ความรู้เรื่องโรคไวรัสโควิด19

สถานการณ์ของโรคระบาดทีม่ ีชอ่ื อยู่โลกออนไลน์ตลอดทุกวัน และยังไม่มที ที า่ วา่ จะดขี ้ึนอย่าง “ไวรัสโคโรนา”
หรือ “โควดิ -19” ทาใหใ้ ครหลายคนเป็นกงั วล และคอยติดตามข่าวสารกันอยตู่ ลอดถึงจานวนผู้ตดิ เช้อื อตั ราการ
เสียชีวติ รวมไปถึงการป้องกันตวั เองให้รอดพน้ จากการติดเชื้ออนั ตรายนี้

ไวรสั โคโรนา หรือไควดิ -19 คืออะไร ?

ไวัรัสโคโรนา (Coronavirus) เป็นไวรัสท่ีถูกพบครั้งแรกในปี 1960 แต่ยังไม่ทราบแหล่งท่ีมาอย่างชัดเจนว่ามา
จากท่ีใด แต่เป็นไวรัสที่สามารถติดเชื้อได้ท้ังในมนุษย์และสัตว์ ปัจจุบันมีการค้นพบไวรัสสายพันธ์ุน้ีแล้วท้ังหมด 6 สาย
พันธุ์ ส่วนสายพันธ์ุท่ีกาลังแพร่ระบาดหนักท่ัวโลกตอนน้ีเป็นสายพันธุ์ท่ียังไม่เคยพบมาก่อน คือ สายพันธุ์ที่ 7 จึงถูก
เรียกว่าเป็น “ไวรัสโคโรนาสายพันธ์ุใหม่” และในภายหลังถูกต้ังชื่ออย่างเป็นทางการว่า “โควิด-19” (COVID-19)
น่ันเอง ดังนน้ั ไวรสั โคโรนาสายพันธใ์ุ หม่ และไวรสั โควิด-19 จงึ หมายถงึ ไวรสั ชนิดเดียวกัน

ไวรัสโคโรนาสายพนั ธ์ุใหม่ หรอื ไวรสั โควดิ -19 มาจากไหน ?

ไวรัสโคโรนาสายพันธ์ุใหม่ หรือไวรัสโควิด-19 แรกเริ่มเดิมทีถูกค้นพบจากสัตว์ก่อน โดยเป็นสัตว์ทะเลที่มีการ
ติดเชื้อไวรัสนี้แล้วคนที่อยู่ใกล้ คลุกคลีกับสัตว์เหล่านี้ก็ติดเชื้อไวรัสมาอีกที โดยเร่ิมจากเมืองอู่ฮ่ัน ประเทศจีน โดยมีข้อ
สงสัยวา่ มาจากตลาดทคี่ ้าขายสัตวท์ ะเล และสตั วห์ ายากเหล่าน้ี

อาการเมื่อติดเช้ือไวรสั โคโรนาสายพันธ์ุใหม่ หรือไวรัสโควิด-19

อาการไวรัสโควดิ -19 ท่ีสงั เกตได้งา่ ย ๆ ดว้ ยตวั เองมี 5 อาการหลัก ๆ ดว้ ยกัน ดังน้ี
1.มไี ข้
2.เจบ็ คอ
3.ไอแห้ง ๆ
4.น้ามกู ไหล
5.หายใจเหนื่อยหอบ
ทางด้านแพทย์อาจจะตรวจสอบเพ่ิมเตมิ ด้วยการเอกซเ์ รย์ปอด แลว้ พบวา่ ปอดบวมอักเสบร่วมดว้ ย หากมอี าการ
หนักมาก ๆ (พบวา่ ตดิ เชื้อในระยะหลงั ๆ แลว้ ) อาจอนั ตรายถงึ อวยั วะภายในต่าง ๆ ล้มเหลว

อันตรายของเชอ้ื ไวรัสโคโรนาสายพันธ์ใุ หม่ หรือไวรสั โควิด-19
แม้วา่ อาการโดยทวั่ ไปจะดเู หมอื นเปน็ เพยี งไข้หวดั ธรรมดา แตท่ กี่ ลัวกนั ท่ัวโลกเป็นเพราะเชอ้ื ไวรสั นเี้ ปน็ สายพันธ์ุ

ใหมท่ ีย่ งั ไมม่ ยี าปฏิชวี นะตวั ไหนท่สี ามารถรกั ษาให้หายไดโ้ ดยตรง การรักษาเปน็ ไปแบบประคับประคองตามอาการเท่านั้น

นอกจากนี้ อนั ตรายทท่ี าให้เสี่ยงถงึ ชวี ติ จะเกิดขน้ึ เม่ือระบบภูมิต้านทานโรคของเราไมแ่ ขง็ แรง หรือเชื้อไวรสั เขา้ ไปทาลาย
การทางานของปอดได้ จนทาให้เช้ือไวรสั แพร่กระจายลุกลามมากขึน้ รวดเรว็ ขน้ึ
กลุ่มเส่ียงติดเช้ือไวรัสโคโรนาสายพันธ์ุใหม่ หรือไวรัสโควิด-19

1.เดก็ เล็ก
2.วยั กลางคนจนถึงกลมุ่ ผสู้ ูงอายุ
3.คนทม่ี ีโรคประจาตวั อยูแ่ ลว้ เชน่ โรคหัวใจ เบาหวาน โรคปอดเรอื้ รัง
4.คนท่กี นิ ยากดภูมิต้านทานโรคอยู่
5.ผู้ทีเ่ ดินทางไปในประเทศเส่ียงติดเชือ้ เชน่ จนี เกาหลใี ต้ ญ่ีปนุ่ ไต้หวัน ฮ่องกง มาเก๊า สิงคโปร์ มาเลเซีย
เวียดนาม อติ าลี อิหร่าน ฯลฯ
6.ผู้ที่ต้องทางาน หรอื รักษาผู้ปว่ ย ตดิ เช้อื ไวรัสโคโรนาสายพันธุใ์ หม่ หรือไวรัสโควิด-19 อยา่ งใกลช้ ิด
7.ผทู้ ีท่ าอาชีพทีต่ ้องพบปะชาวต่างชาติจานวนมาก เชน่ คนขับแท็กซี่ เจ้าหนา้ ท่ใี นโรงพยาบาล ลูกเรือสายการ
บนิ ต่าง ๆ เปน็ ตน้

หากมีอาการโควดิ 19 ควรทาอย่างไร ?
หากมีอาการของโรคที่เกิดขึ้นตาม 5 ข้อดังกล่าว ควรพบแพทย์เพื่อทาการตรวจอย่างละเอียด และเม่ือแพทย์

ซักถามควรตอบตามความเป็นจริง ไม่ปิดบัง ไม่บิดเบือนข้อมูลใด ๆ เพราะจะเป็นประโยชน์ต่อการวินิจฉัยโรคอย่าง
ถูกต้องมากท่ีสุด หากเพ่ิงเดินทางกลับจากพ้ืนท่ีเสี่ยง ควรกักตัวเองอยู่แต่ในบ้าน ไม่ออกไปข้างนอกเป็นเวลา 14-27 วัน
เพื่อให้ผ่านช่วงเชื้อฟักตัว (ให้แน่ใจจริง ๆ วา่ ไมต่ ดิ เช้ือ)

หากสงสัยว่าตวั เองอาจติดเชื้อไวรสั โคโรนาสายพนั ธ์ใุ หม่ หรอื ไวรสั โควิด-19 ควรทาอยา่ งไร ?
หากตวั เองอยู่ในกลุ่มเสี่ยง เชน่ มีอาการของโรค หรอื เพง่ิ กลบั จากประเทศทีเ่ สี่ยงติดเชอ้ื มา สามารถขอตรวจโรค

กบั ทางโรงพยาบาลได้ มที ั้งแบบฟรี และแบบมคี ่าใชจ้ ่าย
**หากไม่มีอาการใด ๆ เลย ไมจ่ าเปน็ ต้องเขา้ รบั การตรวจ

ตรวจเช้ือไวรัสโควดิ -19 ฟรี หากผ้เู ขา้ ตรวจตรงตามเกณฑเ์ หลา่ น้ี
1.เพ่งิ กลับจากการเดินทางไปในประเทศกลุม่ เสี่ยง
2.มีอาการผิดปกตทิ รี่ ะบบทางเดนิ หายใจ
3.มีไขม้ ากกวา่ 37.5 องศาเซลเซยี ส
4.มีอาการไอ มีน้ามูก เจบ็ คอ หอบเหนื่อย ปอดอักเสบอยา่ งไม่ทราบสาเหตุ
5.มปี ระวัติใกล้ชดิ หรอื สัมผสั กบั ผตู้ ิดเช้อื เช่น คนในครอบครวั เพงิ่ กลบั จากประเทศกลุ่มเสี่ยง
6.ทาอาชีพทีต่ ้องพบปะชาวต่างชาติจานวนมาก เช่น คนขับแท็กซี่ เจ้าหน้าที่ในโรงพยาบาลทด่ี ูแลผูป้ ่วยตดิ เช้ือ

ลูกเรือสายการบิน เปน็ ตน้

วธิ ปี ้องกันการติดเชอื้ ไวรสั โคโรนาสายพันธุใ์ หม่ หรอื ไวรัสโควดิ -19
1.หลีกเล่ียงการใกลช้ ดิ กับผปู้ ่วยทม่ี ีอาการไอ จาม นา้ มูกไหล เหนอ่ื ยหอบ เจบ็ คอ
2.หลีกเลย่ี งการเดนิ ทางไปในพ้นื ทเ่ี ส่ยี ง
3.สวมหนา้ กากอนามยั ทุกคร้ังเมื่ออย่ใู นทสี่ าธารณะ
4.ระมดั ระวงั การสมั ผัสพนื้ ผิวทไ่ี มส่ ะอาด และอาจมีเช้อื โรคเกาะอยู่ รวมถึงส่ิงที่มคี นจับบ่อยครงั้ เช่น ท่ีจบั บน

BTS, MRT, Airport Link ท่เี ปดิ -ปดิ ประตูในรถ กลอนประตตู ่าง ๆ ก๊อกน้า ราวบนั ได ฯลฯ เม่ือจบั แล้วอยา่ เอามือสัมผัส
หนา้ และขา้ วของเครื่องใช้ส่วนตัวต่าง ๆ เช่น โทรศพั ท์มือถือ กระเปา๋ ฯลฯ

5.ล้างมอื ใหส้ ม่าเสมอดว้ ยสบู่ หรอื แอลกอฮอล์เจลอย่างน้อย 20 วนิ าที ความเขม้ ข้นของแอลกอฮอล์ไมต่ ่ากวา่
70% (ไม่ผสมนา้ )

6.งดจบั ตา จมูก ปากขณะท่ีไมไ่ ดล้ ้างมือ
7.หลกี เลย่ี งการใกล้ชิด สัมผัสสัตวต์ า่ ง ๆ โดยทีไ่ มม่ ีการปอ้ งกนั
8.รับประทานอาหารสกุ สะอาด ใช้ชอ้ นกลาง ไม่ทานอาหารท่ที าจากสัตวห์ ายาก
9.สาหรบั บุคลากรทางการแพทยห์ รือผทู้ ีต่ ้องดแู ลผูป้ ่วยทต่ี ิดเชอ้ื ไวรสั โคโรนาสายพันธุ์ใหม่ หรือไวรัสโควดิ -19
โดยตรง ควรใสห่ นา้ กากอนามัย หรอื ใสแ่ ว่นตานริ ภัย เพอื่ ป้องกันเช้ือในละอองฝอยจากเสมหะหรือสารคัดหลง่ั เข้าตา
ขอขอบคุณ

ขอ้ มูล :อ. พญ.รพีพรรณ รตั นวงศ์นรา มอร์ด สาขาวชิ าโรคติดเชอื้ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์
โรงพยาบาลรามาธบิ ดี มหาวิทยาลัยมหดิ ล















เนือ่ งจากการเกิด โรคไวรัสโคโรนา่ นอกจากหน้ากากอนามยั จะขาดตลาดแล้ว เจลล้างมือในบางพน้ิ ที่ก็ขาดตลาดตามไป
ดว้ ย ในบทความน้ี รวมสตู ร วิธีทาเจลล้างมอื ฆา่ เชอื้ โรคด้วยตนเองง่าย ๆ มาฝาก มีท้ังสูตรแบบมาตราฐาน, สตู ร
สาหรับสานักงานใหญ่ ๆ ที่มีคนเยอะ ๆ และสตู รทใ่ี ชส้ ว่ นผสมง่าย ๆ

1. เจลล้างมอื สตู รแบบมาตรฐาน

เจลลา้ งมอื สตู รแบบมาตราฐาน มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนผสมอยู่ 70% มปี ระสทิ ธิภาพกาจดั เชอ้ื จลุ นิ ทรยี ์ได้ดี และ
ชว่ ยใหม้ ืออ่อนนุ่มชุ่มชนื้ ไม่แห้งตงึ

ส่วนประกอบ
สาหรบั เจลแอลกอฮอล์ 500 มิลลลิ ติ ร มีดงั น้ี
1. คารโ์ บพอล 940 (Carbopol 940) 1.5 กรมั
2. เอทลิ แอลกอฮอล์ 95% (Ethyl alcohol 95%) 370 มลิ ลิลิตร
3. ไตรเอทาโนลามนี (Triethanolamine) 1.5 กรัม
4. นา้ อาร์โอ (Reverse osmosis: RO) หรอื น้าดื่มบรรจุขวดทั่วไปทร่ี ะบุวา่ ผา่ นการ Reverse osmosis 128
มิลลิลติ ร
5. เจอร์มาเบน (Germaben) 5 มิลลลิ ิตร
6. โพรไพลนี ไกลคอล (Propylene glycol) 5 มิลลลิ ิตร
7. สผี สมอาหาร, น้าหอม หรือน้ามนั หอมระเหย
8.

วธิ ีทา

1. ตวงเอทิลแอลกอฮอล์ 95% ผสมกับนา้ อารโ์ อ (ทาในภาชนะแก้ว, แสตนเลส หรือกระเบื้องเคลือบ)
2. เติมโพรไพลนี ไกลคอล (สารใหค้ วามชุ่มชื้นแก่ผวิ ) และเจอรม์ าเบน (สารปอ้ งกนั การเกิดเชือ้ รา) ตามลงไป แล้ว

คนให้เข้ากนั
3. คอ่ ย ๆ โปรยคารโ์ บพอล 940 (สารประกอบให้เกิดเจล) ลงไป และกวนใหก้ ระจายตวั ในส่วนผสม (อาจใชแ้ ทง่

แก้วหรอื เคร่ืองกวนขนม) จากนน้ั พักทิ้งไว้ 1 คนื เพือ่ ให้คาร์โบพอลเกดิ การพองตวั
4. นาส่วนผสมท่พี ักทิ้งไว้ 1 คนื มากวนใหเ้ ป็นเน้ือเดยี วกัน
5. เติมสแี ละกลนิ่ ตามความพึงพอใจอย่างละประมาณไม่เกิน 5 มลิ ลลิ ิตร
6. ใสไ่ ตรเอทาโนลามนี (สารประกอบใหเ้ กดิ เจล) ลงไปและกวนใหเ้ ข้ากัน
ทาตามสตู รน้กี ็จะไดเ้ จลแอลกอฮอล์ลา้ งมือทส่ี ามารถนาไปใช้ได้ทันที สามารถเก็บไวใ้ ช้ไดน้ านกวา่ 2 ปี ตวั เจล

แนะนาควรใสบ่ รรจใุ นภาชนะปดิ สนิทเพอ่ื ป้องกันการระเหยของแอลกอฮอล์

2. เจลลา้ งมือ สาหรับสานักงานขนาดใหญ่
กรณีทีต่ ้องการใช้ เจลล้างมือ ชนิดไมใ่ ชน้ ้าในปริมาณมาก เชน่ สมาชิกครอบครวั ขนาดใหญ่ หรือสานกั งาน

และโรงงานที่มีคนงานจานวนมาก เพือ่ เปน็ การประหยดั และปอ้ งกนั การติดเช้อื โรคโคโรนา่
เตรียมอุปกรณ์ สารเคมี ดงั นี้

 อปุ กรณ์ ได้แก่ ถัง หมอ้ สแตนเลส หรอื พลาสติก ขนาดบรรจุ 1.5 ลติ ร, ไมพ้ าย และถว้ ยตวงขนาดบรรจุ 1 ลิตร
(1,000 มล.)

 สารเคมี ไดแ้ ก่ เอธลิ แอลกอฮอล์ ปริมาณ 740 มล. กลเี ซอรีน 10 มล. น้า 245 มล. น้าหอม 5 มล.

วิธเี ตรียมสารละลายน้าหอม

1. ตวงเอธิลแอลกอฮอล์ ปรมิ าณ 40 มล. โดยใชถ้ ว้ ยตวง
2. เติมนา้ หอม ปรมิ าณ 5 มล.
3. เตมิ กลีเซอรนี ปรมิ าณ 10 มล.
4. กวนดว้ ยพายจนสารผสมเขา้ กันดี จนได้สารละลายใส ๆ

วิธีการผสมผลติ ภณั ฑ์

 นาเอธลิ แอลกอฮอล์ที่เหลือ ปรมิ าณ 700 มล. ใสใ่ นถัง หม้อสแตนเลส หรอื พลาสติก ขนาดบรรจุ 1.5 ลิตร
 จากน้นั เติมสารละลายน้าหอมที่เตรียมไว้ลงไป
 กวนดว้ ยพายจนสารผสมเขา้ กันดี
 เตมิ น้าปริมาณ 245 มล. ลงไป กวนดว้ ยพายจนสารผสมเข้ากันได้

3. สตู รเจลล้างมอื แบบงา่ ย ๆ
สูตรนจ้ี ะช่วยใหม้ คี วามช่มุ ชืน้ กบั มือมากกวา่ ใช้แอลกอฮอลแ์ บบเพียวๆ

1. เจลว่านหางจระเข้ (ท่หี าซ้ือได้ทัว่ ไปตามร้านสะดวกซื้อหรอื ซุปเปอรม์ าเก็ต)
2. แอลกอฮอลน์ า้ สามารถหาซ้อื ได้ตามร้านขายยาทั่วไป
3. ขวดปั้ม สาหรบั ใส่เจล

วธิ ที า
 ผสมเจลว่านหางจระเขก้ บั แอลกอฮอลน์ ้า ในอัตรา 2:1 ใสใ่ นภาชนะ
 จากน้ันคนสว่ นผสมให้เข้ากัน สามารถใชท้ ามือได้ทันทีหลังทาเสรจ็

ที่มา : นายอรรคชยั ตนั ตราวงศ์ นกั วิชาการ ฝ่ายเภสัชและผลติ ภัณฑ์ธรรมชาติ, นพ.พิพัฒน์ ย่ิงเสรี เลขาธิการ
คณะกรรมการอาหารและยา (อย.)

จัดทาโดย
ห้องสมุดประชาชนอาเภอเชียงมว่ น

สงั กดั กศน.อาเภอเชียงม่วน
จงั หวดั พะเยา