BAB 9 : KIMIA INDUSTRI

BAB 9
KIMIA INDUSTRI

9.1 ALOI

ALOI

Campuran

Beberapa jenis Logam dan
logam yang bukan logam
berlainan

KOMPOSISI, SIFAT
DAN KEGUNAAN
BEBERAPA JENIS ALOI

KELULI KOMPOSISI
Besi - 99%
Karbon - %

SIFAT
Keras, kuat, tahan

kakisan

KEGUNAAN
Bangunan, jambatan,

landasan keretapi,
kenderaan, mesin

PIUTER KOMPOSISI
Timah – 96%
Kuprum – 3%
Antimoni – 1%

SIFAT
Berkilat, lebih lembut,
mudah ditempa, tahan

kakisan

KEGUNAAN
Alat perhiasan,
barangan rumah,
pinggan mangkuk

KOMPOSISI
Kuprum – 88%
Timah – 12%

SIFAT
Keras, kuat, tahan

kakisan

GANGSA KEGUNAAN
Membuat tugu, pingat,

cawan dan pisau

KOMPOSISI
Kuprum – 75%

Zink – 25%

LOYANG SIFAT
Keras, berkilat, kuat,
mudah ditempa, tahan

kakisan

KEGUNAAN
Alat perhiasan, alat
muzik, bekas makanan

KOMPOSISI
Aluminium – 95%

Kuprum – 3%
Magnesium – 1%

Mangan – 1%

SIFAT
Ringan, kuat, tahan

kakisan

DURALUMIN KEGUNAAN
Badan kapal terbang,
kapal laut, basikal, bas,

keretapi

LOGAM TULEN

LEMBUT + MUDAH BERKARAT

KERAS TAHAN
KAKISAN

Logam tulen ditambahkan dengan logam
lain dalam kuantiti yang kecil.

PROSES PENGALOIAN

Daya dikenakan

Atom logam Lapisan atom yang
tulen tersusun mudah menggelongsor
secara teratur

Atom logam asing
menyukarkan
lapisan-lapisan

atom menggelongsor

ALOI

KEGUNAAN ALOI DALAM KEHIDUPAN HARIAN

Menambah Keluli keras, kuat &
kekuatan & tahan kakisan untuk
kekerasan logam
bina jambatan &
bangunan

Mencegah kakisan ALOI Duralumin ringan,
logam kuat ,tahan kakisan
untuk badan kapal

terbang, basikal

Membaiki rupa Alat muzik lebih
logam tulen supayan cantik, berkilat dan
menjadi lebih baik
tahan kakisan

KESAN PENGALOIAN KEGUNAAN ALOI

Bahan yang boleh mengkonduksi arus
elektrik pada kecekapan tinggi tanpa
rintangan pada suhu yang amat rendah.

Dapat mengkonduksikan arus elektrik
yang tinggi tanpa menghasilkan haba

seperti konduktor biasa.

PENGANGKUTAN
• Landasan keretapi MagLev diperbuat daripada aloi

superkonduktor.
• Satu medan elektrik yang kuat terhasil apabila arus elektrik

yang tinggi mengalir melaluinya.
•Medan elektromagnet ini menyebabkan keretapi terapung

di atas landasan mengelakkan geseran antara landasan

dengan keretapi.
•Keretapi bergerak dengan sangat laju.

VIDEO 1 VIDEO 2

PERUBATAN
• Aloi superkonduktor seperti niobium titanium dan niobium

timah digunakan dalam pembuatan mesin pengimejan
resonans magnetik (MRI).

•MRI – teknik pengimejan yang dapat menghasilkan imej
organ dalaman badan menusia dengan jelas dan berkualiti

tinggi.
VIDEO

KOMPUTER
Penggunaan aloi superkonduktor mempercepatkan kelajuan

operasi komputer

PERTAHANAN
Aloi superkonduktor digunakan untuk membina mesin khas
mengesan kawasan lombong dan dalam komunikasi kapal

selam.

BAB 9
KIMIA INDUSTRI

9.2 KACA DAN
SERAMIK

KACA

Diperbuat daripada silika yang
mengandungi sebatian silikon
dioksida yang wujud secara

semulajadi di dalam pasir.

Penghasilan Kaca

Silika tulen dileburkan sekitar
suhu 1500˚C sehingga menjadi

cecair dan dibentuk menjadi kaca.

JENIS-JENIS KACA

KOMPOSISI
Silika

KACA SILIKA CIRI-CIRI
TERLAKUR Lut sinar, lengai terhadap
bahan kimia, takat lebur

tinggi

KEGUNAAN
Kanta, cermin mata, alat
memasak, cermin teleskop

KACA SODA KOMPOSISI
KAPUR Silika, natrium karbonat,

kalsium karbonat

CIRI-CIRI
Lut sinar, lengai terhadap
bahan kimia, takat lebur
rendah, mudah dibentuk

KEGUNAAN
Kaca tingkap, mentol, botol,

cermin

KACA KOMPOSISI
BOROSILIKAT Silika, boron oksida, natrium

oksida, aluminium oksida

CIRI-CIRI
Lut sinar, lengai terhadap
bahan kimia, takat lebur
tinggi, tahan perubahan

suhu

KEGUNAAN
Alat memasak, radas
makmal, lampu kenderaan

KACA KOMPOSISI
PLUMBUM Silika, natrium oksida,
plumbum (II) oksida

CIRI-CIRI
Sangat lut sinar, berkilat,

indeks biasan tinggi,
ketumpatan tinggi

KEGUNAAN
Kaca kristal, barang hiasan,
prisma, pinggan mangkuk

Diperbuat daripada tanah liat,
mengandungi aluminium silikat

dan pasir.

SERAMIK Diperbuat daripada tanah liat,
mengandungi aluminium silikat

dan pasir.

Kaolin (warna putih) dan ferum
(III) oksida (warna perang)
digunakan untuk membuat
seramik.

Sangat keras Takat lebur
tinggi, tahan

haba

Rapuh CIRI-CIRI Penebat
SERAMIK haba dan
elektrik

Lengai secara kimia dan
tidak berkarat

Kegunaan Seramik Berdasarkan Sifatnya

Sifat Kegunaan contoh
Keras dan kuat Bahan binaan
Batu-bata, simen,
Cantik dan senang Barang perhiasan jubin
dibentuk
Lengai secara kimia Pasu, porselin, singki
dan tahan karat
Perkakas dapur Peralatan memasak,
Penebat elektrik belanga, pinggan
mangkuk
Penebat haba
Lengai dan keras Penebat elektrik dalam Penebat dalam

peralatan elektrik pembakar roti dan

seterika, palam

pencucuh

Lapisan penebat haba Lapisan dalam relau

Peralatan perubatan Kaki palsu

BAB 9
KIMIA INDUSTRI

9.3 POLIMER

POLIMER Molekul berantai panjang yang
terbina daripada gabungan
banyak unit kecil yang
berulang-ulang dan dikenali
sebagai monomer.

Jenis-jenis polimer

Polimer Semula jadi Polimer Sintetik
Wujud dalam benda hidup Dibuat oleh manusia melalui

secara semula jadi tindakbalas kimia
Contoh: Protein, selulosa, Contoh: Plastik, Getah
sintetik, Gentian seintetik
kapas, kanji, getah asli

PEMPOLIMERAN & PENYAHPOLIMERAN

Pempolimeran - Proses percantuman monomer-monomer melalui
pementukan ikatan kimia untukmenghasilkan polimer yang
bermolekul besar berbentuk rantai.

Pempolimeran

Monomer Penyahpolimeran

Polimer

Penyahpolimeran - Proses penguraian polimer berantai panjang
kepada monomer-monomer melalui proses tindakan kimia..

Pempolimeran Penambahan

Penghasilan polimer yang melibatkan monomer jenis
yang sama dengan pemecahan ikatan ganda dua menjadi

ikatan tunggal.

GETAH Suatu polimer yang diperolehi
ASLI daripada pokok getah dalam
bentuk cecair putih (lateks)

Kekal cair Lembut dan Tidak
Apabila dicampur kenyal tahan haba

alkali CIRI-CIRI Tidak
GETAH ASLI telap udara
Menggumpal
apabila Penebat elektrik

dicampur asid



Tindakan Asid
Pada Lateks

Peringkat 1 Peringkat 2
Lateks asli Asid ditambah kepada lateks –
meneutralkan cas-cas negatif pada
Peringkat 3
Pelanggaran antara membran protein
zarah-zarah getah
Peringkat 4
Penggumpalan lateks

Penggumpalan lateks masih berlaku jika
dibiarkan tanpa penambahan asid

TINDAKAN BAKTERIA
MENGHASILKAN ASID

BAGAIMANA MENGEKALKAN LATEKS
DALAM BENTUK CECAIR?

Tindakan Ammonia Pada Lateks

➢ mencegah pengumpalan lateks

➢ ion hidroksida yang bercas negatif daripada larutan ammonia
meneautralkan asid yang dihasilkan oleh bakteria dalam lateks.
Ini mencegah pengumpalan lateks.

Pemvulkanan Getah

Getah sebelum pemvulkanan tidak kuat dan kurang kenyal.

Pemvulkanan

Pemvulkanan(160°C)
⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯→Getah + Sulfur Getah tervulkan

Struktur molekul Struktur molekul Rangkai silang yang terbentuk antara
getah getah tervulkan polimer getah dan sulfur menjadikan
getah tervulkan lebih kuat dan lebih
kenyal

• keras dan lebih kenyal
• penebat elektrik yang baik
• tidak mudah diregangkan
• tidak bertindak balas dengan asid dan

alkali
• tidak telap terhadap cecair dan udara
• tahan terhadap haba

Kegunaan Getah Tervulkan Dalam Kenderaan Moden

Kebanyakan bahagian kereta diperbuat daripada getah

TEKNOLOGI TERKINI BERASASKAN GETAH

Asfalt Terubahsuai Getah Bekuan Getah Colour
(CMA) Cat lukisan yang dihasilkan
daripada lateks untuk kegunaan
Digunakan sebagai asfalt untuk
menurap jalan raya supaya tahan seni visual

lebih lama, tahan haba,
mengurangkan bunyi bising dan

keretakan jalan raya

Pad Landasan
Diperbuat daripada getah
diletakkan antara landasan dengan

enjin kereta api untuk
mengurangkan getaran dan bunyi.

ASFALT TERUBAHSUAI GETAH
BEKUAN (CMA)

GETAH COLOUR

PAD LANDASAN