_อุปกรณ์การแพทย์พื้นฐาน1

เครื่องมอื
และ
อุปกรณ
พ้นื ฐานใน

การดูแล
ผูปวย

การแบง ประเภทของ
เครอ่ื งมอื แพทย

Dr.Earl.H.Spauldingไดแ บง ประเภท
ของเครือ่ งมอื แพทยที่ใชในโรงพยาบาลและ
บริการทางการแพทยแ ละสาธารณสขุ ออก
เปน 3 ประเภท เพอื่ ใหบคุ ลากรสามารถเลอื ก
วธิ กี ารทาํ ลายเชอ้ื และการทาํ ใหปราศจาก
เชอื้ ไดอยางเหมาะสม มปี ระสทิ ธิภาพและไม
ทาํ ใหเครอื่ งมือชํารุดเสียหาย

1. Critical items

2. Semicritical items

3. Noncritical items

2

1. Critical items

- เคร่ืองมือแพทยท ต่ี อ งผา นเขาไปใน
สว นของรา งกายท่ีปราศจากเชื้อเชน
เน้อื เย่อื หลอดเลอื ด
- เครอื่ งมอื ในกลมุ นไ้ี ดแก เคร่อื งมือ
ผาตัด สายสวนปสสาวะ สายสวน
หวั ใจ อวยั วะเทียม กระบอกและเข็ม
ฉดี ยา เปน ตน
- เคร่อื งดงั กลา วจาํ เปนตองไดรับการ
ทาํ ใหป ราศจากเชอ้ื โดยใชว ิธนี ่ึงไอ
นา้ํ ภายใตค วามดัน (steam under
pressure)โดยการอบแกส หรือน้ํายา
ทาํ ใหป ราศจากเชื้อ

3

2. Semicritical items

- เครือ่ งมือทต่ี องสมั ผัสกับเยื่อบุของ
รางกาย(mucous membrane)หรือ
ผวิ หนังทีไ่ มปกติ (no intact skin) แต
ไดใ สเ ขา ไปในเน้อื เยื่อ
- เยอ่ื บุของรา งกายมลี กั ษณะปกติ(ไมม ี
แผล ไมม รี อยถลอก)สามารถปอ งกนั การ
ติดเชือ้ ของแบคทเี รียได แตม ีความไว
ตอการติดเชือ้ แบคทีเรยี mycobacteria
และไวรสั
- ขัน้ ตา่ํ สดุ จะตองทาํ ลายเชอื้ โดยใช
นํ้ายาทาํ ลายเชื้อระดับสูง
-ตัวอยา งเชน Ambu bag
Laryngoscope กลองสงตรวจ

4

3. Noncritical items

- เคร่อื งมือหรอื พื้นผิวสิง่ แวดลอ มท่ี
สัมผสั กับผิวหนงั ปกติ(ไมมบี าดแผล
ไมม ีรอยถลอก)และไมไ ดสมั ผสั กับ
เยอ่ื บุของรา งกาย
- เครอ่ื งมือกลุม นี้ไดแก หมอนอน
เครอ่ื งวดั ความดันโลหติ เปนตน
- การทําความสะอาดและการทําลาย
เชอื้ สามารถทาํ ไดใ นหอผูปวยโดย
วธิ การทําลายเชอ้ื ระดับต่าํ

(low-level disinfection)

5

การทาํ ความสะอาดเคร่อื งมือแพทย

ความสาํ คญั ของการทําลายเชอ้ื และ
ทําใหป ราศจากเช้อื

© การทําลายเชื้อและทําให
ปราศจากเชอ้ื เปน องคประกอบ
สาํ คญั ในการปองกนั การติดเช้อื ใน
โรงพยาบาล

© อปุ กรณก ารแพทยท ีใ่ ชในโรง
พยาบาลสวนใหญสามารถนาํ กลบั
มาใชซ ํ้าไดแตตอ งไดรับการ
ทาํ ลายเช้อื และทาํ ใหป ราศจาก
เช้อื อยา งมปี ระสิทธภิ าพ

© หากกระบวนการทําลายเช้ือ
หรือทาํ ใหปราศจากเชื้อไมม ี
ประสทิ ธิภาพจะทําใหผปู วยเกดิ
การติดเชื้อใน โรงพยาบาลหรือได
รับอนั ตรายจากการใชอุปกรณ

การทาํ ลายเชอ้ื (disinfection )

© เปนการกําจัดเช้ือ
จลุ ชพี เกอื บทุกชนดิ จาก
เครื่องมอื แพทยย กเวน
สปอรของเช้อื แบคทเี รยี

วิธกี ารทําลายเชอื้ ที่
สาํ คญั มี 3 วธิ ี คือ

1. การใชน ้าํ ยาทําลายเชื้อ

2. Pasteurization

3. Ultraviolet radiation

การทาํ ใหปราศจากเชื้อ
(Sterilization)

© เปน การกําจัดหรือทาํ ลายเช้อื
จุลชีพทกุ ชนิด รวมทัง้ สปอรข อง
เช้อื บคทเี รยี

© ทาํ ไดโดยวธิ ที างกายภาพและ
การใชสารเคมี

1. การอบไอนํ้าภายใตความ
ดัน(autoclave)

2. การอบไอรอน

3. การอบแกส

4. การใชน ้าํ ยาทาํ ลายเช้ือ

ปจจัยท่มี ีผลตอประสิทธิภาพการทาํ ลาย
เชื้อ

- ลักษณะเครอื่ งมือ

- จํานวนเชือ้ กอ โรค

- ธรรมชาติและความ

ทนทานของเช้ือจลุ ชพี

- ปริมาณอนิ ทรยี สาร

- ชนิดและความเขม ขน
ของนํา้ ยา

- ระยะเวลาในการแช
เครอ่ื งมือ

- ปจ จยั ทางกายภาพ
และทางเคมี

กงาารปนฏจบิ าตั ยงิ ากนลในางCSCSSDSมีD (Central Sterile
กSระuบpวนpกlyารD7eขpัน้ aตrอtนmaent)

1. การรบั เครือ่ งมือปนเปอน ( Received )
2. การลางทําความสะอาด ( Cleaning )
3. การบรรจุและหอ เคร่อื งมอื อปุ กรณ ( Packaging )

4. การจัดเรียงเขาเครื่องทาํ ใหปราศจากเชื้อ ( Loading )

5. การทําใหป ราศจากเชอื้ ( Sterilization )
.

6. การจดั เกบ็ ( Storage )
7. การแจกจา ยเครื่องมอื ปราศจากเชอื้ ( Distribution )
.