บทเรยี นสำเรจ็ รปู 1
กล่มุ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
สาระพระพุทธศาสนา หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 7 การบรหิ ารจติ และ
การเจริญปัญญา
ช้ันมธั ยมศึกษาปที ี่ 2
เลม่ ท่ี 3 เร่อื ง การสวดมนต์แปล แผ่เมตตา
นางสาวปรยี าวรรณ บญุ จะนะ
โรงเรยี นเทศบาล 3 บา้ นเหลา่
สงั กัดสำนักการศกึ ษา เทศบาลนครอดุ รธานี
ก
คำนำ
บทเรียนสำเร็จรูปเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อใช้ประกอบการเรียนการสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้
สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 กล่าวถึงสาระพระพุทธศาสนา
หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 การบริหารจิตและการเจริญปัญญา โดยจัดทำแยกออกเป็น 6 เล่ม
ประกอบด้วยเนื้อหาเกี่ยวกับความหมายของการบริหารจิตและการเจริญปัญญาประโยชน์ของ
การบริหารจิตและการเจริญปัญญา วิธีการปฏิบัติในการบริหารจิตและการเจริญปัญญา
การบริหารจิตตามหลักอานาปานสติ การคิดแบบปลุกเร้าคุณธรรม การคิดแบบอรรถสัมพันธ์
เปน็ ต้น
นักเรียนจะได้ศึกษาเนื้อหาความรู้ไปทีละน้อยตามลำดับ เล่มละ 4 กรอบ มีแบบทดสอบ
ก่อนเรียน - หลังเรียน และแบบฝึกหัดง่ายๆ ให้นักเรียนได้ฝึกทำ มีเฉลยในหน้าถัดไปเพื่อ
ตรวจสอบความถกู ต้อง
ขอขอบพระคณุ นางสาวอารรี ัตน์ นุตะภิบาล ผอู้ ำนวยการโรงเรยี นเทศบาล 3 บ้านเหลา่
ปรียาวรรณ บญุ จะนะ
สารบญั ข
คำนำ หน้า
สารบัญ ก
คำแนะนำสำหรับนักเรยี น ข
จดุ ประสงค์ ค
แบบทดสอบก่อนเรียน
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน 1
ใบความรู้ 2
กรอบที่ 1 4
กรอบท่ี 2 6
กรอบท่ี 3 6
กรอบที่ 4 8
แบบทดสอบหลังเรยี น 9
เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น 10
ตัวอย่างกระดาษคำตอบ 12
บรรณานกุ รม 14
15
17
ค
คำแนะนำสำหรบั นกั เรียน
บทเรียนสำเรจ็ รูปเลม่ นี้ จดั ทำขนึ้ เพอื่ ใหน้ กั เรียนศกึ ษาดว้ ยตนเอง นักเรียนจะ
ได้รบั ความรู้ ไดอ้ ่าน ได้ทำแบบฝึกหัด นกั เรียนควรอา่ นคำแนะนำกอ่ นศึกษา
บทเรียนและปฏิบัตติ ามลำดบั ดงั น้ี
1. ก่อนทน่ี กั เรียนจะศกึ ษา ควรทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี นก่อน นักเรยี น
ไม่ตอ้ งกังวลใจ ทำช้าๆ ไมต่ อ้ งรีบ ทำตามความเขา้ ใจของนกั เรียนเอง
โดยตอบคำถามลงในกระดาษคำตอบ อย่าขีดเขียนใดๆ ลงใน
บทเรียนสำเร็จรูปน้ี เสรจ็ แลว้ ตรวจสอบดูวา่ นักเรยี นไดค้ ะแนนเทา่ ไหร่
2. เร่ิมศึกษาตัง้ แตก่ รอบแรกเรียงไปตามลำดบั โดยไม่ข้ามกรอบใดกรอบหนง่ึ
3. อ่านเน้ือหาและคำถามอยา่ งชา้ ๆ ให้เข้าใจ คดิ ให้ดีแลว้ จึงตอบคำถาม
4. เม่อื ตอบคำถามเสร็จแล้ว จึงเปิดดูคำตอบในกรอบต่อไป เพ่อื ตรวจคำตอบ
วา่ ถูกหรือไม่ ถา้ ตอบถกู ก็ให้ทำกรอบตอ่ ไป
5. ถา้ ตอบผิดใหย้ ้อนกลับไปศึกษาขอ้ ความในกรอบทผ่ี ่านมาอกี ครัง้ หน่ึงให้
ทำความเข้าใจให้ดี แล้วจงึ ตอบคำถามใหม่
6. เมอื่ ศึกษาครบทุกกรอบแลว้ ใหน้ กั เรยี นทำแบบทดสอบหลงั เรียน
แล้วตรวจดเู ฉลยหนา้ ตอ่ ไป เปรียบเทยี บคะแนนก่อนเรียนและหลังเรียน
วา่ ตนเองมคี วามกา้ วหน้าเพยี งใด
7. นักเรยี นที่ดีตอ้ งซื่อสัตย์ต่อตนเอง ไมเ่ ปิดดูคำตอบกอ่ น
1
จุดประสงค์
ของการศึกษาบทเรียนสำเรจ็ รปู
หลังจากศกึ ษาบทเรียนสำเรจ็ รูป เร่ือง การสวดมนตแ์ ปล
แผ่เมตตา แล้ว ผูเ้ รยี นจะมีความรูค้ วามสามารถ ดังน้ี
1. นักเรียนบอกความหมายของการสวดมนตแ์ ปล แผ่เมตตาและ
ความหมายของการบรหิ ารจติ ไดถ้ ูกตอ้ งสามารถนำความรู้ทไ่ี ดร้ ับไปใชใ้ น
ชวี ติ ประจำวันได้
2. นักเรยี นวเิ คราะหป์ ระโยชนแ์ ละคุณค่าของการสวดมนต์แปล แผ่เมตตา
และความสำคัญของการบรหิ ารจติ เจริญปญั ญาได้อย่างมเี หตุผล
3. นกั เรยี นเห็นคุณคา่ การสวดมนต์แปล แผเ่ มตตา พรอ้ มประยุกตก์ าร
บรหิ ารจิตเจรญิ ปญั ญาใช้ในชวี ิตประจำวนั ไดอ้ ยา่ งเหมาะสม
เพอ่ื นๆ รู้ไหมว่าจุดประสงคท์ ่ีสำคัญ
ที่สุดของการสวดมนต์คือ ทำให้เจรญิ สติ
ทำให้จติ เกดิ สมาธิ จติ ใจสงบเป็นสขุ
2
แบบทดสอบกอ่ นเรยี น
1. จดุ ประสงคท์ ่ีสำคัญในการแผเ่ มตตาคอื ขอ้ ใด 4. . การสวดมนต์ แผ่เมตตามปี ระโยชน์อยา่ งไร
ก. เป็นการส่งความรักใหผ้ ูอ้ ่นื ก. สติและสมั ปชญั ญะ รตู้ วั อยกู่ ับปจั จบุ นั
ข. รจู้ ักเห็นอกเหน็ ใจผอู้ ื่น ข. จติ ฟุ้งซา่ น กระวนกระวายใจ
ค. เป็นการฝึกจิตใหอ้ อ่ นโยน ค. ปวดเมอ่ื ตามร่างกาย
ง. ถกู ตอ้ งถกู ขอ้ ง. สามารถระลึกชาตไิ ด้
2. ในบทสรรเสริญพุทธคุณ คำใดทแ่ี ปลวา่ “ผู้รู้ 5. ข้อใดกล่าวถงึ อานสิ งค์ของการแผเ่ มตตาไม่
ผตู้ ื่น ผู้เบกิ บาน” ถกู ตอ้ ง
ก. อะระหงั
ข. สุคะโต ก. รำ่ รวย
ค. โลกะวทิ ู ข. ตื่นเป็นสขุ
ง. พทุ ธโธ ค. หลักเป็นสขุ
ง. เทวดารกั ษา
3. บทสวดมนต์ใดขนึ้ ตน้ ดว้ ยคำวา่ “สพั เพ
สัตตา.......” 6. คำวา่ “โลกะวทิ ู”หมายความวา่ อยา่ งไร
ก. บทแผ่เมตตา ก.เปน็ ผูไ้ กลจากกเิ ลส
ข. บทสมาทานศีล ข. เป็นผไู้ ปแลว้ ดว้ ยดี
ค. บทนมัสการพระพุทธ ค. เป็นผูต้ รัสรชู้ อบได้ดว้ ยพระองค์เอง
ง. บทสรรเสรญิ คณุ พระรตั นตรยั ง. เปน็ ผ้รู แู้ จม่ แจ้ง
3
7. การสวดมนต์ แผเ่ มตตามปี ระโยชนอ์ ย่างไร 9. เหตใุ ดตอ้ งไหวพ้ ระสวดมนต์
ก. สตแิ ละสมั ปชญั ญะ รตู้ วั อยกู่ ับ ก. เพราะเกิดเปน็ คนไทย
ข. พอ่ แม่พาไหว้ จงึ ไหวต้ าม
ปัจจบุ ัน ค. การแสดงความเคารพตอ่ พระรัตนตรยั
ข. จติ ฟ้งุ ซา่ น กระวนกระวายใจ ง. เพราะหากไมไ่ หวอ้ าจะเกิดเร่ืองไม่ดีกับ
ค. ปวดเมื่อตามรา่ งกาย
ง. สามารถระลกึ ชาติได้ ตนเอง
8. การไหวพ้ ระสวดมนตน์ ิยมปฏิบัตใิ นชว่ งเวลา 10. บทสวด “สวากขาโต ภะคะวะตา ธมั โม นะมสั สา
ใด มิ
ก. ตอนกลางวัน ” เป็นบทสวดที่ระลึกถึงส่งิ ใด
ข. ตอนเช้าและกอ่ นนอน ก. พระพุทธ
ค. ตอนใดก็ได้ ข. พระธรรม
ง. ตอนร้สู กึ วา้ วุ่นใจ ค. พระสงฆ์
ง. พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์
เพอื่ นๆตอบถกู กขี่ ้อ
ลองตรวจคำเฉลย
หน้ำตอ่ ไปเลย!!!!!
4
เฉลย
1. ก
2. ข
3. ก
4. ค
5. ง
6. ก
ค7. เป็นยงั ไงบ้างคะ เพอื่ นๆ
ง ทำได้หรอื เปล่า?
8.
9. ก
10. ง
5
ทำไมเราต้องแปล
ความหมายของบทสวด
มนต์ด้วยละฮารท์
เพ่ือให้เราเกดิ ความรแู้ ละ
ความเข้าใจในการศกึ ษาและ
ปฏิบตั ยิ งั ไงละแซนด้ี
พวกเรากไ็ ปด้วยนะ ถา้ เพื่อนๆ
พร้อมแล้ว เราไปเรยี นรเู้ นื้อหาท่ี
สนกุ และความรู้ดๆี ด้วยกนั เถอะ!!
6
กรอบที่ 1
ใบความรู้
เร่อื ง การสวดมนตใ์ นการบรหิ ารจิตและเจรญิ ปญั ญา
ในการไหว้พระสวดมนต์เป็นการแสดงความเคารพต่อพระรัตนตรัยที่เราต้อง
ปฏิบัติให้พร้อมทั้งทางกาย วาจา และใจเพื่อให้เป็นการเสริมสร้างสติปัญญา
ผ้ทู ีป่ ฏบิ ตั ิเป็นประจำจะเกดิ สติสัมปชญั ญะ มีจติ เป็นสมาธิ ประณีตและ มี
คุณธรรม ทำใหค้ วามเห็นถกู ตอ้ งตามหลักของพระพทุ ธศาสนา
ในขณะทส่ี วดมนต์ ถือเป็นการบริหารจติ และเจริญปัญญาเบื้องต้น จะทำให้มีสติและ
สัมปชัญญะ รู้ตัวอยู่กับปัจจุบนั เสมอ การไหว้พระสวดมนต์ โดยมากนิยมทำในตอน
เช้าและก่อนนอน หรอื ทำก่อนท่ีเราจะฝึกสมาธิซ่งึ จะชว่ ยให้ผู้ฝึกจิตสงบ มีสมาธิ และ
ระลกึ ถึงคุณพระรตั นตรัย
เพอ่ื นๆ เหนื่อยกนั
หรือยงั ครับ อ่านต่อ
อกี นดิ นะครบั
อ่านตอ่ ท่ีหนา้ ถดั ไปเลยย
7
คำแปล บทสวดคำบชู าพระรตั นตรยั
เป็นบทสวดรำลึกถึงคุณพระรัตนตรยั ทัง้ สามประการ พระพทุ ธ พระธรรม พระสงฆ์ โดย
มีคำแปล ดงั น้ี
อะระหัง สมั มาสมั พุทโธ ภะคะวา พุทธัง ภะคะวนั ตัง อะภิวาเทมิ
พระผมู้ ีพระภาคเจ้า, เป็นพระอรหันตด์ ับเพลิงกิเลสเพลงิ ทุกข์สิ้นเชงิ ตรสั รู้ชอบได้โดยพระองค์เอง
สวากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม นะมสั สามิ
พระธรรมเป็นธรรมทพ่ี ระผมู้ ีพระภาคเจา้ , ตรสั ไวด้ แี ล้ว , ขา้ พเจ้าขอนมัสการ พระธรรม
สปุ ะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ สังฆัง นะมามิ
พระสงฆ์สาวกของพระผมู้ พี ระภาคเจ้า, ปฏบิ ตั ิดแี ล้ว ขา้ พเจ้าขอนอบน้อมพระสงฆ์
ถ้าเพื่อนๆศึกษากรอบ
เน้ือหาดีแล้ว เราไปทำ
แบบฝกึ หดั กันเลยย!!!
8
กรอบที่ 2
แบบฝึกหดั
คำชี้แจง : จงตอบคำถามตอ่ ไปนี้ (ขอ้ ละ 2 คะแนน)
1. การไหวพ้ ระสวดมนต์เปน็ บทสวดเพ่อื รำลึกถึงส่ิงใด
ตอบ.....................................................................................................................
2. การไหว้พระสวดมนต์ โดยมากนยิ มทำในชว่ งใด
ตอบ......................................................................................................................
การสวดมนต์ ถอื เป็นการบรหิ ารจติ และเจริญปญั ญาเบอื้ งตน้ ซง่ึ จะทำใหเ้ กิดผล
3. ดอี ยา่ งไร
ตอบ.......................................................................................................................
4. บทสวดระลึกถงึ พระรตั ยตรัย ขนึ้ ตน้ วา่ อยา่ งไร
ตอบ.......................................................................................................................
...............................................................................................................................
.....
5. สุปะฏปิ ันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ สงั ฆงั นะมามิ มคี ำแปลวา่ อยา่ งไร
ตอบ.......................................................................................................................
เฉลยอยู่หน้าถัดไปนะ
9
กรอบท่ี 3
เฉลย
1. ตอบ บทสวดรำลกึ ถงึ คุณพระรตั นตรัยทงั้ สามประการ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์
2. ตอบ การไหวพ้ ระสวดมนต์ โดยมากนิยมทำในตอนเชา้ และก่อนนอน หรือทำก่อนทเี่ ราจะ
ฝึกสมาธิ
3. ตอบ ทำให้มีสติและสัมปชญั ญะ รตู้ วั อยกู่ บั ปจั จบุ ันเสมอ
4. ตอบ อะระหงั สัมมาสัมพทุ โธ ภะคะวา พทุ ธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ
5. ตอบ พระสงฆส์ าวกของพระผมู้ ีพระภาคเจา้ , ปฏบิ ัตดิ แี ลว้ ขา้ พเจ้าขอนอบนอ้ มพระสงฆ์
ใบความรู้
เรื่อง บทแผเ่ มตตา
การแผ่เมตตา คือ การสวดมนต์เพอ่ื ทำให้จิตใจของเราสงบ บริสุทธ์ิ ให้จิตต้ังมั่นใน
ความปรารถนาดที ี่มใี หแ้ กต่ นเองและผู้อน่ื รวมถึงเพอ่ื อทุ ิศสว่ นบุญสว่ นกศุ ลให้กับ
สรรพสิง่ ทัง้ หลาย โดยส่วนใหญ่แลว้ บทสวดแผเ่ มตตาจะใช้สวดหลงั จากการสวด
มนต์ นง่ั สมาธิ หรือเปน็ บทสวดสดุ ทา้ ยหลังพธิ ีการทำบญุ ตา่ งๆ เพื่อสง่ ต่อสว่ นบุญ
ใหแ้ กผ่ อู้ ืน่
คำแปล บทแผ่เมตตา
สัพเพ สัตตา สัตว์ท้ังหลายท่ีเป็นเพ่ือนทกุ ข์ เกดิ แกเ่ จบ็ ตายด้วยกันทั้งหมดท้งั สนิ้
อะเวราโหนตุ จงเปน็ สขุ เปน็ สขุ เถดิ อย่าไดม้ เี วรแก่กันและกันเลย
อัพยาปชั ฌาโหนตุ จงเป็นสุขเปน็ สขุ เถดิ อยา่ ไดเ้ บยี ดเบยี นซ่งึ กันและกนั เลย
อะนีฆาโหนตุ จงเปน็ สขุ เป็นสุขเถดิ อย่าไดม้ คี วามทกุ ข์กายทกุ ข์ใจเลย
สุขี อตั ตานงั ปะริหะรันตุ จงมีความสุขกายสุขใจ รกั ษาตนใหพ้ น้ จากโรคภัยดว้ ยกนั
ทงั้ หมดท้ังสน้ิ เถิด
10
กรอบท่ี 4
แบบฝกึ หัด
คำชแี้ จง : นำคำที่กำหนดให้เติมลงในชอ่ งวา่ ง
อัพยาปัชฌาโหนตุ สัตว์ทั้งหลายทเ่ี ป็นเพ่อื นทกุ ข์ สุขี อตั ตานงั
อะเวราโหนตุ อย่าได้มคี วามทกุ ข์กายทุกขใ์ จเลย
สพั เพ สัตตา …………………………… เกดิ แกเ่ จ็บตายด้วยกันท้ังหมดทง้ั สิน้
ฌาโหนตุ
...................................... จงเปน็ สขุ เปน็ สขุ เถดิ อยา่ ไดเ้ บยี ดเบยี นซง่ึ กนั และกนั เลย
....................................... จงเปน็ สขุ เป็นสขุ เถิด อยา่ ได้มเี วรแกก่ ันและกันเลย
อะนฆี าโหนตุ จงเปน็ สุขเป็นสขุ เถดิ ………………………………………………………………
................................. ปะรหิ ะรันตุ จงมคี วามสขุ กายสุขใจ รักษาตนให้พน้ จากโรคภยั ดว้ ยกัน
ทั้งหมดทั้งส้นิ เถิด
เพ่ือนๆเติมเสร็จแล้วหรอื ยงั
ครับ ถ้าม่ันใจแล้ว เราไปตรวจ
คำตอบกนั !!
11
เฉลย
1. สตั วท์ ง้ั หลายทเ่ี ปน็ เพอ่ื นทกุ ข์
2. อพั ยาปชั ฌาโหนตุ
3. อะเวราโหนตุ
4. อย่าไดม้ คี วามทุกขก์ ายทกุ ขใ์ จเลย
5. สขุ ี อัตตานัง
เป็นยงั ไงบา้ ง ทำได้เต็มกัน
ทกุ คนเลยใช่ไหม
หมคี งุ ดใี จด้วยนะครบั
12
แบบทดสอบหลงั เรยี น
คำชี้แจง ใหน้ กั เรียนทำเครอ่ื งหมาย ทบั ตวั อกั ษร ก ข ค ง ทถ่ี ูกท่ีสดุ เพยี งขอ้ เดียว
เดยี ว
1. การสวดมนต์ แผเ่ มตตามปี ระโยชน์อย่างไร 4. เหตใุ ดตอ้ งไหวพ้ ระสวดมนต์
ก. สติและสัมปชญั ญะ รู้ตวั อยูก่ ับปจั จบุ นั ก. เพราะเกิดเปน็ คนไทย
ข. จิตฟงุ้ ซา่ น กระวนกระวายใจ ข. พ่อแม่พาไหว้ จงึ ไหว้ตาม
ค. ปวดเม่ือตามรา่ งกาย ค. การแสดงความเคารพตอ่ พระรัตนตรยั
ง. สามารถระลึกชาตไิ ด้ ง. เพราะหากไม่ไหวอ้ าจะเกดิ เร่อื งไม่ดีกบั
ตนเอง
2. การไหว้พระสวดมนตน์ ยิ มปฏบิ ตั ใิ นชว่ งเวลา 5. บทสวด “สวากขาโต ภะคะวะตา ธมั โม นะมสั สา
ใด มิ” เปน็ บทสวดทร่ี ะลึกถึงสงิ่ ใด
ก. ตอนกลางวัน ก. พระพทุ ธ
ข. ตอนเชา้ และกอ่ นนอน ข. พระธรรม
ค. ตอนใดก็ได้ ค. พระสงฆ์
ง. ตอนรู้สึกวา้ วุน่ ใจ ง. พระพทุ ธ พระธรรม พระสงฆ์
3. ข้อใดกล่าวถึงอานสิ งค์ของการแผเ่ มตตาไม่ 6. คำวา่ “โลกะวทิ ู”หมายความวา่ อยา่ งไร
ถกู ต้อง ก.เป็นผู้ไกลจากกเิ ลส
ก. รำ่ รวย ข. เปน็ ผู้ไปแล้วดว้ ยดี
ข. ตื่นเป็นสุข ค. เป็นผู้ตรสั รชู้ อบไดด้ ว้ ยพระองคเ์ อง
ค. หลกั เป็นสุข ง. เป็นผู้ร้แู จม่ แจ้ง
ง. เทวดารกั ษา
13
7. การสวดมนต์ แผเ่ มตตามปี ระโยชนอ์ ยา่ งไร 9. ในบทสรรเสริญพุทธคณุ คำใดทแี่ ปลวา่ “ผรู้ ู้ ผตู้ ่นื
ก. สติและสัมปชญั ญะ รตู้ วั อยกู่ บั ผ้เู บกิ บาน”
ปัจจุบัน ก. อะระหัง
ข. จติ ฟงุ้ ซา่ น กระวนกระวายใจ ข. สคุ ะโต
ค. ปวดเมอื่ ตามร่างกาย ค. โลกะวทิ ู
ง. สามารถระลกึ ชาติได้ ง. พุทธโธ
8. บทสวดมนต์ใดข้นึ ตน้ ดว้ ยคำวา่ “สพั เพ 10. จุดประสงคท์ ีส่ ำคญั ในการแผเ่ มตตาคอื ขอ้ ใด
สตั ตา.......” ก. เปน็ การส่งความรักใหผ้ อู้ นื่
ก. บทแผ่เมตตา ข. ร้จู กั เห็นอกเหน็ ใจผอู้ น่ื
ข. บทสมาทานศลี ค. เป็นการฝึกจติ ให้ออ่ นโยน
ค. บทนมัสการพระพุทธ ง. ถกู ต้องถกู ขอ้
ง. บทสรรเสรญิ คณุ พระรัตนตรัย
เพือ่ นๆตอบถูกกขี่ อ้
ลองตรวจคำเฉลย
หนำ้ ตอ่ ไปเลย!!!!!
14
เฉลย
1. ก เป็นยังไงบ้างคะ เพอ่ื นๆ
2. ค ทำได้หรือเปล่า?
3. ก
4. ข
5. ข
6. ก
7. ค
8. ง
9. ก
10. ง
15
ตัวอยา่ งกระดาษคำตอบ
ช่อื ........................................................................นามสกลุ ............................................ชนั้ ..............................เลขท่.ี ..................
แบบทดสอบกอ่ นเรยี น ง แบบทดสอบหลังเรียน ง
ขอ้ ก ข ค ขอ้ ก ข ค
1 1
2
2 3
4
3 5
6
4 7
5 8
6 9
7 10
8
9
10
กรอบท่ี 2 ตอบ.................................................................................................................
กรอบที่ 4 ตอบ................................................................................................................
16
แบบบันทกึ คะแนน
กรอบ ่ีท 2
กรอบที่ 4
รวม
่กอนเ ีรยน
หลังเ ีรยน
พัฒนา
คะแนนเต็ม 8 10 18 10 10
คะแนนทีไ่ ด้
17
บรรณานกุ รม
วทิ ย์ วิศทเวทย์ และเสถยี รพงษ์ วรรณปท. หนังสือเรยี น รายวชิ าพนื้ ฐาน พระพทุ ธศาสนา ชั้นมธั ยมศึกษาปี
ที่2. กรงุ เทพมหานคร : บรษิ ทั อักษรเจญิ ทัศน์(อจท.) จำกดั , 2551
สำนกั วิชาการและมาตรฐานการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ. ตัวช้ีวัดและ สาระการ เรียนรูแ้ กนกลาง กลมุ่
สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนาและ วฒั นธรรม. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพช์ ุมนุมสหกรณ์การเกษตร
แห่งประเทศไทย, 2551.
ดารารายณ์ หลอดคำ. (2556). หน่วยท่ี 7 การบรหิ ารจติ และการเจรญิ ปัญญา. สืบคน้ วันท่ี 28 สงิ หาคม
2565, จาก https://sites.google.com/site/manumai070/system
18