The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

E-Book แนวอยากแนวกิน พื้นถิ่นคนอีสาน เรื่อง แนวเย็นชื่นใจ ศูนย์เรียนรู้ทรัพยากรทางอาหารเพื่อการพึ่งตนเอง ศพช.อุดรธานี ตามโครงการศึกษาวิจัย เรื่อง กลไกการขับเคลื่อนศูนย์เรียนรู้ทรัพยากรทางอาหารเพื่อการพึ่งตนเองของพื้นที่ต้นแบบ โคก หนอง นา ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนอุดรธานี

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by cdlc Udon, 2022-03-26 10:49:31

E-Book แนวอยากแนวกิน พื้นถิ่นคนอีสาน เรื่อง แนวเย็นชื่นใจ

E-Book แนวอยากแนวกิน พื้นถิ่นคนอีสาน เรื่อง แนวเย็นชื่นใจ ศูนย์เรียนรู้ทรัพยากรทางอาหารเพื่อการพึ่งตนเอง ศพช.อุดรธานี ตามโครงการศึกษาวิจัย เรื่อง กลไกการขับเคลื่อนศูนย์เรียนรู้ทรัพยากรทางอาหารเพื่อการพึ่งตนเองของพื้นที่ต้นแบบ โคก หนอง นา ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนอุดรธานี

ศูนย์เรยี นรทู้ รพั ยากรทางอาหารเพ่ือการพึ่งตนเอง
ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนอุดรธานี

สถาบันการพัฒนาชุมชน กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

ศูนยเ์ รยี นรทู้ รพั ยากรทางอาหารเพือ่ การพ่งึ ตนเอง
ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนอุดรธานี

สถาบันการพัฒนาชุมชน กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

บทนา

แนวอยากแนวกินพื้นถิ่นคนอีสาน เรอ่ ื ง แนวเย็นชื่นใจ (Northeast Food :
The Beverage) เป็นตาราเคร่อื งด่ืมพื้นถิ่นอีสาน ตามโครงการศึกษาวจิ ัย เร่อื ง กลไก
การขับเคลื่อนศูนย์เรยี นรูท้ รพั ยากรทางอาหารเพ่ือการพ่ึงตนเองของพ้ืนท่ีต้นแบบ โคก หนอง นา
ศูนยศ์ ึกษาและพฒั นาชุมชนอุดรธานี โดยเมนูเครอ่ ื งด่ืมต่าง ๆ ในตาราอาหารเล่มนี้ เปน็ เมนทู ี่ได้
จากการเก็บข้อมูลจากบุคลากรของศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนอุดรธานี เพื่อให้ความรูแ้ ละเปน็
แนวทางในการประกอบอาชพี แก่บุคคลทวั่ ไป

คณะวจิ ยั หวังว่าเอกสารชุดนี้ เป็นฐานข้อมูลเครอ่ ื งดื่มพ้ืนถ่ินอีสาน ซงึ่ สามารถ
เป็นประโยชน์สาหรบั บุคลากรของศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนอุดรธานี ผู้เข้าอบรม ผู้ที่เข้ามา
ศึกษาเรยี นรู้ และบุคคลภายนอกทเี่ ขา้ มาใชป้ ระโยชน์ทรพั ยากรทางอาหารภายในพ้ืนท่ดี ังกล่าวได้

คณะวจิ ยั ศูนยศ์ ึกษาและพัฒนาชุมชนอุดรธานี
ตุลาคม 2564

สารบัญ

หน้า

แนวเย็นชนื่ ใจ (เครอ่ ื งด่ืม)....................................................................................1
- สัตตเทวธดิ า (นา้ สมนุ ไพร 7 นางฟ้า).............................................2
- เทวาทวาทศ (นา้ คลอโรฟิลล์ 12 ผกั ).............................................3
- สหัสรสนาคา (นา้ สับปะรดขน้ึ ฉ่าย)............................................... 4
- เอกครฑุ ามหาสัจจ์ (นา้ กระเจย๊ี บ).................................................... 5
- ตรคี ชไอยรา (นา้ กระชายนา้ ผง้ึ มะนาว)...........................................6
- จตุราราชสีห์ (นา้ อญั ชนั ใบเตยนา้ ผึง้ มะนาว)................................7

ขอ้ มลู ทางบรรณานุกรม.........................................................................................8



2

วตั ถดุ ิบ/ ingredient

ขนั้ ตอน/ directions 1. ต้นใต้ใบ 1 กามือ
2. ข่า 2-3 หัว
1. นาสมุนไพรทัง้ หมดมาล้างทาความสะอาด พักให้สะเด็ดน้า 3. ขิง 2 หัว
2. ทุบ/บุบสมุนไพรให้น้ามันหอมระเหยออกมา ห่ันใส่ลงไปใน 4. กระชาย 1 กามือ
5. หอมแดง 1 กามือ
หม้อ เติมน้าสะอาดลงไปยกข้ึนตั้งไฟกลาง ใส่เกลือลงไป 6. ตะไคร้ 1 กามือ
ต้มให้เดือดประมาณ 30 นาที ปิดไฟ ปิดฝาหม้อท้ิงไว้ 7. มะขามเปยี ก 1 กาป้ นั
ให้ระอุต่อในหม้ออีก 5 -10 นาที. 8. เกลือ 1 ชอ้ นชา
เคล็ดไม่ลับความอร่อย น้าสมุนไพรให้ต้มพอเดือดไม่ต้อง 9. น้าสะอาด 5 ลิตร
เค่ียวต่อให้นาน เวลารบั ประทาน ให้สูดดมกล่ินสมุนไพรก่อน
เพ่ือให้สมุนไพรเข้าไปทาความสะอาดระบบทางเดินหายใจ
และด่ืมตามลงไปให้รกั ษาระบบในรา่ งกาย สมุนไพร 7 นางฟ้า
หากกินอย่างถูกวธิ รี ว่ มกับยาฟ้าทะลายโจร ก็จะชว่ ยทางานกัน
เป็นทีม เพื่อปรบั ธาตุในรา่ งกายให้สมดุล และสรา้ งภูมิคุ้มกัน
ให้กับรา่ งกาย โดยยาสมุนไพร ควรกินเป็นตารบั ยา ไม่ควร
กินเชิงเด่ียว สมุนไพร 7 นางฟ้าจะมีสมุนไพรอยู่ 4 กลุ่ม
คือ สมุนไพรรสขม สมุนไพรรสเผ็ดรอ้ น สมุนไพรรสเปรย้ ี ว
และสมุนไพรหอมระเหย เราสามารถใชส้ มุนไพรชนิดอื่นท่มี ีใน
4 กลุ่มมาทดแทนหรอื เพิ่มเติมได้ ตามท่สี ามารถหาได้ในพื้นที่
ของตนเอง.

3

วัตถุดิบ/ ingredient

ขนั้ ตอน/ directions 1. ใบย่านาง 5 - 10 ใบ
2. ใบเตย 1 - 3 ใบ
1. นาสมุนไพรทัง้ หมดมาล้างทาความสะอาด พักให้สะเด็ดน้า 3. หญ้าปักกิ่ง 3 - 5 ต้น
2. นาสมุนไพรทั้งหมดมาตาให้ละเอียดและค้ันกับน้าเปล่า 4. ว่านกาบหอย 3 - 5 ใบ
5. หยวกกล้วย 1 คืบ
ด้วยมือ เติมน้ามะพรา้ วลงไป กรองด้วยผ้าขาวบาง กรอกน้า 6. ใบเสลดพังพอน 1 กามือ
คลอโรฟิลล์ใส่ขวด เก็บแชไ่ ว้ในตู้เยน็ ได้ไม่เกิน 1 สัปดาห์ . 7. ผักบงุ้ 1 กามือ
8. ใบบัวบก 1 กามือ
เคล็ดไม่ลับความอรอ่ ย สามารถใช้เครอ่ ื งป่ ันในการป่ ันได้ 9. ใบอ่อมแซบ่ (เบญจรงค์) 1 กามือ
แต่ให้เปลี่ยนน้าสะอาดให้เป็นน้าเย็นจดั และใส่น้าแข็งลงไป 10. ใบตาลึง 1 กามือ
ขณะที่ป่ ันเพ่ือลดความรอ้ นท่ีมาจากการหมุนของมอเตอร์ 11. ใบรางจดื 1 กามือ
เครอ่ ื งป่ ัน เพราะความรอ้ นจะเข้าไปทาลายสารคลอโรฟิลล์ 12. วอเตอรเ์ ครส 1 กามือ
ในพืชผัก หากดื่มน้าคลอโรฟิลล์มากเกินไป อาจทาให้เกิด 13. น้ามะพรา้ ว 300 มิลลลิ ิตร
อาการท้องเสียได้ หรอื บางรายอาจมีอาการผ่ืนแพ้ เวยี นศีรษะ 14. นา้ สะอาด 2 ลิตร
และมีเหง่อื ออกมาก สตรมี ีครรภ์ หญิงให้นมบุตร หรอื เด็ก
อ่อนท่ีอายุตา่ กว่า 4 ขวบ ไม่ควรดื่ม

4

วตั ถุดิบ/ ingredient

1. สับปะรด 1 ลูก
2. ข้ึนฉ่ายต้นใหญ่ 4 ก้าน
3. เกลือป่น 1/4 ชอ้ นชา

ขนั้ ตอน/ directions

1. ปอกสับปะรดหั่นเป็นชิ้น พักเอาไว้ ล้างขึ้นฉ่ายให้สะอาด
หั่นเปน็ ท่อน ๆ

2. นาสับปะรดและขึ้นฉ่ายใส่ลงในเครอ่ ื งป่ ัน ป่ ันให้ละเอียด
เติมเกลือป่นลงไป เทใส่แก้ว ห่ันช้ินสับปะรดตกแต่ง
ใส่ก้านข้ึนฉ่าย ยกเสิรฟ์ .

เคล็ดไม่ลับความอรอ่ ย หากไม่ชอบกากใยสามารถใช้เครอ่ ื ง
สกัดผักผลไม้แยกกากได้ น้าผักผลไม้ดื่มตอนคั้นเสรจ็ ใหม่ ๆ
จะให้คณุ ค่าทางอาหารมากท่ีสุด แต่ถ้าไม่มีเวลาสามารถค้ันใส่
ขวดปิดฝาแชต่ ู้เย็นไว้ได้ ก่อนดื่มเดิมน้าอุ่นอุณหภูมิประมาณ
39 องศา ลงไปเล็กน้อยเพื่อปลุกเซลล์ผักผลไม้ให้ตื่น จะได้
ประโยชน์สูงสุด ผักผลไม้ยิง่ เก็บไวน้ านยิง่ เสียคณุ ค่า เปน็ ไปได้
ควรที่จะด่ืมขณะคั้นสดใหม่ ๆ .

.

5

วตั ถดุ ิบ/ ingredient

1. ดอกกระเจย๊ี บสดแกะเมล็ด 150 กรมั
2. นา้ ตาลทรายขาว 250 กรมั
3. น้าสะอาด 3 ลิตร
4. เกลือป่น 1/4 ชอ้ นชา

ขนั้ ตอน/ directions

1. นาดอกกระเจย๊ี บสดมาแกะเอาเมล็ดออก ล้างน้าให้สะอาด
2. นาน้าใส่หม้อข้ึนตั้งไฟ ใส่ดอกกระเจย๊ี บลงไป ต้มใชไ้ ฟกลาง

เคี่ยวให้น้าออกเป็นสีแดงเข้มประมาณ 30 -45 นาที
3. ตักดอกกระเจยี๊ บขึ้น เติมน้าตาลและเกลือลงไป ชมิ รสชาติ

ให้ได้ตามชอบใจ ปิดไฟพักไว้ให้เยน็
4. นาน้ากระเจี๊ยบท่ีเย็นแล้วกรอกใส่ขวดแช่เย็น หรอื เติม

น้าแข็งเทนา้ กระเจย๊ี บใส่แก้วตกแต่งให้สวยงามยกเสิรฟ์ .
เคล็ดไม่ลับความอร่อย หากไม่มีกระเจ๊ียบสดสามารถใช้
กระเจย๊ี บแห้งได้.

6

วัตถดุ ิบ/ ingredient

1. กระชายขาว 500 กรมั
2. นา้ ผึ้ง 150 มิลลลิ ิตร
3. น้ามะนาว 120 มิลลลิ ิตร
4. น้าสะอาด 1,500 มิลลลิ ิตร
5. เกลือป่น 1/4 ชอ้ นชา

ขน้ั ตอน/ directions

1. นากระชายขาวไปล้างนา้ ให้สะอาด หลงั จากนั้นนาไปแชน่ ้าเกลือ
เพื่อทาความสะอาดอีกครง้ั แชไ่ วป้ ระมาณ 10 นาที

2. ห่ันกระชายให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ น้าไปป่ ันกับน้าสะอาดให้
ละเอียด กรองด้วยผ้าขาวบาง

3. ช้อนฟองที่ลอยข้างบนออก แล้วผสมน้าเปล่าให้มีความ
เข้มข้นตามต้องการ นา้ ขึ้นต้ังไฟต้มให้รอ้ น ปดิ ไฟแล้วท้งิ ไว้
ให้เย็น และชอ้ นฟองออกให้หมดอีกครง้ั

4. เติมน้าผ้ึง มะนาว เกลือป่น ชิมให้ได้รสชาติตามชอบใจ
เทใส่แก้วเติมน้าแข็ง ตกแต่งให้สวยงามยกเสิรฟ์ .

เคล็ดไม่ลับความอรอ่ ย ให้ชอ้ นฟองในน้ากระชายออกให้หมด
เพราะฟองท่ีลอยอยู่จะทาให้น้ากระชายมีรสขม น้ากระชาย
น้าผ้ึงมะนาว ด่ืมเพ่ือสุขภาพน้ันดื่มได้ แต่ต้องด่ืมพอประมาณ
อย่าดื่มมากเกินไป เนื่องจากการด่ืมกระชายต้องเติมความ
หวานเพื่อให้ดื่มง่าย จงึ ต้องด่ืมแต่พอประมาณ หากดื่มทุกวัน
แล้วรสหวานจดั อาจทาให้มีผลต่อนา้ ตาลในกระแสเลือด.

7

วตั ถุดิบ/ ingredient

ขนั้ ตอน/ directions 1. ดอกอัญชนั 20 ดอก
2. ใบเตย 2-3 ใบ
1. ล้างใบเตยและดอกอัญชนั ให้สะอาด นาน้าใส่หม้อขึ้นต้ังไฟ 3. นา้ ผึ้ง 1 ชอ้ นโต๊ะ
ให้เดือด ม้วนใบเตยใส่ลงไปแล้วตามด้วยดอกอัญชัน 3. นา้ เชอ่ื ม 2 ชอ้ นโต๊ะ
ต้มให้กลิ่นของใบเตยและสีของอัญชันออกมา ปิดไฟ 4. น้ามะนาว 2 ชอ้ นโต๊ะ
กรองเอานา้ เติมน้าเชอื่ มและเกลือลงไปพักเอาไว้ให้เย็น 5. เกลือ 1/4 ชอ้ นชา
6. นา้ สะอาด 300 มิลลลิ ิตร
2. ใส่น้าผ้ึงลงไปในแก้วตามด้วยน้ามะนาว 1 ชอ้ นโต๊ะ คนให้
เข้ากัน จากน้ันเติมน้าแข็งลงไป 2 ใน 3 ของแก้ว แบ่งน้า
อัญชันออกเป็น 2 ส่วน ส่วนหน่ึงเติมน้ามะนาวที่เหลือ
ลงไปคนให้เข้ากัน น้าอัญชันจะเปล่ียนสี จากน้ันค่อย ๆ
เทลงไปในแก้วกระท่ังได้ความสูงเท่ากับน้าแข็ง จากน้ัน
เติมน้าแข็งลงไปให้เต็มแก้ว แล้วค่อย ๆ เทน้าอัญชัน
ส่วนที่ 2 ลงไปให้เต็มแก้ว ก็จะได้น้าอัญชันใบเตยน้าผ้ึง
มะนาวแยกช้ันเป็น 3 สี นาดอกอัญชันสดมาตกแต่งให้
สวยงามยกออกเสิรฟ์ .

เคล็ดไม่ลับความอรอ่ ย สามารถสลับช้ันสีของน้าผ้ึงมะนาว
อัญชันมะนาว และอัญชันใบเตย ได้ตามต้องการ ด้วยการ
เปล่ียนลาดับข้ันตอนตามชอบใจ.

ชอื่ เอกสาร แนวอยากแนวกินพ้ืนถ่ินคนอีสาน : เรอ่ ื ง แนวเย็นชนื่ ใจ (Northeast Food :
The Beverage)

ตามโครงการ โครงการยกระดับคุณภาพการวจิ ยั และพัฒนาชุมชน ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2564

ประเภทเอกสาร เอกสารวชิ าการ

ขนาดหนงั สือ A4 จานวน 13 หน้า

ทปี่ รกึ ษา

นางกนกกร สุทธอิ าจ ผู้อานวยการศูนย์ศึกษาและพฒั นาชุมชนอุดรธานี

นายธติ ิพันธ์ พลสงิ ห์ หัวหน้าฝ่ายพัฒนาทรพั ยากรบุคคล

นางกรกมล ขาเดช หัวหน้าฝา่ ยวชิ าการ

นางสาวชวลัย ทมุ มานอก หัวหน้าฝ่ายอานวยการ

คณะผู้จดั ทา

นายธติ ิพันธ์ พลสิงห์ หัวหน้าฝา่ ยพัฒนาทรพั ยากรบุคคล

นางกรกมล ขาเดช หัวหน้าฝา่ ยวชิ าการ

นายนราธปิ สุวรรณวงศ์ นักทรพั ยากรบุคคลชานาญการ

นางสาวนภัทร โชติเกษม นักทรพั ยากรบุคคลชานาญการ

นายกรุณา หล้าสรวย นักทรพั ยากรบุคคลชานาญการ

นายปิยวัฒน์ รตั นวงษ์ นักวชิ าการพฒั นาชุมชนปฏิบตั ิการ

นางสาวชไมพร อ่อนสะอาด นักทรพั ยากรบุคคลปฏิบตั ิการ

นายณัฐวุฒิ เหมากระโทก นักทรพั ยากรบุคคล

นางสาวปฐั มาภรณ์ ฆังคะโร นักทรพั ยากรบุคคล

นางสาวสิรมิ า พิมพ์แพง นักภูมิสารสนเทศ

เรยี บเรยี ง/พิสูจน์อักษร

นายกรุณา หล้าสรวย นักทรพั ยากรบุคคลชานาญการ

ออกแบบปก/รปู เล่ม/ภาพถ่าย

นายกรณุ า หล้าสรวย นักทรพั ยากรบุคคลชานาญการ

ปีท่ีพิมพ์ ตุลาคม 2564

แหล่งเผยแพร่ กรมการพัฒนาชุมชน สถาบนั การพัฒนาชุมชน ศูนยศ์ ึกษาและพัฒนาชุมชน

สานักงานพฒั นาชุมชนจงั หวดั ในพ้ืนทีใ่ ห้บรกิ าร และประชาชนทั่วไป

ถนนมติ รภาพ บ้านนิคม หมู่ที่ 13 ตาบลบ้านธาตุ อาเภอเพญ็ จงั หวดั อุดรธานี
ตู้ ปณ.8 อุดรธานี 41000

โทรศัพท์ 042 219 201 โทรสาร 042 219 201


Click to View FlipBook Version