Best Practice เรื่อง พัฒนาการอ่านคำควบกล้ำ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6/2 โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ ๒๔ จังหวัดพะเยา โดยใช้สื่อ

ช่ือผลงาน “การพัฒนาการอา่ นออกเสยี งคำควบกล้ำของนกั เรียนช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 6/2 โดยใชส้ ือ่ กล่อง

คำควบกลำ้ ”

1.แนวคิดความเปน็ มา

ภาษาเป็นเคร่ืองมือสำคัญในการสื่อสารมนุษย์เราใช้ภาษาเพื่อส่ือความคิดให้เกิดความเข้าใจซ่ึงกัน
และกัน ใช้ภาษาในการเรียนรู้ศาสตร์ต่าง ๆ ภาษาในดา้ นการศกึ ษาจัดเป็นวิชาทักษะทเี่ ปน็ พ้นื ฐานในการเรยี นรู้
สาขาวชิ าอน่ื ๆ ผู้ที่มคี วามสามารถในการใชภ้ าษาหรอื มที ักษะทางภาษาดีก็จะสามารถปรบั ตัวให้อยู่ในสังคมได้
ดดี ้วย และการติดต่อส่ือสารกันของมนุษย์จะสัมฤทธิ์ผลเพียงใดน้ัน ข้ึนอยู่กับการใช้ภาษาในการส่ือสาร ทง้ั ใน
ดา้ นภาษาพดู และภาษาเขยี น ในส่วนของภาษาพูดนั้นการออกเสยี งเป็นส่ิงสำคญั หากผพู้ ูดออกเสียงได้ถกู ตอ้ ง
และชัดเจนย่อมส่งผลใหก้ ารสอ่ื สารนนั้ สมั ฤทธิผ์ ล แต่ถ้าผ้พู ดู ออกเสยี งไม่ชัดเจนหรือไม่ถูกต้องกจ็ ะทำใหก้ ารสื่อ
ความหมายนน้ั ผดิ เพี้ยนไปด้วย ซ่งึ ปัญหาการออกเสยี งคำควบกล้ำไม่ไดน้ เี้ ปน็ ปัญหาที่พบมากในปัจจุบนั

ประสงค์ รายณสุข (2532 : 84-91) และสุดารตั น์ เอกว่านิช (2519) กล่าวถึงปัญหาในการออก
เสียงคำท่ีใช้ ร ล ว ควบกล้ำไวว้ ่า ผู้ที่อ่านออกเสียงพยัญชนะ ร ล ไมช่ ัดเจนจะมีปัญหาคือ ออกเสียงคำท่ีควบ
กล้ำ ร ล ไม่ชัดเจนตามไปด้วย โดยจะออกเสียงสับกัน เช่น ปลาบปล้ืมออกเสียงเป็น ปราบปลื้ม พรวดพราด
ออกเสียงเป็น พลวดพลาด เป็นต้น หรือไม่ออกเสียง ร ล ท่ีควบกล้ำอยู่เลย เช่น ตรง ออกเสียงเป็น ตง
เนอื่ งจากออกเสียงได้งา่ ยกวา่ และไม่ได้รับการฝกึ ฝนการออกเสียงที่ถกู ตอ้ ง

ชลธิรา กลัดอยู่ และคณะ (2521) กล่าวถึงปัญหาการออกเสียงคำท่ีมีพยัญชนะ ว ควบกล้ำว่า
มักจะเกิดกับผู้ท่ีไม่สามารถออกเสียง กว ขว คว ได้ แต่จะออกเสียงเป็นเสียง ฟ หรือ ฝ เช่นท้องฟ้ากว้างขวาง
และทะเทก็ดูเควง้ ควา้ งจงั ออกเสียงเป็น ท้องฟ้าฟ้างฝางและทะเลก็ดูเฟังฟ้างจัง ท่ีเป็นเช่นนี้เน่ืองจากวธิ ีออก
เสยี ง กว คว และ ฟ มวี ธิ ีออกเสียงทีค่ ลา้ ยกัน และ ขว กบั ฟ กม็ ีวิธีออกเสยี งท่คี ลา้ ยคลงึ กนั

พยุง ญาณโกมุท (2501) (อ้างถึงใน ธฤตภณ สุวรรณรักษ์, 2549 : 7) ได้กล่าวถึงปัญหาการออก
เสียงคำควบกล้ำว่า อาจมีสาเหตุปัญหามาจาก 3 ส่วน ส่วนแรก คือ สาเหตุมาจากผู้ใหญ่ ครู ผู้ปกครองท่ีอยู่
รอบตัวเด็ก สว่ นมากไม่ระวงั การอ่านหรือพูดคำควบกลำ้ หรอื พดู คำควบกล้ำไม่ชัดเช่น ปลา เป็น ปา ครู เปน็ คู
ทำใหเ้ ด็กพดู เลยี นแบบคำท่อี อกเสียงควบกล้ำไม่ถูกต้องหรอื เด็กออกเสียงไมถ่ ูกต้องแตผ่ ู้ใหญไ่ ม่ใส่ใจแก้ไข เม่ือ
เด็กพูดไมช่ ัด เด็กจึงจำผิดและเกิดความเคยชิน ส่วนท่ีสองปัญหาจากเด็ก ซึ่งเด็กอาจมีอวัยวะในการออกเสียง
บกพรอ่ ง ทำให้ไม่สามารถออกเสียงคำควบกล้ำได้หรือออกเสียงได้ไม่ชัดเจน และส่วนสุดท้าย คือ ปัญหาทาง
สังคม เนื่องจากเด็กท่ีอยู่ในชุมชนท่ีใช้ภาษาไทยไม่ถูกต้องย่อมพูดหรืออ่านตามคนส่วนใหญ่ ซ่ึงสอดคล้องกับ
เรืองศักดิ์ ปิ่นประทีป (อ้างถึงใน เพชรยุพา บูรณ์สิริจรุงรัฐ, 2558 : 185-187 ท่ีกล่าวถึงปัญหาการใช้
ภาษาไทยไม่ถูกต้องว่า เพราะโลกไร้พรมแดนได้นำภาษา ค่านิยม ความคิด และวถิ ีใหม่ ๆ เขา้ มาทำให้การใช้
ภาษาไทยทถี่ กู ต้องได้รบั ผลกระทบโดยเร่ิมจากหลายสว่ น หลายหนว่ ยงาน หลายสถาบนั ในสงั คม ตงั้ แต่สถาบัน
ครอบครัวที่ใช้ภาษาอย่างไม่ระมัดระวัง สื่อ การโฆษณา รายการทางโทรทัศน์รายการทางวิทยุกระจายเสียง
หนังสือพิมพ์ สื่อส่ิงพิมพ์ตา่ ง ๆ ท่ีใชภ้ าษาเพื่อการตลาดดึงดูดความสนใจของผู้คนโดยไมค่ ำนึงถึงความถูกต้อง
ครู ทีข่ าดการตระหนักถึงความถกู ต้อง และไม่ให้ความสำคญั ต่อการบ่มเพาะภาษาไทยท่ีถกู ตอ้ งชัดเจน รวมไป
ถึงผู้นำประเทศ ทีห่ ลายคนพูดภาษาไทยไม่ชัด ไม่ออกเสียงควบกล้ำ ออกเสยี งอักขรวิธีผิดเพ้ยี น พูดภาษาไทย
ปนภาษาต่างประเทศ จากทุกส่วนกล่าวมานี้เป็นตัวอย่างทีใ่ ช้ภาษาไมถ่ ูกต้อง เมอื่ เด็กได้พบเห็นตัวอย่างการใช้
ภาษาเชน่ น้ีแล้วก็เกดิ ความคุ้นชนิ และนำไปใชต้ อ่ โดยไม่ถกู ตอ้ งต่อไปเช่นกัน

การออกเสยี งคำควบกล้ำไม่ถกู ต้องจากหลายภาคส่วนทำใหเ้ ด็กความคนุ้ ชินจนเกดิ การนำไปใชต้ อ่ จน
ไมส่ ามารถบอกไดว้ ่าคำควบกลำ้ ท่ถี ูกต้องออกเสียงอย่างไร และหากออกเสียงไม่ถกู ตอ้ ง เม่ือเดก็ เขยี นคำท่ีเป็น
คำควบกล้ำกอ็ าจทำให้สะกดผิดจนทำให้ความหมายเปล่ียนแปลงไปด้วย ปัญหาการออกเสียงคำควบกล้ำนี้จึง

ควรได้รับการแก้ไขอย่างเร่งด่วน พยุง ญาณโกมุท (2501) ได้เสนอวิธีการแก้ไขปัญหาการอ่านออกเสียงคำ
ควบกลำ้ ไม่ชดั เจน ดังน้ีหากพบว่านักเรียนมีความบกพร่องของอวัยวะในการออกเสียงให้ปรึกษาแพทย์เพอื่ หา
วธิ ีแก้ไขและหากพบว่าปญั หาการออกเสียงคำควบกลำ้ ของนักเรียนมาจากการเลยี นแบบหรือเอาอย่างการออก
เสียงท่ีผิดให้แก้ไขโดยใช้ต้นแบบท่ีถกู ต้อง ซ่ึงสอดคล้องกับ เรืองศักดิ์ ป่นิ ประทีป (อ้างถึงในเพชรยุพา บูรณ์สิริ
จรุงรัฐ, 2558 : 185-187) ที่แนะนำการแก้ปัญหาการใช้ภาษาไม่ถูกต้องโดยคนไทยทุกคนต้องใสใจ และ
ปรับปรุงการใช้ภาษาไทยในชีวิตประจำวันให้ถูกต้อง โดยเริ่มต้ังแต่สถาบันครอบครัว ผู้ใหญ่ ในประเทศ ครู
อาจารย์ ตลอดจนนักการส่ือสารมวลชน ทุกสาขาต้องส่ังสอนปลูกฝังเด็ก และเป็นตัวอย่างท่ีดีในการใช้
ภาษาไทยให้ถูกต้อง เม่ือเด็กได้รับตันแบบท่ีดีก็จะเกิดความเคยชินทำให้สามารถใช้ภาษาไทยได้อย่างถูกต้อง
ตอ่ ไป

โรงเรียนเป็นสถาบันสำคัญอีกแห่งหน่ึงที่จะช่วยแก้ไขปัญหาการใชภ้ าษาไทยที่ไม่ถูกต้องโดยเฉพาะ
การออกเสียงคำควบกล้ำ หากนักเรียนไม่สามารถออกเสียงคำควบกล้ำได้หรอื ออกเสียงไดไ้ ม่ชดั เจน ครูซ่ึงเป็น
ผ้ทู ำหนา้ ท่ีสอนนักเรียนต้องคิดคน้ หาแนวทางการพัฒนาแก้ไขและสอนให้นักเรียนออกเสียงคำได้อย่างถูกต้อง
ทัศนา ธานีวรรณ, ม.ป.ป. (อ้างถึงใน ธฤตภณ สุวรรณรักษ์, 2549 : 11-12) ได้เสนอแนะการสอนอ่านออก
เสียงควบกลำ้ ไว้สองขัน้ ตอน ขนั้ แรก คือขั้นการฟงั ในขนั้ นี้ ครตู อ้ งเปน็ ตน้ แบบที่ถูกตอ้ งในการออกเสยี ง เพอื่ ให้
นักเรียนสังเกตความแตกต่างการออกเสียงคำควบกล้ำ และคำที่ไม่ควบกล้ำ ขั้นที่สอง คือ ขั้นอ่านออกเสียง
เป็นข้ันท่ีนกั เรียนจะไดฝ้ ึกออกเสียงคำที่ถูกตอ้ งตามครู หากปฏบิ ัติตามข้ันตอนดงั กล่าวจนนักเรยี นสามารถอา่ น
ออกเสยี งคำเหล่านไี้ ดแ้ ลว้ ครกู ็สามารถฝึกคำอน่ื ๆ ต่อไปได้

นอกจากนี้ กระทรวงศึกษาธิการ, 2528 (อ้างถึงใน 5ฤตภณ สุวรรณรักษ์, 2549 : 12) ได้ให้
แนวทางในการสอนอ่านคำควบกล้ำไว้ คือ ก่อนจะอ่านออกเสียงคำควบกล้ำให้ฝึกอ่านคำท่ีประสมอักษรนำ
กอ่ น เช่น ค - ร - อู - ครู แล้วจึงออกเสยี งเทียบเสยี งกนั เช่น ดู – ครู (ล้นิ รวั เล็กนอ้ ย)

จากประเด็นปัญหาข้างต้น และจากท่ีขา้ พเจา้ ได้ทำหน้าทสี่ อนภาษาไทยในระดับช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่
6/2 โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 24 จงั หวัดพะเยา ได้พบว่านักเรียนมีปัญหาในการอ่านออกเสียงคำควบ
กล้ำ เพราะนักเรียนส่วนใหญ่เป็นชาติพันธ์ ทำให้นักเรียนออกเสียงผิดจนเกิดความคุ้นชินเกิดปัญหาในการ
เขียนคำควบกลำ้ ด้วยเชน่ กนั ปัญหาต่อมาคือนกั เรยี นแยกความแตกต่างของเสียงคำท่ีควบกล้ำและไมค่ วบกล้ำ
ไม่ได้ เมื่อนักเรียนเขียนตอบคำถามหรือใบงานท่ีมีคำควบกล้ำ จึงเขียนตามการออกเสียงของนักเรียนคือไม่มี
ตวั อักษรควบ ปัญหาการออกเสียงและการเขียนคำควบกล้ำควรที่จะได้รับการแก้ไขอย่างเร่งดว่ น ข้าพเจ้าจึงมี
ความสนใจในการแก้ปัญหาการออกเสียงคำควบควบกล้ำของนักเรียน โดยได้นำบัตรคำมาใช้ในการอ่านออก
เสียงคำควบกล้ำมาใช้ในการสอนภาษาไทย นักเรยี นชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 6 โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 24
จังหวดั พะเยา

2.วตั ถปุ ระสงค์ และเป้าหมาย

2.1 วัตถปุ ระสงค์

1. เพอ่ื พัฒนาความสามารถทางการอ่านออกเสยี งคำควบกล้ำนักเรียนโดยการใช้กล่องคำควบ

กลำ้

2.2 เปา้ หมาย

เปา้ หมายเชิงปรมิ าณ

1. นกั เรียนชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 6/2 จำนวน 28 คน

เป้าหมายเชิงคุณภาพ
1. นกั เรียนสามารถอ่านออกเสยี งคำควบกล้ำไดถ้ ูกต้องโดยใชช้ ุดสอ่ื กล่องคำควบกลำ้ จำนวน

12 ชดุ สงู ขึน้ โดยมีคา่ ความก้าวหน้ารอ้ ยละ 75 ขน้ึ ไป
3.กระบวนการและขั้นตอนการดำเนนิ งาน

3.1 ประเมินทักษะความสามารถ ทดสอบการอ่านคำควบกล้ำของนักเรียนโดยใชช้ ุดแบบทดสอบ
การอ่านคำควบกล้ำ 20 คำและประโยคทม่ี ีคำควบกล้ำอีก 10 ประโยค มกี ารคละคำง่าย ปานกลาง และคำ
ยาก ซงึ่ คำทงั้ หมดนจ้ี ะอย่ใู นชุดสอื่ กลอ่ งคำควบกลำ้ หลงั จากทำการทดสอบนกั เรยี นก็เริม่ พฒั นาทกั ษะการ
อ่านคำควบกล้ำโดยใช้สอ่ื กลอ่ งให้ครบจำนวน

3.2 วางแผน หาแนวทาง กำหนดชุดส่ือกล่องคำควบกล้ำให้มีความหลากหลาย เพ่ือแก้ไขและ
พัฒนาการอ่านออกเสยี ง และสง่ เสรมิ ลกั ษณะนสิ ัยรกั การอ่าน

3.3 ดำเนินการแก้ปัญหา พัฒนาการอ่านออกเสียงคำควบกล้ำของนักเรียนโดยใช้ส่ือกล่องคำควบ
กล้ำ ส่อื ป๊อบอพั เพอื่ กระตนุ้ ความสนใจของนกั เรยี นและทำการประเมินกอ่ นและหลังการใช้สอื่ โดยดำเนินการ
แก้ปญั หาตามขัน้ ตอนดังน้ี

1. ทำการทดสอบก่อนเรียนโดยใช้แบบทดสอบการอ่านคำควบกล้ำจำนวน 40 คำ และ
ประโยคท่มี คี ำควบกลำ้ จำนวน 10 ประโยค ทำการบนั ทึกผลการทดสอบก่อนเรียน

2. จัดทำสื่อกล่องคำควบกล้ำจำนวนทั้งหมด 28 กล่อง ในแต่ละกล่องมีคำควบกล้ำจำนวน
กลอ่ งละ 10 คำ ครูผูส้ อนทำการคละคำควบกลำ้ ตง้ั แต่ ร, ล,ว อยู่ในกล่องเดยี วกัน

3. ทำการใช้ชุดสื่อคำควบกล้ำให้กับนักเรียนช้ันประถมศึกษาปีท่ี 6/2 จำนวน 28 คน
จัดการเรียนการสอนในคาบสอนซ่อมเสริม โดยให้นักเรียนแต่ละคนหยิบกล่องคำควบกล้ำคนละ 1
กล่อง นำไปฝึกอ่านคำในกล่องและนำมาทดสอบการอ่านกับครูโดยบันทึกผลลงในแบบฝึกอ่านเมื่อ
นักเรียนอ่านครบ 10 คำ ครูจะป๊ัมเคร่ืองหมายผ่านลงในกระดานความก้าวหน้า เพ่ือให้นักเรียนเห็น
พฒั นาการของตนเอง
3.4 ข้ันประเมนิ ผลการอา่ นของนักเรยี น เมอ่ื นักเรียนทุกคนอ่านครบทัง้ 28 กล่องแล้ว ครูทำการ
ทดสอบการอ่านคำควบกลำ้ โดยใชแ้ บบทดสอบการอ่านคำควบกล้ำจำนวน 40 คำ และประโยคที่มีคำควบกล้ำ
จำนวน 10 ประโยค ทำการบนั ทึกผลการทดสอบหลังเรียน
3.5 รวบรวมและสรปุ ผล ครทู ำการรวบรวมข้อมูลการอ่านคำควบกล้ำของนักเรียนชั้นประถมศกึ ษา
ปีท่ี 6/2 มปี ญั หาดา้ นการอา่ นออกเสียงคำควบกล้ำไม่ถูกตอ้ งจำนวน 28 คน โดยทำการทดสอบก่อนการ
พฒั นาทักษะดา้ นการอา่ นคำควบกล้ำโดยไม่ใช้ส่อื กอ่ นหน่งึ ครัง้ และทำการทดสอบการอา่ นของนักเรยี นหลัง
การพัฒนาทักษะด้านการอ่านคำควบกลำ้ โดยใช้ส่ือกล่องคำ และปอ๊ บอพั เพ่ือทำการเปรยี บเทยี บคะแนนเฉลี่ย
รอ้ ยละความกา้ วหนา้ ของนักเรยี นวา่ มกี ารพัฒนาขน้ึ ในระดบั เท่าไหร่
3.6 พฒั นา แกไ้ ข และปรบั ปรงุ นำผลการพัฒนาท่ีไดม้ าวเิ คราะห์ปัญหา หาแนวทาง การแกไ้ ข
ปรับปรงุ หรอื สง่ เสริมกจิ กรรมไว้สำหรบั เผยแพรเ่ ป็นความรู้ แนวทาง สำหรบั ครูผู้สอนในอนาคต

4. ผลการดำเนนิ งาน
4.1 ผลท่เี กดิ ตามจุดประสงค์
- นักเรยี นช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 6/2 ทม่ี ีปญั หาด้านการอ่านคำควบกลำ้ จำนวน 28 คน

ไดร้ ับการพัฒนาการอ่านคำควบกลำ้ ครอบคลุมตามเนือ้ หาสาระตามระดบั ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 6
4.2 ผลสมั ฤทธ์ิของงาน
- ความสามารถดา้ นการอ่านคำควบกลำ้ ของนักเรียนที่ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 6/2 มีปัญหา

ด้านการอ่านออกเสียงคำควบกลำ้ ไมถ่ กู ตอ้ ง จำนวน 28 คน โดยคะแนนกอ่ นเรยี น คดิ เป็นร้อยละ 67.87
หลังเรียนคดิ เปน็ ร้อยละ 87.85 มคี ่าความก้าวหนา้ สงู ขนึ้ คดิ เปน็ ร้อยละ 20.07

4.3 ประโยชน์ที่ไดร้ ับ
1) ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี นของนักเรียนชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 6/2 รายวิชาภาษาไทยสูงขน้ึ
2) คุณภาพตามมาตรฐานการศกึ ษาด้านผเู้ รียนมคี ุณภาพสงู ขึ้น
3) โรงเรยี นเป็นท่ยี อมรับของชุมชน หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ในการพัฒนาคณุ ภาพนักเรียน
5. บทเรยี นท่ีได้รับ
5.1 การดำเนินงานทเ่ี ปน็ ระบบจะส่งตอ่ การพฒั นาคุณภาพนักเรยี นท่ีดี
5.2 การดำเนนิ กจิ กรรมในการพฒั นาต้องเป็นกจิ กรรมท่ีหลากหลาย กระตุ้นความสนใจของนกั เรียน
6. ปัจจยั ความสำเรจ็
6.1 ผบู้ ริหารโรงเรียนใหค้ วามสำคญั และสนบั สนนุ การดำเนนิ กจิ กรรมอยา่ งดี
6.2 การดำเนินกิจกรรมมีเวลาทเ่ี พียงพอ
6.3 บุคลากรให้ความท่มุ เทในการดำเนนิ กิจกรรม อยา่ งเตม็ เวลาและความสามารถ
6.4 นกั เรยี นใหค้ วามร่วมมือในการทำกจิ กรรมดว้ ยความพร้อมเพรยี ง และเตม็ ใจ
7. การเผยแพร/่ การไดร้ ับการยอมรบั /รางวัลที่ได้รับ
7.1 ประชาสมั พันธใ์ หบ้ ุคลากร และครูในโรงเรยี นไดท้ ราบ
7.2 แจ้งคณะครูในการประชุมกลมุ่ สาระการเรียนรู้

ภาคผนวก

ผลเปรยี บเทยี บการทดสอบการอา่ นคำควบกลำ้ ของนกั เรยี นช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 6/2
โดยใช้แบบทดสอบการอ่านคำควบกลำ้ 40 คำ และ 10 ประโยค

ระหว่างกอ่ นและหลงั การใช้ส่อื

เลขท่ี คะแนน 50 คะแนน ผลตา่ ง หมายเหตุ

ก่อนเรยี น หลงั เรียน

1 25 39 14

2 34 46 12

3 29 43 14

4 34 45 11

5 29 37 8

6 39 48 9

7 28 33 5

8 39 48 9

9 26 31 5

10 39 47 8

11 32 46 14

12 43 50 7

13 38 46 8

14 35 44 9

15 31 43 12

16 40 46 6

17 40 50 10

18 26 33 7

19 34 47 13

20 35 48 13

21 36 47 11

22 38 49 11

23 32 43 11

24 28 33 5

25 28 41 13

26 38 50 12

27 38 50 12

28 35 47 12

รอ้ ยละ 67.78 87.85 20.07

ส่อื กลอ่ งคำควบกลำ้

กลอ่ งคำควบกล้ำและสมุดบนั ทกึ

ทดสอบการอ่านคำควบกลำ้

สถติ กิ ารอา่ น

การใช้ส่อื เพอ่ื พัฒนาการอา่ นออกเสียงคำควบกลำ้