วันอาสาฬหบูชา 15 ค่ำ เดือน 8 ประวัติวันอาสาฬหบูชา

โรงเรยี นโคกกระทอ้ นกิตตวิ ฒุ วิ ิทยา
กลมุ่ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

วนั อาสาฬหบชู า และวันเข้าพรรษา

ขอขอบคณุ ข้อมูลจาก WWW.KAPOOK.COM

วันอาสาฬหบูชา 15 ค่า เดอื น 8 ประวัติวันอาสาฬหบชู า

วันอาสาฬหบูชา เป็นวันหยุดราชการไทย หนึ่งในวันสาคัญของศาสนา
พุทธ เป็นวันท่ีพระพุทธเจ้าทรงแสดงพระธรรมเทศนาเป็นครั้งแรก
แก่ปัญจวัคคีย์ เรียกว่า “ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร” วันอาสาฬหบูชาตรงกับวัน
เพ็ญเดือน 8 และถือเป็นวันท่ีมีพระรัตนตรัยครบบริบูรณ์ คือ พระพุทธ พระ
ธรรม และพระสงฆ์

ความส่าคญั วนั อาสาฬหบชู า
อาสาฬห หมายถึง เดือน 8 ทางจนั ทรคติ ดงั นน้ั คาวา่ “อาสาฬหบูชา”
จงึ หมายถึง การบูชาในเดอื น 8 เพอื่ ระลึกถงึ เหตกุ ารณ์สาคัญท่ีเกิดขน้ึ ใน
ศาสนาพทุ ธ 3 ประการคอื
1. เปน็ วันทม่ี ีการประกาศศาสนาเปน็ ครั้งแรก มีการแสดงพระปฐมเทศนา
หรอื ธรรมจกั กัปปวัตนสตู ร ซงึ่ เป็นสจั ธรรมที่พระอนุตรสมั มาสัมโพธิญาณ
ทรงตรัสรู้

2. เปน็ วันท่ีเกดิ ประรัตนไตรครบ 3 องค์ คอื พระพทุ ธรัตนะ พระธรรมรัตน
และพระสังฆรัตนะ

3. เป็นวนั ที่พระโกณฑัญญะ ไดด้ วงตาเห็นธรรม หลงั จากฟงั ปฐมเทศนาจบ

อา่ นความสาคัญทง้ั หมด: http://guru.sanook.com/4159/
ธัมมจักกัปปวัตนสูตร

ธัมมจักกัปปวัตนสูตร ถือเป็น เทศนากัณฑ์แรกที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ทรงแสดงเทศนาแก่ปัญจวัคคีย์ โดยมี 5 ท่านคือ โกณฑัญญะ วัปปะ
ภัททิยะ มหานามะและอัสสชิ เป็นนักบวชที่ออกบวช เพ่ือติดตาม
ปรนนบิ ัติพระพุทธเจ้า
ในวันขึ้น 15 ค่า เดือน 8 พระพุทธเจ้าได้ทรงแสดงปฐมเทศนา ซ่ึงโกณ
ฑัญญะ เป็นคนแรกที่ได้ดวงตาเห็นธรรม บรรลุโสดาบัน ได้บวชเป็น
พระภิกษุสงฆ์องคแ์ รกในพระพทุ ธศาสนา

ประวัตวิ นั อาสาฬหบูชา

การบูชาในเดือน 8 เร่ิมมีข้ึนในประเทศไทย เน่ืองจากในปี พ.ศ.2501 คณะสังฆมนตรี
ได้กาหนดให้วันน้ีเป็นหน่ึงในวันสาคัญทางพุทธศาสนา มีมติให้เพ่ิมวันอาสาฬหบูชาเป็น
วนั หยดุ ราชการ โดยมคี วามสาคัญเทยี บเท่ากับวันวิสาขบชู า กาหนดระเบยี บปฏิบตั ิในพิธี
อาสาฬหบชู าขึน้ ไว้ให้วดั ทุกวดั ถือปฏิบัตทิ ่ัวกัน ให้เวลาเชา้ และเวลาบา่ ยใหม้ ีการฟังธรรม
เทศนา ส่วนเวลาค่าให้ภิกษุสามเณร อุบาสก อุบาสิกา มาประชุมพร้อมกันที่
หน้าพระอุโบสถ จุดธูปเทียนแล้วถือรวมกับดอกไม้ยืนประนมมือสารวมจิต โดยพระสงฆ์
ผเู้ ป็นประธานนากลา่ วคาบชู า

ส่าหรบั ใจความส่าคัญของการปฐมเทศนา มีหลักธรรมส่าคัญ 2
ประการ คอื

1. มชั ฌิมาปฏิปทา หรือทางสายกลาง เปน็ ข้อปฏิบตั ิที่เปน็ กลาง ๆ
ถูกต้องและเหมาะสมทจ่ี ะให้บรรลุถงึ จดุ หมายได้ มใิ ชก่ ารดาเนินชีวิตทเ่ี อยี งสดุ
2 อย่าง หรอื อยา่ งหน่ึงอย่างใด คือ

การหมกม่นุ ในความสุขทางกาย มวั เมาในรูป รส กลิน่ เสียง รวม
ความเรยี กวา่ เป็นการหลงเพลิดเพลินหมกม่นุ ในกามสุข หรือกามสุขลั ลิกานุโยค

การสร้างความลา่ บากแก่ตน ดาเนินชีวติ อย่างเลอ่ื นลอย เช่น บาเพ็ญ

ตบะการทรมานตน คอยพึ่งอานาจส่งิ ศกั ดสิ์ ทิ ธ์ิ เปน็ ตน้ ซึง่ การดาเนินชวี ิตแบบท่ี
กอ่ ความทกุ ข์ให้ตนเหนอ่ื ยแรงกาย แรงสมอง แรงความคดิ รวมเรียกวา่ อัตตกิ
ลมถานุโยค

ดังนั้น เพอื่ ละเวน้ หา่ งจากการปฏิบัตทิ างสดุ เหลา่ นี้ ตอ้ งใชท้ างสายกลาง
ซง่ึ เป็นการดาเนินชวี ิตดว้ ยปญั ญา โดยมหี ลกั ปฏิบตั ิเปน็ องคป์ ระกอบ 8 ประการ
เรยี กว่า อริยอัฏฐังคิกมัคค์ หรือ มรรคมีองค์ 8 ไดแ้ ก่

1. สมั มาทิฏฐิ เห็นชอบ คอื รเู้ ขา้ ใจถูกตอ้ ง เห็นตามทเ่ี ปน็ จริง
2. สมั มาสังกัปปะ ดาริชอบ คอื คดิ สุจริตตั้งใจทาส่งิ ทด่ี ีงาม
3. สัมมาวาจา เจรจาชอบ คอื กลา่ วคาสจุ รติ
4. สัมมากมั มันตะ กระทาชอบ คอื ทาการทีส่ ุจรติ
5. สัมมาอาชีวะ อาชพี ชอบ คอื ประกอบสมั มาชีพหรอื อาชีพที่สจุ รติ
6. สัมมาวายามะ พยายามชอบ คอื เพียรละชว่ั บาเพญ็ ดี
7. สัมมาสติ ระลกึ ชอบ คอื ทาการดว้ ยจติ สานึกเสมอ ไมเ่ ผลอพลาด
8. สมั มาสมาธิ ตั้งจิตมั่นชอบ คอื คมุ จิตให้แน่วแน่ม่ันคงไม่ฟุ้งซ่าน
2. อรยิ สัจ 4 แปลวา่ ความจริงอันประเสรฐิ ของอริยะ ซึ่งคอื บุคคลที่
ห่างไกลจากกเิ ลส ไดแ้ ก่
1. ทุกข์ ไดแ้ ก่ ปญั หาท้งั หลายทเี่ กดิ ข้ึนกบั มนุษย์ บุคคลต้องกาหนดรใู้ ห้
เทา่ ทันตามความเป็นจริงวา่ มนั คอื อะไร ต้องยอมรบั รู้ กลา้ สหู้ น้าปญั หา กลา้
เผชิญความจริง ต้องเข้าใจในสภาวะโลกว่าทุกส่ิงไม่เทย่ี ง มกี ารเปล่ียนแปลงไป
เป็นอยา่ งอ่ืน ไม่ยึดตดิ
2. สมุทัย ไดแ้ ก่ เหตเุ กดิ แห่งทกุ ข์ หรือสาเหตขุ องปัญหา ตัวการสาคญั
ของทกุ ข์ คอื ตณั หาหรอื เส้นเชือกแหง่ ความอยากซ่ึงสมั พันธก์ บั ปจั จยั อืน่ ๆ
3. นิโรธ ไดแ้ ก่ ความดบั ทุกข์ เร่ิมด้วยชีวิตที่อิสระ อยอู่ ยา่ งรเู้ ทา่ ทันโลก
และชวี ิต ดาเนินชวี ิตดว้ ยการใชป้ ัญญา

4. มรรค ได้แก่ กระบวนวิธีแหง่ การแก้ปญั หา อนั ได้แก่ มรรคมอี งค์ 8
ประการดงั กล่าวขา้ งตน้

เทียนเข้าพรรษา

เทียนพรรษา เริ่มมีมาต้ังแต่สมัยพุทธกาล ชาวพุทธจะยึดถือเป็นประเพณีนาเทียนไป
ถวายพระภิกษุในเทศกาลเข้าพรรษา เพ่ือปรารถนาให้ตนเองเป็นผู้เฉลียวฉลาด มีไหว
พรบิ ประดุจ แสงสว่างของดวงเทียน

เทียนพรรษา คือ เทียนขนาดใหญ่และยาวเป็นพิเศษกว่าเทียนชนิดอ่ืน สาหรับจุดใน
โบสถ์ต้ังแต่วันเข้าพรรษาจนถึงวันออกพรรษา (พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน
พ.ศ. 2525)

ขอ้ พึงปฏิบัตสิ ่าหรับชาวพุทธ

ตักบาตร
กิจกรรมสาหรบั พุทธศาสนิกชนในช่วงเชา้ คอื การตักบาตรใหญ่ อาจจดั ขึ้นทว่ี ัด
และตามพนื้ ทร่ี าชการ โดยมีพระสงคจ์ านวนมากเข้ารว่ มพิธี

ท่าบุญ
พุทธศาสนกิ ชนนิยมทาบญุ ในวันอาสาฬหบูชาตลอดทง้ั วัน โดยสามารถทาได้ใน
รูปแบบตา่ งๆ การถวายสงั ฆทาน การปล่อยนกปลอ่ ยปลา รวมไปถึงการถือศลี 5
หรอื ศีล 8 และการฟังเทศนท์ ่วี ดั ในชว่ งตอนเยน็

เวียนเทียน
การเวียนเทียนนนั้ จะเรียกว่าการเวียนเทยี นเข้าพรรษา จัดขึน้ ในตอนหัวคา่ เพือ่
แสดงความเคารพต่อองค์พระสัมมาสมั พทุ ธเจา้

งดเหล้าเข้าพรรษา
การรณรงค์งดเหลา้ เข้าพรรษานัน้ เปน็ ข้อปฏบิ ตั ทิ ี่ถือเปน็ คา่ นยิ มในประเทศไทย
เพราะการงดดื่มสรุ าในช่วงเวลา 3 เดอื นของการเขา้ พรรษานี้ ถอื เป็นการปฏิบัติ
เพื่อบชู าศาสนา รวมไปถึงการใช้เป็นขอ้ อา้ งทางสงั คมเพอ่ื หลีกหนจี ากสุรา

เหตุผลในการงดเหล้าเข้าพรรษา

1. เพอ่ื สุขภาพของตัวเอง

2. เพือ่ ลดค่าใชจ้ า่ ยในสิง่ มนึ เมา

3. เพอ่ื ลดความเส่ียง และไม่สรา้ งบญั หาใหส้ งั คม

4. เพ่อื สบื สานประเพณีที่ดีงาม และทานุบารงุ ศาสนา