KURSUS ASAS UMRAH HAJI
TALBIAH
PENGERTIAN HAJI DAN UMRAH PENGERTIAN HAJI PENGERTIAN UMRAH Haji Ialah Mengunjungi Baitullah Al-Haram (Kaabah) Di Makkah Pada Bulan-bulan Haji Untuk Mengerjakan Ibadat–ibadat Tertentu Menurut Syarat-syaratnya Umrah Ialah Mengunjungi Baitullah Al-Haram (Kaabah) Di Makkah Pada Bila-bila Masa Untuk Mengerjakan Ibadat Tertentu Menurut Syarat-syaratnya
SEJARAH RINGKAS HAJI Sejarah Haji Di Bawah Syariat Rasulullah S.A.W Haji Telah Diwajibkan Pada Tahun Ke-5 Hijrah Pada Tahun Ke-6 Hijrah, Rasullullah S.A.W Mengerjakan Umrah Dengan Disertai Oleh 1500 Orang Para Sahabat Namun Demikian Rombongan Ini Tertahan Di Hudaibiyah. Pada Tahun Ke-7 Hijrah, Mereka Membuat Umrah Qada’ Pada Tahun Ke 10 Hijrah, Rasulullah S.A.W Telah Mengisytiharkan Untuk Menunaikan Fardhu Haji. Pada 25 Zulkaedah Tahun 10 Hijrah, Rasulullah S.A.W Dengan Isteri-isteri Baginda Telah Memulakan Perjalanan Dan Diikuti Oleh 120,000 Orang Para Sahabat. Haji Tersebut Dikenali Sebagai Haji Islam, Haji Akbar, Haji Wada’
DALIL WAJIB HAJI Maksudnya: “Dan Allah S.W.T mewajibkan manusia mengerjakan ibadat haji dengan mengunjungi baitullah, iaitu sesiapa yang mampu dan berkuasa sampai kepada-Nya. Dan sesiapa yang kufur (ingkar untuk ibadat haji) maka sesungguhnya Allah S.W.T maha kaya (tidak berhajat kepada sesuatu pun) dari sekalian makhluk”. Surah Ali Imran : Ayat 97 Maksudnya: “Dan tunaikanlah haji dan umrah kerana Allah S.W.T”. Surah Al-baqarah : Ayat 196
KELEBIHAN HAJI DAN UMRAH 1. Mendapat Status “Tetamu Allah S.W.T” 2. Mendapat Ganjaran Yang Besar 3. Selamat Daripada Kecelakaan Seksaan Sebagai Yahudi Dan Nasrani 4. Mendapat Syafaat Di Dalam Doa Keampunan Rasullullah S.A.W 5. Bersih Seperti Bayi Yang Baru Dilahirkan 6. Antara Jihad Yang Paling Utama 7. Haji Yang Mabrur Tiada Balasan Melainkan Syurga
PENGERTIAN HAJI MABRUR Haji Mabrur : Haji Istimewa Dan Balasannya Ialah Syurga Haji Mardud : Haji Yang Ditolak Dan Tidak Diterima Sabda Rasulullah S.A.W: - “Haji Mabrur Itu, Tidak Ada Balasan Baginya Melainkan Syurga” Hadis Riwayat Bukhary Dan Muslim
Tidak Wajib Bagi Yang Bukan Islam Tidak Wajib Bagi Yang Belum Baligh Tidak Wajib Bagi Yang Tidak Siuman Tidak Wajib Ke Atas Hamba Tidak Wajib Ke Atas Mereka Yang Tidak Mampu ISLAM BERAKAL MERDEKA SYARAT WAJIB HAJI DAN UMRAH
1. PERBEZAAN ANTARA RUKUN DAN WAJIB UMRAH 1 Niat Ihram Di Miqat Meninggalkan Perkara Larangan Dalam Ihram 2 Wajib Umrah 1 Niat Ihram Umrah 2 Tawaf 3 Sa’ie 4 Bergunting/Bercukur 5 Tertib Pada Semua Rukun Rukun Umrah 5266
PERBEZAAN ANTARA RUKUN DAN WAJIB HAJI 1 Niat Ihram Haji Wuquf 2 Tawaf 3 4 Sa’ie 5 Bergunting/Bercukur Tertib Pada Kebanyakan Rukun 6 Rukun Haji 1 Niat Ihram Di Miqat Meninggalkan Perkara Larangan Dalam Ihram 2 3 Mabit Di Muzdalifah Melontar Jamrah Kubra Pada 10 Zulhijjah 4 Mabit Di Mina Pada Hari-hari Tasyriq (11, 12, Dan 13 Zul) 5 Melontar Ke Tiga-tiga Jamrah Pada Hari-hari Tasyrik (11, 12, Dan 13 Zul) 6 Wajib Haji
PENGERTIAN RUKUN HAJI Rukun Haji Ialah Pekerjaan Yang Mesti Dilakukan Oleh Jemaah Haji Ketika Mengerjakan Haji. Jika Tidak Ditunaikan, Haji Seseorang Tidak Sah/Tidak Sempurna/Tergantung Dan Masih Tertakluk Dengan Larangan Ihram. RUKUN HAJI
NIAT IHRAM HAJI WUQUF DI ARAFAH TAWAF HAJI SA’IE HAJI BERCUKUR ATAU BERGUNTING TERTIB PADA KEBANYAKKAN RUKUN HAJI 1 2 3 4 5 6 RUKUN HAJI ADA 6
PENGERTIAN WAJIB HAJI Wajib Haji Ialah Pekerjaan Yang Wajib Dilakukan Ketika Mengerjakan Haji. Jika Tidak Mengerjakan Salah Satu Daripadanya Haji Tersebut Tetap Sah Tetapi Dikenakan Dam Menurut Syaratsyaratnya Dan Menanggung Dosa Jika Meninggalkan Perkara Tersebut Dengan Sengaja. WAJIB-WAJIB HAJI
NIAT IHRAM DI MIQAT* MENINGGALKAN PERKARA LARANGAN DALAM MASA IHRAM BERMALAM (MABIT) DI MUZDALIFAH MELONTAR JAMRAH KUBRA PADA 10 ZULHIJJAH BERMALAM (MABIT) DI MINA (11,12,13 ZULHIJJAH) MELONTAR KETIGA-TIGA JAMARAT PADA HARI TASYRIK 1 2 3 4 6 5 WAJIB HAJI ADA 6 *NIAT IHRAM HENDAKLAH DI MIQAT ATAU SEBELUMNYA, INGAT SETELAH NIAT IHRAM MESTILAH JAGA LARANGAN DALAM IHRAM
2. CARA MENGERJAKAN HAJI HAJI TAMATTU’ Mengerjakan Umrah Dahulu Dalam Bulan-bulan Haji Kemudian Mengerjakan Haji Pada Tahun Yang Sama Berniat mengerjakan haji dan umrah serentak dalam bulan haji kemudian melaksanakan semua rukun dan wajib haji. Umrah pula dikira selesai sebaik saja selesai menunaikan haji. CARA 1 HAJI QIRAN Berniat mengerjakan umrah sahaja, tetapi sebelum tawaf ia berniat mengerjakan haji kemudian melaksanakan semua rukun dan wajib haji. CARA 2 HAJI IFRAD Mengerjakan Haji Dalam Bulanbulan Haji Kemudian Mengerjakan Umrah Setelah Selesai Amalan Haji – (Afdhal)
MENGERJAKAN HAJI DALAM BULAN-BULAN HAJI KEMUDIAN MENGERJAKAN UMRAH SETELAH SELESAI AMALAN HAJI – (AFDHAL) HAJI IFRAD LAFAZNYA NIAT DALAM HATI SAHAJA AKU MENGERJAKAN HAJI DAN AKU BERIHRAM DENGANNYA KERANA ALLAH TAALA LAFAZNYA NIAT DALAM HATI SAHAJA AKU MENGERJAKAN UMRAH DAN AKU BERIHRAM DENGANNYA KERANA ALLAH TAALA NIAT MENGERJAKAN HAJI IFRAD (Walau bagaimanapun tetap dikira Haji Ifrad jika melakukan umrah dahulu di luar bulan haji dan mengerjakan haji pada bulan-bulan haji)
Mengerjakan Umrah Dahulu Dalam Bulan-bulan Haji Kemudian Mengerjakan Haji Pada Tahun Yang Sama HAJI TAMATTU’ LAFAZNYA NIAT DALAM HATI SAHAJA AKU MENGERJAKAN HAJI DAN AKU BERIHRAM DENGANNYA KERANA ALLAH TAALA LAFAZNYA NIAT DALAM HATI SAHAJA AKU MENGERJAKAN UMRAH DAN AKU BERIHRAM DENGANNYA KERANA ALLAH TAALA NIAT MENGERJAKAN HAJI TAMATTU’
BERNIAT MENGERJAKAN HAJI DAN UMRAH SERENTAK DALAM PADA BULAN HAJI KEMUDIAN MELAKSANAKAN SEMUA RUKUN DAN WAJIB HAJI. UMRAH PULA DIKIRA SELESAI SEBAIK SAJA SELESAI MENUNAIKAN HAJI (DUA DALAM SATU) HAJI QIRAN CARA 2 BERNIAT MENGERJAKAN UMRAH SAHAJA, TETAPI SEBELUM TAWAF IA BERNIAT MENGERJAKAN HAJI KEMUDIAN MELAKSANAKAN SEMUA RUKUN DAN WAJIB HAJI. LAFAZNYA NIAT DALAM HATI SAHAJA AKU MENGERJAKAN HAJI DAN UMRAH DAN AKU BERIHRAM DENGAN KEDUA-DUANYA KERANA ALLAH TAALA CARA 1
Mengerjakan Umrah Dahulu Dalam Bulan-bulan Haji Kemudian Mengerjakan Haji Pada Tahun Yang Sama HAJI TAMATTU’ LAFAZNYA NIAT DALAM HATI SAHAJA AKU MENGERJAKAN UMRAH DAN AKU BERIHRAM DENGANNYA KERANA ALLAH TAALA LAFAZ NIAT UMRAH SEMPURNAKAN SEMUA RUKUN UMRAH DAN WAJIB UMRAH
NIAT UMRAH - DILAFAZKAN APABILA MELALUI MANA-MANA MIQAT SAMA ADA QARNUL MANAZIL ATAU BIR ALI (MENGIKUT KESESUAIAN KAEDAH MASUK KE MAKKAH) 3. HAJI TAMATTU’
SUNAT SEBELUM IHRAM AMALAN SUNAT SEBELUM NIAT IHRAM Mengerat Kuku Merapikan Janggut, Misai Dan Rambut Menanggalkan Bulu Ketiak, Ari-ari Dan Sebagainya Mandi Sunat Ihram Mengambil Wuduk Memakai Wangian Pada Badan (Bukan Pada Kain Ihram) Memakai Minyak Rambut Memakai Kain Ihram Berwarna Putih Solat Sunat Ihram AMALAN SUNAT SEMASA NIAT IHRAM Mengadap Ke Arah Kiblat Berada Dalam Keadaan Wuduk AMALAN SUNAT SELEPAS BERNIAT IHRAM Bertalbiah, Berdoa , Bacaan Al Quran, Zikir Elak Dari Berbual Kosong (Lagha)
MEMAKAI PAKAIAN IHRAM LELAKI Dua Helai Kain Lepas (Tidak Bercantum) Sehelai Dipakai Untuk Menutup Auratnya Di Antara Pusat Dan Lutut Dan Sehelai Lagi Dibuat Selendang. Disunatkan Berwarna Putih WANITA Pakaian Ihram Bagi Wanita Pula Hendaklah Menutup Semua Anggota Tubuh Selain Muka Dan Dua Pergelangan Tangan (Tiada Pakaian Khusus Seperti Jemaah Haji Lelaki)
Hanya Sunat Dipakai Semasa Tawaf Yang Diiringi Dengan Sa’ie Sahaja Atau Semasa Sa’ie Sahaja Tidak Disunat Dipakai Secara Idtiba’ Semasa Di Lokasi Lain Seperti Stesyen Berlepas Dan Sebagainya Begitu Juga Ketika Solat (Makruh), Elak Secara Idtiba’ CONTOH SELIPAR YANG DIBERNARKAN
CONTOH SELIPAR YANG DIBENARKAN CONTOH SELIPAR YANG DIBERNARKAN
Perhatian : 1- Elak Dari Bersolek – Tanpa Keperluan – Elak Fitnah Dan Riyak 2- Pastikan Aurat Di Jaga 3- Kain Telekung Yang Bersesuaian Dan Tidak Menampakkan Aurat 4- Stoking Dipakai – Tidak Terlalu Nipis Menampakkan Warna Kulit – Syorkan Stoking Tebal Dan Panjang
PASTIKAN NAMPAK KELIMA-LIMA ANAK JARI
ERTI MIQAT Ketentuan Tempat Atau Masa Untuk Berniat Ihram Atau Umrah
1 SYAWAL SEBELUM TERBIT FAJAR 10 ZULHIJAH ZULHIJJAH SYAWAL ZULKAEDAH 30 SYAWAL 1 ZULKAEDAH 29 ZULKAEDAH 1 ZULHIJJAH Miqat Zamani Bagi Haji Ialah Bermula 1 Syawal Hingga Seketika Sebelum Terbit Fajar Hari Yang Ke 10 Zulhijjah, Inilah Yang Dinamakan Bulan-bulan Haji, Tidak Sah Ihram Haji Jika Dilakukan Di Luar Masa Tersebut Bahkan Jadilah Ihram Umrah MIQAT ZAMANI (HAJI)
MIQAT TERBAHAGI KEPADA DUA MAKANI ( TEMPAT ) JEMAAH LUAR MAKKAH JEMAAH DALAM MAKKAH 1. Qarnul Manazil 2. Zul Hulaifah/Bir Ali 3. Yalamlam 4. Juhfah 5. Zatul Irqin HAJI TANAH HARAM/TEMPAT TINGGAL DI MAKKAH UMRAH 1. Ji’ranah 2. Tan’im 3. Hudaibiyah 4. Syumaisyi 5. Tanah Halal HAJI UMRAH 1 Syawal Hingga Sebelum Terbit Fajar 10 Zulhijjah Sepanjang Tahun Kecuali Bagi Ihram/ Amalan Haji ZAMANI ( MASA ) Peringatan 1. Miqat Makani Bagi Jemaah Haji Malaysia Yang Perjalanannya Terus Ke Makkah Ialah Qarnul Manazil 2. Miqat Makani Bagi Jemaah Haji Malaysia Yang Perjalanannya Dari Madinah Ialah Zul Hulaifah/Bir Ali
YALAMLAM QARNUL MANAZIL ZATUN IRAQI BIR ALI AL- JUHFAH HUDAIBIYYAH (29KM) (SHUMAISHI) TAN’IM (5KM) JI’RANAH (22KM) ARAFAH (22KM) ADHAAT LIBN (16KM) MIQAT TEMPAT (MAKANI) KAABAH
NIAT MENGERJAKAN UMRAH SAHAJA AKU MENGERJAKAN UMRAH DAN BERIHRAM DENGANNYA KERANA ALLAH TA’ALA. LAFAZNYA NIAT/HADIRKAN DALAM HATI
LARANGAN DALAM MASA IHRAM MEMAKAI SARUNG TANGAN (LELAKI & WANITA) 4 MEMAKAI BAU-BAUAN SAMA ADA DI BADAN, PAKAIAN, MAKANAN MINUMAN ATAU MENGHIDUNYA KE DALAM HIDUNG 5 MEMAKAI MINYAK DI KEPALA ATAU JANGGUT DAN SELAIN DARIPADA YANG TUMBUH D IPIPI & DAHI MENANGGALKAN RAMBUT ATAU BULU 7 MENGERAT ATAU MEMOTONG KUKU 8 MELAKUKAN PERSETUBUHAN 13 BERKAHWIN/ MENGAHWINKAN/ MENERIMA WAKIL KAHWIN 11 MENEBANG/ MEMOTONG/ MENCABUT POKOKPOKOK DI TANAH HARAM 9 MEMBURU BINATANG BURUAN 10 MELAKUKAN PENDAHULUAN PERSETUBUHAN 12 MEMAKAI PAKAIAN BERSARUNG ATAU BERJAHIT DAN BERCANTUM (LELAKI) 1 MENUTUP KEPALA ATAU SEBAHAGIAN DARIPADANYA 2 MENUTUP MUKA (WANITA) 3 6
RUKUN UMRAH Niat Ihram Umrah Tawaf Umrah Sa’ie Umrah Bercukur/ Bergunting Tertib Pada Semua Rukun 1 2 3 4 5 WAJIB UMRAH Niat Ihram Umrah Di Miqat* Meninggalkan Perkara Larangan Semasa Dalam Ihram 1 4 CARTA ALIRAN AMALAN UMRAH 5 2 3
TAWAF DAN PENGERTIANNYA TAWAF UMRAH
TAWAF PENGERTIAN MENGELILINGI KAABAH DENGAN SYARAT–SYARATNYA SYARAT-SYARAT SAH TAWAF Suci Daripada Hadas Suci Badan/Pakaian/Tempat Tawaf Daripada Najis Menutup Aurat Bermula Pada Sudut Hajarul Aswad Dan Berniat Tawaf Jika Tawaf Wada’/Sunat/Nazar Menjadikan Baitullah Di Sebelah Kiri Dan Berjalan Ke Hadapan Berjalan Bertujuan Tawaf Mengelilingi Kaabah Tujuh (7) Kali Dengan Yakin Dilakukan Dalam Masjidil Haram Dan Di Luar Dari Hijr Ismail/Syazarwan JENIS – JENIS TAWAF Tawaf Rukun (Haji Atau Umrah) Tawaf Qudum Tawaf Wada’ Tawaf Sunat Tawaf Nazar SUNAT – SUNAT TAWAF Berjalan Kaki Beridtiba’ Bagi Tawaf Diiringi Dengan Sa’ie (Lelaki) Melakukan Ramal Bagi Tawaf Yang Diiringi Dengan Sa’ie (Lelaki) 3 Pusingan Pertama Istilam Hajarul Aswad Dan Mengucupnya/Istilam Rukun Yamani Dan Tidak Mengucupnya Membaca Zikir Dan Doa Berturut-turut Tujuh (7) Kali Pusingan Tawaf Dengan Khusyuk Dan Tawadhuk Solat Sunat Tawaf Tawaf Tahiyat Al-bait
Rukun Yamani Hajar Aswad Hijir Ismail Ke Safa
HAJARUL ASWAD
AL HAJARUL ASWAD
A. BATAL TAWAF 1. TERBUKA AURAT DENGAN SENGAJA 2. Menyentuh Kaabah/Kelambunya Termasuk Syazarwan 3. Terpesong Niat Seperti Sibuk Mencari Kawan (Sehingga Terlupa Yang Dia Sedang Tawaf) 4. Menyentuh Atau Memasuki Hijr Ismail 5. Tidak Yakin Tujuh (7) Pusingan Tanpa Menambah Satu Pusingan Untuk Menyakinkan (Sila Tambah Satu Pusingan Jika Ragu-ragu Sama Ada Telah Cukup Tujuh Atau Tidak)
KAEDAH SAMBUNG JIKA BATAL TAWAF 1. Boleh Disambung (Pusingan Yang Terbatal Sahaja) Ditempat Pusingan Tawaf Yang Terbatal 2. Yang Afdhal Dibuat Semula Pusingan Yang Terbatal Sahaja Dan Bermula Di Rukun Hajarul Aswad 1. Jemaah Yang Disorong Dan Yang Menyorong Dikira Mendapat Pusingan Tawaf/Sa’ie TAWAF/SA’IE DENGAN CARA MENYORONG KERUSI RODA 2. Hukum Ini Berbeza Dengan Tawaf Dan Sa’ie Secara Mendukung/Mengendong Hanya Dikira Seorang Sahaja Yang Terhasil
Berjalan Ulang- Alik Antara Bukit Safa Dan Bukit Marwah Menurut Syarat-syaratnya SYARAT-SYARAT SA’IE SUNAT-SUNAT SA’IE PENGERTIAN SA’IE UMRAH
TEMPAT SA’IE DI TINGKAT ATAS (SUTOH) SAFA MARWAH
BUKIT SAFA (TEMPAT PERMULAAN SA’IE)
BATU BUKIT SAFA (TEMPAT PERMULAAN SA’IE) TINGGALAN BATU DI BUKIT SAFA
LAMPU HIJAU (BERLARI ANAK- SUNAT BAGI JEMAAH HAJI LELAKI ) LAMPU HIJAU TERDAPAT DI LALUAN ANTARA BUKIT SAFA KE BUKIT MARWAH DAN BUKIT MARWAH – KE BUKIT SAFA Lampu hijau di tempat saei bawah tanah (lowerground) Lampu hijau di tempat saei
KAKI BUKIT SAFA MENUJU KE BUKIT MARWAH KE LALUAN SA’IE DARI BUKIT SAFA KE BUKIT MARWAH
BUKIT MARWAH (TEMPAT BERAKHIR SA’IE) TINGGALAN BATU DI BUKIT MARWAH
SYARAT SAH SA’IE 1. Dilakukan Selepas Tawaf Sama Ada Tawaf Haji/Tawaf Qudum (Ifrad/Qiran)/Umrah 2. Bermula Di Bukit Safa Dan Berakhir Di Bukit Marwah 3. Cukup Tujuh (7) Kali Dengan Yakin, Dikira Satu Kali Daripada Bukit Safa Ke Bukit Marwah Dan Satu Kali Daripada Bukit Marwah Ke Bukit Safa 4. Hendaklah Sampai Ke Penghujung Tempat Sa’ie Di Kaki Bukit Safa Dan Di Kaki Bukit Marwah (Ada Papan Tanda) 5. Hendaklah Sa’ie Di Batnulwadi (Tempat Yang Termaklum) 6. Mengekalkan Niat Sa’ie
420 METER SAFA MARWAH KAABAH HIJIR ISMAIL MAQAM IBRAHIM PINTU MASUK KE MAS’A TANDA HIJAU BABUS SALAM BANGUNAN KAWASAN SA’IE TANDA HIJAU