SISTEM POLA KESELARASAN HURUF VOKAL
PENGENALAN Keselarasan adalah dua huruf vokal pada kata dasar. Suku kata tertutup mestilah diakhiri dengan kata dasar. Bagi kata yang melebihi dua suku kata,hanya dua suku kata terakhir sahaja yang terlibat Keselarasan huruf vokal bermaksud keselarasan atau keseuaian bagi dua huruf vokal yang membentuk dua suku kata pada kata dasar, iaitu pasangan antara huruf vokal di suku kata praakhir dengan huruf vokal pada suku kata akhir tertutup. Antara syarat-syarat bagi prinsip keselarasan huruf vokal ini berlaku ialah: 1. 2. 3.
Terdapat 18 pola keselarasan huruf vokal seperti yang berikut:
Pola Contoh Pola Contoh a-e taling aleh a-i alih e pepet-e taling batok a-u batuk e pepet-e taling lebeh e-i lebih e pepet-o tempoh e-u tempuh i-e taling pileh i-i pilih POLA KESELARASAN HURUF VOKAL Terdapat lapan pola yang berubah daripada sistem ejaa lama yang mempunyai 18 pola. Dasar ini menetapkan agar huruf vokal i atau u pada suku kata akhir tertutup sekiranya suku kata praakhir menggunakan huruf vokal a, e pepet, i atau u seperti yang berikut: Ejaan Lama Ejaan Baharu
Pola Contoh Pola Contoh i-o tidor i-u tidur u-e tailing usek u-i usik u-o untong u-u untung Ejaan Lama Ejaan Baharu
Pola Contoh Perkataan e taling-e taling teleng, selekeh, gelek, leceh e taling-o tempoh, belok, selekoh o-e tailing oleh, boleh, ponteng, celoteh o-o pokok, boron, seloroh POLA KESELARASAN HURUF VOKAL Perkataan yang terlibat biasanya terdapat huruf konsonan yang berakhir dengan h, k, ng, dan r Bagi pola yang tidak berubah daripada sistem ejaan lama, maka huruf digunakan huruf vokal e taling atau o pada suku kata akhir tertutup jika suku kata praakhir menggunakan huruf vokal e tailing atau o juag. Contoh:
POLA KEKECUALIAN KESELARASAN HURUF VOKAL Sistem Ejaan Rumi Bahasa Melayu telah menerima beberapa pola lain sebagai kekecualian kepada pola keselarasan huruf vokalKeselarasan huruf vokal mendapat kekecualian kepada peraturan apabila berlaku pada beberapa perkataan pinjaman daripada bahasa-bahasa Nusantara dan bahasa Inggeris. Pola kekecualian yang tersimpang daripada keselarasan tersebut sebanyak 16 pola dapat diperlihatkan seperti:
16 Pola Kekecualian Keselarasan Huruf Vokal