Michelangelo DOC THU 1-21pdf

CUỘC ĐỜI VÀ TÁC PHẨM QUA 500 HÌNH ẢNH



ROSALIND ORMISTON

CUỘC ĐỜI VÀ TÁC PHẨM QUA 500 HÌNH ẢNH

Trần Đan Vy dịch

MỘT KHÁM PHÁ SINH ĐỘNG VỀ NGƯỜI NGHỆ SĨ,
BỐI CẢNH CUỘC ĐỜI, CÙNG BỘ SƯU TẬP HÌNH ẢNH

HƠN 200 TÁC PHẨM VĨ ĐẠI CỦA ÔNG.

NHÀ XUẤT BẢN DÂN TRÍ

BAN CỐ VẤN TỦ SÁCH NGHỆ THUẬT
Nghệ sĩ Nguyễn Trần Ưu Đàm, Họa sĩ Đào Quốc Huy, Họa sĩ Trịnh Lữ, Ths Nguyễn Thế Sơn

ĐỘI NGŨ TRIỂN KHAI OMEGA+
Phụ trách xuất bản: Trần Hoài Phương
Điều phối sản xuất: Trịnh Thu Hằng
Biên tập viên: Trịnh Thu Hằng
Thiết kế bìa: Phạm Ngọc Điệp
Trình bày: Mỹ Mây
Thư ký xuất bản: Vũ Thị Giang

MICHELANGELO: HIS LIFE AND WORKS IN 500 IMAGES
By Rosalind Ormiston
Copyright in text, design and images © Anness Publishing Limited, U.K, 2010
Copyright in the Vietnamese translation © Vietnam Omega Books, JSC, Vietnam, 2022
All rights reserved.
MICHELANGELO: CUỘC ĐỜI VÀ TÁC PHẨM QUA 500 HÌNH ẢNH
Tác giả: Rosalind Ormiston
Bản quyền tiếng Việt © Cổ phần Sách Omega Việt Nam, 2022
Bản dịch tiếng Việt © Công ty Cổ phần Sách Omega Việt Nam, 2022
Công ty Cổ phần Sách Omega Việt Nam xuất bản, bìa cứng, áo ôm, 2022.
Không phần nào trong xuất bản phẩm này được phép sao chép hay phát hành dưới bất kỳ hình thức hoặc phương tiện nào mà
không có sự cho phép trước bằng văn bản của Công ty Cổ phần Sách Omega Việt Nam. Chúng tôi luôn mong muốn nhận được
những ý kiến đóng góp của quý vị độc giả để sách ngày càng hoàn thiện hơn.

Biên mục trên xuất bản phẩm của Thư viện Quốc gia Việt Nam
Ormiston, Rosalind
Michelangelo : Cuộc đời và tác phẩm qua 500 hình ảnh / Rosalind Ormiston ; Trần Đan Vy dịch. - H. : Dân trí ; Công ty Sách
Omega Việt Nam, 2022. - 260 tr. : ảnh ; 29 cm
1. Michelangelo, Buonarroti, 1475-1564, Danh hoạ, nhà điêu khắc, Italia 2. Cuộc đời 3. Sự nghiệp
759.5 - dc23
DTF0387p-CIP

Đơn vị hợp tác

Góp ý về sách, liên hệ về bản thảo và bản dịch: [email protected]
Liên hệ ebooks, hợp tác xuất bản & truyền thông trên sách: [email protected]
Liên hệ dịch vụ bản quyền, xuất bản, ký gửi và phát hành: [email protected]

MỤC LỤC

GIỚI THIỆU 6

MICHELANGELO, CUỘC ĐỜI VÀ THỜI ĐẠI 11
67
FLORENCE 1475 1534
ROME 1534–1564

BỘ SƯU TẬP HÌNH ẢNH 101
143
ĐIÊU KHẮC 201
HỘI HỌA 229
KIẾN TRÚC

HÌNH HỌA TUYỂN CHỌN

MỤC TỪ TRA CỨU 254

GIỚI THIỆU

Lịch sử của điêu khắc gia, họa sĩ và kiến trúc sư người Florence, Michelangelo Buonarroti, cho thấy
một con người phi thường đã tạo ra một loạt các tác phẩm vượt trội có ảnh hưởng đến các nghệ
sĩ, kiến trúc sư và nhà sử học từ thế kỷ 16 tới nay.

Cuộc đời của Michelangelo Bu onarroti “Cuộc đời” của Michelangelo trong cuốn Hình trên: Dante và Thần Khúc (Dante and
(1475–1564), điêu khắc gia, họa sĩ, kiến trúc sách của ông Lives of the Most Eminent The Divine Comedy) (chi tiết), do Domenico di
sư và thi sĩ, đem đến một cuộc khám phá Painters, Sculptors and Architects (Cuộc đời Michelino vẽ, 1465. Thi sĩ thế kỷ 13 ược miêu tả
quan trọng về một thời kỳ độc đáo trong của những họa sĩ, điêu khắc gia và kiến trúc trước mái vòm của Nhà thờ chính tòa Santa Maria
lịch sử nghệ thuật – Thịnh Phục Hưng ở Ý. sư kiệt xuất nhất), được xuất bản năm 1550 del Fiore, do Brunelleschi hoàn thành vào năm
Chúng ta biết được nhiều điều về thời kỳ và được cập nhật vào năm 1568. Cuốn này 1436.
này qua con người nghệ sĩ Michelangelo cùng với The Life of Michelangelo Buonarroti
và khối lượng công việc đáng kể của ông. (Cuộc đời của Michelangelo Buonarroti; CÁI CHẾT ĐEN
Chúng ta biết thêm về bản thân con người 1553) của Ascanio Condivi (1525–1574) cung
Michelangelo qua những gì ông tiết lộ cấp phần lớn bối cảnh lịch sử, các giai thoại Quét qua khắp châu Âu vào năm
trong các lá thư viết cho gia đình, bạn bè và bản chất của Michelangelo “siêu phàm”. 1348, Cái Chết Đen (Black Death)
và các nhà bảo trợ. Ngoài ra, thơ ông cho bắt nguồn từ một con tàu Genova
ta một cái nhìn sâu sắc về những suy nghĩ PHỤC HƯNG Ý cập bến tại cảng Messina ở Sicily vào
thầm kín của một con người vĩ đại. Hơn tháng 10 năm 1347. Bệnh dịch ã i
300 bài thơ còn sót lại. Chúng ta được biết Có những giai đoạn Phục Hưng khác qua châu Âu trong vài ợt dịch, ước
Michelangelo tôn kính thi sĩ người Florence nhau. Tiền Phục Hưng là một thuật ngữ tính ã giết chết một phần ba ến
Dante Alighieri (1265–1321), và một số bài để chỉ thế kỷ 14 ở Ý. Trong giai đoạn này, một nửa dân số lục ịa này. Ba phần
sonnet của chính ông, cũng như bức bích nghệ sĩ người Florence Giotto di Bondone tư dân số Florence ã bị giết bởi bệnh
họa đầy kịch tính Ngày phán xử cuối cùng (khoảng [ ] 1266–1337), một học trò của dịch lan ến thành phố từ tháng 3 ến
(Last Judgement; 1536–1541) của ông trong Giovanni Cimabue ( 1240– 1302), vẽ tháng 10 năm 1348. Một nhân chứng,
Nhà nguyện Sistine, đều được truyền cảm những bức bích họa trong Nhà thờ Thượng Marchione di Coppo Stefani, viết
hứng từ văn xuôi của Dante. Các tác phẩm San Francesco, ở Assisi; trong Nhà nguyện về việc này trong Florence Chronicle
đã xuất bản của hai nhà viết tiểu sử, được Scrovegni, ở Padua; và trong Nhà thờ Santa (Biên niên sử Florence), vào cuối
Michelangelo biết đến, cho ta rất nhiều kiến Croce, ở Florence, theo một phong cách những năm 1370 và ầu những năm
thức về cuộc đời ông từ lúc sinh ra đến khi mới với lối tả thực2 đáng kinh ngạc. Sơ Phục 1380. Ông thuật lại số người chết
qua đời. Giorgio Vasari (1511–1574) viết phần Hưng ám chỉ sự tái sinh các mối quan tâm là 96.000. Tác gia người Tuscany
đến văn học, khoa học, nghệ thuật và kiến Giovanni Boccaccio (1313–1375)
1. Nguyên văn: “fresco”, kỹ thuật vẽ bích họa truyền trúc của thời cổ đại, ở Florence vào đầu có viết về việc dịch bệnh tàn phá
thống trên tường hoặc trần nhà, dùng màu gốc nước thế kỷ 15. Thịnh Phục Hưng là thời kỳ đỉnh thành Florence trong tác phẩm The
vẽ trên lớp vữa khi còn ướt. cao của sự hoàn hảo trong nghệ thuật tập Decameron (Mười ngày; 1349–1352)
*Lưu ý: Các chú thích có ghi (BT) là của người biên tập, trung ở Rome, khi Michelangelo, Donato của ông. Ông viết rằng số người chết
các chú thích còn lại là của dịch giả. Bramante (1444–1514) và Raphael (Raffaello nhiều ến nỗi cái chết của một con
Sanzio, 1483–1520) đang làm việc cho Giáo người cũng chẳng gây chú ý hơn cái
Hình trên: Sự Thành lập của Florence hoàng Julius II (1443–1513) tại Vatican. Hậu chết của một con vật.
(The Founding of Florence), do Giorgio Vasari Phục Hưng kết thúc với Cuộc Cướp phá
vẽ, hoàn thành năm 1565. Thành Florence thành Rome (The Sack of Rome), vào năm
(tiếng Latin: Florentia – hưng thịnh), ược 1527, bởi quân đội của Hoàng đế La Mã Thần
thành lập vào năm 59 TCN bởi quan chấp thánh, Charles V (1500–1558).
chính tối cao La Mã Julius Caesar.
NHỮNG KHỞI ĐẦU CỦA PHỤC HƯNG

Để thấy rõ tầm vóc thiên tài của người nghệ
sĩ, trước tiên, rất đáng để xem xét xã hội nơi
Michelangelo sinh ra vào năm 1475. Ông là
một phần của xã hội Florence chủ yếu được
thống trị bởi những gia đình quý tộc giàu

2. Nguyên văn: “naturalism”. Ở ây, “naturalism”
không phải là chủ nghĩa Tự nhiên của thế kỷ 19, mà

ể chỉ phong cách mô phỏng tự nhiên như thật trong
nghệ thuật Phục Hưng.

GIỚI THIỆU

có đủ để có thể đặt hàng từ những nghệ sĩ
sáng tạo nhất ở Florence nhưng không phải
lúc nào cũng như vậy. Cái Chết Đen đã tàn
phá thành phố vào năm 1348, lấy đi sinh
mạng của dân số. Một phong cách nghệ
thuật mới do Giotto giới thiệu, không được
phát triển một phần vì ảnh hưởng khủng
khiếp của bệnh dịch tại thành Florence. Tuy
nhiên, kho bạc trong các nhà thờ giáo xứ của
Florence thì lại tăng lên, vì số tiền những
người đã mất để lại đều được đưa vào đó.
Hũ tiền này được dùng cho việc xây các tòa
nhà và tác phẩm nghệ thuật mới khi thành
phố phục hồi. Cuối cùng thì các nhà bảo trợ
tôn giáo và dân sự và tư nhân của Florence
đều có khả năng tài trợ các tòa nhà mới, từ
các nhà nguyện đến những cung điện, cũng
như các tác phẩm nghệ thuật nằm trong đó.

FLORENCE PHỤC HỒI Hình trên: Chân dung Michelangelo (Portrait Hình dưới: Quang cảnh Florence, có tên
of Michelangelo), do nghệ sĩ người Florence La Catena, do Francesco Rosselli vẽ, 1471–1482.
Một công trình thu hút sự chú ý là nhà Jacopino del Conte vẽ, k. 1535–1540. Bức chân Florence ược coi là cái nôi của Phục Hưng Ý.
thờ chính tòa của Florence, Santa Maria dung miêu tả Michelangelo ở ộ tuổi 60–65.
del Fiore. Công trình được xây trên nền
nhà thờ Santa Reparata, đối diện Nhà Rửa
tội (Baptistry). Arnolfo di Cambio ( 1232–
1300/10), Bậc thầy đầu tiên của các Công
trình nhà thờ, đã thiết kế một tòa nhà mới
vào năm 1296. Ông lên kế hoạch làm một
mặt tiền nạm cẩm thạch xanh lục và trắng.
Cùng với nó ông thiết kế một mái vòm
rộng lớn, mặc dù vào thời điểm đó không
ai biết làm chiếc mái vòm đó thế nào. Sau
cái chết của Arnolfo, Giotto được chỉ định
giám sát công trình và thiết kế campanile
(tháp chuông). Các chi tiết trang trí của
tháp chuông chính là nguồn cảm hứng
nghệ thuật cho nhiều nghệ sĩ xuất hiện ở
một Florence mới của thế kỷ 15.



CUỘC ĐỜI

VÀ THỜI ĐẠI

Cuộc đời của Michelangelo Buonarroti là ví dụ hoàn
hảo về thời Phục Hưng ở Ý. Danh tiếng của ông với
tư cách một điêu khắc gia, họa sĩ và kiến trúc sư
được củng cố ở Florence và Rome. Cuộc sống thời
trẻ của ông tại triều đại Florence của gia tộc Medici
đã cho ông quen biết các vương công và giáo hoàng
tương lai, và cho ông biết về Chủ nghĩa Nhân văn
và Chủ nghĩa Tân Plato. Những kiến thức này, kết
hợp với các niềm tin Cơ Đốc giáo của mình, có ảnh
hưởng đến công việc của ông. Tài năng điêu khắc của
Michelangelo được công nhận khi ông tạo ra bức tượng
cẩm thạch Đức Mẹ Sầu bi (1498–1500) tuyệt đẹp tại
Rome và bức tượng khổng lồ David (1501–1504) tại
Florence. Các bức bích họa của ông trên vòm trần
của Nhà nguyện Sistine ở Vatican (1508–1512) đã
khẳng định tài năng đặc biệt của ông. Ông được ca
ngợi là thiên tài, một vinh dự mà ông rất xứng đáng
được nhận.

1. Nguyên văn: “princes”. Thời Phục Hưng, vương công là người thống trị một lãnh thổ
có chủ quyền hoặc gần như là có chủ quyền.
2. Nguyên văn tiếng Ý: “Pietà”, dùng ể chỉ các tác phẩm nghệ thuật thể hiện hình ảnh
Đức Mẹ ôm xác Chúa Jesus.

Hình trái: “Adam” (chi tiết), Thiên Chúa sáng tạo ra Adam (The Creation of
Adam) do Michelangelo vẽ, 1508–1512. Phía bên phải, bàn tay của Thiên Chúa
hướng về phía những ngón tay ang vươn ra của thân hình ang ngả về phía
sau của Adam. Bức tranh tượng trưng cho khoảnh khắc Thiên Chúa sáng tạo
ra Con Người.



1475 1534

Michelangelo sinh năm 1475. Vào thời điểm ông ra đời, thành Florence đã phô bày rõ ràng
kiến trúc, hội họa và điêu khắc mới, liên quan đến sự tái sinh các mối quan tâm đối với
các văn bản Hy Lạp và La Mã cổ đại cũng như nghệ thuật và kiến trúc của thời cổ đại.
Việc nghiên cứu về Chủ nghĩa Tân Plato và Chủ nghĩa Nhân văn được phát triển mạnh mẽ
trong xã hội quý tộc giàu có và người dân Florence, cả những nhà bảo trợ và các nghệ sĩ,
đều đi tìm cảm hứng nghệ thuật trong những di sản La Mã của họ. Vào đầu những năm
1400, đường phố thành Florence còn dáng dấp kiểu Trung Cổ, với những ngôi nhà san sát
nhau và những con hẻm chật hẹp, nhưng đến năm 1475, Florence đã thay đổi. Mái vòm
mới của nhà thờ Santa Maria del Fiore tượng trưng cho sự thúc đẩy sáng tạo đầy táo bạo

của thành phố để hướng tới một sự phục hưng nghệ thuật.

Hình trên: Quang cảnh thành phố Florence với cây cầu nổi tiếng Ponte Vecchio nằm trên Sông Arno.
Hình trái: David (chi tiết cái ầu), do Michelangelo làm, 1501–1504. Bức tượng David bằng cẩm thạch ặt bên ngoài lối vào cung iện

Palazzo della Signoria (Palazzo Vecchio) là biểu tượng cho phẩm chất công dân của thành Florence.

FLORENCE 1475–1534

NHỮNG NGHỆ SĨ FLORENCE

Florence vào thế kỷ 15 là một trung tâm của các nghệ nhân, nhà thiết kế, kiến trúc sư, họa sĩ và
nhà điêu khắc tài năng. Sự bảo trợ của Giáo hội và các gia đình Florence giàu có đem đến vô số
kiến trúc, hội họa và điêu khắc mới.

Sự tái sinh các mối quan tâm với các văn các tác phẩm nghệ thuật khác còn sót lại. Hình trên: Palazzo Rucellai, Florence, do Lorenzo
bản cổ đại cũng như thơ ca, văn xuôi, triết Sự hứng thú với những bức tranh và các loại Ghiberti thiết kế, 1446–1451. Mặt tiền Palazzo
học và khoa học của các tác giả Hy Lạp nghệ thuật khác cũng như kiến trúc của Rucellai lấy cảm hứng từ mặt tiền thời cổ ại
và La Mã cổ đại đã truyền cảm hứng cho thời cổ đại càng tăng lên bội phần. Những của Đấu trường La Mã, Rome.
người dân Florence chú ý đến các di sản đặt hàng được đưa ra để làm mặt tiền mới
La Mã của chính mình. Thuộc địa La Mã cho các nhà thờ, các nhà nguyện mới và nhà FLORENCE THỜI
Florentia đã được thành lập gần sông Arno phố mới, tất cả đều mang nét tương đồng LA MÃ HỒI SINH
bởi Julius Caesar (100–44 TCN) vào năm 59 với các công trình của Rome cổ đại. Ví dụ,
TCN. Địa vị thành phố được nâng cao dưới ở Florence mặt tiền của cung điện Palazzo Hình thức nghệ thuật và kiến trúc
thời Hoàng đế Augustus (27 TCN–14) và dân Rucellai (1446–1451), được thiết kế bởi Leon của các nhà nguyện mới có liên quan
số tăng lên vào các thế kỷ 2 và 3. Battista Alberti (1404–1472), dùng các yếu
tố cấu trúc của vòm cổng, công trình đá và ến mối quan tâm về thời cổ ại của
THĂM LẠI LA MÃ CỔ ĐẠI cột áp tường trong kiến trúc La Mã cổ đại. Florence. Sự hiện diện của các triết
Các thức cột cổ điển trên mỗi tầng – cột áp gia Hy Lạp sống ở Florence làm dấy
Vào thế kỷ 15, Florence thời La Mã không tường với đầu cột kiểu Doric, Ionic và hình lên khát vọng tái tạo quá khứ của họ.
còn sót lại nhiều, nhưng thành Rome, chỉ thức Corinth của riêng ông – là một sự ám John Argyropoulos (1415–1487), một
cách vài ngày di chuyển, vẫn còn nhiều công chỉ hình ảnh mặt ngoài của Đấu trường La triết gia Byzantium1, một nhà Nhân
trình cổ đại. Trong những năm đầu của thế Mã cổ đại Colosseum (70–82). Alberti, một văn và người ủng hộ sự hồi sinh của
kỷ 15, thợ kim hoàn Lorenzo Ghiberti (1378– nhà Nhân văn, trí thức, nhà văn và kiến trúc chủ nghĩa cổ iển, ược biết ã ở Ý
1455), thợ kim hoàn và kiến trúc sư Filippo sư, đã viết một phiên bản đương đại của De vào năm 1456. Ông dạy kèm Piero de’
Brunelleschi (1377–1446), và nhà điêu khắc Architectura (Mười cuốn sách về kiến trúc, Medici và Lorenzo de’ Medici. Ông
Donato di Niccolò di Betto Bardi ( 1386– sinh ra ở Constantinople và là người
1466), được biết đến là Donatello, du hành 30 TCN), do kiến trúc sư và kỹ sư La Mã lan truyền kiến thức về các tác giả
đến Rome để nghiên cứu các công trình cổ Vitruvius ( 80–15 TCN) viết. Trong tác Hy Lạp và La Mã cổ ại. Giới nhà giàu
đại và tìm kiếm các bức tượng, phù điêu và phẩm De Re Aedificatoria (Về nghệ thuật cố tìm ể sở hữu bản sao của các văn
bản cổ ại và những người ại diện

ược cử ến các tu viện của Hy Lạp
và các nơi khác ở châu Âu ể săn lùng
các bản viết tay. Một bản viết tay kiểu

ó là phiên bản hoàn chỉnh của De
Architectura của Vitruvius, một tài
liệu về lịch sử kiến trúc Hy Lạp và La
Mã, ược viết khoảng năm 30 TCN.

Hình trên: David, do Donatello làm, 1408–1409. Hình trên: Thiên Chúa Ba Ngôi (Santa Trinità), 1. Đế quốc Đông La Mã, có thủ ô là
Một bức tượng cẩm thạch ban ầu ược làm do Tommaso Masaccio vẽ, 1427–1428. Một tác Constantinople ( ược ổi tên thành
cho chỗ Tụng niệm (Tribuna) của Nhà thờ chính phẩm Sơ Phục Hưng sử dụng luật viễn cận tuyến Istanbul vào năm 1930).
tòa Santa Maria del Fiore, Florence. tính một iểm và kỹ thuật vẽ rút ngắn.

NHỮNG NGHỆ SĨ FLORENCE

xây dựng trong mười cuốn sách) của ông, Hình trên: Sự Ra ời của Thần Vệ Nữ (The Birth Hình trên: Sự Hiến tế Isaac (The Sacrifice of
được hoàn thành năm 1452 và xuất bản of Venus), do Sandro Botticelli vẽ, 1485. Thần Isaac), do Lorenzo Ghiberti làm, 1401. Đây là tác
năm 1485, Alberti thảo luận về cách nên Vệ Nữ khỏa thân của Botticelli là một trong phẩm chiến thắng trong cuộc thi làm bộ phù iêu
xây các tòa nhà và lấy lối kiến trúc của những hình ảnh cơ thể phụ nữ khỏa thân phi tôn cho các cánh cửa của Nhà Rửa tội, Florence.
Rome cổ đại làm chuẩn mực. giáo ầu tiên trong nghệ thuật Ý.
cận tuyến tính2. Các tác phẩm của Fra
SỰ SÁNG TẠO CỦA MASACCIO vẽ những bức bích họa cho Nhà nguyện Angelico ( 1387–1455), Fra Filippo Lippi
Brancacci, Santa Ma ria del Carmine,
Trong nghệ thuật Florence thời Sơ Phục Florence. Những bích họa của Masaccio 1406–1469), Sandro Botticelli ( 1445–
Hưng, phong cách tự do của Giotto được được các nghệ sĩ trẻ sao chép nhiều (để 1515) và Domenico Ghirlandaio (1449-1494)
nghệ sĩ trẻ Masaccio (1401– 1428) kế thừa luyện vẽ hình người). Tiền cống nạp (The đều lấy cảm hứng từ kiểu vẽ tả thực của
và điều này thể hiện trong bức bích họa Tribute Money) và Adam và Eve bị Trục Masaccio. Michelangelo cũng biết đến các
tuyệt đẹp, Thiên Chúa Ba Ngôi, với Đức xuất (The Expulsion of Adam and Eve) là hình thức mới trong điêu khắc được tạo ra
Mẹ Đồng trinh và Thánh John và những hai bức vẽ sớm nhất của Michelangelo, bởi Donatello và Andrea del Verrocchio (
người dâng cúng (Santa Trinità), 1425– thể hiện sự quan tâm của ông dành cho 1435–1488), những điêu khắc gia yêu thích
1428, trong nhà thờ Santa Maria Novella, phong cách Masaccio. Leonardo da Vinci của gia tộc Medici.
Florence. Kỹ thuậ t thể hiện trong bức (1452–1519) và Raphael cũng được truyền
tranh này, một tác phẩm xuất sắc, cho cảm h ứng từ tác p hẩm của Masaccio. 2. Nguyên văn: “linear perspective”, hệ thống phối
thấy Masaccio có nhận thức về phép phối Độ chuẩn xác toán học trong những bức cảnh tạo ảo giác chiều sâu của không gian ba chiều
cảnh một điểm, được cho là học từ các thử tranh của Piero della Francesca ( 1415– trên mặt phẳng. Theo hệ thống này, các ường thẳng
nghiệm về phối cảnh cho nhà thờ Santa 1492) cho thấy mối quan tâm đến luật viễn song song, nằm trên mặt ất hoặc trên những mặt
Maria del Fiore của Brunelleschi, người phẳng song song với mặt ất, ều hội tụ tại một
bạn của ông. Kỹ thuật phối cảnh và vẽ rút
ngắn của ông đã được nhiều nghệ sĩ sao iểm nằm trên ường chân trời trong bố cục bức
chép, trong đó có Michelangelo. Kiểu vẽ tranh. Luật viễn cận tuyến tính một iểm (one-point
tả thực của các nhân vật trong những bức perspective) là một kiểu của luật viễn cận tuyến tính.
bích họa của Masaccio đã tại niềm cảm
hứng. Vasari viết rằng: “ông nhận thấy
hội họa không là gì khác ngoài việc giả
mạo tất cả mọi thứ của Thiên nhiên một
cách sống động và đơn giản”. Masaccio
và Masolino da Panica le (1383–1447) đã

1. Nguyên văn: “foreshortening”, kỹ thuật vẽ theo luật
viễn cận tuyến tính khiến ối tượng ược vẽ trông như
bị hút sâu vào hậu cảnh, tạo ra ảo giác về chiều sâu
của không gian.

Hình phải: Một góc nhìn các vòm cổ iển của
Hành lang ngoài của cô nhi viện Ospedale degli
Innocenti, Florence, do Filippo Brunelleschi thiết
kế, k. 1420–1424.

FLORENCE 1475–1534

SỰ RA ĐỜI CỦA MỘT THIÊN TÀI

Cậu bé Michelangelo đã trải qua những năm đầu đời trong một gia đình làm nghề đẽo đá, giữa
những mỏ đá vùng Settignano. Trải nghiệm này đem lại cho ông một niềm thích thú khôn cùng
với hình thức điêu khắc và hình thành quyết tâm trở thành một họa sĩ và điêu khắc gia.

Michelangelo d i Lodovico di Lionard o
Buonarroti -Simoni được sinh vào Chủ
Nhật, ngày 6 tháng 3 năm 1475 tại Caprese
(nay là Caprese Michelangelo), một ngôi
là ng nhỏ ở tỉnh Arezz o, cách Florence
khoảng 100 km (62 dặm). Ông được
đặt theo tên của Tổng lãnh Thiên thần
Michael. Theo tác giả Ascanio Condivi,
ông được sinh ra dưới dấu hiệu của các
hành tinh “Sao Thủy và Sao Kim, trong
ngôi nhà thứ hai của Sao Mộc”, một điềm
báo rất tốt cho tương lai của ông. Condivi,
người viết tiểu sử Michelangelo, liên tưởng
Sao Mộc tới sự sáng tạo, dành cho “mọi
công việc nhưng chủ yếu là những nghệ
thuật gây khoái cảm cho các giác quan,
như hội họa, điêu khắc và kiến trúc.”

GIA ĐÌNH BUONARROTI tộc cổ đại, nhà Buonarroti có tiếng tăm ở Hình trên: Năm 1475, Michelangelo ra ời tại
Florence. Condivi tuyên bố rằng dòng dõi nhà podestà, ở Caprese, trong thời gian một
Michelangelo là con trai thứ hai của Ludovico của họ có thể có nguồn gốc từ các Bá tước năm cha của ông thực hiện nhiệm kỳ.
di Leonardo Buonarroti Simoni (1444–1531) và nhà Canossa (ở vùng Emilia-Romagna),
vợ của ông Francesca di Neri di ser Miniato tuy nhiên giờ đây điều này đã được chứng năm 1052. Vào thời điểm Michelangelo
del Sera (1455–1481). Anh trai của ông là minh là sai. Ông cho rằng mối quan hệ sinh ra, gia đình hậu duệ của bà, nhà
Leonardo (1473– 1516) và ba em sau ông: họ hàng với nữ quý tộc sùng đạo Bá tước Buonarroti, khá nghèo khổ nhưng vẫn là
Buonarroto (1477–1528), Giovansimone Matilda xứ Tuscany (1046–1115) là thông những công dân nổi trội. Ludovico giữ vị
(1479–1548) và Gismondo (1481–1553). Mẹ qua việc cô thừa kế từ nhà Canossa vào trí podestà của Caprese trong một năm
của các cậu, Francesca qua đời ở tuổi 26 và Michelangelo được sinh ra ở Nhà của
vào năm 1481, khi Michelangelo mới có Podestà, nhà trưởng làng. Ông được rửa
6 tuổi. Là một gia đình dòng giống quý tội tại Caprese, trong Nhà thờ Thánh John
Tẩy giả (Chiesa di San Giovanni Battista)
có từ thế kỷ 13 ở gần đó.

ĐẾN SETTIGNANO

Một tháng sau khi Michelangelo sinh ra,
gia đình Buonarroti trở lại ngôi nhà họ
từng sống cùng những người họ hàng khác
tại giáo xứ Santa Croce, Florence, trước

1. Từ tiếng Ý dùng ể chỉ quan hành chính ịa phương
tối cao về quân sự và pháp luật ở các công xã Ý thời
Trung Cổ. Đến thế kỷ 15 quyền lực của podestà bị giảm
dần và chỉ còn chức trách liên quan ến pháp luật.

Hình trái: Caprese Michelangelo, Tuscany, Ý.
Ngôi làng nhỏ nơi Michelangelo sinh ra hiện
mang tên ông.

SỰ RA ĐỜI CỦA MỘT THIÊN TÀI

Hình trên: Florence nhìn từ Settignano HỌC TỪ NHỮNG NGƯỜI THỢ ĐÁ THAM VỌNG LÀM NGHỆ SĨ
(Florence from Settignano), do Edwin Bale vẽ,
thế kỷ 19. Vì Michelangelo lớn lên trong một gia Giorgio Vasari, nhà viết tiểu sử của
đình thợ đẽo đá nên có lẽ k hông có gì Michelangelo, cho chúng ta biết tr ong
khi chuyển tiếp tới Settignano, một ngôi ngạc nhiên khi ông sớm quan tâm đến những năm Michelangelo ở trường, ông
làng trên sườn đồi cách Florence khoảng nghề này. Trong cuốn tiểu sử Cuộc đời của thường bị khiển trách vì dành thời gian
8 km (5 dặm). Chính tại đây Ludovico sở Michelangelo Buonarroti của Condivi viết vẽ khi đáng lẽ phải học. Cha của ông,
hữu một trang trại cùng người anh trai năm 1553 có tuyên bố rằng không phải nhờ Ludovico, làm nghề cho vay lãi, đã hết
của mình. Những ngọn đồi xung quanh việc học nghề chính thức mà Michelangelo hồn trước đam mê trở thành một nghệ
là các mỏ đá và làng Settignano nổi tiếng có được cảm hứng nghệ thuật cho điêu sĩ rõ rành rành của con trai mình; ông và
với số dân làm thợ đẽo đá. Nhà điêu khắc khắc mà là từ sữa của mẹ mình, tức là từ các chú bác của Michelangelo được cho là
Desiderio da Settignano (1428–1464) và gia đình của vú nuôi nơi ông được gửi đến đã đánh cậu bé để cố khiến cậu tập trung
anh em nhà Rossellino, Bernardo (1409– sống cùng. Năm 7 tuổi, Michelangelo đã vào công việc buôn bán chứ không phải
1464), cũng là một kiến trúc sư, và Antonio được gửi đến một trường dạy tiếng Latin nghệ thuật. Tuy nhiên, ông đã chọn bỏ bê
(1427–1479), đều đến từ ngôi làng này. ở Florence để học dưới sự dạy dỗ của Thầy việc học hành tử tế, dùng thời gian rảnh
Francesca, với sức khỏe kém, gửi đứa con Francesco xứ Urbino. Các nghiên cứu của để thực hành các kỹ năng vẽ và đến thăm
mới sinh của bà cho một vú nuôi trong ông về đọc, viết, soạn thảo thư, thư từ và xưởng các họa sĩ ở Florence.
làng. Việc sử dụng dịch vụ của các vú nuôi, văn bản pháp lý là chương trình giảng dạy
để chăm sóc các em bé từ sơ sinh đến tuổi thường xuyên cho trường học ở Florence
ấu thơ là thông lệ trong tầng lớp trung lưu vào năm 1482. Những bức thư và bài thơ
và quý tộc. Người vú nuôi đã kết hôn với Michelangelo viết trong những năm sau
một người thợ đẽo đá và gia đình bố mẹ đẻ này thể hiện một nền tảng giáo dục tốt và
của bà ấy cũng là người trong nghề. một năng khiếu đặc biệt về viết lách; vậy
mà ông không muốn theo đuổi việc học
hành tử tế, hay làm công việc buôn bán.

Hình trái: Ngữ pháp (Grammar), do Andrea
Pisano làm, k. 1334–1338. Gạch trang trí, một
trong các bộ miêu tả Bảy loại hình Nghệ thuật
Khai phóng, có thể ược dựa trên thiết kế của
Giotto. Được làm cho Tháp chuông của Duomo,
Florence.

Hình phải: Michelangelo khắc biểu tượng truyền
thống của một thợ ẽo á vào khối cẩm thạch
dùng cho tác phẩm Người nô lệ Atlas,
k. 1519.

FLORENCE 1475–1534

MỘT ĐỨA TRẺ CÓ NĂNG KHIẾU

Vượt qua áp lực gia đình để theo đuổi một nghề khác, Michelangelo, với sự đồng ý của cha mình,

gia nhập xưởng của nghệ sĩ Domenico Ghirlandaio đáng kính tại Florence với tư cách một thợ học
việc, quyết tâm đạt được tham vọng trở thành một điêu khắc gia.

Ở Florence vào thế kỷ 15, sự tái sinh các HỌC TỪ CÁC BẬC THẦY Hình trên: “Tự họa” (chi tiết) từ Sự Tôn sùng
mối quan tâm đến văn học, khoa học, của những Người chăn chiên (The Adoration
nghệ thuật và kiến trúc của Hy Lạp và Phần lớn thời gian rảnh của Michelangelo of the Shepherds), do Domenico Ghirlandaio vẽ,
Rome cổ đại đã làm tăng các đơn đặt ở Florence được dùng để nhìn ngắm những 1482–1485. Bức chân dung này là một phần của
hàng cho các họa sĩ, điêu khắc gia và kiến tác phẩm nghệ thuật trong các nhà nguyện bức tranh iện thờ ược làm cho Nhà nguyện
trúc sư, nhưng vào thời điểm ấy làm điêu và nhà thờ của thành phố. Việc được bao gia tộc Sassetti.
khắc gia không được xếp vào loại ngh ề quanh bởi những tác phẩm của các điêu biết đến. Tại trụ sở phường hội ở nhà thờ
nghiệp xứng đáng cho một cậu bé trung khắc gia giỏi nhất Florence, ch ẳng hạ n Orsanmichele, “phong cách duyên dáng
lưu như Michelangelo, nhất là khi gia đình như Verrocchio và Donatel lo, hẳn đã mới” này được thấy rõ trên những bức tượng
Buonarroti không được khá giả. khiến ông chắc chắn rằng quyết định trở của các vị thánh trong hốc tường, những
thành điêu khắc gia của mình là đúng người thể hiện cảm xúc trên khuôn mặt
CÁC KỸ NĂNG NGHỀ NGHIỆP đắn. Florence lưu giữ những ví dụ tuyệt và chuyển động contrapposto của kết cấu
nhất về hình thức mới của phong cách tả cơ thể, tăng thêm phần hiện thực cho các
Đã có những bước tiến trong việc công thực trong điêu khắc, trong đó vị trí của nhân vật. Các tác phẩm điêu khắc to gần
nhận các kỹ năng thực hành nghệ thuật cơ thể người được điêu khắc ở một kiểu bằng người thật bao gồm những bức tượng
nhưng đẽo đá vẫn bị coi là một nghề thấp dáng gọi là contrapposto . Tư thế này được đồng đầu tiên được đúc từ thời cổ đại.
kém cùng những người đồ tể, thợ thuộc hình dung rằng trọng lượng “cơ thể” được
da, đầu bếp, thợ rèn và thợ mộc, và cha đặt trên một chân, khiến phần thân trên HỌC NGHỀ TỪ GHIRLANDAIO
của Michelangelo cảm thấy do dự cho con xoay mình, tạo nên một chuyển động tự
trai mình. Việc Michelangelo mong muốn nhiên cho thân hình. Quan trọng hơn là nó Với sự đồng ý của cha mình, Michelangelo
trở thành một nhà điêu khắc, chứ không bắt chước các tác phẩm điêu khắc của Hy gia nhập xưởng của nghệ sĩ Florence được
phải một thợ đá làm việc vặt – và đối với Lạp và La Mã cổ đại, đã được các nghệ sĩ kính trọng Domenico Ghirlandaio (1449–
Michelangelo [chúng] có một sự khác biệt 1494) và em trai của ông Davide (1452–
lớn – dường như vượt quá sự hiểu biết của 1. Từ tiếng Ý có nghĩa là “ ối trọng”, ể chỉ tư thế người 1525). Domenico đã nổi danh là một họa sĩ
cha ông về cuộc tranh luận này. ứng trong iêu khắc, trong ó trọng lượng dồn lên bích họa. Trong “Cuộc đời của Domenico
Ghirlandaio”, Vasari miêu tả rằng các tác
ORSANMICHELE một chân, còn chân kia thả lỏng, trong khi hông, vai, phẩm của ông tràn đầy sức sống, sự tự
tay chân và ầu thường xoay theo những hướng khác nhiên, tính tao nhã và độ chính xác. Một tài
Orsanmichele, ược trúc sư người Ý nhau, tạo cảm giác cơ thể trông tự nhiên, sinh ộng. liệu được ghi vào ngày 28 tháng 6 năm 1487
Arnolfo di Cambio thiết kế năm 1209, Tư thế này có nguồn gốc từ thời Hy Lạp cổ ại. cho thấy Michelangelo bắt đầu làm cho anh
là một trong ba công trình Trung Cổ em Ghirlandaio với tư cách một cậu bé làm
quan trọng nhất ở Florence. Ban ầu Hình trên: Chúa Jesus và Thánh Thomas hoài nghi việc vặt ở tuổi 12. Ba năm học nghề của ông
(Christ and Doubting Thomas), tại Orsanmichele, bắt đầu vào ngày 1 tháng 4 năm 1488. Thỏa
ây là một kho thóc, ược xây trên do Andrea del Verrocchio làm, 1476–1483. Tượng thuận được ký viết rằng để đổi lại việc làm
vườn cây ăn quả của Tu viện Thánh ôi trong hốc, minh họa cho tư thế contrapposto. cho hai anh em, họ sẽ dạy ông vẽ và cho
Michael. Về sau trở thành khu chợ phép ông thực hành nghệ thuật đó, và trả
trong nhà và sau ó là một công trình
tôn giáo, ược giao cho các Phường
hội của Florence. Bảy phường hội
lớn và năm trong số các phường hội
nhỏ ược giao việc trang trí 12 hốc
tường với các bức tượng kích thước
gần bằng người thật thể hiện các vị
thánh bảo trợ của họ. Hốc tường thứ
13 ược giao cho Parte Guelfa và hốc
thứ 14 ược giao cho một phường hội
khác vào một ngày sau ó. Các bức
tượng kích thước như thật ược làm
bởi những nhà iêu khắc tài năng nhất
Florence, ã có một ảnh hưởng sâu
sắc ến Michelangelo.

MỘT ĐỨA TRẺ CÓ NĂNG KHIẾU

ông tổng cộng 24 f lorin: 6 đồng trong năm Hình trên: Cuộc Thăm hỏi (The Visitation), Hình trên: Sự Cám dỗ Thánh Anthony, do Martin
đầu tiên, 8 trong năm thứ hai và 10 trong 1486–1490. Một ô trong loạt bích họa trên bức Schongauer vẽ, (k. 1470–1483). Michelangelo
năm thứ ba. Công việc tại xưởng của ông tường bên phải của Nhà nguyện Tornabuoni, do ược cho xem một bản sao tác phẩm này của
gồm có nghiền bột màu để vẽ và các nhiệm Domenico Ghirlandaio và xưởng của ông vẽ. nghệ sĩ và thợ khắc người Đức.
vụ chuẩn bị cho các đơn đặt hàng của xưởng.
Condivi nói rằng Francesco Granacci (1469– được dành để quan sát các bức tranh, các Ospedale degli Innocenti, và Gian giữa giáo
1543), một họa sĩ trẻ trong xưởng, đã kết tác phẩm điêu khắc và các tác phẩm nghệ đường và Thánh thất (Sacristy) (nay được
bạn với Michelangelo, cho ông xem các bức thuật khác quanh thành phố. Ông biết đến gọi là Cựu Thánh thất) của nhà thờ San
tranh in khắc để sao chép. Một trong số đó các tác phẩm mang tính bước ngoặt của họa Lorenzo chỉ là một vài trong số các công
là Sự Cám dỗ Thánh Anthony (The Temptation sĩ và kiến trúc sư Giotto. Ông cũng nhìn trình của kiến trúc sư tài năng Filippo
of St Anthony; 1470–1483), của họa sĩ người thấy những bức bích họa của Masaccio, Brunelleschi. Tòa Orsanmichele chứa các
Đức Martin Schongauer ( 1450–1491). tác phẩm điêu khắc đầy biểu cảm bằng
1424, trong nhà nguyện Brancacci của cẩm thạch và đồng, trong đó có các tác
QUAN SÁT CÁC BẬC THẦY nhà thờ Santa Maria del Carmine và nhà phẩm của Lorenzo Ghiberti, Verrocchio và
thờ Santa Maria Novella. Mái vòm của Donatello. Các tác phẩm của những nhân
Một phần thời gian học nghề của Michelangelo nhà thờ chính tòa Santa Maria del Fiore, vật Florence quan trọng này đã khuyến
khích sự công nhận lớn hơn dành cho các
1. Nguyên văn: “engraving”, kỹ thuật in tranh từ một Hình phải: Hình vẽ nghiên cứu một ông già ội nghệ sĩ và thúc đẩy Michelangelo tiếp tục
bản khắc lõm bằng kim loại. Những bức tranh in khắc mũ (Triết gia) (Study of an Old Man wearing a theo đuổi ước mơ của mình.
Hat [Philosopher]), k. 1495–1500. Trong hình
ầu tiên xuất hiện ở Đức vào những năm 1430. họa1 này Michelangelo sử dụng cách vẽ gạch an
Hình dưới: Duomo, Florence. Mái vòm bát giác chéo, khiến thân hình có tính chất iêu khắc.
tường ôi do kiến trúc sư Filippo Brunelleschi thiết
kế và xây dựng vào 1420–1436. 1. Nguyên văn: “drawing”, hình vẽ bằng bút chì, bút
mực hoặc phấn, thường là ơn sắc. Vào thời Phục
Hưng, hình họa thường ược vẽ bằng bút lông vũ (quill
pen), que kim loại (metalpoint), phấn hoặc than.

FLORENCE 1475–1534

MỘT NGÔI NHÀ MỚI VỚI NHÀ MEDICI

Michelangelo đã không hoàn thành thời gian học nghề của mình tại xưởng của anh em nhà
Ghirlandaio. Sau một năm, một cơ hội thích hợp, để học về điêu khắc trong trường học điêu khắc
mới của nhà Medici, đã thu hút sự chú ý của ông. Ông trở thành một phần của gia đình Medici.

Các bản vẽ của Michelangelo từ thời kỳ này Sự Trình diện của Đức Mẹ Đồng trinh (The Hình trên: Chân dung của Lorenzo de’ Medici
bao gồm một hình người, 1490, được chép Presentation of the Virgin) 1489–1490, “Người Vĩ ại” (Portrait of Lorenzo de’ Medici
từ Sự Thăng thiên của Thánh sử John (The mà ông được hỗ trợ bởi em trai Davide, ‘the Magnificent’), Trường phái Florence, thế kỷ
Ascension of St John the Evangelist) của em rể Sebastiano di Bartoli Mainardi, và 15–16. Lorenzo de’ Medici ược vẽ trên phần nền
Giotto ở Santa Croce, và một hình người, các thợ học việc, có thể có cả Michelangelo. là toàn cảnh Florence.
Mặc dù sau đó ông đã phủ nhận điều này, rõ
1488–1495, một chi tiết của Thánh Peter, ràng là Michelangelo đã học được nhiều về Hình dưới: Sự Thăng thiên của Thánh sử John
được chép từ Tiền cống nạp của Masaccio, tranh bích họa khi làm việc cho Ghirlandaio (chi tiết) do Giotto di Bondone vẽ, k. 1311–1320.
trong thời gian học nghề của mình. Giotto là một trong những nghệ sĩ yêu thích
1427, trong Nhà nguyện Brancacci. Mỗi của Michelangelo.
hình minh họa cho sự chú tâm tuyệt vời Sau đó, trong giai đoạn 1508–1512,
đến từng chi tiết. những bức bích họa trên vòm trần Nhà
nguyện Sistine của Michelangelo sẽ
XƯỞNG GHIRLANDAIO chứng minh sự thành thạo của ông về kỹ
thuật đòi hỏi cao này. Các nhận xét của
Trong thời gian Michelangelo học nghề, Ghirlandaio, được ghi lại trong phần Cuộc
Domenico Ghirlandaio đang thực hiện các đời Michelangelo của Vasari, xác nhận
đơn đặt hàng danh giá, gồm có các bức bích rằng tài vẽ của Michelangelo vượt trội
họa về Cuộc sống của Đức Mẹ Đồng trinh hơn hẳn những người học việc khác, và
(The Life of the Virgin), được vẽ trong Cung trong nhiều phương diện là tương đương
thánh của Santa Maria Novella cho gia tộc với tay nghề của chính ông. Ông nói rằng
Tornabuoni. Tác phẩm này bao gồm bức Michelangelo có đủ hăng say để thay đổi
bản vẽ của những người học việc khác,
1. Nguyên văn: “Sanctuary”, nơi ặt bàn thờ chính và những bản vẽ được sao chép từ các tác
linh thiêng nhất trong nhà thờ. phẩm của Ghirlandaio, để chỉnh sửa và cải
thiện chúng, khiến chúng trở nên hoàn hảo.
Hình dưới: Hình họa hai nhân vật nam (Drawing Vasari liên hệ đến một câu chuyện về việc
of two male figures), do Michelangelo vẽ, k. 1490, Michelangelo, trong khi thực hiện các bức
chép theo Giotto. Michelangelo ã dành nhiều giờ bích họa nhà nguyện ở Santa Maria Novella
học các tác phẩm của Giotto, sao chép các hình
người một cách chi tiết.

MỘT NGÔI NHÀ MỚI VỚI NHÀ MEDICI

cho Ghirlandaio, đã vẽ cảnh trước mặt ông
như thế nào: giàn giáo, những người thợ và
các công cụ và thiết bị cần thiết để vẽ bích
họa. Về phần Ghirlandaio, ông đã thốt lên:
“Cậu bé biết nhiều hơn tôi”, và lấy làm kinh
ngạc trước bức vẽ.

CƠ HỘI MỚI Hình dưới: Chân dung Jacopo Sansovino Hình trên: Tiền cống nạp (chi tiết Thánh Peter)
(Portrait of Jacopo Sansovino), do Tintoretto do Tommaso Masaccio vẽ, k. 1427. Kiểu vẽ tả thực
Michelangelo được cho là đã làm việc ở (Jacopo Robusti) vẽ, trước năm 1546. Là của những nhân vật này thể hiện phong cách
xưởng Ghirlandaio trong một năm trước một nhà iêu khắc và kiến trúc sư nổi tiếng, nghệ thuật mới ang nổi lên ở Florence.
khi cơ hội trở thành một phần của gia đình Sansovino ã học tại trường iêu khắc Medici.
Medici xuất hiện. Theo Vasari, Lorenzo de’ TRƯỜNG HỌC
Medici lo ngại không có đủ những nhà điêu ĐIÊU KHẮC CỦA
khắc trẻ ở Florence học nghề này. Các điêu LORENZO DE’ MEDICI
khắc gia người Florence Nanni di Banco
(mất [m.] năm 1421), Lorenzo Ghiberti (m. Trường học iêu khắc của Lorenzo
1455) và Donatello (m. 1466) đều đã qua đời de’ Medici nằm trong các khu vườn
từ lâu. Nhà điêu khắc, họa sĩ và thợ kim thuộc một cơ ngơi của nhà Medici gần
hoàn tài năng Verrocchio, làm việc ch o tu viện San Marco, Florence. Nhiều
triều đình Lorenzo, mới mất gần đó, vào học trò của trường trở thành những
năm 1488. Những nhà điêu khắc Florence
trẻ để thay thế họ đang ở đâu? Vì lý do iêu khắc gia nổi tiếng, trong ó có
này, Lorenzo muốn bắt đầu một trường Michelangelo, Baccio da Montelupo
học điêu khắc. Trường được đặt trong cơ (1469–k. 1523), Giovanni Francesco
ngơi của ông gần tu viện San Marco, trong Rustici (1474–1554) và Jacopo
khu vườn điêu khắc, tại đó có một bộ sưu Sansovino (1486–1570). Trường óng
tập tượng và phù điêu cẩm thạch có từ cửa sau cái chết của Lorenzo de’
thời cổ đại. Lorenzo thuê một nhà điêu Medici vào năm 1492.
khắc người Florence, Bertoldo di Giovanni
(1435/40–1491), cựu học trò và trợ lý của
Donatello, đóng vai trò quản lý và giám sát
khu vườn cùng các tác phẩm điêu khắc.
Ông sẵn sàng hướng dẫn và hỗ trợ các nhà
điêu khắc trẻ mà ông phụ trách. Bertoldo
được biết đến với những tác phẩm điêu
khắc phù điêu bằng đồng. Thời gian học
nghề với Donatello đã cho ông vô số kiến
thức về kỹ thuật làm tượng bằng gỗ, cẩm
thạch và đồng.

Theo Vasari, Lorenzo đã tiếp cận
Domenico Ghirlandaio để hỏi xem ông có
người học việc nào sẽ được lợi khi tham
gia trường học điêu khắc hay không. Việc
này sẽ hỗ trợ cho thành Florence cũng
như Ghirlandaio và nhà Medici. Những học
trò có năng lực nhất của Ghirlandaio đã
được đề xuất: Michelangelo và Francesco
Granacci. Đối với Michelangelo, điều này
được coi như bàn đạp trên con đường
hoàn thành tham vọng của ông – được
trao cơ hội học hỏi để trở thành một điêu
khắc gia, trong những khu vườn điêu khắc
của nhà Medici, được bao quanh bởi các
tác phẩm điêu khắc thời cổ đại.

FLORENCE 1475–1534

LẮNG NGHE VÀ HỌC HỎI

Cuộc gặp gỡ với Lorenzo de’ Medici trong khu vườn điêu khắc của triều đình Medici đã khởi đầu
cho mối giao hảo và tình bạn trọn đời giữa Michelangelo với các thành viên của gia tộc Medici.
Cha của Michelangelo đã đồng ý cho phép ông cư trú tại cung điện Palazzo de’ Medici.

Là một người vẽ phác họa nhạy bén, lành tuyệt vời của các tác phẩm điêu khắc Hy Hình trên: Đức Mẹ cho con bú (Madonna
nghề hơn những người học việc khác, Lạp và La Mã cổ đại nguyên bản thuộc sở Litta), ược cho là do Leonardo da Vinci vẽ,
Michelangelo thường chỉ trích tác phẩm hữu của nhà Medici. Chúng được dùng 1490. Leonardo nắm bắt một cách hoàn hảo sự
của các học trò khác. Một lần, người học làm mẫu cho tác phẩ m của chính họ. thân mật của ứa trẻ sơ sinh ang bú mẹ.
việc Torrigiano (1472–1528), lúc vẽ phác Michelangelo tiến bộ nhanh chóng, và
họa cùng Michelangelo ở Santa Maria del Lorenzo, nhận thấy sự sáng tạo của ông, rilievo schiacciato , thuật ngữ để chỉ tác
Carmine, tức giận trước những lời nhận đã mời cha ông đến và yêu cầu cho phép phẩm phù điêu bằng cẩm thạch hoặc đồng
xét gay gắt đ ến nỗi Torrig iano đã đấm nhà điêu khắc trẻ cư trú tại nhà Medici và “được dát phẳng”. Ở Florence, kỹ thuật này
vào mặt ông và làm gãy mũi ông. Với hành gia nhập như một thành viên gia đình ngài. đã được hoàn thiện bởi thầy của Bertoldo
động bạo lực này, Torrigiano đã bị trục Cha ông đã đồng ý. Sử sách ghi lại rằng di Giovanni, Donatello. So sánh Đức Mẹ
xuất khỏi Florence. Nhà điêu khắc và thợ Lorenzo đề nghị giúp cha Michelangelo có và Chúa Hài Đồng (Pazzi Madonna) của
kim hoàn Benvenuto Cellini (1500–1571) đã được bất cứ côn g việc gì mà ông muốn. Donatello, 1420–1430, với Đức Mẹ ngồi bên
gặp Torrigiano sau đó, vào năm 1518. Trong Ông chấp thuận, chọn một vị trí lương Cầu thang của Michelangelo, người ta có
cuốn tự truyện của mình (1559), Cellini thấp trong trụ sở hải quan. Có lẽ sự bảo thể thấy sự ảnh hưởng từ Donatello. Cả hai
thuật lại rằng Torrigiano đã nhớ lại: “Nắm trợ hào phóng của Lorenzo dành cho con phiên bản Đức Mẹ đều thể hiện sự khiêm
chặt bàn tay mình, tôi đã cho hắn một cú trai ông đã là đủ đối với ông. nhường. Ở đây có sự thân mật trong mối
đánh thật mạnh vào mũi đến nỗi tưởng như quan hệ giữa mẹ và con. Những đứa bé
xương và sụn bị gãy…”. Torrigiano nói thêm SO SÁNH CÁC PHONG CÁCH là những em bé có thể chạm vào, có thể
rằng Michelangelo sẽ phải chấp nhận dấu ôm được, khác với nhiều chân dung trong
ấn của ông trong suốt phần đời còn lại. Michelangelo ở nhà Medici trong bốn năm, các giai đoạn trước, vốn miêu tả Chúa Hài
cho đến khi Lorenzo mất vào năm 1492. Đồng như một người lớn nhỏ bé. Các nghệ
ĐỂ TRỞ THÀNH MỘT ĐIÊU KHẮC GIA Hai tác phẩm ông làm vào thời gian này sĩ rất hay được đặt làm hình ảnh “Đức Mẹ
cho thấy sự thành thạo của Michelangelo với Dòng sữa” Madonna del Latte vào
Làm việc dưới sự hướng dẫn của điêu trong việc làm phù điêu. Đức Mẹ ngồi thời điểm này. Bức Đức Mẹ cho con bú
khắc gia Bertoldo di Giovanni, học trò tại bên Cầu thang (Madonna of the Stairs), (Madonna Litta)2 của Leonardo da Vinci,
trường của Lorenzo học từ các mẫu vật
1491, được làm với một kỹ thuật gọi là
Hình dưới: Đức Mẹ ngồi bên Cầu thang, do
Michelangelo làm, 1489–1492. Một trong những Hình dưới: Đức Mẹ và Chúa Hài Đồng của
ví dụ sớm nhất của ông về rilievo schiacciato. Donatello, 1420–1430. Một hình ảnh sớm hơn,
một lần nữa sử dụng kỹ thuật rilievo schiacciato.

1. Từ tiếng Ý ể chỉ một kiểu phù iêu nông, trong ó
phần hình khắc nổi rất ít so với phần nền.

2. Còn gọi là “Madonna Lactans”, từ ể chỉ hình ảnh
Đức Mẹ cho Chúa Hài Đồng bú, một chủ ề phổ biến
trong nghệ thuật Cơ Đốc giáo.

LẮNG NGHE VÀ HỌC HỎI

Hình phải: Trận chiến của những Chiến binh
khỏa thân, do Antonio del Pollaiuolo vẽ, 1470–
1475. Đây là một trong những tranh in nổi tiếng
nhất từ thời Phục Hưng.

1490, tempera trên canvas2, là một ví dụ
tuyệt đẹp.

Trong tác phẩm của Donatello, có
một cảm giác thật về sự thân mật của
khu ng cảnh, lúc ngư ời mẹ ôm con tr ai

1. Một loại màu vẽ gồm bột màu nghiền với chất kết
dính hòa tan trong nước như lòng ỏ trứng.

2. Loại vải dùng ể vẽ tranh, thường ược dệt từ sợi gai
dầu, sợi lanh hoặc sợi bông.

THẦN ĐIỀN DÃ mình, đầu của họ chạm vào nhau khi họ Hình trên: Trận chiến của các Nhân mã, do
nhìn vào mắt nhau. Tương tự, trong bức Michelangelo làm, k. 1492. Bức phù iêu cẩm
Vasari và Condivi kể một câu chuyện tranh của Leonardo, Đức Mẹ nhìn xuống thạch thứ hai của Michelangelo miêu tả một
rằng ngay sau khi ến trường của đứa con trai sơ sinh của mình một cách trận ánh dữ dội trong thần thoại, có thể lấy
Lorenzo, Michelangelo cầu khẩn ược trìu mến trong khi đứa bé bú sữa mẹ. Chúa cảm hứng từ các quách á từ thời La Mã và các
cho dùng các công cụ và một khối á Hài Đồng nhìn về phía người xem, người tác phẩm của Giovanni Bertoldi và Antonio del
cẩm thạch ể sao chép một trong các chứng kiến khoảnh khắc dịu dàng của sự Pollaiuolo.
tác phẩm của Lorenzo, một tác phẩm thân mật giữa mẹ và con.
dù tác phẩm của Michelangelo không trực
iêu khắc cẩm thạch cổ ại, hình ầu Bức phù điêu thứ hai từ giai đoạn này tiếp chép từ tác phẩm của thầy mình, cả
một vị Thần Điền Dã (một cái ầu thể hiện tài năng sáng tạo đang nảy nở của hai đều mô tả một trận đánh sôi nổi. Sự
kỳ cục; nửa người, nửa dê). Ông ã Michelangelo là Trận chiến của các Nhân tương phản của các hình người đặt cạnh
sao chép nó, mô phỏng khuôn mặt mã (Battle of the Centaurs), 1492. Một nhau của Michelangelo có thể đã chịu ảnh
già nua, chiếc mũi nhăn nheo và cái vài năm trước đó, Bertoldo di Giovanni hưởng từ bức tranh in khắc của Antonio
miệng há to, ang cười lớn, nhưng đã làm bức Trận chiến giữa những Người del Pollaiuolo (1433–1498), Trận chiến của
phiên bản của ông có thêm răng. Khi La Mã với Man di (Battle between the những Chiến binh khỏa thân (Battle of
Romans and Barbarians), 1490, và mặc Nude Warriors), 1470.
i qua vườn, Lorenzo thấy tác phẩm
của ông và nhận xét rằng tuy tác
phẩm này ẹp, nhưng một người lớn
tuổi như Thần Điền Dã sẽ không có
răng. Michelangelo tiến hành loại bỏ
một trong những chiếc răng, khoan
vào phần lợi ể làm như thể chiếc
răng bị rụng, giống như răng một
người già. Đó là khoảnh khắc mà
Lorenzo, ấn tượng với sự sáng tạo
của ông, ề nghị ông cư trú tại nhà
Medici.

Tượng ầu Thần Điền Dã ược làm
bởi Michelangelo ã bị mất. Một bản
sao bằng ất nung và một bức hình họa
là tất cả những gì chúng ta còn lại ể
nghiên cứu một trong những tác phẩm

iêu khắc ầu tiên của ông với ầy ủ
chi tiết. Tuy nhiên, sự việc này ược
miêu tả trong một bích họa về sau
của Giovanni Mannozzi (1592–1636),
cho thấy vào thời iểm ó câu chuyện

ã ược tâng thành huyền thoại xoay
quanh cả hai người àn ông.