้สมบูรณ์
ย่ิงขนึ้ ผูจ้ ัดทำขอน้อมรับเพอ่ื นำข้อมูลมาปรบั ปรงุ แก้ไขให้สมบรู ณ์ยง่ิ ขึ้นตอ่ ไป ดว้ ยความขอบพระคุณอยา่ งยงิ่

ก

คู่มอื การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

สารบัญ หนา้

เรื่อง ก

คำนำ ข
สารบัญ
การใช้งานโปรแกรม 12d Model 1

- ขน้ั ตอนการ Import file เขา้ สโู่ ปรแกรม 12d Model 4
- การตั้งคา่ Tins (Triangulated Irregular Network) หรอื 3d Surface 8
- ต้ังคา่ หน้าตัดถนน 17
- ขน้ั ตอนการ Explot 29
สรปุ
34

ข

ค่มู ือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

โปรแกรม 12d Model เป็นโปรแกรมสำหรับงานสำรวจ งานโยธา และงานออกแบบ
สามารถใช้งานได้ครอบคลุมหลากหลาย อาทิเช่น งานถนนและทาง งานรถไฟ งานก่อสร้าง งาน
สำรวจ โดย 12d Model สามารถนำเข้า และนำข้อมูลออก ของข้อมูลได้หลากหลายรูปแบบ รวมถึง
การสร้าง TERANCE MODEL เพื่อการคำนวณเส้นชั้นความสูงครอบคลุมฟังก์ชั่นการใช้งานที่
หลากหลายในฟังกช์ นั่ พืน้ ฐานในการทำงานสามารถตอบโจทย์การทำงานสำรวจไดอ้ ยา่ งครบวงจร

โดยการจัดทำคู่มือเล่มนี้จะเริ่มจากการอธิบายหลักการใช้งานในเบื้องต้น ในการใช้คำสั่ง
พื้นฐาน โดยเนื้อหาส่วนใหญ่แสดงถึงขั้นตอนการใช้โปรแกรม 12d Model เพื่องานถนน เช่น การทำ
Cross Section, การทำ Contour และการหาปริมาณดินถม

1

คูม่ อื การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

เรมิ่ ต้นการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- เลอื กโปรแกรม 12d Model บนหนา้ จอเพอ่ื เรม่ิ ตน้ โปรแกรม หนา้ จอเร่ิมต้นโปรแกรมจะแสดงขึ้นมา
- Click เลอื ก Project เพอ่ื ทำการสร้าง Folder

- Click New เพ่ือสรา้ งไฟล์ที่จะใชใ้ นการทำงาน

2

คู่มือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- Click เลอื ก Folder จากนัน้ เลือก Folder ท่ีตอ้ งการ Save
- จากนั้น ตั้งชอ่ื Project Name ท่ตี อ้ งการ Save
- Click New

- ขยายหน้าตา่ ง Plan Survey เพ่ือให้มีความสะดวกในการใช้งาน

3

คมู่ ือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- Click File เลือก Data input เพื่อ Import File
- จากนน้ั เลือก X Y Z และเลอื ก X Y Z S pt-id

- Click Folder เพอ่ื ค้นหา File งานท่เี ปน็ Excel นามสกลุ .csv

4

คมู่ ือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- จากนนั้ ทำการเปิด File โดยเลือก Open

- เลอื ก File Excel นามสกลุ .CSV
- Click Open

5

ค่มู อื การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- เลอื ก Format เพ่อื Set ต้ังคา่ รูปแบบในการทำงาน

- ใสต่ วั เลข ตาม Column ใน Excel เนื่องจาก
Ver text อย่ใู น Column ที่ 1
แกน X อย่ใู น Column ที่ 2
แกน Y อยใู่ น Column ท่ี 3
แกน Z อยใู่ น Coloumn ที่ 4

- เลอื ก Read เพ่ือบันทึกขอ้ มลู จากน้ัน หน้าจอจะแสดงผล Choice ok
- Click Finish

6

คมู่ ือการใช้งานโปรแกรม 12d Model

- หลังจาก Import File หนา้ ต่างจะแสดงผลดังนี้

7

ค่มู อื การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

การตั้งคา่ Tins (Triangulated Irregular Network) หรอื 3d Surface
Tins (Triangulated Irregular Network) เป็นการใชข้ อ้ มูลจุดและเสน้ เพ่อื สรา้ งพ้ืนผิว 3 มติ ิ

โดยแต่ละจดุ มคี วามต่อเน่อื ง เพ่ือใหเ้ ส้นสามารถเชือ่ มต่อกนั

- Click Tins (Triangulated Irregular Network) จากนน้ั เลอื ก Create เลอื ก Triangulate data
เพ่ือทำการตง้ั ค่าพ้นื ผวิ ของ Tins

8

คู่มือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- เลอื ก General จากนัน้ ตัง้ ชอ่ื Retriangulate Function ตามท่ตี อ้ งการ กด Enter 1 ครั้ง
จะได้ช่ือ Model for tin ทีช่ อื่ เหมือนกบั Retriangulate Function

- จากนัน้ ตั้งช่ือ Tin เลอื กสี Tin Colour ตามพนื้ ผวิ ท่ีตอ้ งการ
- Click Triangulate จากนน้ั Click Finish

- เมือ่ ตั้งคา่ Tins สำเรจ็ หนา้ จอจะแสดงผลเสน้ Contour ดงั ภาพทไ่ี ด้แสดง

9

คมู่ อื การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- Click Strings เลอื ก super alignments จากนน้ั เลือก Create super alignment
เพื่อสร้างเส้น alignment

- Click Basic เลือก General เปน็ การตงั้ พน้ื ฐานและจดั ตำแหน่งของ Alignment
- กรอกขอ้ มูลตามที่แสดง เพื่อเป็นการตง้ั คา่ บอกถึงเสน้ กึ่งกลางของถนน โดยการ ต้งั ชื่อ เสน้

Alignment ตง้ั ชอ่ื Model และเลอื กสีตามท่ตี ้องการ
- Click Create

10

คู่มือการใช้งานโปรแกรม 12d Model

- Click Add/Remover IPs

- เลือกจุดเรมิ่ ต้นของเส้น Alignment Click ซ้าย 1 ครั้ง จากนั้น Click ขวาและเลอื ก Accept
- เลือกจดุ สุดทา้ ยของเส้น Alignment Click ซา้ ย 1 ครงั้ จากน้ัน Click ขวาและเลอื ก Accept

11

คูม่ อื การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- จากนน้ั จะไดเ้ ส้น Alignment ดังแสดงในรปู

- เลอื ก Edit SA ALIGN > CTRL00
- เลอื ก HIPs Editor

12

คมู่ อื การใช้งานโปรแกรม 12d Model

- เลอื ก HIP Type เปน็ No curve ทกุ จดุ เนอ่ื งจากตวั อย่างงานถนนทีท่ ำไมม่ เี ส้นโค้ง
- Click Set เลอื ก Finish

- Click Edit SA ALIGN > CTRL00 เลือก Append VIP

13

คู่มอื การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- Click ซ้าย 1 ครัง้ ท่จี ุดท่ี 1 และClick ขวา เลอื ก Accept
- Click ซา้ ย 1 ครง้ั ทจี่ ุดท่ี 2 และClick ขวา เลือก Accept

- Click Edit SA ALIGN > CTRL00 เลอื ก VIPs Editor

14

คู่มอื การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- Click VIP Type เปลีย่ น No Curve เป็น Length และเปล่ียนค่าตามแบบ
- Click Set จากน้ัน Click Finish

- เมอ่ื Click Finish หน้าจอจะแสดงผลดงั น้ี ซึ่งในสว่ นท่ี 2 ของเสน้ ความยาวท่ี Set มีค่าเทา่ กบั
80 m.

15

คมู่ อื การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- Click Design เลอื ก Templates จากนนั้ Click Create/edit

16

ค่มู อื การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

ต้งั ค่าหน้าตดั ถนน
การตัง้ ค่างานถนนโดยโปรแกรม 12d Model โดยการเพิ่มขอ้ มูล Width (กวา้ ง) Height

(สงู ) Xfall% (คา่ Slope ) ไปเก็บไว้ในไฟล์ เพือ่ เปน็ ข้อมูลในการแสดงผล
- ตง้ั ชือ่ Template และ Click Finish

- ใส่ค่า Width (กวา้ ง) Height (สงู ) Xfall% (คา่ Slope )
- Name > Double Click > Click ขวา

17

คู่มอื การใช้งานโปรแกรม 12d Model

- Design > เลอื กไฟล์ Road > เลอื ก CR > Apply
- เลือก Insert below > เพ่มิ ค่าตามทแ่ี บบกำหนด > Click ขวา Name

18

คู่มอื การใช้งานโปรแกรม 12d Model

- Design > เลอื กไฟล์ Road > เลอื ก EC > Apply

- เลือก Insert below > เพ่มิ ค่าตามทแ่ี บบกำหนด > Click ขวา Name

19

คู่มอื การใช้งานโปรแกรม 12d Model

- Design > เลือกไฟล์ Road > เลือก ES > Apply

- Click Final Cut/Fill เพ่ือต้ังคา่ หน่วยให้เป็น Int ตามท่ตี อ้ งการซึ่งในระบบมีการ Set คา่ พนื้ ฐาน
โดยอตั โนมตั ิ

20

ค่มู ือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- โดยคา่ มาตรฐานท่รี ะบบ Set มดี ังน้ี
- Click Design เลอื ก Apply เลอื ก Apply MTF

21

คู่มือการใช้งานโปรแกรม 12d Model

- Click ลกู ศร
- Click ซ้าย ท่เี ส้น Alignment จากนัน้ Click ขวา เลือก Accept

22

คู่มอื การใช้งานโปรแกรม 12d Model

- ตั้งชือ่ Function Name และกด Enter 1 ครั้ง จากนั้นจะได้ ชอ่ื MTF File

- Click tin เลอื ก Select Tin เลอื ก EG

23

คมู่ ือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- Click Model เพ่อื ตรวจสอบ Layer ของ Cross section
- Click Model เพอ่ื ตรวจสอบ ภาพแสดงพนื้ ผวิ ถนน สี และ Model ของ Tin

24

คู่มือการใช้งานโปรแกรม 12d Model

- Click Tadpoles จากน้นั Click ลูกศร Create Tadpoles ออก
- Click Folder เลอื ก Open

25

คู่มือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- Click Modify left
- Click ซา้ ย 1 คร้ัง และ Click ขวา เลือก Fixed > Insert > Insert full template

26

คมู่ ือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- Click ABC เลือก Road Template เพอ่ื ใส่ Template

• หลังจากทีท่ ำครบทกุ ขน้ั ตอน Click Modify Right และทำตามข้ันตอน Modify Left
- Click Design เลือก Volumes > End Area > String tin to tin

27

ค่มู ือการใช้งานโปรแกรม 12d Model

- เลอื ก Original tin เปน็ EG เลอื กชอื่ ตามท่ไี ดต้ ง้ั คา่ ไว้
- เลือก Folder Range file ทเ่ี ป็น CUT-FILL.drf
- Model for faces และ Report file ตั้งช่อื ตามทต่ี ้องการ
- Click Volume

- ข้อมูลของปริมาตรดนิ ถม-ดนิ ขุดที่ได้

28

คมู่ อื การใช้งานโปรแกรม 12d Model

ขั้นตอนการ Explot
- Click File > Data output > DWG/DXF/DXB > DWG/DXF/DXB เพอ่ื Export เป็นนามสกลุ

DWG ซงึ่ ทำใหส้ ามารถเปิดใน AutoCAD

o เลอื ก View > 3D เพื่อเลอื ก View ท่ีต้องการ

29

ค่มู ือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- Click เลอื ก Export Metthod > Select Choice > 2013 Support (internal)

- Click File name > เลือก Browse เพ่อื เลอื ก Folder ท่ี Save File > Write < Finish

30

คมู่ อื การใชง้ านโปรแกรม 12d Model

- เม่ือ Save File สาเรจ็ จะได้ Contour ดงั ภาพท่ีแสดง

31

คู่มือการใช้งานโปรแกรม 12d Model

ตงั้ คา่ X plot
- Click X plot

- Click View > เลอื ก XS เพื่อเลอื ก View ทตี่ ้องการ
- เลอื ก Text Style ตามทต่ี อ้ งการ

32

คมู่ อื การใช้งานโปรแกรม 12d Model

- Click Plotter Type เปน็ DWG Select Plot > DWG > DWG Sectional Plot
- เมอื่ Set ค่า ทำการเลือก Plot และกด Finish

33

คมู่ ือการใช้งานโปรแกรม 12d Model

- เมอ่ื ปฏิบตั ติ ามลำดับขน้ั ตอนของคู่มือโปรแกรม 12d Model ทำให้ทราบถึงปรมิ าณดินถม
Profile Cross section และ Contour โดยนำไปใชใ้ นงานการก่อสร้างถนน เพือ่ ให้การกอ่ สรา้ ง
ถนนมคี ณุ ภาพและประสิทธิภาพ

Cross Section

Contour

34

คู่มือการใชง้ านโปรแกรม 12d Model

ปรมิ าณดนิ ถม

35

คูม่ อื การใช้งานโปรแกรม 12d Model