BUSANA JAWA
KHARISMA PRATIDINA
BUSANA KEJAWEN
• Busana kejawèn punika ngewrat saliring pralambang utawi pralampita, utaminipun
tumrap tiyang Jawa ingkang asring ngginakaken.
• Busana kejawèn pepak sanget piwulang ingkang sinandi gagayutaipun kaliyan
sambetipun manungsa setunggal lan manungsa sanèsipun, punapadéné antawisipun
manungsa lan Gusti Ingkang Akarya Jagad.
BUSANA KAKUNG
1. Blangkon/mit/udheng
udheng mengku piwulang supados
manungsa punika sageda ngiket raos
gunggung dhiri / umuk.
Ana Surakarta/So
mondhole lo
Ngayogyakarto Dasaran Dasaran kain bathik Mondhole
bathik pethak cemeng/coklat trepes
kuning
2. RASUKAN minangka titahing Gusti
Ingkang Akarya Jagad manungsa kedah
ngrasuk utawi ngracut kapitadosan agami
GAGRAG NGAYOGYAKARTA semba Lurik
gi
• Surjan sembagi/kembangan : punika sejatosipun
busana ingkang mligi dipunagem déning Atela Jogja
Sampéyandalem Ingkang SinuwunSri Sultan warna
Hamengkubuwana. pethak
• Surjan lurik ingkang limrah kaginakaken kawula
Ngayogyakarta ing padintenanipun
• Pranakan biru lurik telu papat, busana punika
minangka busana dhines tumraping abdidalem
Karaton Ngayogyakarta Hadiningrat
• Atéla, wujuding busana kadosdéné jas kanthi werni
polosan, adatipun busana punika dipunagem déning
para abdidalem apangkat bupati sapanginggil nalika
pisowanan salebeting kraton.
GAGRAG SURAKARTA/SOLO Atela solo warna cemeng
• Atéla, wujudipun kadosdéné jas wingking Beskap solo
dipunkrowok, dipunagem déning siswa pawiyatan lan warna cemeng. Benik
abdidalem kraton Surakarta nalika sowan kraton. sereng kiwa lan tengen
• Beskap, wujudipun kados atéla nanging mawi benik /
kancing kanan kéring, warani cemeng adatipun
kaginakaken kanggé among tamu sajawining kraton,
lan beskap ingkang boten cemeng ingkang ngagem
sentadalem apangkat KRA lan KRAT.
• Sikepan, busana punika mligi kaagem déning
abdidalem, sentanadalem apangkat KGPH, KPH, KP,
KRMH, KRA lan KRAT ing acara pisowanan ageng
kraton.
• Langenarjan, busana ingkang kaagem déning
KGPAA Mangkunegara sakulawangsa manawi pinuju
sowan kraton. Temantèn kakung nalika badhé kaijab
qabulaken. Panghargyan panggih mantèn ing
sajawining kraton.
3. Benik. Mangku teges yen nindhakaken
samubarang perkawis saged kapanggalih.
Benik ing busana kakung jumlahipun wonten 6
pratandha rukun iman.
4. lonthong/kendhit/stagen.
cara Ngayogya prayoginipun menawi dereng
Sikepa apangkat riya sapanginggil ngagem ingkang
n
polos boten mawi seratan cindé. Babagan
Langenarj
an warni nyumanggakaken, lan werninipun
lonthong polos. Kendhit
Kendhit polos motif/cindhe
5. Kamus lan timang. timang
kamus
6. Jarit/jarik/nyamping. Menawi cara
Ngayogya pojokan batikkan ingkang awarni pethak
(sèrèt) wonten njawi, déné cara Sala wonten lebet.
- Jenising wironyaiku : Wiron Lirah lan wiron engkol.
Seret putih
katingal
Seret putih
ditekuk/ora
kethok
Wiron Limrah
NB : Amba wiru NB : Motif batik yogya dasaran putih.
kakung 3 nyari Motif batik solo dasaran hitam/coklat
terang
Wiron
7. Keris/dhuwung/ curiga.
Parabot panjangkep busana kakung ing
gagrag Ngayogyakarta punika wonten
tiga, inggih punika keris ingkang mawi
warangka :
a. Warangka wulan tumanggal
tumpu b. Warangka Gayaman
l
c. Warangka Brenggah bengkong
lancip
Wulan Gayaman
tumanggal Yogya
Gayaman
Sala/Surakarta
Radha
jejeg
Ora Ora lanci
bengkok lancip p
Bengkong
banget
Radha
jejeg
Ladrang/brenggah
Yogya
Ladrang/brenggah
Surakarta/Solo
Jeneng lan carane nganggo keris
1. Klabang Pinipit (pipitan).
Keris dipunagem miring nengen
(asta tengen) kangge upacara
resmi. Saged dipunwastani
“ngogleng”
2. Munyuk ngilo utawa
ngewal. Keris dipunagem
miring kiwa (asta kiwa) dipun
agem dening prajurit ngasta
bedhil.
3. Nyothe. Keris 4. Andoran/dederan. Keris
dipunagem nalika dipunagem ngadheg jejeg.
beksa Kanggo marak tiyang ingkang
dipunkurmati
Nyothe Dedera
BUSANA JAWA TUMPRAP PUTRI
1. Sanggul lan hijab sanggul ingkang
kaginakaken ing gagrag Ngayogyakarta inggih
punika sanggul tekuk, wondéné tumrap putri
ingkang sampun krama saged ngginakaken
paes kembang.
2. RASUKAN rasukan kebaya ingkang limrah
kaginakaken ing busana gagrag Ngayogyakarta inggih
punika kebaya tangkepan (kartinian), sanès kuthu baru,
sinaosa ingkang ngagem punika mawi hijab. Wondéné
kebaya kuthu baru punika adatipun mawi tambahan
sléndhang.
Tangkepan/kartini Kutu Baru
3. lonthong/kendhit/stagen. Cindhe
kendhit
cara Ngayogya prayoginipun menawi dereng
apangkat riya sapanginggil ngagem ingkang
polos boten mawi seratan cindé. Babagan
warni nyumanggakaken, lan werninipun
lonthong polos.
4. Jarit/jarik/nyamping/sinjang.
Menawi cara Ngayogya pojokan batikkan
ingkang awarni pethak (sèrèt) wonten njawi,
déné cara Sala wonten lebet. Menawi Putri
menika 2 Nyari
Stagen Seret putih
polos ditekuk/raketok
Seret
ketingal
5. Canela/selop.
SOLO