The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by parkenttongi, 2021-11-12 00:16:12

44-сон "Паркент тонги"

44-сон

@parkentimtongi @parkent_tongi [email protected] № 44

(2812)

11.11.2021

Газета 1982 йил 17 апрелдан чиқа бошлаган

Ҳоким Шоҳрух Шоаҳмедовнинг Янгиланган “ЯШИЛ МАКОН”ДАН
туманимиз аҳолисига ЯШНАЙДИГАН
мактабда янги марралар сари ҲУДУДЛАР
МУРОЖААТИ
(Давоми 2-бетда) Хабарингиз бор, Президент
Ҳурматли паркентликлар, Шавкат Мирзиёев раислигида
мутасадди раҳбарлар, маҳалла Кейинги вақтларда халқ таълими тизимида олиб борилаётган ислоҳотлар 2 ноябрь куни аҳолини уй-жой
фаоллари! туфайли ўқитувчиларнинг жамиятдаги мавқеи ошиб бормоқда. Мамлакатимиз билан таъминлаш ҳамда яшил
бўйлаб замон талаблари даражасидаги мактаблар қурилиб, мавжудлари туб- майдонларни кенгайтириш чо-
Бугунги кунда экологик муаммо- дан таъмирланмоқда. Ўтган чоршанба куни туманимиздаги 1-сонли ихтисос- ра-тадбирлари муҳокамаси юза-
ларга давлат сиёсати даражасида лаштирилган давлат умумтаълим мактабининг тубдан таъмирланган биноси сидан видеоселектор йиғилиши-
эътибор қаратилмоқда. Ушбу муам- фойдаланишга топширилди. Давлат инвестиция дастури доирасида олиб бо- да шаҳарлар, туман марказлари
мо нафақат бизнинг юртимиз, балки рилган таъмирлаш, бунёдкорлик ишларига 3 млрд. 232 млн. сўм сарфланди. ҳамда аҳоли пунктларида эко-
бутун жаҳон аҳлини ташвишга сол- логик вазият ва ҳаво тозалиги-
моқда. Тадбирда туман ҳокими Шоҳрух чиқди. Маросимга йиғилганларни ни яхшилаш мақсадида “Яшил
Шоаҳмедов иштирок этди. Ўзбекис- бугунги унутилмас кун билан табрик- макон” умуммиллий лойиҳасини
Жорий йилнинг 2 ноябрь куни тон Халқ шоири, сенатор Маҳмуд лаб, давлат инвестиция дастури до- пухта тайёргарлик кўрган ҳолда
Ўзбекистон Республикаси Президен- Тоиров, халқ таълими бўлими раҳ- ирасида мазкур мактабда амалга
ти Шавкат Миромонович Мирзиёев барияти, давлат ва жамоат ташкилот оширилган катта ҳажмдаги таъмир- бошлаш вазифаси берилганди.
раислигида аҳолини уй-жой билан мутасаддилари, мактабнинг фахрий лаш ишлари Президентимиз бош- Айни топшириқлар ижросини
таъминлаш ҳамда шаҳарлар, туман устозлари, собиқ битирувчилар чилигида олиб борилаётган таълим
марказлари, аҳоли пунктларида ҳамда ота-оналар қаторида маҳал- ислоҳотларининг амалдаги ёрқин туманимизда ҳам белгиланган
экологик вазият ва ҳаво тозалигини ла фаоллари қатнашган тантанали ифодасига бир мисол бўлишини таъ- муддатларда тўлиқ таъминлаш
яхшилаш мақсадида “Яшил макон” маросимда туманимиз ҳокими сўзга кидлади. мақсадида ҳоким Шоҳруҳ Шо-
умуммиллий лойиҳасини амалга аҳмедов дарахт экиш акциясини
ошириш муҳокамасига бағишлан- бошлаб берди. Ҳудудларда ҳо-
ган видео­селектор йиғилиши бўлиб ким ўринбосарлари, секторлар
ўтди. Унда шаҳарлар, туман марказ- раҳбарлари, давлат ва жамо-
лари ҳамда аҳоли пунктларида эко- ат ташкилотлари бошлиқлари,
логик вазият ва ҳаво тозалигини ях- маҳалла фаоллари дарахт экиш
шилаш мақсадида республикамизда ишларини олиб боришмоқда.
“Яшил макон” умуммиллий лойиҳа-
си доирасида “Долзарб 40 кунлик” (Давоми 2-бетда)
эълон қилинди.
"ПАРКЕНТ ТОНГИ" –
Мазкур эзгу ташаббусга асосан
Тошкент вилоятининг барча шаҳар СИЗНИНГ ГАЗЕТАНГИЗ!
ва туманларида бўлгани каби Пар-
кент туманида ҳам “Яшил макон” Обуна – 2022
умуммиллий лойиҳаси доирасида
мевали, манзарали ва бута кўчатла- Туманимиз кўзгуси бўлган "Пар-
рини экиш бошлаб юборилди. кент тонги" газетасига 2022
йил учун обуна давом этмоқда.
Туманимизда 857 минг туп мева- Обуна фақат бир йилга мўл-
ли, манзарали ва бута кўчатларини жалланганлигини эслатиб ўта-
экиш режалаштирилган. миз. Келгуси йил обуна нархини
200 минг сўм қилиб белгиладик.
Азиз тумандошлар! "Паркент тонги" туманимиз-
да бўлаётган муҳим янгиликлар,
Сизнинг беғараз кўмагингиз ва воқеаларни ёритиб боради. Шунинг-
ташаббусингиз билан ерга қадалган дек, адабиёт, тиббиёт саҳифалари
ҳар бир кўчат келажакда она-таби- орқали Сизга манзур материаллар-
атимиз мусаффолигини таъминлаш- ни чоп этиб борамиз.
га, туманимиз кўркига янада кўрк
бағишлашга ҳамда турли офатлар- Обуна "Фидокор зиё" МЧЖ
нинг олдини олишга замин яратади. (99 814-65-30) нинг абонент бўлими-
Шундай экан, барчангиз “Долзарб да амалга оширилмоқда.
40 кунлик”даги “Яшил макон” умум-
миллий лойиҳасида фаол иштирок Нашр индекси - 298
этиб, туманимизнинг яшил маконга
айланишида ўз ҳиссангизни қўша-
сиз, деган умиддаман.

2 11 ноябрь Ижтимоий-сиёсий ҳаёт Паркент тонгиижтимоий-сиёсий газета
2021 йил

(Боши 1-бетда) халқ таълими бўлими вакил- ТАШВИШГА ТУШГАНЛАР “ТАНКА”СИ
Ҳоким ўз нутқида таълим лари, мутасаддилар, тумани-
даргоҳи истеъдодли ёшларни миздаги мактаблар директор- Навбатдаги қабулда ҳо- кимга ҳам осонмас! Унга қол-
тарбиялаш бўйича ўзига хос бой лари шерик бўлиб туришибди. кимга туманимиз аҳолиси са ҳамма муаммоларни бир
тажриба ва кўрсаткичларга эга Таъмирлаш ишлари замонавий муаммолари ва таклифлари ишора билан ҳал қилиб қўй-
эканлиги ҳақида тўхталиб ўтди. услубда амалга оширилди. Ай- юзасидан мурожаат этиб, ўз- ган бўларди. Бироқ, айрим
Шундан сўнг Ўзбекистон ниқса, кимё, биология, физика ларини қизиқтирган ва қийна- муаммоларнинг ечими устида
халқ шоири, сенатор Маҳмуд лабораториялари ҳамда синф ётган саволларига атрофли- ишлаш учун вақт керак-да!
Тоиров сўзга чиқиб, кўркам қиё- хоналар учун барча зарур ча жавоблар олишди. Ҳоким Буни тушунган, тушунади! Қа-
фа, замонавий шароитларга эга жиҳозлар олиб келинганлиги ўзининг ўринбосарлари ва булда ҳоким аҳоли дуч кела-
мактаб билан йиғилганларни са- барчамизни қувонтирди. тегишли ташкилот раҳбарла- ётган турли соҳаларда, жум-
ри билан биргаликда ўтказган ладан уй-жой, қурилиш, ишга
ЯНГИЛАНГАН фуқаролар қабулида одамлар жойлашиш, контракт тўлови
мактабда янги марралар сари Туман ҳокимлиги биноси- ўзларини ташвишлантираёт- ҳамда тадбиркорлик билан
да ҳоким фуқаролар қабулини ган муаммоларини айтишди. боғлиқ муаммоларни ҳал этиш
мунтазам ўтказиб бораётга- чораларини кўрди.
ни ўз самарасини бермоқда. Шу ўринда бир муҳим гап-
Шоҳрух Шоаҳмедов қабулига ни айтмасак бўлмайди. Тўғри, Хуллас, навбатдаги қабул-
келаётганларни дардларини барча мурожаатларни жойи- га келган 19 кишидан 8 на-
аритишга жиддий эътибор қа- да бартараф этишнинг амал- фарининг муаммоси жойида
ратаётгани уларни ҳаётга, бун- да имкони йўқ. Бу гап билан ҳал бўлди. 4 кишига ҳуқуқий
ёдкорликка иштиёқини ошир- ҳокимбувамизга адвокатлик тушунтириш берилиб, 6 та му-
моқда. қилиш даъвосида эмасмиз. рожаат ижрога қаратилди.
Лекин холис айтганда ҳо-
Ўз мухбиримиз

“ЯШИЛ МАКОН”ДАН ЯШНАЙДИГАН ҲУДУДЛАР
(Боши 1-бетда)
мимий муборакбод этди. Мактабимиз бу йилдан Туманимизда ҳам кенг қу- ўтказиш учун зарур ташки- да бундан буён кўчатчилик-
-Бундан 15 йил аввал макта- кимё, биология фанларига их- лоч ёзган мазкур акция дои- лий чоралар, техникалар, ни янада ривожлантириш,
тисослашган давлат умумтаъ- расида 857 минг туп мевали ирригация тармоқлари ва кам сув талаб қиладиган да-
бимиз таъмирланган эди, - де- лим мактаби сифатида фао- ва манзарали дарахтлар, шу- бошқа инфратузилма билан рахт навларини кўпайтириш
йди мазкур мактаб директори лиятини давом эттиради. Ўқув нингдек тез ўсувчи ва бош- таъминлаш каби масалалар чора-тадбирларини пухта
Тоҳир Абдуғаффоров. – Мактаб лаборатория хонаси ҳамда қа кўчатлар экилиши режа- ҳал этиб қўйилди. ишлаб чиқяпмиз.
биносининг эскилиги, ўқувчи барча синф хоналар керакли лаштирилган. Масалан, бир-
ўринларининг етишмаслиги, жиҳозлар билан таъминлан- гина “Қизилтоғ” ҳудудини – Айни пайтда тумани- Мазкур акция ўз самара-
моддий-техника базасининг ди. Бу ўзгаришлар ҳамда ян- олайлик. Айни вақтгача бу мизнинг турли ҳудудларида сини бериши шубҳасиз. Кел-
замон талабларига жавоб бер- гиланишлар мактаб жамоаси ерда ҳарбийлар 4 минг дона дарахт экиш акцияси ҳам- гусида туманимизда яшил
маслиги таълим сифатига ўз ва ўқувчиларга илм-фаннинг мевали кўчатларни экишди. жиҳатликда олиб борил- макон, яшил масканлар се-
таъсирини кўрсатмасдан қолма- янги марраларини забт этиш Режага кўра мазкур ҳудудда моқда, – дейди қишлоқ ва зиларли даражада кўпаяди.
ётганди. Ўтган йиллар давомида баробарида тараққиётимизга 80 минг дарахт кўчатлари ўт- сув хўжалиги масалалари “Яшил макон” умуммиллий
билим даргоҳимизни таъмирла- янада кўпроқ ҳисса қўшиш казилади. бўйича ҳоким ўринбосари лойиҳасидан кўзланган мақ-
нишини кутаётган эдик. Бугун учун хизмат қилади. Умуммиллий ҳаракат ту- Дониёр Орипов. – Давлати- сад ҳам шу аслида!
ана шу қувончли кунларга ҳам сини олган “Яшил макон” миз раҳбарининг бу хайрли
етиб келдик. Мактабимиз жамо- Ўз мухбиримиз лойиҳасини юқори савияда ташаббусини одамлар катта Ботир ШОҒУЛОМОВ,
аси, ўқувчилар, ота-оналарнинг хурсандчилик билан кутиб туман ахборот хизмати
қувончларига туман ҳокимлиги, олишмоқда. Акция давоми-
раҳбари

Халқ хизмати йўлида

МУАММОЛАРНИ ТУГАТАЁТГАН ТИЗИМ
ИЛГАРИ ҲОЛАТ ҚАНДАЙ ЭДИ? Бугун “кўчамиз асфальт бўлди, симёғочларимиз алмаштирилди, электр-
энергияси таъминоти янада яхшиланди”, деган гап-сўзлар тез-тез қулоғимизга
– Бундан беш йил илгари аҳо- чалиниб туради. Тўғрисини айтганда, ўтган 5 йил давомида халқнинг тилидан
ли муаммолари билан ишлаш бўйи- сектор сўзи тушмай қолди. Аҳолини қийнаб келаётган турли муаммолар, жум-
ча аниқ бир тизим йўқ эди, – дейди ладан ер, сувдан тортиб, оилавий масалаларгача секторлар фаолияти билан
3-сектор раҳбари Дилшод Газиев. боғлиқ. Хўш, туманимизда секторлар фаолияти қониқарлими? Аҳолини қий-
– Қоғозбозлик сабаб фуқаролар бир наб келаётган масалаларга ечим борасида қандай ишлар амалга оширила-
неча йиллаб давлат идоралари япти? Шу каби саволларимизга 3- ва 4-сектор ходимларидан жавоб олдик.
эшикларида сарсон-саргардон эди.
Шунинг учун 2017 йилда Бош вазир салан, мавсумий жамоат ишларига рорларига асосан шу кунга қадар 575 муҳтож эҳтиёжманд, ёлғиз, 275 на-
вертуал қабулхонасига бир милли- 132 нафар, саноат лойиҳаларига 43 та оилада яшовчи 2 минг 792 нафар фар ҳуқуқий ёрдам олишга муҳтож,
ондан ортиқ мурожаат келиб туш- нафар, агросаноат лойиҳаларига 36 аъзолари “Темир дафтар”дан чиқа- 274 нафар психологик маслаҳатга
ганди. Аҳолининг дардини тинглаш, нафар фуқаро жалб қилинди. рилди. Ҳозирги кунда туман ички муҳтож аёллар бор эди. Туман ички
фикрини ўрганиш, муаммоларини ишлар бўлими 3-секторида “Темир ишлар бўлимига бириктирилган
ҳал қилиш бўйича дастур ишлаб Бундан ташқари, қурилиш объект- дафтар” рўйхатида 14 та оила, шун- 3-сектор “Аёллар дафтари”нинг иш-
чиқиш ва амалга ошириш долзарб ларида ишлашни хоҳловчи 19 на- дан, 6 та ижтимоий ҳимояга муҳтож, сизлар тоифасида турувчи жами 19
масала эди. Бугун вазият бутунлай фар, ўзини ўзи расмий банд қилиш- 3 та якка-ёлғиз кексалар, 5 та ноги- нафар аёлларга 19 та тикув машина-
бошқача. Халқни рози қилиш сектор- ни истаган 107 нафар, бошқа фао- ронлиги мавжуд оила ва уларнинг 41 си берилиб, улар бандлиги таъмин-
ларнинг асосий вазифасига айлан- лият турларига қизиққан 10 нафар та оила аъзолари бор. ланди. Тиббий ҳимояга муҳтож бўл-
ган. Ҳудудларни комплекс ривож- фуқарога амалий ёрдам кўрсатилиб, ган 8 нафар аёлларга тиббий ёрдам
лантиришга ҳам алоҳида эътибор иш билан таъминланди. 118 нафар АЁЛЛАРГА олишлари учун жами 26 млн. сўм, 94
қаратилмоқда. фуқаро ўз иш жойига қайта жой- БЕРИЛАЁТГАН КЎМАК нафар аёлларга 980 минг сўмдан 92
лаштирилиб, 4 нафар фуқаро оила- млн. 120 минг сўм пул маблағлари
– Тумандаги 3-сектор ҳудудини вий тадбиркорлик, 1 нафар фуқаро Аниқ рақамларда айтганда 3-сек- ажратилиб, сектор томонидан улар-
маҳаллабай ўрганиб чиқдик, – дей- ҳунармандчилик фаолиятларини торда жами 16 та маҳалла бирикти- га амалий ёрдам кўрсатилди. Ҳозир-
ди Ҳуқуқбузарликлар профилакти- йўлга қўйишга ёрдам берилди. Яна рилган бўлиб, аёллар сони 19 минг да 706 нафар аёлларнинг барчасини
каси бўлинмаси секторлар фаоли- 222 нафар фуқаро эса ўзини ўзи но- 622 нафарни ташкил этиб, улардан муаммолари ҳал этилиб, дафтардан
ятини мувофиқлаштирувчи гуруҳ расмий банд қилди. “Аёллар дафтари”га киритилганлар чиқарилган. Бажаришимиз лозим
катта инспектори, капитан Имомбой сони 706 нафарни ташкил этган. бўлган ишларни аниқ белгилаб ол-
Мирзаев. – Шунга кўра, 589 та оила Ўтган давр мобайнида “Темир Рўйхатда 55 нафар ишсиз, 21 на- ганмиз. Шу сабабдан ҳеч бир оила,
“Темир дафтар”га киритилди. Ушбу дафтар”га киритилган оилалардан фар боқувчисини йўқотган эҳтиёж- ҳеч бир фуқаро мурожаати жавобсиз
оилаларда 2 минг 833 нафар фуқаро жами 2 минг 104 нафар фуқарога 1 манд, 11 нафар ногиронлиги бор, 2 қолмайди.
яшайди. Шундан меҳнатга лаёқатли млрд. 21,9 млн. сўмлик ёрдам кўрса- нафар қарамоғида бир ва ундан ор-
ишсизлар 692 нафарни ташкил этиб, тилди. Ушбу ёрдамлар ва меҳнатга тиқ ногиронлиги бўлган болалари (Давоми 5-бетда)
шу кунга қадар барчасини бандли- лаёқатли ишсизлар бандлиги таъ- мавжуд, 68 нафар тиббий ҳимояга
гини таъминлашга эришилди. Ма- минланганлиги сабабли Халқ депу-
татлари туман кенгашларининг қа-

Паркент тонгиижтимоий-сиёсий газета Аҳоли бандлиги 311 ноябрь

2021 йил

ИШЛАЙМАН Ишсизмисиз ёки замонавий касблардан бирортасини ўрганмоқчимисиз? Россия давлатида ишлаш
ДЕГАНЛАРГА ИШ КЎП Унда тўғри туманимиздаги Аҳоли Бандлигига кўмаклашиш марказига бора- учун 50 нафар тумандошла-
веринг! Чунки бу ерда ишсизлик муаммосига дуч келган одамларга яқиндан римиз ариза билан мурожаат
– Мақсадимиз аҳолини кўмак бериб келинади. Бугунги кунда марказ фаолияти, у қандай ёрдам кўр- қилди. Ўтган ҳафта марказ
турмуш шароитларини яхши- сатиши ҳақда ҳамма бирдек билавермаса керак! Саҳифамизда шу ҳақда сўз раҳбарияти ташаббуси билан
лаш, фаровонлигини таъмин- боради. Оққўрғон туманида уларнинг
лашда яқиндан кўмаклашиш, 30 нафарини иш берувчилар
– дейди туман Аҳоли Банд- ТУРМУШИДАГИ ТЎКИНЛИК билан суҳбати ташкил этил-
лигига кўмаклашиш маркази ди. Газета муштарийлари би-
раҳбари Миржалол Мирхоми- муносиб иш топишга боғлиқ лиши лозим бўлган яна бир
дов. – Марказимизга жорий муҳим жиҳат, агарда бошқа
йилнинг шу кунигача 3 минг давлатларда ишлаш истаги
129 нафар фуқаролар турли бўлганлар, масалан Европа
масалалар билан мурожаат ёки Туркия, Араб давлатла-
қилган бўлса, шулардан иш рида ишламоқчи бўлишса,
сўраб келган 1 минг 495 на- вилоят ташқи меҳнат мигра-
фар фуқаронинг бандлиги ция бўлимларига мурожаат
таъминланди, 439 нафари қилишлари мумкин.
жамоат ишларига жалб қи-
линди. Яна 321 нафар фуқа- ИШЧИЛАР ҲИМОЯСИ
рони қайта касбга тайёрлаш ЙЎЛИДА
учун ўқишга йўлланма бер-
дик. Шунингдек, 73 нафар Иш бор жойда турли му-
фуқаронинг субсидия орқали
бандлиги таъминланиб, 801 нозара ёки музокара, торти-
нафар кишига турмуш шаро-
итларини яхшилашлари учун шувлар юзага келиши бор
зарур маслаҳатлар берилди.
гап. Иш берувчи ва ходим
Марказ фаолияти билан
боғлиқ маълумотлар билан ўртасида айрим тушунмов-
танишар эканмиз, бир муҳим
жиҳат эътиборимизни торт- чиликлар юзага келиб қоли-
ди. Гап шундаки, марказ то-
монидан ҳам юритилаётган ши ҳам мумкин. Ана шундай
“Аёллар дафтари”, “Ёшлар
дафтари” ҳамда “Темир даф- масалаларни ҳал қилиш учун
тар”да турган фуқаролар-
га субсидия ажратиш йўлга туманда мажбурий меҳнат
қўйилган. “Темир дафтар”,
“Ёшлар дафтари” ва “Аёллар бўйича комиссия ташкил қи-
дафтари”га киритилган 40
нафар фуқаролар учун суб- линган бўлиб, марказ юрист
сидия асосида иссиқхоналар
ўрнатиб берилиб, бандлиги консультанти томонидан
таъминланди.
доимий назорат олиб бо-
Эътиборли жиҳати шун-
даки, марказига мурожаат рилади. Меҳнат талаблари
қилган фуқароларнинг акса-
риятини ёшлар ташкил қила- бузилган ҳолларда дарҳол
ди. Юқоридаги имтиёзлардан
келиб чиқиб, бу йил ҳам 1 корхоналарга нисбатдан
минг 587 нафар ёш мурожаат
қилди. Улардан ишга жойла- маъмурий чоралар кўрилади.
шиш масаласида келган 676
нафар йигит-қизнинг бандли- Президентимизнинг те-
ги бугунги кунда таъминлан-
ди. Бундан ташқари, ёшлар гишли қарорига асосан
касбга ўқитишга, жамоат
ишларига жалб қилинди. Иш- 2020 йилнинг 1 июлидан
сиз фуқароларни ва муносиб
иш жойларига эга бўлма- бошлаб шундай тартиб жо-
ганларни 24 турдаги қайта
касбга ўқитишга йўлланма рий этилганки, унга муво-
бериляпти. Уларга Бандликка
кўмаклашиш давлат жамғар- фиқ ўзини ўзи банд қилган
маси томонидан стипендия
ва ўқув ҳаражатлари тўлиқ келган ишсизлик муаммосини айрим ҳудудларни ривожлан- ридай марказга келдим. Бу шахсларни рўйхатга олиш,
тўлаб борилмоқда. Хуллас, ҳал этилишида муносиб ечим тириш, конверсия ва бошқа жойда ўз касбига фидойи хо-
ишлайман деганларга иш бўлди. Шунингдек, туманда мақсадларда ажратилади. димлар мени дардимни худди хабар бериш тартибида
кўп. тикувчилик корхоналари ҳам Бошқача айтганда беҳудага ўзларининг дардидай билиб,
фаолият юритиб келмоқда. бериладиган маблағ эмас. эшитиб, керакли тавсиялар ўзини ўзи банд қилган си-
ИШСИЗЛИК СОНИ Бундан ташқари, марказ то- беришди. Мавжуд бўш иш
ҚИСҚАРМОҚДА монидан Юқори Чирчиқ ту- Шу боис, айни вақтда ўринлари билан таништирди. фатида рўйхатдан ўтган-
мани, Чирчиқ ҳамда Тошкент субсидия касбга тайёрлаш, Мана, бугун “Чирчиқ-Оҳанга-
Туман Аҳоли Бандли- шаҳарларидаги хусусий кор- қайта тайёрлаш ва малака- рон” мелиоратив экспедиция ликни тасдиқловчи матрица-
гига кўмаклашиш маркази хоналар билан ҳам яқиндан сини ошириш, квота сонидан бошқармасида техник-ме-
ходимларининг иш унуми ҳамкорлик қилиниб, ишсиз ортиқ ишга қабул қилинган, лиоратив соҳасида ишлаяп- ли штрих код (QR-код) бер-
жойларда янги иш ўринла- фуқаролар муносиб иш ўрин- иссиқхона ўрнатиш, уруғлик- ман. Маошим ҳам чакки эмас.
ри яратилаётганида ҳам ўз ларига жойлаштирилмоқда. лар, кўчатлар ва суғориш Рўзғор бут. Ўзим каби оила ган ҳолда махсус мобиль
аксини кўрсатаётир. Яқин- Албатта, бу каби янги иш воситалари харид қилиш, ко- аъзоларим ҳам хурсанд. Қа-
да фаолияти йўлга қўйил- ўринларининг яратилиши оперативларга кооперация рангки, бир неча йиллардан илова ёхуд солиқ тўлов-
ган “Паркент-фарм”, “Afadiy ишсизликни қисқартиришга ташкил қилинган корхона ва буён ҳал этилмаган муаммо
frukt” ҳамда Чанги қиш- хизмат қилади. ташкилотларга берилаётгани ўз ечимини топди. Кези кел- чининг шахсий кабинети
лоғидаги “Sveet Labs” корхо- ишсизлар сонини қисқартир- ганда, оилалар фаровонли-
наларининг ишга туширили- Шу ўринда аҳолини банд- моқда. гига бор эътиборини қаратиб орқали амалга оширилади.
ши кўплаб оилаларда юзага лигини ошириб бориш маса- сидқидилдан меҳнат қилаёт-
ласида ажратилаётган суб- “ЭНДИ ИШСИЗ ган марказ раҳбарияти, соҳа Ўзини ўзи банд қилиш учун
сидиялар ҳақида икки оғиз ЭМАСМАН!” ходимларига раҳмат айтаман.
сўз айтмасак бўлмайди. Би- 67 та фаолият тури мавжуд.
ласиз, субсидия бу давлат – Ишсизликдан қийналиб Орамизда шундайлар ҳам
бюджети, маҳаллий бюджет- юргандим, – дейди Машку- борки, улар хорижда ишлаб, Унда уйда қуйиб сотиш учун
лар маблағлари ёки махсус ра Абдуқаҳҳорова. – Очиғи, даромад орттиришни ният
фондлардан жисмоний ва ўзимга муносиб иш излаб бор- қилиб юради. Аммо бу маса- салқин ичимликлар, айрон,
юридик шахсларга, маҳаллий маган корхона, эшигини қоқ- лада кимга мурожаат қилиш-
органларга, бошқа давлат- маган ташкилот қолмаганди. ларини билишмайди. Чет гўжа ҳамда қурт тайёрлаш
ларга бериладиган пул маб- Борган жойимда вақт ўтиб элда ишлаш истагида бўл-
лағи ёки натура шаклидаги ишга чиқиб қолар, деб теле- ганлар ҳам тортинмасдан ва сотишдан то деҳқон ва
ёрдам. Субсидия давлат то- фон рақамимгача қолдириб ушбу марказга мурожаат қи-
монидан қайтариб олмаслик келардим. Аммо натижа бўл- лишлари мумкин. Бу ерда фуқароларнинг томорқа
шарти билан ажратилади. мади. Бир куни дугонам ту- марказ ходимлари ташриф
Субсидиялар иқтисодиётни ман Аҳоли Бандлигига кўмак- буюрувчилардан ўзларининг участкаларида ер чопиш ва
диверсификациялаш (тарки- лашиш марказига иш сўраб қимматли маслаҳатлари ва
бан ўзгартириш), экспорт-им- мурожаат қилишимни айтди. ёрдамларини аяшмайди. Ҳо- рекультивация ишларига-
портни мувозанатлаб туриш, Аввалига ушбу марказнинг зирги кунда туманимиздан
фан-техника янгиликларини мени иш билан таъминлаши- турли давлатларда 1 минг ча бўлган қонуний фаолият
ўзлаштиришни йўлга қўйиш, га ишонгим келмади. Чиқма- 283 нафардан зиёд фуқаро-
миллий саноатни ўстириш, ган жондан умид, деганла- ларимиз меҳнат қилишмоқда. турларини ўз ичига олган.

Бу борада зарур маслаҳат

ва таклифлар бўлса, албатта

туман Аҳоли Бандлигига кў-

маклашиш маркази ходимла-

рига мурожаат қилиш ва ке-

ракли тавсиялар олиш катта

наф беради.

Бир сўз билан айтган-

да, туман Аҳоли Бандлигига

кўмаклашиш маркази тума-

нимиз аҳли турмуш шароит-

ларини яхшилашга ҳормай

толмай меҳнат қилмоқда.

Демак, оилалар фаровон-

лиги учун хизмат қилаётган

марказ одамларни бахтли

ҳаёт кечиришига муносиб

ҳисса қўшмоқда.

Шуҳрат ТОҲИР

4 11 ноябрь Жамият Паркент тонгиижтимоий-сиёсий газета
2021 йил

МАКТАБДАГИ “БЕШ ТАШАББУС” Туман Истеъмолчилар лоти директори Н.Маҳама-
Танловга мактабнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш дова иштирокида батафсил
Куни кеча 21-мактаб барча юқори синф ўқув- жамиятига шу йилнинг 19 ўрганиб чиқилди. Вояга
ўқувчилари иштирокида чилари қамраб олиниб, октябрь куни “Марказий“ етмаган Ё.Ўктамовга Дав-
"Беш ташаббус - беш им- улар ўзлари севиб ўқи- маҳалласи, “Боғистон” кўча- лат хизматлари Маркази
коният!" шиори остида ган асарлар бўйича ўр- сида яшовчи фуқаро Ирода томонидан ташкилотга қа-
навбатдаги тадбир бўлиб ганган билимларини Иргашевадан мурожаат ке- бул қилиниши тўғрисидаги
ўтди. ўзаро ўртоқлашишди. либ тушди. йўлланма келгунига қадар
Энг яхши иншолар сара-
Таълим даргоҳида аҳо- ланиб туман ва вилоят ШИКОЯТ ҚАНОАТЛАНТИРИЛДИ
ли ва ёшлар ўртасида ком- газеталарида чоп этиш
пьютер технологиялари манбаалардан фойдаланиш муҳим- учун тавсия берилди. Унда И.Иргашева 2017 Қорақалпоқ қишлоғида фа-
ва интернетдан самарали лиги таъкидланиб, вақтни тўғри тақ- йил 23 март куни туғил- олият кўрсатаётган хусусий
фойдаланишни ташкил симлаш бўйича ўқувчилар ўртасида Шуни алоҳида таъки- ган фарзанди Ёдгорбек Ўк- мактабгача таълим ташки-
этишга қаратилган учинчи муҳокама ва тренинг машғулотлари длаш керакки, бешинчи тамовни 16-сонли “Ором” лотига вақтинча тарбия-
ташаббус бўйича ташкил ўтказилди. ташаббус бўйича ўқув- мактабгача таълим ташки- лаш учун жойлаштирилиб,
қилинган ўқув-семинар- чи қизларнинг хўжалик лотига жойлаштирилишида унинг аризаси қаноатлан-
да телевизор, телефон ва Ёшлар маънавиятини юксалти- ишлари, ошпазлик маҳо- амалий ёрдам сўраган. тирилди.
компьютер каби техно- риш, улар ўртасида китобхонликни ратлари синовдан ўтка-
логиялар ёшлар ҳаётида кенг тарғиб қилиш бўйича тизимли зилди. Мазкур мурожаат 2021 А. ЖЎРАЕВ,
асосий ўрин эгаллаб қо- ишларни ташкил этишга йўналти- йилнинг 25 октябрь куни туман Истеъмолчилар
лаётгани, ахборот асрида рилган тўртинчи ташаббус доира- Жасур ТУРҒУНБОЕВ, ариза муаллифи ҳамда ту-
фақат керакли билимлар- сида иншолар танлови бўлиб ўтди. 21-мактаб Ёшлар ит- мандаги 16-сонли “Ором” ҳуқуқларини ҳимоя
ни олиш учун айнан қайси мактабгача таълим ташки- қилиш жамияти ижро
тифоқи етакчиси этувчи аппарати раиси

Туманимиздаги хонадонлардан бирида шерларни ҳеч қандай ҳужжатлар- тириш, парваришлаш тўғрисида
сиз боқаётгани ортидан чиққан шов-шув сабаб “Қизилтоғ” ҳудуди томон жа- кўплаб саволлар бердик. Са-
моамиз билан йўлга чиқдик. Манзилимиз туман марказидан анчайин узоқ, волларимизга бирма-бир
тоққа яқин, чекка қисмида жойлашган. Тонг саҳардан тараддудланганимиз жавоб бераркан, Ҳик-
бежиз эмас. Ҳудди овчилардек фотоаппаратларни қайта-қайта тайёрлаб, матилла ака бизни
шай ҳолатга келтирганмиз. Ахир шер билан учрашамиз! уйига таклиф қилди:
“Яхшиси уйга бориб
Ҳаммани шоширган рида сақланаётгани, ҳайвонларни кўринглар, ўзингиз – Шерлар этхўр бўлгани билан
шов-шув сақлаш учун барча ҳужжатлари кўриб, билиб ола- ит гўштини еганини эшитмаганман,
борлигини гапириб, тегишли ҳуж- верасиз!”. Таклифга – дейди Ҳикматилла ака. – Ижти-
“Паркент туманидаги хонадон- жатларни кўрсатди. Қабул вақтида рози бўлдик ва жамоа- моий тармоқдаги гаплар ёлғон,
ларнинг бирида 3 та шер парвариш тадбиркорнинг туманимизда ҳай- миздан кимлар бориши- биз шерларни махсус озуқалар би-
қилинмоқда” – сарлавҳали мақола вонот боғи очишни режалаштира- ни, нималар қилишимизни лан боқамиз. Ҳар хил витаминлар,
ижтимоий тармоқларда жуда тез ётгани, йигирмага яқин шерларни муҳокама қилиб, эрта тонгдан қуён, товуқ гўшти ейишади. Кунига
тарқалди. Бу ҳолатга ҳар ким ўзи- сақлаб сайёҳлар учун “Сафари” йиғилиб жўнашни режалаштирдик. 15 килограмм гўшт, тухум берамиз.
ча баҳо берди, албатта. Ҳеч қандай ташкил этиш лойиҳаси муҳокама Шунинг учун шерлар соғлом, вазни
ҳужжатларсиз аҳоли яшаш жойида қилинди. Шер қафасдан ҳам меъёридан аълороқ.
йиртқичлар боқилаётгани, уларга чиқса-я?
нисбатан шафқатсиз муносабатда Йўлакда бир қарашда кучукдек
бўлинаётгани айтилган хабарлар, Манзилимизга етиб боргани- келадиган шер боласини кўриб,
жонли табиат шайдолари, кенг жа- мизда соат 9 бўлаётганди. Ҳикма- қувончим, ҳайратим ичимга сиғма-
моатчилик вакилларининг эътироз- ди. Икки ойлик шер боласи бизни
ларига сабаб бўлаёзди. Ушбу хабар кутиб оларкан, кўпчилик бўлгани-
ортидан бир қанча интернет нашр- миз ёқмадими, бегонасирадими,
лари, хусусий телеканаллар оёққа каттагина ханжартишларини кўр-
турди. Маълум бўлишича, барча сатиб ҳуриллади.
ҳужжатлар бор, шерлар учун ша-
роитлар яратилган... Йиртқичнинг табассуми

Тадбиркорни тинглаган ХОНАДОНДАБОҚИЛАЁТГАН ШЕРЛАР Қувончим узоққа бормади, шер
ҳоким Шерга ишқибоз доцент тилла акага қўнғироқ қилиб йўлни боласига маҳлиё бўлиб шерлар
сўраб бордик. Одамлар яшайдиган сақланадиган қафас яқинига бо-
Ҳеч хаёлимдан кетмайди, уй ша- Ҳикматилла ака оддий, сами- манзилдан четроқда, қуриб кетга- риб қолганимни сезабман. Қафас
роитида шер боқиш мумкинми? Бу- мий инсон экан. Таҳририятимизга нига неча асрлар бўлган эски сой ичида икки катта мушуксимон
нинг устига 3 та йиртқични-я? Шу таклиф қилганимизда, улар бажо- йўлидан ўтиб борарканмиз, "бо- маҳлуқ кўзларини лўқ қилиб тер-
каби саволлар мени ҳам, жамоамиз нидил рози бўлди. Ҳолбуки хусусий риб суратга олаётганимизда шер мулишарди. Паҳмоқ бошли улкан
аъзоларини ҳам ўйлантириб қўйди. телеканаллардан келган репортёр- қафасдан чиқиб кетса-я", деган мушукни яшил кўзлари, кўзлари
лар у кишини ҳоли-жонига қўйиш- хаёлдан анча хавотирланганимиз ичидаги йиртқичларга хос нуқта-
Шов-шув кўтарилган куннинг маётганди. рост. дек қорачиғи менга сира ёқмади.
эртасигаёқ ҳоким қабулига борган- Бу кўзларга қараш учун яқинроқ
лар орасида хонадонида шер боқа- Кичик жуссали шер боқувчига Шерлар парваришланаётган бориш керак, шерга яқин бориш
ётган Ҳикматилла Аҳмедов ҳам бор жамоамиз аъзолари ҳам ҳайрат би- уйга қадам қўярканмиз, итлар кўп- эса ўлим демакдир. Жамоамиз би-
эди. У билан туманимиз ҳокими лан тикилишди. Ахир ит эмас, от лиги эътиборимни тортди. Ижтимо- лан шерларни томоша қила бошла-
Шоҳрух Шоаҳмедов самимий му- эмас, нақ ҳайвонлар шоҳини қўлга ий тармоқларда тарқалган хабар- дик. Ҳикматилла ака қафасга яқин
лоқот қилди. Аслида, ҳоким ижти- ўргатиш, юрак ютиб қафасга қа- лар ёдимга тушди, эмишки, шер- бормаслигимизни, она шер безо-
моий тармоқларда хабар тарқалган дам босиш, шерни эркалашни кўз ларга итларни гўшти берилармиш. вталанаётганини айтиб огоҳлан-
куннинг ўзидаёқ ўша хонадонга олдига келтириш, ишониш қийин, Бўлмаган гап, дедим ўзимга ўзим. тирди. Ўзи эса қафасдан қўлини
борган, шерларни ўз кўзи билан албатта. Итлар бу жойларни макон қили- тутиб шерларни тинчлантиришга
кўрган, ҳолат билан яқиндан та- шибдими, демак, бу ерда уларга уринарди. Шерлар ҳам атай қил-
нишганди. Фақат ҳоким борганида Ҳикматилла Аҳмедов доцент, яхши қарашади. Муҳарриримиз гандек, бири тинчланса, бири наъ-
Ҳикматилла ака уйида бўлмаган, тарих музейида илмий ходим эка- ҳам ичимдаги саволни дангал Ҳик- ра тортишарди.
шу сабаб улар биринчи марта кўри- нини, бир неча йиллар ҳайвонот матилла акага айтди-қўйди. Улар
шиб туришибди. боғида ишлаганини билганимиздан эса ёввойи итларни парваришлаш (Давоми 5-бетда)
сўнг, бу қизиқиш сабаби аён бўлди. учун махсус рухсатномаси борли-
Тадбиркор ҳокимга шердан бош- Биз у кишига шерлар учун яратил- гини батафсил тушунтириб берди.
қа яна буғу, тулки, бўри ҳатто ган шароитлар, уларни овқатлан-
қўшни давлатлардан халқаро “Қи-
зил китоб”га киритилган айиқлар,
гепард, жирафа каби ўнлаб ҳай-
вонларни сотиб олгани, ҳозирда
республикамизнинг турли жойла-

Паркент тонгиижтимоий-сиёсий газета Халқ хизмати йўлида 511 ноябрь

2021 йил

МУАММОЛАРНИ ТУГАТАЁТГАН ТИЗИМ
(Боши 2-бетда) лалар ўрганилиб, шундан 712 та оила нинг 13 нафарига имтиёзли кредит фаолияти ўз

“Темир дафтар”га киритилган эди. олишда кўмак берилди. Шунингдек, с а м а р а с и н и

“ЁШЛАР ДАФТАРИ”ДАГИ ЁШЛАР Ушбу фуқароларни доимий даромад 14 нафари касбга ўқитилиб, 12 на- к ў р с а т м а й

Умуман олганда, 3-сектор ҳудудида манбаига эга бўлишлари ва ижтимо- фари иш билан таъминланди. Яна 16 қолмаяпти.
жами ёшлар сони 7 минг 490 нафар бў- ий ҳимоясини ошириш борасида қа- нафар аёлларга субсидия асосида Туманимиз-
либ, бу аҳолининг салкам 19 фоизини тор ишлар амалга оширилди. Жумла- 500 дона инкубатор ускунаси олиб даги аҳоли-
ташкил этади. Ўтказилган хатловлар дан, 697 та оилага тегишли ёрдамлар берилиб ўз-ўзини банд қилишлари- нинг турмуш
натижасига кўра, “Ёшлар дафтари”га кўрсатилиб “Темир дафтар”дан чиқа- га эришилди. Боқувчисини йўқотган тарзини ях-
киритилганлар сони 723 нафарни таш- рилиши таъминланди. Ўтган давр мо- эҳтиёжманд аёлларнинг 15 нафарига шилаш ҳамда
кил этди. Булардан ижтимоий ҳимояга байнида 712 та оилага 858 маротаба бир марталик моддий ёрдам берилди. қулай
муҳтожлар 13 нафарни, иқтисодий қўл- ижтимоий ҳимоя кўрсатилди. Жорий Қарамоғида бир ва ундан ортиқ но- шарт-ша-
лаб-қувватлаш йўналишига 85 нафар- йилнинг январь ҳолатига “Темир даф- гиронлиги бўлган болалари мавжуд роитлар
ни, психологик қўллаб-қувватлашга 4 тар” да мавжуд оилалар сони 74 тани 3 нафар, тиббий ҳимояга муҳтож 57 яратиш
нафарни ва ишсиз ёшлар 555 нафар, ташкил этган бўлса, уларга зарур ва нафар аёлларга, аёллар жамғарма- бўйича
касбга ўқитилиши лозим бўлганлар 66 етарли даражада ёрдам кўрсатили- сидан бир марталик моддий ёрдам амалга оши-
нафарни ташкил этди. Шундан 294 на- ши натижасида 59 та оила рўйхатдан кўрсатилди. Ҳуқуқий ёрдамга муҳтож рилаётган
фари доимий ишга, 5 нафари ҳақ тўла- чиқарилди. 238 нафар аёлларга туман Адлия ишлар, аҳо-
надиган жамоат ишларига жойлашти- бўлими ҳуқуқшунослари томонидан лини қийнаб
рилди. Яна “Ёшлар: 1+1” лойиҳаси “АЁЛЛАР ДАФТАРИ” – ҳуқуқий ёрдам кўрсатилди. Айтишим келаётган
доирасида 35 нафар йигит-қиз тадбир- ЭНДИ КЕРАК ЭМАСМИ? мумкинки, “Аёллар дафтари” амали- ўнлаб маса-
корларга бириктирилди. Бугунги кунга ётда ўзини тўла оқлади ва ўз самара- лаларнинг
қадар 681 нафар ёшлар “Ёшлар даф- Солиқ идорасига бириктирилган сини кўрсатиб келмоқда. Рўйхатдаги тизимли ра-
тари”дан чиқарилди. Ҳозирда туман 4-секторда жами 13 та маҳалла бор. 624 нафар аёл дафтардан чиқарилди. вишда ҳал
ички ишлар бўлимига бириктирилган Сектор ҳудудида аҳолининг 62 фо- “Аёллар дафтари” ҳеч қачон эътибо- этилаёт-
3-сектордаги “Ёшлар дафтари” рўйха- изини аёллар ташкил этиб, шундан римиздан четда қолмайди. Шунинг- ганлиги,
тига 42 нафар ёш киритилган бўлиб, 6 минг 753 нафари 30 ёшдан юқори дек, ишчи гуруҳ томонидан маҳал- ҳаётимиз
айни вақтда уларга керакли ёрдамлар бўлган аёллар ҳисобланади. Ижти- лалардаги ўрганишлар натижалари- фақатги-
кўрсатиш чоралари кўрилмоқда. моий ҳимояга муҳтож хотин-қизлар- га кўра ишлаш истагида бўлган 559 на қоғозда эмас, амалда ҳам фаро-
ни аниқлаш ва уларга моддий ҳамда нафар ишсиз, ижтимоий, иқтисодий вон бўлиб бораётганини англатади.
Азизбек ТУРҒУНОВ, туман ДСИ маънавий кўмак бериш мақсадида, 6 қийналган ёшлар “Ёшлар дафтари” Очиғи, биргина мақола билан аҳоли-
бўлими ҳудудларни ижтимоий-иқти- минг 753 нафар аёллар билан суҳ- электрон платформасига киритилган нинг турмуш даражаси, туманимиз-
содий ривожлантириш бўйича сек- батлар ўтказилиб, ёрдамга муҳтож эди. Ушбу ёшларга ўз муаммолари нинг ижтимоий-иқтисодий ривожла-
торда ишларни ташкил этиш бўлими 624 нафар аёлнинг рўйхати 9 та бўйича ёрдамлар кўрсатилди. Амалий ниб бораётганини кенг ёритиб бериш
бошлиғи: йўналишда шакллантирилди. Сектор чоралар натижасида 498 нафар ёш мушкул. Шундай экан, бу мавзуга яна
томонидан ушбу тоифалардаги ижти- “Ёшлар дафтари”дан чиқарилди. қайтамиз.
– Ўтган давр мобайнида ҳудудда моий ҳимояга муҳтож ишсиз аёллар-
ижтимоий ҳимояга муҳтож бўлган ои- Тан олиб айтиш керак, секторлар Дониёр ҚУРБОНХЎЖАЕВ

Ҳар куни эрталаб уйдан чиқарканман, отам айтган ўша ўгитни эслайман: ХОНАДОНДА БОҚИЛАЁТГАН ШЕРЛАР
“Кимгадир наф келтирсанг, демак сен чинакам ҳаёт кечираяпсан”. Жамиятга
керакли бўлиш, кишиларга ёрдам бериш нақадар шарафли, нақадар масъу- (Боши 4-бетда) келамиз. Ҳозир улар мамлакатимиз
лиятли эканини устозларимиз жуда кўп уқтиришган. Йиллар ўтиб бу борада чегарасида махсус контейнерларда
танлов қилишимга тўғри келган ва мен нотариуслик касбини танладим. Ҳайвонот боғини очиш орзуси сақланаяпти. Туманимиз ҳокими ер ма-
саласида ёрдам беришга тайёрлигини
НОТАРИУСНИНГ БИР ИШ КУНИ Ҳикматилла ака шерларни аввалдан билдирди. Асосийси, фаолиятимизни
Иш вақтим соат 9:00 да бошланади ўрганишга тўғри келади. Бир кунда 20- парваришлаб келгани учун шерлар қўллаб-қувватловчи ана шундай му-
ва мен унга ўзгача тайёргарлик кўра- 25 та нотариал ҳаракатларни расмий- уни исидан танир экан. Оила аъзосидек тасаддилар борлиги. Паркентда “Са-
ман. Менинг ишим бошқаларникидан лаштирамиз. Орада, албатта, фуқа- қабул қилишиб, шу сабаб ҳужум қи- фари” боғи очиб, туризмни янада ри-
бутунлай фарқ қилади. Ҳар куни ўн- роларга ҳуқуқий маслаҳатлар учун лишмас экан. Шерлар билан бамайли- вожлантирмоқчимиз, аҳолини ҳам иш
лаб инсонлар билан мулоқот қилишга ҳам вақт ажратамиз. Фаолиятимизда хотир гаплашаётган, уларни ўйнатиб, билан таъминлашни ният қилганмиз.
тўғри келади. Бунинг учун эса нутқ мерос масалалари, юридик шахсларга ёлини силаётган Ҳикматилла ака, аёли Энг муҳими, бундай боғ Марказий Оси-
равон, кайфият аъло, ташқи кўриниш тегишли масалалар бўйича мурожаат- ва уч нафар болалари, мисоли мушук ёда биринчи бўлади. Жой масаласи ҳал
ҳам жойида бўлиши керак. Мурожаат- лар кўпроқ учрайди. Идорамизга кел- парваришлаётгандек шерларни эрка- бўлса, тез кунда ҳайвонот боғи қуриш
чилар ана шу уч жиҳатим бўйича баҳо ган барча фуқарога алоҳида эътибор латишарди. ишларни бошлаб юборамиз!
берадилар. Мижоз ишончи бизнинг беришга, навбат кутиб қолмасликла-
соҳада асосий ўринни эгаллайди. Жа- рига ва муаммоларини атрофлича ўр- – Келгусида ҳайвонот боғи очиб, Хонадонида шерларни боқаётган
моада 3 кишимиз. Ҳамма ўз вазифа- ганиш учун ҳаракат қиламиз. шерларни шу ерда кўпайтириб, уларни тадбиркорнинг бу орзуси, инсон иро-
сига эга. Жамоа аъзолари ўзаро аҳил- генетикаси билан шуғулланиб янги тур дасининг кучи нафақат ёввойи ҳайвон-
иноқ, меҳнаткаш, хушмуомала ва ўз Тушликдан сўнг янги хат-ҳужжат- олишни ният қиляпман. Ҳайвонот боғи- ларни қўлга ўргатишга, балки, халққа
устида доимий равишда ишлайдиган, лар денгизига шўнғиймиз. Бамисоли ни барпо қилсак, ноёб турдаги ҳай- нафи тегадиган ажойиб ғояларни
ишига сидқидилдан ёндошадиган ин- денгиз қаъридан дур-марваридларни вонларни, ҳатто судралиб юрувчилар амалга оширишининг амалдаги исботи
сонлардан ташкил топса, ҳар қандай йиғиб, мижозлар қўлига тутганимиз- оиласига кирувчи питон, кобра, ана- бўлди.
ташкилот ўз мақсадларига сўзсиз эри- да, аксарияти севинчидан ичига сиғ- конда каби илонлар, бундан ташқари
шади. май кетишади. Баъзан ўта жиддий, му- ҳашаротлар, ўтхўрлар, қушлар синфи- Достонбек ШАРИПОВ
аммоли вазиятларга ҳам дуч келамиз. га кирувчи барча жонзотларни олиб
Мен ўз касбимни жуда яхши кўра- Мижозлар асл ҳолатни билмай туриб
ман. Шу касб эгаси бўлганимдан фахр- ишимиздан норози бўлишади ҳам. Би- САНИТАРИЯ ВА ГИГИЕНА ҚОИДАЛАРИ
ланаман. Бор кучимни, билимимни, роқ вазиятни тўғри баҳолаб, бафуржа
тажрибамни шу касбга бағишладим. тушунтириш берганимиздан сўнг ҳар касалликдан сақланиш чораларидир
Қабулимизга келган фуқаролар биз қандай мижоз билан ҳам тил топиша
кўрсатган хизматлардан мамнун бў- оламиз. Туманимиз охирги 10 йил даво- лосаларга таянган ҳолда айтганда, бу
лишса, нафақат мен, жамоадошларим мида Эхинококкоз касаллиги бўйича касалликнинг одамга ўтиши итларни
билан ўзимизни бахтли, деб ҳисоблай- Шу тариқа фаолиятимиз ранг-ба- нотинч туман ҳисобланиб, йилига парваришлаш вақтида, кўкатлардан
миз. ранг ўтади. Бир иш куним 18:00 да ўртача 10-15 кишида бу касаллик ва яхши тозаланмаган сабзавот ва
ўз якунига етади. Ҳар куни олам- кузатилмоқда. Бу ташвишли ҳолат, меваларни истеъмолидан келиб чиқа-
Идорага борганимда, доим фуқа- олам таассуротлар, янги ўзлаштирил- албатта. Чунки, айни касаллик анча ди. Кейинги вақтларда бу касаллик
ролар келиб, кутиб туришган бўлиша- ган билим билан уйга қайтарканман, оғир кечади. Одам узоқ муддат ишга тозза пишмаган гўшт, айниқса ички
ди. Уларнинг кўпчилиги ҳужжатларни қалбимдан ўзимга нисбатан ишонч, ўз яроқсиз бўлганидан ташқари орга- органлардан (жигар, буйрак, талоқ,
расмийлаштиришга, айримлари эса ишимдан қониқиш ва шукроналик ҳис- низмнинг тўлиқ тикланиши учун бир юрак) кабилардан ўтиб организмнинг
ҳуқуқий маслаҳат олишга келишади. ларини туяман. неча, баъзан ўн-ўн беш йиллар керак барча ички органлари, ўпка, бош мия,
Шу тариқа иш фаолиятимизни бош- бўлади. тўқималар, жигар, буйрак ва суяк фа-
лаймиз. Қонунлар, кодекслар, фар- Рауфжон ТИЛАВОВ, олиятини ишдан чиқаришга сабаб
мойишлар ва қарорларни қайта-қайта туман хусусий амалиёт билан Шу ўринда савол туғилади. Хўш, бўлаётгани кузатилмоқда.
бу касалликка инсон қай тарзда дучор
шуғулланувчи нотариус бўлади? Жавобларни аниқ илмий ху- (Давоми 8-бетда)

6 11 ноябрь Шифокорлар минбари Паркент тонгиижтимоий-сиёсий газета
2021 йил
Ҳаммамизга маълумки, коронавирус касаллиги на-
фақат юртимизда балки, бутун ер юзи аҳолисини тик БОЛАНИ ҚОРНИ БИЛАН
оёқда қалқитиб юборди. Вирусга чалинган одамлардан ЁТҚИЗИШ МУҲИМ
сўрасангиз ҳамон турли асоратлари сезилиб турибди.
Кичкинтойларни
"COVID-19"ДАН КЕЙИНГИ қорни билан ётқизиш
ривожланиши учун за-
ҲОЛСИЗЛИКДА рур экани ҳақида ту-
роларда иситмалаш, ҳол- нинг ҳам соғлом ва кўркам ман тиббиёт бирлаш-
Хусан ТУРОПОВ, сизланиш ҳолатлари куза- бўлишига ёрдам беради. маси болалар бўлими
Кўп тармоқли марказий поликлини- тилди. Бу албатта, вакцина шифокори, педиатр
ижобий таъсир қилганидан Болалар бир кунда 2-4 Фаҳриддин Шерматов
ка умумий амалиёт шифокори далолатдир. Ана шундай дона, катталар 3-5 дона фикр билдириб ўтди.
ҳолсизлик, ланжлик сезил- тухумни эрталаб оч қорин-
Атрофга назар ташлайдиган бўл- ганда иммунитетни ошириш га истеъмол этиши тавсия Шифокорнинг фикрича, айнан мазкур ҳолат бола-
сак, вирусдан ҳали тўлиқ қутилга- учун турли минералларга этилади. Энг фойдалиси, ту- нинг ривожланиши, саломатлиги ва ҳаракатлари ма-
нимизча йўқ. Афсуски, одамлар ўз бой ва озуқавийлик даража- хумни хомлигича оч қорин- ромда бўлиши учун аҳамиятли.
саломатлигига беэътиборлик қилиб, си кўп бўлган маҳсулотлар- га ичишдир. Буни уч-тўрт
карантин қоидаларига амал қилмай дан истеъмол қилиш зарур. ой давомида танаффуссиз Ҳаракатланиш қобилиятлари яхшиланади
қўйишди. Ўз ўзини дезинфекциялаш амалга ошириш лозим. Маҳ-
у ёқда турсин, ҳимоя ниқобларини Булардан асосийси беда- сулот икки ҳафтадан кейин – Австралия университетидаги олимларнинг аниқла-
ҳам тақмай қўйишяпти. на тухуми бўлиб, миттигина ўз самарасини кўрсатади. шича, болани қорини билан ётқизиш унинг ривожлани-
тухумни нафақат хомлиги- Уч ёшгача бўлган бола- шига таъсир қилади. Тажрибада 4237 бола иштирок эт-
Шу ўринда айтиб ўтиш керакки, ча истеъмол қилиш, балки ларга эса бедана тухумини ган ва уларнинг ривожланиши бир қанча параметрлар
вирусга қарши вакцина олган фуқа- қайнатиш, қовуриш, ҳатто пиширилган ҳолда берган билан баҳоланган.
дудлаш ва маринатлаш ҳам маъқул. Бу ҳам қувват, ҳам
мумкин. Бедана тухуми им- иммунитетни оширишда Маълум бўлишича, кун давомида ярим соатдан кўп
мунитетни ошириб, тери- яқиндан ёрдам беради. қорни билан ётадиган болалар ҳаракатларини яхши
назорат қила олади, фаол бўлади. Шунингдек, қорни
ЖИЙДА МЕВАСИНИНГ ФОЙДАЛАРИ билан ётган болалар, осмонга қараб ётган болалардан
кўра тезроқ эмаклашни ўрганган. Психодиагностика ва
Айни кунларда жийда дарахт- Бугунги кунда инсон- психокоррексия маркази бошқарувчиси Татяна Горя-
ларда пишиб етилган. Унинг лар саломатлигидан чеванинг таъкидлашига қараганда, эмаклаш учун қўл
таркибида жуда кўп фойдали шикоят қилар экан, ва оёқ мушаклари ушбу жараёнга тайёр бўлиши керак.
моддалар мавжуд. Масалан, турли дори-дармон- Осмонга қараб ётган бола эса ҳаракатланмайди ва му-
унинг мевасида калий моддаси лар билан даволаш шаклари ҳам ҳаракатларга тайёр бўлмайди. Шу сабаб
бор бўлиб, бу инсон организми- тавсия қилинади. бола қорнидан орқасига ўгириб олиб, ўтирган ҳолда
да юрак-қон томирлари тизими Яшил дорихонамиз- судралишни бошлайди.
фаолиятига ижобий таъсир кўр- да кўплаб фойдали
сатади. Ўз навбатида инсульт, гиёҳлар, шифобахш Бош суяги тўғри ривожланади
инфаркт ва бошқа муаммоли ўсимликлар жуда кўп.
хасталиклар келиб чиқишининг Ана шулардан бири бу Болаларда тўсатдан ўлим синдромини олдини олиш
олдини олади. Хушбўй модда- жийдадир. учун ҳам болани осмонга қаратиб ётқизилади ва бола
лар мавжудлиги унинг бирик- шу ҳолатда ухлаши керак бўлади. Баъзи оналар бу
тирувчи таъсирчанлигига асос Музофот АҲМЕДОВА, синдромдан шунчалик қўрққанидан, бошқа вақтда ҳам
бўлади. Жийда меваси инсонни унинг меваси билан бир қа- ТТБ умумий амалиёт шифокори болани қорни билан ётқизишдан қўрқади. Аммо бола
тинчлантирувчи таъсирга эга торда гули, барглари ва новда фақат ётадиган бўлса, бош суяги яхши ёки тўғри ри-
ва уйқу дорилар билан қўшиб пўстлоқлари ҳам ишлатила- дан тайёрланган қайнатма ич вожланмаслиги мумкин. Агар кўпинча ён боши билан
истеъмол қилинса, уларнинг ди. Жумладан, мевасининг кетишида шифо бўла олади. ётқизиладиган бўлса, ётган тараф ясси бўлиб қолиши
фаоллигини оширади. Бундан дамламасидан овқат ҳазм Баргларидан фойдаланилса мумкин.
ташқари, асаб тизими фаолия- қилиш муаммоларини ҳал ревматизм, подагра ва ради-
тини меъёрга келтиради ва ға- этишда яқиндан ёрдам бера- кулитни даволаш жараёнида Юраги мустаҳкам бўлади
забланиш, асабийлашишнинг ди. Шунингдек, оғиз бўшлиғи яхши ёрдам беради. Баргла-
олдини олади. касалликларидан фориғ бў- рини яна жароҳат ва яраларга Австралиялик олимлар томонидан аниқланган яна
лиш мақсадида ғарғара қилиб боғлаб, шамоллашни олиш ва бир маълумот: қорнида кўп ётган бола яхшироқ вазн
Жийда тинчлантириш фа- чайиш йўли билан фойдала- жароҳат битишини тезлашти- тўплайди ва юрак қон-томир тизими мустаҳкам бўлади.
оллиги билан биргаликда са- ниш мумкин. Жийда меваси- ришда фойдаланиш мумкин. Чунки ушбу ҳолат бола учун энг яхши кардиозўриқиш
ломатликни мустаҳкамлайди. ҳисобланади ва бу юрак ривожланишига яхши таъсир
Шу боисдан ҳам жийда меваси қилади. Агар ҳар куни шуғулланадиган бўлса, болада
халқ табобатида кенг ишлатила- ҳаракатлар координацияси яхшиланади, қўл-оёқлари
ди. Дармон дорилар таркибида яхши ҳаракатланиб, умуртқаси мустаҳкамланади. Бу
эса нафақат жисмоний бали ақлий ривожланишига ҳам
ОНИХОКРИПТОЗ ҲАҚИДА БИЛАСИЗМИ? таъсир кўрсатади. Шунингдек, жараёнда пресс мушак-
ўйлайди. Аммо мос келмаган Кейинчалик қизариш, бар- лари ҳам мустаҳкамлангани ҳисобига қорин чурра пай-
моқ шиши ҳамда сезиларли до бўлиш хавфи олди олинади. Болани овқат беришдан
пойафзаллар ҳам касаллик оғриқ билан давом этади. аввал қорни билан ётқизилса, бу қоринни санчиб оғри-
Шунингдек, тирноқнинг ҳар шини камайтиради.
келтириб чиқариши мумкин. икки томондаги этга қараб
ўсиши ҳам ушбу турдаги Болани қандай қилиб қорин билан тўғри ётқизиш
Наслдан-наслга ўтадиган хасталиклар сирасидандир. керак?
Энг ёмони, онихокриптозга
мойиллик, оёқ бармоқлари нисбатан бепарво бўлинса, – Ушбу машғулотни бола 2-3 ҳафталиги вақтидан
яллиғланиш зўрайиб, тир- бошлаш мумкин. Аввалига кам-камдан бошлаш керак
шаклининг ўзгариши (орт- ноқ атрофидаги терида йи- ва 5-10 дақиқа шуғулланиш керак. Агар болангиз жуда
ринг пайдо бўлиши мумкин. ҳам кичкина бўладиган бўлса, аввалига болани ўзин-
тирилган ёки туғма май- гизни қорнингиз устига ётқизинг. Бола 5 ойлик бўлга-
Тирноқ этга қараб ўса нида уни полга чойшаб солиб ётқизиш мумкин. Болага
моқлик ҳамда яссиоёқлик), бошлаганида, оғриқ кучли зерикарли бўлмаслиги учун ёнига ўйинчоқлар қўйинг.
бўлмаган пайт ҳам ихчам Агар хархаша қиладиган бўлса, уни овутишга ҳаракат
замбуруғли оёқ касаллик- пойафзални кенгроғига ал- қилинг, аммо шуғулланишни ташлаб қўйманг.
маштириш ва имкон қадар
лари, оёқ бармоқларининг ялангоёқ юриш тавсия эти- Берилган тавсияларни қўллашдан аввал яна бир бор
лади. Йиринг йиғилиши ва шифокорингиз билан маслаҳатлашинг!
шикастланиши, оёқ бар- яллиғланиш авжига чиқа
бошлашидан аввал мута-
Улуғбек ЁҚУБОВ, моғи атрофидаги турли хассис маслаҳатини олиш
ТТБ шифокори, травматолог-жарроҳ яра-чақалар, оёқда қон ай- лозим.
ланишининг бузилиши каби

Тирноқни нотўғри олиш ва сифат- ҳолатлар касаллик келиб
сиз педикюр қилиш унинг эт ичига чиқишига замин яратади.
ўсишига сабаб бўлади. Айниқса, бу Тирноқ пластинкаси-
хасталик тор, учли оёқ кийимлар нинг бармоқ этига қараб
кийишдан келиб чиқади. Шунингдек, ўсиши Онихокриптоз, деб
оёқ кийим кишининг оёғига катта номланади. Ўсган тирноқ
ёки кичик бўлса ҳам ушбу хасталик- терини шикастлаши нати-
ка сабаб бўлиши мумкин. Кўпчилик жасида юмшоқ тўқималар-
катта оёқ кийимнинг зарари йўқ, деб да яллиғланиш кузатилади.

Паркент тонгиижтимоий-сиёсий газета Жаҳон адабиёти 711 ноябрь

2021 йил

Азиз Несин тахаллуси; (асл исми Маҳмуд Нусрат ) — турк ҳажвий ёзувчиси, драматург, Нафис санъат академияси (Истан-
булда ўқиган (ҳарбий маълумотга ҳам эга). «Марко пошо» (1946) тараққийпарвар ҳажвий газетаси ва бошқа матбуот органлари-
да ишлаган. «Нуҳ кемаси» (1949) ҳажвий журналини нашр этган. Кўплаб ҳажвий ҳикоя, поэма ва романлар муаллифи, сиёсий
ва ижтимоий ҳажв устаси.

«Жиннилар озод бўлди», «Ишбилармон одам», «Нозиқ ва нафис», «Худога шукур» ва бошқа асарлари сиёсий ўткир ва дол-
зарб. Уларда ёзувчи жамият иллатларини фош қилади, кулгили вазият, хусусият ва ҳолатлар орқали кишиларни беихтиёр ўз нуқ-
сонларидан кулишга мажбур этади. Азиз Несин асарларининг қаҳрамонлари — иш ахтаравериб безор бўлган майда амалдор,
омадсиз зиёли ва қашшоқ ишчи («Яшасин камбағаллик», «Майдон соатлари», «Хотин киши бўлганимда-ю…» ва бошқалар).

«Шундай бўлди, бундай бўлмайди» автобиографик қиссаси, «Азизнома» ҳажвий шеърлар ва «Мамлакатлардан бирида»
ҳажвий ҳикоялар тўпламлари мавжуд. Ҳажвчи ёзувчилар халқаро танловларида «Дафна чамбари» олган (1956, 1957). Ўзбекис-
тонда бўлиб ўтган Осиё ва Африка мамлакатлари ёзувчиларининг Тошкент анжуманлари иштирокчиси.

Асарлари («Мушт кетди», 1966; «Хуштак афандим», 1969; «Футбол қироли», 1978 ва ҳоказолар) ўзбек ва бошқа тилларда

Хотиннашрқилинган. киши бўлганимда-ю…
Саломат трикотаж фабрикаси- 200 лира ойлик оладиган тунги 400 лира ойлик оладиган бухгал- Фабрикада қирқ ишчи, икки уста
га дарвозабонликка кириб, саксон қоровул уйқуси қаттиқ бўлганлиги тер тўрт амални чалкаштириб юбор- ва йигирмага яқин машина бор. Од-
лира ойлик оладиган бўлди. У бу- учун дарҳол ишдан бўшатилди, ўрни- ганлиги учун ишдан қувилди. дий ишчи бўлиш унинг қўлидан кел-
нақа маош бир киши у ёқда турсин, га уни тайинлашди. Кундуз кунлари майди, усталикни эплай олмайди,
чорак кишига ҳам етмаслигини била у дарвозада турадиган, кечалари эса Бизнинг дарвозабон энди 215 машиналарнинг ўрнини эса босол-
туриб, шундай қилди, чунки у ўзи- бўйнига шақилдоқ осиб, фабрикани лира ойлик оладиган бўлиб қолди. майди. Идорада ўзи билан хўжайин-
нинг ишчанлигига, уддабуронлигига қўриқлайдиган бўлиб қолди. Маоши Кундузи у олти соат эшикда тура- нинг секретаридан бошқа ҳеч ким
ишонарди. Ахир унинг бу қобилияти 110 лирага чиқди. диган, кечаси саккиз соат фабри- қолмаган.
бир кун эмас, бир кун хўжайиннинг ка қўриқлайдиган ва шу вақт ичида
қулоғига етмай қолмайди, ана ундан Кечани кеча, кундузни кундуз ёзув-чизув ишларини ҳам қиладиган, У бўш пайтларида секретарь қиз
кейин ойликнинг ошиши ҳам гапми! демай ишлайверди. Хўжайин ҳам уйида эса фабриканинг ҳисоб-китоби билан валақлашиб ўтириб, унга
Аслида дарвозабонлик қилиш унга бефаҳм одам эмас-ку, пайти келиб устида бош қотирадиган бўлди. нуқул хўжайинни мақтаб кетарди:
тўғри келмасди-я, лекин начора, дун- унинг жонбозлигини инобатга олар,
ёнинг ишлари шунақа экан. Ҳатто, қўлидан келадиган яхшилигини ая- У бор кучини аямай, тер тўкиб — Барака топкур, хўп тилло одам-
ўзи дарвозабон бўлишга арзимайди- мас, ахир. Масалан, айтайлик, фаб- ишлади. Энди омборга мудир бўлиш да. Мен фабрикага саксон лира ола-
ганларнинг ҳам эшигини беш-ўнлаб рика котибининг ўрнига ўтса, қандай тушига кирадиган бўлиб қолди. Ом- диган дарвозабон бўлиб кирувдим.
туппа-тузук одамлар қўриқлай бе- соз бўларди. Котиб ойига 300 лира бор мудирининг маоши 450 лира-я! Мени тунги қоровул қилиб тайинла-
рар экан. Хуллас, дунёнинг ишлари ҳақ олади-я! ди, ойликни 110 қилди. Иннайкейин,
чархпалак дегандек, хўжайинлар би- Одам боласи бир нарсани астой- котибликни ҳам берувди, маошим 170
лан дарвозабонлар ўрин алмашган Одам боласи бир нарсани ният дил ният қилса, ниятига етаркан. га чиқди. Сўнг ҳисоб-китоб ишларини
эканлар-да. қилса, ниятига етаркан. Бу гал ҳам ҳам иноят қилган эди, 215 лира ола-
шундоқ бўлди. Яна уни хўжайин чақириб қолди. диган бўлдим. Шундан кейин омбор-
Саломат ойлигим ошиб қолар, деб — Сизга бир яхшилик қилмоқчи- чиликни ҳам қўшиб берувди, ойлик
эртаю кеч жонини жабборга бериб — Хизматингдан мамнунман, — ман, омбор мудирлигини ҳам олиб 250 лирага етди. Мана энди директор
ишлади. Ҳатто, қани энди тунги қо- деди хўжайин уни чақириб. — Сенга берсам, нима дейсиз? ҳам бўлиб олдим. Маошимни айтмай-
ровул бўлиб олсам, деб кўнглига ҳам яна бир яхшилик қилмоқчиман. Кеча- — Миннатдор бўламан, бейафан- сизми — 260 лира-я!
тугиб қўйди. Тунги қоровул 200 лира лари ҳар ҳолда бекор ўтирарсан. Ар- дим.
ойлик олади-я. Ўзи унчалик қийин иш зимаган ёзув-чизув ишлари бор эди, — Жуда яхши, маошингизга яна Секретарь қиз ҳам унга бўш кел-
эмас… шуни қилмайсанми? Ойлигингга яна 35 лира қўшиб қуяман. Бориб, омбор- мади:
60 лира қўшиб берардим… ни қабул қилиб олаверинг!
Одам боласи астойдил ният қилса, Омбор учун олинган баъзи мол- — Мен фабрикага пол ювадиган
албатта ниятига етаркан. Бир куни Бундоқ ўйлаб қараса, ойига 170 ларни адашиб ўзининг уйига ташиб бўлиб кирганман. Ойлигим 40 лира
уни хўжайин чақиртириб: лира оладиган бўларкан. кетадиган паришонхотир омборчи- эди. Кейин хўжайиннинг кир-пирини
нинг паттаси қўлига тутқазилди. ювадиган, уйини супуриб-сидиради-
— Хизматингдан хурсандман, — — Илойим бирингиз ўн бўлсин, Омбор мудирлиги ҳам дарвозабонга ган бўлдим, ҳақим 60 лирага чиқди.
деди. афандим, — деб жавоб берди у хў- ўтди. Сўнгра машинисткаликни ҳам ўрга-
жайинга. Иш кўплигидан унинг қўли қўли- нувдим, 80 лира тўлайдиган бўлди.
— Раҳмат, афандим, саломат бў- га тегмай қолди. Хўжайин ҳам ҳўкиз Уйида овқат қилиб беришга, рўзғо-
линг. 300 лира маош оладиган котиб эмас-ку, кези келганда унинг ти- рига қарашишга ўтдим, 100 лира ола
қаҳва ичиш ва чекишдан қўли бўша- ришқоқлигини инобатга олар, ахир. бошладим. Кейин… кейин бўлса, хў-
Кейин хўжайин ундан: май, ишга қарамай қўйганлиги ва- Мана, инобатга олди ҳам. жайин учун ким бўлиб қолганимни
— Уйланганмисан? — деб сўраб жидан фабрикадан қувилди. Бунинг Хўжайин бир куни уни ҳузурига ўзингиз кўриб турибсиз. Менга яна
қолди. юмуши ҳам дарвозабонга ўтди. Энди чақириб: 15 лира тўлайдиган бўлди. Ҳозир 115
— Ҳа, уйланганман, — деди у би- у кундуз кунлари дарвозабонлик қи- — Сиздан ғоят миннатдорман, лира олиб турибман.
рор ножўя иш қилиб қўйган одамдай ладиган, кечалари эса фабрикани жуда хурсандман… — деди. — Ишла-
қимтиниб. қўриқлаш билан бирга, ёзув-чизув ган тишлайди-да. Очиғини айтганда, Бир куни у қизга қараб:
Кейин, айбини биратўла бўйнига ишларини ҳам бажарадиган бўлиб дарвозабонлик сизга ярашмайди. — Кўп ишлаб, толиқиб қо-
олиб, енгил тортмоқчи бўлган киши- қолди. Бошқа юмушлар зиммангизда қола- ляпсан-да, — деди.
дай бошини эгиб, қўшиб қўйди: веради-ю, мен сизни фабрикага ди- — Ўзингиз-чи?— жавоб берди у.
— Иккита болам ҳам бор, бей- У тиним билмай ишлайверди. Хў- ректор қилиб ҳам тайинламоқчиман. — Наҳотки маошингиз камлик қил-
афандим. жайиннинг ҳам кўзи бор-ку, унинг Директор бўлиш-а? Буни эшитиб маётган бўлса! Ойлигингиз ошишини
Хўжайин ҳам койиган, ҳам ачин- бу ишларини кўрмай ўлибдими. Фаб- Саломат довдираб қолди! Ўзи-ку наҳотки истамасангиз?
ган бўлди. риканинг бухгалтери 400 лира маош айни муддао-я! Одам боласи бир нар- У қизнинг бетига тикилди. Идора-
— Ана холос! Тирикчилик қандай олади-я! Қани энди бухгалтер ҳам сани астойдил ният қилса, ниятига да шу секретарь қиз икковигина қол-
ўтяпти? бўла қолса… етаркан. Мана, фабрикага директор ганлиги унинг эсига тушди. Кейин бу
— Бир амаллаб, бейафандим. ҳам бўлиб олди. қизнинг қўшимча вазифаси нимадан
— Кел, сенга бир яхшилик қилай. Одам боласи бир нарсани астой- — Ойлигингизга 90 лира қўшилди, иборат эканлигини кўз олдига келти-
Кундузи дарвозабонликдан қутулгач, дил ният қилса, ниятига етаркан. — деди хўжайини. риб, сесканиб кетди.
кечаси қоровуллик қила оласанми? Кунлардан бирида хўжайин уни яна Дарвозабонликдан бўшаганли- — Йўқ-йўқ, — деди у, — ойлигим-
— Қўлимдан келади, афандим. чақириб қолди: ги сабабли маоши 80 лира камайди. нинг ошишини истамайман. Шуниси-
— Буни қара, кундузи олти соат Лекин янги лавозими учун қўшимча га ҳам шукур. Хотин киши бўлганимда
дарвозабонлик қиласан, кечаси сак- — 170 лира сизга камлик қилаёт- равишда тўқсон лира ола бошлади. нима бўларди-а? Худо кўрсатмасин!
киз соат навбатда турасан. Жами ўн ганини сезиб турибман, шунинг учун Хуллас, ойига ҳаммаси бўлиб 260 Хўжайин сени ҳам ишдан ҳайдаб,
тўрт соат бўлади. Яна ўн соат бўш бироз ошириб бермоқчиман. лира маош оладиган бўлди. ойлигимга яна 20 лира қўшиб бе-
вақтинг қолади. Розимисан шунга? 2 500 лира маош олиб келган ди- рарди… Йўқ, керакмас… эркак киши
— Қуллуқ, бейафандим. — Ташаккур, афандим, — дея ректор хўжайиннинг секретари билан бўлганимга хурсандман… Аммо лекин
— Кечаси ишлаганинг учун ойли- миннатдорчилик билдирди у. “дон олишиб” қолгани учун фабрика хотин киши бўлганимда-ю…
гингга яна ўттиз лира қўшиб бераман. дан қувилди.
— Раҳмат. — Анча бўш вақтингиз бор кўри- Туркчадан Миад ҲАКИМОВ
нади. Уйда бекор ўтирганингизда таржимаси
фабриканинг ҳисоб-китоби билан
шуғуллансангиз девдим.

— Жоним билан, афандим.
— Жуда соз, маошингизга яна 45
лира қўшиб бераман.

8 11 ноябрь Руҳият олами Паркент тонгиижтимоий-сиёсий газета
2021 йил

Маълумки, ёшлар билан олиб бориладиган Шахснинг биологик ўсишидаги нуқсонлар, сезги муҳимдир. Чунки ёшларнинг ғоявий маслаги унинг
таълим-тарбия ишларининг муваффақияти улар- органларидаги камчиликлар, ўқишга салбий таъсир ахлоқий хислатида кўринади. Аммо баъзан ахлоқий
нинг ёш ва психологик хусусиятларини билиш этувчи олий нерв фаолияти ва темпераментдаги қу- маслак билан ёшларнинг хулқи тўлиқ равишда муносиб
ҳамда ҳисобга олишга боғлиқдир. Бу ҳолат ўсмир- сурлар тарбияси қийин болаларни келтириб чиқаради. келмай қолади. Шунинг учун катталар ҳар бир ёшнинг
лик даврининг алоҳида хусусияти ҳисобланади. Шахснинг психик ўсишидаги камчиликлар, ироданинг қанчалик ватанпарварлигини, меҳнатсеварлигини, қан-
Чунки айни шу даврда болаликдан катталик ҳола- бўшлиги, ақл-идрокнинг заиф ривожланганлиги, ҳис- чалик ҳурмат қилишини, қанчалик тўғрилигини ва виж-
тига ўзига хос ўтиш даври юзага келади. Шунинг сиётнинг кучсизлиги, зарур эҳтиёж ва қизиқишларнинг донлилигини, ўртоқлик ва ҳамкорликни қанчалик ҳис
учун ўсмирлик ёши ўзаро муносабат шаклларида, мавжуд эмаслиги, ўсмирнинг интилиши билан мавжуд қилишини кузатиб, билиб бориши зарур.
фаолиятни ташкил қилишда қатъий ўзгаришларни имконияти ўртасидаги номутаносиблик каби хатти-ҳа-
талаб қилади. ракатларни издан чиқаради. Салбий ахлоқий сифатларга эга бўлган ёшларда
қўполлик, ёлғончилик, безорилик эгоизм, қайсарлик,
ЎСМИРЛИКНИНГ НОЗИК ДАВРИ ўжарлик, интизомсизлик, қоидаларга риоя қилмас-
Тарбияси қийин болаларни тарбиялашда улар билан лик, ўзбилармончилик кабилар кузатилади ва бундай
Ўсмирларга таълим-тарбия бериш ишларида уч- индивидуал муносабатда бўлиш муҳим аҳамиятга эга. хислатларга эга бўлган ёшларни тарбиялашда (жамоа
райдиган қийинчиликлар бу ёшдаги болаларнинг пси- Ёшлар билан индивидуал муносабатда бўлишда ҳар орасида тарбияланганда ҳам) фақат уларга яккама-як-
хик ривожланиши қонуниятларини ва хусусиятларини бир ёшни индивидуаллигининг физиологик асосини ва ка ёндашиш лозим. Чунки улар жамоа ёки кўпчилик
баъзан етарли даражада билмаслик ёки инкор қилиш унинг шахси ҳақида маълум даражада маълумот берув- орасида ўзларининг айбларини ошкор бўлишини ёки
натижасида пайдо бўлади. Бу давр тарбия учун анча чи олий нерв (асаб) фаолияти типлари ҳақидаги И.Пав- тарбия, танбеҳ бераётган кишининг насиҳат ёки кўр-
қийин давр ҳисобланади. Чунки боланинг катта одамга лов таълимотини билиш ўқитувчиларга ёрдам беради. сатмаларига бўйсунишни ёқтирмайдилар, улар билан
айланиш жараёни ўзи қийин, бу жараён психиканинг, муомалада ниҳоятда эҳтиёткорлик, самимийлик, дўсто-
одамлар билан бўлган муносабат шаклларининг жид- Жумладан, нерв системасининг кучи нерв хужай- на муносабатда бўлиш талаб қилинади. Тарбияси қийин
дий равишда қайта ўзгариши ҳамда ҳаёт шароити ва раларидаги моддаларнинг имконияти миқдори билан болалар, ёшлар билан ишлашда уларнинг характери,
фаолиятининг ўзгариши билан боғлиқдир. белгиланади. Кучли типдаги асаб тизимида бундай қизиқишларига хос хусусиятлари эътиборга олиниши
имконият кўп миқдорда бўлиб, кучсиз типда у камроқ. лозим. Кўп насиҳат қилмаслик, уришмаслик, овозини
Агар болага одоб-ахлоқ ўргатишни эски шакл ва усул- Асаб тизимининг кучли қўзғалиш жараёнига, шунинг- баланд кўтармаслик, кўп гапирмаслик мақсадга му-
ларидан фойдаланилган бўлса, бу усуллар ўсмирлик дек тормозланиш қобилиятини акс этади. вофиқдир. Ўзаро самимий муносабат, шахсий намуна
даври учун яроқсиз бўлиб қолади. Аввал болалар ота-о- (меҳнат, ўқиш жараёнида) оила ва мактабдаги киши-
налари, тарбиячиларнинг ахлоқ-одоб ҳақидаги гап- Асаб тизимининг кучи тамойилига мувофиқ кучли ларнинг ишга ижобий муносабатигина ёшларда шундай
ларини бажонидил эшитган бўлсалар, эндиликда бун- типга сангвиниклар, флегматиклар, кучсиз типига эса бўлишига ҳавас туғдиради.
дай таъсир болани зериктиради ёки ёқмай қолади. На- меланхоликлар киради. Асаб тизимининг илдамлиги
тижада, ундан катталарнинг фикрларига қарши чиқиш мия пўстининг тормозланиши билан ёки аксинча, тор- Тарбияси қийин ўсмирларнинг хатти-ҳаракатларини
ёки рад этиш каби хислатлар пайдо бўла бошлайди. Бу- мозланишнинг қўзғалиши билан енгил алмашинувидан ижобий йўналишга буриб юбориш учун уларда масъу-
лар эса бу даврнинг “қийин”, “мураккаб” давр бўлишига иборатдир. лият, ғурур, жавобгарлик, ишонч каби юксак ҳисларни
сабаб бўлади. таркиб топтириш лозим. Бунинг учун уларга ёши, кучи,
Ўқитувчилар ўқувчилар асаб тизимининг эгилувчан- қобилияти ва қизиқишларини ҳисобга олиб, топши-
лик хусусиятига эга эканлигини, унинг ҳар қандай таъ- риқлар бериш айни муддаодир. Уларга кичик жамоани,
сирларга берилувчанлигини назарда тутиб, ўқувчилар спорт секциясини бошқариш вазифасини ишониб топ-
шахсидаги салбий хислатларни йўқотиш мумкинлигига шириш натижасида салбий феъл-атворларни камайти-
катта ишонч ҳосил қилиши керак. ришга эришиш мумкин.

Ёшларни эмоционал-иродавий хусусиятларини би- Хулоса қилиб айтганда, уларни ўзлари қизиққан тў-
лиш ҳам уларни тарбиялашда муҳим аҳамиятга эга. гаракларга жалб қилиш орқали ўқишга салбий муноса-
Ёшлар билан индивидуал муносабатда бўлишда унинг батлари аста-секин йўқолиб боришига эришиш мумкин.
қанчалик тинч, мўминлиги ёки эмоционаллиги, ҳисси- Яна энг муҳими шундаки, тарбияланувчиларга ишониш
ётга берилувчанлигини, яъни теварак атрофдагилардан керак. Уларнинг қўлидан келадиган ишларга эътиборли
фарқ қилиш ёки фарқ қилмаслигини, аффектга мойил бўлиб, уни бажарганидан кейин рағбатлантириш, уни
ёки мойил эмаслигини, ўз ҳиссиётини тута олиш-олмас- ишни яна ҳам яхши бажаришда ўз фикрларини баён қи-
лигини ва шунингдек, унда қандай ҳислар устун экан- лиш ҳам муҳимдир.
лигини билиш жуда муҳимдир.
Муслима ХОЖИЕВА,
Ёшларнинг ахлоқий хислатини ҳисобга олиш ҳам 42-мактаб психологи

САНИТАРИЯ ВА ГИГИЕНА ҚОИДАЛАРИ * Реклама, эълон ва табриклар

касалликдан сақланиш чораларидир Туман халқ таълими та- БЕКОР ҚИЛИНАДИ

(Боши 5-бетда) силаш, озиқлантириш вақтидаги мулоқот, сарруфидаги 1-умумий ўрта ххх ххх
Касалликни кўзга кўринмас ичак содда- чиқиндиларини атрофга ташлаш оқибатида
лари тарқатади. Паразитлар ошқозондан атроф-муҳитда намликда узоқ муддат яшов- таълим мактаби томонидан Тошкент шаҳри М.С.Тур- Туман халқ таълими та-
қонга сўрилиб юқорида айтиб ўтилган бир, чи паразитлар қайсидир йўл билан одам ор- сунхўжаев номидаги тиббиёт сарруфидаги 4-умумий ўрта
ҳатто бир нечта аъзоларда ривожланади. ганизмига ўтади. Бу эса касаллик қўзғатувчи- Абдусаломова Юлдузхон коллежи томонидан Муродов таълим мактаби томонидан
Ривожланиш гоҳида жуда тез бир-уч ойлар си табиатда доимий айланиб боради. Миржамбил Миркарим ўғли Турдимуродов Фурқат Шуҳра-
атрофида, баъзан эса секин бир неча йиллар Абдумажид қизи номига номига 2012 йилда Ортопе- тилла ўғли номига 2010 йил 14
давомида организмда ривожланиб бориб, Мазкур касалликдан сақланиш биринчи дик стоматология ихтисослиги июнда берилган U № 4573386
сўнгра касаллик аломатлари юзага келади. навбатда ветеринар кўриги ва кузатувисиз 2010 йилда берилган O`R- бўйича берилган К № 2714984 рақамли шаҳодатнома йўқол-
Бунда касаллик аломатлари ҳам орга- мол сўймаслик, сўйилган моллар аъзолари- рақамли диплом йўқолганлиги ганлиги сабабли бекор қили-
низмнинг шикастланган жойига кўра турли даги ўзгаришлар кузатилса, уларни кўмиб SH № 1103745 рақамли сабабли бекор қилинади. нади.
бўлади. Масалан, ўпкада ривожланганда асо- ташлаш, асло итларга бермаслик лозим.
сан нафас олишнинг қийинлашиши, йўтал, Кўкат ва сабзавотларни қайноқ сувда чайиб шаҳодатнома йўқолганлиги
кейинроқ қон ва йиринг аралашмали қусиш ишлатиш, гўшт ва гўшт маҳсулотларини ях-
ҳолатларини келтириб чиқаради. Касаллик шилаб пишириш, чала пишган гўшт ва жигар сабабли бекор қилинади.
жигарда ривожланса, биқин атрофидаги истеъмол қилмаслик керак.
узоқ муддатли оғриқ, ўнг қовурға остидаги ххх
оғирлик, кўнгил айниши ва қусиш ва ниҳоят- Касаллик белгилари кузатилса, зудлик
да хилма-хил белгилар қўшилиб боради. билан шифокорга мурожаат қилиш ва ке- "SHUHRAT AGRO
Ушбу касаллик билан асосан уй ҳайвон- ракли текширувлардан ўтиб, вақтида даво-
лари касалланиб, касалланган молларни сў- ланиш ва назоратга бориш талаб этилади. RAVNAQ" оилавий корхо-
йиш оқибатида уларнинг ички аъзоларидаги Лўнда айтганда, оддий санитария ва гигиена
шишларни кўрган қассоблар, уларни итларга қоидаларига қатъий амал қилиш билан бу насига қарашли думалоқ Туман тиббиёт бирлашмаси ва акушерлик комплекси бў-
беришлари оқибатида атроф-муҳит ифлос- касалликдан сақланиш мумкин. лими меҳнат жамоалари реанимация бўлими ҳамширалари
ланиши ортидан ҳам пайдо бўлади. Итларни муҳр йўқолганлиги сабабли Мамлакат ва Муфассал Ниёзалиеваларга укаси
Гултўра ЭРГАШЕВ,
туман СЭО ва ЖСБ шифокори бекор қилинади. Элмурод НИЁЗАЛИЕВнинг
бевақт вафоти муносабати билан ҳамдардлик изҳор қилади.
ххх

Тошкент вилояти пе-

дагогика касб-ҳунар кол-

лежи томонидан Тоҳирова 10-мактаб меҳнат жамоаси мактабнинг хўжалик ишлари
бўйича директор ўринбосари
Мадина Олим қизи номига
Ваҳоб ХОЛДОРОВнинг
30.06.2018 йилда берилган бевақт вафоти муносабати билан унинг оила аъзоларига
таъзия билдиради.
К № 5274021-серия рақам-

ли диплом йўқолганлиги

сабабли бекор қилинади.

11.11.2021. 12. 11.2021. 13. 11.2021. 14. 11.2021. 15. 11.2021. 16. 11.2021. 17. 11.2021.

+15Со +2Со +16Со +3Со +12Со +3Со +11Со +2Со +13Со +3Со +12Со +2Со +13Со +7Со

МУАССИС: Бош муҳаррир: МАНЗИЛГОҲИМИЗ: ISSN 2181-8452 Газета ҳафтада бир марта, пайшанба куни чиқади. Рўйхатдан 03-027
«Ичкиқўрғон»даги тартиб рақамига асосан 2012 йил 14 сентябрда вилоят матбуот ва ахборот
Паркент туман ҳокимлиги Абдусалим МАҲМУДОВ маъмурий бинонинг 2-қавати, Саҳифаловчи: бошқармасида ўтган. Формати А-3, босма 2 табоқ. t - тижорат материаллари
Тел: 70-72-22-397, 70-72-22-453. Дониёр ҚУРБОНХЎЖАЕВ
Топшириш вақти - 16-00, топширилди - 17-00
Индекс 298. Нусхаси 4000. Буюртма 692

Газета муҳарририят компьютерида терилиб, саҳифаланди ва «Niso Poligraf» МЧЖ босмахонасида чоп этилди. Босмахона манзили: Ўрта Чирчиқ тумани, Оқ ота ҚФЙ, «Машъал» маҳалласи , «Марказий» кўчаси, 1-уй.


Click to View FlipBook Version