หน่วยที่ 8

หน่วยท่ี 8

รายการปรบั ปรุงและงบทดลองหลงั รายการปรบั ปรุง

รายการ ความหมายและความสํ าคัญของรายการ
ปรบั ปรุง ปรับปรุ ง

ประเภทของรายการปรบั ปรุง

การบนั ทกึ รายการปรับปรุง

ความหมาย รายการปรบั ปรุง ( Adjusting Entries )
และความ คือรายการทางบัญชที ี่บันทกึ ในวนั ส้ินงวด
สํ าคัญของ บญั ชเี พื่อปรบั ปรุงบัญชที งั้ 5 หมวด ให้ถูก
รายการ ต้องตรงตามความเป็นจรงิ
ปรบั ปรุง
การบันทกึ รายการปรบั ปรุงถอื เป็นขนั้
ตอนที่สําคัญ โดปกติจะทาํ ในวันส้ินงวด
หรอื วันปิดบัญชเี พื่อให้ไดง้ บการเงนิ ทถี่ กู
ตอ้ ง โดยจดั ทําข้นึ ตามหลักการบญั ชที ี่
รบั รองทวั่ ไปภายใต้ขอ้ สมมตฐิ านตามแมบ่ ท
การบญั ชี การบันทกึ รายการปรบั ปรุงจะบัน
ทกึ ในสมดุ รายวนั ทวั่ ไปและผา่ นรายการไป
บัญชแี ยกประเภททวั่ ไป

ประเภทของรายการปรบั ปรุง (Types of Adjusting Entries )

1. รายการคงค้าง ( Accruals ) 1. คือรายการทเี่ กดิ ข้นึ กอ่ นการรบั เงนิ หรอื จ่ายเงนิ
หรอื กลา่ วได้วา่ เป็นรายการทย่ี งั ไม่ได้บันทกึ บัญชี
2. รายการลว่ งหน้า ในระหว่างงวด ได้แก่
( Deferrals or Prepayment )
- ค่าใชจ้ ่ายค้างจา่ ย ( Accrued Expenses )
3. รายการท่ไี มเ่ ก่ียวกับเงนิ ( Non-cash ) - รายได้ค้างรบั ( Accrued Revenues )

คือรายการท่ีเกิดข้ึนหลังทม่ี กี ารรบั เงนิ หรอื จา่ ยเงนิ
หรอื กล่าวได้วา่ รายการท่บี นั ทกึ บญั ชไี วแ้ ล้วในระหวา่ ง
งวดบญั ชี ได้แก่

- ค่าใชจ้ ่ายจ่ายล่วงหน้ า ( Prepaid Expenses )
- รายได้รบั ลว่ งหน้ า ( Prepaid Revenues )
- วัสดุส้ินเปลืองใชไ้ ป ( Supplies Used )

คือ รายการทไี่ ม่เก่ยี วกบั การรบั - จ่ายเงนิ หรอื ค้างรบั -
ค้างจ่าย ได้แก่

- หน้ี สงสัยจะสญู ( Doubtful Account )
- ค่าเสื่อมราคา ( Depreciation )

การบันทึกรายการปรบั ปรุง

ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย ( Accrued Expenses ) คือ ค่าใช้จา่ ยท่เี กิดข้ึนปัจจบุ นั แตย่ งั ไม่ได้ชําระเงนิ
จนกว่าจะถึงรอบระยะเวลาบญั ชีถัดไป

การบนั ทกึ รายการในสมุดรายวันทวั่ ไป เป็นดังน้ี

เดบิต ค่าใช้จ่าย xx แสดงเป็น ค่าใช้จา่ ยในงบกาํ ไรขาดทนุ

เครดติ ค่าใช้จ่ายค้างจา่ ย xx แสดงเป็น หน้ีสินในงบแสดงฐานะการเงนิ

การบนั ทกึ รายการปรับปรุง

ตวั อย่าง…..

ในวันท่ี 31 ธันวาคม 2551 กจิ การยังไมไ่ ด้จ่ายค่าเบ้ยี เล้ยี งให้นักศึ กษา
ฝึกงาน เป็นเงนิ 1,200 บาท ซ่ึงวันดังกล่าวเป็นวันท่ีบรษิ ัทปิดบญั ชี

การบันทกึ รายการในสมุดรายวันทวั่ ไป เป็นดังน้ี

เดบติ ค่าเบ้ยี เล้ียง 1,200

เครดิต ค่าเบ้ียเล้ยี งค้างจา่ ย 1,200

การบันทึกรายการปรับปรุ ง

รายได้ค้างรบั ( Accrued Revenues ) คือรายไดท้ ่ีเกดิ ข้ึนในรอบระยะเวลาบญั ชี แต่
กจิ การยังไมไ่ ด้รบั เงนิ จนกว่าจะถึงรอบระยะเวลาถัดไป เช่น ดอกเบ้ียค้างรับ ค่านายหน้า
ค้างรบั

การบันทึกรายการในสมดุ รายวันทวั่ ไป เป็นดังน้ี

เดบิต รายได้ค้างรับ xx แสดงเป็น สินทรัพยใ์ นงบแสดงฐานะการเงนิ

เครดติ รายได้ xx แสดงเป็น รายได้ในงบกาํ ไรขาดทุน

การบนั ทกึ รายการปรับปรุง

ตวั อยา่ ง…..

ในวนั ท่ี 31 ธนั วาคม 2551 กิจการยังไมไ่ ดร้ บั ค่านายหน้าขายท่ดี นิ เป็นเงนิ
6,000 บาท ซ่ึงวนั ดังกลา่ วเป็นวันท่ีบรษิ ัทปิดบญั ชี

การบันทึกรายการในสมุดรายวนั ทัว่ ไป เป็นดงั น้ี

เดบิต ค่านายหน้าค้างรับ 6,000

เครดิต รายไดค้ ่านายหน้า 6,000

การบนั ทกึ รายการปรบั ปรุง

ค่าใช้จา่ ยลว่ งหน้า ( Prepaid Expenses ) คือค่าใช้จ่ายท่ีกจิการจา่ ยเงินล่วงหน้าไป
แล้ว แตย่ ังใช้บริการหรือได้รบั บริการไมค่ รบ โดยบรกิ ารจะอยรู่ ะหว่างรอบระยะเวลาบญั ชี
ปัจจุบันและรอบระยะเวลาบญั ชีถัดไป

การบันทกึ รายการปรบั ปรุงในสมดุ รายวนั ทัว่ ไป มี 2 ลักษณะ ข้ึนอยกู่ ับตอนท่ีกจิ การ
บนั ทกึ รายการนั้นไว้ครงั้ แรก คือบันทกึ ไวเ้ ป็นสินทรัพย์ ( ค่าใช้จา่ ย จา่ ยลว่ งหน้า ) หรือ
บนั ทกึ ไวเ้ ป็นค่าใช้จ่าย ( ค่าใช้จ่าย ) ดงั รายละเอียดดงั น้ี

การบนั ทึกรายการปรับปรุง
กรณีบันทึกไว้เป็นสินทรพั ย์ ณ วนั ท่เี กิดรายการ

วนั ท่เี กดิ รายการ วันท่บี นั ทกึ รายการปรบั ปรุง

เดบติ ค่าใชจ้ ่ายจ่ายล่วงหน้ า xx เดบติ ค่าใชจ้ า่ ย xx
เครดติ เงนิ สด xx เครดติ ค่าใชจ้ ่ายจ่ายล่วงหน้ า

xx

สินทรพั ย์ ในงบแสดงฐานะการเงนิ ค่าใชจ้ ่าย ในงบกาํ ไรขาดทนุ
สินทรพั ย์ ในงบแสดงฐานะการเงนิ

ตวั อย่าง

เมือ่ วันท่ี 1 ตลุ าคม 25xx กิจการจา่ ยค่าโฆษณาทางนิตยสารยานยนต์ เป็นเงนิ 12,000 บาท
เป็นค่าโฆษณาสําหรบั ระยะเวลา 1 ปีเร่ิม ตลุ าคม 25xx สัญญาส้ินสุดในเดอื นกนั ยายนปีถัดไป
ในวนั จ่ายเงินได้บนั ทึกรายการไวใ้ นบญั ชีค่าโฆษณาจา่ ยลว่ งหน้า กจิ การปิดบญั ชีวนั ท่ี 31
ธนั วาคม 25xx

วันท่เี กดิ รายการ วันท่บี ันทกึ รายการปรบั ปรุง

เดบติ ค่าโฆษณาจ่ายลว่ งหน้ า 12,000 เดบิต ค่าโฆษณา 3,000

เครดติ เงนิ สด 12,000 เครดติ ค่าใชจ้ ่ายจา่ ยล่วงหน้ า 3,000

การคํานวณ… 12,000 * 3/12 = 3,000
3 นับจาก 1 ตุลาคม ถึง 31 ธนั วาคม

การบันทึกรายการปรบั ปรุง
กรณีบันทกึ ไวเ้ ป็นค่าใช้จ่าย ณ วนั ท่เี กดิ รายการ

วนั ท่เี กิดรายการ วันท่บี ันทึกรายการปรบั ปรุง

เดบิต ค่าใชจ้ า่ ยจา่ ย xx เดบิต ค่าใชจ้ า่ ยจา่ ยลว่ งหน้ า xx
เครดติ เงนิ สด xx เครดิต ค่าใชจ้ ่าย

xx

ค่าใชจ้ ่าย ในงบกําไรขาดทนุ ค่าใชจ้ า่ ย ในงบกําไรขาดทนุ
สินทรพั ย์ ในงบแสดงฐานะการเงนิ สินทรพั ย์ ในงบแสดงฐานะการเงนิ

ตวั อยา่ ง

เมอ่ื วนั ท่ี 1 ตลุ าคม 25xx กิจการจ่ายค่าโฆษณาทางนิตยสารยานยนต์ เป็นเงิน 12,000 บาท เป็นค่าโฆษณา
สําหรับระยะเวลา 1 ปีเร่มิ ตลุ าคม 25xx สัญญาส้ินสดุ ในเดอื นกนั ยายนปีถัดไป ในวนั จา่ ยเงนิ ไดบ้ นั ทึกรายการ
ไว้ในบัญชีค่าโฆษณา กิจการปิดบญั ชีวนั ท่ี 31 ธันวาคม 25xx

วนั ท่เี กิดรายการ วันท่บี ันทกึ รายการปรบั ปรุง

เดบติ ค่าโฆษณา 12,000 เดบิต ค่าโฆษณาจ่ายลว่ งหน้ า 9,000

เครดิต เงนิ สด 12,000 เครดิต ค่าโฆษณา 9,000

การคํานวณ… 12,000 * 9/12 = 9,000
9 นับจาก 1 มกราคม ถึง 30 กันยายน ของปีถัดไป

สรุปการปรับปรุง ในการบนั ทึกค่าใช้จ่ายจา่ ยลว่ งหน้า

กรณี ณ วนั จ่ายเงนิ รายการปรับปรุ ง

บนั ทกึ เป็นค่าใช้จ่าย จา่ ยล่วงหน้า ให้ปรับปรุงรบั รู้เป็นค่าใช้จ่ายในปี
(สิ นทรัพย)์ ปัจจบุ ัน โดยลดยอดค่าใช้จา่ ยจ่าย
ปรับปรุง ปีน้ี ล่วงหน้า (สินทรัพย์ )ลง
บันทึกเป็น ค่าใช้จา่ ย ( ค่าใช้จ่าย ) ให้ปรบั ปรุงรบั รู้เป็นค่าใช้จา่ ยจา่ ย
ปรับปรุง ปีหน้า ลว่ งหน้า (สินทรพั ย์ ) ของปีถัดไป โดย
ลดค่าใช้จา่ ยลง

การบันทกึ รายการปรบั ปรุง

รายไดร้ ับลว่ งหน้า ( Prepaid Revenues ) คือรายไดท้ ่กี จิ การีรับเงนิ ลว่ งหน้ามาแลว้ แตย่ งั ให้
บรกิ ารแก่ลกู ค้าไม่ครบ โดยบรกิ ารจะอยรู่ ะหว่างรอบระยะเวลาบญั ชีปัจจบุ นั และรอบระยะเวลา
บญั ชีถัดไป

การบันทึกรายการปรับปรุงในสมดุ รายวนั ทวั่ ไป มี 2 ลกั ษณะ ข้ึนอย่กู บั ตอนท่ีกิจการบนั ทกึ
รายการนั้นไวค้ รงั้ แรก คือบนั ทกึ ไวเ้ ป็นหน้ีสิน ( รายได้รบั ลว่ งหน้า ) หรอื บันทึกไว้เป็นรายได้ ดัง
รายละเอยี ดดงั น้ี

การบันทึกรายการปรบั ปรุง
กรณีบันทึกไว้เป็นหน้ีสิน ณ วันท่ีเกดิ รายการ

วันท่เี กดิ รายการ วนั ท่ีบนั ทกึ รายการปรบั ปรุง

เดบิต เงนิ สด/เงนิ ฝากธนาคาร xx เดบติ รายไดร้ บั ล่วงหน้ า xx
เครดิต รายไดร้ บั ลว่ งหน้ า xx เครดิต รายได้ xx

หนี้ สิน ในงบแสดงฐานะการเงนิ รายได้ ในงบกําไรขาดทนุ
สินทรพั ย์ ในงบแสดงฐานะการเงนิ สินทรพั ย์ ในงบแสดงฐานะการเงนิ

ตวั อย่าง

เมื่อวันท่ี 1 มนี าคม 25xx กิจการรับค่าโฆษณาทางเวปไซต์ เป็นเงิน 7,200 บาท เป็นค่าโฆษณา
สําหรับระยะเวลา 1 ปีเร่มิ มีนาคม 25xx สัญญาส้ินสดุ ในเดอื นกุมภาพันธป์ ีถัดไป ในวนั รับเงินได้
บันทกึ รายการไวใ้ นบญั ชีรายไดร้ บั ล่วงหน้า กิจการปิดบัญชีวนั ท่ี 31 ธันวาคม 25xx

วนั ท่เี กดิ รายการ วันท่บี ันทกึ รายการปรับปรุง

เดบติ เงนิ สด 7,200 เดบติ รายไดร้ บั ลว่ งหน้ า 6,000

เครดิต รายได้รบั ลว่ งหน้ า 7,200 เครดิต รายไดค้ ่าโฆษณา 6,000

การคํานวณ… 7,200 * 10/12 = 6,000
10 นับจาก 1 มนี าคม ถึง 31 ธนั วาคม

การบันทกึ รายการปรับปรุง
กรณีบนั ทึกไวเ้ ป็นรายได้ ณ วนั ท่เี กิดรายการ

วนั ท่เี กดิ รายการ วันท่บี ันทึกรายการปรบั ปรุง

เดบติ เงนิ สด/เงนิ ฝากธนาคาร xx เดบติ รายไดค้ ่า……………. xx

เครดิต รายไดค้ ่า…….. xx เครดิต รายได้รบั ลว่ งหน้ า xx

รายได้ ในงบกําไรขาดทนุ รายได้ ในงบกาํ ไรขาดทนุ
สินทรพั ย์ ในงบแสดงฐานะการเงนิ หน้ี สิน ในงบแสดงฐานะการเงนิ

ตวั อย่าง

เมือ่ วันท่ี 1 มนี าคม 25xx กจิ การรบั ค่าโฆษณาทางเวปไซต์ เป็นเงนิ 7,200 บาท เป็นค่าโฆษณาสําหรับ
ระยะเวลา 1 ปีเร่มิ มนี าคม 25xx สัญญาส้ินสุดในเดือนกุมภาพันธ์ปีถัดไป ในวันรับเงินได้บันทกึ รายการไว้ใน
บญั ชีรายไดค้ ่าโฆษณา กจิ การปิดบญั ชีวันท่ี 31 ธันวาคม 25xx

วันท่ีเกิดรายการ วันท่ีบนั ทึกรายการปรับปรุง

เดบติ เงนิ สด 7,200 เดบติ รายได้ค่าโฆษณา 1,200
เครดิต รายไดร้ บั ล่วงหน้ า
เครดิต รายไดค้ ่าโฆษณา 7,200 1,200

การคํานวณ… 7,200 * 2/12 = 1,200
2 นับจาก 1 มกราคม ถึง 28 กมุ ภาพันธ์ ของปีถัดไป

สรุปการปรับปรุง ในการบันทกึ รายไดร้ ับลว่ งหน้า

กรณี ณ รับเงิน รายการปรบั ปรุง

บนั ทึกเป็นรายไดร้ บั ลว่ งหน้า ให้ปรับปรุงรับรูเ้ ป็นรายไดใ้ นปี
(หน้ี สิ น) ปัจจุบนั โดย
ปรับปรุง ปีน้ี ลดยอดรายไดร้ บั ลว่ งหน้า (หน้ีสิน)ลง
ให้ปรบั ปรุงรับรูเ้ ป็นรายได้รบั ลว่ งหน้า
บันทึกเป็น รายได้ (หน้ีสิน) ของปีถัดไป โดยลดรายได้ลง
ปรับปรุง ปีหน้า

วัสดุส้ินเปลืองใช้ไป ( Supplies Used )

คือวัสดทุ ่ใี ช้ไปในรอบระยะเวลาบญั ชี ส่วนท่เี บกิ ใช้ไปแลว้ ถือเป็นค่าใช้จ่ายในรอบระยะเวลาบัญชีนั้น ใน

การ ท่จี ะบันทกึ รายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไปได้นั้น จะตอ้ งทาํ การคํานวณกอ่ นวา่ วัสดุท่ถี ูกใช้ไปเป็นจํานวนเงนิ
เท่าใด คํานวณไดโ้ ดย

วัสดสุ ้ินเปลอื งคงเหลอื ยกมา ( 1 ม.ค ) xx บาท

บวก ซื้อวสั ดสุ ้ินเปลอื งระหวา่ งงวดบญั ชี xx บาท

รวม xx บาท

หัก วสั ดสุ ้ินเปลืองคงเหลอื ณ วันส้ินงวดบัญชี xx บาท

วัสดุส้ินเปลอื งใช้ไป xx บาท

ตวั อยา่ ง

เมอื่ วันท่ี 1 มกราคม 25xx กจิ การมวี สั ดสุ ้ินเปลอื งยกมา 7,500 บาท ในระหวา่ งปี มีการซ้ือเพ่ิมเตมิ อีก 4,500
บาท ในวนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25xx เป็นวันท่กี จิ การปิดบญั ชี ได้ทําการตรวจนับวสั ดสุ ้ินเปลอื ง ปรากฏว่ามยี อด
คงเหลือ จาํ นวน 8,500 บาท

วัสดุส้ินเปลืองคงเหลือยกมา ( 1 ม.ค ) 7,500 บาท

บวก ซื้อวสั ดุส้ินเปลืองระหว่างงวดบญั ชี 4,500 บาท

รวม 12,000 บาท

หัก วสั ดสุ ้ินเปลอื งคงเหลอื ณ วนั ส้ินงวดบัญชี 8,500 บาท

วสั ดุส้ินเปลืองใช้ไป 3,500 บาท

การบนั ทึกรายการปรบั ปรุง

วันท่ีบนั ทึกรายการปรับปรุง

เดบติ วัสดสุ ้ินเปลอื งใชไ้ ป 3,500
เครดติ วสั ดุส้ินเปลือง
3,500

ค่าใชจ้ า่ ย ในงบกาํ ไรขาดทนุ
สินทรพั ย์ ในงบแสดงฐานะการเงนิ

หน้ีสงสัยจะสญู ( Doubtful Accounts )

ตามมาตรฐานการบญั ชี ฉบบั ท่ี 101 เร่อื งหน้ีสงสัยจะสูญ ให้คํานิยามเก่ยี วกับหน้ีสงสัยจะสูญ และวิธกี าร
ปฏบิ ตั เิ ก่ยี วกบั หน้ีสงสัยจะสูญและหน้ีสูญไว้ดังน้ี

หน้ี สญู ลกู หน้ี ท่ตี ดิ ตามทวงถามจนถงึ ท่สี ุดแลว้ แต่ไมไ่ ด้รบั ชาํ ระหน้ี และไดต้ ัด
จาํ หน่ ายออกจากบญั ชี

หน้ี สงสัยจะสญู ลกู หน้ี ท่คี าดวา่ จะเรยี กเกบ็ เงนิ ไม่ได้ และถอื เป็นค่าใชจ้ า่ ยของรอบระยะเวลา
บัญชนี ั้น

ค่าเผอ่ื หน้ี สงสัยจะสญู จาํ นวนเงนิ ทก่ี นั ไว้สําหรบั ลกู หน้ี ทค่ี าดว่าจะเรยี กเกบ็ ไมไ่ ด้ และถอื เป็นบญั ชี
ปรบั มลู ค่าลกู หน้ี ท่ตี งั้ ข้ึนเพื่อแสดงเป็นรายการหักจากบญั ชลี กู หน้ี ในงบ
การเงนิ เพื่อให้คงเหลอื เป็นมูลค่าสุทธขิ องลกู หน้ี ท่คี าดหมายว่าจะเกบ็ เงนิ ได้

การบนั ทึกลกู หน้ีท่เี ก็บเงนิ ไม่ได้ มวี ิธีการปฏบิ ัติ 2 วธิ ี คือ

วิธตี ดั จําหน่ ายโดย วธิ นี ้ี จะไมบ่ ันทกึ รายการจนกวา่ ในรอบระยะเวลาบญั ชที ีม่ ลี กู หน้ี
ตรง สูญจรงิ โดย

เดบติ หน้ีสูญ เครดิต ลกู หน้ี

วธิ นี ้ี งา่ ยแตม่ ีข้อบกพรอ่ งทไ่ี ม่เป็นไปตามหลกั การบญั ชี วา่ ด้วย
การเปรยี บเทยี บค่าใชจ้ ่ายกับรายได้ของรอบระยะเวลาบัญชี

วิธนี ้ี จะประมาณหน้ี ท่คี าดวา่ จะเก็บไมไ่ ด้ โดยคํานวณจากยอดขาย
หรอื ยอดลกู หน้ี โดย

วิธตี งั้ ค่าเผอื่ เดบติ หน้ีสงสัยจะสญู เครดติ ค่าเผอื่ หน้ีสงสัยจะสูญ

วธิ นี ้ี เป็นวิธที ถ่ี ูกตอ้ งตามหลักการบญั ชี วา่ ดว้ ยการเปรยี บเทยี บค่า
ใชจ้ ่ายกับรายไดข้ องรอบระยะเวลาบัญชี

การประมาณการหน้ีสญู ท่ีนิยมใช้มวี ธิ ีการปฏิบัตดิ งั น้ี

1. คํานวณเป็นรอ้ ยละของยอดขาย
2. คํานวณเป็นรอ้ ยละของยอดลกู หน้ี
3. คํานวณโดยพิจารณาลกู หน้ีแตล่ ะราย

การบนั ทึกรายการจะเป็นดังตอ่ ไปน้ี

เดบติ หน้ีสงสัยจะสญู xx

เครดติ ค่าเผอ่ื หน้ีสงสัยจะสญู xx

แสดงเป็นค่าใช้จา่ ย ในงบกําไรขาดทุน
แสดงเป็น รายการปรบั มลู ค่าของสินทรพั ยใ์ นงบแสดงฐานะการเงนิ

ตวั อย่าง… การคํานวณเป็นรอ้ ยละของยอดลกู หน้ี

เม่อื วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25xx เป็นวนั ปิดบัญชีกิจการมยี อดค่าเผือ่ หน้ีสงสัยจะสญู ใน
บัญชีจํานวน 2,000 บาท กิจการตอ้ งการตงั้ ค่าเผื่อหน้ีสงสัยจะสญู ให้มีจาํ นวนร้อยละ 2
ของลกู หน้ี ซ่ึงมีจํานวน 300,000 บาท ณ วันส้ินรอบระยะเวลาบญั ชี

เดบิต หน้ีสงสัยจะสูญ 4,000

เครดติ ค่าเผือ่ หน้ีสงสัยจะสญู 4,000

การคํานวณ … 300,000 * 2/100 = 6,000 - 2,000 = 4,000

ค่าเผ่อื ท่คี ํานวณได้ ค่าเผื่อในบัญชี ค่าเผ่อื ท่ตี อ้ งเพ่ิม

ตวั อยา่ ง… การคํานวณเป็นร้อยละของขาย

เม่อื วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25xx เป็นวนั ปิดบัญชีกิจการมียอดค่าเผื่อหน้ีสงสัยจะสูญใน
บัญชีจํานวน 2,000 บาท กิจการตอ้ งการตงั้ ค่าเผื่อหน้ีสงสัยจะสูญให้มจี าํ นวนร้อยละ 2
ของยอดขาย ซ่ึงมจี ํานวน 300,000 บาท ณ วันส้ินรอบระยะเวลาบัญชี

เดบิต หน้ีสงสัยจะสูญ 6,000

เครดติ ค่าเผอ่ื หน้ีสงสัยจะสญู 6,000

การคํานวณ … 300,000 * 2/100 = 6,000

ค่าเผื่อท่คี ํานวณได้

สรุปการปรับปรุง ในการคํานวณค่าเผื่อหน้ีสงสัยจะสญู

ร้อยละจากยอดลกู หน้ี รอ้ ยละจากยอดขาย

คํานวณจากยอดลกู หน้ี คูณ อัตรารอ้ ย คํานวณจากยอดขายคูณ อตั รารอ้ ยละ
ละ หากได้เท่าไหร่ ให้เอาไป หัก จาก หากไดเ้ ท่าไหร่ ให้เอาไป บนั ทึกบัญชี
ยอดค่าเผื่อเดิมยกมาเสมอ เหลือเท่าไห ทงั้ จํานวน
รค่ ่อยตงั้ เพ่ิม

ค่าเส่ือมราคา ( Depreciation )

ตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับท่ี 16 เร่ือง ท่ดี นิ อาคารและอุปกรณ์ ให้คํานิยามกาํ หนดวะิ กี ารปฏบิ ัติ
เก่ยี วกับท่ดี ิน อาคาร และอปุ กรณ์ บางส่วนไวด้ งั น้ี

ราคาทนุ ของสินทรพั ย์หรอื มลู ค่าอ่ืนทใ่ี ชแ้ ทนราคี าทนุ หัก ดว้ ยมูลค่า
จํานวนท่ีคิดค่าเส่ื อม

คงเหลอื ของสินทรพั ย์

ค่าเสื่ อมราคา การปันส่วนจาํ นวนที่คิดค่าเสื่อมราคาของสินทรพั ยอ์ ย่างมรี ะบบตลอด
อายกุ ารใชป้ ระโยชน์ ของสินทรพั ย์นั้ น

ท่ีดนิ อาคารและ สินทรพั ย์ทม่ี ตี ัวตน ซง่ึ มไี วเ้ พ่ือใชป้ ระโยชน์ ในการผลิต จาํ หน่ ายหรอื
อุปกรณ์ ให้บรกิ าร ซง่ึ คาดว่าจะใชป้ ระโยชน์ มากกว่าหน่ึ งรอบระยะเวลาบญั ชี

ค่าเส่ือมราคา ( Depreciation )

มลู ค่าคงเหลอื จํานวนเงนิ โดยประมาณทก่ี ิจการคาดว่าจะได้รบั ในปัจจบุ ัน จากการจําหน่ าย
( ราคาซาก ) สินทรพั ยห์ ลกั จากหักตน้ ทนุ ท่คี าดวา่ จะเกิดข้ึนจากการจําหน่ ายสินทรพั ยน์ ั้ น หาก
สินทรพั ย์นั้ นมีอายแุ ละสภาพทค่ี าดว่าจะเป็น ณ วันส้ินสุดอายกุ ารใชป้ ระโยชน์
อายกุ ารให้ประโยชน์
ระยะเวลาท่กี จิ การคาดว่าจะมสี ินทรพั ยไ์ วใ้ ช้
ประเภทของท่ีดนิ จํานวนผลผลิตหรอื จํานวนหน่ วยในลักษณะอื่นท่คี ล้ายคลงึ กนั ซง่ึ กจิ การคาดว่า
อาคารและอปุ กรณ์ จะได้รบั จากสินทรพั ย์

กลมุ่ ของสินทรพั ย์ทม่ี ีลกั ษณะและประโยชน์ การใชง้ านท่คี ลา้ ยคลึงกันต่อการ
ดําเนิ นงานของกจิ การ เชน่ ท่ดี นิ อาคาร อุปกรณ์ เครอ่ื งจักร เรอื เครอื่ งบิน

ค่าเส่ือมราคา ( Depreciation )

ระยะเวลาในการคิด กิจการต้องเรม่ิ คิดค่าเส่ือมราคาเมื่อสินทรพั ยน์ ั้นพรอ้ มใชง้ านและยงั
ค่าเส่ื อม คงคิดค่าเส่ือมราคาตอ่ ไปจนกวา่ กิจการไดต้ ดั สินทรพั ยน์ ั้นออกจาก
บัญชี

วิธกี ารคิดค่าเสื่อม 1. วิธีเส้นตรง ( Straight Line Method ) ค่าเส่ือมราคามีจํานวน
ราคา คงทต่ี ลอดอายกุ ารใชง้ าน

2. วิธยี อดคงเหลอื ลดลง (Declining Balance Method ) ค่าเส่ือม
ราคาจะลดลงตลอดอายกุ ารใชง้ านของสินทรพั ย์

3. จาํ นวนผลผลิต ( Productive - output Method ) ค่าเส่ือมราคา
ข้ึนอย่กู บั ประโยชน์ หรอื ผลผลิตท่คี าดว่าจะไดร้ บั จากสินทรพั ย์

ค่าเสื่อมราคา ( Depreciation )

1. วธิ เี ส้นตรง ( Straight Line Method )

หรอื ค่าเส่ือมราคา = ราคาทนุ - มูลค่าคงเหลอื (ราคาซาก)*
อายกุ ารใช้ประโยชน์

ค่าเส่ือมราคา = ( ราคาทุน - มลู ค่าคงเหลอื ) x อัตราค่าเส่ือมราคา

การบันทึกรายการจะเป็นดังตอ่ ไปน้ี

เดบิต ค่าเสื่อมราคา-สินทรัพย์ xx

เครดิต ค่าเส่ือมราคาสะสม - สินทรพั ย์ xx

แสดงเป็นค่าใช้จ่าย ในงบกาํ ไรขาดทนุ
แสดงเป็น รายการปรับมูลค่าของสินทรพั ย์ในงบแสดงฐานะการเงนิ

ตวั อยา่ ง… การคํานวณค่าเส่ือมราคาตามวธิ ีเส้นตรง

เม่อื วันท่ี 1 มกราคม 25xx กิจการซื้อรถบรรทกุ 1 คัน ราคา 550,000 บาท
ประมาณว่าจะให้ประโยชน์ 5 ปี หลังจากนั้นจะขายได้ 50,000 บาท กจิ การปิดบญั ชี
วันท่ี 31 ธนั วาคม

ค่าเส่ือมราคา = ราคาทุน - มูลค่าคงเหลอื ค่าเสื่อมราคา = 550,000 - 50,000
อายกุ ารให้ประโยชน์ 5

= 100,000 บาท

การบนั ทกึ รายการจะเป็นดงั ตอ่ ไปน้ี

เดบิต ค่าเสื่อมราคา-รถบรรทุก 100,000

เครดิต ค่าเสื่อมราคาสะสม - รถบรรทุก 100,000

ตวั อย่าง… การคํานวณค่าเสื่อมราคาตามวิธีเส้นตรง (กรณีซ้ือระหว่างงวด)

เมื่อวันท่ี 1 เมษายน 25xx กจิ การซื้อรถบรรทุก 1 คัน ราคา 550,000 บาท ประมาณ
ว่าจะให้ประโยชน์ 5 ปี หลังจากนั้นจะขายได้ 50,000 บาท กิจการปิดบัญชีวนั ท่ี 31
ธนั วาคม

ค่าเส่ือมราคา = ราคาทุน - มูลค่าคงเหลือ ค่าเส่ือมราคา = 550,000 - 50,000
อายกุ ารให้ประโยชน์ 5

= 100,000 *9/12
= 75,000

9 นับจากวันซื้อ ถึงวันปิดบัญชี

การบนั ทึกรายการจะเป็นดงั ตอ่ ไปน้ี

เดบิต ค่าเสื่อมราคา-รถบรรทุก 75,000

เครดิต ค่าเส่ือมราคาสะสม - รถบรรทุก 75,000

ยอมใจเด็กบัญชีจริงๆ
แตด่ ูไปดูมากส็ นุกนะ

ไปตอ่ ดีกว่า….