Сборник эссе

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі
Әбжан Гауһар 7 «С» сынып
Эссе «2 апта ауылда»

Ауыл - қазақ ұлтымыздың ежелден бері қоныстанып, күн көріп жүрген жері. Ауыл-
халқымыздың намысы, асылы, тарихи құндылығы мен алтын бесігі. Қазіргі уақытқа дейін
Солтүстік Қазақстан өңірінің ауыл тұрғындарының көпшілігі Бескөл ауылында қоңыстайды.
Әрбіреуі үшін ауылда тұруы өзінің ерекше құндылықтарына сүйене, принциптерді ұстануына
байланысты болады. Рухы биік, жүрек оты лапылдаған ауыл кісілері өз туған мекені үшін асқар

таудай тұратыны белгілі. Менің де 2 апта ішінде ішкі жан
дүниемде намысы бар рухтың пайда болғанына мен
сенімдімін. Ментор және ауыл тұрғындарымен сөйлесу
барысында кейбір құндылықтарға мән беріп, байқа
бастадым. Мектепте алған білімімен бөлісіп,
құрдастарыммен тәжірибе мен білім алмасу процессі де
жүргізілді. Мысалы, мен TEDx, 100 кітап, қоғамға қызмет
ету жобалары және олардың миссиясы жайлы айттып
бердім.

Ментордың көмегімен ауыл өмірінің
күнделікті атқарылатын жұмыстарын жасай
алдым. Данияр нағашымның негізгі шаруа саласы
ол- өсімдік, жидек өсіру. Жылыжай және бау-
бақша өсімдіктеріне ерекше күтім керек. Күн
сайын бақша өсімдіктерін суару үшін 1,5-2 сағат
кетеді. Үй жануарларынан 23 қазы мен иті бар. Ал
нағашымның көршілері жеке бизнес және түрлі
қолдан жасалған тауарларды сатады.

Ауылдың ерекешеліктерін айтатын болсақ,
бұл оның инфрақұрылымы. Ірі, басты кәсіпорындарға «Бескөл құс фабрикасын», «Молсервис сүт

зауытын», «Мал шаруашылығы және ветеринария
ғылыми-зерттеу институтын» жатқызуға болады. Екі зауыт
та жалпы аудан тұрғындарын тауық және қаздармен, құс
еті мен жұмыртқалары және сүтпен қамтамасыз етеді.
Институт құрамына: малдардың тұқымдарын жетілдіру
мен сұрыптау; шошқа шаруашылығы; мал азығын өндіру
және пайдалану; малдәрігерлік жатады.

Ауыл өмірі 2 апта ішінде менің өмірге көзқарасымды
өзгертті. Не дегенмен де, «2 апта ауылда практикасынан»
өзім үшін мол тәжірибе алдым.

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі
Эссе «2 апта ауылда»
Тоқтар Махаббат «8 В» сынып

Ауыл-алтын тұғырымыз бен бесігіміз, кезінде ата-бабаларымыз, батырламырымыз алғаш
кіндік кесіп, ананың бесік жырындай тәтті балалық шағымыз өткен туған жеріміз. Ауыл өмірі-таза
ауамен, жусанның жұпар иісімен, ағаш бөктерінің шайқалғандығымен, желдің гууілдегенімен,
ауыл балаларымен бірге ойнаған кездерімен, қаз-үйрек балапандарының щиқылдағанымен,
үйімізден шыққан ыстық бауырсақ, табананның иісімен сипатталады. Ауыл-қазақ халқының
тұрмыс-тіршілігі, қайнар көзіне айналған мәдениетін, салт-дәстүрлерін, ғұрыптарын сақтап қалған

кең даламыз деп білеміз.
Ауыл өмірі адамды рухани тұрғыдан

өзгерте алады, байыта алады. Себебі, ауыл өмірі-
жанның тыныштығы, ауыл өміріне сіңіп кеткен
әрбір адам бойында бостандық сезімін сезіне
алады, аңғартады. Сонымен қатар ауыл өмірі
адам бойында өз еліне, туған жеріне деген
патриоттық, сүйіспеншілік, еңбекқорлық,
ізгілік, құрмет сияқты бойында қасиеттерді
қалыптастырады.
«Екі апта ауылда» деп аталатын жазғы практика да балалардың бойында осындай қасиеттерді
қалыптастырып, ауыл тұрғындарының өмірін жақсарту мақсаттарын меңзейді. Мысалы, мен
Сұлукөл ауылында екі апта өткізу арқылы өзіме керемет әсер алумен қатар, ауыл өмірімен терең
танысып, қалған жазғы демалыс күндерімді ауылда
өткізуге дайын болдым. Мен малға дұрыс күтім жасап,
тағам өнімдерін жасауға үйрендім.
«Ауылдас, ауылдаспен қауымдас»-демекші, ауыл
тұрғындары әрдайым татулықта, бірлестікте өмір сүреді
әрі біреуі қиын жағдайға душар болса, қалғандары оған
көмектесуге әзір болатынын, үлкенге құрмет көрсетудің
қаншалықты маңызды екендігін қарияның төрде отыруы,
асар жасау, ерулік беру, жылу жинау сияқты қазақ
халқының салт-дәстүрлері күнделікті өмірде кездестіре
аламыз. Сонымен қатар ауыл тұрғындары баланы
болашақта шыдамды, төзімді азамат болсын деген ниетпен
жастайынан аттың үстінде жүруді үйретеді.
Тоқсан ауыз сөздің толықтай түйініне келетін болсақ,
ауыл өмірі-адам баласының бойында жақсы қасиеттерді
дарытып, рухани және физикалық тұрғыдан дамытады
деген тұжырыммен мен толықтай келісемін.

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі
Эссе «2 апта ауылда»
Мереке Әлихан «7 С» сынып

Екі апта ауылда әлеуметтік жоспарын мен онлайн форматта жазып отырмын. Мен ананың
туып-өскен ауылынан ақпарат алдым. Маршрут істегенде яндекс картаны қолдандым. Мен
зерттеген ауыл Ысқақ Ыбыраев атындағы ауыл. Ауылдың тарихы бай. Кеңес үкіметі кезінде үлкен
ауыл болатын. Бұл ауылда белгілі жазушы, аудармашы Герольд Белгер жастық шағын өткізген.
Осы ауылда мектепте оқып, білім алған екен. Өте білімді, есімі кең тараған жазушы. Қазіргі кезде
Петропавл қаласында Гуманитарлық колледжде Бельгер атындағы мұражайы, облыстық
кітапханада жазушыға арнаған экспозиция бар. Ал ауылдың атына келсек, Ысқақ Ыбыраев өмірде

болған адам, ол 2-дүниежүзілік
соғысқа қатысты, взвод командирі
болған. 1965жылы Кеңес Одағының
Батыры Ысқақ Ыбыраев қайтыс болып,
ауылға есімі берілді.

Мен алдыңғы жылдары
ауылда жазғы демалысымды
өткізетінмін. Ауылдағы өмір қаладан
қатты ерекшеленеді. Таң атқаннан күн
батқанға дейін тыңбай жұмыс істеу керек. Ауылдың табиғаты әдемі, ауасы таза. Ауылдың
жанында Есіл өзені ағады. Өзенде балалармен суға шомылып, балық аулайтынбыз. Есіл өзенінің
ағыны бар, ересек адамдар алысқа бармандар -деп, күнде ескертеді. Ауылдан ішіп, жеген тамақ
пен сүт табиғи таза. Әсіресе әжемнің пісірген бауырсағы мен қаймағы тілімнің ұшынннан
кетпейді. Әжем ұлттық тағам- қоспаны керемет әзірлейді.
Ауылдан шыққан миллионер шығармасы маған
өте ұнады. Жомарттың анасында ақшасы көп болмаған бірақ,
Роза Жомартқа жұмыс беріп, ол өскесін өз бизнесін ашты.
Анасына түрлі түсті теледидар сатып алды. Ал, біраз
уақыттын кейін анасының арманын орындады. Жаңа үйді
сатып алып берді. Жомарт табысты бизнестің қажеттіліктері
мен негіздерін зерттеді.
Менің ойымша ауыл тарихы әлі де зерттеуге
болады. Маған осы тәжірибе қызықты болды. Мүмкіндік
болса ауылға барып, мектеп мұражайына барғым келеді. Соған қарамастан, біршама ауыл жайлы
ақпаратты анамнан да алдым. Оның туып өскен жері, ауылдан шыққан тұлғалар мен сызба
маршрутын салып, мекен-жайды зерттеу оңайырақ болады. Ауылдағы өмір қызықты, әлі де
зерттейтін ақпарат мен үшін көп.

Назарбаев Интеллектуальная школа
химико-биологического направления г. Петропавловск

Кузнецов Артём 7"Е» класса
Эссе " 2 недели в селе»

Пятница, 23 июня. В этот день я проснулся довольно рановато. Прошло некоторое время,
Дядя Дима сообщил нам, что после обеда мы пойдём рыбачить на Ишим. После завтрака мы с
Сергеем начали собирать вещи для рыбалки, а Дядя Дима поехал за удочками в магазин. Знал бы
я, что нас ждёт на рыбалке. В тоже время мы с Сергеем собрали на рыбалку съестные припасы,
замариннованое мясо для шашлыка, снасти для рыбалки, аптечку, средство от насекомых и другие
полезные мелочи. А ещё мы на всякий случай мы сделали запасную удочку из палки, лески и
крючка. Забегая вперёд скажу, что эта колхозная удочка спасёт меня от безделия на рыбалке.

После обеда, в 3 часа мы двинулись в путь. Шли мы час, преодолев расстояние в 7
километров. По дороге мы видели Сергеевское водохранилище, пионерский лагерь Аю Тас, реку
Ишим. По окончанию пути мы остановились на восточных берегах реки Ишим.

Уже через 15 минут мы приготовили мангал,
нацепили мясо на шампуры, приготовили удочки для
рыбалки. Удочки дядя Дима закрепил на веточках в
виде буквы “Y”. И вот, только мы начали рыбачить, и
сразу у одной из удочек запрыгал поплавок. Это была
моя удочка. Я тут же начал потихоньку наматывать
леску на катушку, потом сильно тянуть поплавок на
берег, но рыба сопротивлялась очень сильно, поэтому
пришлось прилагать большие усилия. Рыбу я вытянул,
это был большой карась. Как оказалось, рыба
прокусила леску, проглотив крючок. Мало того, у
удочки слетели два пропускных кольца. Если с леской
мы бы решили проблему, просто заменив её на новую,
то пропускные кольца нельзя было просто надеть на
удочку. В итоге, удочку пришлось убрать, а я остался без удочки.

Казалось бы, теперь мне не порыбачить, но вдруг я вспомнил, что перед рыбалкой мы с
Сергеем сделали запасную удочку из палки. На удочку это было похоже только отчасти, но даже
на неё я умудрился поймать окуня и маленькую рыбку (я так и не разобрался, кто это был).

На рыбалке мы очень хорошо провели время: поели шашлыков, и ловили рыбу. По
окончанию рыбалки мы насчитали 3 карася, одну щуку и моего окуня. С этим уловом мы пошли
домой, вернулись в час ночи.

По пришествию домой мы выпили чаю, помылись и пошли спать. Иногда я удивляюсь, как
у меня хватило на это сил, ведь после рыбалки страшно хотелось спать. Как только я лёг на
кровать, я сразу же уснул.

Назарбаев Интеллектуальная школа
химико-биологического направления г. Петропавловск

Эссе " 2 недели в селе»
Бектемирова Сабина «7Е» класса

Во время прохождения практики 2 недели в деревне я смогла открыть для себя, как новые
стороны, так и повторить старые дела, которые были мне уже знакомы. На самом деле, я считаю,
что такой опыт довольно интересен и необычен, но 2 недели для меня все таки для меня многовато,
так как я успела соскучиться по дому.

Больше всего мне понравилось ездить за ягодам, так как я люблю находиться в таких местах:
на полях, в лесу, в чаще и т.п. К тому же лесные ягоды как-будто отличаются от тех, что мы
покупаем в магазинах, а после еще и варенье из них готовить было интересно. Меньше всего мне
понравилось следить за животными, так как когда сидишь по несколько часов на солнце ты сильно
устаешь, но зато в какой-то степени это приучает нас к терпеливости.

Также эта практика была полезна мне, тем что я больше узнала о истории нашего села.
Оказывается, оно называется Рублевкой в честь прошлого места жительства основателей деревни.
Мне стало интересно побольше узнать о моих родственниках, их прошлом, да и в целом о нашем
семейном древе.

А еще мне понравилось, что во время этой практики я познакомилась с новыми занятиями
не смотря на то, что врядли в жизни мне это будет очень нужно.

Но я считаю, что эта практика была для меня полезна и что, может быть, она как-то повлияет
на мою жизнь. Этот опыт, как и любой друго был для меня бесценнен и я уверена, что запомню
его.

Петропавл қаласы химия – биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Эссе «Он күн ата-ана жұмысында»
Смагулова Жанара «9B» сынып

Тіркелген жеке кәсіпкерлік субъектілерінің саны

соңғы жылы 2,7% - ға қысқарды және 2020 жылғы қазан

айының соңында 1,2 млн. - нан сәл ғана асты, өткен жылы

ЖК саны ұқсас кезеңде 3,6% - ға өсті. Осындай

жаңалықтармен менде жеке кәсіпкерлік неліктен

соншалықты танымал болды және егер бұл мамандық

пайдалы болса, мен кәсіпкер болып, өз ісіммен айналыса

аламын ба деген сұрақтар туындады.

Тәжірибе барысында мен көптеген қасиеттерді өзімнің бойыма сіңірдім және өмірге деген

көзқарасым енді бұрынғыдай емес, себебі, ол да өзгеріске ұшырады деуге болады. Осы

мамандықтың маманы болу үшін менің пікірімше, мен үш негізгі қасиеттерді өзіме белгілеуім

керек. Біріншісі - батылдық: Егер адам тәуекелге баруға дайын болмаса, оның компанияның өсуі

мен дамуы үшін көптеген мүмкіндіктер оның өзінен ғана өтеді. Бірақ батылдықты ұқыпсыздықпен

шатастырмау маңызды. Компания иесі барлығын ұсақ-түйекке дейін ойластырып, тәуекелдерді

есептей білуі керек. Оған қоса “Өміріңізде жол беруіңіз мүмкін ең үлкен қателік – қателік

жасаймын деп әрдайым қорқу.”, - деп, Элберт Хаббард тегін

айтпаған. Себебі, қателік жасасаң сен бағажтпес тәжірибе

аласың, ал бұл сабақ сенің осы қателік жасаған саладағы

біліміңді одан сайын артттырып, жаңа сатыға көтерілуге

мүмкіндік жасайды. Осы құпияны білген адам өз батылдығын

сәйкесінше арттырады. Екінші қасиет - айқындық: тіпті

кішкентай командаға көшбасшы рөлін алатын адам керек.

Бизнес иелері күрделі шешімдер үшін жауап бере

алатындығын көрсете білуі керек. Кеңестерге

құлақ асу және басқалардың пікірін тыңдауға

дайын болу өте маңызды, бірақ шешім

қабылдаған кезде жауапкершілікті өз иығына

алу қажет болады. Үшінші - Тапқырлық:

әдетте өмірде ештеңе жоспарға сәйкес

болмайды. Сондықтан, күтпеген

жағдайларда тез әрекет ету және шешім

қабылдау мүмкіндігі бизнесті жүргізу үшін

өте маңызды. Мен бәрін болжай аламын деп

ойламау қажет, сондықтан бұл мамандық импровизацияға дайын болуға талап етеді. Үш

қасиеттерді толықтырай отыра мен өзіме тағы да төртінші қасиетті белгілеймін. Икемділік: адам

бәрін талқылап, дайындағаннан кейін, ол жасаған жұмысқа сыни көзқараспен қарап, салауатты

прагматизм таныту керек. Ағымдағы жағдайға сәйкес келмейтін бастапқы жоспарды ұстану

адамның бизнесіне пайда әкелуі екіталай. Клиенттермен, әлеуетті серіктестермен және т.б. қарым-

қатынаста икемділік қыңырлық пен оның дұрыстығын дәлелдеуге деген ұмтылыстан гөрі

бағаланады.

Жаңа шыңдарды бағындырмас бұрын, жақсы идеяны іске асыру үшін оны жүзеге асырумен

айналысатын адамдар маңызды екенін түсіну керек. Басқаша айтқанда – адам жеке кәсіптің табысы

көбіне оның қасиеттеріне немесе өзіне байланысты.

Петропавл қаласы химия – биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Эссе «Он күн ата-ана жұмысында»

10 күн ішінде мен онлайн форматта «Ата-ана жұмысындағы 10 күн» деген практиканы
өтім.Менің анам “КазАгроЮрист” Жауапкершілігі шектеулі серіктестікте бастық болып жұмыс
істейді, осыған орай сұхбатты алып, көп жаңа ақапаратты білдім. Заңгер ол- барлық заңдардың
сақталуын бақылайтын және әртүрлі ақыл-кеңес беретін маман.

Халық арасында танымал, көпшілік таңдайтын бірнеше мамандық бар. Олар әр қоғамда,
қандай жағдай немесе тәртіпте болмасын сұранысқа ие болады. Сол
мамандықтардың ішінде заңгерлік те бар.Мен тандаған мамандығым
ол заңгер.Расында мен бұл мамандықты тандаймын деп ойлаған
жоқпын. Бірақ қазір заңгер тандағаныма өкінбеймін. Бұл енді дамып
жатқан мамандық. Қазақстан экономиясында заңгер маманы жоғары
орын алады деп айта аламыз. Бұл мамандық иелері мемлекеттік
мекемелерде, заң органдарында, түрлі ұйымдарда, шағын
фирмаларда, кәсіпорындарда, коммерциялық және қоғамдық
құрылымдарда ауадай қажет.Адамдардың құқықтарын қорғап,
оларды жаңылыс тағылған айыптардан арашалауды көздеймін. Тағы
бір таңдау себебім — заңдарды толық білу және қолдану. Өмірде
өзінің құқықтарын білетін адам үлкен жетістіктерге жетеді. Сонымен

бірге бұл мамандық қоғамға да өте пайдалы. Белгілі бір себептермен өз күшімен заңдарды оқып,
олардың анық қанығына жете алмаған адамдарға заңды түсіндіру тұрғысында көмек беру
заңгердің міндетіне жатады. Бұл жерде заңгер мамандығы қоғамға құқықтық жағынан өте
пайдалы. Бұл практиканы өткен кезде мен заң қызметкерінің жұмыс тәртібімен ,ерекшеліктерімен
таныстым. Заңгерде жоғары моральдық принциптер мен
қиянатқа бармаушылық қасиеттері болуы шарт. Осы
қаситеттері оны өз құқықтарын қорғаушы етіп көрсетеді.

Сонымен қатар, заңгер түрлі заң инстанцияларында,
мысалы, прокуратурада, Әділет департаментінде, ІІМ, сот
жүйесінде жұмыс істей алады; орталық билік, және жергілікті
өзін өзі басқару органдары құрылымдарында; түрлі мемлекеттік
ведомстволарда; кез келген коммерциялық ұйымдарда;
мамандандырылған фирмаларда немесе өз бетімен; ғылым және
білім саласында жұмыс істей алады.

Бұндай кәсіпті таңдап алып, үлкен жетістіктерге жете
аласыз.Ол дегеніміз- бүгінгі таңда құқық қорғау органдарында
білікті мамандардың жетіспеушілігі орын алуда. Қылмыстың
өсуі әсерінен тергеу аппаратын, соттар санын, прокурорлардың санын ұлғайту мәселесі
туындауда. Ал өндіріс аясында жұмыс берушіге тиімді қызмет атқаратын заңгерлер қажет.

Қорыта келгенде, мен заңгер маманың таңдауыма өте қуаныштымын.Мен осы практика
арқылы заңгер жұмысы – құқық үшін күрес, ол күрес заңгерлерге үлкен рухани ләззат сыйлайды
екенін білдім.

Назарбаев Интеллектуальная школа
химико-биологического направления г Петропавловск

Эссе «10 дней на предприятии у родителей»
Жаксылыкова Дарига 9 «С» класс

При выборе профессии для прохождения
практики я остановилась на медицине, а именно
хирургия, потому что в будущем планирую работать
в этой сфере.

Перед написанием данного эссе я работала над
дневником для практики и уже на основе
проделанной работы могу делать выводы насчет
черт характера, которые помогут мне стать
специалистом своего дела.

Во-первых, я люблю помогать людям, в особенности влиять на их
здоровье. В дневнике для практики я упоминала Серика Токпанова,
который является профессионалом своего дела, он утверждает, что
именно это качество важно для становления врачом «Любить людей —
главный принцип в медицине, не только в хирургии».

Во-вторых, мне нравится быть занятой учебой. Это не значит, что я
люблю учиться, однако тот факт, что время проходит с пользой, приносит
мне чувство удовлетворения. Именно поэтому я считаю, что вытерплю ту
нагрузку, которую должны выдерживать врачи.

В-третьих, я не брезгаю разными видами болячек, которые
приходиться видеть врачам и в дальнейшем с ними работать, чтобы
излечить пациента. Возможно,
мне не представлялся случай
видеть что-то и впраду
серьезное, но на данный момент считаю именно так.
Таким образом я имею 3 качества, которыми
обладаю, чтобы стать специалистом в области хирургии.
Надеюсь, они и в самом деле помогут достичь цели.

Назарбаев Интеллектуальная школа
химико-биологического направления г Петропавловск

Эссе «10 дней на предприятии у родителей»
Чернилевская София 10 класс

В данной практике я изучила большое количество материала по
интересной мне профессии. Дизайнер интерьера очень творческая и
востребованная профессия, которая может стать моим призванием в
будущем. Для этого у меня есть некоторые из необходимых качеств
для данной работы.

Первое и одно из самых важных
качеств это – воображение. Оно
необходимо для выбора правильных
форм и понимания желаний клиента.
Для дизайнера важно, чтобы описание
клиента сразу можно было представить
в голове и предложить интересные
варианты его задумки. Я с детства очень
творческий человек и имею бурное
воображение, которое поможет мне при
работе. Второе важное качество это- коммуникация. Дизайнер
должен уметь налаживать отношения с клиентом и быть хорошим
собеседником, чтобы в полной мере понять свою работу. Я являюсь
экстравертом и очень легко могу знакомиться с новыми людьми и
поддерживать любой разговор. Мало того, я хочу, чтобы моя работа

была связанна с общением, так как
это является важным фактором для
меня. И третье качество — это хорошая способность к анализу.
Дизайн интерьера — это не только обои и разные цвета, это также
ограниченное количество места, куда нужно вместить все что
захочет клиент. Нужно всегда здраво оценивать свои возможности
и уметь распоряжаться тем что есть. Анализ местности и
пространства у меня развит еще не в полной мере, так как
полностью дизайн всей комнаты я еще не делала, но у меня уже был
опыт с размещением определенных предметов в ограниченном
пространстве, так что основы этого качества у меня уже заложены.

В целом, я считаю, что у меня есть три главных качества для
работы дизайнером интерьера, а также у меня есть такое желание.
Данная практика помогла мне здраво оценить свои возможности и
желания, и помогла мне с выбором возможного призвания на всю
жизнь.

Петропавл қаласының химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Эссе «Бір күн ата-ана жұмысында»
Марат Айдос 7«B» сынып

Мен әкемнің жұмысына бір күнге бардым. Әкемнің шеберханасы шағын болғанмен, ішінде
жиһаздарды жасау үшін қолданылатын барлық құралдар бар. Осы шеберханадан көптеген

тапсырыс берген адамдар өз жиһаздарын алып, риза
болған. Әкем бүгін де бір прихожкаға тапсырыс
алыпты. Осы прихожканың есіктерін жасап бітіруді
әкем маған тапсырды. Мен осы берілген тапсырманы
орындау барысында қатты қобалжыған жоқпын, себебі
мен әкеме осыдан алдын да көмектескенмін. Бірақ әкем
барлығын қайта түсіндіріп, көрсетті. Әкемнің істейтін
жұмысы жәй жұмыс емес, бұл жұмысты барыңды
салып істеуің керек. Осы жұмыс кішкене детальдарға
көп мән береді, сондықтан бұл жұмысты істеу көбінің қолынан келмейді. Мен есіктерді ұқыпты
істедім және әкемнің көмегімен оларды прихожкаға орнаттым.
Күні бойы мен әкемнің жихаздарды істегенін
қарадым және кейбір жерлерін өзім де жасап көрдім.
Маған кейбір құралдардың құрылыстары мен
атқаратын жұмыстары түсініксіз болған кезде мен
әкемнен сұрап, жазып жүрдім. Әкем де менің
сұрақтарыма жауап беріп, шаршамай түсіндірді. Бүгін
мен бітіруге көмектескен прихожканы әкем тапсыруға
апарар кезде мен онымен бірге бардым. Мен әкеме
құралдарды алып беріп, барша көмегімді көрсеттім.
Әкемнің жиһазды орнатқанына қызыға қарап тұрдым.
Әкем прихожканы орнатып болған соң тапсырыс берушіден ризалығын және еңбек ақысын алды.
Міне, әкемнің жұмысындағы бір күн де аяқталып қалды. Мен бүгін әкемнің көп нәрсе түсіндім
және сол түсінгенімді жасай білдім. Әкемнің жұмысы болашақта одан да көркейіп, көбірек
тапсырыс болғанын қалаймын.

Петропавл қаласының химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Эссе «Бір күн ата-ана жұмысында»
Ертай Рауан 8 «В» сынып

Практиканы өту үшін мен ағамның Hype shop киім дүкеніне бардым. Ол жерде киім кешек
және аяқ киімдер сатылады. Дүкеннің іші үлкен және киімдерінің сапасы жоғары. Таңертеңнен
түнге дейін дүкен тоқтамай жұмыс істейді.Ол дүкенді Астанада көп адам таниды.

Пракктика өтер кезде мен қызықты нәрселер
көрдім, қораптар жатқан үлкен склад көрдім.
Практикада маған алғашымен шаң сүртуді бұйырды.
Себебі шаңды дүкенде адамдар жүре алмайды.
Шаңды мен 30,25 минутта сүрттім. Кейін мен
түстерінен ажырасқан жемпір мен көйлектерді
түстеріне сәйкестендіріп топтастырдым. Негізінде
мен бұл іс оңай деп ойладым бірақ көйлектер мен
жемпірлер тым көп болды. Бұдан соң мен аяқ
киімдерді(кроссовкит.б) қораптарға орналастырдым.
Тура 30 қорапқа салуым керек болды. Қызыл қораптарға ақшыл мен сарылау T700 nike
кроссовкиларды салдым, ал ақ қораптарға қара түсті T700 кроссовкиларын салдым. Бұны мен бір
жарым сағатта бітірдім. Сол қораптарға бағасын жазу керек еді, сондықтан мен баға жазатын
рулонды қолға алып оны толтырдым, қызылдары 16 мың
тенге ал қаралары 12 мың тенге. Сол рулонды бөліп
қағаздарды қораптарға жабыстырдым.Соңғы істейтінім
бұл сатып алушыларға сол қораптарды беру болды. 30
кроссовкилардан 18і лезде сатылып кетті. Менің
қуанышымда шек болған жоқ, себебі сондай
жауапкершілікті іс менің қолымнан асты. Таңғы 11 ден
түңгі 10 ға дейін дүкен күнді солай істейдә екен. Жалпы
практикадан алған әсерім өте керемет!

«Назарбаев Интеллектуальная школа
химико-биологического направления» г. Петропавловск

Эссе «Возьми ребёнка на работу»
Мухаметжанов Досжан 8 « F » класса

29 мая 2021 года я проходил однодневную практику «Возьми ребёнка на работу» в ТОО
«Аль-Нұр газ» города Петропавловска. Целью моей практики было - ознакомление с профессией
моего отца.

Мой день прошел насыщенно и интересно. Папа учил меня как правильно работать с
электропаяльником, с точильным станком, амперметром, вольтметром. Прежде чем приступить к
работе папа меня ознакомили с техникой безопасности. Мой папа работает одним из
инструментов – это паяльник . Им запаяли некоторые детали с микросхемой (от пульта
управления заправкой). С начало инструмент нужно нагреть до температуры плавления припоя
(олова). Затем очень осторожно припаевать детали к микросхеме. Работа такого вида-это
ювелирная работа. После того как я припаял детали, мы с папой начали проверку пульта
управления, к сожалению, он не заработал. Следующий вид работы к которому мы перешли – это
прозванивание обмотки электродвигателя мультиметром. Этот прибор позволят узнать
напряжение и силу электрического тока. Сделав замеры, мы сделали вывод, что сила
электрического тока в электродвигателе ослабилась, но не настолько сильно. У двигателя
ослабились провода и их нужно было закрепить, и это я сделал обычной отверткой.

Под конец рабочего дня я заметил встроенную в стену катушку, мне стало интересно что
это, и спросил у папы для чего она нужна. Он ответил, что это точильный станок, на нем можно
точить разные металлические предметы. Папа показал, как работает этот прибор. Точильный
станок очень шумно работает, но точил хорошо.

Я считаю ,что день прошел очень продуктивно, и на всю жизнь запомню один день на
рабочем месте моего отца. Я узнал очень много нового о работе энергетиков. Мне понравилось
проводить время на рабочем месте папы.

измерение напряжения и силы тока стяжка шурупов точильный
мультиметром в электродвигателе в электродвигателе станок

пайка деталей к проверка работы пульта
микросхеме пульта управения управения от газовой запрки

«Назарбаев Интеллектуальная школа
химико-биологического направления» г. Петропавловск

Эссе «Возьми ребёнка на работу»
Алпыспаев Амир 7 «F» класса

Мой папа занимается проведением питьевой воды в сёлах по государственной программе.
Данная программа рассчитана обеспечить чистой питьевой водой население сёл. Этим летом я
провел месяц каникул рядом с ним, и принял участие в работе. Мы были в селе Лозовое, где людям

приходилось идти к ближайшей колонке чтобы получить
питьевую воду. Каждый раз идти к колонке чтобы принести
чистую воду домой это неудобно и поэтому компания в которой
работает мой папа, взялась за проведение воды прямо в дома
жителям этого села. Проведение питьевой воды — это большая
работа, состоящая из нескольких этапов. Сначала с помощью
буровых машин, экскаваторов и другой техники бурят скважины
к источникам воды, например, в селе Лозовое глубина скважины
составляет 700 метров. Далее воду фильтруют на станции
очистки воды, подсоединяют трубы чтобы через них проходила
вода, после чего
отдельно подключают
питьевую воду в дома.

Я помогал
выставлять линии разметки на насосной площадке с
помощью нивелира. Нивелир-это инструмент для
определения разности высот между несколькими
точками земной поверхности. Мы с папой измеряли
высоту каждого угла фундамента, чтобы проверить что
они расположены на одной высоте, так как это очень
важно для постройки. Так же когда я помогал делать некоторые работы, сталкивался с

недовольными жителями, которые не верили в то, что мы
облегчаем им доступ к питьевой воде, улучшаем условия
жизни.

Побыть на работе моего папы и помогать ему, для меня
было хорошим опытом, я узнал много нового.

Петропавл қаласының химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Эссе «Бір күн ата-ана жұмысында»
Ерсайын Жансая 8 «С» сынып

Білім беру жүйесінің басты міндеттері — ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтар,
ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға және кәсіпке
үйретуге бағытталған біліммен қамтамасыз ету болып табылады. Білім беру оқыту мен өз бетінше
іздену негізінде жүзеге асырылады.

Білім беру — тиісті оқу орны арқылы ғылыми мағлұмат беріп, адамның танымын, білімін,
дағдысын, дүниеге көзқарасын жетілдіру процесі; қоғам мүшелерінің мәдениетін дамытудың
негізгі шарты; мақсаты - қоғам мүшелерінің адамгершілік, интектуалды, мәдени дамуында және
олардың денесінің дамуында, кәсіптік біліктілігінде жоғары деңгейге қол жеткізу болып
табылатын тәрбие мен оқытудың үздіксіз процесі; жүйеге келтірілген білім, іскерлік дағды және
ойлау тәсілдері көлемін меңгеру процесі мен нәтижесі. Білімділіктің басты өлшемі - білімнің
жүйелілігі, ойлаудың жүйелілігі мен логикалылығы.

Менің ойымша, әлемде оңай жұмыс жоқ! Анамның жұмысында өте қиын, себебі, қалада
болған әртүрлі проблемаларды,қиыншылықтарды қарастырып, оларды шешу оңай іс емес!
Сондықтан да, мен 27 мамыр анамның жұмысына келіп, бір күн болса да көмек көрсеттім. 9-10
дейін мен қағаздарды орын-орындарына қойып, ең керек қағаздарды калдырып әкімшілікке
апардым! 10-13 дейіін мектепке бардық, мектепшілік жиналыс болды. 13-14 дейін түскі үзіліс
болды. Анам екеуіміз жұмыс туралы сөйлесіп, тамақтандық , 14:30 бізге тағы бірнеше қағаз келді,
сол қағаздарды 18:00-ге дейін қарастырып,папкаларға салдық. 18-ден бастап 19-ға дейін эксель
бағдарламасында жұмыс кестесін құрастырдық. Сонымен қатар,анамның жұмысында 1 күн өтті,
анам маған ризашылығын білдірді! 19:20 үйге бардық! Анамның жұмысы қиын болсада,маған өте
ұнады!

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Байжанова Томирис 9 «В» сынып
Эссе «2 апта ауылда»

Ауыл – біздің кіндік қанымыз тамған жер. Заман бастау алған жер десек кем емес. Әр ата-
ана балалық шағы осы ауылда өткен. Ауыл адамның өмірін мәнді етеді. Жыл өткен сайын ауыл
қадірі азаяды. Сол себептен оның алдын алу керек. Біздің әрқайсымыздың туып өскен жерімізбен
үздіксіз байланысы бар. Ол қайда болмаса да, әрқашан өз туған жеріне тартылады. Мысалы, біздің
мектепте оқыған бір кітап болған. Сюжет бойынша адам Францияға келіп, бір суретшіні кездеседі.
Сол суретші суреттерді көрсеткенде оның оқиғасын тарихын туралы айтқанда көзі жас тиеді.
Себебі, бұл суреттер оның туған жерін туралы болыпты. Осылай, адам қайда жүрмесе де, туған
жерін сағынатын болады.

Менің ойымша, әр адамның екі отаны бар: кіші және үлкен. Кішісі – бұл біз туған ауыл
немесе қала, көше бола алады. Ал үлкені ол біздің қазіргі өмір сүріп жатқан мемлекет. Туған жерді
сүю және қорғау керек. Менің туған ауылым, бәрі таныс және жақын, әр жасыл жапырақ, әр бұта,
жылтырған өзенде өткен балалық шақты еске түсіреді. Есіл – менің туған ауылым.

Әр жаз күндері біз ауылға көлікпен барып тұрамыз. Бала кезімде барлық балаларды
ауылдағы ата-әжелеріне жіберіп жататыны есімде, көпшілігі барғысы келмейтін, бірақ мен ауылға
баруға әрқашан қуаныштымын. Мен жаздың көп бөлігін сергектік, таза ауа бар жерде өткіздім.
Таңертең атамен сиырды жайылымға апарып тастағанда, әжем сүтті сүзетін, ал мен оған
көмектесіп, үй шаруасына қолқабыс болатынмын. Ата-әжеге көмектесіп, достармен ойнадым.
Күні бойы серуендеп, ауылдың тіршілігіне араласып менің уақытым тез өтті. Біз отбасымызбен
үнемі барып, ата-әжеммен ағайын-туысқандарымызға көмектесіп тұрамыз.

Назарбаев зияткерлік мектептеріндегі жазғы тәжірибе жобасы оқушыларға патриоттық рух
артады, бойымызда жерге, қоғамға деген құрмет пайда болады, себебі бұл біздің туып өскен
жеріміз. Сонымен қатар қарапайым халықпен қарым қатынасқа жасап, үлкенге құрмет, кішіге ізет
деген нақыл сөздерді жете түсіне бастайды екенсің және коммуникативті дағдыларымызды да
арттыра түсеміз. Жалпы біз өзіміздің туып өскен жеріміздің тарихын танимыз. Оған деген
сүйіспеншілігіміз арта түседі.

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі
Булат Индира 9 «В» сынып
Эссе «2 апта ауылда»

Екі апта ауылда атты жазғы тәжірибемді мен анамның балалық шағы өткен Шаян ауылын
зерттеуге алдым. Ауыл - облыс орталығы - Шымкент қаласынан солтүстікке қарай 110 км жерде,
Шаян өзенінің оң жағын ала орналасқан. Анам әрқашан өз ауылы туралы жылы айтып тұрады.
“Әсем табиғаты, таза ауасы таң қаларлық! Менің осы жерде өткізген бақытты сәттерім мәңгілікке
жадымда қалды”- дегенді жиі естіп тұрамыз. Өзім де осы ауылға ыңғайы келіп жатса жиі барып
тұрамын. Бірақ, карантиндік жағдайдың кесірінен ауылға баруды қазір шектегенмен, биылғы
жазда тәжірибені өту сәті түсті. Мен ауылдағы атам мен әжемнің үйінде сиырдан сүт алып, одан
балдай тәтті қаймақ ағызуды үйрендім, қозы-лақ пен қойды қалай бағу, күту керек екенін білдім.

Жалпы мен бұл практиканың болғанына өте қуаныштымын. Себебі нақты осы тәжірибе
арқылы мен ауыл өміріне етене жақын араластым, ауылда тұратын ағайындардың күнделікті
тіршіліктерін көрдім және ол оңай нәрсе емес екенін түсіндім. Негізінде жазғы тәжірибе өз туған
еліміздің алуан түрлі жерлерін білуге, жалпы Қазақстанымыз туралы түсініктерімізді кеңейтуге
мүмкіндік береді.

Менің ойымша, осы жазғы тәжірибелер Назарбаев Зияткерлік мектептерінің негізгі
жобалары болып қалыптасуы басты идеясы – өсіп келе жатқан болашақ ұрпақтың бойында
патриоттық рух, еліне деген сүйіспеншілік пен салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпын құрметтеуге үйрету
болып табылады.

Келесі жолы мен әжемнің және әкемнің туған ауылын зерттеуге алатын боламын. Бұл
практика маған көптеген қызықты сәттер мен эмоциялар берді. Келесі жазда да жазғы тәжірибені
қызықты өткізетініме сенімдімін!

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі
Елубай Ілияс 9 «А» сынып
Эссе «2 апта ауылда»

Мен Елубай Ілияс Мағжан Жұмабаев шаңырағының 9 А сынып оқушысы өз жазғы
тәжірибемді Солтүстік Қазақстан облысы, Есіл ауданының Қарағай ауылында өткіздім, жалпы мен
сәті түсе қалса үнемі атам мен әжеме қонақтап барып тұрамын. Биылғы екі апта ауылда жазғы
тәжірибем алғашқы сәттен ақ өте қызықты басталды. Мен барған күні атам мен әжем ет асып қарсы
алды. Ал содан кейін кешкісін атам күнделікті қандай жұмыстар атқаратынымды жақсылап
түсіндірді, ал мен оның барлығын күнделігіме жазып отырдым. Екінші күні ауылдағы ағайын-
туысқандарыммен кездестім, ауылдың тіршілігі жайлы сұрадым. Нағашы атам мен әжемнен
ауылдың тарихы жайлы сұрап, ақпарат жинақтадым. Кешкі уақытқа қарай ауылды аралап,
ауылдың тұрмыс-тіршілігін бақылап, зерттеулер, жазбалар жасадым. Кейбір жұмыстар біраз
уақытқа созылатын. Күннің астында жұмыс істеу киынға соқты. Әсіресе, аулада өсіп тұрған шиені
жинау көп уақытты алды. Сағат 8-де мал келетін, соны қарсы алып, жем беріп қамау менің
жұмысым еді. Одан басқа апамның бақшасы бар. Күнде кешке бақша суару міндетім болатын.
Кейінірек таңертең ерте тұрып, картоптың шөбін жұлудан бастадым. Жұмыстың ерте
басталатынын естіп, мен ерте жаттым. Себебі, күн ысып кетпеу керек еді.

Сонымен қатар, атамның үйінде семіртуге қойған қойлары бар. Оларға үш мезгіл шөп, жем
беру керек болатын. Сонымен қатар атам қой қырқуды үйретті. Он бес шақты қой қырықтық. Қаз,
тауық балапандарын жемдеп, суарып отырдым.

Кешке аула сыпырып қоятынмын. Демалуға да уақыт болды. Кешке ауыл жастарымен
футбол ойнаушы едік. Екінші жұма соңында тәжірибе бойынша фотоларды жинақтадым. Тәжірибе
кезінде түсірілген бейнероликтерді монтаждадым. Қалаға келген соң тәжірибе бойынша эссе мен
күнделікті толтырып, жұмысымды аяқтадым.

Бір нәрсені түсіндім, ауыл өмірі оңай емес, қаладағыдай, бірақ адам өзіне ауылдың тыныс-
тіршілігі арқылы көп тәрбие алады екен. Мен үшін ауылдағы екі жұма өте әсерлі болды.

Петропавл қаласы химия – биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Эссе «Он күн ата-ана жұмысында»
Исин Рамазан, 11 «А» сынып

Бүгінгі қоғам эпидемиологиялық жағдайға байланысты қиындықтарды бастан кешіруде.
Әлеуметтік мәселелердің артуы оның әсері болып табылады. Пайда болған мәселені шешу үшін
қоғамға қызмет ету салалары өз қызметін бірнеше есе арттыруда. Сондықтан, ата-ана жұмысында
он күн жазғы тәжірибе барысында полиция қызметкерлерінің жұмысын зерттедім.

Учаскелік полиция қызметкерлері жұмысы жергілікті тұрғындармен тығыз байланысты.
Олар аудан немесе қала аумағындағы тұрғындардың құқықтарының қадағалауын реттейді, яғни
мәселелердің туындауы кезінде қажетті шараларды қолданып, ҚР Конституциясы негізінде
мәселені шешеді.

Олардың нақты жұмыс уақыты болмағандықтан, кенеттен болған жағдайға жедел назар
аудару үшін әрдайым дайын болуды қажет етеді. Мысалы, демалыс күндерінде заңға қайшы
келетін іс-әрекетті байқаған кезде араласып, өз қызметіне оралады. Бұл полиция қызметкерлерінің
өз қызметіне толығымен арнағаны, олардың демалысқа қарамастан, өз істерін іске асыратыны
таңқаларлық.

Полиция қызметкері болу үшін көптеген қасиеттерге ие болу қажет. Ең алдымен, саланың
маманы болып атану үшін қажетті мекемені бітіру қажет. Мәселен, Окленд бөлімшесінде жұмыс
істейтін Лерон Армстронг 26 апта бойы білім алды. Мекемеде әскери дағдыларды жетілдіріп,
жұмыс істеу принципін үйретті. Қасиеттерге көшетін болсақ, патриоттық, ұқыптылық бірінші
орында тұрады. Сонымен қатар, коммуникативті дағдыларға ие болу қажет.

Қорытындылай келе, полиция маманы мемлекеттің әлеуметтік тыныштығын сақтаудағы
қызмет атқарып, қоғамның дамуына өз үлесін қосады.

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі
Тоқтар Махаббат 8 «В» сынып
Эссе «2 апта ауылда»

Тақырыбы: «Ауыл өмірі адамды рухани тұрғыдан қалай өзгерте алады?»

Ауыл-алтын тұғырымыз бен бесігіміз, кезінде ата-бабаларымыз, батырламырымыз алғаш
кіндік кесіп, ананың бесік жырындай тәтті балалық шағымыз өткен туған жеріміз. Ауыл өмірі-таза
ауамен, жусанның жұпар иісімен, ағаш бөктерінің шайқалғандығымен, желдің гууілдегенімен,
ауыл балаларымен бірге ойнаған кездерімен, қаз-үйрек балапандарының щиқылдағанымен,
үйімізден шыққан ыстық бауырсақ, табананның иісімен сипатталады. Ауыл-қазақ халқының
тұрмыс-тіршілігі, қайнар көзіне айналған мәдениетін, салт-дәстүрлерін, ғұрыптарын сақтап қалған
кең даламыз деп білеміз.

Ауыл өмірі адамды рухани тұрғыдан өзгерте алады, байыта алады. Себебі, ауыл өмірі-
жанның тыныштығы, ауыл өміріне сіңіп кеткен әрбір адам бойында бостандық сезімін сезіне
алады, аңғартады. Сонымен қатар ауыл өмірі адам бойында өз еліне, туған жеріне деген
патриоттық, сүйіспеншілік, еңбекқорлық, ізгілік, құрмет сияқты бойында қасиеттерді
қалыптастырады.

«Екі апта ауылда» деп аталатын жазғы практика да балалардың бойында осындай қасиеттерді
қалыптастырып, ауыл тұрғындарының өмірін жақсарту мақсаттарын меңзейді. Мысалы, мен
Сұлукөл ауылында екі апта өткізу арқылы өзіме керемет әсер алумен қатар, ауыл өмірімен терең
танысып, қалған жазғы демалыс күндерімді ауылда өткізуге дайын болдым. Мен малға дұрыс
күтім жасап, тағам өнімдерін жасауға үйрендім.

«Ауылдас, ауылдаспен қауымдас»-демекші, ауыл тұрғындары әрдайым татулықта,
бірлестікте өмір сүреді әрі біреуі қиын жағдайға душар болса, қалғандары оған көмектесуге әзір
болатынын, үлкенге құрмет көрсетудің қаншалықты маңызды екендігін қарияның төрде отыруы,
асар жасау, ерулік беру, жылу жинау сияқты қазақ халқының салт-дәстүрлері күнделікті өмірде
кездестіре аламыз. Сонымен қатар ауыл тұрғындары баланы болашақта шыдамды, төзімді азамат
болсын деген ниетпен жастайынан аттың үстінде жүруді үйретеді.

Тоқсан ауыз сөздің толықтай түйініне келетін болсақ, ауыл өмірі-адам баласының бойында
жақсы қасиеттерді дарытып, рухани және физикалық тұрғыдан дамытады деген тұжырыммен мен
толықтай келісемін.

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі
Жамбул Анелия 10 «А» сынып
Эссе «2 апта ауылда»

Мен «Екі апта ауылда» жазғы практикасын Солтүстік Қазақстан облысы, Қызылжар
ауданы, Семипалатное ауылында өткіздім. Осы ауыл Есіл өзенінің бойында орналасқан. Оның
тұрғындары көбінесе мал және егін шаруашылығымен айналысады, себебі ауыл маңында
көптеген қолдануға жарамды жайлаулар мен егін егілетін жерлер бар. 2009 жылы ауылда 293
адам, яғни, 148 әйел адам және 145 ер адам өмір сүрген. Ауыл халқының күнкөріс көзі болып
отырған ерекше кәсіп түрлеріне тракторшы, дәрігер, малшы, комбайншы, егінші, орманшы,
қойшы және тағы басқалары жатады.

Мен өзімнің практикамды ата-апамның үйінде өткіздім. Олар өмір бойы Семипалатноеда
өмір сүргендіктен, ауыл олар үшін үй болып саналады. Бес баласын саздан аяққа тұрғызып,
жақсы білім беріп, қазір олар 15 немерелерінің қызығын көріп жүр.

Он күн бойы мен үй шаруашылығының әр түрлі қызықты да қиын істерін атқарып
отырдым. Таңертең таң атқан соң ұйқыдан оянып, қойлар мен сиырларды жайылымға жеткізу
үшін қорадан шығарып тұрдым. Сосын әрқашан құстарға арнайы жем беріп, су тасыдым. Үйде
Апама үй шаруашылығымен айналысуға көмек көрсетіп жүрдім. Атамның бағында шие мен
картоп өседі, сондықтан оларды арамшөптен қорғау үшін таң атқанша дейін тазалау керек, ал
шиені құрт-құмырсқалар бүлдірмеу үшін арнайы тыңайтқыштарды себу қажет. Күндіз көбінесе
ауланы жинап, қаз балапандарын бағып жүрдім. Кешке қарай оларға су мен жем беріп тұрдым.
Сағат сегіз болмағанша дейін сиырлар мен қойлардың қамауларына жем дайындап қойып,
кешкі сегізде оларды қарсы алдым. Содан соң апама сиырларды саууға көмектесіп, сүттен
қаймақ жасауға үйрендім.

Қорытындылай келе, осы жазғы тәжірибе мен үшін өте пайдалы әрі қызықты өтті. Мен
апа мен атамның күнде атқаратын мол еңбегін өз көзіммен көріп, оларға деген үлкен алғыс пен
құрметімді білдірдім. Шынымен де, қала өмірі мен ауыл өмірі бүгінгі күндері өткен ғасырларға
қарағанда анағұрлым анық ерекшеленеді. Келесі жазғы практика осы жылғыдан да қызықты
өтсін деп үміттенемін.



Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі
Жадігерова Гульназ 7 «С» сынып
Эссе «2 апта ауылда»

Мен жаздың екі аптасын ауылда өткіздім, бұл туралы аздап айтқым келеді, бірақ алдымен
жаз туралы сөйлескім келеді. Жаз-ТМД елдерінде 3 айлық демалыс кезеңі және бұл уақытта
оқушылар, сондай-ақ көптеген қызметкерлер отбасымен немесе достарымен уақыт өткізу арқылы
өз міндеттерінен демалады. Дәл осы уақытта олар бәрін ұмытып, жай көңіл көтереді.

Ал, тақырыпқа келетін болсақ, мен биыл жазда 2 апта уақытымды ауылда өткіздім. Барсам,
ауылда көктің, топырақтың иісі аңкып тұр ғой, шіркін! Бұлай тым көп уақыт, ауылда біраз
болмаған шығармын. Күйбелең тіршілік әрдайым қалада ғой, достарың бар, қыдырасың, ауылда
не қыламын деп көп бармайтынмын. Сөйтсем, ауылда қызу тіршілік, істейтін нәрсе табылады екен
ғой. Таң атқаннан салқын болсын деп, су сеуіп ауланы бір сыпырып аламыз. Одан қалса күн
ысымай арамшөпті теріп аламыз(қызанақ жеу керек қой). Күн ысымай демекші, кімде-кім
оңтүстіктің ауа-райын білсе, сол адам мені жақсы түсінеді. Мен малға көп қарадым деп айта
алмаймын. Барынша тырысып бақтым, сонда да сескеніп тұрамын, бірінші келгенде сасып тұр
жуындырып аламын ба деп едім, жездем рұқсатын бермеді. Сонымен анда-санда әйтеуір шөбін
салып тұратыным бар. Мен үйде тазалыққа жауап бердім. Сыпырып, жинап, ауладағы қызанақ,
бұрыштың жанындағы арамшөпті жұлдым да жүрдім, жұласың қайта өсіп кетеді, тез өседі екен
өздері, бұл да бір еңбек екен ғой деп қалдым. Ауылда ең ұнататыным даладағы қара қазанға піскен
тағам, қайсыбірі болсын дәмді ғой, кешке аулаға шығып соны жеп отырамыз, рақат-ай!

Айта берсең көп, дегенмен бұл менің есімде қалар бақытты да, еңбегі мол шағым болды деп
есептеймін.

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі
Әбілмәжін Асхат 7 «В» сынып
Эссе «2 апта ауылда»

Мен Әбілмәжін Асхат Жомартұлы «2 апта ауылда» практикасын өз туған жерім Құмтөккен
ауылында өттім.

Жаздың жайдары күндерінің бірі. Ауылда қойкезек деген болады. Сол кезек бүгін менің
үйіме келген болатын. Таң ата ерте тұрып, қойларды жайылымға шығаруға дайындалдым. Таңғы
ас ішіп, киініп далаға шықтым. Көше үйлерінің барлығы қойларын шығарғанда менде оларды
айдап, таңғы таза ауамен, самал салқын желмен жайылымға кеттім. Қойлар жайылымды
сағынғандай асыға жүгіріп кете берді. Мен және итім екеуіміз олардың арттарынан асықпай
бардық. Менің итім яғни күшігімнің есімі - Ақтан. Қойларға көз салса шөпті рахаттана жеп
жатады. Түске жақындағанда қойлар ауылға қарай бұрыла бастады. Оларды айдап ауыл маңына
әкелдім. Қойлар тойып алған соң біраз жатып демалады. Мен үйге келіп, қойлар кешке қарай
тұрғанша ауладағы кішкене жұмыстар мен картоп бақшасына бармақ болдым. Оған дейін құм
және топырақпен шелекті толтырып, маңайдағы ойық, шұңқырларды жаптым. Түскі астан кейін
аздап демалдым. Демалғанда жатып немесе ұйықтап емес, жазғы тапсырма ретінде берілген
кітаптарды оқып немесе хоббиім сурет салып, ән тыңдап демаламын. Содан соң үйдің алдым
сыпырып, заттарды, құрал жабдықтарды жинадым. Кейін қора маңайын да сыпырдым.

Енді бақшаға барып, арамшөптерді жұлып, картоп түптерін түптеп, суару керек болды.
Бақшада ең бірінші шөптерді жұлдым. Осыдан кейін картоптарды түптедім. Аптап ыстық ұзаққа
созылғандықтан жердің құнары кетіп, құрғап қалыпты. Сондықтан картопты суардым.

Үйге кешке жақын мал келуге жақындағанда келдім. Ауыл ішінде жүрген атымды тауып,
ұстап алып, сырларды үйге әкелу үшін әкеліп қойдым. Сиыр табыны жайылымнан ауылға
жақындағанша сәбіз, қияр, қызанақ, ағаш, гүл егілген бақшаны суардым. Қорадағы бұзауға шөп
бердім.

Атты жүгендеп мініп сиырдың алдынан шықтым. Оларға жеткенше шауып бардым. Менің
атымның есімі - Ақ боз ат. Атқа отырғанда одан қорыкпау керек. Жылқы малы өте сезімтал
болғандықтан адамның қорыққанын сезіп, сізге бағынбауы мүмкін. Сиыр келген соң қойды көшеге
кіргіздім. Әр үй өз қойларын бөліп алу үшін көшеге шығады.

Мал қамап болған соң ауыл балалары футбол ойнайды. Мен сонда барып футбол ойнаймын.
Үйге келгенде кешкі ас ішеміз.

Осы қызықты жұмыстармен, тапсырмалармен, көңілді оқиғалармен ауылдағы жай ғана
қарапайым бір күн аяқталады.

Бұл жерде мен ауылда өткізген тек бір күнімді ғана сипаттап бердім. Ауыл тіршілігі күйбең
болғанымен, берер тәжірибесі, үйретер дүниесі өте көп. Ауылда қаланың у-шуынан демалып
келеміз, бойымызға күш-жігер жинаймыз. Осындай жұмыстарды істеу ер балалар үшін өте
пайдалы. Мен «2 апта ауылда» практикасын сәтті өттім деп сенемін.

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі
Жасұлан Бақтияр 7 «В» сынып
Эссе «2 апта ауылда»

Мен жобаны Солтүстік Қазақстан облысы, Тимирязев ауданындағы Докучаево ауылында
өттім. Мен осы практиканы бау-бақша байланысымен жасадым. Саяжай мен танысып, жоспар
жасадым. Зерттеу нысаным – құлпынай жидегі болатын.

Бақшада көптеген қызанақ, қияр, пияз секілді көкіністер, шие, таңқурай бұталары мен алма-
алмұрт ағаштары өседі. Олардың ішінен мені құлпынай жидегі қызықтырды, оған қатысты
зерттеулерге кірістім.

Құлпынай - раушангүлдер тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдіктер. Гүл
сабақтары жапырақтардан биік орналасады, гүлі ақ, дара жынысты. Жемісі – жидек, тәтті.
Мамырда гүлдеп, шілдеде жеміс береді.Біріншіден, менің тәтем оның өсіруне байланысты өзінің
тәжірбиесін мен әдістерін баяндам, одан кейін мен ғаламтордың көмегімен көптеген сайттар мен
форумдар арқылы өзімнің жеке білімімді арттырдым. Мәліметтің бәрін талдап, жұмысқа кірістім.
Алғашында жидектер мен бақшаның жалпы жағдайы керемет болған жоқ, сондықтан жұмыс көп
болды. Құлпынайды күту өте маңызды. Ол үшін тыңайтқыштарды өсіру, суару, жапырақтардың
бір бөлігін алып тастау керек, ол топырақтың босатылуын қамтиды.

Қорытындылай келе, Докучаево ауылында өте сапалы, жемісті он төрт күндік әлеуметтік
жобаны толықтай өттім. Кішкентай құлпынай, басқа да көкөністерді, жеміс-жидектерді өсіру
үлкен еңбекті, шыдамдылықты, төзімділікті талап етеді. Осы қасиеттерді бойына жинай білген,
күтім жасаған адам ғана өз еңбегінің жемісін көреді. «Қыстың қамын жазда ойла» демекші,
Өсірген жеміс-жидектеріміз бізге қыс бойы азық болады. Осы уақыт аралығы мен үшін өте қызық
болған. Еңбектің наны тәтті деген сөздің мағынасын түсіндім.

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Эссе «Бір күн ата-ана жұмысында»
Аканов Назар 7«B» сынып

Мен «Бір күн ата-ана жұмысында» практикасын Уразбаева Елизавета Амеровнамен, яғни
әжеммен бірге өттім . Әжем «Мирас» балабақшасында тәрбиеші болып жұмыс жасайды. Ол «Мирас»
балабақшасында 10 жыл тәрбиеші болып жұмыс жасайды, ал жалпы еңбек өтілі 25 жыл.

Тәрбиеші ол оқу-тәрбие мекемелерінде балалармен тәрбие жұмысын жүргізуші. Мектепке
дейінгі мекемелерде, балалар үйінде, мектеп-интернаттарда, кәсіптік-техникалық оқу орындарында,
кәмелеттік жасқа толмаған тәртіп бұзушылардың еңбек колонияларында тәрбиеші тағайындалады.
Тәрбиеші тәрбиеленушілердің күнделікті оқу-тәрбие жұмысын, демалыс уақытын ұйымдастырады,
көпшілік-мәдени жұмыстарын жүргізеді. Тәрбиеші педагогикалық оқу орындарында даярланады.

«Мирас» балабақшасы жайлы қысқаша ақпарат беруді жөн көріп отырмын, балабақша 2011
жылы ашылды. Ол екі қабаттан тұрады, он екі топ бар 230-250 балалар тәрбиеленеді. Осы балабақша
тек қазақ балаларға арналған емес, басқа да ұлт өкілдеріне арналған. Жұмыс тәртібі жағынан мектеп
екі ауысымда жұмыс істейді. Бірінші таңғы 7-ден 1-ге дейін, ал екінші түскі 1-ден 6-ға дейін жұмыс
жасайды. Балабақша бір аптаның ішінде 5 күн оқиды. Бір күнде көп нәрсені үйрену мүмкін
болмайды, өйткені уақыт аз, бірақ балабақшадағы бір күндік жаттығу барысында мен балалар бір-
біріне ұқсамайтынын және бір-біріне ұқсамайтынын түсіндім, сонымен қатар мен мұғалімнің
жұмысы өте қиын, өйткені кейбір балалар қыңырлығымен ерекшеленеді және олармен байланыс
орнату өте қиын, сондықтан сіз барлық балаларды қарауыңыз керек, өйткені егер оларға бірдеңе
болса, сіз оған жауап бересіз. Күннің аяғында мен қатты шаршағаным соншалық бірден ұйықтап
қалдым. Осының өзінен бұл жұмыстың қиын екендігін, үлкен жауапкершілікті талап ететіндігін
түсіндім.

Қортындылай келсек, әр жұмыс өзінше маңызды, бірақ тәрбиешінің жұмысы бәріне маңызды,
егер ол болмаған болса, онда ата-анаға өте қиын болар еді . Мен де бұл күнді ешқашан
ұмытпайтынымды айтқым келді және бұл маған тек жағымды эмоциялар сыйлады, сол күннен бастап
мен адам еңбегін одан әрі бағалай бастадым.

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Эссе «Бір күн ата-ана жұмысында»
Ермек Қайсар 7 «В» сынып

Бүгін мен әпкемнің жұмысына бардым. Менің әпкем мектепте мұғалім болып жұмыс істейді.
Жұмыс күні сағат таңғы 9-дан басталды. Маған осы күнді әпкемнің жұмыс орнында өткізу өте
қызықты болды. Мұғалімнің жұмысы оңай болып көрінгенмен, қазір мен осы жұмыстың
қаншалықты қиын екендігін түсіндім. Кішкентай оқушыларға сабақ беру, олардың сынып
жұмыстарын тексеру, бағаларын қою деген сияқты мұғалімдердің тағы да алуан түрлі шаруалары
бар. Бұл да мұғалідерге оңай тимейді. Тіптен қазір жазғы каникул басталып, төртінші тоқсанның
аяқталып жатқандықтан, мұғалімдердің үстіне одан да көп жұмыс төгіледі. Мысалы:
оқушылардың жылдық бағаларын қою, жазғы мектепте балаларға тақырыптарды түсіндіру,
табельдарды толтыру және тағы басқа. Көптеген оқушылар мектептен алған ноутбук, роутер және
планшет сияқты гаджеттарды қайтарып жатты. Білім сапасын арттыру және пандемия, шектеулері
кезеңінде жіберілген білім олқылықтарының орнын толтыру мақсатында, жазғы мектеп ашылды.
Және бұл мектепте жазғы мектеп басталып кетіп еді. Мұғалімдер онлайн өткен тақырыптарды
оқушыларға қайтадан түсіндіріп жатқан еді. Кейде осы жұмыстарды қашан, қалай бітіретіндігі
туралы ойлап, мұғалімдердің жұмысы қиын екендігін түсіне алдым.

Ұрпақ болашағы, халқымыздың келешегі қазіргі ұстаздардың қолында. Тәуелсіз ел атанып,
төбемізге ту тігіп, тіліміздің мәртебесі артып, әлемге атымызды танытып жатқан кезеңде ұлттың,
елдің болашағы-жас ұрпақ тәрбиесіне де мықты көңіл бөлінуде. Осы егеменді, тәуелсіз
Қазақстанда өркениетке бастар жолдың бастауы мектеп десек, мектептің басты тұлғасы, жүрегі-
мұғалім.

1 күн ата-ана жұмыс орнында. Мен НЗМ мектебінің 7 сынып оқушысы Ермек Қайсар 26-шы
мамыр күні мен “1 күн ата-ана жұмыс орнында” жобасын жүзеге асырдым.

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Эссе «Бір күн ата-ана жұмысында»
Смагулов Мирас 7 «В» сынып

Назарбаев Зияткерлік мектебінде жазғы демалыстарда «Бір күн ата-ана жұмысында» деген
практика өтеді. Мен 29 мамырда тәтем - Узакова Гульбану Далабаевнаның жұмыс орнынында осы
практиканы өттім. Тәтем «Тайга» атты сауда базарында сатушы болып жұмыс істейді. Нақтырақ
айтсақ, ол 17 жыл бойы бірнеше фирмалармен саудаға түсіп, түрлі-түрлі тәттілерді сатады.

Менің ойымша, осы жазғы практика балаларға олардың болашағын,арманын, мамандығын
дамытуға және оларға қол жеткізу керектігіне көмек береді. Мен осы практика арқылы өте көп
жақсы кеңестер түсіндім. Тәтемнің жұмысында әр түрлі фирмалардан көп тәттілер бар. Осы
барлық тәттілерді мен жинап, орнына қойдым. Жаңа келген тауарларды жақсылап тексеріп, рет
ретімен қойдым. Барлық тәттілерді жинаған кезде қоқыстар пайда болды. Қоқыстарды қоқыс
жәшігіне тыстадым. Мен сатып алушылардын таңдауын жылдам қанағатандырдым. Себебі мен
қай сөрелерде кәмпиттер мен піспенандар бар екенін білдім. Бұрын мен күнделікті тұтынатын
тәттілердің қалай бөлінетініне көп көңіл бөле бермейтінмін. Менің ойымша, осындай жұмысты
тек пысық, икемді адамдар ғана атқара алады. Шынымды айтсам, жұмыс барысында бастапқы
кезінде тұтынушылардың сұранысын қалыптастыруға үлгермедім. Бірақ ол үшін бар күшімді
салып барынша көмектесуге тырстым.

Қорытындылай келе, тәжірибе маған адамдармен қалай қарым-қатынас жасау керектігін
білуге мүмкіндік берді, сонымен қатар алынған тауарларды ұқыпты ұстауға және олармен жұмыс
істеуге үйретті. Сондай-ақ, қызмет ету саласындағы жұмысшыларды құрметтеуге олардың еңбегін
сыйлауға баулыды.

Эссе «2 апта ауылда»
Жанайдар Мадиар 7«А» сынып
Петропавл қаласы химия – биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Назарбаев Зияткерлік мектебінің жазғы тәжірибелерінің бірі «2 апта ауылда» тәжірибесінен
өттім. 11-24 шілде аралығында мен Жамбыл ауылына әжеме бардым.

Ауыл өмірі қалалық өмірден ерекшеленеді, өйткені ауылда адамдар өз күндерінің қалай
өтетінін байқамайды. Бірінші күндері мен үйді жинауға көмектестім, менің әкем отын жинады, ал
менің анам тамақ дайындауға көмектесті. Таңғы ас кезінде біз бүкіл отбасымызбен күнімізді
жоспарладық. Әдетте барлық жұмысымыз түстен кейін басталатын, сондықтан мен түскі асқа
дейін демаламын, егер де көмек керек болған жағдайда қол ұшымды созамын. Келесі күндері біз
мал шаруашылығымен айналыстық, сиырларды, қойларды, жылқыларды, қаздарды бақтық. Келесі
күндері тамақ дайындадық, қонақтарды қарсы алдық және де ата-бабалар аруағына құран
бағыштадық. Қонақтар кеткеннен кейін біз тауға көтерілдік. Таудың басында әдемі көрініс
ашылды және де бидай егілген үлкен алқаптар көрінді. Таудан менін ауылым өте кішкентай болып
көрінді. Таудың басында өте көп тастар және мүк болды.

Мен осы жазда ауылға келгеніме өте қуаныштымын. «Екі апта ауылда» тәжірибесі маған
ауылдағы өмір туралы түсінік берді. Ауылда тұру үшін көп күш пен табандылық қажет. Осы
тәжірибенің арқасында менде ауылға деген көзқарасым өзгерді. Келесі жолы мен ауылда ұзақ
болғым келеді және менің ауылым туралы көбірек ақпарат алғым келеді.

Эссе «2 апта ауылда»
Даирова Фатима 7«А» сынып
Петропавл қаласы химия – биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Менің есімім Даирова Фатима, мен Назарбаев Зияткерлік мектебінің 7 «А» сыныбының
оқушысымын. Сонымен жетінші сынып оқушысы ретінде мектептегі соңғы күндерімді өткізіп,
көптен күткен жаз да келіп жетті. Сыныптастарымның кейбірі дәстүр бойынша бірден туған
ауылына, туыстары мен әжелеріне барса, тағы біреулері еліміздің күн шуағы жылы жаққа демалуға
аттанды. Қалғандары өзін-өзі дамытуға және жай демалуға уақыт бөліп, өз қаласында қалуды
таңдады. Өкінішке орай осыған дейін ауылға ұзақ мерзімге баруға мүмкіндігім болмап еді, ал осы
практиканы орындау барысында осындай мүмкіндік туды. Ауылдағы атмосфера қаладағыдан
мүлде өзгеше. Мен сіңліммен жайлауға серуендеуге шыққанда, өзімді өте жақсы сезіне бастадым.
Біз онда үш сағаттай болдық, жай серуендеп сөйлестік. Қайтып келгенде барлық қонақтардың
көшеде жиналып, небір нәрсені талқылап билеп жатқанын байқадық.

Бұл тәжірибе әр жазда өткізіледі және бастапқыда бұл маған аса қажет болып көрінбеді,
керісінше, тек уақытты алады деп ойладым. Бірақ орындай бастағанда өте қызықты екенін және
туыстарыма жұмысты жеңілдететінін түсіндім. Осылайша мен өз уақытымды босқа өткізбей, өзіме
де, өзгеге де пайдамды тигіздім. Осы тәжірибе арқылы мен өз басымдықтарымды қайта
карастырдым. Осыған дейін бос уақытымды әлеуметтік желілерде өткізсем, ауылда үнемі далада
жүріп, қызықты әрі пайдалы дүниелермен айналыса бастадым.

Біріншіден, таңертең әр түрлі ұсақ-түйек жұмыстарды жасау үшін ерте тұру керек, ал кешке
қарай малды қайтаруға көмектесу керек. Екіншіден, бақшаны күн сайын суару да менің міндетімде
болды. Қалада мен көгалдандырумен сирек айналысамын, сондықтан әр түрлі өсімдіктерге күтім
жасауды үйрену мен үшін тың әрі қызықты жұмыстардың қатарында болды. Сонымен қатар,
қонақтармен кездесу ережелеріне де назар аудардым. Қала дәстүрлері ауылғыдан сәл өзгеше
екенін байқауға болады.

Ақырында, мен бұл тәжірибенің өзіме көп пайда тигізгенін айтқым келеді. Мен өзім үшін
көптеген маңызды нәрселерді түсіндім. Олардың ең бастысы – жақсы демалу үшін өте әдемі
жерлерге барудың қажеті жоқ, күннің батуын далада қарсы алу да жеткілікті. Мен келесі жылдағы
практиканы асыға күтіп, мен үшін қызық әрі қымбат адамдармен кездесуді тағаттана тосамын.

Эссе «2 апта ауылда»
Мартемьянова Томирис 8 «Е» класс
Назарбаев Интеллектуальная школа
химико-биологического направления города Петропавловска

Я проходила свою летнюю практику «2 недели в ауле» в онлайн формате. Было сложно
понять, как устроена жизнь в ауле, когда ты не находишься там. Однако, благодаря подробным
рассказам моей бабушки и просмотрам семейных альбомов я смогла узнать больше о жизни в ауле.
Также я позвонила своей тете, задала пару вопросов о жизни местных жителей. Аул, в который я
должна была поехать, называется Николаевка, находится он в Есильском районе, Северо-
Казахстанской области.

Раньше я считала, что жизнь в ауле скучная и однообразная, но после услышанных историй
о детстве моей мамы и тети, я поменяла свое мнение. Я сняла видео о проделанных действиях и
поиске информации.

После всего этого мы с мамой и бабушкой приготовили манты и баурсаки, как в деревне. У
нашей семьи есть семейный рецепт, благодаря которому блюда получаются очень вкусными и
сочными. Я научилась готовить эти блюда и даже угостила своих друзей.

Летняя практика «2 недели в ауле» дала мне возможность познакомиться с жизнью в ауле.
Думаю, что она помогла мне узнать больше нового о моих родственниках и близких людях. Я рада,
что прошла эту практику, так как смогла понять всю радость жизни в ауле.

Эссе «2 апта ауылда»
Мухаметкулов Ерасыл 7«А» сынып
Петропавл қаласы химия – биология бағытындағы

Назарбаев Зияткерлік мектебі

Жаз басталды. Осы жаз мезгілінде біреулер табиғатқа шығады, біреулер жылы жаққа ұшып
кетеді, ал біреулер жазда ата-әжесіне барады. Ауылдағы әжеміздің үйінде өткізген жаз, демалыс
өзіндік атмосфераға ие, қызықты сәттерге толы болады. Мысалы, көлде жүзу, таза ауада серуендеу
және туыстарға көмектесу. Ал күн батқан соң құрбы-құрдастармен ойнап, уақытты көңілді өткізе
аламыз. Мен жазғы демалыстың 14 күнін Өзбекстан еліндегі Солдатский ауылында тұратын
әжеммен бірге өткіздім.

«2 апта ауылда» – Назарбаев Зияткерлік мектептебінің әрбір оқушысы өтуі тиіс жазғы
тәжірибе. Бұл тәжірибенің басты мақсаты балалар дәстүрлерін жоғалтпай, қазақ тілін ұмытпауына
септігін тигізу болып табылады. Көпшілік бұл қажет емес деп ойлауы мүмкін, бірақ мен үшін олай
емес. Өйткені мен туыстарымды 2 жыл көрмедім, енді осы тәжірибе арқылы оларға барып, бірге
уақыт өткізу мүмкіндігін пайдаланғым келеді. Әжемнің үйіне келген соң бірден балалық шағым
есіме түсті. Әжемнің тандырда піскен ыстық нанының иісі бірден балалық шағыма апарғандай
болды. Бірінші күні мен ауылда жай жүріп, туыстарыммен сөйлестім. Ал келесі күні ауыл
тұрғындары немен айналысатынына қызығушылық танытып, біле бастадым. Олар көбінесе мал
шаруашылығымен айналысады екен. Қалған күндері футбол ойнап, тауықтарға жем шаштым,
атама қораның жұмыстарын істеуге көмектестім. Тәжірибе барысында есте қалған сәттердің бірі –
тауға, Чарвак су қоймасындағы демалыс аймағына барған кезіміз. Біз көлікпен 2 сағат жол жүріп,
мекендеген орнымызға жеттік. Толық күнді сол жерде өткіздік. Оның бассейні мен жеке асханасы
және бөлек тапшанды жалға алып, демалдық. Күннің ыстығына, жолдың ұзағына шыдап келіп,
бірден салқын суына сүңгіп кеттім. Керемет демалыс мені тамаша әсерге бөлеп, ұзақ уақытқа
жадымда сақталып қалды.

Осы жолғы тәжірибе маған ерекше ұнады. Мен көп уақыт көрмеген туыстарыммен бірге
жақсы уақыт өткіздім. Сондықтан ата-анаммен ақылдасып, келесі жылы да сол жерге барамын
деген шешім қабылдадым.

Эссе «2 апта ауылда»
Буйтекова Тахмина, 8 «Е» класс
Назарбаев Интеллектуальная школа
химико-биологического направления города Петропавловска

Практику «2 апта ауылда» я проходила у своей тети в селе Саты, которое находится в
Райымбекском районе, Алматинской области. Главная цель моей практики- ближе познакомиться
с жизнью в сельской местности.

При прохождении данной практики я отметила много плюсов для себя. Во- первых,
натуральные, экологически чистые продукты: масло, молоко, сметана, яйца, овощи и фрукты - это
все свое. Питаться своими уже проверенными продуктами полезнее и вкуснее. А также ты
добываешь это сам: доишь корову и собираешь яйца. Поэтому вдвойне приятно.

Во-вторых, конечно же, свежий воздух и сближение с природой. Начинаешь замечать
незначительные детали и оберегать их: целебные травы, деревья, ягоды, животные и насекомые,
живущие своей жизнью. Природа всегда была другом человека.

В-третьих, это люди. Люди очень легко идут на контакт. Молодежь не поглощена
смартфонами, у них много других развлечений: прогулки не велосипеде, спортивные игры на
свежем воздухе

В-четвертых, общение с родственниками. Так как расстояние от города до деревни большое,
пожилым людям всегда длинная дорога дается нелегко. Вот выпала возможность повидаться с
дальними родственниками и пообщаться.

Данная практика дает понять ценность природы и ее красоту. Нужно беречь и ухаживать за
ней, а данные ею дары использовать со смыслом. Также не терять время попросту, обогощать свои
знания в различных сферах. В течение этих двух недель мне понравилось гостить у родственников.
Я научилась новому, жила в доме без удобств, помогала готовить, сблизилась с моими
родственниками, общалась с тетей. Думаю, что это лето я провела с пользой для себя!

Эссе «2 недели в ауле»
Головина Амина 8 «Е» класс
Назарбаев Интеллектуальная школа
химико-биологического направления города Петропавловск

В этом году я уже второй раз проходила школьную практику «2 недели в ауле». Место
прохождения я не изменила и продолжила углубляться в тонкости сельского хозяйства в родном
селе Леденево, в котором проживаю уже порядка десяти лет. Данное село находится в
Мамлютском районе на расстоянии восьмидесяти километров от города Петропавловск и в сорока
километрах от районного центра.

Жизнь в селе для меня обыденная, но все же я никогда не считала её легкой. Несмотря на то,
что я всю жизнь прожила в селе, понимаю, что невозможно быть максимально приспособленным
к таким условиям, ведь каждый год жителей деревень настегают новые трудности и сам «титул»
- «сельский житель» содержит в себе множество умений и знаний, которыми в основном владеет
уже более старшее поколение в силу своих прожитых лет и опыта.

Запись практики я решила отложить на июль, так как посчитала это идеальным временем для
записи самого интересного в деревне, так как в это время созревают ягоды, появляются грибы, да
и погода обещала быть хорошей.

Свою практику я решила провести в привычном для себя ритме. Я выполняла домашние
обязанности и скрашивала их путешествиями на природу и новыми увлечениями. Ежедневно я
поливала огород, делала уборку в доме, кормила птицу и кроликов. Кролики-моя отдельная
любовь, мне очень нравится ухаживать за ними и смотреть как они растут, многое в этом деле, мне
знакомо благодаря папе, с которым вместе мы и занимаемся кролиководством.

Как вы уже поняли, животных я люблю, но еще больше я люблю природу, поэтому не только
во время практики, но и всё лето, проведённое в деревне, я часто выбиралась на велопрогулки в
лес, на поля, ездила за ягодами. Мама часто становилась инициатором этих поездок, и мы вместе
ездили за грибами. С дедушкой мы ездили на рыбалку.

Немаловажную роль в моей практике сыграло волонтерство, я решила организовать курс по
9кумалак для детей, как и планировала на прошлой практике. Дети с радостью знакомились с
новой для себя игрой и некоторые даже захотели самостоятельно продолжить изучение. Так же я
посетила пожилых жителей деревни и помогла им с бытовыми делами.

В общем данная практика стала для меня очень насыщенной, я научилась новому и закрепила
уже имеющиеся умения. Я в очередной раз поняла, насколько трудна жизнь в селе. Но все же
наравне со сложностями это очень интересно. Село имеет множество вариантов как активного, так
и пассивного отдыха, которые не знакомы городским жителям.

Практика «2 недели в ауле» - одно из лучших идей Назарбаев Интеллектуальной школы, она
не просто позволяет ученикам почувствовать себя в новой обстановке, но и развивает любовь к
малой родине, прививает полезные привычки и умения. Так же эта летняя практика сближает с
природой, учит находить общий язык с новыми людьми и позволяет провести время с родными
проживающими в ауле.

Эссе «2 апта ауылда»
Шарипбаева Асима 7«А» сынып
Петропавл қаласы химия – биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Осы жолғы жазғы практиканы мен Ақмола облысының Целиноград ауданында орналасқан
Қосшы ауылында өткіздім. Павлодар облысында дүниеге келіп, бірден Нұр-Сұлтан қаласына
көшіп келгендіктен, ауылға баруға мүмкіндік көп туа бермейді. Соңғы рет ауылда 4 жыл бұрын
болдым.

Қаладағы көліктердің және бензиннің иісінен кейін ауылдың таза ауасы бірден сезіліп,
тынысымды ашқандай болды. Біріншіден, мен ауылды зерттеуге бардым, балалар ойнайтын
қараусыз қалған үйлер көп екенін аңғардым. Олардың көпшілігі қазақша сөйлесе, шамалы бөлігі
ғана орыс тілінде сөйлейді екен. Үйде мен үнемі орысша сөйлеймін және қазақ сыныбында
оқығаныма қарамастан, менің қазақшам олардікінен нашар болды. Бірақ сонда да мен аз уақыттың
ішінде олармен жақсы қарым-қатынас орнатып, араласып кеттім, көбімен әлі де байланыстамын.

Ауылдағы атамның үйіне кірген сәтте бәрі кішкентай кезімдегідей болғанына таң қалдым.
Атам маған үйдің айналасында қалай және не істеу керегін көрсетіп, бақшаны қалай суаратынын
түсіндірді. Күн сайын мен таңертең ерте тұруға, кешкілік уақытымен жатуға, үй жұмысына
көмектесуге дағдылана бастадым. Маған көршілерге мал бағуға көмектесу ұнады. Осыған дейін
уақытымның басым бөлігін үйде ұялы телефоннан бас алмай өткізгендіктен болар, мал бағып,
ауылдың жұмысын істеу маған қызық болды. Сондай-ақ малды бағуды үйренгеннен кейін мен
жануарлардан бұрынғыдай қорықпайтын болдым. Тағы бір қызығы маған қолмен кір жуып, тамақ
дайындау да ерекше ұнады. Екі апта бойы мен бақшаны суардым және арамшөптерді жұлдым.

«Екі апта ауылда» практикасын қорытындылайтын болсақ, мен аз ғана уақыттың ішінде көп
нәрсені үйрендім деп айта аламын. Басында басқа өмір ағынына үйрену қиын болғаны рас, осы
уақытта мен ауылда тұрудың қаншалықты қиын екенін түсіндім. Мен бұл практиканы жақсы
нәтижемен аяқтағаныма қуаныштымын және келесі жылғы демалысты асыға күтетін боламын.

Эссе “Ата-ана жұмысында бір күн”
Ахмалишева Аруна 7 ”А” сынып

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Жұмыс біздің өміріміздің ажырамас бөлігі болып табылады. Жұмыссыз адамдар үмітсіз
болады. Адамдардың жұмыс істеуінің жалғыз себебі ақша емес. Көптеген мамандықтар уақыт өте
келе дамуы керек. Мысалы, мұғалімдер, дәрігерлер, суретшілер, композиторлар ұзақ уақыт жұмыс
істемесе, олар өз шеберліктерін жоғалта бастайды. Олар жұмыс істеген кезде өздерінің
шығармашылық қабілеттерін дамытады және қоғамда өз орнын алады.

Шынымды айтсам, көптеген адамдар үшін жұмыс тек табыс көзін білдіреді. Көп адамдар
өздерін және отбасыларын асырау үшін жұмыс істейді. Соның салдарынан олар көп жұмыс істеп,
тығыз жұмыс кестесіне де шыдайды. Бұл, әрине, жаман. Өйткені адам өзі ұнатқан жұмыспен
айналыспаса, ерте ме, кеш пе оның салдары біліне бастайды. Ал өз жұмысын шынымен ұнататын
адамдар әрқашан бақытты болып көрінеді. Олар жаңа идеяларды зерттеуге уақыт бөліп, күні бойы
жұмыс істей алады. Ал сүйікті ісімен айналыспаған адам жаппай назар мен құрметті ғана емес,
сонымен бірге өзін-өзі бағалауды да жоғалтуы мүмкін. Негізінде, бұл адамдар үшін жұмыссыздық
жойқын болып табылады. Сондықтан адам өзінің сүйікті ісін анықтап, сол бағытта табыс көзін
таба алады.

«Ата-ана жұмысында бір күн» тәжірибесі бізге болашақ мамандығымызды белгілеп,
таңдауға мүмкіндік береді. Бұл тәжірибенің басқа артықшылықтары да бар. Мысалы, практика
барысында ата-анамызбен көбірек уақыт өткізіп, олардың күнделікті жұмысымен жақынырақ
таныса аламыз. Ата-анасының ізін қуып, жолымен жүруді қалаған балаларға таңдауының дұрыс
немесе бұрыс екеніне көз жеткізуге де мүмкіндік бар.

Мен практика кезінде әкемнің жұмысына бардым. Ол «ASHSTROY» компаниясында еңбек
етеді. Маған осы компанияның қызметкерлерін тыңдау, сондай-ақ, оның қайда екенін көру өте
қызықты болды. Сонымен қатар, компания туралы көбірек білу үшін мен кәсіпорын директорымен
сұхбаттасуды шештім. Жұмыс жайлы нақты сұрақтар қою арқылы өзім үшін қажетті және қажет
емес дүниелерді іріктеп, басымдықтарын салыстырдым. Осылайша, бұл мамандықтың мен үшін
қызық емес екеніне, болашақта өз ісімді сүйіп істеуім үшін басқа жұмысты таңдауым керек екеніне
көз жеткіздім. Бұл тәжірибе маған осы жағынан үлкен көмегін тигізді.

Эссе «Возьми ребенка на работу»
Каиркеновой Дильназ 8 «Е» класс
Назарбаев Интеллектуальная школа
химико-биологического направления г. Петропавловск

На мой взгляд, работа учителя очень важна, но она очень трудоемкая и включает в себя очень
много требований. Поэтому я выбрала этот вид деятельности для своей практики, которую я
проходила в Воскресеновской средней неполной школе.

Школа, в которой я проходила практику небольшая, но она является началом первых
ступенек к знаниям детей, проживающих в данном населенном пункте. Именно здесь работает моя
тетя учителем биологии, и по совместительству школьным психологом и социальным педагогом.
Помогая ей, я познакомилась с несколькими видами деятельности, что для меня было очень
полезно знать.

В первую очередь, это работа преподавателя. Так как я проходила эту практику после
окончания учебного года, мне не удалось понаблюдать со стороны за проведением интересного
урока биологии. Но мне дали возможность почувствовать себя на месте другого учителя. Я с
удовольствием приняла на себя роль помощника вожатого и провела ряд занятий, таких как
утренняя зарядка и игры на свежем воздухе. На первый взгляд эти задания не составят тяжкого
труда, но для их проведения нужно собрать и организовать деятельность учащихся во внеурочное
время, а это не так легко. Таким образом, я осознала, что важно не только иметь хорошие знания
о своем предмете, но и иметь связь с детьми.

Проходя практику, также я смогла увидеть, как психолог должен доступно доносить
информацию для детей школьного возраста о важных темах, например, о насилии, что как раз-
таки и является одной из обязанностей школьного психолога. Увидев это, я поняла, что, как и для
учителя так и психолога важно уметь доносить информацию, использовать различные приемы для
привлечения внимания детей.

Проходя эту практику, я убедилась в том, что для работы учителя необходимо обладать
множеством качеств, благодаря которым работа преподавателя должна побуждать детей к
активности и новым знаниям.

Эссе «Возьми ребенка на работу»
Касенова Мадина 8 «Е» класс

Назарбаев Интеллектуальная школа
химико-биологического направления г. Петропавловска

27 мая 2021года я прошла практику «Возьми ребенка на работу»
у своей тети Алтынай. Она работает в ТОО "Таймас", основанном в 1997 году главным
бухгалтером.
Профессия «Бухгалтер» существует с давних времён. Бухгалтер – это специалист по
бухгалтерии, который должен вовремя и правильно уплатить налоги, отчитаться перед
государственными органами, клиентами и партнёрами организации, отследить состояние
счёта предприятия и привести баланс к единому показателю. Эта профессия является одной
из важных, потому что без бухгалтера невозможно существование любой компании, так как
каждая организация должна отслеживать все выполненные хозяйственные операции.
Бухгалтер- незаменимый помощник начальства. Мне эта профессия показалась интересной
и познавательной, ведь сама я люблю математику и все, что с ней связано.
Эта профессия также опасна, так как в случае неверного расчёта, неправильного
вычисления, выпишут штраф, санкцию, выговор, увольнение.
Но я попыталась ощутить каково это быть бухгалтером, посетив работу своей тети. Она
с радостью приняла участие не только в практике, но и в обучении. Она в подробностях
описывала все тонкости профессии бухгалтера. Тогда я поняла что для этой профессии, как
и для любой другой нужен человек, который будет ответственным, усидчивым,
организованным, будет уметь слушать и запоминать все, что ему говорят, должен уметь
сосредоточить свое внимание на работе, ведь как писала раннее за одну ошибку в расчетах
или в цифрах будут плохие последствия. После обучения мы приступили к практике. Внеся
несколько документов в компьютер, я почувствовала некий страх, ведь думала что
пропустила один ноль или еще что-то в этом духе, но по ее словам я справилась на отлично.
После такой практики, я почувствовала ответственность к работе и любовь к своему труду,
ведь ничего так не радует как хорошо проделанная работа.

Эссе “Ата-ана жұмысында бір күн”
Даирова Фатима 7 ”А” сынып

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Әлемде жүздеген түрлі мамандық бар, сондықтан өзіңе қажеттісін таңдау аса қиын. Өйткені
сенің жаның неге жақын екенін түсіну үшін жай ғана жұмыс туралы оқу жеткіліксіз. Басқа да түрлі
мамандықтарды ұсынып, қарастыру қажет.

Менің ойымша, «Ата-ана жұмысында бір күн» практикасы осы жағынан көп көмегін тигізеді.
Орындау барысында оқушы өзі үшін жаңа нәрсені жасауға мүмкіндік алып, ата-ананың және
ересек адамның еңбегін көбірек түсіне алады және өзі үшін қорытынды жасай алады. Тәжірибені
қай жерде өткеніміз емес, осы бір күн уақыттың ішінде қандай жұмыс атқарып, нені түсінгеніміз
аса маңызды.

Менің осындай түрдегі бірінші практикама анамның сіңлісі және менің тәтем, Даирова
Айжан Бауыржанқызының жұмыс орнына бардым. Ол өнер мектебінде, Назарбаев Зияткерлік
мектебінде және Оқушылар сарайында мұғалім болып жұмыс істейді. Жұмыс тәжірибесі 14 жылға
жақындады. Бара жатқан уақытымда мені онда не болатыны туралы ойлардың бірі де мазалаған
жоқ. Оның жұмысы туралы білгендігімнен болар, аздап болса да түсінігім болды. Келген кезде
кабинет бос болды. Әлбетте, жұмыс күні емес, бірақ менен 3-4 жас үлкен жасөспірімдер сабылып
бір бағытта жүріп жатты, әркімнің қолында суреттер болды. Кейінірек түсінгенімдей, маған осы
күні көркемсурет училищесін бітіру құрметіне орай балалардың диплом қорғауының куәгері болу
бақыты бұйырды. Яғни, өз өмірін шығармашылықпен байланыстыруға шешім қабылдаған
көптеген адамдарды көрген кездегі қуанышымды сөзбен айтып жеткізе алмаймын.

Тәтем мені өте жылы қарсы алды, біз алдымен кофе ішіп, ақыры қорғау өтетін үлкен залға
бет алдық. Басталуға шамамен он минут қалғанда барсам да, атмосфераға бірден ене алып,
кейбіреулердің кернеуін сезіндім, көпшілігі күткені анық, өйткені қазір 4-5 жылда үйреніп-білген
дүниенің нәтижесін көрсететін уақыт келді. Мен мұғалімдердің соңынан еріп, «әділ-қазылар
алқасынан» сәл алыстау отырдым. Сол кезде келесі үш сағатымды осы залда өткізетінімді білмеген
едім. Мен қанша таланттың куәсі болғанымды сөзбен айтып жеткізу мүмкін емес. Суреттер
алғашқы нұсқасымен бірге бірінен соң бірі түсіндірілді, біреулер суреттерінің пайда болу тарихын
айтса, енді біреулері өзінің дизайнын, компьютерлік графикасын, фотошоп көмегімен жасалған
суреттерін ұсынды. Олардың бірі тіпті ортағасырлық қазақ шабандоздарының стилінде өзі жасаған
шахмат мүсіндерін әкелді.

Мен осы практиканың барына өте үлкен рахмет айтқым келеді. Ол болмаса, мен өзім үшін
сонша жаңалық ашпас едім. Осындай ұзақ бақылаудан кейін менің де шығармашылықпен
айналысуға ынтам пайда болды, өз басымдықтарымды тағы бір рет қайта қарастырдым.

Эссе “Ата-ана жұмысында бір күн”
Муханов Дамир 7 ”А” сынып

Петропавл қаласы химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі

Назарбаев Зияткерлік мектебінде «Ата-ана жұмысындағы бір күн» практикасын өте
бастағанда мен оған скептицизммен қарадым, бірақ түрлі ақпараттарды іздеген кезде мен өз
қөзқарасымды өзгерттім. Өкінішке орай кейбір оқушылар ойын өзгертпей, практика керек емес
деп ойлап жатыр. Уақыт өте келе мен оның пайдасын түсіндім.

Біріншіден, практика ата-анамен жақындасуға мүмкіндік береді. Бүгінгі кезде бұл бала мен
ата-ананың басты мәселесі деп ойлаймын. Себебі ғаламтор, компьютер, смартфон және т.б
гаджеттар пайда болған сайын отбасылық қатынастар арасында алшақтық пайда бола бастады.
Сондықтан да ол өте маңызды.

Екіншіден, "Ата-ана жұмысындағы бір күн" практикасы балаға үлкен пайда әкеледі. Ол
жұмыс жалпы не екені туралы түсініп, болашақ мамандығын таңдауға көмек береді.

Менің ойымша, Назарбаев Зияткерлік мектебі өзінің оқушыларына уақыт бос жоғалтпау
және еңбекке үйренуге шақырады. Сонымен қатар жазғы практика ата-ананың жұмысы туралы
көбірек ақпарат алу мүмкіндігін береді. "Ата-ана жұмысындағы бір күн" практикасы арқылы мен
құс фабриқасындағы жұмыс тәртібі мен оның пайдасы туралы көп ақпарат біле алдым. Құс
фабрикасы - бұл диеталық жұмыртқа немесе құс етін өндіретін ірі фабрика. Құс фабрикалары
негізінен ірі қалалар мен өндірістік орталықтардың маңында орналасқан.

Қорытынылай келе, осы практика аралығында мен өгей әкемнің жұмыс орны, жұмыстың
маныздылығын, оның қызметі туралы білдім. Сонымен қатар құс фабрикасы туралы тереңдетіп
білдім. Жай сөзбен айтқанда, жазғы демалыста уақытты тиімді пайдаландым.