บทวิเคราะห์วรรณคดีเรื่อง โคลนติดล้อ ตอน ความนิยมเป็นเสมียน (1)

48

การพดู ในโอกาสต่าง ๆ

ความสำคญั ของการพดู ในโอกาสต่าง ๆ
ตราบใดทคี่ นเรายังต้องมีกจิ กรรมทางสังคมอยู่ในชวี ิตประจำวันตลอดน้นั คำกล่าวในโอกาสต่าง ๆ ก็

ยังเป็นสิ่งจำเป็นต้องทำอยู่เสมอ เพราะเป็นการแสดงมารยาทที่ดีและปฏิบัติตามประเพณีของสังคม เช่น
การกลา่ วคำอวยพร กล่าวคำแนะนำ กล่าวต้อนรบั เปน็ ต้น คำกล่าวลักษณะตา่ ง ๆ ดงั กล่าวน้ีเปน็ กจิ กรรมการ
พูด ซึ่งผู้ใดมีประสบการณ์มาก มีความรู้และปฏิภาณดี ก็ย่อมกล่าวได้ดีเป็นที่พอใจแก่ผู้ฟัง บางคนสามารถ
กลา่ วได้ทันทีโดยไมต่ ้องเตรยี ม แต่สำหรบั ผทู้ ่ยี ังมีประสบการณ์น้อยก็จำเป็นต้องอาศยั การเขียนร่างคำกล่าวไว้
ล่วงหนา้ เพื่อให้สามารถกล่าวได้ด้วยความม่นั ใจ

องค์ประกอบของการพดู ในโอกาสต่าง ๆ
การพูดในโอกาสต่าง ๆ เป็นการพูดที่ปรากฏอยู่ในชีวิตประจำวันตามสถานการณ์ต่า ง ๆ ที่มี

องคป์ ระกอบสำคัญท่ผี ู้พูดจะต้องคำนึงถงึ อยเู่ สมอ
๑. กาละ หมายถงึ วัน เวลา ทีก่ ารพูดเกดิ ข้นึ เชน่ ตอนเช้า สาย บ่าย คำ่ หรือระหว่างการรบั ประทาน

อาหาร การนัง่ ฟังบรรยาย
๒. เทศะ หมายถึง สถานที่ที่การพูดนั้นได้กระทำหรือแสดงออกเช่น ในสำนกงาน ในห้องประชุม ใน

ห้องรับแขก ในครัว ในโรงภาพยนตร์ ในหอ้ งเรยี น ฯลฯ
๓. สัมพันธภาพ หมายถึง ความสัมพันธ์ระหว่างผู้พูดกับผู้ฟัง เช่น ความสนิทสนมความเป็นเพื่อน

พนักงานกับนายจ้าง ครูกับศิษย์ บิดากับมารดา หรือบิดา-มารดากับบุตร ประชาชนผู้มาติดต่อราชการกับ
เจ้าหน้าที่ ฯลฯ สังคมได้กำหนดความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลไว้ตามครรลองของวัฒนธรรมขนบธรรมเนียม
ประเพณี

๔. จุดมุง่ หมายของการพูด หมายถึง ความต้องการในเจตนาในการพดู ทั้งของผู้พูดและผู้ฟงั เช่น เพ่ือ
สร้างความเข้าใจทีถ่ ูกต้อง เพื่อหาข้อมูลและวิธีการในการปฏิบัติ เพื่อโน้มน้าวใจเพ่ือให้เกิดการคล้อยตามหรือ
เหน็ ด้วย เพ่อื ให้เกิดความสบายใจ อบอนุ่ เพือ่ ให้เกิดกำลังใจ ฮกึ เหิม ฯลฯ

๕. เน้ือหาของการพูด หมายถงึ สารที่ผพู้ ดู และผูฟ้ ังพดู โต้ตอบกันโดยอาศยั ระบบสัญลักษณ์ท้ังอวัจน-
ภาษาและวัจนภาษา เนอ้ื หาของการพูดควรจะมีความต่อเน่ือง ตอบได้ซ่งึ กันและกันระหว่างคู่สนทนาหากเป็น
การพูดต่อกลุ่มการพูดต่อสาธารณชนนอกจากความต่อเนื่องแล้ว ควรจะมีความกระจ่างชัดเจนความถูกต้อง
ด้านการใชภ้ าษา เรยี งลำดบั ความไดด้ ี ฯลฯ

๖. โอกาส หมายถึง เหตุการณ์หรือสภาพแวดล้อมที่ทำให้เกิดการพูดนั้น ๆ โดยมักจะเกี่ยวพันกับ
กาลเทศะ ซง้ึ ทำใหเ้ กิดการพูดตามโอกาสขึ้น อนั เป็นเรื่องเฉพาะเจาะจงลงไป เชน่ การกลา่ วอวยพรเน่ืองในวัน
ขึ้นปีใหม่ การกล่าวอวยพรคู่บ่าวสาวในงานสมรส การกล่าวขอบคุณวิทยากร การกล่าวแสดงความคิดเห็นใน
การพฒั นาการขายผลติ ภัณฑข์ องบริษทั ฯลฯ

๗. มารยาท หมายถงึ แนวทางในการออกแสดงของพฤติกรรมการพูด หรอื กฎเกณฑ์ ขนบธรรมเนียม
ตลอดจนคุณธรรมประจำใจทั้งของผู้พูดและผู้ฟัง เช่น ในการกล่าวขอบคุณวิทยากร ซึ่งเชิญมาบรรยาย แม้ว่า
การบรรยายจะนา่ เบื่อหน่ายอยู่บ้าง ผู้กล่าวขอบคุณก็ไม่ควนพดู กระทบกระเทียบตำหนิ เย้ยหยัน และสรุปจบ

49

ลงด้วยคำขอบคุณอันไพเราะ เพราะจนแสดงถึงความไม่จริงใจของผู้พูดและถือว่าไม่เหมาะสมวัฒนธรรมไทย
เป็นตน้

องค์ประกอบทงั้ ๗ ประการน้ี จะเปน็ ต้นกำหนดลักษณะภาษาท่ใี ช้ในการพดู ทกุ ระดับการพูดในแต่ละ
สถานการณ์จะมีความแตกต่างกันออกไปกเ็ พราะความแตกตา่ งขององคป์ ระกอบเหล่าน้นี ่ันเอง

แนวเนื้อหาทีใ่ ช้พดู ในโอกาสตา่ ง ๆ
การศึกษาแนวเนื้อหาที่ใช้พูดแต่ละโอกาส มีประโยชน์สำหรับการพูด ทั้งที่เพราะไม่ว่าผู้พูดจะมีโอกาส

เตรียมตัวล่วงหน้ามากหรือนอ้ ยเพียงใดกต็ าม แนวเนื้อหาจะเป็นเสมอื นเขม็ ทิศท่ีจะชี้ว่าควรจะพูดถึงสิ่งใดบ้าง
จงึ จะเหมาะกับโอกาสนั้น ๆ แนวเนอ้ื หาของการพดู แต่ละโอกาส มดี ังน้ี

๑. การกล่าวคำแนะนำ ส่วนมากจะเป็นการกล่าวแนะนำผู้บรรยาย ผู้อภิปราย ผู้โต้วาทีหรือผู้เข้า
สัมมนา เป็นต้น ความมงุ่ หมายของการแนะนำก็เพ่ือให้ผู้ฟังสนใจ “ผู้พดู ” และ “เรือ่ งท่ีจะพดู ” ซ่ึงมีขึ้นตอนใน
การแนะนำ คือ

๑.๑ กลา่ วทักทายผู้ฟัง เช่น ท่านผู้ฟงั ท่เี คารพ ท่านผ้ฟู ังที่รักท้งั หลาย ฯลฯ
1.2 เรียกร้องความสนใจ โดยกล่าวย่อเกี่ยวกับตัวผู้พูด วุฒิทางการศึกษา (ถ้าจำเป็น)
ตำแหนง่ ความสามารถและประสบการณ์ในเรื่องท่จี ะพูด
๑.๓ เรียกร้องให้เกิดความสนใจในเรอื่ งท่ีพูด กล่าวสั้น ๆ ถึงความสำคัญและความเหมาะสม
ของเร่ืองท่ีจะพูด เรง่ เรา้ ให้ฟังสนใจท่ีจะฟัง
๑.๔ ประกาศชอ่ื ผู้พูด โดยเน้นเสยี งให้หนักแนน่ ชัดเจน
๑.๕ พยายามแนะนำตัวปากเปลา่ ไม่ควรอา่ นจากเอกสารที่เตรยี มไว้ และไม่ควรทอ่ งจำ แต่
แนะนำจาก “ความทรงจำ” เพื่อแสดงใหเ้ ห็นว่ามีความสนใจอยา่ งจรงิ จังต่อผ้พู ดู

๒. การกล่าวให้เกียรตหิ รือมอบรางวัล เมื่อมีการมอบทุน ให้รางวัล ให้เกียรติยศ หรือทำพิธีระลึกถงึ
คุณงามความดีแก่ผู้ใด มักจะมีการพูดเพื่อให้เกียรตแิ ก่ผู้ได้รับผล หรือเกียรติหรือเกียรติแห่งความดีนัน้ ปกติจะ
พูดประมาณ ๒-๓ นาที มหี ลักเกณฑ์ ดังน้ี

๒.๑ กล่าวถึงเหตุผลในการมอบ โดยกล่าวถึงความสำเร็จ ความดีหรือความสามารถของผู้
ไดร้ ับว่าสมควรจะได้รับเกียรตนิ ัน้ อย่างไร ควรเปน็ การพดู อย่างจรงิ ใจไมเ่ สแสร้าง

๒.๒ แสดงความพอใจในเกียรติที่มอบให้ และควรระบุใหช้ ัดว่าใครคือบุคคลที่ได้รับเกียรติน้ี
เพื่อเป็นการแสดงว่า ผู้ให้ตระหนักถึงคุณความดีนั้นอย่างแม้จริง และเพื่อเป็นสัญลักษณ์แห่งเกียรติคุณแก่ผู้
ไดร้ ับรางวัลหรือของขวญั

50

๒.๓ มอบของขวัญหรือรางวัลเมื่อได้กล่าวต่อผู้ฟังจบแล้ว โดยหันไปพูดกับผู้รับโดยตรง
ด้วยเสียงทีด่ ังพอได้ยนิ กนั ทั่ว พร้อมกับมอบของขวญั หรือของรางวลั ให้

๓. การกล่าวตอบการให้เกียรติหรือมอบรางวัล ผู้ที่ได้รับทุน รางวัลเกียรติคุณ หรือการแสดงความ
ระลกึ ถงึ ความดี มักจะกลา่ วตอบรบั ซึง่ ควรพูดส้นั ๆ ให้สอดคล้องกบั สภาพในขณะน้นั โดยอาศัยแนวทางดงั น้ี

๓.๑ แสดงความขอบคุณ แสดงความพอใจในของขวัญหรือรางวัลนั้นว่า นอกจากจะมี
ประโยชนใ์ นตัวของมนั เองแล้ว ยังเป็นสญั ลกั ษณ์แห่งน้ำใจหรือความปรารถนาดีอนั สงู ส่งใช้ภาษาง่าย ๆ ชัดเจน
จริงใจ

๓.๒ ถ่อมตัวและยกย่องผู้ร่วมงาน อย่าโอ้อวดความสามารถของตนเกินไป และไม่ควรถ่อม
ตนจนไรค้ วามหมาย ควรสรรสร้างชมเชยผรู้ ่วมงานที่ไดช้ ว่ ยเหลือเป็นผลสำเร็จ

๓.๓ สรรเสริญผู้ให้ของขวัญหรือรางวัลด้วยความสุจริตใจ กล่าวถึงผลงานและความ
ปรารถนาดี

๓.๔ กลา่ วสรปุ โดยเน้นถึงความพึงพอใจที่ได้รบั ของขวญั หรือของรางวัล ในขณะท่ีกล่าวควร
มองไปยังของขวญั หรือรางวัลด้วย

๔. การกล่าวต้อนรับ ในกรณีที่มีบุคคลสำคัญหรือคณะบุคคลมาประชุมกันหรือมาเยี่ยมเยียนอาจมี
การกล่าวต้อนรับ เพื่อแสดงความปรารถนาดีและให้ผู้มาเยือนรู้สึกอบอุ่นใจ การพูดไม่ควรยาวนักมีการเตรียม
ล่วงหนา้ เปน็ อยา่ งดี มีแนวทาง ดังนี้

๔.๑ กล่าวแสดงความยนิ ดแี ก่ผูม้ าเยือน
๔.๒ กลา่ วสรรเสรญิ หรอื ยกยอ่ งผมู้ าเยือน เช่น เปน็ ใคร มผี ลงานดเี ด่นอะไร มีความสัมพันธ์
อยา่ งไรกับผ้ตู ้อนรบั โดยการอธบิ ายหน่วยงานหรอื งานอยา่ งย่อ ๆ
๔.๓ แสดงความยินดีทไ่ี ดใ้ ห้การตอ้ นรับ ควรกล่าวเพยี งสั้น ๆ ยำ้ การต้อนรบั อกี ครัง้ หน่ึง
๔.๔ ขออภยั หากมีสิ่งใดบกพร่องไป และหวังวา่ ผู้มาเยือนจะกลบั มาเยือนอีก

๕. การกล่าวตอบการต้อนรับ เมื่อมีการกล่าวต้อนรับ ควรมีการกล่าวขอบคุณอย่างสั้น ๆ ให้
สอดคล้องกับการพูดต้อนรับนั้น ๆ ส่วนมากต้องพูดฉับพลัน เพื่อความไม่ประมาท ควรเตรียมแนวทางการพดู
ไว้ลว่ งหนา้ ดังนี้

๕.๑ แสดงความยินดีทไี่ ด้มาเยอื น
๕.๒ แสดงความขอบคุณอย่างจริงใจต่อเกยี รติท่ไี ดร้ ับ
๕.๓ กล่าวอย่าสรรเสริญฝา่ ยทใี่ ห้การตอ้ นรับ เช่น กล่าวถึงชอื่ เสยี งขององคก์ ารหรอื คุณงาม
ความดขี องสถาบันน้ัน ๆ
๕.๔ กล่าวเชื้อเชิญผตู้ อ้ นรบั ไปเยอื นตนบ้าง

51

๖. การกล่าวในการเข้ารับตำแหน่ง ผู้ที่ได้รับตำแหน่งใหม่ โดยเฉาะผู้ที่เป็นหัวหน้าควรจะเรียก
ผู้ใต้บังคับบัญชามาประชุมกัน เพื่อแถลงนโยบายและแผนการดำเนินงาน ตลอดจนความรู้ความคิดของผู้รับ
ตำแหน่งใหม่ มแี นวทางการกล่าวดงั นี้

๖.๑ กล่าวยนิ ดี ทไี่ ดร้ บั โอกาสทำงานรว่ มกบั ผใู้ ต้บงั คับบัญชา
๖.๒ กลา่ วยกย่อง หรือคณุ คา่ ของสถาบนั ของสถานที่ที่ตนทำงาน
๖.๓ กล่าวถึงหลักการ นโยบาย อุดมคตใิ นการทำงานของตน
๖.๔ พูดให้สำคัญแก่ผู้ใต้บังคับบัญชาทุกคน และเชิญชวนให้มาร่วมใจในการทำงานเพ่ือ
ความกา้ วหน้าของหนว่ ยงาน
๗. การกล่าวอวยพร เป็นการแสดงความยินดีแก่งานมงคล เช่น งานมงคลสมรส งานวันเกิด งานปี
ใหม่ งานฉลลองการเลือ่ นยศ เป็นตน้
๗.๑ งานมงคลสมรส ผไู้ ดร้ ับเชิญใหพ้ ูดควรใช้แนวทางการพูดดงั น้ี

๗.๑.๑ รู้สกึ เปน็ เกียรติทไ่ี ด้รับเชญิ มากล่าวอวยพร
๗.๑.๒ กล่าวถึงความสำพันธ์ของผู้พูดกับคู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งหรือทั้งสองฝ่าย
โดยเนน้ ความดีความงาม ของคสู่ มรส
๗.๑.๓ กลา่ วแสดงความยินดที ่ีทัง้ สองไดส้ มรสกัน และเปน็ คคู่ รองทเ่ี หมาะสม
๗.๑.๔ กล่าวใหข้ อ้ คดิ ในการครองเรอื นแก่คู่สมรส
๗.๑.๕ กล่าวคำอวยพรโดยการชกั ชวนให้ดื่มแสดงความยินดี
๗.๒ งานวนั เกิด
๗.๒.๑ กล่าวแสดงความยนิ ดที ่ีได้รับเกียรตใิ ห้ขนึ้ มาพูดกล่าวอวยพร
๗.๒.๒ กล่าวถงึ ความสัมพันธ์ของผ้พู ดู ต่อเจา้ ภาพ
๗.๒.๓ กล่าวถึงคุณความดี และเกียรตคิ ุณ หรือผลงานเด่น ๆ ของเจา้ ภาพ
๗.๒.๔ กลา่ วอวยพรใหเ้ จา้ ภาพมอี ายยุ นื นาน มคี วามสขุ ความเจรญิ กา้ วหนา้ ยิ่ง ๆ ขึ้นไป
๘. การกล่าวตอบคำอวยพร ผู้ที่ได้รับการอวยพรควรจะกล่าวตอบขอบคุณ เพื่อแสดงมารยาทอันดี
งามและน้อมรบั คำอวยพรน้นั มีแนวทางกลา่ วกว้าง ๆ ดังนี้
๘.๑ ขอบคุณผทู้ ีม่ ารว่ มงานทุกคน และซาบซึ้งทไี่ ด้ให้เกยี รตมิ าในงานครง้ั นี้ และขอบคุณผู้มี
สว่ นร่วมในการจดั งาน
๘.๒ กล่าวขออภัย หากมสี ่ิงใดบกพรอ่ ง
๘.๓ กล่าวขอให้รว่ มสนุกในงานตอ่ ไป

52

๙. การกล่าวไว้อาลัย การกล่าวไว้อาลัยมีหลายอย่าง เช่น ไว้อาลัยผู้ตาย ไว้อาลัยผู้ที่ย้ายไปรับ
ตำแหน่งใหม่ หรือไปศึกษาต่อ เปน็ ตน้

๙.๑ ไว้อาลยั ผตู้ ายหรือในงานศพ ควรยดึ แนวดงั นี้
๙.๑.๑ กลา่ วแสดงความเสียใจแกค่ รอบครวั ผูเ้ สียชีวติ
๙.๑.๒ สรรเสริญผู้เสยี ชวี ิต โดยบอกเลา่ ถึงประวัติ ผลงานดเี ดน่ คุณความดี
๙.๑.๓ ความอาลัยของผู้อยู่เบอื้ หลงั ท่ีต้องสญู เสยี บคุ คลอันเป็นท่ีรกั ไป
๙.๑.๔ แสดงความหวังว่าวิญญาณของผูต้ ายคงไปสสู่ ุคติ

๙.๒ ไวอ้ าลยั ผทู้ ่ยี า้ ยไปรับตำแหนง่ ใหม่ แนวทางการกลา่ วมีดงั นี้
๙.๒.๑ กล่าวแสดงความอาลัยที่ต้องจากไป หลังจากได้ร่วมทำงานกันจนคุ้นเคยรัก

ใคร่กัน แตก่ ด็ ใี จทีเ่ ขาได้เล่อื นตำแหนง่ และมีอนาคตสดใสรงุ่ โรจนด์ ขี นึ้
๙.๒.๒ สรรเสรญิ ยกยอ่ งคณุ ความดีของบุคคลท่ีจากไป
๙.๒.๓ กล่าวอวยพรใหแ้ ก่ผู้ทจี่ ากไป ให้เขาประสบความสำเรจ็ ในตำแหน่งใหม่

๑๐. การกล่าวอำลา ในกรณีที่ต้องจากถิ่นทีเ่ คยอยู่มานาน เพื่อไปประกอบธุรกิจ รับราชการ หรือไป
ประจำ ณ สถานที่อื่น ถ้ามีการจัดเลี้ยงส่งและมีการมอบของขวัญที่นะลึก ควรมีการพูดขอบคุณที่ได้รับ
ของขวญั นี้ และกลา่ วคำอำลา แนวทางการกล่าวดงั น้ี

๑๐.๑ แสดงความเสียใจที่ต้องจากไป กล่าวให้ทราบว่าทำไมจึงไม่อยากจากไป ความสุขท่ี
ได้รับและความคุ้นเคยที่มีกับบุคคลต่าง ๆในท่ีทำงานเดิม เล่าถึงเหตุการณ์ที่ประทับใจในระหว่างที่ได้อยู่มา
นาน และการระลึกถึงความภมู ิใจตลอดไป

๑๐.๒ สรรเสริญคณะผูจ้ ัดทำหรอื ร่วมเลี้ยงสง่ จากใจจรงิ
๑๐.๓ คาดหมายความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นที่จะยังคงมีคลอดไป โดยแสดงคามมั่นใจว่าแม้
จะออกไปแตค่ วามสมั พนั ธท์ ดี่ ยี ังคงไม่มวี นั จางหาย หากผมู้ ดผา่ นไปสถานทที่ ีจ่ ะไปอย่ใู หม่ ขอให้แวะเย่ยี มเยยี น
๑๐.๔ กล่าวสรุปโดยกล่าวคำอำลาและอวยพร ควรพูดให้สั้น ขอลาท่านทั้งหลายไปก่อน
ขอใหท้ า่ นจงมคี วามสุขความเจริญ

53

การพดู อวยพร

การพูดอวยพร เป็นการแสดงความยินดีในโอกาสต่าง ๆ เช่น งานวันเกิด งานมงคลสมรส งานขึ้น
บา้ นใหม่ งานปใี หม่ งานฉลองการเล่ือนยศ การกลา่ วอวยพร มักใช้ควบคู่ไปกับการแสดงความยินดี หรือแสดง
ความปรารถนาดี เพราะถ้าจะอวยพรมักต้องแสดงความยินดีก่อน หรือถ้าเป็นการกล่าวแสดงความยินดีโดย
แท้จรงิ ก็มกั จะลงทา้ ยด้วยการอวยพร

หลักการพดู อวยพร
๑. กล่าวแสดงความยนิ ดที ่ีได้รับเกยี รตใิ ห้ข้ึนมากล่าวอวยพร
๒. กลา่ วถงึ ความสมั พันธข์ องผู้พดู ต่อเจ้าภาพ
๓. กล่าวถึงคณุ ความดีและเกียรติคุณหรือผลงานเดน่ ๆ ของเจา้ ภาพ
๔. กลา่ วอวยพรขอใหเ้ จ้าภาพมอี ายยุ ืนยาวนานมีความสุขความเจรญิ กา้ วหน้ายง่ิ ๆ ข้นึ ไป

ตัวอยา่ ง การอวยพรวันคล้ายวนั เกดิ
“สวัสดีค่ะ ท่านผู้มีเกียรติทุกท่าน ดิฉันรู้สึกยินดีเป็นอย่างยิ่งที่ได้รับเกียรติมากล่าวอวยพรคุณยาใจ

แม้ว่าคุณยาใจจะมีอายุครบ ๕๐ ปีบริบูรณ์แล้ว แต่ความขยันของท่านมิได้ลดลง สุขภาพของท่านก็ยังแข็งแรง
ยงั สามารถทำงานร่วมกับดฉิ ันไดอ้ ีกนาน คุณยาใจเป็นคนที่ทำงานดีมาก มมี นุษยส์ มั พนั ธด์ ีเป็นเลิศ ไม่เลือกท่ีรัก
มักที่ชัง และในโอกาสนีด้ ิฉันขออาราธนาคุณพระศรรี ตั นตรัยและส่ิงศกั ดิ์สิทธิ์ทัง้ หลายจงปกปกั คุม้ ครองใหค้ ณุ
ยาใจปราศจากโรคภัยทัง้ ปวงมีความก้าวหนา้ ในการทำงาน มอี ายุยนื ยายตลอดไปเทอญ สวสั ดีค่ะ”

การกลา่ วตอบรับคำอวยพร มวี ิธีการพดู ดงั น้ี
๑. ขอบคุณผทู้ ี่มาร่วมงานทุกคนและซาบซึง้ ท่ีได้ให้เกยี รตมิ าในงานครงั้ น้ี และขอบคุณผู้ทมี่ ีสว่ นรว่ มใน

การจัดงาน
๒. พูดแสดงความจริงใจต่อคำอวยพรท่ีได้
๓. กลา่ วขอให้ร่วมสนุกในงานต่อไป

ตวั อย่าง การตอบคำอวยพรวนั คลา้ ยวนั เกิด
“กระผมขอขอบพระคุณทุกท่านที่ได้ให้เกียรติมาร่วมงานแสดงความยินดีกับกระผมในวันนี้ พรใดท่ี

ทา่ นมอบให้ผม ผมขอน้อมรบั ไว้และขอสัญญาวา่ ผมจะทำตามคำแนะนำของทุกท่านครบั ถา้ มสี ง่ิ ใดท่ีบกพร่อง
ในงานนี้ ผมขออภยั มา ณ ทีน่ ้ีด้วย สวสั ดคี รบั ”

54

ตวั อยา่ งคำกล่าวอวยพร

คำกลา่ วอวยพรวนั คลา้ ยวนั เกดิ

สวัสดีครับ ท่านผู้มีเกียรติทุกท่าน ก่อนอื่นกระผมขอขอบคุณทุกท่านที่ให้เกียรติมาร่วมงาน วันคล้าย
วันเกิดของเพื่อนกระผม เพื่อนของกระผมคนนี้ชอบพอและสนิทสนมกันมาตั้งแต่สมัยยังเป็นเด็ก ๆ แล้วครับ
ท่านเป็นคนที่มีอัธยาศัยไมตรีและมีมนุษย์สัมพันธ์ดีมากคนหนึ่ง ใจคอกว้างขวาง โอบเอื้ออารีย์ เป็นที่ยอมรับ
ของเพื่อน ๆ และคนที่รู้จักมกั คุ้นโดยทั่วไป เมื่อมีการจัดงานคล้ายวันเกิดของเพื่อนคนน้ีในแต่ละครั้ง ถ้าไม่ติด
ธรุ ะจำเปน็ จริง ๆ แล้วกระผมจะมาร่วมงานด้วยทกุ ครัง้ เช่นกัน

เพอ่ื นคนน้ี นอกเหนือจากเป็นคนดี มีอธั ยาศยั ไมตรที ่ดี ี เปน็ ทีน่ า่ นับถอื ของเพื่อน ๆ และคนอ่ืน ๆ แล้ว
ยังเป็นหวั หนา้ ครอบครวั ทีด่ ี เป็นร่มโพธร์ิ ่มไทรแกบ่ ตุ รหลานของทา่ นอกี ด้วย

ในโอกาสนี้ กระผมขออวยพรให้เพื่อนรักของกระผมคนนี้ จงมีอายุมั่นขวัญยืน มีความสุขความเจริญ
อกี ทั้งเจริญกา้ วหน้า ท้ังในหนา้ ท่ีราชการและงานสว่ นตวั ย่งิ ๆ ข้นึ ไป

คำกล่าวตอบรบั ของเจา้ ภาพวันคลา้ ยวันเกิด
สวัสดีครับ ท่านประธานและแขกผู้มีเกียรติทุกท่าน กระผมรู้สึกปลาบปลื้มใจเป็นอย่างยิ่ง ที่ท่าน

ประธานและแขกทุกทา่ น ได้ให้เกียรติมาร่วมอวยพรในวันคลา้ ยวันเกิดของกระผม ในโอกาสนี้ ขอเชิญทุกท่าน
ดื่มและรับประทานอาหารตามสบายโดยไม่ต้องเกรงใจ หากมีข้อขัดข้องผิดพลาดด้วยประการใด ๆ เนื่องจาก
ดูแลและบริการไมท่ ัว่ ถงึ กระผมขอน้อมรับความผิดไวแ้ ต่เพียงผู้เดียวและขออภัยไว้ ณ ที่นี้ด้วย ในโอกาสหน้า
จะพยายามปรบั ปรุง แกไ้ ข ใหด้ ีขน้ึ กว่าเดิมและดยี ง่ิ ๆ ข้นึ ไป….ขอบคุณมากครบั

คำกลา่ วอวยพรงานแต่งงาน
เรียน ทา่ น(ประธานจัดงาน) คุณพ่อคุณแม่ของเจ้าบา่ วเจ้าสาว และแขกผู้มเี กียรติที่เคารพรักทุกท่าน

กระผมรู้สึกดใี จและเป็นเกียรติอยา่ งย่ิงที่ได้รบั เชญิ ให้มากล่าวคำอวยพร ให้แก่คู่บา่ วสาวที่รักและเอื้ออาทรกัน
มากทสี่ ดุ คหู่ นึง่ ในชมุ ชนแหง่ น้ี

ขออำนาจแห่งคุณพระศรรี ัตนะตรยั ส่งิ ศักดิส์ ทิ ธิ์ และพลังแห่งรักที่เจ้าบ่าวเจ้าสาวมีให้ต่อกัน ได้โปรด
ดลบันดาลให้คู่บ่าวสาว ประสบความสำเร็จในการครองรักครองเรือน สามารถสร้างฐานะครอบครัวให้เป็น
ปกึ แผน่ มั่นคง มีหน้าท่ีการงานที่กา้ วหน้าไมห่ ยุดย้งั ร่ำรวยไมเ่ ลกิ รามลี ูกหลานที่แข็งแรง เก่ง ดี มคี วามสุข และ
เปน็ ครอบครวั ท่ีอบอ่นุ ดว้ ยความรัก มีพลังแหง่ รักทีอ่ บอนุ่ เรา้ ใจประทบั ใจซงึ่ กนั และกันตลอดกาล
สวัสดี

เรียนท่านประธาน และท่านผู้มีเกียรติทุกท่าน กระผมรู้สึกเป็นเกยี รติและปลื้มปติ ยิ ินดเี ป็นอย่างยิ่ง ที่
ได้รบั เชญิ ใหม้ าเป็นประธานในงานมงคลสมรสในครงั้ น้ี โดยเฉพาะอย่างย่งิ กระผมมคี วามสนิทสนมกับเจ้าบ่าว
ท่านน้เี ป็นกรณพี เิ ศษ ท่านเปน็ คนดี มนี ้ำใจ คอยให้ความชว่ ยเหลอื เพ่อื น ๆ เวลามปี ญั หาเรือ่ งงาน จนช่วยเหลอื
ตนเองไม่ไดก้ ็ได้เพื่อนคนน้ีคอยให้คำปรึกษาและให้ความชว่ ยเหลือเสมอมา ยังระลกึ ถงึ ความดีไม่มีวันลืมชีวิตใน
การครองคู่นั้นถือกันว่าเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างหนึ่งของมนุษย์ นอกจากนั้น ยังต้องมีองค์ประกอบที่สำคัญ คือ

55

ต้องมีความจริงใจซื่อตรงต่อกัน,เห็นอกเห็นใจมีความเข้าใจซึ่งกันและกัน ปรับนิสัยใจคอเข้าหากัน ไม่ควรใช้
อารมณ์ในการแก้ปัญหา ซึ่งอาจจะเป็นตน้ เหตใุ ห้ นาวาชีวิตตอ้ งอับปางลง สุดท้ายนี้กระผมขออวยพรให้คู่บา่ ว
สาว จงครองรักกนั ด้วยความหวานชนื่ ราบรน่ื และมีความสุขสมบูรณต์ ลอดไป ขอบคณุ ครบั

คำกลา่ วอวยพรงานข้นึ บา้ นใหม่
สวัสดี ครับ /คะ ท่านผู้มีเกิยรตทิ ุกท่าน ดิฉันมีความยนิ ดี และภูมิใจเป็นอยา่ งมาก ที่ท่านเจา้ ของบา้ น

ได้ให้เกียรติให้ดิฉันขึ้นมากล่าวในงานขึ้นบ้านใหม่วันนี้ ทุกท่านในที่นี้ คงจะเห็นตรงกันกับดิฉันว่าบ้านหลังน้ี
เพียบพรอ้ มไปด้วยความสวยงาม น่าอยู่ มีความรม่ ร่ืน สะดวกสบายสำหรับตัวทา่ นเจ้าของบ้านนั้น คงจะเป็นท่ี
ทราบกันทั่วไปว่า ท่านเป็นผู้ที่มีใจโอบอ้อมอารี มีความมานะอุตสาหะขยันหมั่นเพียร ในหน้าที่การงานจน
สามารถสรา้ งตนเปน็ ปึกแผน่ ปลูกสร้างบ้านอันสวยงามหลงั นีข้ ้นึ มาได้

และในวาระอันเป็นมงคลนี้ ดิฉันขออาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัยและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายที่ท่าน
เจ้าของบ้านเคารพนับถือ โปรดช่วยดลบันดาลปกปักรักษา ให้ท่านเจ้าของบ้านและครอบครัวประสบแต่
ความสุขความเจริญ มอี ายมุ ัน่ ขวัญยืน ปลอดภยั จากอันตรายท้ังปวง พบความสำเร็จยิง่ ๆ ข้นึ ไป…..ขอบคุณค่ะ

คำกล่าวอวยพรงานเลี้ยงสง่
เรียน ท่าน..(ประธานจัดงาน) …………………………….และแขกผูม้ ีเกียรตทิ ีเ่ คารพรักทุกท่านกระผมรู้สึกดี

ใจและเป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ไดร้ บั เชญิ ให้เปน็ ตัวแทนของ เพอื่ นรว่ มงานมากล่าวความในใจต่อทา่ น……………..ซึ่ง
ทำงานอยู่กบั พวกเราหลายปี แต่บดั นีท้ ่านจะยา้ ยจากพวกเราไปทำงานในท่ีแหง่ ใหมห่ า่ งไกลจากพวกเรา

พวกเรารู้สึกใจหายตั้งแต่ทราบข่าวว่าท่านได้ย้าย แต่ก็รู้สึกดีใจด้วยที่ท่านได้ย้ายไปอยู่ในที่ที่ท่าน
ปรารถนาหากมีส่ิงหนงึ่ สิ่งใดที่พวกเราไดล้ ่วงเกินทา่ น ทั้งตอ่ หน้าและลบั หลัง ท้งั โดยเจตนาและไม่ได้เจตนา ขอ
ได้โปรดอโหสิให้พวกเราด้วย ขอให้การจากกันในวันนี้จงเป็นเพียงการจากกันเพื่อจะได้กลับมาทำงานร่วมกัน
อีกในวันข้างหน้า ขออำนาจคุณพระศรีรัตนะตรัย และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย ได้โปรดดลบันดาลให้ท่านและ
ครอบครวั จงประสบแตค่ วามสขุ ความเจรญิ การงานใหก้ ้าวหนา้ ร่ำรวยไม่เลิกรา สุขสันต์หรรษาตลอดไป

คำกล่าวอวยพรงานเลีย้ งต้อนรับ
เรียน ท่าน..(ประธานจัดงาน) …………………………….และแขกผู้มีเกียรติที่เคารพรักทุกท่าน ดิฉันรู้สึกดี

ใจและเป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ได้รับเชิญให้เป็นตัวแทนของ เพื่อนร่วมงานมากล่าวต้อนรับ……………..ซึ่งย้ายมา
ทำงานกบั พวกเรา ได้พบกนั วนั นร้ี ูส้ ึกยินดีมาก หากไดท้ ำงานรว่ มกนั คงจะยินดีมากยิ่งขึน้ ไปอีกไม่มีส้ินสุดอย่าง
แน่นอน จึงขอต้อนรับท่าน……………ด้วยความปิติยินดียิ่ง พวกเราทำงานและอยู่ด้วยกันเหมือนพี่เหมือนน้อง
หากมีสิ่งใดที่ท่านคิดวา่ กระผมและเพื่อนร่วมงานจะบริการทา่ นได้ ขอให้บอกกล่าวอย่าไดเ้ กรงใจขอให้การพบ
กนั วนั น้ี จงเปน็ จุดเร่ิมต้นแหง่ ความรว่ มมอื ทก่ี ้าวหน้ายง่ั ยนื และเกดิ สิริมงคลแก่ชวี ิตของพวกเราทกุ คนตลอดไป

56

แบบฝึกหดั การพดู ในโอกาสตา่ ง ๆ

คำชีแ้ จง : ให้นักเรยี นตอบคำถามตอ่ ไปนี้
1. การพดู ในโอกาสตา่ ง ๆ มีความสำคญั อย่างไร อธิบายและยกตวั อย่างประกอบ
..............................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................ ..............................
..................................................................................................................... .........................................................
..............................................................................................................................................................................
................................................................................................................................... ...........................................
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................................................................................................. ............
2. องค์ประกอบของการพดู ในโอกาสตา่ ง ๆ ประด้วยด้วยอะไรบ้าง จงอภิปราย
..............................................................................................................................................................................
................................................................................................ ..............................................................................
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................................................................................................................... ..........
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
....................................................................................................................................................... .......................
3. แนวเนอื้ หาที่ใชพ้ ดู ในโอกาสตา่ ง ๆ มคี วามสำคญั อย่างไร อธบิ ายและยกตวั อย่างประกอบ
....................................................................................................................................................... .......................
..............................................................................................................................................................................
..................................................................................................................... .........................................................
.......................................................................................................................................... ....................................
..............................................................................................................................................................................
........................................................................................................ ......................................................................
............................................................................................................................. .................................................
4. การพดู อวยพร คืออะไร และมีหลักการพดู อยา่ งไรบา้ ง
............................................................................................................................................................ ..................
..............................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................... ....................................................
............................................................................................................................................... ...............................
................................................................................................... ...........................................................................
..............................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................. ............................................

57

5. ใหน้ ักเรียนเลือกเขยี นบทพดู อวยพรและบทกล่าวตอบรบั คำอวยพรในโอกาสตา่ ง ๆ 1 โอกาส จากน้ัน
ฝกึ พดู และสอบพูดหนา้ ช้นั เรียน (จับคพู่ ดู 2 คน)

• โอกาสที่พูด...................................................................................

• ช่อื คนพดู อวยพร...........................................................................

• ชื่อคนพูดตอบรบั คำอวยพร...........................................................
บทพดู อวยพร............................................................................................................................. ...........................
................................................................................................................................................................ ..............
.................................................................................................................. ............................................................
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................... ...........................
..................................................................................................... .........................................................................
............................................................................................................................. .................................................
...................................................................................................................................... ........................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
................................................................ .................................................................................................. ............
............................................................................................................................. .................................................

บทกลา่ วตอบรับคำอวยพร....................................................................................................................................
........................................................................ .................................................................................................. ....
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
........................................................................................................................................................................... ...
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
.............................................................................................................................................................. ................
..............................................................................................................................................................................
.................................................................................. ............................................................................................

58

บรรณานุกรม

จติ น์นภิ า ศรีไสย์, ประนอม วิบูลย์พันธ์, และอนิ ทร์วธุ เกษตระชนม์. (๒๕๕๕). หลักภาษาและการใช้ภาษาไทย.
กรงุ เทพฯ : พัฒนาคณุ ภาพวิชาการ (พว.) จำกัด.

นภาศรี เยน็ บุตร, นิธอิ ร พรอำไพสกุล, และสภุ คั มหาวรากร. (๒๕๕๗) ภาษาไทย ๕ เล่ม ๑. นนทบุรี :
เอมพนั ธ์.

ผจงวาด พูลแก้ว, และวรวรรณ คงมานสุ รณ.์ (ม.ป.ป.). แบบฝึกสมรรถนะและการคดิ ภาษาไทย หลักภาษา
และการใช้ภาษาไทย ม.๕. กรุงเทพฯ : ไทยร่มเกล้า.

ผกาศรี เยน็ บุตร, นธิ ิอร พรอำไพสกลุ , และสภุ ัค มหาวรากร. (๒๕๕๗). ภาษาไทย ๕ เลม่ ๑ . นนทบุรี :
เอมพนั ธ์.

เพญ็ ศรี จนั ทร์ดวง, และสุวคนธ์ จงตระกลู . (๒๕๕๔). หนงั สอื เรียนวชิ าภาษาไทยพนื้ ฐาน ช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ ๕
ภาคเรียนท่ี ๒. กรุงเทพฯ : แมค็ จำกัด.

ประนอม พงษเ์ ผือก. และคณะ. (ม.ป.ป.) แบบวดั และบนั ทกึ การเรียนรู้ ภาษาไทย ม. ๕. พมิ พค์ รงั้ ท่ี ๖.
กรงุ เทพฯ : อกั ษรเจรญิ ทศั น.์

ภาสกร เกิดออ่ นและคณะ. (ม.ป.ป.). หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย. พิมพ์ครั้งท่ี ๖. กรงุ เทพฯ :
อกั ษรเจรญิ ทัศน.์

ภาสกร เกดิ อ่อนและคณะ. (ม.ป.ป.). วรรณคดีและวรรณกรรม. พมิ พ์คร้ังท่ี ๖. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทศั น์.
มณั ฑิรา วชิ ยั ดิษฐ.์ (ม.ป.ป.). ภาษาไทยเชิงสรา้ งสรรค.์ กรงุ เทพฯ : อักษรเจรญิ ทัศน์.
วีระชาติ ศิริไกรวัฒนาวงศ์. (๒๕๕๘). ครภู าษาไทยใช้เลม่ นี้. พิมพ์ครั้งท่ี ๒. เชียงใหม่ : ธนภณการพมิ พ์.
โอฬาร รตั นภักด,ี และวรี ะชาติ ศริ ิไกรวัฒนาวงศ.์ (๒๕๕๘). หนงั สือเสริมประสบการณ์ ภาษาไทย ม.๕ เลม่ ๑
ฉบับปรบั ปรงุ .