กาญจนาภิเษกวิทยาลัย ชางทองหลวง จัดขึ้นตาม แนวพระราชดําริในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราช กุมารี และเพื่อเปนฉลองพระเกียรติ เนื่องในมหามงคลวโรกาสที่ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงฉลองสิริราชสมบัติครบ ๕๐ ป เลขาธิการพระราชวัง นายแกวขวัญ วัชโรชัย ไดแตงตั้ง คณะกรรมการประกอบดวย ผูแทนจากสํานักพระราชวัง สํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ มหาวิทยาลัยศิลปกร กรมสงเสริมอุตสาหกรรม และสมาคม ผูคาอัญมณีไทยและเครื่องประดับ เพื่อจัดทําหลักสูตร ประกาศนียบัตร (ปวช.) ทั้งนี้กระทรวงศึกษาธิการไดประกาศ จัดตั้ง เมื่อวันที่ ๔ พฤษภาคม ๒๕๓๘ โดยไดรับพระราชทานพระ บรมราชานุญาตใหใชอาคารเครื่องสูงเดิม อาคารที่พักขาราชบริพารเดิม (อาคารเตง) และอาคารโบราณขางหมวดวรอาสน เปนอาคารเรียน รวม ๓ หลัง ในบริเวณพระบรมมหาราชวัง เปดทําการสอนเมื่อวันที่ ๙ มิถุนายน ๒๕๓๘ ระดับ ปวช. สาขาวิชาชางทองหลวง และสาขาวิชาวิทยาการเจียระไนอัญมณี ในปงบประมาณ ๒๕๔๒ วิทยาลัยไดขยายวิทยาเขตแหงที่ ๒ ขึ้นในพื้นที่ ๑๖ ไร เลขที่ ๒๙๙/๑ หมู ๕ ตําบลศาลายา อําเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม มีอาคารรวม ๔ หลัง ประกอบดวยอาคารอํานวยการ อาคารเรียนและปฏิบัติการ พรอมโรงอาหาร-หอประชุม อาคารที่พักครู-อาจารย เริ่มเปดดําเนินการตั้งแตปการศึกษา ๒๕๔๕
พันธกิจที่ 1 พัฒนาผูเรียนใหเปนคนดี มีคุณธรรม จริยธรรม ซื่อสัตย มีวินัย จิตอาสา ในสังคมบนความแตกตางของ วัฒนธรรม สูสังคมแหงการเรียนรูอยางยั่งยืน พันธกิจที่ ๒ ผลิตผูสําเร็จการศึกษาใหมีคุณภาพตามกรอบคุณวุฒิอาชีวศึกษา ดานชางทองหลวง อัญมณีและ เครื่องประดับ สามารถประยุกตใชในการปฏิบัติงาน เปนผูประกอบการอิสระและทํางานรวมกับผูอื่นไดอยางมีความสุข พันธกิจที่ ๓ พัฒนาหลักสูตรฐานสมรรถนะ หลักสูตรระยะสั้นฐานสมรรถนะ และการฝกอบรมวิชาชีพสอดคลองกับ การจัดการเรียนรูในศตวรรษที่ ๒๑ และขยายเครือขายความรวมมือเพื่อการจัดการศึกษาในระบบและ ระบบทวิภาคีกับหนวยงานทั้งในประเทศและตางประเทศ พันธกิจที่ 4 พัฒนาครู คณาจารยและบุคลากรทางการศึกษาใหมีสมรรถนะและจรรยาบรรณวิชาชีพมีทักษะการจัดการเรียนรู และการบริหารจัดการ โดยใชเทคโนโลยีที่ทันสมัยในยุคดิจิทัล เกิดผลสัมฤทธิ์อยางมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล พันธกิจที่ ๕ เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการโดยใชระบบบริหารงานคุณภาพ พัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศและ สรางภาพลักษณที่ดี เปนสถาบันแหงการเรียนรูดานการอนุรักษและสรางสรรคงานชางทองหลวง อัญมณีและ เครื่องประดับที่สามารถ พันธกิจที่ 6 สงเสริมและพัฒนา ดานนวัตกรรม สิ่งประดิษฐ งานสรางสรรค งานวิจัย และระบบการประกันคุณภาพการศึกษา ตามมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา
ผูบริหารและบุคลากรทางการศึกษา ชาย หญิง จํานวน ผูบริหาร 2 1 3 ขาราชการ ครู 7 9 16 พนักงานราชการ (ครู) 4 9 13 พนักงานราชการ ตําแหนง บริหารงานทั่วไป - 1 1 ลูกจางชั่วคราว ตําแหนง ครูพิเศษสอน - 2 3 ลูกจางชั่วคราว ตําแหนง ผูทรงคุณวุฒิ 1 - 1 ลูกจางชั่วคราว ตําแหนง เจาหนาที่ธุรการ 5 13 18 ลูกจางชั่วคราว ตําแหนง พนักงานขับรถยนต 3 - 3 ลูกจางชั่วคราว ตําแหนง พนักงานบริการทั่วไป 2 3 5 รวม 24 38 62
1. ประมาณการรายรับ 46,158,339 บาท ก. เงินรายได้(บกศ.) ยกมา 17,322,937 บาท - ยอดยกมาจากปีปัจจุบัน 4,683,137 บาท - คาดว่ามีรายรับในปีต่อไป 12,639,800 บาท ข. เงินงบประมาณ ปี2566 (ปีต่อไป) ที่คาดว่าจะได้รับ 28,835,402 บาท งบบุคลากร 5,771,810 บาท งบด าเนินงาน 13,373,379 บาท งบเงินอุดหนุน 6,558,763 บาท งบรายจ่ายอื่น 1,344,250 บาท งบลงทุน 1,787,200 บาท 2. ประมาณการรายจ่าย 20,010,470 บาท งบบุคลากร 6,207,480 บาท - ค่าตอบแทนพนักงานราชการ 3,725,880 บาท - ค่าจ้างชั่วคราว 2,481,600 บาท งบด าเนินงาน 7,043,280 บาท - ตอบแทน 820,000 บาท - ใช้สอย 934,512 บาท - วัสดุ 680,000 บาท - สาธารณูปโภค 1,605,000 บาท งบลงทุน 1,787,200 บาท - ครุภัณฑ์ห้องชุบ 1,787,200 บาท งบเงินอุดหนุน 4,972,510 บาท - ค่าหนังสือเรียน 2,866,000 บาท - ค่าเครื่องแบบ 1,361,350 บาท - ค่าอุปกรณ์ 745,160 บาท งบรายจ่ายอื่น 1,344,250 บาท 40,000 บาท โครงการจัดการศึกษาเรียนร่วมหลักสูตรอาชีวศึกษาและมัธยมศึกษาตอนปลาย(ทวิศึกษา) 45,850 บาท พัฒนารูปแบบและยกระดับคุณภาพศูนย์ซ่อมสร้างเพื่อชุมชน (Fix it center) 50,000 บาท 149,000 บาท ประมาณการรายรับ - รายจ่าย ปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 (ปีต่อไป) กาญจนาภิเษกวิทยาลัย ช่างทองหลวง โครงการส่งเสริมส่งเสริมการประกอบอาชีพอิสระในกลุ่มผู้เรียนอาชีวศึกษา โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช
โครงการเร่งประสิทธิภาพการสอนครูอาชีวศึกษา 189,600 บาท โครงการจัดหาบุคลากรสนับสนุนเพื่อคืนครูให้นักเรียน 117,600 บาท โครงการสร้างองค์ความรู้ทางการอาชีวศึกษาเพื่อถ่ายทอดเทคโนโลยี 20,000 บาท โครงการขับเคลื่อนความร่วมมือการจัดการอาชีวศึกษาระหว่างภาครัฐและเอกชน 116,200 บาท โครงการยกระดับการผลิตและพัฒนาก าลังคนให้ตอบสนองต่อความต้องการของประเทศ ค่าใช้จ่ายโครงการพัฒนาศูนย์ความเป็นเลิศทางการอาชีวศึกษา (Excellent Center) 200,000 บาท โครงการเสริมสร้างและพัฒนาศักยภาพครูและบุคลากรทางการศึกษา 72,000 บาท โครงการอาชีวศึกษาเพื่อคนพิการ 100,000 บาท 50,000 บาท โครงการพัฒนาสมรรถนะครูให้มีความเป็นเลิศและเชี่ยวชาญเฉพาะ(Excellent Teacher) 194,000 บาท โครงการตามแผนปฏิบัติการสถานศึกษา 8,843,240 บาท 3,970,700 บาท ตามรอยพระยุคลบาท ส ารอง บกศ.
กาญจนาภิเษกวิทยาลัยช่างทองหลวง งบปี เลขครุภัณฑ์ รายงานจัดซื้อครุภัณฑ์ประจำปี ลำดับ ชื่อครุภัณฑ์ ประเภทเงิน ราคา@หน่วย หน้า 1. งานประชาสัมพันธ์ 1 2566 7730-007-0008/662-001 ไมค์โครโฟนไร้สาย(แบบไมค์คู่) TOA WS-422-AS บำรุงการศึกษา 19,800.00 ไมโครโฟน Dual Wireless จำนวน 1 รายการ รวมแผนก 19,800.00 งานสื่อการเรียนการสอน 1 2566 5821-005-0007/662-001 จอแอลอีดีทีวี 75 นิ้ว LG รุ่น 75UQ8050PSB พร้อมติดตั้ง บำรุงการศึกษา 58,850.00 2 2566 5821-005-0007/662-002 จอแอลอีดีทีวี 75 นิ้ว LG รุ่น 75UQ8050PSB พร้อมติดตั้ง บำรุงการศึกษา 58,850.00 3 2566 5965-001-0013/662-001 ไมค์โครโฟรไร้สาย(แบบไมค์คู่) TOA WS-422-AS บำรุงการศึกษา 21,186.00 ไมโครโฟน Dual Wireless 4 2566 6730-007-0007/662-001 เครื่องมัลติมีเดียโปรเจดเตอร์ EPSON EB-W51 (4000 บำรุงการศึกษา 69,550.00 im/WXGA) พร้อมติดตั้ง 5 2566 6730-007-0008/662-001 เครื่องฉายภาพ 3 มิติ RAZR LX-560W Visualizer บำรุงการศึกษา 37,450.00 จำนวน 5 รายการ รวมแผนก 245,886.00 จำนวน 6 รายการ รวมทั้งหมด 265,686.00
กาญจนาภิเษกวิทยาลัยช่างทองหลวง งบปี เลขวัสดุคงทน รายงานจัดซื้อวัสดุคงทนประจำปี ลำดับ ชื่อวัสดุคงทน ประเภทเงิน ราคา@หน่วย หน้า 1. งานสวัสดิการนักเรียนนักศึกษา 1 2566 2090-004-0005/662-001 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 2 2566 2090-004-0005/662-002 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 3 2566 2090-004-0005/662-003 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 4 2566 2090-004-0005/662-004 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 5 2566 2090-004-0005/662-005 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 6 2566 2090-004-0005/662-006 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 7 2566 2090-004-0005/662-007 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 8 2566 2090-004-0005/662-008 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 9 2566 2090-004-0005/662-009 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 10 2566 2090-004-0005/662-010 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 11 2566 2090-004-0005/662-011 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 12 2566 2090-004-0005/662-012 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 13 2566 2090-004-0005/662-013 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 14 2566 2090-004-0005/662-014 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 15 2566 2090-004-0005/662-015 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 16 2566 2090-004-0005/662-016 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 17 2566 2090-004-0005/662-017 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 18 2566 2090-004-0005/662-018 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 19 2566 2090-004-0005/662-019 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 20 2566 2090-004-0005/662-020 เตียงนอน 1 ชั้น 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 4,253.25 21 2566 7105-013-0003/662-001 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 22 2566 7105-013-0003/662-002 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 23 2566 7105-013-0003/662-003 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 24 2566 7105-013-0003/662-004 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 25 2566 7105-013-0003/662-005 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 26 2566 7105-013-0003/662-006 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 27 2566 7105-013-0003/662-007 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 28 2566 7105-013-0003/662-008 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 29 2566 7105-013-0003/662-009 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 30 2566 7105-013-0003/662-010 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 31 2566 7105-013-0003/662-011 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 32 2566 7105-013-0003/662-012 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 33 2566 7105-013-0003/662-013 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30
กาญจนาภิเษกวิทยาลัยช่างทองหลวง งบปี เลขวัสดุคงทน รายงานจัดซื้อวัสดุคงทนประจำปี ลำดับ ชื่อวัสดุคงทน ประเภทเงิน ราคา@หน่วย หน้า 2. 34 2566 7105-013-0003/662-014 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 35 2566 7105-013-0003/662-015 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 36 2566 7105-013-0003/662-016 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 37 2566 7105-013-0003/662-017 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 38 2566 7105-013-0003/662-018 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 39 2566 7105-013-0003/662-019 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 40 2566 7105-013-0003/662-020 ที่นอนฟองน้ำอัดเสริมสปริงขนาด 3.5 ฟุต บำรุงการศึกษา 3,734.30 41 2566 7125-001-0005/662-001 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 42 2566 7125-001-0005/662-002 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 43 2566 7125-001-0005/662-003 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 44 2566 7125-001-0005/662-004 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 45 2566 7125-001-0005/662-005 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 46 2566 7125-001-0005/662-006 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 47 2566 7125-001-0005/662-007 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 48 2566 7125-001-0005/662-008 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 49 2566 7125-001-0005/662-009 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 50 2566 7125-001-0005/662-010 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 51 2566 7125-001-0005/662-011 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 52 2566 7125-001-0005/662-012 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 53 2566 7125-001-0005/662-013 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 54 2566 7125-001-0005/662-014 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 55 2566 7125-001-0005/662-015 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 56 2566 7125-001-0005/662-016 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 57 2566 7125-001-0005/662-017 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 58 2566 7125-001-0005/662-018 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 59 2566 7125-001-0005/662-019 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 60 2566 7125-001-0005/662-020 ตู้ล๊อคเกอร์แบบเดี่ยว บำรุงการศึกษา 4,403.05 จำนวน 60 รายการ รวมแผนก 247,812.00 งานส่งเสริมผลิตผล การค้า และประกอบธุรกิจ 1 2566 7220-001-0001/662-001 พรมปพื้นสีแดง ยาว 25 เมตร บำรุงการศึกษา 6,800.00 2 2566 9520-002-0002/662-001 เวทีสำหรับเดินแบบ 1.20x2.40 ม. เคลื่อนย้ายได้ บำรุงการศึกษา 8,500.00 3 2566 9520-002-0002/662-002 เวทีสำหรับเดินแบบ 1.20x2.40 ม. เคลื่อนย้ายได้ บำรุงการศึกษา 8,500.00 จำนวน 3 รายการ รวมแผนก 23,800.00 แผนกวิชาคอมพิวเตอร์กราฟิก
กาญจนาภิเษกวิทยาลัยช่างทองหลวง งบปี เลขวัสดุคงทน รายงานจัดซื้อวัสดุคงทนประจำปี ลำดับ ชื่อวัสดุคงทน ประเภทเงิน ราคา@หน่วย หน้า 3. 1 2566 7440-009-0001/663-001 เครื่องพิมพ์ปริ้นเตอร์ ยี่ห้อ แคนนอน รุ่น G2000 บริจาค 4,500.00 จำนวน 1 รายการ รวมแผนก 4,500.00 จำนวน 64 รายการ รวมทั้งหมด 276,112.00
แบบรายงานการติดตามผลผู้สำเร็จการศึกกาญจนาภิเษกวิทยาลัย ช่างทองหลวง จังหวัดนครปฐม วันที่ปรับปรุงข้อมูลล่าสุด 27 ธ.ค. 2565 วันที่ออกรายงาน 12 มิ.ย. 2566 ระดับ การศึกษา ประเภท วิชา สาขาวิชา ปีที่เข้า ศึกษา จำนวน แรกเข้า จำนวน ผู้สำเร็จ การศึกษา ติดตาม ได้ รองาน/ วางงาน หน่วยงาน ราชการ ปวช. ศิลปกรรม ช่างทองหลวง 2561 468 1 1 0 0 ปวช. ศิลปกรรม เครื่องประดับ อัญมณี 2562 232 148 148 0 0 ปวช. ศิลปกรรม ช่างทองหลวง 2562 33 27 27 0 0 ปวส. ศิลปกรรม ช่างทองหลวง 2563 23 16 16 0 0 รวม 756 192 192 0 0
กษา ปีการศึกษา 2564 เข้าสู่ตลาดแรงงาน พ.ศ. 2565 มีงานทำ ศึกษาต่อ รัฐ วิสาหกิจ ประกอบ อาชีพ อิสระ เอกชน อื่นๆ ตรง ตามวุฒิ ไม่ตรง ตามวุฒิ รายได้ เฉลี่ย/คน/ เดือน ตรงตาม สาขา ไม่ตรง ตาม สาขา รวม 0 0 1 0 1 0 9,000 0 0 0 0 9 118 0 113 14 10,099 8 13 21 0 1 12 0 13 0 10,461 7 7 14 0 0 0 0 0 0 0 16 0 16 0 10 131 0 127 14 9,853 31 20 51
ประวัติความเป็ นมาจังหวัดนครปฐม “นครปฐม” เป็ นอู่อารยธรรมสําคัญที่มีประวัติความเป็ นมายาวนานในแผนดินสุ ่ วรรณภูมิ จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ กล่าววา เมืองนครปฐมแต ่ ่ เดิมนั้นตั้ งอยูริมทะเล เป็ นเมื ่องเก่ าแก่ มีความ เจริญรุ่งเรืองมานับตั้ งแต่สมัยสุวรรณภูมิ และเป็ นราชธานีสําคัญในสมัยทวารวดี ในยุคนั้ นนครปฐมเป็ น แหล่งเผยแพร่อารยธรรมจากประเทศอินเดีย ซึ่งรวมทั้ งพุทธศาสนา นครปฐมจึงเป็ นศูนย์กลางของความ เจริญ มีชนชาติต่างๆ อพยพเข้ามาตั้ งถิ่ นฐานอยูเป็ นจํานวนมาก ต ่ ่อมาได้เกิดความแห้งแล้งขึ้นในเมือง นครปฐม เพราะกระแสนํ้ าที่ไหลผานตัวเมืองเปลี่ยนเส้นทาง ประชาชนจึงอพยพไปตั ่้ งหลักแหล่งอยูริมนํ ่ ้ า และสร้างเมืองใหม่ขึ้นชื่อ “เมืองนครไชยศรี” หรือ “ศรีวิชัย” นครปฐมจึงกลายเป็ นเมืองร้างมาเป็ นเวลา หลายร้อยปี จนกระทังพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู ่ หัว ขณะที่ทรงยังผนวชได้ธุดงค์ ่ ไปพบพระปฐม เจดีย์ และทรงเห็นวาเป็ นเจดีย์องค์ใหญ ่ ่ไม่มีที่ใดเทียบเท่า ครั้นเมื่อได้ครองราชย์ จึงโปรดฯ ให้ก่อเจดีย์แบบ ลังกาครอบองค์เดิมไว้ โดยให้ชื่อวา่ “พระปฐมเจดีย์” ทรงปฏิสังขรณ์สิ่งต่างๆ ในบริเวณองค์พระปฐมเจดีย์ ให้มีสภาพดี และโปรดฯ ให้ขุดคลองเจดีย์บูชาเพื่อให้การเสด็จมานมัสการสะดวกขึ้น ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยูหัว ได้เริ ่่มก่อสร้างทางรถไฟสายใต้ผา่ นเมืองนครปฐม ซึ่งขณะนั้นยังเป็ นป่ ารก พระองค์จึงโปรดฯ ให้ย้ายเมืองจากตําบลท่านา อําเภอนครชัยศรีมาตั้ งที่บริเวณ องค์พระปฐมเจดีย์เหมือนเช่นครั้งสมัยโบราณ ครั้งในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดฯ ให้สร้างพระราชวังสนามจันทร์เป็นที่เสด็จ แปรพระราชฐานและฝึกซ้อมรบแบบเสือป่ า โดยโปรดฯ ให้ตัดถนนเพิ่มขึ้นอีกหลายสาย รวมทั้งสร้าง สะพานเจริญศรัทธาข้ามคลองเจดีย์บูชาเชื่อมระหว่างสถานีรถไฟกับองค์พระปฐมเจดีย์ ตลอดจนสร้าง พระร่วงโรจนฤทธิ์ ทางด้านทิศเหนือขององค์พระปฐมเจดีย์และบูรณะองค์พระปฐมเจดีย์ให้สมบูรณ์ สวยงามดังที่เห็นอยู่ในปัจจุบัน และได้โปรดให้เปลี่ยนชื่อจากเมือง “นครไชยศรี” เป็ น “นครปฐม”
คําขวัญประจําจังหวัด "ส้มโอหวาน ข้าวสารขาว ลูกสาวงาม ข้าวหลามหวานมัน สนามจันทร์งามล้น พุทธมณฑลคู่ธานี พระปฐมเจดีย์เสียดฟ้า สวยงามตาแม่นํ้าท่าจีน“ ตราสัญลักษณ ตราประจําจังหวัดนครปฐม รูปเจดีย์องค์ใหญ่และมีมงกุฎติดอยู่ที่ พระปฐมเจดีย์ เจดีย์องค์ใหญ่ หมายถึง องค์พระปฐมเจดีย์ที่พระโสณะและพระอุตระได้สร้างขึ้น มงกุฎ หมายถึง พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ผู้ทรงอุปถัมภ์สร้างองค์พระปฐมเจดีย์ต่อเติม ให้ สูงใหญ่สง่างาม ตามที่ปรากฎอยู่ในปัจจุบัน จังหวัดนครปฐม ใช้อักษรย่อว่า "นฐ"