การถอดรหัสและแปลรหัส

การถอดรหสั พนั ธุกรรม
(Transcription of genetic code)

รายวชิ าชีววิทยา

ผสู้ อน ครูกชกร ประสาวะเท

ตวั อยา่ ง การถอดรหสั พนั ธุกรรม (Transcription of genetic code)

สายพอลนิ ิวคลโี อไทด์

5’TACGGTAACTGACT3’

DNA แม่แบบ 3’ATGCCATTGACTGA5’

ถอดรหสั ไดเ้ ป็น สาย mRNA

mRNA 5’UACGGUAACUGACU3’

**ขอ้ สงั เกต หากสาย DNA แมแ่ บบ มีเบส A สาย RNA จะตอ้ งนาเบส U มาเขา้ คู่กนั

ใบงานท่ี 1 สายพอลนิ ิวคลโี อไทด์ 2 สายของ DNA

DNA แมแ่ บบ 5’ATGGCTTAGTACTGA3’
3’TACCGAATCATGACT5’
mRNA
ถอดรหสั พนั ธุกรรม

5’ 3’

1. DNA แม่แบบ 3’GTACGAATCATGGCA5’

ถอดรหสั

mRNA

2.DNA แม่แบบ 3’ATGACTGACAGAAC5’

ถอดรหสั

mRNA

3.DNA แม่แบบ 3’TTCAGGCATAGCTA5’

ถอดรหสั

mRNA

4.DNA แม่แบบ 3’AACTGATCCTGGAT5’

ถอดรหสั

mRNA

ตวั อยา่ ง การแปลรหสั พนั ธุกรรม (Translation of genetic code)

สาย mRNA 5’AUGCAUGUUCAAGAAGACUAA3’

Anticodon 3’UACGUACAAGUUCUUCUG5’

สายโปรตีน แปลรหสั ไดเ้ ป็น สายโปรตีน

N’ Met His Val Gln Thr Val C’

**หมายเหตุ หากเจอรหสั หยดุ (UAA UAG UGA) ใหห้ ยดุ การแปลรหสั พนั ธุกรรมทนั ที

สาย mRNA 5’UUGACAUGACUCCGCACUGCUUUUAAUAUAU3’
และ Codon
3’……………………………………5’
ขอ้ ท่ี 1 ทำใสใ่ นสมดุ

Anticodon

แปลรหสั ไดเ้ ป็น
สายลาดบั กรดแอมิโน

N’ C’

สาย mRNA 5’UUGACAUGACAGCAAAGCUCAGGUGAUAUAU3’
และ Codon
3’……………………………………5’
ขอ้ ท่ี 2 ทำใสใ่ นสมดุ

Anticodon

แปลรหสั ไดเ้ ป็น
สายลาดบั กรดแอมิโน

N’ C’

สาย mRNA 5’UUGACAUGUUUACCAAACGUUGGUGAUAUAU3’
และ Codon
3’……………………………………5’
ขอ้ ท่ี 3 ทำใสใ่ นสมดุ

Anticodon

แปลรหสั ไดเ้ ป็น
สายลาดบั กรดแอมิโน

N’ C’

ลำดบั นิวคลีโอไทดข์ อง mRNA ของสำยพนั ธุป์ กติและ
พนั ธุก์ ลำย (mutant) ของส่งิ มีชีวิตเป็นดงั นี้

สำยพนั ธปุ์ กต:ิ mRNA

5’…UCC CUG ACC CAG CGA AAC CCU…3’

สำยพนั ธปุ์ กต:ิ อลเิ พปไทด์

N’Ser - Leu - Thr - Gln - Arg - Asn - ProC’

สำยพนั ธปุ์ กต:ิ mRNA

5’…UCC CUG ACC CAG CGA AAC CCU…3’

สำยพนั ธปุ์ กต:ิ พอลเิ พปไทด์

N’Ser - Leu - Thr - Gln - Arg - Asn - ProC’

พนั ธกุ์ ลำย 1: ขอ้ ท่ี 1

5’…UCC CUG ACC UAG CGA AAC CCU…3’

พสำนั ยพธนั กุ์ ธปุ์ลกตำ:ิ ยmทR่ีN1A เป็นกำรเกิดมวิ เทชนั ระดบั ยนี
แบบแ5ท’…นUทC่ีคCเู่ CบUสG AแCลCว้ CไAดGร้ หCGสั AหAยAดุC CCU…3’

สำยพนั ธปุ์ กติ:พอลิเพปไทด์

โดยเกNิด’..ก.Sำerร-แLทeuน-ทT่ีคhrเู่ บ-สGทln่ี -CAorgd- Aosnn– P4ro:...CU’ AG

พนั ธกุ์ ลำย 1:

5’…UCNC’..CSUeGr-ALeCuC-UTAhGr-SCtGoApAcAoCdoCnCU…3’

N’…......... .......... ......... .......... .......... ......... .........…C’

พสำนั ยพธนั กุ์ ธปุ์ลกตำ:ิ ยmทR่ีN2Aเป็นกำรเกิดมวิ เทชนั ระดบั ยนี
แบบแ5ท’…นUทC่ีคCเู่ CบUสG AแCลCว้ CไAดGก้ CรGดAแAอAมCโิ CนCชUน…ิด3’ใหม่
โสดำยพยนั ธเปุ์ กกต:ิ ิดพอลกเิ พปำไทรด์ แทนท่ีคเู่ บสท่ี Codon 5: CUG

N’...Ser - Leu - Thr - Gln - Arg - Asn – Pro...C’

พนั ธกุ์ ลำย 2:

N5’.….SUeCr-CLCeUu-GTAhCr-CGClnA-GLeCuU-AAAsnA-CPCroC.U.C…’3’

N’…......... .......... ......... .......... .......... ......... .........…C’

สำยพนั ธปุ์ กต:ิ mRNA

5’…UCC CUG ACC CAG CGA AAC CCU…3’

สำยพนั ธปุ์ กติ:พอลิเพปไทด์

N’...Ser - Leu - Thr - Gln - Arg - Asn – Pro...C’

พนั ธกุ์ ลำย

5’…UCC CUG ACC CAG CGA AAC CCU…3’
N’…......... .......... ......... .......... .......... ......... .........…C’

สำยพนั ธปุ์ กต:ิ mRNA

5’…UCC CUG ACC CAG CGA AAC CCU…3’

สำยพนั ธปุ์ กติ:พอลเิ พปไทด์

N’...Ser - Leu - Thr - Gln - Arg - Asn – Pro...C’

พนั ธกุ์ ลำย
3:

5’…UCC CUG ACC UAG CGA AAC CCU…3’
N’…......... .......... ......... .......... .......... ......... .........…C’

สำยพนั ธปุ์ กต:ิ mRNA
5’…UCC CUG ACC CAG CGA AAC CCU…3’

สำยพนั ธปุ์ กต:ิ พอลเิ พปไทด์

N’...Ser - Leu - Thr - Gln - Arg - Asn – Pro...C’

พนั ธกุ์ ลำย 4:

5’…UCC CUG ACC CCA GCG AAA CCC…3’
N’…......... .......... ......... .......... .......... ......... .........…C’