NOTA FIZIK T4-HABA

Peta Konsep Bab 4

Haba

Pelajar-pelajar yang dikasihi,

Kejayaan adalah sejumlah usaha kecil, yang diulang
hari demi hari.

Haba

Keseimbangan Muatan Haba Haba Pendam Hukum Gas
haba Tentu Tentu

Q = mcθ Hukum Hukum
Charles Boyle

Haba Pendam Haba Pendam Hukum
Tentu Tentu Tekanan

Pelakuran Pengewapan

Q = mlf Q = mlv

1

4.1 Keseimbangan Terma

Darjah kepanasan Apabila satu objek
suatu objek dipanaskan, ia akan

Unit SI : Kelvin, K menyerap tenaga
haba dan suhu objek
Suhu
akan meningkat.
Suatu objek yang panas
mempunyai suhu yang Haba Apabila objek
lebih tinggi daripada objek disejukkan, ia akan
• Suatu bentuk membebaskan tenaga
yang sejuk. tenaga haba dan suhu objek

Sentuhan Terma • Diukur dalam unit akan berkurang.
Joule, J
Dua objek berada
dalam sentuhan terma Haba bersih dipindahkan dari
apabila tenaga haba objek yang lebih panas (bersuhu
boleh dipindahkan di
tinggi) kepada objek
antara mereka. yang lebih sejuk (bersuhu

rendah).

2

Pemindahan Haba

Apabila dua objek dengan darjah kepanasan yang berbeza berada dalam _s_e_n_t_u_h_a_n__te_r_m__a_, _

tenaga haba berpindah antara kedua-dua objek tersebut.

Mekanisma Keseimbangan Terma

kadar pemindahan
haba lebih cepat
dari A ke B

AB A BA B AB

Panas Sejuk Panas Sejuk

kadar pemindahan Aliran haba bersih kadar pemindahan Tiada aliran haba
haba lebih perlahan dari objek yang haba sama bersih
dari B ke A panas ke objek yang dari A ke B
sejuk

• Haba dipindahkan pada kadar yang lebih • Selepas beberapa lama, tenaga haba
dipindahkan pada kadar yang __s_a_m_a____
_c_e_p_a_t _______ daripada objek yang panas antara kedua-dua objek. Tidak ada
pemindahan haba bersih antara objek-
ke objek yang sejuk. Haba juga
objek.
dipindahkan daripada objek yang sejuk • Kedua-dua objek yang dikatakan berada

kepada yang panas, tetapi pada kadar dalam __k_e_s_e_im__b_a_n_g_a_n_t_e_r_m_a_._________.

yang lebih __p_e_r_la_h_a_n____.
• Terdapat __a_l_ir_a_n_h_a_b_a__________bersih

dari objek panas ke objek sejuk.
• Objek yang panas menjadi sejuk manakala

objek yang sejuk menjadi panas. 3

Keseimbangan Terma
Apabila dua objek berada dalam keseimbangan terma, tidak ada aliran haba bersih di
antaranya. Dua objek dalam keseimbangan terma mempunyai suhu yang sama.

Contoh

1. Tuala basah diletakkan di atas dahi pesakit 1. Minuman yang panas boleh
demam panas. disejukkan dengan menambahkan
beberapa ketul ais ke dalam
2. Pada permulaan suhu tuala basah lebih rendah minuman tersebut.
berbanding suhu badan pesakit demam panas.
2. Tenaga haba bersih dipindahkan
3. Tenaga haba bersih dipindahkan dari dahi dari minuman panas kepada ais
pesakit ke tuala basah sehingga keseimbangan sehingga keseimbangan terma
terma dicapai. antara ais dan air dicapai.

4. Dengan cara ini, tenaga haba mampu 3. Suhu minuman dan ais adalah
disingkirkan daripada pesakit dan dapat sama apabila keseimbangan terma
menurunkan suhu badan pesakit demam panas. dicapai.

Strength does not come from physical capacity. It comes

“ from an indomitable will.
”Mahatma Gandhi

4

Ciri-ciri cecair yang digunakan dalam Bagaimana termometer
termometer cecair-dalam-kaca cecair-dalam-kaca berfungsi?

1. Mudah dilihat atau cecair Termometer 1. Bebuli termometer
berwarna legap Cecair-Dalam-Kaca mengandungi cecair merkuri
yang berjisim tetap. Isipadu
2. Mengembang dengan seragam merkuri bertambah apabila ia
apabila dipanaskan menyerap haba.

3. Tidak melekat pada dinding kaca 2. Cecair merkuri mengembang
4. Konduktor haba yang baik dan naik di dalam tiub
5. Takat didih tinggi dan takat beku kapilari. Panjang turus
merkuri dalam tiub kapilari
rendah. dapat menunjukkan nilai
suhu.

Bagaimana termometer ditentukur?

1. Skala suhu dan unit suhu diperoleh denga memilih dua suhu yang dikenali sebagai takat tetap.
2. Definitsi takat lebuh dan takat didih :

Takat tetap Definisi Nilai
0°C
Takat tetap bawah : Suhu ais yang melebur 100°C
Takat lebur
Suhu air yang mendidih pada tekanan atmosfera
Takat tetap atas : piawai, 76 cm Hg.
Takat didih

5

Bagaimana termometer ditentuukur?

Takat L100 Apabila kedua-dua titik tetap telah ditanda pada batang
didih termometer, julat di antaranya dibahagikan sama rata kepada 100
bahagian atau darjah. Termometer itu kini mempunyai skala.

L100

L0

100 senggatan Ais Stim
yang sama melebur
Air
Lθ mendidih

Takat L0 Air Takat didih
beku Takat lebur

Bebuli θ = Lθ − L0 100C
L100 − L0
6

Prinsip kerja termometer Termometer

• Apabila termometer dimasukkan dalam air panas, haba bersih
mengalir daripada air panas ke termometer.

• Apabila berlaku keseimbangan terma kadar pemindahan haba
bersih adalah sifar.

• Suhu termometer adalah sama dengan suhu air panas.
• Oleh itu bacaan termometer ketika itu adalah merupakan suhu

air panas.

Apakah ciri-ciri yang membolehkan merkuri sesuai digunakan sebagai cecair dalam
termometer ?

1. Konduktor haba yang baik.
2. Takat didih tinggi iaitu 375°C.
3. Mengembang secara seragam bila dipanaskan dan mengecut secara seragam bila

disejukkan.
4. Warna legap (Tidak boleh ditembusi cahaya) dan mudah dilihat.
5. Takat beku rendah iaitu -39°C (tetapi tidak sesuai digunakan di kawasan bersuhu kurang

daripada -39°C seperti di kutub selatan)

Bagaimana meningkatkan kepekaan termometer merkuri? 7

1. Tiub kapilari yang lebih sempit/halus.
2. Bebuli kaca yang berdinding nipis
3. Bebuli kaca yang lebih kecil.

Latihan 4.1 Swami
Vivekananda
1. Antara ciri-ciri berikut, yang manakah digunakan dalam
fungsi termometer cecair dalam kaca?
A Isipadu cecair yang berjisim tetap
B Isipadu jisim tetap cecair
C Rintangan cecair
D Ketumpatan cecair

2. Antara kaedah berikut boleh digunakan untuk “Take up one idea. Make
meningkatkan sensitiviti termometer merkuri? that one idea your life -
A Bebuli kaca berdinding tebal
B Tiub kapilari yang sempit think of it, dream of it, live
C Tiub kapilari yang pendek
D Bebuli kaca yang besar on that idea. Let the brain,

3. Sebuah termometer alkohol dalam kaca tidak ditentukur. muscles, nerves, every
Apabila ia dimasukkan ke dalam ais yang melebur dan
air yang mendidih, panjang turus merkuri masing-masing part of your body, be full of
adalah 5.2 cm dan 13.7 cm.
Apabila ia dimasukkan ke dalam secawan air suam, that idea, and just leave
panjang alkohol adalah 9.8 cm. Kira suhu air panas.
A 44.12 °C every other idea alone.
B 52.22 °C
C 20.45 °C This is the way to success,
D 54.12 °C
that is way great spiritual

giants are produced ”

8

4.2 Muatan Haba Tentu

Muatan haba
kuantiti haba yang diperlukan untuk menaikkan suhu suatu bahan sebanyak 1°C atau 1 K.

Muatan Haba Tentu, c
kuantiti haba yang diperlukan untuk menaikkan suhu 1 kg bahan sebanyak 1°C.

c = Q Unit SI : = J kg-1°C-1 / J kg-1K-1
mθ
Q = Haba diserap atau dibebaskan, unit J
m = Jisim bahan, unit kg
∆θ = Perubahan suhu, unit °C

Kuantiti haba yang diserap atau Q = mc∆θ
dibebaskan oleh bahan
900 J tenaga haba diperlukan oleh 1 kg aluminium bagi
Apakah maksud muatan haba tentu menghasilkan kenaikan suhu sebanyak 1°C.
aluminium = 900 Jkg-1°C-1 ?

Apakah maksud muatan haba tentu air 4200 J tenaga haba diperlukan oleh 1 kg air bagi

= 4200 Jkg-1°C-1 ? menghasilkan kenaikan suhu sebanyak 1°C.

9

Sifat fizikal Muatan haba tentu Dipanaskan Disejukkan
bahan-bahan Kecil
yang mempunyai Suhu meningkat dengan Suhu menurun dengan
muatan haba Besar cepat cepat
tentu yang
berbeza Suhu meningkat dengan Suhu menurun dengan
perlahan perlahan

Sifat bahan yang 1. Suhu bahan meningkat dalam masa yang singkat apabila dipanaskan

mempunyai dan menurun dalam masa yang singkat apabila disejukkan (Konduktor

muatan haba haba yang baik).

tentu yang kecil Contoh: Logam seperti besi, keluli, tembaga dan aluminium biasa

digunakan sebagai periuk dan kuali. Ini kerana logam ini boleh

dipanaskan dengan cepat.

2. Bahan ini peka terhadap perubahan suhu.

Contoh: Logam merkuri dalam thermometer mempunyai muatan haba

tentu yang kecil yang membolehkannya menyerap dan membebaskan

haba dengan mudah.

Sifat bahan yang 1. Suhu bahan meningkat dalam masa yang panjang (lambat) apabila
mempunyai dipanaskan dan menurun dalam masa yang panjang (lambat) apabila
muatan haba disejukkan. (Konduktor haba yang lemah).
tentu yang
besar 2. Bahan ini boleh menyerap tenaga haba dalam kuantiti yang besar
tanpa mengalami peningkatan suhu yang tinggi.
Contoh: Air digunakan sebagai ajen penyejuk dalam radiator kenderaan.

10

Aplikasi Muatan Haba Tentu Badan Aluminium

Pemegang 1. Muatan haba tentu yang
1. Muatan haba tentu yang tinggi. rendah. Periuk menjadi panas
dengan cepat.
_P_e_m_e_g_a_n_g__ti_d_ak__a_k_a_n_m__e_n_ja_d_i_____
_te_r_la_lu__p_a_n_a_s_a_p_a_b_il_a__pe_r_iu_k________ 2. Ketumpatan rendah.
_d_ip_a_n_a_s_k_an_/__m_e_n_y_e_r_ap__h_a_b_a_______ Periuk lebih ringan
2. Konduktor haba yang lemah.
3. Tidak bertindak balas dengan
Periuk makanan di dalam periuk

Dasar kuprum 11

1. Muatan haba tentu rendah.
Periuk menjadi panas dengan cepat. Ini
membolehkan makanan di dalam periuk
dimasak dengan cepat.

2. Ketumpatan tinggi.__D_a_s_a_r _y_a_n_g_l_e_b_ih_____
_b_e_ra_t_m__e_m_a_s_ti_k_a_n_p_e_r_iu_k__s_ta_b_il_d_a_n_______
_ti_da_k__a_k_a_n_t_e_rb_a_l_ik__de_n_g_a_n__m__u_d_ah__. ______

Bayu Laut

• Daratan mempunyai muatan haba tentu yang

lebih rendah berbanding dengan laut. Maka
suhu daratan meningkat dengan lebih cepat
berbanding suhu laut di waktu siang.
• Udara di daratan menjadi panas dan naik ke
atas.
• Udara yang lebih sejuk daripada lautan
bergerak dari laut menuju ke arah daratan
sebagai bayu laut.

Bayu Darat

• Lautan mempunyai muatan haba tentu yang

lebih tinggi berbanding daratan. Maka, suhu
lautan menurun lebih lambat berbanding suhu
daratan di waktu malam.
• Udara di atas permukaan lautan yang panas
akan naik ke atas.
• Udara yang lebih sejuk daripada daratan akan
bergerak ke arah lautan sebagai bayu darat.

12

Latihan 4.2

1. Hitungkan jumlah tenaga haba yang diserap oleh sebuah blok kuprum berjisim 2 kg dari suhu

31C kepada 80C .

(muatan haba tentu kuprum = 390 Jkg-1°C-1) Jaw : 38220 J

2. Sebuah pemanas rendam berlabel 2 kW, 240 V digunakan untuk memanaskan 4 kg air.

Berapakah kenaikan suhu air apabila pemanas itu digunakan selama 1 minit.

(Muatan haba tentu air = 4 200 Jkg-1°C-1) Jaw : 7.15°C
Anggap tiada kehilangan haba ke persekitaran.

Tips : Tenaga Elektrik, E = Pt = VIt Tenaga Haba, Q = mcθ 13

3. Sebutir peluru plumbum bergerak mendatar dengan halaju 130 ms-1 dan terbenam ke dalam
dinding simen selepas perlanggaran. Jika muatan haba tentu plumbum = 130 Jkg-1°C-1 dan
semua haba menghasilkan diserap oleh peluru, apakah peningkatan suhu peluru?

Jaw : 65°C

4. Sebuah blok aluminium berjisim 1 kg dipanaskan oleh pemanas elektrik selama 3 minit dan

kenaikan suhu 15°C direkodkan. Voltmeter dan ammeter yang disambungkan kepada

pemanas elektrik memberikan bacaan masing-masing 30 V dan 2.5 A. Hitung muatan haba

tentu aluminium. Jaw : 900 JKg-1°C-1

Tips : Tenaga Kinetik, E = ½ mv2 Tenaga Haba, Q = mcθ 14

5. 300 g air pada suhu 40° C dicampur dengan 900 g air pada suhu 80 ° C. Jika tiada kehilangan
haba ke persekitaran, apakah suhu akhir apabila campuran air tersebut mencapai
keseimbangan terma?

Jaw : 70°C

Tips : Tenaga haba yang dibebaskan = Tenaga haba yang diserap 15

4.3 Haba Pendam Tentu

Haba pendam

Haba yang diserap atau haba yang dibebaskan pada suhu tetap semasa perubahan keadaan
jirim suatu bahan tertentu.

1. Apabila pepejal cair pada takat lebur, haba pendam pelakuran diserap 4 perubahan
2. Untuk cecair memejal pada takat beku, haba pendam pelakuran fasa yang
utama
dibebaskan.
3. Apabila cecair yang mendidih pada takat didihnya, haba pendam GAS

pengewapan diserap.
4. Apabila wap terkondensasi menjadi cecair semula, haba pendam

pengewapan dibebaskan.

PELEBURAN PENDIDIHAN

Haba pendam Haba pendam
diserap diserap

PEPEJAL Haba pendam CECAIR Haba pendam
dibebaskan dibebaskan

PEBEKUAN KONDENSASI

Ciri-ciri umum empat proses yang melibatkan perubahan fasa

1. Bahan mengalami perubahan fasa pada suhu tertentu.

2. Tenaga haba dipindahkan semasa perubahan fasa.

3. Semasa perubahan fasa, suhu terus __m__a_la_r__________ walaupun terdapat pemindahan

haba. 16

Lengkung pemanasan Keadaan : Cecair Keadaan : Gas
Suhu: Meningkat Suhu: Meningkat
Keadaan : Pepejal Suhu gas meningkat ke
Suhu: Meningkat Cecair dipanaskan ke suhu sumber
takat didih
Pepejal dipanaskan ke F
takat lebur
E
Suhu

Takat didih B D
Takat lebur C

A

Keadaan: Pepejal dan cecair Masa
Suhu: Tidak Berubah
Keadaan : Cecair dan gas
B : Pepejal mula lebur Suhu : Tidak Berubah
B – C : Pepejal melebur D : Cecair mula mendidih
C : Pepejal melebur sepenuhnya D – E : Cecair mendidih
E: Cecair mendidih sepenuhnya

17

Lengkung Penyejukan Lengkapkan lengkung penyejukan.

Keadaan: Gas Keadaan: Cecair
Suhu: Berkurang Suhu: Berkurang

Suhu berkurangan kerana haba Cecair disejukkan ke takat
dibebaskan ke persekitaran. bekunya.

Suhu Keadaan: Pepejal dan cecair
Suhu: Tidak Berubah

P S : Pepejal mula membeku
S – T : Cecair membeku
Takat kondensasi
T : Cecair membeku sepenuhnya
QR

Takat beku ST

U

Masa

Keadaan: Cecair dan gas Keadaan: Pepejal
Suhu: Tidak Berubah Suhu: Berkurang
Pepejal menyejuk ke suhu bilik.
S : Gas mula kondensasi
Q – R : Gas kondensasi 18
R : Gas kondensasi sepenuhnya

Kenapa suhu bahan tetap semasa perubahan fasa jirim berlaku?

1. Semasa perubahan keadaan jirim, pemindahan tenaga haba tidak menyebabkan perubahan
kepada tenaga kinetik zarah dalam bahan.

2. Semasa proses peleburan, tenaga haba yang diserap digunakan untuk memutuskan ikatan
antara zarah-zarah dalam pepejal. Zarah-zarah terbebas daripada kedudukan tetapnya dan
bergerak lebih bebas. Dalam keadaan ini bahan pepejal bertukar kepada cecair.

3. Semasa pendidihan, tenaga haba yang diserap digunakan untuk memutuskan ikatan antara
zarah-zarah dalam cecair sepenuhnya dan mengatasi tekanan atmosfera yang bertindak ke
atas permukaan cecair bagi menjadi gas (wap).

Haba pendam tentu, l
Haba pendam tentu suatu bahan ialah kuantiti haba yang diperlukan untuk mengubah
keadaan jirim 1 kg bahan tanpa perubahan suhu.

l=Q Unit SI: J kg-1
m Q = tenaga haba yang diserap atau dibebaskan oleh bahan

m = jisim bahan

Haba pendam tentu pelakuran
Kuantiti haba yang diperlukan untuk mengubah 1 kg bahan daripada keadaan pepejal
kepada cecair (atau sebaliknya) tanpa perubahan suhu.

19

Haba pendam tentu pengewapan
Kuantiti haba yang diperlukan untuk mengubah 1 kg bahan daripada keadaan cecair kepada
wap (atau sebaliknya) tanpa perubahan suhu.

Haba pendam tentu pelakuran ais = Haba pendam tentu pengewapan air =
336 000 Jkg-1 2.26 x 106 Jkg-1

336 000 J haba pendam diperlukan bagi 1 kg 2.26 x 106 J haba pendam diperlukan bagi 1 kg
ais untuk melebur menjadi air pada suhu 0 °C air untuk mendidih menjadi wap air pada suhu

100°C

Formula Q = mcθ Q = Pt = VIt Q = ml
untuk
Haba yang diserap as as
mengira atau dibebaskan
HABA mengubah suhu Jika haba dibekalkan Apabila haba yang
bahan menggunakan elektrik diserap atau
Keadaan
dibebaskan menukar
fasa bahan pada suhu

malar

P = kuasa pemanas elektrik, dalam unit W
t = masa, dalam unit saat

20

Latihan 4.3 2. Sebuah cerek elektrik mengandungi 3 kg
air. Kira jumlah haba yang diperlukan untuk
1. Haba pendam tentu pelakuran ais ialah mengewap semua air selepas takat didih
336 000 Jkg-1 . Apakah kuantiti haba yang air telah dicapai.
diperlukan untuk mencairkan 2.5 kg ais
pada 0 ° C? Jaw : 6.78 x 106 J

Jaw : 840000 J

Haba pendam tentu pelakuran ais = 336 000 Jkg-1 21
Haba pendam tentu pengewapan air = 2.26 x 106 Jkg-1
Muatan haba tentu air = 4.2 x 103 J kg-1°C-1

3. Apakah kuantiti haba yang diperlukan untuk menukar 4g ais menjadi wap pada suhu 100°C.
Jaw : 12064 J

Haba pendam tentu pelakuran ais = 336 000 Jkg-1 22
Haba pendam tentu pengewapan air = 2.26 x 106 Jkg-1
Muatan haba tentu air = 4.2 x 103 J kg-1°C-1

1 Ketulan ais diletakkan di atas permukaan ikan atau
makanan laut lain bagi memastikan kesegarannya
Ketulan ais ditambah ke dalam
air minuman yang panas untuk 2 dapat dikekalkan. Ais melebur dengan menyerap
menurunkan suhunya. Ketulan
ais melebur dengan menyerap tenaga haba daripada ikan sekaligus menurunkan
tenaga haba yang banyak suhu ikan tersebut.
daripada air minuman. Ini Suhu ikan yang rendah iaitu menghampiri suhu
menyebabkan suhu takat lebur ais dapat menyebabkan aktiviti bakteria
minuman menurun. dapat diberhentikan atau diperlahankan.

Aplikasi Haba
Pendam Tentu

3 4 Sentiasa berhati-hati apabila

Air mempunyai haba pendam tentu membuka tudung periuk apabila
pengewapan yang tinggi. Apabila wap air
terkena pada makanan yang lebih sejuk air di dalamnya mendidih. Air
suhunya, maka wap air akan terkondensasi.
Makanan yang dimasak akan menyerap mempunyai haba pendam tentu
haba yang dikeluarkan oleh wap air semasa
proses kondensasi. Ini menyebabkan pengewapan yang besar. Apabila
makanan akan masak dengan lebih cepat
kerana menyerap tenaga haba dengan wap terkondensasi pada kulit,
banyak dalam keadaan tertutup.
sejumlah haba pendam yang

sangat besar dibebaskan kepada

kulit yang boleh menyebabkan

kulit melecur. 23

4.4 Hukum-hukum Gas

Hukum Boyle Hukum Charles Hukum Tekanan

menyatakan bagi suatu gas menyatakan bahawa bagi menyatakan bahawa bagi
yang jisimnya tetap, suatu gas yang berjisim suatu gas yang jisimnya
tekanan gas, P berkadar tetap, isi padu gas, V tetap, tekanan gas, P
songsang dengan isi berkadar langsung dengan berkadar langsung dengan
padunya, V jika suhu gas, T suhu mutlaknya, T jika suhu mutlaknya, T jika isi
adalah malar. tekanan gas itu adalah padu gas itu adalah malar.
malar.

P 1 P1V1 = P2V2 V  T V1 = V2 P T P1 = P2
V T1 T2 T1 T2
P
PP V

V 1 T P/T T
PV PV V V/T V/T P/T

VP VT PT

24

Charle’s Hukum Gas P T/ressure ekanan

V1 = V2 P V P1 = P2
T1 T2 T1 T2
P =k
V =k V=k T
T
V = kT P=k P

V T V P = kT
P T
(Kelvin)
T
TT
P1V1 = P2V2 T=k
P *** m = k
PV = k Boyle’s
P=k Untuk semua hukum
V
V
P 1 k = constant / malar 25

V

Hukum Boyle Hukum Charles Hukum Tekanan

1. Apabila isipadu gas yang 1. Apabila gas dipanaskan, 1. Apabila gas yang

berkurang, bilangan suhu gas meningkat. dipanaskan, suhu gas

molekul per unit isipadu Tenaga kinetik purata meningkat. Tenaga kinetik

bertambah . molekul-molekul gas purata molekul-molekul

2. Bilangan molekul yang bertambah . gas bertambah .
sama bergerak dalam
ruang yang lebih kecil. 2. Kadar perlanggaran antara 2. Molekul-molekul yang

molekul dan dinding akan bergerak laju melanggar

meningkat jika dinding bekas dengan

3. Molekul-molekul isipadu adalah tetap. lebih kerap .
berlanggar dengan
lebih kerap dengan 3. Jika gas itu dibenarkan 3. Oleh itu, tekanan gas
dinding bekas.
untuk mengembang, bertambah .

molekul-molekul yang

sekarang bergerak dalam

4. Peningkatan kadar ruang yang lebih besar.
perlanggaran
menyebabkan 4. Oleh itu, kadar
peningkatan dalam
tekanan gas. perlanggaran antara

molekul dan dinding kekal

sama dan dengan itu

tekanan malar. 26

Suhu Mutlak P P
Suhu yang diukur dalam Kelvin, K

VV

T/K θ / °C T/K θ / °C

-273 -273
0K 0K

Tukar °C kepada Kelvin: Tukar Kelvin kepada °C :
θ + 273 T – 273

Sifar mutlak Pada tahap ini:
1. Isipadu dan tekanan gas adalah sifar
Suhu terendah yang mungkin, 2. tenaga kinetik molekul gas adalah sifar
3. molekul gas adalah pegun.
iaitu_______-_2_7__3_°_C__a__ta__u__0__K_.

Human beings unlike plants and animals have the capacity to choose what they want to

be. I belief that if a child elects to be a brilliant and successful person he has the innate,

God-given talents to achieve whatever he desires. There are absolutely no obstacles to

his ambition except himself. 27

Latihan 4.4

Soalan 1 Soalan 2
Udara di dalam pam kaki mempunyai Tekanan gelembung di bawah laut adalah 120
isipadu awal 2800 cm3 dan tekanan 100 cm Hg. Apabila gelembung naik ke permukaan
kPa. Alur keluar pam ditutup dan omboh laut, isipadunya menjadi 25.0 cm3. Dengan
ditolak ke dalam sehingga isipadu udara mengandaikan bahawa tekanan atmosfera
menjadi 700 cm3. Apakah tekanan udara adalah 76 cm Hg, apakah isipadu asal
termampat dalam pam? gelembung?

Jaw : 400 kPa Jaw : 15.83 cm3

28

Soalan 3 Soalan 4
Silinder A mengandungi 200 cm3 gas pada suhu Sejumlah gas yang berjisim tetap dalam bekas
27°C. Gas dipanaskan sehingga suhu logam tertutup mempunyai tekanan
meningkat sebanyak 30°C. Jika omboh silinder 2.5 x 105 Pa. Jika gas dipanaskan dari suhu
mengembang di bawah tekanan malar, apakah 27°C kepada 87°C, hitung tekanan akhir gas.
isipadu akhir gas?
Jaw : 300 kPa
Jaw : 220 cm3

29