คู่มือผู้เล่าเรื่องธรณี-แหล่งนอติลอยด์ห้วยบ้า ตำบลนาทอน อำเภอทุ่งหว้า จังหวัดสตูล

ื
�
่
�
�
�
�
คู่่มืือผู้เล่าเรื่องธรื่ณีี แหล่งนอติิล่อยด์์ห�วยบ้า �
อธิิบดีีกรมทรพยากรธิรณีี: นายพงศ์์บณีย ปองทอง
์
ุ
ั
ั
์
ุ
รองอธิิบดีีกรมทรพยากรธิรณีี: นายสุุวภาคย อิมสุมทร
�
ิ
ั
นายประกต วงศ์์ศ์รวฒนกล
ุ
ี
ำ
�
ำ
ผู้้อานวยการสุานกงานทรพยากรธิรณีี เขต 4: นางสุาวอรอมา สุุ�มมาตย ์
ั
ุ
ั
ิ
์
ิ
พมพครั�งที� 1 จำำานวน 2,000 เล�ม เดีอนทีพมพ กนยายน 2565
์
ั
�
ื
ั
์
ั
ิ
จำดีพมพโดีย สุานกงานทรพยากรธิรณีี เขต 4 กรมทรพยากรธิรณีี
ั
ำ
ั
ุ
2/7 ถ.มุงพฒนา ต.ท�าข�าม อ.พนพน จำ.สุุราษฎรธิาน 84130
ี
ิ
�
์
ั
ั
ุ
ข�อม้ลทางบรรณีานกรม กรมทรพยากรธิรณีี, 2565,
์
�
�
ค้มอผู้้เล�าเรืองธิรณีีวทยา แหล�งนอตลอยดีห�วยบ�า, 32 หน�า.
�
ื
ิ
ิ
ิ
ิ
1. ธิรณีีวทยา 2. นอตลอยดี 3. คลองห�วยบ�า
์
พมพที: บรษท ซิิมเปลแพลน จำำากดี
ิ
้
�
ั
ั
์
�
ิ

�
ื
�
่
คู่่มืือผู้เล่าเรื่องธรื่ณีี แหล่งนอติิล่อยด์์ห�วยบ้า
�
�
�
�
ุ
อธิิบดีีกรมทรพยากรธิรณีี: นายพงศ์์บณีย ปองทอง
ั
์
์
ุ
ั
�
รองอธิิบดีีกรมทรพยากรธิรณีี: นายสุุวภาคย อิมสุมทร
ิ
ี
ุ
นายประกต วงศ์์ศ์รวฒนกล
ั
ำ
ั
ุ
ั
ผู้้อานวยการสุานกงานทรพยากรธิรณีี เขต 4: นางสุาวอรอมา สุุ�มมาตย ์
ำ
�
ื
ิ
์
์
ั
พมพครั�งที� 1 จำำานวน 2,000 เล�ม เดีอนทีพมพ กนยายน 2565
�
ิ
ั
จำดีพมพโดีย สุานกงานทรพยากรธิรณีี เขต 4 กรมทรพยากรธิรณีี
ั
ั
ิ
ั
ำ
์
ั
ิ
2/7 ถ.มุงพฒนา ต.ท�าข�าม อ.พนพน จำ.สุุราษฎรธิาน 84130
ุ
�
์
ี
ุ
ข�อม้ลทางบรรณีานกรม กรมทรพยากรธิรณีี, 2565,
ั
ื
�
ิ
�
ิ
�
์
ค้มอผู้้เล�าเรืองธิรณีีวทยา แหล�งนอตลอยดีห�วยบ�า, 32 หน�า.
ิ
ิ
์
1. ธิรณีีวทยา 2. นอตลอยดี 3. คลองห�วยบ�า
์
�
พมพที: บรษท ซิิมเปลแพลน จำำากดี
ิ
ิ
�
ั
ั
้

ุ
ำ
คู่าขอบ้คู่ณี
ขอขอบพระคณีท�านอธิิบดีีกรมทรพยากรธิรณีี ท�านพงศ์์บณีย ปองทอง
ุ
ั
ุ
์
และคณีะผู้้�บริหารกรมทรัพยากรธิรณีีทุกท�านที�ให�การสุนับสุนุนงาน และเป็น
ำ
ั
ุ
็
ั
แรงผู้ลกดีนให�งานสุาเรจำลล�วงไปไดี�ดี�วยดีี
ิ
์
�
ำ
�
ำ
ขอขอบคณีเจำ�าหน�าทีองคการบรหารสุ�วนตาบลนาทอน อาเภอทุงหว�า
ุ
ื
ำ
จำงหวดีสุต้ล ทีให�ความร�วมมอและอานวยความสุะดีวกในการเข�าพื�นที �
ั
ั
�
ขอขอบคุณีกลุ�มวิสุาหกิจำชุุมชุนที�ตำาบลนาทอน: กลุ�มจำักสุานต�นคลุ�ม
ิ
์
ุ
ิ
ิ
�
ั
บ�านวงตง วสุาหกจำชุุมชุนสุมนไพรทกษอร บ�านอหม�ามโฮมสุเตย ท�องเทียวชุุมชุน
ั
ื
บ�านท�าข�ามควาย ทีให�ความร�วมมอและข�อม้ล
�
ขอขอบคุณีเจำ�าหน�าที�สุำานักงานทรัพยากรธิรณีี เขต 4 ที�มีสุ�วนร�วม
็
ในการทางานอย�างขยนขนแขงจำนงานประสุบสุาเรจำ
ั
็
ำ
ั
ำ
ำ
สุานกงานทรพยากรธิรณีี เขต 4
ั
ั

ำ
คู่าขอบ้คู่ณี
ุ
ุ
ั
ุ
์
ขอขอบพระคณีท�านอธิิบดีีกรมทรพยากรธิรณีี ท�านพงศ์์บณีย ปองทอง
และคณีะผู้้�บริหารกรมทรัพยากรธิรณีีทุกท�านที�ให�การสุนับสุนุนงาน และเป็น
ั
ำ
ั
็
ุ
แรงผู้ลกดีนให�งานสุาเรจำลล�วงไปไดี�ดี�วยดีี
�
์
ิ
ุ
ำ
�
ำ
ขอขอบคณีเจำ�าหน�าทีองคการบรหารสุ�วนตาบลนาทอน อาเภอทุงหว�า
ื
จำงหวดีสุต้ล ที�ให�ความร�วมมอและอานวยความสุะดีวกในการเข�าพื�นที�
ำ
ั
ั
ขอขอบคุณีกลุ�มวิสุาหกิจำชุุมชุนที�ตำาบลนาทอน: กลุ�มจำักสุานต�นคลุ�ม
ั
ิ
์
�
ิ
บ�านวงตง วสุาหกจำชุุมชุนสุมนไพรทกษอร บ�านอหม�ามโฮมสุเตย ท�องเทียวชุุมชุน
ั
ิ
ุ
บ�านท�าข�ามควาย ที�ให�ความร�วมมอและข�อม้ล
ื
ขอขอบคุณีเจำ�าหน�าที�สุำานักงานทรัพยากรธิรณีี เขต 4 ที�มีสุ�วนร�วม
ในการทางานอย�างขยนขนแขงจำนงานประสุบสุาเรจำ
ำ
ั
็
ำ
ั
็
ำ
สุานกงานทรพยากรธิรณีี เขต 4
ั
ั

ั
สารื่บ้ญ



�
เนือหา หน�า
ุ
ำ
คู่าขอบ้คู่ณี
ำ
เกรื่ินนา 1
�
�
ี
ั
�
ี
ี
�
ที่มืา ที่ไป ที่ไหน จัังหวด์สติ่ล่ 4
ุ
อที่ยานธรื่ณีี ? 7
ุ
อที่ยานธรื่ณีีโล่กสติ่ล่ 9
ธรื่ณีีวที่ยา ”แหล่งนอติิล่อยด์์ห�วยบ้า” 11
�
�
ิ
�
ี
�
ึ
ำ
ซากด์กด์าบ้รื่รื่พ์์ที่ติ�องรื่่ ??? 17
่
�
เส�นที่างที่�องเที่ยว “ถ้ำำา เขา ปา นา คู่ล่อง เล่” 21
ี
�
เอกสารื่อ�างอง 23
ิ

ั
สารื่บ้ญ



เนื�อหา หน�า

ำ
ุ
คู่าขอบ้คู่ณี
เกรื่ินนา 1
ำ
�
ี
�
ั
�
ี
�
ี
ที่มืา ที่ไป ที่ไหน จัังหวด์สติ่ล่ 4
ุ
อที่ยานธรื่ณีี ? 7
ุ
อที่ยานธรื่ณีีโล่กสติ่ล่ 9
ธรื่ณีีวที่ยา ”แหล่งนอติิล่อยด์์ห�วยบ้า” 11
�
�
ิ
ี
�
�
ึ
ำ
ซากด์กด์าบ้รื่รื่พ์์ที่ติ�องรื่่ ??? 17
่
�
เส�นที่างที่�องเที่ยว “ถ้ำำา เขา ปา นา คู่ล่อง เล่” 21
ี
�
เอกสารื่อ�างอง 23
ิ

เกรื่ินนา
�
ำ




ุ
ำ
ั
ิ
ิ
ิ
ั
ำ
ขนเขา ธิารา ธิรรมชุาตอนวจำตร ไดี�นาพาเรามายงลาคลองยาวระยะทาง
กว�า 20 กิโลเมตรเสุ�นแบ�งเขตตำาบลนาทอนกับตำาบลกำาแพง คลองนั�นคือ
“คู่ล่องห�วยบ้�า” ที�ไหลจำากทิศ์ตะวันออกเฉีียงเหนือสุ้�ทิศ์ตะวันตกเฉีียงใต�
ก�อนออกสุ้�ทะเลอันดีามัน ตลอดีเสุ�นทางที�ไดี�บอกเล�าถึงวิถีชุีวิตของชุุมชุน
ิ
�
ึ
์
ำ
ั
ั
์
ในพืนทีสุมพนธิกบถา เขา ปา นา คลอง เล ทีค�นพบซิากดีกดีาบรรพนอตลอยดี ์
�
�
ำ
่
�
ั
กระจำายอย้�ในท�องลำาคลอง และหินโผู้ล�ตามท�องที�มีร้ปร�าง ลักษณีะแปลกตา
ทีรอให�ผู้้คนมาเยี�ยมชุม และศ์กษา
ึ
�
�
























- 1 - - 2 -

เกรื่ินนา
�
ำ




ั
ำ
ั
ิ
ิ
ิ
ุ
ำ
ขนเขา ธิารา ธิรรมชุาตอนวจำตร ไดี�นาพาเรามายงลาคลองยาวระยะทาง
กว�า 20 กิโลเมตรเสุ�นแบ�งเขตตำาบลนาทอนกับตำาบลกำาแพง คลองนั�นคือ
“คู่ล่องห�วยบ้�า” ที�ไหลจำากทิศ์ตะวันออกเฉีียงเหนือสุ้�ทิศ์ตะวันตกเฉีียงใต�
ก�อนออกสุ้�ทะเลอันดีามัน ตลอดีเสุ�นทางที�ไดี�บอกเล�าถึงวิถีชุีวิตของชุุมชุน
ิ
�
ึ
์
ำ
ั
์
ั
ในพืนที�สุมพนธิกบถา เขา ปา นา คลอง เล ทีค�นพบซิากดีกดีาบรรพนอตลอยดี ์
�
ำ
�
่
ั
กระจำายอย้�ในท�องลำาคลอง และหินโผู้ล�ตามท�องที�มีร้ปร�าง ลักษณีะแปลกตา
ึ
ทีรอให�ผู้้คนมาเยียมชุม และศ์กษา
�
�
�
























- 1 - - 2 -

ที่ี�มืา คู่ำาว�า “สติ่ล่” นั�นเป็นคู่ำามืล่าย่ ออกเสียงว�า
จัาก “มื่เกมืสโติย” สจัังหวด์ “สติ่ล่”
่
็
ั
�
ื
ึ
ที่ี�ไป “สโติล่” หรื่อ “สโติย” หมืายถ้ำง ติ�นกรื่ะที่�อน
ซึ�ง “สติ่ล่” เป็นเมืืองแห�งพ์รื่ะสมืุที่รื่เที่วา
ที่ี�ผู้�านการื่เด์ินที่างแล่ะการื่เปล่ี�ยนแปล่ง

ที่ี�ไหน การื่ปกคู่รื่องมืาอย�างยาวนาน จันกรื่ะที่ั�ง
ยกฐานะเมืื�อ พ์.ศ. 2475 เป็นจัังหวัด์หนึ�ง
ั
ของฝั่่งที่ะเล่อนด์ามืน
�
ั
จัังหวด์สติ่ล่
ั










































- 3 - - 4 -

ที่ี�มืา คู่ำาว�า “สติ่ล่” นั�นเป็นคู่ำามืล่าย่ ออกเสียงว�า
จัาก “มื่เกมืสโติย” สจัังหวด์ “สติ่ล่”
่
็
ั
�
ื
ึ
ที่ี�ไป “สโติล่” หรื่อ “สโติย” หมืายถ้ำง ติ�นกรื่ะที่�อน
ซึ�ง “สติ่ล่” เป็นเมืืองแห�งพ์รื่ะสมืุที่รื่เที่วา
ที่ี�ผู้�านการื่เด์ินที่างแล่ะการื่เปล่ี�ยนแปล่ง

ที่ี�ไหน การื่ปกคู่รื่องมืาอย�างยาวนาน จันกรื่ะที่ั�ง
ยกฐานะเมืื�อ พ์.ศ. 2475 เป็นจัังหวัด์หนึ�ง
ั
ของฝั่่งที่ะเล่อนด์ามืน
�
ั
จัังหวด์สติ่ล่
ั










































- 3 - - 4 -

คู่ล่องห�วยบ้า
�




�
แหล่งนอติิล่อยด์์




คลองห้้วยบ้้า ณ ตำำาบ้ลนาทอน อำาเภอท่�งห้ว้า

ิ
ึ
ิ
่
ความห้ลากห้ลายทางธรรมชาตำ จากถิ่�นท�งห้วาท�ห้มายถิ่ง
่
้
ท้องท่�งท่�ม่ตำ้นห้ว้าให้ญ่� เห้็นเด่�นแตำ�ไกล เด่ิมท่�งห้ว้า
�
ุ
ตำ้�งช่มชนอย่�ท่�บ้้านสุ่ไห้งอ่เป ห้รือ บ้้านคลองกาบ้ห้มาก แหล่งอที่ยานธรื่ณีี
(สุ่ไห้ง คือแม�นำ�าลำาคลอง สุ�วน อ่เป คือ กาบ้ห้มาก)
เมือ พ.ศ.2516 ทงห้วาถิ่่กยกฐานะเปนอาเภอ ประกอบ้ด่วย
ำ
็
้
้
�
�
่
ี
ี
ื
ี
�
5 ตำำาบ้ล ถ้ำินชัันชั มืเรื่อพ์ล่ด์
ท่�ตำ้�งของคลองห้้วยบ้้า ม่อาณาเขตำครอบ้คล่ม
ห้ลายตำำาบ้ล แตำ�แห้ล�งนอตำิลอยด่์ห้้วยบ้้าน้�น อย่� ณ
ี
�
�
่
่
่
ตำำาบ้ลนาทอน ห้มท 8 บ้้านทงให้ญ่ ช่มชนแห้�งการท�องเทยว ชัืออด์ติ “นาในที่อน”
�
�
�
�
่
�
ำ
และความห้ลากห้ลายทางธรรมชาตำ ด่้งคาขว้ญ่
ิ
ั
ั
ที่รื่พ์ยากรื่รื่�วมืรื่กษา
่
�
ถ้ำำา เขา ปา นา คู่ล่อง เล่
- 5- -6 -

คู่ล่องห�วยบ้า
�




�
แหล่งนอติิล่อยด์์




คลองห้้วยบ้้า ณ ตำำาบ้ลนาทอน อำาเภอท่�งห้ว้า

้
ิ
ิ
ความห้ลากห้ลายทางธรรมชาตำ จากถิ่�นท่�งห้วาท่�ห้มายถิ่ึง
ท้องท่�งท่�ม่ตำ้นห้ว้าให้ญ่� เห้็นเด่�นแตำ�ไกล เด่ิมท่�งห้ว้า
�
ุ
ตำ้�งช่มชนอย่�ท่�บ้้านสุ่ไห้งอ่เป ห้รือ บ้้านคลองกาบ้ห้มาก แหล่งอที่ยานธรื่ณีี
(สุ่ไห้ง คือแม�นำ�าลำาคลอง สุ�วน อ่เป คือ กาบ้ห้มาก)
ำ
้
็
้
เมือ พ.ศ.2516 ทงห้วาถิ่่กยกฐานะเปนอาเภอ ประกอบ้ด่วย
�
�
่
ื
ี
ี
ี
5 ตำำาบ้ล ถ้ำิ�นชัันชั มืเรื่อพ์ล่ด์
ท่�ตำ้�งของคลองห้้วยบ้้า ม่อาณาเขตำครอบ้คล่ม
ห้ลายตำำาบ้ล แตำ�แห้ล�งนอตำิลอยด่์ห้้วยบ้้าน้�น อย่� ณ
ี
�
่
่
�
ตำำาบ้ลนาทอน ห้มท 8 บ้้านทงให้ญ่ ช่มชนแห้�งการท�องเทยว ชัื�ออด์ติ “นาในที่อน”
�
่
�
่
�
�
ำ
และความห้ลากห้ลายทางธรรมชาตำ ด่้งคาขว้ญ่
ิ
ั
ั
ที่รื่พ์ยากรื่รื่�วมืรื่กษา
่
�
ถ้ำำา เขา ปา นา คู่ล่อง เล่
- 5- -6 -

อที่ยานธรื่ณีี ?








ุ







พ์ื�นที่ี�ที่ี�รื่วมืแหล่�ง แล่ะสภาพ์ภ่มืิปรื่ะเที่ศ
ที่ี�มืีคู่วามืสำาคู่ัญที่างธรื่ณีีวิที่ยา

โด์ยพ์ื�นที่ี�เหล่�านี�ได์�รื่ับ้การื่บ้รื่ิหารื่จััด์การื่แบ้บ้องคู่์รื่วมื

์
�
�
ึ
ั
ซึงปรื่ะกอบ้ด์�วย การื่อนรื่ักษการื่ใหการื่ศกษา แล่ะการื่พ์ฒนา
ุ
อย�างยั�งยืน โด์ยใชั�มืรื่ด์กที่างธรื่ณีีเชัื�อมืโยงมืรื่ด์ก
ที่างนิเวศวิที่ยา มืรื่ด์กที่างวัฒนาธรื่รื่มื แล่ะโบ้รื่าณีคู่ด์ี
อื�น ๆ ในพ์ื�นที่ี�เพ์ื�อเพ์ิ�มืคู่วามืติรื่ะหนัก แล่ะคู่วามืเข�าใจั
ให�กับ้ชัุมืชันที่�องถ้ำิ�นเรื่ียนรื่่� แล่ะเข�าใจัมืีคู่วามืภาคู่ภ่มืิใจั
ี
�
�
ุ
ิ
ี
�
�
ี
ในพ์ืนที่ตินเอง มืการื่ที่�องเที่ยวเชังธรื่ณีี โด์ยชัมืชันที่�องถ้ำิน
�
ยกรื่ะด์บ้เศรื่ษฐกจัของชัมืชันที่�องถ้ำิน สรื่�างงาน สรื่�างอาชัพ์
ี
ิ
ุ
ั
ิ
�
สรื่�างรื่ายได์� สรื่�างคู่วามืภ่มืใจัในที่�องถ้ำินของตินเอง




- 7 - - 8 -

อที่ยานธรื่ณีี ?








ุ







พ์ื�นที่ี�ที่ี�รื่วมืแหล่�ง แล่ะสภาพ์ภ่มืิปรื่ะเที่ศ
ที่ี�มืีคู่วามืสำาคู่ัญที่างธรื่ณีีวิที่ยา

โด์ยพ์ื�นที่ี�เหล่�านี�ได์�รื่ับ้การื่บ้รื่ิหารื่จััด์การื่แบ้บ้องคู่์รื่วมื

์
�
�
ึ
ั
ซึงปรื่ะกอบ้ด์�วย การื่อนรื่ักษการื่ใหการื่ศกษา แล่ะการื่พ์ฒนา
ุ
อย�างยั�งยืน โด์ยใชั�มืรื่ด์กที่างธรื่ณีีเชัื�อมืโยงมืรื่ด์ก
ที่างนิเวศวิที่ยา มืรื่ด์กที่างวัฒนาธรื่รื่มื แล่ะโบ้รื่าณีคู่ด์ี
อื�น ๆ ในพ์ื�นที่ี�เพ์ื�อเพ์ิ�มืคู่วามืติรื่ะหนัก แล่ะคู่วามืเข�าใจั
ให�กับ้ชัุมืชันที่�องถ้ำิ�นเรื่ียนรื่่� แล่ะเข�าใจัมืีคู่วามืภาคู่ภ่มืิใจั
ี
�
�
ุ
ิ
ี
�
�
ี
ในพ์ืนที่ตินเอง มืการื่ที่�องเที่ยวเชังธรื่ณีี โด์ยชัมืชันที่�องถ้ำิน
�
ยกรื่ะด์บ้เศรื่ษฐกจัของชัมืชันที่�องถ้ำิน สรื่�างงาน สรื่�างอาชัพ์
ี
ิ
ุ
ั
ิ
�
สรื่�างรื่ายได์� สรื่�างคู่วามืภ่มืใจัในที่�องถ้ำินของตินเอง




- 7 - - 8 -

- 9 - - 10 -

- 9 - - 10 -

ตั�งอย้�ที�หม้�ที� 8 บ�านทุ�งใหญ่� ตำาบลนาทอน อำาเภอทุ�งหว�า จำังหวัดีสุต้ล
ิ
ธรื่ณีีวที่ยา อย้ในพืนทีรบผู้ดีชุอบขององคการบรหารสุ�วนตาบลนาทอน พกดี 47N 584992 E
์
�
ำ
�
ิ
ิ
ั
ั
ิ
�
771155 N คลองห�วยบ�า มีระยะทางประมาณี 20 กม. เป็นลำาธิารธิรรมชุาติ
�
”แหล่งนอติิล่อยด์์ห�วยบ้า” มีนำ�าไหลกวนไปมาไปตามโขดี ซิึ�งดี�านใต�ของลำาธิาร พบหินโผู้ล�อย้�ตามลำาธิาร
�
ครอบคลุมพื�นที�ประมาณี 30 x 100 ตารางเมตร ที�ปรากฏซิากดีึกดีำาบรรพ์
“นอตลอยดี”
ิ
์









































- 11 - - 12 -

ตั�งอย้�ที�หม้�ที� 8 บ�านทุ�งใหญ่� ตำาบลนาทอน อำาเภอทุ�งหว�า จำังหวัดีสุต้ล
ิ
ธรื่ณีีวที่ยา อย้ในพืนทีรบผู้ดีชุอบขององคการบรหารสุ�วนตาบลนาทอน พกดี 47N 584992 E
ิ
�
ำ
�
ิ
์
ั
ั
ิ
�
771155 N คลองห�วยบ�า มีระยะทางประมาณี 20 กม. เป็นลำาธิารธิรรมชุาติ
�
”แหล่งนอติิล่อยด์์ห�วยบ้า” มีนำ�าไหลกวนไปมาไปตามโขดี ซิึ�งดี�านใต�ของลำาธิาร พบหินโผู้ล�อย้�ตามลำาธิาร
�
ครอบคลุมพื�นที�ประมาณี 30 x 100 ตารางเมตร ที�ปรากฏซิากดีึกดีำาบรรพ์
“นอตลอยดี” ์
ิ










































- 11 - - 12 -

- 13 - - 14 -

- 13 - - 14 -

หินยุคู่





ออรื่์โด์วิเชัียน







กลุ่�มืหินทีุ่�งสง พื�นที�แหล�งนอติลอยดี์ห�วยบ�า

บริเวณีคลองห�วยบ�าพบเป็นหมวดีหินป่าแก�ตอนล�าง
ประกอบดี�วยหินป้นสุีเทาถึงสุีเทาดีำา บางครั�งก็พบ

ลักษณีะของการตกผู้ลึกใหม� บางแห�งก็เป็นหินป้น
์
�
เนือโดีโลไมต (Dolomitic Limestone)
นอกจำากนี�ก็มีหินป้นเนื�อดีิน (Argillaceous
Limestone) และหินดีินดีานแทรกสุลับ ในชุ�วงล�าง
ุ
อายประมาณี 485-419 ล�านปก�อน สุภาพแวดีล�อมโบราณี
ี
ำ
ิ
ั
�
ำ
�
�
ี
�
ของการสุะสุมตวมตังแต�การสุะสุมตวในบรเวณีนาขึนนาลง
ั
ำ
ชุายทะเลไปจำนถงปะการงนาลก
�
ึ
ั
ึ



- 15 - - 16-

หินยุคู่





ออรื่์โด์วิเชัียน







กลุ่�มืหินทีุ่�งสง พื�นที�แหล�งนอติลอยดี์ห�วยบ�า

บริเวณีคลองห�วยบ�าพบเป็นหมวดีหินป่าแก�ตอนล�าง
ประกอบดี�วยหินป้นสุีเทาถึงสุีเทาดีำา บางครั�งก็พบ

ลักษณีะของการตกผู้ลึกใหม� บางแห�งก็เป็นหินป้น
์
�
เนือโดีโลไมต (Dolomitic Limestone)
นอกจำากนี�ก็มีหินป้นเนื�อดีิน (Argillaceous
Limestone) และหินดีินดีานแทรกสุลับ ในชุ�วงล�าง
ุ
อายประมาณี 485-419 ล�านปก�อน สุภาพแวดีล�อมโบราณี
ี
ำ
ิ
ั
�
ำ
�
�
ี
�
ของการสุะสุมตวมตังแต�การสุะสุมตวในบรเวณีนาขึนนาลง
ั
ำ
ชุายทะเลไปจำนถงปะการงนาลก
�
ึ
ั
ึ



- 15 - - 16-

รื่่ปรื่�าง แล่ะล่กษณีะของ
ั

นอติิล่อยด์์


ซากด์ึกด์ำาบ้รื่รื่พ์์






ที่ี�ติ�องรื่่�???








์
�
�
�
ุ
ิ
ยคู่ออรื่โด์วเชัยน พ์ืนที่แหล่งนอติิล่อยด์์ห�วยบ้า
�
ี
ี
“นอติิล่อยด์์” (Nautiloid)
ไฟล่มื : มอลล้สุกา (Mollusca)
ั
ั
ชั�น : เซฟาโลพอด่า (Cephalopoda)
�
ิ
ชัันย�อย : นอตำลอยเด่่ย (Nautiloidea)

้
ึ
�
ิ
ิ
�
ซึงจ้ด่อยในชนเด่่ยวก้บ้ ห้มก ห้ม่กย้กษ์์ และนอตำล่สุ นอตำลอยด่ ์
�
่
ช�วงแรกม่ความยาวเพ่ยง 2–3 มิลลิเมตำร ม่เปลือกแบ้�งห้้อง
และภายในห้้องม่ท�อเชื�อมห้้อง เริ�มพบ้ ตำ้�งแตำ�ย่คแคมเบ้ร่ยน
และพบ้มากในย่คออร์โด่วิเช่ยน ม่วิว้ฒนาการเป็นผู้่้ล�า และเจ้าทะเล
ั
ี
ทม่ชือว�า คู่ามืโรื่เซรื่ส ขนาด่ยาวถิ่ง 6 เมตำร
ึ
�
�
่
- 17 - - 18 -

รื่่ปรื่�าง แล่ะล่กษณีะของ
ั

นอติิล่อยด์์


ซากด์ึกด์ำาบ้รื่รื่พ์์






ที่ี�ติ�องรื่่�???








ี
ิ
์
�
�
�
�
ี
ุ
ยคู่ออรื่โด์วเชัยน พ์ืนที่แหล่งนอติิล่อยด์์ห�วยบ้า
“นอติิล่อยด์์” (Nautiloid)
ไฟล่มื : มอลล้สุกา (Mollusca)
ั
ชั�น : เซฟาโลพอด่า (Cephalopoda)
ั
�
ิ
ชัันย�อย : นอตำลอยเด่่ย (Nautiloidea)

�
้
ิ
ซึ�งจ้ด่อยในชนเด่่ยวก้บ้ ห้มก ห้ม่กย้กษ์์ และนอตำล่สุ นอตำลอยด่ ์
ึ
�
ิ
่
ช�วงแรกม่ความยาวเพ่ยง 2–3 มิลลิเมตำร ม่เปลือกแบ้�งห้้อง
และภายในห้้องม่ท�อเชื�อมห้้อง เริ�มพบ้ ตำ้�งแตำ�ย่คแคมเบ้ร่ยน
และพบ้มากในย่คออร์โด่วิเช่ยน ม่วิว้ฒนาการเป็นผู้่้ล�า และเจ้าทะเล
ั
ี
�
�
่
ึ
ทม่ชือว�า คู่ามืโรื่เซรื่ส ขนาด่ยาวถิ่ง 6 เมตำร
- 17 - - 18 -

ซากด์ึกด์ำาบ้รื่รื่พ์์ รื่่ปรื่�างแล่ะล่กษณีะของนอติิล่อยด์์
ั





ิ
์
�
่
์
ิ
�
ย่คออรโด่วเช่ยน พืนทแห้ล�งนอตำลอยด่ห้้วยบ้้า
“สโติรื่มืาโติไล่ติ” (Stromatolite) จากภาษ์ากร่ก “Strama” ห้มายถิ่ง
ึ
์
แสุด่งช้�น สุโตำรมาโตำไลตำ์น้�นจ้ด่อย่�ในกล่�มซากด่ึกด่ำาบ้รรพ์ร�องรอย
(Trace Fossil) เกิด่จากกระบ้วนการของสุิ�งม่ช่วิตำขนาด่จ่ลภาค
(microbes) ซึ�งเร่ยกโด่ยรวมว�า “ไมโครเบ้่ยล์คาร์บ้อเนตำ”
(microbial carbonates) ห้รือ “ไมโครเบ้่ยไลตำ์” (microbialite)
ด่้กและยึด่เศษ์ตำะกอนท่�ถิ่่กพ้ด่พามา ห้รือเป็นตำำาแห้น�งท่�เกิด่การ
ตำกผู้ลกของแร�
ึ






�
ทมา : (Government of Western Australia, online)
่


กล่�มของสุาห้ร�ายสุ่เข่ยวแกมนำ�าแกมเงิน ท่�เตำิบ้โตำบ้นช้�นตำะกอน
้
ื
์
คารบ้อเนตำ สุร้างเมอกปกคลมพื�นทะเล เมอกด่งกล�าวด่้กตำะกอนขนาด่
ื
่
ำ
�
ิ
โคลนทถิ่่กพามาโด่นกระแสุนาและเชื�อมตำด่ก้นอย�างง�าย ๆ เกด่เปนชน
่
็
ิ
�
้
�
์
เกด่การตำกตำะกอนของแคลเซ่ยมคารบ้อเนตำปด่ท้บ้ชนเมอกด่้งกล�าว และ
�
ื
้
ิ
ิ
้
ื
�
้
�
่
�
่
ตำ�อมากลมสุาห้ร�ายกลมให้ม�จะเจรญ่เตำบ้โตำบ้นชนตำะกอนและสุรางเมอก
ิ
ิ
ท้บ้บ้นช้�นตำะกอนตำ�อไป การก�อตำ้ว กล่�มสุิ�งม่ช่วิตำขนาด่จ่ลภาคและด่้ก
ตำะกอนเกด่ขึนเปนรอบ้ทาให้้ม่การพอกขึนทางด่านบ้น
ิ
ำ
�
็
�
้
ด่้ด่แปลงจาก : Riding, R. 1991. Calcareous Algae and Stromatolites
- 19 - - 20 -

ซากด์ึกด์ำาบ้รื่รื่พ์์ รื่่ปรื่�างแล่ะล่กษณีะของนอติิล่อยด์์
ั





ิ
์
�
ิ
์
่
�
ย่คออรโด่วเช่ยน พืนทแห้ล�งนอตำลอยด่ห้้วยบ้้า
“สโติรื่มืาโติไล่ติ” (Stromatolite) จากภาษ์ากร่ก “Strama” ห้มายถิ่ง
ึ
์
แสุด่งช้�น สุโตำรมาโตำไลตำ์น้�นจ้ด่อย่�ในกล่�มซากด่ึกด่ำาบ้รรพ์ร�องรอย
(Trace Fossil) เกิด่จากกระบ้วนการของสุิ�งม่ช่วิตำขนาด่จ่ลภาค
(microbes) ซึ�งเร่ยกโด่ยรวมว�า “ไมโครเบ้่ยล์คาร์บ้อเนตำ”
(microbial carbonates) ห้รือ “ไมโครเบ้่ยไลตำ์” (microbialite)
ด่้กและยึด่เศษ์ตำะกอนท่�ถิ่่กพ้ด่พามา ห้รือเป็นตำำาแห้น�งท่�เกิด่การ
ตำกผู้ลกของแร�
ึ






�
ทมา : (Government of Western Australia, online)
่


กล่�มของสุาห้ร�ายสุ่เข่ยวแกมนำ�าแกมเงิน ท่�เตำิบ้โตำบ้นช้�นตำะกอน
์
ื
้
ื
่
คารบ้อเนตำ สุร้างเมอกปกคลมพื�นทะเล เมอกด่งกล�าวด่้กตำะกอนขนาด่
ิ
�
ำ
�
่
็
โคลนทถิ่่กพามาโด่นกระแสุนาและเชื�อมตำด่ก้นอย�างง�าย ๆ เกด่เปนชน
�
้
ิ
เกด่การตำกตำะกอนของแคลเซ่ยมคารบ้อเนตำปด่ท้บ้ชนเมอกด่้งกล�าว และ
์
�
ื
้
ิ
ิ
้
ื
�
้
�
่
่
�
ตำ�อมากลมสุาห้ร�ายกลมให้ม�จะเจรญ่เตำบ้โตำบ้นชนตำะกอนและสุรางเมอก
ิ
ิ
ท้บ้บ้นช้�นตำะกอนตำ�อไป การก�อตำ้ว กล่�มสุิ�งม่ช่วิตำขนาด่จ่ลภาคและด่้ก
ตำะกอนเกด่ขึ�นเปนรอบ้ทาให้้ม่การพอกขึนทางด่านบ้น
ำ
�
้
ิ
็
ด่้ด่แปลงจาก : Riding, R. 1991. Calcareous Algae and Stromatolites
- 19 - - 20 -

ุ
กล่มืวิสาหกจัจัักสานตินคู่ล่มืบ้านวังติง
�
ุ�
ิ
�
�
เส�นที่างที่�องเที่ยว การรวมกลุ�มของแม�บ�าน หลังเสุร็จำ
�
ี
จำากงานประจำำาวัน นำาพืชุท�องถิ�น
�
“ถ้ำำา เขา ปา นา คู่ล่อง เล่” “ต�นคลุ�ม” ที�มีเฉีพาะในพื�นที�มาทำา
่
ั
็
การจำกสุานเปนของใชุ�
ุ
ชัมืชันที่�องเที่ยวบ้านที่�าข�ามืคู่วาย
�
ี
�
ิ
ั
ิ
ุ
วสาหกจัสมืนไพ์รื่ที่กษอรื่
ิ
�
บ้านอหมื�ามืโฮมืสเติย ์
กล่มืวสาหกจัจัักสานติ�นคู่ลุ่มืบ้านวงติง
ุ
ิ
�
ั
ิ
�
�
บ้านปาล่มืบ้าติิก
์
�
บ้านปาล่มืบ้าติิก
์
�
เพ์ล่นววโฮมืสเติย ์
ิ
ิ
�
กลุ่มืนาที่อนโฮมืสเติย ์
ผู้าโติะนางด์า ำ
๊
ที�พักที�จำะไดี�ท�องเที�ยววิถีชุุมชุน
�
แหล่งนอติิล่อยด์์ห�วยบ้า � เรียนร้�พหุวัฒนธิรรมเพื�อการ
บ้านอหมื�ามื
�
ิ
โฮมืสเติย ์ พัฒนา ที�มุ�งเน�นการสุ�งเสุริม และ
สุร�างความเข�มแขงของชุุมชุน
็
ิ
ิ
ผู้าโติะนางด์า ำ เพ์ล่นววโฮมืสเติย ์
๊
ชัมืชันที่�องเที่ยวบ้านที่�าข�ามืคู่วาย หน�าผู้าสุ้งชุันแสุดีงลักษณีะภ้มิประเทศ์
ี
ุ
�
�
แบบคาสุต์ มีกองเนินประกอบดี�วยหินป้
ชุุมชุนเล็ก ๆ ที�อย้�ใกล�กับทะเล นนำ�าจำืดีปนเนื�อดีินและมีซิากเปลือกหอย
วสาหกจัสมืนไพ์รื่ที่กษอรื่ ที�มีป่าโกงกางประมาณี 5,000 ไร� ทะเลโบราณีมากมาย ทั�งหอยแครง
ุ
ั
ิ
ิ
�
ิ
ี
ื
�
การนำาสุมุนไพรสุดี ใชุ�ทำาเป็น มกจำกรรมทังล�องเรอเทียว หอยจำุ�บแจำง หอยกัน หอยนำ�าพริก
�
�
ั
ตัวยา บริการนวดีตัว นวดีเท�า “หอสุีหลง ชุมนกเหยียว ดี้ค�างคาวแม�ไก� หอยมวนพล้ และหอยนางรม
ั
ั
ั
ุ
อบกระโจำมสุมนไพร และผู้ลตภณีฑ์์ หาดีไม�ขาว สุนหลงมงกร ทานอาหารทะเล
ิ
ั
จำากสุมนไพรมากมาย หลากหลาย และการแสุดีงพื�นบ�าน ”
ุ
ประเภท
- 21 - - 22 -

กล่มืวิสาหกจัจัักสานตินคู่ล่มืบ้านวังติง
ิ
ุ�
�
�
�
ุ
�
เส�นที่างที่�องเที่ยว การรวมกลุ�มของแม�บ�าน หลังเสุร็จำ
ี
จำากงานประจำำาวัน นำาพืชุท�องถิ�น
“ถ้ำำา เขา ปา นา คู่ล่อง เล่” “ต�นคลุ�ม” ที�มีเฉีพาะในพื�นที�มาทำา
�
่
ั
การจำกสุานเปนของใชุ�
็
ชัมืชันที่�องเที่ยวบ้านที่�าข�ามืคู่วาย
ุ
�
�
ี
ิ
ิ
ั
ุ
วสาหกจัสมืนไพ์รื่ที่กษอรื่
บ้านอหมื�ามืโฮมืสเติย ์
�
ิ
ุ
�
กล่มืวสาหกจัจัักสานติ�นคู่ลุ่มืบ้านวงติง
ิ
ิ
�
ั
�
์
บ้านปาล่มืบ้าติิก
�
บ้านปาล่มืบ้าติิก
�
์
ิ
ิ
เพ์ล่นววโฮมืสเติย ์
กลุ่มืนาที่อนโฮมืสเติย ์
�
๊
ผู้าโติะนางด์า ำ
ที�พักที�จำะไดี�ท�องเที�ยววิถีชุุมชุน
แหล่งนอติิล่อยด์์ห�วยบ้า � เรียนร้�พหุวัฒนธิรรมเพื�อการ
�
บ้านอหมื�ามื
ิ
�
โฮมืสเติย ์ พัฒนา ที�มุ�งเน�นการสุ�งเสุริม และ
็
สุร�างความเข�มแขงของชุุมชุน
ิ
ิ
๊
ผู้าโติะนางด์า เพ์ล่นววโฮมืสเติย ์
ำ
ชัมืชันที่�องเที่ยวบ้านที่�าข�ามืคู่วาย หน�าผู้าสุ้งชุันแสุดีงลักษณีะภ้มิประเทศ์
�
ุ
ี
�
แบบคาสุต์ มีกองเนินประกอบดี�วยหินป้
ชุุมชุนเล็ก ๆ ที�อย้�ใกล�กับทะเล นนำ�าจำืดีปนเนื�อดีินและมีซิากเปลือกหอย
วสาหกจัสมืนไพ์รื่ที่กษอรื่ ที�มีป่าโกงกางประมาณี 5,000 ไร� ทะเลโบราณีมากมาย ทั�งหอยแครง
ิ
ุ
ั
ิ
�
�
ื
ี
ิ
การนำาสุมุนไพรสุดี ใชุ�ทำาเป็น มกจำกรรมทังล�องเรอเทียว หอยจำุ�บแจำง หอยกัน หอยนำ�าพริก
�
�
ั
ตัวยา บริการนวดีตัว นวดีเท�า “หอสุีหลง ชุมนกเหยียว ดี้ค�างคาวแม�ไก� หอยมวนพล้ และหอยนางรม
ั
ั
ั
ุ
ั
ิ
อบกระโจำมสุมนไพร และผู้ลตภณีฑ์์ หาดีไม�ขาว สุนหลงมงกร ทานอาหารทะเล
จำากสุมนไพรมากมาย หลากหลาย และการแสุดีงพื�นบ�าน ”
ุ
ประเภท
- 21 - - 22 -

ิ
เอกสารื่อ�างอง

กรมทร้พยากรธรณ่, 2561, อุุทยานธรณีีประเทศไทย (National GEOPARK of
THAILAND). กรมทร้พยากรธรณ่, กระทรวงทร้พยากรธรรมชาตำิ
�
้
้
และสุิงแวด่ลอม, 28 ห้นา.
กรมทร้พยากรธรณ่, 2563, คู่่�มืือุผู้่�เล่�าเรื�อุงธรณีีปราสาทหิินพัันยอุด.
กรมทร้พยากรธรณ่, กระทรวงทร้พยากรธรรมชาตำและสุิงแวด่ลอม.
�
้
ิ
กรมทร้พยากรธรณ่, 2564, คู่่�มืือุผู้่�เล่�าเรื�อุงธรณีีนำ�าตกวัังสายทอุง.
กรมทร้พยากรธรณ่, กระทรวงทร้พยากรธรรมชาตำและสุิงแวด่ลอม.
ิ
�
้
กรมทร้พยากรธรณ่, 2564, คู่่�มืือุผู้่�เล่�าเรื�อุงธรณีีหิินสาหิร�าย (Stromatolite)
บ้�านป่าพัน. กรมทร้พยากรธรณ่, กระทรวงทร้พยากรธรรมชาตำิ
และสุิงแวด่ลอม.
้
�
สุำาน้กงานกองท่นสุน้บ้สุน่นการสุร้างเสุริมสุ่ขภาพ, 2561, นาทอนแกห้รา.
กร่งเทพมห้านคร, สุำาน้กงานกองท่นสุน้บ้สุน่นการสุร้างเสุริมสุ่ขภาพ,
96 ห้นา.
้
ึ
้
์
�
์
ิ
อานสุงสุ จตำนารนทร, 2561, รายงานฉบ้้บ้สุมบ้่รณ เรืองการศกษ์าสุภาแวด่ลอม
ิ
ิ
์
บ้รรพกาล และความห้ลากห้ลายทางช่วภาพของห้ินย่คออร์โด่วิเช่ยน
ในจ้งห้ว้ด่กาญ่จนบ้่ร่. กร่งเทพมห้านคร, กรมทร้พยากรธรณ่,
้
กระทรวงทร้พยากรธรรมชาตำและสุิงแวด่ลอม, 107 ห้นา.
ิ
้
�
Riding, R., 1991, Classification of microbial carbonate. In: Riding R (ed)
Calcareous Algae and Stromatolites. Springer-Verlag, Berlin,
p. 21-51.





- 23 - - 24 -

ิ
เอกสารื่อ�างอง

กรมทร้พยากรธรณ่, 2561, อุุทยานธรณีีประเทศไทย (National GEOPARK of
THAILAND). กรมทร้พยากรธรณ่, กระทรวงทร้พยากรธรรมชาตำิ
�
้
้
และสุิงแวด่ลอม, 28 ห้นา.
กรมทร้พยากรธรณ่, 2563, คู่่�มืือุผู้่�เล่�าเรื�อุงธรณีีปราสาทหิินพัันยอุด.
กรมทร้พยากรธรณ่, กระทรวงทร้พยากรธรรมชาตำและสุิงแวด่ลอม.
�
้
ิ
กรมทร้พยากรธรณ่, 2564, คู่่�มืือุผู้่�เล่�าเรื�อุงธรณีีนำ�าตกวัังสายทอุง.
กรมทร้พยากรธรณ่, กระทรวงทร้พยากรธรรมชาตำและสุิงแวด่ลอม.
ิ
�
้
กรมทร้พยากรธรณ่, 2564, คู่่�มืือุผู้่�เล่�าเรื�อุงธรณีีหิินสาหิร�าย (Stromatolite)
บ้�านป่าพัน. กรมทร้พยากรธรณ่, กระทรวงทร้พยากรธรรมชาตำิ
และสุิงแวด่ลอม.
้
�
สุำาน้กงานกองท่นสุน้บ้สุน่นการสุร้างเสุริมสุ่ขภาพ, 2561, นาทอนแกห้รา.
กร่งเทพมห้านคร, สุำาน้กงานกองท่นสุน้บ้สุน่นการสุร้างเสุริมสุ่ขภาพ,
96 ห้นา.
้
ึ
้
์
�
์
ิ
อานสุงสุ จตำนารนทร, 2561, รายงานฉบ้้บ้สุมบ้่รณ เรืองการศกษ์าสุภาแวด่ลอม
ิ
ิ
์
บ้รรพกาล และความห้ลากห้ลายทางช่วภาพของห้ินย่คออร์โด่วิเช่ยน
ในจ้งห้ว้ด่กาญ่จนบ้่ร่. กร่งเทพมห้านคร, กรมทร้พยากรธรณ่,
้
กระทรวงทร้พยากรธรรมชาตำและสุิงแวด่ลอม, 107 ห้นา.
ิ
้
�
Riding, R., 1991, Classification of microbial carbonate. In: Riding R (ed)
Calcareous Algae and Stromatolites. Springer-Verlag, Berlin,
p. 21-51.





- 23 - - 24 -