1
4 นิิทรรศการ กรุุงเทพฯ ๒๔๒ (Bangkok 242, A Space for Sharing) จััดโดย หอศิิลปวััฒนธรรมแห่่งกรุุงเทพมหานคร 23 มกราคม - 5 พฤษภาคม 2567 ชั้้�น 8 หอศิิลปวััฒนธรรมแห่่งกรุุงเทพมหานคร ภััณฑารัักษ์์รัับเชิิญ ลัักขณา คุุณาวิิชยานนท์์ ประคำำกรอง วชิิรวรภัักดิ์์� กััลยา โกวิิทวิิสิิทธิ์์� ออกแบบกราฟิิก พราวพิิม ยงใจยุุทธ จััดพิิมพ์์โดย มููลนิิธิิหอศิิลปวััฒนธรรมแห่่งกรุุงเทพมหานคร พิิมพ์์โดย บริิษััท ภาพพิิมพ์์ จำำกััด พิิมพ์์เมื่่�อ ธัันวาคม 2566 ISBN: 978-616-8038-19-2 สงวนลิิขสิิทธิ์์�ในประเทศไทยตาม พ.ร.บ. ลิิขสิิทธิ์์� มููลนิิธิิหอศิิลปวััฒนธรรมแห่่งกรุุงเทพมหานคร ขอสงวนสิิทธิ์์�การพิิมพ์์ซ้ำำ�ทุุกส่่วน ของหนัังสืือเล่่มนี้้� ไม่่ว่่าจะเป็็นทางอิิเล็็กทรอนิิกส์์ สิ่่�งพิิมพ์์ รวมถึึงการถ่่ายสำำเนา บัันทึึกหรืือเก็็บข้้อมููลในรููปแบบต่่างๆ โดยที่่�ไม่่ได้้รัับอนุุญาตเป็็นทางการ จากมููลนิิธิิหอศิิลปวััฒนธรรมแห่่งกรุุงเทพมหานคร หอศิิลปวััฒนธรรมแห่่งกรุุงเทพมหานคร อาคารหอศิิลปวััฒนธรรมแห่่งกรุุงเทพมหานคร เลขที่่� 939 ถนนพระราม 1 แขวงวัังใหม่่ เขตปทุุมวััน กรุุงเทพฯ 10330 อีีเมล [email protected], www.bacc.or.th โทรศััพท์์ 02 214 6630-8 โทรสาร 02 214 6639 เวลาทำำการ 10:00-20:00 น. วัันอัังคาร-อาทิิตย์์ (หยุุดวัันจัันทร์์) Bangkok 242, A Space for Sharing Organised by Bangkok Art and Culture Centre 23th January - 5th May 2023 8F, Bangkok Art and Culture Centre Guest Curator Luckana Kunavichayanont Pracamkrong Vajiravarabhakti Kalaya Kovidvisith Graphic Designer Prawpim Yongchaiyudt Published by Bangkok Art and Culture Centre Printed by PARBPIM CO., LTD Printed: December 2023 ISBN: 978-616-8038-19-2 Copyright ©2023 Bangkok Art and Culture Centre Foundation All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any information storage and retrieval system without the prior permission in writing from Bangkok Art and Culture Centre Foundation. Bangkok Art and Culture Centre Bangkok Art and Culture Centre Building No.939 Rama I road, Wangmai, Pathumwan, Bangkok 10330 Tel. 02 214 6630-8 Fax. 02 214 6639 Email: [email protected] www.bacc.or.th Opening hours: 10.00 – 20.00 hrs. Tuesday - Sunday (Closed on Mondays)
5
6 Contents สารจากผู้้อำำนวยการ Message from the Director 2 10-12 13 20-21 22 24 26 34 28-32 ผลงานในนิิทรรศการ Exhibition’s Artworks SATHU x Thaipologic (จิิรวััฒน์์ ศรีีเลื่่�อนสร้้อย, พัันเลิิศ โล่่ห์์สถาพรพิิพิิธ, พิิชญา วงศ์์พิิบููลย์์ผล, พััชริิดา วิิเศษสิิงห์์, ณััฐพงศ์์ เปลี่่�ยนแม้้น) (Jirawat Sriluansoi, Phunlert Lostapornpipit, Pichaya Wongphiboonphon, Phatcharida Wisetsing, Nattapong Plienman) กรณ์์ นีียะพัันธ์์ Korn Neeyabhan โกศล ขจีีไกรลาส Koson Kajeekailas ขวััญชััย ลิิไชยกุุล Kwanchai Lichaikul ซากุุยะ อาโอยากิิSakuya Aoyaki มนุุษย์์กรุุงเทพฯ (ขวััญชาย ดำำรงค์์ขวััญ) Kwanchai Dumrongkwan ถ้้อยแถลงจากภััณฑารัักษ์์Curator’s Statement ถ้้อยแถลงนิิทรรศการ Exhibition Statement
7 37 38 40 44 45 47 50 54 56 58 60 ณััฐทพงศ์์ รััตนโชคสิิริิกููล Natthapong Rattanachoksirikul นิิติิวััฒน์์ ชลวณิิชสิิริิNitivat Cholvanichsiri ภากร มุุสิิกบุุญเลิิศ & พชร จิิราธิิวััฒน์์ (วิิเวกา + เวเฮเมนท์์) Pakorn Musikaboonlert & Pachara Chirativat (Viveka + Vehement) วิิชชุุลดา ปััณฑรานุุวงศ์์ Wishulada Panthanuvong Design for Disasters (วิิภาวีีคุุณาวิิชยานนท์์) (Vipavee Kunavichayanont) Uninspired by Current Events (สารััตถะ จึึงเสถีียรทรััพย์์) (Saratta Chuengsatiansup) หอภาพยนตร์์แห่่งชาติิ x Rolling Wild National Film Archive x Rolling Wild ประวััติิภััณฑารัักษ์์Curator’s Biography ประวััติิศิิลปิิน Artist’s Biography กิิจกรรมการศึึกษา Exhibition’s Activities กิิตติิกรรมประกาศ Credits and Acknowl- edgements
8
9
10 Bangkok 242
11 Sharing is Caring Bangkok city is my home and it is where my grandparents set up their home in the 1920s.This metropolitan city has attracted people from all walks of life to settle here. It hosts multi-generations with shared histories and memories that can be traced back to its original settlers. It is therefore undeniable that the diverse communities that exist in different pockets of Bangkok make up the essence of this vibrant city, making its people the greatest stories-tellers of Bangkok. For this year’s exhibition regarding social issues, we collaborated with crossdiscipline curators who brought together diverse voices of Bangkok to visualise elements that make up the cityscape. “A Space for Sharing”, as coined by the curators of Bangkok 242, is a statement of double meaning that encompasses not only the exhibition but the city as well. You may find artworks that display a sarcastic and humorous attitude over the city’s short-comings. There is a showcase on the strong-knit community drivers who use their platform to highlight social issues and there are creators using objects and the digital space to reflect upon urban living —all actively sharing a story and voicing their thoughts. Let us continue this dialogue, in the hopes that we can help create a city space for all. BACC would like to thank the Bangkok Metropolitan Administration and our private sponsors for their unwavering support, allowing us to continue our mission and keep public programmes accessible to all. Last but not least, my gratitudes to the curators and artists who were involved in this exhibition, and BACC exhibition team who has worked tirelessly to make this exhibition possible. Bangkok 242 Adulaya Hoontrakul
12 กรุุงเทพฯ ๒๔๒ หากเทีียบกัับเมืืองหลวงอีีกหลายแห่่งของโลก กรุุงเทพมหานคร ก็็จััดว่่าเป็็ นเมืืองใหม่่ที่่� ปรากฏอายุุเพีียง 242 ปีี นัับจากการสถาปนาให้้พื้้�นที่่� ริิมฝั่่�งแม่่ น้ำำ� เจ้้าพระยาด้้านทิิศตะวัันออก เป็็ นราชธานีีแห่่งใหม่่ของกรุุงรััตนโกสิินทร์์ ใน พ.ศ. 2325 โดยพระบาทสมเด็็ จพระพุุทธ ยอดฟ้้าจุุฬาโลกมหาราช ปฐมกษััตริิ ย์์แห่่งราชวงศ์์จัักรีี อย่่างไรก็็ตามพื้้�นที่่�บริิเวณริิมสองฝั่่�ง แม่่ น้ำำ� เจ้้าพระยาประกอบเป็็ นกรุุงเทพมหานครในปััจจุุ บััน ทั้้�งยัังเป็็นพื้้�นที่่�ที่่�มีีความหลากหลาย ชุุมชนและเชื้้�อชาติิ ที่่�เรีียกว่่า ธนบุุรีีศรีีมหาสมุุทร หรืือชาวต่่างชาติินิิยมเรีียกกัันว่่า ‘บางกอก’ครั้้�นตั้้�งแต่่สมััยกรุุงศรีีอยุุธยา ความสำำคััญประการหนึ่่�งเนื่่�องจากเป็็นเส้้นทางออกสู่่ทะเล เป็็นสถานีีชุุมชนขนาดย่่อมที่่�เชื่่�อมการค้้าขายให้้กัับกรุุงศรีีอยุุธยาและอาณาจัักรภายนอกมาอย่่างยาวนาน กรุุงเทพมหานครโดยพื้้�นฐานของความเป็็นชุุมชนที่่�ใกล้้ทะเล มีีพื้้�นที่่�ทำำเกษตร โดยรอบเพราะความเป็็นพื้้�นที่่�ลุ่่มและเป็็ นเมืืองท่่า จึึงเป็็นพื้้�นที่่�แห่่งความหลากหลายทาง กิิ จกรรม สัังคม ภาษาและเชื้้�อชาติิมาตั้้�งแต่่ ก่่อนและเริ่่�มก่่อร่่าง ปััจจุุ บัันกรุุงเทพมหานครมีี จำำนวนราษฎรมากที่่� สุุด 5,494,932 คน (ประกาศสำำนัักทะเบีียนกลาง. เรื่่�อง จำำนวนราษฎร ทั่่�วราชอาณาจัักร ตามหลัักฐานการทะเบีียนราษฎร ณ วัันที่่� ๓๑ ธัันวาคม ๒๕๖๕) หากในมิิติิทางสัังคมยัังปรากฏประชากรจำำนวนไม่่น้้อย ที่่�ไม่่อยู่่ในหลัักฐานการทะเบีียนราษฎรจำำนวนหลายล้้านคน ในพื้้�นที่่� 1,568.70 ตารางกิิโลเมตร หากรวมปริิมณฑลโดยรอบด้้วยแล้้วคิิดเป็็น 7,761.60 ตารางกิิโลเมตร ประชากรใช้้ชีีวิิตประกอบกิิจกรรมเข้้าออกในเมืืองหลวงแห่่งนี้้�ในแต่่ละวััน จึึงน่่าจะมีีจำำนวนไม่่ต่ำำ�กว่่า 10 ล้้านคน นอกจากนี้้� กรุุงเทพฯ ยัังเป็็นเมืือง ที่่�มีีนัักท่่องเที่่�ยวเข้้ามาเป็็นอัันดัับต้้ นๆ ของโลก โดยในปีี 2566 จำำนวนนัักท่่องเที่่�ยว 22,200,989 ล้้านคน (สถิิ ติิ นัักท่่องเที่่�ยวชาวต่่างชาติิที่่�เดิิ นทางเข้้าประเทศไทย ม.ค. - ต.ค. ปีี 2566) การเติิบโตอย่่างรวดเร็็ วในลัักษณะเมืืองโตเดี่่�ยว ตามแนวทางแผนพััฒนาเศรษฐกิิ จแห่่งชาติิที่่�เริ่่�มใน พ.ศ. 2504 ภายใต้้ทฤษฎีีการไหลล้้น (Spillover Theory) ที่่�มองว่่าการรวมศููนย์์ของพััฒนาการด้้านต่่างๆ ของประเทศไว้้ในกรุุงเทพฯ โดยเฉพาะกัับโครงสร้้างพื้้�นฐาน และเชื่่�อว่่าความเจริิญจะกระจายไปสู่่พื้้�นที่่�ชนบท แต่่แนวทฤษฎีีการพััฒนาข้้างต้้น ไม่่อาจตามทัันความหนาแน่่นของการอพยพ การพุ่่งทะยานของเศรษฐกิิจ และความต้้องการคุุณภาพความเป็็นอยู่่ที่่�เหมาะสมของพลเมืืองยุุคใหม่่ ส่่งผลให้้การวางผัังเมืือง โครงสร้้างพื้้�นฐานรวมทั้้�งสาธารณููปโภคต่่างๆ ไม่่สอดคล้้องกัับเติิบโตของเมืืองอย่่างมีีประสิิทธิิภาพ จากเมืือง ที่่�เคยได้้ ชื่่�อว่่าเป็็ น เวนิิสตะวัันออก มีีแม่่ น้ำำ�ลำำคลองเป็็ นเส้้ นทางสััญจร และเป็็ นทางระบายน้ำำ�ออกสู่่ทะเลโดยธรรมชาติิ กรุุงเทพฯ วัันนี้้�จึึงเต็็มไปด้้วยถนนที่่�รองรัับรถยนต์์จำำนวนมหาศาลปััญหารถติิดและน้ำำ�ท่่วมขััง แม้้ว่่าจะมีีการขยายเส้้นทางเดิินรถ การพััฒนาระบบขนส่่งมวลชน ทั้้�งบนดิิ น รางลอยฟ้้า และใต้้ ดิิ นครอบคลุุมไปหลายพื้้�นที่่�แล้้วก็็ตาม หากความหนาแน่่ นของ จำำนวนประชากร ตลอดจนผู้้อพยพเติิมเข้้ามาใหม่่ คงยัังไม่่ สามารถแก้้ไขปััญหาดัังกล่่าวได้้ อย่่างเป็็นรููปธรรม นอกจากนั้้�นในเชิิงระบบนิิเวศ ปััญหาความหนาแน่่ นของเมืือง ปััญหา มลภาวะ การจััดการขยะ สุุขภาวะ ความปลอดภััยในชีีวิิตและทรััพย์์สิิน การขาดแคลนพื้้�นที่่�สีีเขีียวเพื่่�อการพัักผ่่อน รวมไปถึึงพื้้�นที่่�ทางศิิลปวััฒนธรรมและงานสร้้างสรรค์์ ฯลฯ ล้้วนเป็็น ประเด็็นสำำคััญที่่� ท้้าทายต่่อภาครััฐ ภาคเอกชน ประชาสัังคม และภาคพลเมืือง ในการมีีส่่วนร่่ วม สร้้างคุุณภาพชีีวิิตเมืืองที่่�ดีี และความยั่่�งยืืน จากปัั จจััยปััญหาที่่� กำำลัังเผชิิญหน้้าในปััจจุุ บััน หอศิิลปวััฒนธรรมแห่่งกรุุงเทพมหานครจึึงถืือโอกาสสำำ รวจมิิ ติิทางสัังคม เมืือง วิิถีีชีีวิิต เศรษฐกิิ จ ตลอดจนศิิลปวััฒนธรรม ผ่่าน นิิทรรศการ กรุุงเทพฯ ๒๔๒ โดยเชิิญศิิลปิิ น Bangkok 242
13 นัักสร้้างสรรค์์ นัักกิิ จกรรม และนัักวิิจััย จากหลากหลายสาขา สะท้้อนมุุมมองเมืืองในฐานะ พลเมืืองกรุุงเทพฯ ผ่่านเลนส์์ทางประวััติิศาสตร์์ วััฒนธรรม เทคโนโลยีี และนวััตกรรม สำำ รวจ ความเปลี่่�ยนแปลง ปรากฏการณ์์ปััจจุุ บััน ผลกระทบ โอกาส คุุณค่่า ตลอดจนความหวััง ร่่ วมกัันเขีียนบทต่่อไปให้้แก่่กรุุงเทพฯ คงเป็็ นเมืืองที่่� น่่าอยู่่ ผ่่านการนำำ เสนอ สร้้างความตระหนััก และการเรีียนรู้้เพื่่�อนำำ ไปสู่่การลงมืือทำำร่่ วมไปกัับผู้้ชม ผ่่านการนำำมุุมมองที่่�หลากหลายจาก ศิิลปิิ น 18 ท่่าน และ 2 องค์์กร อาทิิ SATHU x Thaipologic (จิิรวััฒน์์ ศรีีเลื่่�อนสร้้อย, พัันเลิิศ โล่่ ห์์สถาพรพิิ พิิธ, พิิชญา วงศ์์พิิบููลย์์ผล, พััชริิดา วิิเศษสิิงห์์, ณััฐพงศ์์ เปลี่่�ยนแม้้น), กรณ์์ นีียะพัันธ์์, โกศล ขจีีไกรลาส, ณััฐทพงศ์์ รััตนโชคสิิ ริิ กูู ล, ขวััญชััย ลิิไชยกุุ ล, มนุุษย์์กรุุงเทพฯ (ขวััญชาย ดำำรงค์์ขวััญ), ซากุุยะ อาโอยากิิ, นิิติิวััฒน์์ ชลวณิิชสิิ ริิ, ภากร มุุ สิิกบุุญเลิิศ & พชร จิิราธิิวััฒน์์ (วิิเวกา + เวเฮเมนท์์), บางกอก บานฉ่ำำ� (วรพจน์์ โอสถาภิิ รััตน์์), วิิชชุุ ลดา ปัั ณฑรานุุ วงศ์์, Design for Disasters (วิิภาวีี คุุ ณาวิิชยานนท์์), Uninspired by Current Events (สารััตถะ จึึงเสถีียรทรััพย์์), หอภาพยนตร์์แห่่งชาติิ x Rolling Wild, และ สถาบััน Edutainment & Socio-interaction Computing Lab (ESIC Lab) ร่่ วมกัันนำำ เสนอ ผลงานสร้้างสรรค์์ คลัังข้้อมููล กิิ จกรรม สื่่�อศิิลปะร่่ วมสมััย แก่่ สาธารณะได้้ พิิ จารณาความหมาย มุุมมอง ประวััติิศาสตร์์ของเมืืองกรุุงเทพ โดยภััณฑารัักษ์์ทั้้�งสามท่่าน ได้้แก่่ ลัักขณา คุุ ณา วิิชยานนท์์, ประคำำ กรอง วชิิรวรภัักดิ์์� และ กััลยา โกวิิทวิิ สิิทธิ์์� คััดสรรสาระบริิบทเมืือง ความสััมพัันธ์์ระหว่่างเมืือง+พลเมืือง และทำำ ไปสู่่การร่่ วมกัันสร้้างคุุณภาพชีีวิิตที่่�เหมาะสม ร่่ วมกััน นิิทรรศการ กรุุงเทพฯ ๒๔๒ เป็็ นหนึ่่�งในโครงการที่่�หอศิิลปวััฒนธรรมแห่่งกรุุงเทพมหานคร นำำ เสนอประเด็็ นทางสัังคม (social issue) มาอย่่างต่่อเนื่่�อง ผ่่านการการทำำงานร่่ วมกัับ ภาคส่่วนต่่างๆ ทางสัังคม ใช้้ กิิ จกรรมสร้้างสรรค์์และสื่่�อศิิลปะร่่ วมสมััยเปิิดเผยความคิิดที่่� เกี่่�ยวข้้องกัับประเด็็ นทางสัังคม เพื่่�อนำำ ไปสู่่การเรีียนรู้้ แลกเปลี่่�ยน และการสนัับสนุุ นการมีี ส่่วนทางสัังคมและชุุมชน ตลอดจนการผลัักดัันกระบวนการองค์์ความรู้้ข้้ามศาสตร์์ (crossdisciplinary) ในการขยายความคิิดรููปแบบทางศิิลปะร่่วมสมััยที่่�ท้้าทายแก่่สาธารณะ
14 Compared to many capital cities in the world, Bangkok is considered a relatively-new city as it has only been 242 years since the establishment of the eastern side of the Chao Phraya river as the capital city of the Rattanakosin Kingdom in 1782 by Phra Phutthayotfa Chulalok Maharaj, the first king of the Chakri dynasty. However, both sides of the Chao Phraya river now constitute modern-day Bangkok. The city has long been diverse in terms of communities and ethnicities since the age of the Ayutthaya Kingdom, known as ‘Thonburi Srimahasamut’ or ‘Bangkok’ to foreigners. One of the important contributing factors is the fact that the city once served as a route to the sea and as a small local trade center connecting the Ayutthaya Kingdom to outside kingdoms for a lengthy period. Bangkok, as a community located near the sea, had agricultural land surrounding it due to its nature as a lowland and a port city. As a result, the city boasted a diversity of activities, societies, languages, and ethnicities before and during the beginning of its development. Bangkok is now home to up to 5,494,932 people (according to the Central Registration Bureau’s notice on the number of the population across the Kingdom based on registration records on December 31, 2022). From the social aspect, however, there are millions of people who are not registered on the civil registration system in the city of 1,568.70 square kilometers, or 7,761.60 square kilometers within the surrounding urban region. People travel in and out of the capital city on a daily basis, so there are likely more than 10 million people in Bangkok. The city is also one of the world’s top tourist destinations, with 22,200,989 tourists in 2023 (according to the statistics on the arrival of international tourists in Thailand between January to October 2023). The city experienced rapid growth as a primate city in accordance with the National Economic and Social Development Plan that began in 1961 under the spillover theory—aiming for the centralisation of development in various aspects of Bangkok, especially infrastructures— as it believed that civilisation would spread to rural areas. However, such development theory could not support the intense scale of migration, the surge of the economy, and the modern population’s needs for a better life, which led to the failure of the city’s planning, infrastructures, and utilities in supporting efficient growth of the city. Once hailed as Venice of the East with rivers and canals as travel routes and natural drainage routes to the ocean, now Bangkok is full of roads to support a large number of vehicles, causing traffic and flooding issues despite the expansion of roads and the development of mass transportation system on the ground as well as sky and underground mass transit systems covering vast areas. The problems regarding the density of the population along with newcomers into the city still cannot be resolved in a practical manner. In terms of ecosystem, the issues of a densely-populated city, pollution, waste management, healthcare, life and property security, lack of green spaces for recreational purposes, and lack of creative spaces for art and culture, among others, pose a challenge to the public and private sectors, civil society, and civil Bangkok 242
15 sector in contributing to the development of good urban living conditions as well as sustainability, considering the issues at hand. Bangkok Art and Culture Centre would like to take this opportunity to explore the aspects of society, urban landscape, lifestyle, economy, and art and culture through the ‘Bangkok 242’ exhibition, inviting artists, creators, activists, and researchers from various fields. The exhibition aims to serve as a reflection on the urban landscape from the viewpoint of Bangkok citizens through historical, cultural, technological, and innovative lens. It also aims to explore the changes, current events, effects, opportunities, values, and hopes to collectively write a new chapter for Bangkok as a great place to live in through representation, awareness development, and learning that will lead to collective action with the audience from various perspectives. Together, 18 artists and two organizations, including SATHU x Thaipologic (Jirawat Sriluansoi, Phunlert Lostapornpipit, Pichaya Wongphiboonphon, Phatcharida Wisetsing, Nattapong Plienman), Korn Neeyabhan, Koson Kajeekailas, Natthapong Rattanachoksirikul, Kwanchai Lichaikul, Manoot Krungthep (Kwanchai Dumrongkwan), Sakuya Aoyaki, Nitivat Cholvanichsiri, Pakorn Musikaboonlert & Pachara Chirativat (Viveka + Vehement), Blooming Bangkok (Vorapoj Osathapiratana), Wishulada Panthanuvong, Design for Disasters (Vipavee Kunavichayanont), Uninspired by Current Events (Saratta Chuengsatiansup) along with Thai Film Archive x Rolling Wild and Edutainment & Socio-interaction Computing Lab (ESIC Lab), present creative works, archives, activities, and contemporary media arts for the public to interpret their meanings and perspectives as well as the history of Bangkok curated based on urban context and city-citizen relationship by three curators, Luckana Kunavichayanont, Pracamkrong Vajiravarabhakti, and Kalaya Kovidvisith, in order to take a collective step forward in developing good living conditions. The exhibition ‘Bangkok 242’ is one of the projects continuously conducted by Bangkok Art and Culture Centre to raise awareness of social issues by working with various social sectors. Creative activities and contemporary media arts are used to communicate ideas related to social issues, leading to learning, exchange of ideas, and support for social and community engagement as well as encouraging a cross-disciplinary approach in expanding the concept of challenging contemporary art formats for the public.
16 สารจากภััณฑรัักษ์์ พื้้�นที่่�แห่่งการุแบ่่งปััน กรุุงเทพมหานคร ในวัันที่่�มีีอายุุ 242 ปีี เฉกเช่่ นเมืืองใหญ่่ อื่่� นๆ เติิบโตมาพร้้อมกายภาพที่่� เปลี่่�ยนแปลง เลื่่�อนไหลตลอดเวลา จากที่่�เมืืองเคยกระจุุกตััวอยู่่รอบใน ก็็ได้้แผ่่ขยายออก ไปจนเกืือบจะชนจัังหวััดปริิมณฑลโดยรอบ มีีผู้้คนทั้้�งที่่�อาศััยอยู่่เดิิมและที่่�เติิมเข้้ามาใหม่่ จนเป็็ นเมืืองใหญ่่ที่่�มีีความหนาแน่่นอัันดัับต้้ นๆ นอกเหนืือจากความงามทางภูู มิิศาสตร์์ ตลอดจนสิ่่�งปลููกสร้้างทั้้�งที่่�เป็็ นมรดกวััฒนธรรมและสมััยใหม่่ แน่่ นอนว่่ากรุุงเทพฯ ยัังเต็็ม ไปด้้ วยปััญหาที่่�เราทุุกคนในฐานะผู้้ร่่ วมสร้้างเมืืองมีีส่่วนทำำ ให้้เกิิดขึ้้� น ซึ่่�งในท้้ายที่่� สุุดก็็ควร นำำ ไปสู่่การแก้้ไขร่่ วมกััน กรุุงเทพฯ จึึงควรเป็็นพื้้�นที่่�ที่่�พลเมืืองสามารถแบ่่งปัันทั้้�งความทุุกข์์ และความสุุข ตััวย่่อ SOS ที่่�ปรากฏในชื่่�อภาษาอัังกฤษของนิิทรรศการ เป็็นทั้้�งสััญญาณขอความช่่วยเหลืือ และเสีียงเรีียกร้้องความร่่วมมืือเพื่่�อประกอบสร้้างให้้ กรุุงเทพฯ เป็็นเมืือง ที่่�มีีชีีวิิต และน่่าอยู่่สำำ หรัับพลเมืืองและผู้้มาเยืือนต่่อไป ด้้ วยแนวคิิดนี้้� ขวััญชััย ลิิ ชััยกุุล ได้้สร้้างผลงานชื่่�อ U-Scape ซึ่่�งมีีที่่�มาจากคำำว่่า Unity อัักษรตััว U ออกเสีียงเท่่ากัับ “You ” ในที่่� นี้้� อาจจะหมายถึึง “คุุณทุุกคน” ที่่�มาชมงาน เมื่่�อนำำมาเชื่่�อมกัับคำำว่่า Scape จึึงสื่่�อถึึงภาพเมืืองที่่�มาจากการร่่ วมมืือของทุุกคน ศิิลปิิ น ได้้เชื้้�อเชิิญให้้ผู้้ชมมีีส่่วนร่่ วมต่่อ จิ๊๊�กซอว์์ในชุุดภาพเขีียน 12 ชิ้้�นนี้้� ที่่�ประกอบด้้ วย ภาพ พื้้�นที่่�ทางศิิลปวััฒนธรรม, ความเชื่่�อ, ศรััทธา, พื้้�นที่่�สีีเขีียว, ตลาด, สัันทนาการ เป็็นต้้ น เพื่่�อสร้้างเมืืองในแบบที่่�เราอยากเห็็ น เมืืองมีีชีีวิิตเพราะผู้้คน ความหลากหลายของประชากร เป็็ นเสน่่ ห์์และองค์์ประกอบสำำคััญ ของกรุุงเทพฯ การแบ่่งปัั นเรื่่�องราวและประสบการณ์์แก่่ กััน อาจเป็็นทั้้�งทางออกในการผ่่อน ปรนสภาวะความตึึงเครีียด ที่่�มาจากการใช้้ชีีวิิตในเมืืองใหญ่่ และสามารถสร้้างแรงบัันดาลใจให้้ผู้้อยู่่อาศััยอื่่�นๆ ได้้ในเวลาเดีียวกััน ขวััญชาย ดำำรงค์์ขวััญ เจ้้าของโซเชีียลเพจ ‘มนุุษย์์กรุุงเทพฯ’ ได้้รวบรวมบทสััมภาษณ์์ 10 พลเมืืองกรุุงเทพฯ ที่่�มาจากหลากหลายอาชีีพและภููมิิหลัังมาไว้้ที่่�นี่่� เมืืองจะน่่าอยู่่ได้้ ส่่วนหนึ่่�งก็็เมื่่�อเราเห็็น ยอมรัับ และเข้้าใจในความแตกต่่างหลากหลายของการใช้้ชีีวิิตที่่�เอื้้�อต่่อกัันปฏิิเสธไม่่ได้้ว่่า กรุุงเทพฯ เป็็นเมืืองที่่�เต็็มไปด้้วยเสีียง โดยที่่�เราจะสัังเกตเห็็นหรืือไม่่ก็็ตาม จากการศึึกษาวิิจััยโดยหน่่วยงานที่่�เกี่่�ยวข้้อง พบว่่ากรุุงเทพฯ มีีมลภาวะทางเสีียงที่่�เกิินกว่่าค่่ามาตรฐานในหลายจุุด ส่่งให้้เกิิดผลกระทบทางลบต่่อการใช้้ชีีวิิตในหลายมิิติิ ด้้วย ปรากฏการณ์์ที่่� น่่าเป็็นห่่ วงนี้้� ESIC LAB จึึงได้้ นำำ เสนอเสีียงที่่�เป็็ นมลภาวะนี้้�ให้้ออกมาเป็็ น รููปธรรม ที่่�ผู้้ชมสามารถตระหนัักถึึงสิ่่�งที่่�เกิิดขึ้้� น ผ่่านผลงานจััดวางเสีียงผ่่านลำำ โพงและ ดอกลำำ โพง ในชื่่�อ Noise in the City มลภาวะทางเสีียงเป็็ นเรื่่�องที่่�ไม่่ ค่่อยได้้ รัับการ หยิิบยกมาพููดคุุยมากนััก เราหวัังว่่านิิทรรศการนี้้� จะช่่ วยกระตุ้้นให้้ผู้้คน และหน่่ วยงานที่่� เกี่่�ยวข้้อง หัันมาให้้ความสำำคััญกัับเรื่่�องนี้้�มากขึ้้� น การเปลี่่�ยนแปลงไปสู่่เมืืองสมััยใหม่่อย่่างรวดเร็็ ว บวกกัับความแปรปรวนทางภูู มิิอากาศ ของโลกปััจจุุ บััน เป็็นอีีกหนึ่่�งความท้้าทายต่่อความน่่าอยู่่และยั่่�งยืืนของกรุุงเทพฯ ใน นิิทรรศการนี้้� บางส่่วนความทรงจำำของอดีีต สถาปััตยกรรมและวิิถีีชีีวิิตยุุคเก่่าที่่�ไม่่มีีให้้เห็็ น อีีกแล้้ ว ถููกบัันทึึกไว้้ในหนัังบ้้านที่่�ไม่่ทราบชื่่�อผู้้ถ่่าย เฉกเช่่ นเดีียวกัับสิ่่�งซึ่่�งอาจจะหายไปใน ระยะไม่่ไกลจากนี้้� ก็็ได้้ รัับการบัันทึึกไว้้ในช่่ วงปลายปีีที่่� ผ่่านมา โดยนัักทำำ หนัังและผู้้ สัังเกตการณ์์ ผ่่านหนัังบ้้าน 8 ท่่าน โดยความร่่ วมมืือกัับ หอภาพยนตร์์แห่่งชาติิ และ
17 Rolling Wild ในโครงการ Home Movies: Soon to be Forgotten เส้้ นทาง สถานที่่� การ เดิิ นทางที่่�เราคุ้้นเคยในหนึ่่�งวััน อาจกลายเป็็ นเพีียงภาพเคลื่่�อนไหวในหนััง หากเราไม่่เห็็ น คุุณค่่าและเริ่่�มกระบวนการเก็็บรัักษาให้้คงอยู่่ไว้้ตั้้�งแต่่วัันนี้้� กรุุงเทพฯ ประกอบด้้วยชุุมชนเก่่าแก่่หลากหลายมาตั้้�งแต่่ก่่อนเริ่่�มเป็็ นราชธานีี หลายชุุมชน ยัังคงสืืบทอดวิิถีีและวััฒนธรรมบางส่่วน ที่่�พร้้อมจะแบ่่งปัั นเรื่่�องราวและคุุณค่่าดีีๆ ที่่�สืืบสาน มาอย่่างต่่อเนื่่�อง พร้้อมกัับการผสานพลัังของคนในและนอก เพื่่�อการเติิบโตอย่่างสง่่างาม และยั่่�งยืืน ในนิิทรรศการครั้้�งนี้้� เราได้้ชวนชุุมชนต่่างๆ ที่่�เข้้าร่่ วมใน เทศกาลศิิลปะชุุมชน บางกอกบานฉ่ำำ� มาร่่ วมแบ่่งปัั นความคิิด ความหวััง สีีสััน จิิ นตนาการ และลมหายใจแห่่ง การมีีชีีวิิตในเมืืองใหญ่่ ร่่ วมกััน ผ่่านงานจััดวาง โคมไฟไม้้ไผ่่ ต้้นสารพััดนึึก และกิิ จกรรม สาธารณศิิลป์์ ร่่ วมกัับตััวแทนจากชุุมชนต่่างๆ อาทิิ บางลำำพูู นางเลิ้้�ง บางมด บางอ้้อ วััด โพธิ์์�เรีียง เป็็นต้้ น ท้้ายที่่� สุุดแล้้ ว เมืืองจะมีีชีีวิิต ก็็ ต่่อเมื่่�อผู้้คนที่่�อาศััยอยู่่เชื่่�อมโยง สื่่�อสาร เห็็นคุุณค่่าของการแบ่่งปัั น และใช้้ชีีวิิตอย่่างสร้้างสรรค์์เกื้้�อกููลกััน ลัักขณา คุุณาวิิ ชยานนท์์
18 Curator Statement The 242-year-old Bangkok, like any other big city, has achieved its growth with constant and dynamic physical changes. From a city with its population located mostly in the inner city, Bangkok has now extended its reach outwards almost to the city’s edges next to the neighbouring provinces, and with the existing population and newcomers, it has become one of the most densely populated cities. In Bangkok, there aren’t only picturesque geographical attractions, cultural heritages, and modern constructions, but also a wide range of issues that we all, as contributors, are responsible for and should be solved through collective efforts. Bangkok should be a place that allows its people to share both happiness and sorrow. The initials “SOS” from the English title of the exhibition represent both a call for help and a call to action to breathe life into Bangkok, making it a comfortable place to live in for its residents and guests. Kwanchai Lichaikul brought this idea to life with his work titled “U-Scape”. “U” is short for “unity” and is also pronounced the same way as “you”, which, in this context, may refer to “all of you” who are exploring this exhibition. When combined with the word “scape”, the title refers to a city born out of everyone’s contributions. The artist invites you to participate and piece together each jigsaw in this collection of 12 paintings that portray spaces for art and culture, belief, faith, greenery, trade, and recreation, among others, to design and develop the city that we want to see. People bring life to any city. The diversity of its people is the charm and heart of Bangkok. The act of sharing stories and experiences with one another may help ease the stress caused by life in a big city and could become a source of inspiration for others at the same time.Kwanchai Dumrongkwan, the owner of the social media page “Manood Krungthep”, presents a collection of 10 interviews with Bangkok citizens from all walks of life in this exhibition. Only when we see, recognise, and understand the differences in the ways of life that depend on one another, this city is worth living in. There is no debate that Bangkok is filled with noise, whether or not we notice it. Research by relevant organisations found that the level of noise pollution in Bangkok is higher than standards in various aspects, resulting in negative effects on life in a considerable number of ways. Due to this concerning phenomenon, ESIC LAB would like to present such noise pollution in a concrete manner where viewers can become aware of the issue at hand through the installation art titled “ Noise in the City”, using speakers and speaker drivers. Since noise pollution isn’t a topic that is often discussed, we hope to raise awareness of the issue among people and relevant organisations with this exibition. a Space fOr Sharing
19 The rapid transformation to a modern city and the current climate change around the globe pose challenges to Bangkok’s liveability and sustainability. This exhibition displays some of the memories, architectural designs, and old ways of life that no longer exist, which had been recorded in the form of home movies by unknown videographers. Likewise, things that may soon be forgotten were recorded during the end of last year by 8 filmmakers and observers in the form of home movies in partnership with National Film Archive and Rolling Wild for the project “Home Movies: Soon to be Forgotten”. One day, the roads, places, and journeys that we’ve grown accustomed to may only be seen through motion pictures if we fail to recognise its values and begin the conservation process now. Bangkok consisted of numerous old communities even before its establishment as a capital city. Many of those communities have still maintained some of their practices and cultures, and they are willing to share their admirable stories and values, which have continuously been preserved with the combined efforts of people inside and outside the communities for the purposes of respectful and sustainable growth. In this exhibition, we invited the neighbourhoods participat- ing in the community art festival “Blooming Bangkok” to share ideas, hopes, colours and imagination and share the strength it takes to lead a life in a big city through installation arts, bamboo lamps, wish-granting trees (Alocasia Polly), and art activities for the public, in partnership with representatives from communities such as Banglamphu, Nang Loeng, Bangmod, Bang O, and Wat Pho Riang, among others. In the end, life can be brought to a city only when its people connect, communicate, and reconise the values of sharing while leading a life with consideration for one another. Luckana Kunavichayanont
20 สารจากภััณฑรัักษ์์ การเสีียดสีี หรืือที่่� มัักเรีียกกัันว่่า “การเสีียดสีีด้้ วยรอยยิ้้�ม” เป็็นรููปแบบหนึ่่�งของการสื่่�อสาร ในวััฒนธรรมไทย เพื่่�อแสดงออกถึึงความขััดแย้้งหรืือวิิพากษ์์ วิิ จารณ์์ทางอ้้อม ขณะเดีียวกััน ก็็ รัักษาบรรทััดฐานทางวััฒนธรรมแห่่งความสุุภาพและความเคารพ ในปััจจุุ บััน การเสีียดสีี กลายเป็็ นหนึ่่�งในเครื่่�องมืือการแก้้ไขปััญหาในประเทศไทยเรามัักใช้้การเสีียดสีีเพื่่�อเริ่่�มการ อภิิปรายประเด็็นที่่�ละเอีียดอ่่อนด้้ วยอารมณ์์ ขััน แต่่ไม่่ ต้้องเผชิิญหน้้า แม้้ ว่่าการแก้้ปััญหา เช่่ น การเจรจาอย่่างเปิิดเผย การมีีส่่วนร่่ วมของพลเมืือง และการวิิพากษ์์ วิิ จารณ์์อย่่าง สร้้างสรรค์์ อาจเสนอวิิธีีแก้้ปััญหาที่่�มีีประสิิทธิิภาพและยั่่�งยืืนมากกว่่า แต่่การเสีียดสีีใน หลายครั้้�ง ก็็เป็็ นประโยชน์์ในการเปิิดประเด็็ น นำำ ไปสู่่การตระหนัักรู้้และการศึึกษา นำำ ไปสู่่ การขัับเคลื่่�อนเพื่่�อแก้้ไขปััญหาที่่� ซัับซ้้อนอย่่างมีีประสิิทธิิภาพ การสร้้างสมดุุลระหว่่างรููป แบบการสื่่�อสารทางวััฒนธรรม สามารถช่่ วยส่่งเสริิมการแก้้ปััญหาเชิิงสร้้างสรรค์์และ ผลลััพธ์์เชิิงบวกสำำ หรัับทั้้�งบุุคคลและสัังคมโดยรวม นิิทรรศการนี้้� ได้้รวบรวมศิิลปิิ นและนัักออกแบบ เพื่่�อสำำ รวจและทดลองการแสดงออกถึึง กรุุงเทพฯผ่่านการเสีียดสีีไม่่ว่่าจะเป็็นการเล่่าความย้้อนแย้้งของเมืืองผ่่านรองเท้้าส้้นสููง (The daily, ซากุุยะ อาโอยากิิ)พลัังของตััวอัักษร (ก-ฮ, Sathu x Thaipologic)หรืือการใช้้มุุมมองเปลี่่�ยนความท้้าทายในเมืืองให้้กลายเป็็ นเกมส์์ (ถ้้ากรุุงเทพดีีจริิง ทำำ ไม เรายัังไม่่มีีกรุุงเทพ 2, Uninspired by Current Events / บัันไดงูู กทมฯ ชีีวิิตดีีๆที่่�ลงตััว, ณััฐทพงศ์์ รััตนโชคสิิริิกููล, โกศล ขจีีไกรลาส, กรณ์์ นีียะพัันธ์์)คำำตอบอยู่่ที่่�ความคิิดสร้้างสรรค์์และไหวพริิบอัันเฉีียบแหลมของคนกรุุงเทพฯ ที่่�ไม่่เพีียงแต่่ช่่วยให้้เราอยู่่รอด แต่่ยัังช่่วยให้้เรายิ้้�มได้้ท่่ามกลางความสัับสนวุ่่นวายและหายนะของกรุุงเทพฯ (คุ้้กกี้้�มัันเทศ ‘ต้้องรอด!’, D4D) มาสนุุกกัับการเอาชีีวิิตรอดในนครเทวดา และร่่ วมแก้้ปััญหาความท้้าทายของเมืืองหลวง กัับนิิทรรศการ กรุุงเทพฯ ๒๔๒กััลยา โกวิิทวิิสิิทธิ์์�
21
22 Curator Statement Sarcasm, often referred to as “smiley sarcasm,” can be a characteristic form of communication in Thai culture, offering a means to express dissent or critique indirectly while upholding cultural norms of politeness and respect. This style of communication is often employed to initiate discussions about sensitive issues with a touch of humor and to maintain relationships by avoiding direct confrontations. However, it’s important to note that sarcasm can be easily misunderstood, and its effectiveness in achieving concrete problem-solving outcomes may be limited, making it essential to consider alternative approaches in addressing significant societal challenges. While sarcasm can be a culturally rooted way of addressing problems in Thailand, alternative approaches to problem-solving, such as open dialogue, civic engagement, and constructive critique, may offer more effective and lasting solutions. These approaches prioritize direct and respectful communication, community involvement, and the promotion of awareness and education to address complex issues effectively. Balancing cultural communication styles with these alternative methods can help foster more constructive problem-solving and positive outcomes for both individuals and society as a whole. In this exhibition, I bring together artists and designers to explore the captivating realm of sarcasm’s expression. Can high heels narrate the contradictions of the city? (The daily, Sakuya Aoyaki) How do words wield the power to create? (Kor-Hor, Sathu x Thaipologic) How do Bangkokians playfully smirk at their beloved city or even country issues, turning them into a game? (If Bangkok is so good, why haven’t they made Bangkok 2 yet?, Uninspired by current event/ Snake and Ladder: The Good Life in Bangkok) The answer lies in our collective creative brilliance and sharp wit, not just helping us survive but enabling us to thrive amid the vibrant chaos and disaster of Bangkok. (Cookies, Survive!, D4D) Embrace the challenge and join us in the twists and turns of the angel city survival state. Kalaya Kovidvisith
23
24 สารจากภััณฑรัักษ์์ในนิิทรรศการนี้้� ศิิลปิิน 3 ท่่าน ถููกเชิิญมาลองสำำ รวจลัักษณะทางกายภาพ ดำำดิ่่�งลงใน ห้้ วง มิิ ติิของความรัับรู้้ที่่�มีีต่่อเมืืองกรุุงเทพฯ ในขณะเดีียวกัันก็็ลอง “รู้้สึึก” ถึึงกรุุงเทพใน ฐานะ ของพื้้�นที่่�เมืืองหลวงที่่�กลัับมามีีชีีวิิตชีีวาหลัังจากผ่่านพ้้นสถานการณ์์โรคระบาด พร้้อมกัับข้้อแม้้และโจทย์์ใหม่่ๆ ที่่�ท้้าทายกว่่าเดิิม ผลงานที่่�มีีลัักษณะแตกต่่างกัันแต่่ก็็ เชื่่�อมโยงกัันห้้วงเวลากัับผลงานเหล่่านี้้�อาจพาผู้้ชมไปพบเจอกัับเรื่่�องราวหรืือความรู้้สึึก ของผู้้ชมเอง เรื่่�องสะเทืือนใจกระชากวิิญญาณ ส่่งเสีียงกึึกก้้องอยู่่ในความทรงจ และ บางทีี เรื่่�องราวความทรงจำำเหล่่านี้้�อาจกลายเป็็นส่่วนหนึ่่�งของ “ภููมิิทััศน์์ในความคิิด” (mental landscape) ของเมืืองกรุุงเทพฯ แห่่งนี้้�ที่่�อยู่่กึ่่�งกลางระหว่่างพื้้�นที่่�จริิง พื้้�นที่่�ใน ความฝััน และ พื้้�นที่่�ของความรู้้สึึก ภากร มุุสิิกบุุญเลิิศ และ พชร จิิราธิิวััฒน์์ เป็็นนัักประพัันธ์์ดนตรีีที่่�มีีผลงานเพลงประกอบ ภาพยนตร์์และซีีรี่่� ส์์ ทั้้�งคู่่เขีียนบทเพลงด้้ วยกััน ผลงานหลายชิ้้� นเผยแพร่่ในโรงหนัังทั่่�ว ประเทศในขณะที่่�บางงานก็็เดิิ นทางไปในเทศกาลศิิลปะนานาชาติิ ภายใต้้ ชื่่�อ Viveka & Vehement ภากรและพชรทำำงานแบบวงดนตรีีร่่ วมกัันเขีียนบทเพลงที่่�หลากหลายโดย ใช้้กระบวนการทางเทคนิิควิิศวกรรมของการบัันทึึกเสีียงจากสถานที่่�จริิง สำำหรัับผลงาน ครั้้�งนี้้� ภากรออกสำำรวจเมืืองหลวงผ่่านภาพถ่่าย โดยใช้้จัังหวะของสมาธิิมากำำหนดเวลา ของแสงที่่�ลอดผ่่านเลนส์์กล้้อง พชรก็็ร่่วมตีีความเสีียงจากการบัันทึึกในสถานที่่� ผ่่านความรู้้สึึก ที่่�ให้้บรรยากาศของเพลงประกอบหนััง เป็็นตััวแทนของ ”เส้้ นประสาทที่่�สํําคััญ ของเมืือง” วิิชชุุลดา ปััณฑรานุุ วงศ์์ สร้้างสรรค์์ประติิมากรรมจากความเชื่่�อมั่่�นที่่�กลายเป็็ นปณิิธานว่่า นัักสร้้างสรรค์์ ทุุกคนมีีส่่วนสำำคััญอย่่างยิ่่�งที่่� จะทำำ ให้้ปััญหาสิ่่�งแวดล้้อมกลัับมาดีีขึ้้� น ผล งาน ครั้้�งนี้้� นำำ เสนอต้้ นเหตุุแห่่งปััญหา สิ่่�งแวดล้้อม หรืือต้้ นเหตุุแห่่งโรคภััยไข้้เจ็็บของ ร่่างกาย; หากเมืืองเปรีียบเหมืือนร่่างกายของมนุุษย์์ เมืืองที่่�ดีีคืือมนุุษย์์ที่่� สุุขภาพแข็็งแรง เมืืองมีี ระบบโครงสร้้างคืือโครงกระดููก ระบบป้้องกัันอัันตรายเป็็นผิิ วหนััง ระบบอากาศ เปรีียบได้้ กัับปอด กระแสไฟฟ้้าเปรีียบได้้ กัับหััวใจ การคมนาคมเปรีียบเหมืือนสมอง มีีสายน้ำำ� เป็็ น เลืือดที่่� สููบฉีีด และสุุขาภิิบาลเปรีียบกัับของเหลวที่่�หมุุ นเวีียนในร่่างกาย... แม้้ภายนอก กรุุงเทพมหานครจะดูู สุุขภาพดีีมีีชีีวิิตชีีวา คล้้ายกัับร่่างกายที่่� ดููแข็็งแรงไร้้โรค ภััยไข้้เจ็็บ แต่่เมื่่�อสัังเกตแล้้ ว ร่่างกายนี้้� กำำลัังเริ่่�มเสื่่�อมโทรมลงไปอย่่างไม่่รู้้ตััว นิิติิวััฒน์์ ชลวณิิ ชสิิริิ เป็็ นหนึ่่�งในผู้้กำำกัับรุ่่นกลางที่่�เปี่่�ยมประสบการณ์์ยาวนานคร่ำำ� หวอด ผลงานของเขานำำ เสนอเนื้้�อหาที่่�หลากหลาย ทั้้�งภาพยนตร์์ หนัังสั้้�น ละครโทรทััศน์์ โฆษณา วีีดีีโอแนวทดลอง และ สารคดีีจากบทกวีีซึ่่�งเป็็นที่่�ปรากฏทั้้�งในประเทศและใน เวทีีการ ประกวดนานาชาติิ ความสนใจของนิิติิวััฒน์์ไม่่หยุุดนิ่่�ง และครั้้�งนี้้� ก็็เป็็นอีีกครั้้�ง หนึ่่�งที่่�เราจะ ได้้เห็็นผลงานข้้ามสายพัันธ์์ จากเรื่่�องสั้้�นสู่่งานภาพยนตร์์สั้้�นที่่� สะท้้อนเรื่่�อง ราวในวััน ธรรมดาของชีีวิิตตามยถากรรมของคนสองคนในวัันหนึ่่�ง โดยมีีเมืืองกรุุงเทพฯ เป็็นสถานที่่�แห่่งความหวัังและความรัักที่่�เชื่่�อมโยงคนทั้้�งสองไว้้ด้้วยกััน เล่่าเรื่่�องโดยการ ใช้้มุุมกล้้องเป็็นบุุคคลที่่�หนึ่่�ง เป็็นการเล่่าเรื่่�องด้้วยมุุมภาพ POV (Point of view) ที่่�เปิิด พื้้�นที่่�ให้้ผู้้ชมมีีส่่วนร่่วมเป็็นคนเดีียวกัับตััวละคร ประคำำกรอง วชิิรวรภัักดิ์์� อยู่่กัับ่ กรุุงเทพ
25
26 Curator Statement In this exhibition, three artists are invited to explore the physical characteristics, diving into the dimensions of perception towards the city of Bangkok. Simultaneously, they attempt to “feel” Bangkok as a capital city that has come back to vibrant life after going through the pandemic, along with new challenges and conditions that are more demanding than ever. Although the works have different characteristics, they are interconnected. Time spent with the works might lead viewers to encounter their own stories or feelings that shakes their core and wrenches their soul, thundering in their memories, and perhaps these memory narratives might become part of the “mental landscape” of Bangkok city, situated between the space of reality, dreams, and emotions. Pakorn Musikaboonlert and Pachara Chirativat are music composers whose works have been featured in films and series. The two write music together, and many of their creations have been showcased in theatres across the country and some in international festivals. Under the name “Viveka & Vehement”, Pakorn and Pachara formed a band, working together to write songs of various genres using engineering techniques in recording sounds on site. In developing this piece of work, Pakorn carried out an exploration of the capital city, taking photographs while letting in the light through his lenses in a mindful rhythm. Pachara’s contribution is through his interpretation of the sounds recorded on site in a manner that leaves the same impression as a soundtrack for a film. This is aimed to represent the “crucial nerves of the city”. Wishulada Panthanuvong created a sculpture of her deeply-held belief, which later turned into a resolution, that all creators have a significant role in addressing environmental issues. This artwork represents the root causes of environmental problems, or the sources where illnesses originate from in a body; if a city is to be compared to a human body, a good city would be a healthy body where the city’s infrastructure can be compared to a well-formed skeleton. The function of the city’s defence system can be compared to that of a human’s skin. The city’s air purification system is similar to a human’s lung. The city’s electrical system is like a human’s heart. The city’s transportation system is like a human’s brain. The water supply keeps the city running, which is similar to how blood keeps the heart beating. Finally, the city’s sanitary sewer is like a human’s body fluids… On the outside, Bangkok seems like a vibrant, well-maintained city, like a body that looks seemingly healthy, but when looking more carefully, the body of this city has begun to deteriorate unnoticed. Nitiwat Cholvijarnsiri is an experienced mid-generation director with an extensive portfolio that spans various mediums, including feature films, short films, TV dramas, advertisements, experimental videos, and documentaries based on Stay with Bangkok
27 poetry. His work has been showcased both nationally and in international competitions. Nitiwat’s passion for filmmaking is ceaseless, and this time, we are presented with another opportunity to witness his cross-genre creation. From short story to short film, he reflects the ordinary life of two individuals as dictated by fate on a given day. The city of Bangkok becomes the backdrop, a place of hope and love that bind them together. The story is narrated from the perspective of one character, utilizing the POV (Point of View) camera angle, inviting the audience to engage intimately with the character. Pracamkrong Vajiravarabhakti
28
29
30
31
32 ESIC LAB มลภาวะทางเสีียง ปััญหาสุุขภาพคนเมืืองที่่�กลัับถููกมองข้้าม, 2567ขนาดแปรผัันตามพื้้�นที่่�,ศิิลปะการจััดวางแบบสื่่�อผสม - Generative Art / ศิิลปะเสีียง
33 ผลงานศิิลปะในรููปแบบ Generative Art นำำ เสนอข้้อมููลระดัับเดซิิเบลในระยะเวลาย้้อนหลััง 2 ปีี (พ.ศ. 2564- 2565) โดยสถานีีตรวจวััดระดัับความดัังของเสีียง ใน 8 ย่่านทั่่�วกรุุงเทพมหานครได้้แก่่ วัังทองหลาง ห้้วยขวาง ธนบุุรีี ดิินแดง คลองจั่่�น ยานนาวา โชคชััย และพาหุุรััด โดยใช้้ค่่าระ ดัับเดซิิเบลหรืือความดัังสููงสุุ ดมาเชื่่�อมโยงกัับค่่าเฉลี่่�ยระดัับเดซิิเบลหรืือความดัังของแต่่ละย่่าน แสดงให้้เห็็นถึึงความเปลี่่�ยนแปลงของระดัับความดัังของเสีียงที่่�แตกต่่างกัันในแต่่ละช่่วงเวลา ผลงาน Sound Art ที่่�นำำ เสนอสภาพแวดล้้อมทางเสีียงของกรุุงเทพมหานคร จากการเก็็บบัันทึึก เสีียงที่่�เกิิ ดจากการประกอบกิิจกรรมและการดำำ เนิินชีี วิิต แสดงถึึงบรรยากาศวิิ ถีี ชีี วิิตในแต่่ละวััน ของชาวกรุุงเทพฯ ที่่�ต่่างต้้องอาศััยอยู่่กัับสภาพแวดล้้อมที่่�ล้้อมรอบไปด้้วยเสีียงตลอดเวลา ผลงาน ชิ้้�นนี้้�ยัังแสดงให้้เห็็นถึึงความสั่่�นสะเทืือนที่่�เกิิ ดจากระดัับความดัังของเสีียงรููปแบบต่่างๆ ซึ่่�งมองไม่่ เห็็นด้้วยตาเปล่่า แต่่ ส่่งผลกระทบต่่อสุุขภาพกายและใจของคนในเมืือง
34
35 ESIC LAB NOISY BANGKOK: The Ignored Pollutant, 2024 Dimension variables, Media Art Installation - Generative Art / Sound Art This piece of work in the form of generative art presents the levels of decibels measured by noise monitoring stations for two years (2021-2022) in eight areas across Bangkok, including Wang Thonglang, Huai Khwang, Thonburi, Din Daeng, Khlong Chan, Yan Nawa, Chokchai, and Phahurat, comparing the highest decibel levels or volumes to the average decibels or volumes in each area to show the differences in the volumes of the noise that varied throughout the day. Sound Art, an artwork that shows the noise conditions in Bangkok using noise data recorded from activities and lifestyles in the city, presents the daily routines of people in Bangkok, whose lives are constantly surrounded by noise. This piece of work also displays the vibrations caused by the volumes of these noises in various forms, which affect the physical and mental health of the city’s citizens despite not being visible to the naked eye.
36
37 หอภาพยนตร์์แห่่งชาติิX Rolling Wild Home Movies : Soon to be Forgotten 2023 40 mins, จอเดี่่�ยววิิดีีโอ สแกนจากฟิิล์์ม 8 มม.ที่่�ไม่่ทราบผู้้ถ่่าย และฟิิล์์ม 8 มม. ถ่่ายทำำขึ้้� นใหม่่โดย อรรฆย์์ วััชรีี วงศ์์ ณ อยุุธยา, นิิติิวััฒน์์ ชลวณิิ ชสิิริิ, นวรััตน์์ แววพลอยงาม, ทิิ นฉาย มนต์์, ฮีีซััมร์์ เจ๊๊ะมามะ, ว รััตต์์ บุุรีีภัักดีี, นววรรณ ศุุขโข, พจนีี เอนกวนิิช | เสีียง จากกรุุเสีียงของหอภาพยนตร์์ | แนวคิิด และร้้อยเรีียงโดย ชลิิดา เอื้้�อบำำรุุงจิิตวิิดีีโอชุุด Soon to Be Forgotten ที่่�เรีียบเรีียงขึ้้� นใหม่่ สำำ หรัับนิิทรรศการนี้้� เริ่่�มต้้นจากหนัังกำำ พร้้า ม้้วนหนึ่่�งในคอลเลกชัันหนัังบ้้านของหอภาพยนตร์์ฯ ฟิิล์์ม 8 มม.ที่่�ไม่่ทราบผู้้ถ่่าย กล้้องเคลื่่�อนเข้้าออกเหมืือนพยายามจะจดจำำสิ่่�งผู้้ถ่่ายสนใจ โดยไม่่เคยรู้้ว่่าอีีก 50 ปีีต่่อมา หลายอย่่างจะหาย ไปราวกัับไม่่เคยเกิิดขึ้้� น กัับนัักทำำ หนัังทั้้�ง 8 คน ได้้ รัับฟิิล์์มซุุปเปอร์์ 8 ยาว 50 ฟุุต ถ่่ายได้้ นาน ราว 3 นาทีี ไม่่มีีเสีียง เพื่่�อเลืือกบัันทึึกสิ่่�งที่่�มีีความหมายบางอย่่างที่่�อาจจะถููกลืืมเลืือนไปในอนาคต เคีียงคู่่ไปกัับเสีียงแว่่วมาจากอดีีต ขณะที่่�รถที่่�เคลื่่�อนที่่� จาก ลานพระบรมรููปทรงม้้า ไปตามถนนราชดำำ เนิิน ไปยัังสนามหลวงเมื่่�อครั้้�ง ที่่� ยัังเป็็ นตลาดนััดของผู้้คนในกรุุงเทพฯ ไปยัังท่่าเตีียน ชีีวิิต 1 วััน ของครอบครััวคนที่่�มาใช้้ชีีวิิตอยู่่ ในกรุุงเทพมหานคร ช่่ วงเวลาระหว่่างกลางวัันและกลางคืืน ระหว่่างมืืดและสว่่าง ระหว่่างแสงสีีอุ่่น และแสงสีีฟ้้า ระหว่่างหน้้าที่่�การงานและการพัักผ่่อน ช่่ วงเวลาระหว่่างทาง ช่่ วงเวลาหนึ่่�งที่่�คงอยู่่ ไม่่ นานนัักของทุุกๆ วััน การเดิิ นทางจากบ้้านย่่านชานเมืืองในวัันหนึ่่�ง เพื่่�อสำำ รวจร้้านค้้า หาบเร่่ แผงลอย ชีีวิิตของคนหาเช้้ากิินค่ำำ� แรงงานพลััดถิ่่� นในย่่านชุุมชนคนไทยเชื้้�อสายจีีน ในช่่ วงเวลา การเปลี่่�ยนผ่่านจากนายทุุนท้้องถิ่่�นสู่่นายทุุ นแผ่่นดิิ นใหญ่่ เคยได้้ ยิิ นมาว่่า อีีกไม่่ถึึง 10 ปีี ชุุมชน ริิมคลองในกรุุงเทพฯ จะจมใต้้ น้ำำ�หายไปตลอดกาล เนื่่�องจากลัักษณะภูู มิิประเทศของกรุุงเทพเป็็ น ที่่�ราบลุ่่ม มีีระดัับความสููงจากระดัับน้ำำ�ทะเลเพีียง 1.50 - 2 เมตร ประกอบกัับความรุุ นแรงของ โลกรวน การเปลี่่�ยนแปลงสภาพภูู มิิอากาศ ทำำ ให้้ น้ำำ�ท่่ วมเข้้ามาบ่่อยมากขึ้้� นและหนัักมากขึ้้� นเรื่่�อยๆ น่่าเสีียดายที่่� ชุุมชนริิมคลอง ที่่�ครั้้�งนึึงเคยเจริิญรุ่่งเรืืองและเป็็นดั่่�งเวนิิสตะวัันออก ได้้ตกเป็็ นเหยื่่�อ แห่่งความล้้มละลายไม่่ ถููกพััฒนาหรืือป้้องกัันปััญหานี้้�อย่่างจริิงจัังจากภาครััฐ ภาพจำำ ในปััจจุุ บััน กลายเป็็นถููกมองมาว่่าคืือ พื้้�นที่่�สลััม แออััดสกปรก ทำำ ให้้วัันนึึงหากมัันจมหายไปจริิงๆ ผู้้คนในเมืืองในตึึกสููงหรืือกระทั่่�งบนรถไฟฟ้้า คงลืืมว่่าพื้้�นที่่�เหล่่านั้้�นเคยเป็็นส่่วนหนึ่่�งของกรุุงเทพฯ ในวััน ที่่� น้ำำ�ยัังไม่่ จมหายไปตลอดกาล สิ่่�งที่่�ในอนาคตอาจจะไม่่มีีใครจำำ ได้้อีีกต่่อไป คืือกรุุงเทพฯ ใน ปััจจุุ บััน ไม่่ ว่่าจะเป็็นวิิถีีชีีวิิตของผู้้คน อาหารการกิิ น สถาปััตยกรรม หรืือระบบคมนาคมขนส่่ง ต่่างๆ ในอนาคตอาจเปลี่่�ยนไปโดยที่่�คนรุ่่นหลัังไม่่รู้้เลยว่่าเคยมีีอยู่่ หรืือคนในยุุคนี้้�อาจหลงลืืมในอนาคต โดยสถานที่่�ต่่างๆ ล้้วนต่่างมีีความทรงจำำร่่วมกัับเราและคนกรุุงเทพฯ วิิถีีชีีวิิตริิมคลองที่่�ร่่มรื่่�น มีีสะพานไม้้เก่่าๆ ทอดสู่่ตััวบ้้าน และป่่าต้้นไม้้ใหญ่่เก่่าแก่่ในแถบชานเมืืองกรุุงเทพฯ ซึ่่�งอีีกไม่่นานจะสููญหายไปเพื่่�อหลีีกทางให้้การขยายถนนและความเปลี่่�ยนแปลงที่่�ตามมา ในขณะที่่�การเดิินทางสมััยใหม่่ทยอยเกิิดขึ้้�นเรื่่�อยๆ ในเมืืองใหญ่่ แต่่บางคนอาจจะไม่่รู้้จัักหรืือลืืมเลืือนการเดิิน ทางด้้ วยวิิธีีนี้้�ไปแล้้ ว มัันเคยถููกจำำ เคยถููกพููดถึึงเป็็ นบางครั้้�งบางคราว และจะถููกลืืมในที่่� สุุด
38 Film Archive x Rolling Wild Home Movies : Soon to be Forgotten 2023 40 mins on a single screen Videos scanned from an 8-mm orphan home movie and 8-mm new films shot by Ak Watchreewong Na Ayutthya, Nitivat Cholvanichsiri, Nawarat Welployngam, Tinshine Mont, Hesome Chemamah, Warat Bureephakdee, Navawan Sukkho, and Pojanee Aneckavanich | With the sound collage from Archive’s sound collection
39 Conceived and curated by Chalida Uabumrungji Soon to Be Forgotten, a new video compiled for this exhibition, begin with an 8-mm orphan home movie from the Film Archive’s home movies collection with camera moving in and out as if trying to capture things of their interest, so those things could be etched on their memory, not knowing that by half a century later, many of them would have gone like they never existed in the first place. It is then in collaboration with 8 filmmakers, each of whom has received a reel of 50 ft. Super 8 film which can record roughly 3 minutes without sound recording to capture some of the meaningful things that may be forgotten in days to come, accompanied by archival sounds from the past. In the footage, vehicles travelled along Ratchadamnoen Avenue, from the Equestrian Statue of King Chulalongkorn to Sanam Luang when it was a market for the people of Bangkok, to Tha Tien Pier. A day in the lives of families living in Bangkok played out. Moments, some of which did not last long, occurred during day and night, from dawn to dusk, and between journeys. A commute from home in the suburbs on one day made its way into the city, exploring shops, street hawkers, street stalls, and the daily routines of those who lived from hand to mouth and migrant workers in communities of Thai people of Chinese descent during the transition of power from local capitalists to mainland capitalists. It has been said that communities on the sides of Bangkok canals would be permanent- ly submerged under water by the end of the decade due to its lowland features with only 1.50 - 2 metres in height above sea level. The drastic changes to our planet as well as climate change have also continuously increased the frequency and intensity of the floods the city has suffered from. It is such a shame that the canal-side communities, which once prospered as Venice of the East, fell victim to the public sector’s failure to develop the areas and actively prevent this grim outlook. The image that now comes to mind when one thinks of these communi- ties is that of filthy and crowded slums. If these areas are to be completely and forever submerged under water one day, people living in high-rise buildings or even those looking down from the sky trains might forget that the bodies of water they’re seeing once were lands that the people of Bangkok in the past called home. Present-day Bangkok will have no place in the memories of the people of future generations, whether it be the present-day ways of living, food, architec- ture, or public transport. The future may hold so many changes that the future generations won’t be aware of the things that exist in the present. Even people of this generation may also forget them eventually. All these places hold the memories that we and people in Bangkok share, evoking fond recollections of the ways of life under the trees on the sides of the canals, with old wooden bridges connecting to the houses and big, old trees in the suburbs of Bangkok, all of which would soon be lost to make way for road expansions and future changes. With more and more methods of transportation being introduced in big cities, some people might not even know of the old ways of travelling from one place to another. Things of the past tend to be remembered at first and discussed from time to time, but they’ll slip from everyone’s mind eventually.
40
41 ขวััญชััย ลิิไชยกุุล U-Scape, 2566 ขนาดแปรผัันตามพื้้�นที่่�, ภาพพิิมพ์์บนแผ่่นพลาสวููด คงมีีไม่่บ่่อยครั้้�งนััก ที่่�พลเมืืองจะได้้มีีส่่วนร่่วมในการตััดสิินใจในวาระสำำคััญของเมืืองที่่�ได้้อาศััยอยู่่ (หากไม่่นัับการลงคะแนน ใช้้สิิทธิ์์�เลืือกตั้้�ง) ด้้วยเหตุุนี้้� ศิิลปิินจึึงเกิิดแรงบัันดาลใจในการสร้้างสรรค์์ ผลงานศิิลปะชุุดนี้้�ขึ้้�น เพราะเชื่่�อว่่าพลเมืืองทุุกคนย่่อมมีีสิิทธิ์์�ในการออกแบบ และร่่วมตััดสิินใจต่่อ บ้้านเมืืองที่่�ตนอาศััยอยู่่ ในฐานะศิิลปิินจึึงได้้ทำำ ‘การออกแบบ’ ส่่วนประกอบต่่างๆ ของเมืือง เพื่่�อ ให้้เกิิดเป็็นเมืืองที่่�สมบููรณ์์ สถานที่่�อำำนวยความสะดวก และนำำมาซึ่่�งความสุุขสงบแก่่ประชาชนผู้้ เป็็นสมาชิิกในเมืือง และเปิิดโอกาสให้้ผู้้เข้้าชมผลงานได้้มีีส่่วนร่่วม ในการจััดวางภาพชิ้้�นส่่วนงาน ศิิลปะ ที่่�เป็็นภาพส่่วนประกอบต่่างๆ ของเมืือง อาทิิ พื้้�นที่่�สีีเขีียว, พื้้�นที่่�สมดุุลทางศรััทธา ความ เชื่่�อ ความทรงจำำ และพื้้�นที่่�สร้้างสรรค์์ ฯลฯ เสมืือนว่่าผู้้ชมได้้ทำำหน้้าที่่�เป็็นบุุคคลสำำคััญ ที่่�ได้้ ทำำการอนุุมััติิโครงการก่่อสร้้างเมืืองจริิงๆ เพื่่�อเป็็นการสะท้้อนให้้เห็็นถึึงความสำำคััญของพลเมืือง ให้้มากขึ้้�น และเกิิดความตระหนัักรู้้ถึึงความรู้้สึึกรัับผิิดชอบต่่อบ้้านเมืืองที่่�ทุุกคนเป็็นเจ้้าของร่่วมกััน Kwanchai Lichaikul U-Scape, 2023 Dimension Variables, Prints on Plaswood Sheet Apart from elections, people rarely get the chance to participate in the crucial decision-making processes regarding the city they live in. The artist, then, drew inspiration from this thought in creating this artwork in the belief that every citizen has the right to design and contribute to the decisions being made about their place of residence. Based on this idea, the artist ‘designed’ the elements of a perfect city with facilities included, which are aimed at bringing peace and order to the people in the city, and offer the audience to take part in arranging and organizing these elements of the artwork that represent components of the city, as though they were, in fact, in a position of authority over the approvals of construction and development projects. These elements include urban green spaces as well as places of worship, faith, memories, and creativity coexisting in balance. This is intended to demonstrate the importance of citizens and to raise awareness of the responsibility that everyone shares for the place we live in.
42 Space พื้้�นที่่�เปิิดให้้คนในเมืืองได้้มีีกิิจกรรมร่่วมกััน ยกตััวอย่่างเช่่น สนามกีีฬา ลานเสก็็ตบอร์์ด ซึ่่�งเป็็น สถานที่่�เปิิดโอกาสให้้คนในเมืืองได้้มีีปฏิิสััมพัันธ์์กััน ผ่่านการเล่่นกีีฬาร่่วมกััน Spaces that allow people in the city to engage in activities together, such as sports fields and skate parks, serve as venues that provide opportunities for individuals to interact through participating in sports together. Green สวนหย่่อมและทะเลสาบใจกลางเมืือง เป็็นการเพิ่่�มพื้้�นที่่�สีีเขีียวที่่�เปรีียบเสมืือนปอดให้้กัับเมืือง หลวง ในทะเลสาบมีีเรืือถีีบที่่�มาในรููปของเรืือหงส์์ และเป็็นที่่�ให้้คนเมืืองได้้พัักผ่่อนหย่่อนใจ Central city parks and lakes add green spaces that serve as lungs for the capital city. In the lakes, there are paddle boats shaped like swans, providing a place for city dwellers to relax and unwind. Youth สวนสนุุกเป็็นดั่่�งตััวแทนของพื้้�นที่่�ที่่�ให้้ความสำำคััญกัับเด็็กและเยาวชน รวมไปถึึงสถาบัันครอบครััว เป็็นพื้้�นที่่�ที่่�สร้้างความสุุข รอยยิ้้�ม และความสนุุกสนานแก่่เด็็กๆ Amusement parks serve as representatives of spaces that are important for children and youth as well as family bonding. These areas create happiness, smiles, and fun for children. Flow ศิิลปิินอยากให้้คนดููสนุุกกัับการได้้ใช้้สายตามองไปตามเส้้นทางด่่วนที่่�มีีความสลัับซัับซ้้อนและมีี ความเชื่่�อมโยงกัับถนนด้้านล่่าง ซึ่่�งในปััจจุุบัันทางด่่วนหรืือทางยกระดัับมีีความจำำเป็็นอย่่างยิ่่�งต่่อผู้้ ที่่�พัักอาศััยอยู่่ในเขตชานเมืือง ที่่�ต้้องการเดิินทางเข้้ามาในใจกลางเมืือง The artist wants people to enjoy following the complex and interconnected expressways, which intricately weave and link with the roads below. Currently, expressways or elevated roads are essential, especially for residents in urban areas who need to travel into the heart of the city. Modernity ภาพจิินตนาการบ้้านเมืืองแห่่งยุุคอนาคต เป็็นตััวแทนของความสมััยใหม่่ ศิิลปิินใช้้กัังหัันลมเป็็น สััญลัักษณ์์ของพลัังงานสะอาด เป็็นโครงสร้้างที่่�มีีทั้้�งความสวยงามและสื่่�อถึึงยุุคสมััยแห่่งความ เปลี่่�ยนแปลงในการใช้้พลัังงานทดแทน The imaginative depiction of a future city serves as a representative of the modern era. The artist employs wind turbines as symbols of clean energy, creating structures that are both aesthetically pleasing and indicative of the changing times in the use of alternative energy sources.
43 Nostalgia พื้้�นที่่�แห่่งความทรงจำำจากอดีีต งานวััด งานรื่่�นเริิง หนัังกลางแปลงชิิงช้้าสวรรค์์ A space of past memory featuring festivals like temple fairs with outdoor movie screenings and ferris wheel Retro พื้้�นที่่�ที่่�แสดงออกถึึงความย้้อนยุุค ได้้แก่่ บ้้านเก่่า บ้้านทรงไทย เรืือนแพและโบราณสถาน A space of historical past represented by Thai traditional houses,floating houses and historical sanctuaries Balance พื้้�นที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับการปรัับความสมดุุลย์์ทางจิิตวิิญญาณอาจจะเชื่่�อมโยงกัับศาสนสถาน เช่่น วััด โบสถ์์ และมััสยิิดเป็็นที่่�ที่่�ให้้คนมาชำำระล้้างจิิตใจให้้เกิิดความผ่่องใส เบิิกบานและสงบสุุข A space related to mental well-being most likely connected to religious sites such as temples, churches, and mosques, where people come to purify their minds, experience clarity, and find tranquility and inner peace. Sacred พื้้�นที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับสิ่่�งศัักดิ์์�สิิทธิ์์�ที่่�คนในเมืืองสัักการะบููชา อาทิิ เจ้้าแม่่กวนอิิม พระพิิฆเนศ ท้้าวเวส สุุวรรณ พระพรหม ไฉ่่ซิิงเอี้้�ย และพระแม่่ลัักษมีี ในรููปแบบ ของประติิมากรรมที่่�ทำำหน้้าที่่�เป็็น เสมืือนแลนด์์มาร์์คในเมืือง A space related to sacred landmarks in the city includes revered entities such as Guan Im Goddess, Phra Phikanesuan, Thao Wes Suwann, Phra Phrom, Chaisieng Ei, and Pra Mae Laksami. These are depicted in the form of sculptures, serving as quasi-landmarks within the city. Food ปััจจุุบัันฟาร์์มหรืือสวนผัักสวนผลไม้้ปลอดสารพิิษกำำลัังเป็็นที่่�นิิยมของนัักท่่องเที่่�ยว ผลงานชิ้้�นนี้้� อาจจะไม่่ได้้พููดถึึงสตรีีทฟู้้ด หรืือแหล่่งร้้านอาหารในกรุุงเทพโดยตรง แต่่เป็็นการนำำเสนอแนวคิิด เกี่่�ยวกัับการขยัับพื้้�นที่่�ชานเมืืองที่่�มัักเป็็นพื้้�นที่่� ทางการเกษตรมาไว้้ใจกลางเมืือง Currently, pesticide-free farms or vegetable and fruit gardens have become popular among tourists. While this piece may not directly address street food or restaurants in Bangkok, it presents an idea about shifting agricultural spaces, often used for farming from sub-urban areas to the heart of the city.
44
45
46
47
48
49
50