ใบงาน สสารและการเปลี่ยนแปลง

โรงเรยี นอนุบาลอบุ ลราชธานี

สานักงานเขตพื้นท่กี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาอบุ ลราชธานี เขต 1
สานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พืน้ ฐาน
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี

5

วิชา วิทยาศาสตร์

ช่ือ-นามสกุล.......................................................................................
ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 5/.......................... เลขที่...................

ครูผสู้ อน นางรัชนี มูลป้อม

ใบงาน เรอ่ื ง สถานะของสสาร คะแนน

กล่มุ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____

คาช้ีแจง : ดูภาพ แล้ วระบุสถานะของสสารให้ถกู ต้อง

อากาศในบอลลนู นา้ มนั พืช อากาศในบอลลนู

1. สถานะ_______ 2. สถานะ_______ 3. สถานะ_______

หนังสือ ไอนา้ กล่องอาหาร

4. สถานะ_______ 5. สถานะ______ 6. สถานะ______

นา้ ด่มื ควนั รถยนต์ ตะกร้ าหวาย

7. สถานะ_______ 8. สถานะ_______ 9. สถานะ______

ใบงาน เรอ่ื ง สสารรอบตวั
กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____ คะแนน

_______

คาช้ีแจง : อ่านสมบตั ิของสสารที่กาหนด แล้ วระบายสีช่ือสสาร
ลงในตาราง พร้ อมบนั ทึ กคาตอบ

ลู ก อ ม ผั ห่ า ม ก ฬ ฎ น้
ส อ รั ย อ ค ท ส ร ฦ โ า

ล ไ ร ฆ บ ณ ท น ะ ญ ฬ มั

ง อ ฟ น้ า ฝ น ดี เ ซ ส น
ห น้ ป า ต า ส พ ป๋ ฐ ม พื
า า แ มั ง นั อ ผ า บ ห ช

ย ห ไ ย ท ด ฒฌ อ ต ะ ล

ใ ไ ธ พื ล ล ม ห า ย ใ จ

คาตอบแนวต้ งั คาตอบแนวนอน
1. __________
2. __________ 1. __________
3. __________ 2. __________
3. __________

แนวต้ งั ( ระบายสีเหลือง) แนวนอน ( ระบายสีฟ้ า)

1. มีอ นุ ภ า ค ที่ยึ ด ติ ด กัน อ ย่ า ง 1. รัก ษ า ร ะ ดับ ผิ ว ห น้ า อ ยู่ ใ น
หนาแน่ นเรยี งตวั ชิดกนั แนวราบเสมอ มมี วล และต้องการทอี่ ยู่

2. มีรูปร่ างเปลี่ยนแปลงไปตาม 2. มีรู ป ร่ า ง แ ล ะ ป ริม า ต ร ค ง ที่
ภาชนะทีบ่ รรจุ แต่มปี รมิ าตรคงที่ สามารถสมั ผสั ได้

3. มี รู ป ร่ า ง แ ล ะ ป ริ ม า ต ร 3. มี อ นุ ภ า ค อ ยู่ ห่ า ง กั น ม า ก
เปลี่ยนแปลงไปตามภาชนะทบี่ รรจุ เคล่ือนทีไ่ ด้อยา่ งอิสระ

ใบงาน เรอ่ื ง สถานะของสสาร

กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5 คะแนน
ช่ือ _________________________ สกลุ _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : อ่านข้อมลู แล้ วตอบคาถาม

พ ล อ ย ท ร า ย สื บ ค้ น ข้ อ มู ล เ กี่ ย ว กั บ ส ม บัติ ข อ ง ส ส า ร

ในแต่สถานะ แล้ วบนั ทึ กข้อมูลไว้ในตาราง ดงั น้ี

สมบตั ิ สถานะของแข็ง สถานะ สถานะแก๊ ส
ของสสาร ของเหลว

มวล มมี วล มมี วล มมี วล

ต้องการทอี่ ยู่ ต้องการทอี่ ยู่ ต้องการทีอ่ ยู่ ต้องการทีอ่ ยู่
รูปร่าง คงที่ ไมค่ งที่ ไมค่ งที่
ปรมิ าตร คงที่ ไมค่ งที่
คงที่
อนุภาค จบั ตวั กนั อย่าง เคล่ือนทอี่ ย่าง
ยึ ดกนั อย่าง หลวมๆ อิสระ
ตวั อย่างสสาร หนาแน่ น
น้ามนั พืช เช่ น
เช่ น _____________
_____________

1) จากข้อมูล สสารท้ งั 3สถานะ มสี มบตั ิบางประการเหมอื นกนั อย่างไร
______________________________________________________________
______________________________________________________________
2) จากข้อมลู สสารท้ งั 3 สถานะ มสี มบตั ิบางประการแตกต่างกนั อย่างไร
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________

ใบงาน เรอ่ื ง สมบตั ิของสสาร คะแนน
กล่มุ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : อ่านข้อมูลในตาราง แล้ วตอบคาถาม

สมบตั ิของสสาร

สสาร มวล ต้องการ รูปร่าง ปรมิ าตร อนุภาค
1. ไอน้า มมี วล ทอี่ ยู่
เปลี่ยนแปลง เปลี่ยนแปลง
ต้องการ ตามภาชนะที่ ตามภาชนะ
ทีอ่ ยู่
บรรจุ ทบี่ รรจุ

2. เกลือ มมี วล ต้องการ คงที่ คงที่
3. แอลกอฮอล์ มมี วล ทอี่ ยู่ คงที่
เปลี่ยนแปลง
ต้องการ ตามภาชนะที่
ทีอ่ ยู่
บรรจุ

4. กล่องนม มมี วล ต้องการ คงที่ คงที่
5. น้าด่ืม มมี วล ทีอ่ ยู่ คงที่
เปลี่ยนแปลง
ต้องการ ตามภาชนะที่
ทีอ่ ยู่
บรรจุ

1) สสารทอี่ ยู่ในสถานะของแข็ง ได้แก่______________________________
เพราะ_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

2) สสารทอี่ ย่ใู นสถานะของเหลว ได้แก่ _________________________ ___
เพราะ_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

3) สสารทอี่ ย่ใู นสถานะแก๊ ส ได้แก่ ________________________________
เพราะ_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

ใบงาน เรอ่ื ง เครอ่ื งมอื หาปรมิ าตรของสสาร คะแนน
กล่มุ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ดูภาพ แล้ วบนั ทึ กข้อมลู

ภาพ 1 ภาพ 2 ภาพ 3

ภาพ 4 ภาพ 5 ภาพ 6

รายการทดสอบ อุปกรณ์ ทใี่ ช้

1) ใช้ หาปรมิ าตรของสสารทีอ่ ยู่ในสถานะ ______________
ของเหลว

2) ใช้ ปรมิ าตรของแทง่ โลหะทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก ______________

3) ใช้ ปรมิ าตรของก้ อนดินนา้ มนั ______________

4) ใช้ หามวลของอากาศในลกู โป่ ง ______________

5) ใช้ หามวลของน้ามนั พืช ______________

ใบงาน เรอ่ื ง สสารรอบตวั เรา คะแนน
กล่มุ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 4
ช่ือ _________________________ สกลุ _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ตอบคาถามต่อไปน้ี

1) ดูภาพสสาร แล้ วบนั ทึ กข้อมลู

สสารอย่ใู นสถานะ _____________
วธิ กี ารหามวล คือ _____________
วธิ กี ารหาปรมิ าตร คือ __________
_____________________________

____________________________________________________

เพราะ ______________________________________________

2) เพราะเหตใุ ดเราจึ งควรเลือกใช้ การแทนทีน่ ้าเพ่ือหาปรมิ าตร
ของก้ อนหนิ แทนการใช้ สตู ร
____________________________________________________

____________________________________________________

3) หากนักเรียนต้ องการทราบว่า น้าด่ืมในขวดพลาสติกมี
ปริมาตรตามที่ระบุไว้ข้ างขวดหรือไม่ นักเรยี นจะตรวจสอบ
อย่างไร
____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________

ใบงาน เรอ่ื ง สถานะของสสาร คะแนน
กล่มุ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ให้นักเรยี นสืบค้ นข้อมลู เกีย่ วกบั สถานะของสสาร
แล้ วเขียนแผนผงั ลงในกรอบ พร้ อมตกแต่งให้สวยงาม

ใบงาน เรอ่ื ง การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร

กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5 คะแนน
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ให้นักเรยี นใ__ช_้_ค_า_ใ_ นสี่เหลี่ยมด้านล่างน้ี เติมลงใน

ช่องวา่ งทีก่ าหนด

ของแข็ง การหลอมเหลว การแข็งตวั
ของเหลว
การกลายเป็นไอ การระเหดิ
แก๊ ส
การควบแน่ น การระเหดิ กลับ

สถานะของสสาร

..

ของแข็ง เพ่ิมความร้อน ของเหลว เพ่ิมความร้อน แก๊ ส

ลดความร้ อน ลดความร้ อน

..

ใบงาน เรอ่ื ง การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร

กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5 คะแนน
ช่ือ _________________________ สกลุ _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ให้นักเรยี นใ__ช_้ _ค_า_ใ_ นสี่เหลี่ยมด้านล่างน้ี เติมลงใน

ช่องวา่ งทีก่ าหนด

การหลอมเหลว การกลายเป็นไอ การระเหิด

การแข็งตวั การควบแน่ น การระเหิดกลับ

ของแข็ง

ของเหลว
แก๊ ส

ใบงาน เรอ่ื ง การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร คะแนน
กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5
ช่ือ _________________________ สกลุ _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ให้นักเรยี นตอ__บ_ค__า_ถ_ ามต่อไปน้ี

1. การละลายของสารในนา้ หมายถึ งอะไร

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________

2. สารตวั อย่างด้านล่างน้ี สามารถละลายน้าได้หรอื ไมเ่ กลือ
_________________________________________________________

เกล็ดดา่ งทบั ทิม ___________________________________________
นา้ ตาลทรายแดง __________________________________________

แอลกอฮอล์ ______________________________________________

แก๊ สออกซิเจน ____________________________________________
ลูกเหมน็ ________________________________________________

ผงตะไบเหล็ก ____________________________________________

แก๊ สคาร์ บอนไดออกไซด์ ___________________________________
สีผสมอาหาร _____________________________________________

ทราย ___________________________________________________

ใบงาน เรอ่ื ง การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร

กล่มุ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5 คะแนน
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ให้ นักเรยี นตอบค__า_ถ_า_ม__ต่อไปน้ี

เกิดสารใหม่ เปลี่ยนแปลงรูปร่าง เปลี่ยนสถานะ สมบตั ิของสาร
ภายนอก คงเดิม
กลับสู่สภาพเดิม
ไมไ่ ด้ เปลี่ยนแปลง
องค์ ประกอบ
เปลี่ยนสถานะ สมบตั ิของสาร ได้สารเดิม
กลับไปกลับมาได้ เปลี่ยนแปลง ภายใน

การเปลี่ยนแปลงทางเคมี การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ

______________________________ __________________________
______________________________ __________________________
______________________________ __________________________
______________________________ __________________________

ให้ นักเรียนทาเคร่ืองหมาย ✓ หน้ าข้ อความที่กล่ าวถูกต้ อง และทา
เคร่อื งหมาย X หน้ าข้อความทกี่ ล่าวผดิ

_________1) การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของนา้ เป็นการเปลี่ยนแปลง
ทผี่ นั กลับได้

_________2) การเปลี่ยนแปลงทางเคมขี องสารทกุ ชนิด เป็นการเปลี่ยนแปลง
ทผี่ นั กลับไมไ่ ด้

_________3) การเผาไหม้ เป็นการเปลี่ยนแปลงทีผ่ นั กลับไมไ่ ด้

_________4) การเปลี่ยนสีของดอกอัญชนั เป็นการเปลี่ยนแปลงทีผ่ นั กลับไมไ่ ด้

_________5) การเกิดสนิมเหล็ก เป็นการเปลี่ยนแปลงทผี่ นั กลับได้

ใบงาน เรอ่ื ง การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร

กล่มุ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5 คะแนน
ช่ือ _________________________ สกลุ _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : เม่อื เพ่ิมความร_้ _อ_น__ใ_ห_ ้กบั สสารในภาพ จะเกิดการ

เปลี่ยนสถานะอย่างไร

-------------------------- --------------------------

-------------------------- --------------------------

ใบงาน เรอ่ื ง การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร คะแนน
กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ดูจากภาพการห_ล__อ__ม_เ_ทียน แล้ วตอบคาถาม

ภาพที่ 1 ภาพที่ 2

1) ภาพที่ 1 ความร้ อนจดั เป็ นปัจจยั สาคัญในการเปลี่ยนแปลง
สถานะของสสารหรอื ไมอ่ ย่างไร
_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

2) จากภาพที่ 1 เม่ือเพ่ิมวามร้ อนจนเทียนเกิดการหลอมเหลวจน
หมดแล้ ว นาไปเทใส่แบบในภาพที่ 2รอจนเทียนเยน็ และแข็งตวั
จึ งแกะแบบออก ข้ ันตอนในภาพที่ 2 น้ี เกิดการเปลี่ยนแปลง
สถานะของสสารอย่างไร
_______________________________________________________

_______________________________________________________

_______________________________________________________

ใบงาน เรอ่ื ง การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร คะแนน
กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : อ่านข้อมูล แล้_ว_ต__อ_บ__คาถาม

ป

1) จากภาพ นักเรยี นคิดวา่ การละลายของกาแฟและน้าหวานมี
ส่ิงใดเหมอื นกนั

____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________

2) นักเรยี นคิดว่า การคนกาแฟและการผสมน้าหวานมสี ่ิงใด
แตกต่างกนั และส่งผลต่อการละลายอย่างไร

____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________

ใบงาน เรอ่ื ง การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร

กล่มุ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5 คะแนน
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ขีด ✓ หน้ าภาพท__ีเ่ _ก_ิ_ด_ก_ ารเปลี่ยนแปลงทางเคมี และกา ☓

หน้ าภาพทีไ่ มเ่ กิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมี

ใบงาน เรอ่ื ง การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร คะแนน
กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ดูภาพ แล้ วตอบ__ค__า_ถ_า_ม

เกิดการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ
เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมี
สังเกตได้
จาก_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
______________________________________________________
______________________________________________________

เกิดการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ
เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมี

สังเกตได้
จาก_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
______________________________________________________
______________________________________________________

เกิดการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ
เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมี

สงั เกตได้
จาก_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
______________________________________________________

ใบงาน เรอ่ื ง การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร คะแนน
กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5
ช่ือ _________________________ สกุล _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ดูภาพ แล้ วตอบ__ค__า_ถ_า_ม

1. จากภาพ การทอดไข่ดาวเกิดการเปลี่ยนแปลงที่ผนั กลับได้หรือไม่
เพราะเหตใุ ด
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________

2. ภาพใดทเี่ กิดการเปลี่ยนแปลงทผี่ นั กลับได้ เพราะเหตุใด
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________

3. ถ้ าน้าแข็งหลอมเหลวจนกลายเป็ นน้าแล้ วนาน้าน้ ันไปต้มให้ เดือดจน
กลายเป็นไอนา้ เป็นการเปลี่ยนแปลงทีผ่ นั กลับได้หรอื ไม่ เพราะเหตุใด
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________

ใบงาน เรอ่ื ง การเปลี่ยนแปลงสถานะของสาร คะแนน
กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ช้ นั ประถมศึ กษาปีที่ 5
ช่ือ _________________________ สกลุ _________________ เลขที่ _____

_______

คาช้ีแจง : ดูภาพ แล้ วตอบ__ค__า_ถ_า_ม

ภาพการเปลี่ยนแปลง การเปลี่ยนแปลง เหตุผลประกอบ
ของสาร
____________________
1. ____________________
____________________
ผนั กลับได้ ____________________
ผนั กลับไมไ่ ด้

2. ____________________

ผนั กลับได้ ____________________

ผนั กลับไมไ่ ด้ ____________________
___________________

3. ____________________

ผนั กลับได้ ____________________
ผนั กลับไมไ่ ด้ ____________________
____________________

4. ____________________

ผนั กลับได้ ____________________
ผนั กลับไมไ่ ด้ ____________________
____________________

วชิ า วิทยาศาสตร์

โรงเรียนอนบุ าลอุบลราชธานี

สานกั งานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาอบุ ลราชธานี เขต 1
สานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร