ศิลปะแต่ละยุค

ศิลปะบาโรก
Baroque Art

โยฮัน เฟอร์เมร์ พระราชวังแวร์ซาย สาวใส่ต่างหูมุก รูเบนส์,
(Johan (ค.ศ.1661-1691) (Girl with a Pearl A Garden of Love,
สถาปัตยกรรมแบบ Earring) เป็นภาพ
Vermeer) บาโรก สร้างขึ้นด้วย สีน้ำมันบนผ้าใบ
จิตรกรชาวดัตช์ หินอ่อน ในสมัยพระ เขียนสีน้ำมัน ใน ค.ศ. ค.ศ.1632 – 34
1665 ที่บางครั้งเรียก
เจ้าหลุยส์ที่14 ว่า "โมนาลิซาแห่งทาง
เหนือ" หรือ "โมนาลิซา
ของชาวดัตช์"



ศิลปะแบบบาโรคจะเน้นหนักไปทางธรรมชาติ แสดงความอ่อนไหว มีลวดลาย
ประดิษฐ์มาก ซับซ้อน จัดได้ว่าเป็นยุคที่มีการสร้างสรรค์งานศิลปะเพื่อการแสดงออกที่
เรียกร้องความสนใจมากเกินไป มุ่งหวังความสะดุดตาราวกับจะกวักมือเรียกผู้คนให้มา
สนใจศาสนา การประดับตกแต่งมีลักษณะฟุ้งเฟ้อเกินความพอดี คำว่าบาโรกมาจาก
ภาษาโปรตุเกสที่แปลว่า รูปร่างของไข่มุกที่มีสัณฐานเบี้ยว เป็นคำที่ใช้เรียกลักษณะงาน
สถาปัตยกรรม และจิตรกรรมที่มีการตกแต่งประดับประดา และให้ความรู้สึกอ่อนไหว

ศิลปะโรโคโค
Rococo Art

อังตวน วัตโต การเดินทาง The Orgy Scence ประติมากรรม
(Antoine ไปเกาะไซธีรา 3rd of the Rake’s แบจิอัส โดย ฟอลโคเนท์
Watteau, (A Pilgrimage Progress, ค.ศ. 1734 (ค.ศ.1760-1780 )
to Cythera), โดย วิลเลียม โฮการ์ธ เป็นประติมากรรม
1684 – 1721) หินอ่อน ที่ใช้ตกแต่งมี
ค.ศ. 1717 ขนาดสูงเพียง 38 ซม.
สีน้ำมันบนผ้าใบ
โดย อังตวน วัตโต


ศิลปะโรโกโก หรือบางครั้งก็เรียกกันว่า "ศิลปะแบบหลุยส์ที่ 14" ศิลปะโรโกโกเริ่ม
พัฒนามาจากศิลปะฝรั่งเศส และการตกแต่งภายในเมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 18 ห้องที่
ออกแบบแบบโรโกโกจะเป็น เอกภาพ คือทุกสิ่งทุกอย่างในห้อง ไม่ว่าจะเป็นผนัง เครื่อง
เรือน หรือเครื่องประดับ จะออกแบบเพื่อให้กลมกลืนกันอันหนึ่งอันเดียวกันมิใช่จะอิสระต่อ
กัน คือไม่มีสิ่งใดในห้องนั้นที่นอกแบบออกมา ภายในห้องจะมีเครื่องเรือนที่หรูหราและ
อลังการ รูปปั้ นเล็ก ๆ แบบประดิดประดอย ภาพเขียนหรือกระจกก็จะเป็นกรอบลวดลาย
และ พรมแขวนผนัง ที่ถ้าแยกอะไรออกมาก็จะทำให้ห้องนั้นไม่สมบูรณ์แบบ ศิลปะโรโกโก
ถูกแทนที่ด้วย สถาปัตยกรรมฟื้ นฟูคลาสสิก ในเวลาต่อมา เป็นผลงานศิลปะที่สะท้อนความ
โอ่อ่า หรูหรา ประดับประดาตกแต่งที่วิจิตร ละเอียดลออ เรื่องราวเกี่ยวกับเทพนิยายโบราณ
ความรื่นเริงยินดี ความรัก กามารมณ์

ศิลปะแบบ
นีโอคลาสสิก
NEO
CLASSIC

ฌัก-หลุยส์ ดาวีด Oath Of The Horatii ประติมากรรม ประตูชัยฝรั่งเศส
Jacques-Louis จิตรกรรมสีน้ำมันบน จอร์จ วอชิงตัน ค.ศ.1806 เป็นอนุสรณ์
David ศิลปินชาว ผ้าใบ โดย จาค หลุยส์ โดย โฮราติโอะ สถานที่สำคัญในกรุง
ฝรั่งเศส (1748 - 1825) เดวิด มีการจัดองค์ กรีนอฟ ในประเทศ ปารีส ประเทศฝรั่งเศส
เป็นศิลปินในยุคนีโอ อเมริกา มีลักษณะคล้า ฌอง ชาลแกร็งเป็นผู้
คลาสสิก ที่มีชื่อเสียงใน ประกอบภาพเหมือนการ
ช่วง การปฏิวัติฝรั่งเศส แสดงละครบนเวทีและ ยโสเครติส ออกแบบ ในรูปแบบ
และยังเป็นจิตรกรใน ศิลปะคลาสสิคใหม่ ที่ได้
จักรพรรดินโปเลียนที่ 1 นิยมใช้ภาพ
สถาปัตยกรรมที่ใหญ่โต ดัดแปลงมาจาก
สถาปัตยกรรมโรมัน
เป็นพื้นหลัง
โบราณ

ศิลปะแบบนีโอคลาสสิก (Neo-Classic) เป็นรูปแบบศิลปะที่ได้รับอิทธิพลมาจาก
การที่ชาวฝรั่งเศสเกิดการต่อต้านระบบฟิวดัล หรือระบบศักดินาสวามิภักดิ์
(Feudalism) ที่แบ่งชนชั้น จากปัญหาทางการเมืองดังกล่าว เป็นสาเหตุสำคัญส่วน
หนึ่งที่ทำให้ชาวยุโรปกลับมาสนใจในศิลปะแบบคลาสสิกอีกครั้งหนึ่ง

คำว่า Neo แปลว่า ใหม่ หรือ New ส่วน Classic มาจากชื่อเรียกศิลปะกรีกยุค
คลาสสิค ซึ่งเป็นยุคที่ศิลปะมีความสวยงามอย่างมาก ลักษณะของศิลปะแบบนีโอคลาส
สิกจึงมีแนวคิด และการสร้างงานลอกเลียนจากศิลปะยุคโบราณแทบทุกอย่าง พบมาก
ในยุโรปและได้รับความนิยมมากในประเทศฝรั่งเศส

ศิลปะแบบ
โรแมนติก
Romanticism

เออแฌน เดอลาครัว แพแห่งเมดูซ่า ภาพเหมือนของชายคน
(Eugène Delacroix) Scène de Naufrage หนึ่ง Portrait of a Man
เป็นศิลปินคนสำคัญใน เรือบรรทุกทาส หรือ ภาพเหมือนของ
ภาพวาดสีน้ำมันใน (The Slave Ship) ชายโพกหัวแดง
ยุคนี้ มีผลงานภาพ ปี1818–19 โดยจิตรกร ค.ศ. 1839 สีน้ำมัน Portrait of a Man in
เขียนที่สะท้อนความ ชาวฝรั่งเศส เป็นภาพวาด วิลเลียม เทอเนอร์
รู้สึกเจ็บปวดบอบช้ำ ขนาดเกินจริงที่แสดงให้ (Josept Mallord Red Turban ภาพเขียน
จากภาวะสงครามที่ เห็นภาพการอับปางของ William Turner) สีน้ำมัน โดย ยัน ฟัน ไอก์
สร้างอารมณ์สะเทือน เรือรบฝรั่งเศส Méduse
จิตรกร ชาวดัตช์
ใจของผู้ชม

ศิลปะแบบโรแมนติก หรือจินตนิยม เกิดขึ้นตั้งแต่ตอนปลายคริสต์ศตวรรษที่ 18
เป็นศิลปะที่ให้ความสำคัญกับอารมณ์ความรู้สึก และธรรมชาติ โดยลดความเชื่อในเรื่อง
เหตุและระเบียบแบบแผน รวมทั้งให้ความสำคัญแก่มนุษย์ในฐานะเป็นปัจเจกบุคคล
มากกว่าส่วนรวม รวมทั้งแฝงความรู้สึกชาตินิยมไว้ด้วย

ปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการเกิดศิลปะแบบโรแมนติก คือ การเปลี่ยนแปลง
ทางการเมือง เศรษฐกิจและสังคมในสมัยนั้น โดยเฉพาะความคิดแบบเสรีประชาธิปไตย ซึ่ง
เป็นสาเหตุหนึ่งที่นำไปสู่การปฏิวัติใหญ่ในฝรั่งเศส ค.ศ. 1789 และการปฏิวัติอุตสาหกรรม
ในยุโรปส่งผลให้โลกทัศน์ของชาวยุโรปเปลี่ยนแปลงไป ต่างผ่อนคลายการยึดมั่นใน
ระเบียบกฎเกณฑ์ของสมัยคลาสสิก ละทิ้งสมัยแห่งเหตุผล แต่กลับแสดงออกอย่างเสรี
ทางด้านอารมณ์ ความรู้สึกและความต้องการของตน แม้จะไม่มีเหตุผลหรือไม่มีจริงก็ตาม

ศิลปะแบบ
เรียลิสม์
REALISM

โดเมียร์ The Gleaners คือ A Bar at the The Burghers of
(Daumier) หรือ โอ ผลงานของศิลปิน Folies-Bergère Calais ประติมากรรม
(Le Bar aux Folies- โดย Auguste Rodin,
โนเร โดมิเย ชาวฝรั่งเศสคน Bergère) 1882.
(Honore สำคัญแห่งลัทธิ จิตรกรรมสีน้ำมันบน (1884–1889)
Daumier ค.ศ. สัจนิยม (Realism) ผ้าใบโดย Édouard ในวิคเตอร์ทาวเวอร์
1808-1879) อย่าง Jean- ลอนดอน ประเทศ
François Millet Manet

อังกฤษ




ศิลปะเรียลลิสม์ (Realism) หรือ ศิลปะสัจนิยม โดยทั่วไปหมายถึง การสร้างงานที่
เหมือนจริงดังที่ปรากฏอยู่ในธรรมชาติ รวมถึง การสร้างสรรค์ภาพงานในเชิงวิพากษ์
วิจารณ์สังคม (socially critical images) ภาพเกี่ยวกับชีวิตของคนเมืองและชนบท
พวกชาวไร่ชาวนาในช่วงยุคสมัย จากประสบการณ์ตรงของชีวิต เช่น ความยากจน การ
ปฏิวัติ ความเหลื่อมล้ำในสังคม โดยการเน้นรายละเอียดเหมือนจริงมากที่สุด

ศิลปะแบบอิม
เพรสชันนิสม์
Impressionism

โกลด มอแน บ่ายวันอาทิตย์บน อาหารกลางวัน นักคิด The Thinker
(1840 – 1926) เกาะลากร็องด์ฌัต บนสนามหญ้า โดย โรแดง Auguste
เป็นจิตรกรลัทธิประทับ 1884 - 1886 Lunch on Rodinเป็นงาน
ใจ และเป็นจิตรกรคน the Grass
สำคัญของประเทศ เป็นภาพเขียนสีน้ำมัน ประติมากรรมที่แสดง
ฝรั่งเศสเป็นผู้ริเริ่ม โดยฌอร์ฌ-ปีแยร์ วาดโดย มาเนท์ พื้นผิวที่ขรุขระแสดงถึง
ศิลปะในลัทธิประทับใจ เซอรา จิตรกรชาว Edouard Manet
อารมณ์เก็บกดและ

ฝรั่งเศส โดยใช้ 1863 ทรมานภายในใจ

เทคนิคการผสานจุดสี
ศิลปะแบบอิมเพรสชันนิสม์ จะมุ
่งเน้นถึงการวาดภาพที่จับซึ่งสายตาสัมผัสรับรู้ในช่วง
ณ.เวลานั้นและเป็นช่วงเวลาที่ฉับพลัน และจะมีการแยกแยะสีที่จะเข้ามาประกอบกันเข้าเป็นแสงที่
ส่องต้องสิ่งต่าง ๆ ทำให้เกิดพื้นผิวภาพที่เต็มไปด้วยสีสันที่แปรเปลี่ยนเป็นภาพที่เต็มไปด้วยความ
เคลื่ อนไหวไม่หยุดนิ่ง
ลักษณะของภาพวาดแบบอิมเพรสชั่นนิสม์ คือ การใช้พู่กันตระหวัดสีอย่างเข้ม ๆ ใช้สีสว่าง
ๆ มีส่วนประกอบของภาพที่ไม่ถูกบีบ เน้นไปยังคุณภาพที่แปรผันของแสง (มักจะเน้นไปยัง
ผลลัพธ์ที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของเวลา) เนื้อหาของภาพเป็นเรื่องธรรมดาๆ และมีมุมมองที่
พิเศษ
จิตรกรแนวอิมเพรสชั่นนิสม์ ได้ฉีกกรอบการวาดที่มาตั้งแต่อดีต มักจะวาดภาพกลางแจ้ง
มากกว่าในห้องสตูดิโออย่างที่ศิลปินทั่วไปนิยมกัน เพื่อที่จะลอกเลียนแสงที่แปรเปลี่ยนอยู่เสมอใน
มุมมองต่าง ๆ ศิลปะลัทธิประทับใจ ( Impressionism ) ศิลปะแห่งความงดงามของประกายแสง
และสี

ศิลปะแบบโพสต์-
อิมเพรสชันนิสม์
(Post-
Impressionism)

ฟินเซนต์ แวนโก๊ะ ไอริส (Irises) เป็นภา ราตรีประดับดาว ราตรีประดับดาวเหนือ
1853 - 1890 จิตรกร พเขียนสีน้ำมันที่เขียน (The Starry แม่น้ำโรน (Starry
โดยฟินเซนต์ ฟัน โคค Night Over the
ชาวดัตช์ ผลงานมี Night) เป็นภาพ
ลักษณะเด่นเป็นสีสัน จิตรกรชาวดัตช์ เขียนสีน้ำมันที่เขียน Rhone) เป็นภาพเขียน
จัดจ้านและงานพู่กันที่
โดยฟินเซนต์ ฟัน สีน้ำมันที่เขียนโดยฟิน

ฉวัดเฉวียนแฝง โคค เซนต์ ฟัน โคค จิตรกร
อารมณ์ชวนประทับใจ
ชาวดัตช์




ศิลปะแบบโพสต์– อิมเพรสชันมิสม์ นั้นเกิดขึ้นทางเหนือของยุโรปโดยที่ศูนย์กลาง
อยู่ที่ประเทศเยอรมัน

ศิลปะแบบโพสต์– อิมเพรสชันมิสม์ จะมุ่งการแสดงออกทางความรู้สึก อารมณ์ จิต
วิญญาณมากกว่ามุ่งนำเสนอความเป็นจริงทางวัตถุ สื่อผ่านการใช้สีที่รุนแรงและเกินความ
เป็นจริง โดยเน้นความพอใจของศิลปินเป็นหลักไม่ยึดถือกฏเกณฑ์ และธรรมเนียมใด ๆ ใน
อดีตเลย สีที่ใช้นั้นจะสื่อถึงพลังที่ถูกบีบคั้นบังคับกดดันที่อยู่ในความรู้สึกนึกคิดของจิตใจ
คน เป็นการปดปล่อยอารมณ์ผ่านสีและฝีแปรงที่ให้ความรู้สึกที่รุนแรงกดดัน ฝีแปรงที่
อิสระ

ศิลปะคิวบิสม์
(Cubism Art)

ปาโบล ปิกาโซ Les Demoiselles d’ ผู้หญิงร้องไห้ Houses at
(1881 – 1973) Avignon. 1970. ภาพ The Weeping L’Estaque
Woman ภาพ L’Estaque,
จิตรกรเอกของโลก วาดสีน้ำมันบนผ้าใบ เขียนสีน้ำมันบน August, 1908
เป็นศิลปินที่มี ของ Pablo Picasso. ผ้าใบโดย Pablo ภาพวาดสีน้ำมันบน
พรสวรรค์ในการ จิตรกรชาวสเปน Picasso 1937 ผ้าใบ ของGeorges
สร้างสรรค์มากที่สุดใน
คริสต์ศตวรรษที่ 20
Braque



เป็นการค้นหาความงามจากรูปทรงของเหลี่ยม ลูกบาศก์ ค้นหาโครงสร้างตาม
ความจริงที่เป็นแท่ง ๆ มากกว่าจะไปเน้นที่รายละเอียดในธรรมชาติ ถือเป็นการสร้างสรรค์
งานศิลปะที่แสดงให้เห็นวัตถุธาตุมิใช่แค่การเลียนแบบวัตถุ เพราะยังคงมีเนื้อหาและเรื่อง
ราวในภาพอยู่ อาจถือได้ว่าเป็นศิลปะที่พยายามเชื่อมโยงทั้งทางความคิดและสายตาเข้าด้วย
กันเพราะการสร้างผลงานทางศิลปะแบบคิวบิสม์นั้นเป็นการสร้างรูปทรงเรขาคณิต โดย
การหาโครงสร้างแยกย่อยแล้วนำมาประกอบเข้ากันใหม่ โดยสีที่ใช้จะใช้สีมัว ไม่สด ไม่
รุนแรง เป็นสีแบน ๆ หรือบางทีจะนำโครงสร้างด้านหน้าและด้านหลังมาประกอบพร้อม ๆ
กันเพื่อให้สามารถเห็นวัตถุนั้นทั้งสองด้านได้ในคราวเดียวกันและเห็นถึงความตื้นลึกของ
ภาพแม้อยู่ในระนาบเดียวกัน ซึ่งศิลปะแบบคิวบิสม์นั้นเป็นอีกหนึ่งวิธีการแก้ปัญหาของภาพ
เขียนที่มีเพียงสองมิติและตาเห็นได้แค่ด้านเดียว โดยหลักของศิลปะแบบคิวบิสม์อยู่ที่กฎ
ของการควบคุมความรู้สึก อารมณ์และการแสดงออกที่ต้องมีการพิจารณากลั่นกรองเสีย
ก่อน

อนาคตนิยม
(Futurism)

จาโกโม บัลลา The City Rises Abstract Dynamism of a
(Giacomo Balla) (La città che sale) speed + sound Dog on a Leash
ศิลปินชาวอิตาลี ซึ่งถือ (1910) ของ อุมแบร์ (1913–1914) (1912) ของ จัลโคโม
ได้ว่าเป็นจิตรกรที่ โต โบชชิโอนี ของ จาโคโม บัลลา บัลลา (Giacomo
สำคัญที่สุดของลัทธิ (Umberto (Giacomo Balla), Balla), สีน้ำมันบน
ฟิวเจอริสม์ มีช่วงเวลา Boccioni),
การทำงานตามแนว สีน้ำมันบนผ้าใบ ผ้าใบ
สีน้ำมันบนผ้าใบ
ทางฟิวเจอริสม์
ยาวนาลั
นททีธ่ิสนุี้ดมีความเชื่อว่า ชีวิตปัจจุบันเกี่ยวข้องกับความเร็ว เครื่องจักร เครื่องทุ่น
แรงต่างๆ ศิลปินมักมีการวาดภาพที่แสดงความเร็วของคนหรือสัตว์ เครื่องจักร โดย
พยายามเน้นความหมายของอนาคต
เป็นศิลปะที่เกิดขึ้นในประเทศอิตาลี โดยศิลปินชาวอิตาเลียน แนวคิดของศิลปะ
ไม่เกี่ยวกับเรื่องสตรีเพศ ไม่สนใจภาพเปลือย ความงามที่ถือว่าเป็นแนวทางการทํางานของ
ลัทธินี้ คือ เรื่องของความเร็ว วิทยาศาสตร์ เทคนิควิชาการต่างๆ ศิลปินลัทธิฟิวเจอร์ริสม์นี้
ไม่เห็นด้วยกับความคิดเฟ้อฝัน หรือการหยุดนิ่งอยู่กับที่ จะมีแรงบันดาลใจเกี่ยวกับความ
งามจากเครื่องไฟฟ้า รถยนต์ หรือเครื่องบิน นอกจากนี้ยังยึดหลัก 2 ประการ คือ ความ
เคลื่อนไหวของร่างกายในอวกาศ และความเคลื่อนไหวของวิญญานในร่างกาย หรืออาจ
กล่าวได้ว่า เป็นศิลปะที่ยึดเอาทฤษฎี เกี่ยวกับพลังความเคลื่อนไหวที่รุนแรง โดยได้
แสดงออกมาด้วยวิธีเขียนภาพที่เต็มไปด้วยความเคลื่อนไหว ความอึกทึกครึกโครม ความ
สับสน อลหม่าน

ศิลปะนามธรรม
(Abstact Art)

วาสซิลี คานดินสกี Composition 7 Composition 10 Improvisation 27,
(Wassily (1913) (1939) Garden of Love II
(1912)
Kandinsky)
(1866 - 1944)
เป็นศิลปินสมัยใหม่คน
สำคัญผู้บุกเบิกศิลปะ
แนวนามธรรมขึ้นมา
เป็นคนแรกๆ ของโลก

ศิลปะนามธรรม หมายถึง ศิลปะที่แสดงถึงทัศนคติที่เกี่ยวข้องกับจิตใจ เป็น
ศิลปะที่ไม่ได้แสดงถึงความสมจริงของสีสัน รูปภาพ และสภาพแวดล้อม แต่ศิลปินเลือกที่
จะนำเสนอความคิดอย่างอิสระผ่านการสร้างสรรค์ภาพ ที่เน้นอิสระของเส้นสี รูปร่างที่
แปลกใหม่ การตัดต่อ ตัดทอนรูปทรงขึ้นมาใหม่ ที่ไม่ได้จำกัดอยู่บนรูปสี่เหลี่ยมหรือ
สามเหลี่ยม การถ่ายทอดภาพนำเสนออกมาทางภาพสองมิติและสามมิติ ด้วยความที่เป็น
ศิลปะแบบนามธรรมทำให้ไม่สามารถโยงเข้ากับแหล่งอ้างอิงรูปธรรมใด ๆ ได้เลยไม่ว่าจะ
เป็นภาพธรรมชาติ หรือภาพวาดเหมือนของบุคคล จนทำให้เกิดการตีความได้อย่างไร้ขีด
จำกัด เกิดอารมณ์ความรู้สึกและความเข้าใจในตัวภาพแตกต่างกันไป

ศิลปะลัทธิ
เหนือจริง
(Surrealism)

เรอเน ฟร็องซัว กีแลน มากริต The Persisitence Ubu Da Magritte
(René François Ghislain of Memory(นาฬิกา Imperator, a Duchamp
Magritte) (2441 - 2510) จิตรกร เหลว), ถูกเขียนขึ้นใน (1921) ของ
สัญชาติเบลเยี่ยม มีชื่อเสียงจาก ปี ค.ศ.1931 เป็นผล Max Ernst 1929
การวาดภาพแนวเหนือจริง กระตุ้น งานของ ซัลวาดอร์

ให้คิดผลงานของเขาเป็นที่ท้าทาย




ต่อผู้เข้าชมที่ถูกความเป็นจริงตี
กรอบไว้

ศิลปะเหนือจริงเป็นศิลปะที่ว่ากันด้วยเรื่องของ การถ่ายทอดภาพจากจิตใต้สำนึก
ความเพ้อฝัน ความแปลกแยกโดดเดี่ยว ฯลฯ มีศิลปินที่ถ่ายทอดผลงานแนวนี้มากมาย
เช่น Jean Arp, Max Ernst, Giorgio de Chirico, Man Ray, Joan Miro, Rene
Magritte แต่ที่มีชื่อเสียงและคุ้นตามากที่สุดก็น่าจะเป็น ซาลวาดอร์ดาลี (Salvador Dali)
ศิลปินเซอร์เรียลลิสต์ชาวสเปน บุคลิกเพี้ยนๆ ที่มีผลงานได้รับการยอมรับไปทั่วโลก ทั้งใน
วงการศิลปะทัศนศิลป์, การแสดง, กราฟิกดีไซน์, ออกแบบตกแต่งภายนอก-ภายใน, จนไป
ถึงผลงานทางภาพยนตร์ศิลปินกลุ่มนี้กล่าวว่า ความรู้สึกของมนุษย์เป็นสิ่งสำคัญมาก ถ้า
ท่านรู้สึกอย่างไร จงแสดงออกทันที อย่าสกัดกั้นเอาไว้ เพราะมันจะฝังอยู่ใต้จิตสำนึก และ
จะเป็นอันตรายต่อตัวท่านเอง จากคำกล่าวของลัทธินี้ ทำให้ทราบว่าลัทธินี้เกี่ยวข้องกับ
จิตไร้สำนึก ซึ่งเป็นระยะพอดีกับที่นายแพทย์ ซิกมันด์ ฟรอย์ (1856-1934) ประกาศทฤษฎี
ด้านจิตวิทยาอยู่ในยุโรปพอดี นับว่า ซิกมันด์ ฟรอย์ มีส่วนช่วยให้ลัทธิเซอร์เรียลลิสม์ มี
อิทธิพลต่อวงการมาก

ป๊อป อาร์ต
(Pop Art)

แอนดี วอร์ฮอล Flowers Campbell’s Untitled from
Andy Warhol (1964 - 1970) ภาพ Soup Cans Marilyn Monroe
(1928 – 1987) พิมพ์ซิลค์สกรีนบน (1962) โดย
ศิลปิน ผู้กำกับและ ผ้าใบ เป็นภาพพิมพ์ แอนดี้ วอร์ฮอล 1967
ผลิตภาพยนตร์ขาว ซิลค์สกรีนรูปดอกไม้
อเมริกัน ผู้นำหลักใน จากมุมมองด้านบนอัน

ขบวนการศิลปะ ป็อป
เรียบง่ายแต่สีสัน
อาร์ท ฉูดฉาดสดใส




ป็อป อาร์ต (Pop Art) มาจากภาษาอังกฤษว่า "Popular Art" ซึ่งแปลว่า ศิลปะที่
เป็นที่นิยม การเคลื่อนไหวของป๊อปอาร์ตในอเมริกาและอังกฤษเกิดขึ้นใน ค.ศ.1950 โดย
นำแรงบันดาลใจมาจากแนวความคิดของสังคมบริโภค และความนิยมในสังคมมาสร้างเป็น
งานศิลปะเช่น การ์ตูน รูปโฆษณาสินค้า รูปถ่ายดาราภาพยนตร์ที่ประชาชนคลั่งไคล้ ตัว
อักษรหรือหนังสือขำขัน ป้ายโฆษณาตามทางหลวง เครื่องรับวิทยุ โทรทัศน์ ถ้วยพลาสติค
กระป๋องเบียร์ กระป๋องโคล่า ไอศกรีมซันเดย์ ฮอทด็อก และแฮมเบอร์เกอร์
ป็อปอาร์ต เป็นศิลปะที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน ศิลปินในลัทธินี้มีความเชื่อว่า
ศิลปะสร้างขึ้นจากสิ่งต่างๆ ที่มีอยู่ในชีวิตประจำวัน เป็นการแสดงออกถึงความรู้สึกของ
ประสบการณ์ทั้งหมดของศิลปินในช่วงเวลาหนึ่งและสถานที่แห่งหนึ่งเท่านั้น รูปแบบของ
ศิลปะจะขึ้นอยู่กับความสนใของศิลปินแต่ละคนที่ได้พบเห็นสิ่งเหล่านั้นอยู่ทุกวัน

ศิลปะอ็อปอาร์ต
(OP Art)

บริดเจ็ตไรลีย์ หรือ บริดหลุยส์ movement Fragment 3 Blaze 1
ไรลีย์ (เกิด 24 เมษายน in squares
1931) เป็นจิตรกรภาษา
อังกฤษที่รู้จักกันสำหรับเธอ
เอกพจน์ศิลปะ opภาพวาด

ศิลปะ
ออปอาร์ต เป็นศิลปะที่มุ่งถึงสายตา การมองเห็น เรื่องตาเป็นเรื่องสำคัญ
ของศิลปะแบบนี้ การรับรู้ทางตาเป็นปัญหาที่พยายามค้นคว้ากันอยู่เสมอ นักจิตวิทยาบาง
คนพยายามที่จะทดลองหาข้อเท็จจริงว่า ตาหรือสมองกันแน่ ที่เป็นสื่อกระตุ้นประสาทการ
รับรู้ต่างๆของมนุษย์ โดยพยายามที่จะหาข้อมูลเพื่อแสดงให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่าง
การเห็น การคิด ความรู้สึกและความจำ แต่ก็ไม่สามารถวิเคราะห์ออกจากกันได้ว่าอันไหน
สำคัญกว่า...เมื่อยังหาข้อสรุปไม่ได้ ว่าตาหรือสมองสำคัญกว่ากัน ศิลปินออปอาร์ตจึงเลือก
เชื่อตามความคิดของตนว่า ตามีความสำคัญกว่า เน้นการเห็นด้วยตาเป็นข้อสมมติฐานใน
การแสดงออกทางศิลปะ แนวคิดของงานอยู่บนความเชื่อที่ว่า จิตรกรรมประกอบด้วยเส้น
และสี ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญ เส้นและสีต้องมีการแสดงออกอย่างเสรี โดยไม่เลียนแบบ
ธรรมชาติ เส้นและสีต้องมีความกลมกลืนกัน จิตรกรรมปรากฎบนระนาบผิวหน้าของผ้าใบ
ซึ่งเป็นบริเวณที่รวบรวมรูปแบบและความรู้สึกของจิตรกรรม ดังนั้นระนาบผิวหน้าจะต้อง
ระมัดระวังเป็นพิเศษ ต้องไม่ลอกเลียนแบบธรรมชาติไม่ลอกเลียนวิชาเปอร์สเปคตีฟ(เป็น
เรื่องของเส้นสายตาที่มองใกล้ ไกล สิ่งที่อยู่ใกล้ใหญ่ สิ่งที่อยู่ไกลเล็กเป็นต้น)แต่จะต้อง
รู้สึกตื้นลึกด้วยตัวมันเอง

ศิลปะทวารวดี

อาณาจักรทวารวดี (พุทธศตวรรษที่ 11-16) เป็นของชนชาติมอญ ละโว้ มีศูนย์กลาง
อยู่บริเวณจังหวัดนครปฐม จังหวัดราชบุรี อำเภออู่ทอง
จิตรกรรม

ไม่เหลืออะไรปรากฏเป็นหลักฐานทางด้านจิตรกรรม ชำรุดเสียหายไปหมดแล้ว เพราะ
งานจิตรกรรมเขียนด้วยวัสดุที่ไม่คงทน และถูกแดดถูกฝนจึงสูญหายไป
ประติมากรรม

เป็นประติมากรรมศาสนาพราหมณ์หรือฮินดู อยู่ร่วมสมัยกับทวารวดีตอนต้น และ
ตอนปลาย ในราวพุทธศตวรรษที่ 11-13
ลักษณะพระพักตร์จะไม่เหมือนพระพุทธรูปแบบทวารวดี จะมีลักษณะคล้ายกับอินเดีย
สถาปัตยกรรม

สถาปัตยกรรมแบบทวาราวดีมักก่ออิฐและใช้สอดิน เช่น วัดพระเมรุและเจดีย์จุลปะ
โทน จังหวัดนครปฐม บางแห่งมีการใช้ศิลาแลงบ้าง เช่น ก่อสร้างบริเวณฐานสถูป การ
ก่อสร้างเจดีย์ในสมัยทวารวดีพบทั้งเจดีย์ฐานสี่เหลี่ยม เจดีย์ทรงระฆังคว่ำมียอดแหลมอยู่
ด้านบน

ศิลปะศรีวิชัย

ศิลปะศรีวิชัย ได้รับพระเจ้าอิทธิพลจากศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และ พุทธศาสนา
นิกายอาจริยวาท แม้ศรีวิชัยได้หมดอำนาจไป แต่ศิลปะยังคงแพร่หลายไปทั่วดินแดนแถบ
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพราะได้มีการขุดค้นพบศิลปวัตถุและโบราณสถานแบบศรีวิชัย
จำนวนมากทางภาคใต้ โดยเฉพาะที่ไชยาและที่นครศรีธรรมราช นอกจากนั้นมีการพบ
ประปราย เช่น ทางภาคกลางพบที่อำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี ภาคเหนือพบที่วัดเจดีย์
เจ็ดแถว อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย และเหนือสุดพบที่วัดป่าสัก อำเภอเชียงแสน
จังหวัดเชียงราย

ประติมากรรมศรีวิชัยนิยมตามคติศาสนามหายาน คือ รูปเคารพพระโพธิสัตว์ ส่วน
พระพุทธรูปได้รับอิทธิพลจากพุทธศิลป์ก่อนสมัยคุปตะ หลังคุปตะ และปาละ ตามลำดับ
ลักษณ์เจดีย์ คือ เจดีย์ทรงกลม ระฆังเอวคอด ศิลปะศรีวิชัยได้เป็นต้นแบบให้ศิลปะ
อาณาจักรต่าง ๆ เช่น สุโขทัย และขอม

ศิลปะสมัยเชียงแสน

ศิลปะเชียงแสน เป็นศิลปะไทยอย่างแท้จริง ศิลปะสมัยเชียงแสน หมายถึง ศิลปะ
ที่กำเนิดขึ้นในบริเวณภาคเหนือของประเทศไทยคำว่าเชียงแสนเป็นชื่อเมืองเก่าที่สำคัญ
เมืองหนึ่ง ในจังหวัดเชียงราย และการที่ได้พบประติมากรรมบางชิ้นที่งดงาม เมือง
เชียงแสนจึงได้เรียกศิลปะที่ค้นพบว่า ศิลปะแบบเชียงแสน เจริญรุ่งเรืองแพร่กระจายไปทั่ว
ภาคเหนือ ตลอดถึงเมืองเชียงใหม่ เมื่อเมืองเชียงใหม่มีอำนาจขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 19
โดยมีพ่อขุนเม็งรายเป็นผู้นำ หลังจากนี้ทรงมีอำนาจครอบคลุมทั่วภาคเหนือเรียกว่า
“อาณาจักรล้านนา” มีศูนย์กลางอยู่ที่เมืองเชียงใหม่

สถาปัตยกรรมสมัยเชียงแสน
โบสถ์ วิหาร เจดีย์ หอไตร กะทั่งบ้านเรือน ล้วนมีเอกลักษณ์เด่น โบสถ์ วิหาร
อาคารก่ออิฐถือปูน หลังคาโบสถ์ วิหารสมัยเชียงแสนมีเอกลักษณ์ คือ “เป็นหลังคาที่แสดง
โครงสร้าง” คือไม่มีฝ้าเพดาน สามารถมองเห็นเครื่องหลังคาได้ทุกชิ้น การตกแต่งอาคาร
นิยมตกแต่งด้วยเครื่องไม้สลักและลายรูปปั้ น
องค์ระฆังถูกบีบให้เล็กลง มีบัลลังก์ปล้อง และที่ยอดมีฉัตรกั้น เจดีย์บางองค์เป็น
8 เหลี่ยม บางองค์เป็นเจดีย์ทรงกลม เจดีย์เชียงแสนส่วนใหญ่ได้รับอิทธิพลมาจากสุโขทัย

ศิลปะสมัยสุโขทัย

สมัยสุโขทัย (เกิดขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่ 18-20) เป็นศิลปกรรมที่งดงามมากและ
จัดเป็นยุคสูงสุดในด้านคุณค่าความงามของศิลปะไทย ศิลปะสมัยสุโขทัยนี้ปรกอบด้วนการ
พัฒนาการทางศิลปะตั้งแต่ยุคขอม ลพบุรี ผสมผสานศิลปะแบบลังกาและศรีวิชัยทางใต้
ของไทยมาเป็นศิลปะสุโขทัยโดยแท้ อันเกิดตากความเชื่อถือศรัทธาในพระพุทธศาสนา

สถาปัตยกรรม เป็นแบบอย่างที่มีแบบแผนชัดเจนและได้มีการสร้างสรรค์รูปแบบให้
เป็นเอกลักษณ์เฉพาะ ที่เห็นชัดเจนเป็นสุโขทัยแท้คือ ทรงดอกบัวตูมหรือเจดีย์ทรงพุ่มข้าว
บิณฑ์ที่วัดมหาธาตุ จังหวัดสุโขทัย

จิตรกรรม พบภาพจำลองเป็นลายเส้นบนแผ่นหินชนวนที่วัดศรีชุม จังหวัดสุโขทัย
และภาพเขียนสีแบบเอกรงค์ กลุ่มดำ-แดง ที่วัดเจดีย์เจ็ดแถว อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัด
สุโขทัย

ศิลปะสมัยอยุธยา

อยุธยาเป็นอาณาจักรที่ก่อตั้งขึ้นในบริเวณลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา ในราวพุทธศตวรรษ
ที่ 19-24 ศิลปะต่างๆ ได้รับอิทธิพลมาจากสุโขทัยได้พัฒนามาเป็นแบบอย่างอยุธยาโดยแท้
มี 3 ระยะ คือ

ศิลปะสมัยอยุธยาตอนต้น (พุทธศตวรรษที่ 18-20)
ศิลปะสมัยอยุธยาตอนกลาง (พุทธศตวรรษที่ 20-21)
ศิลปะสมัยอยุธยาตอนปลาย (พุทธศตวรรษที่ 21-23)

สถาปัตยกรรม ที่พบได้แก่ เจดีย์ทรงกลม เจดีย์ทรงเหลี่ยมย่อมุม โบสถ์ วิหาร และ
มีศิลปะต่างแดนเข้ามามีอิทธิพลปะปนอยู่ จึงมีการผสมผสานแนวความคิดแบบศิลปะ
อยุธยากับอิทธิพลของต่างแดน เช่น โบสถ์วัดไชยวัฒนารามแบบต่างชาติ และปรางค์วัด
มหาธาตุแบบลพบุรี ศิลปะเขมร

ประตมิ ากรรม พระพุทธรูปปรากฏมีเครื่องประดับตกแต่งมากขึ้น เป็นภาพแบบไทย
เขียนสีแบนๆ เล่าเรื่องด้วยการตัดเส้น และพบวิธีการเรียกว่า เทคนิค Fresco หรือการ
เขียนสีบนปูนเปียก

ศิลปะสมัย
รัตนโกสินทร์

เป็นยุคสมัยที่ได้รับอิทธิพลแบบอย่างจากตะวันตกเข้ามามาก ศิลปะเริ่มตั้งแต่สมัย
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงสถาปนากรุงเทพฯ ขึ้นใน พ.ศ. 2325 มา
จนถึงปัจจุบัน

สถาปัตยกรรม มีการสร้างวัดวาอารามขึ้นเป็นจำนวนมาก ปรากฏมีอิทธิพลการ
สร้างแบบหลังคาโดมโค้ง ซึ่งเป็นการรับอิทธิพลจากตะวันตก เช่น พระที่นั่งอนันตสมาคม
เป็นต้น แนวศิลปะผสมระหว่างไทยกับตะวันตก เช่น พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ในพระบรม
มหาราชวัง

ประติมากรรม มีการหล่อ การปั้ น การแกะสลักพระพุทธรูปและรูปสัตว์สิงโต มีการ
ปั้ นรูปแบบคนเหมือนจริงขึ้นเป็นรูปปั้ นอนุสาวรีย์ของรัชกาลต่างๆ

จิตรกรรม คงรักษารูปแบบของจิตรกรรมไทยไว้ เช่นการเขียนหนังสือที่โบสถ์สัด
พระศรีรัตนศาสดาราม แต่ก็มีการรับเอาอิทธิพลศิลปะตะวันตกเข้ามาผสมผสาน เช่น
เทคนิคภาพมองจากที่สูง และมีการใช้ทองปิดภาพวาด ศิลปินไทยที่สำคัญ ได้แก่ ขรัวอิน
โข่ง ที่ได้นำเอาอิทธิพลจิตรกรรมตะวันตก เข้ามาผสมผสานกับแบบจิตรกรรมไทย เป็นงาน
3 มิติ เช่น โบสถ์วัดบวรนิเวศวิหาร ที่กรุงเทพฯ