วิชาประจำตัวมนุษย์

1

2

วิถีไทยเรา เคา้ สมมุติว่าวนั น้ีเป็ นวนั ครู นยั ยะของครู
ครู คือ ผูป้ ระสาทวิชา ก็คือผูใ้ ห้ ไม่ใช่ผูข้ ายวิชา พ่อครูเน้น
เรื่องน้ีบ่อย ๆ ครูสมยั โบราณเป็นปูชนียบุคคล เป็นอุบายวิธี
ของคนไทยเรา เพ่ือให้รู้ว่า ใครทาหน้าท่ีอะไร แลว้ ก็ปลุก
สานึกความกตญั ญูรู้คุณ ผูท้ ี่เคา้ ประสาทวิชาให้เรา คนให้
เงินให้วตั ถุเรา พอเราหิวเคา้ ให้ขา้ วเรากิน กินแลว้ ก็หมดไป
แต่กบั คนท่ีใหธ้ รรมทาน คือ ใหว้ ิชาความรู้ เราสามารถเอาวชิ า
น้นั ไปทามาหากิน เล้ียงชีพไดต้ ลอดชีวิต การประสาทวิชา
จึงมีคุณค่ามากกว่าการให้สิ่งของ ครูเป็ นผูท้ ่ีย่ิงใหญ่ เป็ น
ปูชนียบุคคล

แต่เม่ือยคุ สมยั เปล่ียนไป ยคุ วตั ถนุ ิยมแข่งขนั เสรี ครู
เป็นเพียงแคอ่ าชีพครู วชิ าชีพที่เรียนมาเพอื่ เป็นครู เพอื่ ใหไ้ ด้
เงินตอบแทน ก็เป็นเร่ืองปกติ ทกุ คนตอ้ งอยไู่ ด้ ทกุ อาชีพ
อาชีพอาศยั ยงั ชีพ คืออยไู่ ดไ้ ม่ตาย ตอ้ งเล้ียงชีพได้ เพอื่ เราจะ
ไดม้ ีชีวิตอยเู่ พอ่ื สร้างความดี แตต่ อนน้ีเคา้ ไมใ่ หเ้ ป็นครู เคา้ ให้
เป็นอาจารยห์ น่ึง อาจารยส์ อง อาจารยส์ าม ถา้ เรียนในหอ้ งก็
สอนแค่สอน ถา้ ไปเรียนพิเศษครูก็ขายวชิ า ปรัชญาของความ
เป็นครูมนั หายไป แตค่ งไม่ใช่ครูพลาญข่อย

3

ส่วนการมากราบไหวค้ รูน้นั เป็นประเพณีท่ีสวยงาม
โดยเฉพาะถา้ หลายคนมาเห็นวา่ พอ่ ครูไม่ไดบ้ วช ไม่ใช่เป็น
ภิกษุ มากราบทาไม คนโบราณเคา้ บอกกราบพระ พระอยใู่ น
ภูเขาจิต พระอยขู่ า้ งใน ไม่ไดเ้ กี่ยวกบั เครื่องแตง่ กาย แต่กเ็ ป็น
แค่สมมติ การกราบไหวใ้ นวถิ ีไทยเรา เพ่อื เป็นอบุ ายวธิ ีทาให้
เราทาลายอตั ตาตวั เอง นอบนอ้ มถอ่ มตน กราบบ่อย ๆ ไหว้
บ่อย ๆ เราจะไมห่ ลงตวั เอง เป็นการกาจดั อตั ตาอยา่ งหน่ึง
เป็นประเพณีที่ดีงาม กร็ ักษาไว้ บางทีสอนโดยไมต่ อ้ งสอน
คือ ทาใหด้ ู

คุณครูอาวโุ ส ทา่ นก็ดแู ลเร่ืองจริยธรรมเดก็ เคยขอ
พ่อครู ขอหอ้ งพิเศษ เพ่อื จะสอนจริยธรรมเดก็ พอ่ ครูบอกวา่
จริยธรรมไม่ใช่วิชาสอน แตเ่ ป็นจริยาวตั ร ซ่ึงเคา้ ตอ้ งทาเป็น
ปกติ เวลาเด็กมาโรงเรียน คุณครูไม่ตอ้ งสอนใหเ้ คา้ ไหว้
คุณครูไหวเ้ คา้ ก่อน หวดั ดีจา้ หวดั ดีลกู เดี๋ยวเคา้ ก็ไหวเ้ รา มนั ก็
กลายเป็นความปกติ ของคนไทย ไม่ใช่สอนใหเ้ คา้ ตามฝร่งั
พูดกระโตกกระตาก แลว้ ค่อยมาสอนวิชาจริยธรรม มนั สาย
เกินแก้ เราตอ้ งพาทาใหเ้ ป็นปกติ เป็นวถิ ี ทาไปเรื่อย ๆ เคา้ ก็
เคยชิน แลว้ เคา้ ก็จะเป็นคนนอบนอ้ มถอ่ มตน รู้กาละเทศะ เป็น

4

วิถีไทยท่ีมีความสวยงาม แตเ่ ราถกู ทาลายวฒั นธรรม แลว้ ก็
ค่อยมาสอนใหร้ ักษาวฒั นธรรม

เราทกุ คนยงุ่ ไม่มีเวลา แตเ่ นื่องจากวนั ครู เรามีสานึก
มาสนองคุณ ครูบาอาจารยท์ ่ีเคา้ ประสาทวชิ า ระลึกถึงคุณของ
ทา่ น เราตอ้ งวางทกุ อยา่ ง โดยเฉพาะคาวา่ พอ่ แม่ คือ พระ
อรหนั ตข์ องลกู อยใู่ นบา้ น ครูก็เปรียบเสมือน ผปู้ ระสาทวชิ า
ผมู้ ีบญุ คุณกบั เรา ส่วนกราบพระ กราบทวั่ ไปกเ็ ป็นอุบายวธิ ี
เพื่อใหเ้ รานอบนอ้ มถอ่ มตน ทาลายอตั ตาตวั เอง ถา้ ไดก้ ราบ
พระอริยะเจา้ ก็เป็นบุญของเรา ตอ้ งดูเขา้ ไปในจิต

ฝากคุณครูทกุ ท่านไว้ ทุกอยา่ งท่ีเปลง่ ออกมา ไม่มี
แมแ้ ต่หน่ึงอยา่ งไม่ใช่ธรรมะ ธรรมะคือสจั ธรรม สจั ธรรมคือ
ความจริง การท่ีเอาความจริงมาสนทนากนั คือการแสดงธรรม
อยา่ งหน่ึง ธรรมะไม่ใช่ภาษาบาลี ไมใ่ ช่อยทู่ ี่อินเดีย หรือภูเขา
หิมาลยั เทา่ น้นั ธรรมะคือความจริง ตอ้ งเนน้ บ่อย ๆ อยา่ ง
นอ้ ยๆ ปี นึงไดม้ าเจอพ่อครู แลว้ ต่อไปพอ่ ครูงานใหญเ่ สร็จ
แลว้ พอ่ ครูจะร่วมประชุมคุณครูบ่อย ๆ ทุกวนั น้ีตอ้ งเตือนสติ
เพราะคุณครูกอ็ ยกู่ บั วิถีทางโลกท้งั น้นั ถา้ เผลอ คุณครูกจ็ ะถกู
ความคิดแบบวตั ถุนิยมกลืน

5

วิชาแรกที่คุณครูตอ้ งสอนเดก็ แลว้ คุณครูก็ตอ้ งเรียนรู้
อยา่ งถอ่ งแท้ เป็นวชิ าประจาตวั มนุษย์ คือ ไตรสิกขา หรือ ศีล
สมาธิ ปัญญา คนโบราณเคา้ เตือนเราตลอดเวลาวา่ การรู้จกั
เอาตวั รอดเป็นยอดดี คาน้ีมีนยั ยะของมนั หลายระดบั เราฝึก
จิตก็มีระดบั สมถะกรรมฐาน แลว้ ก็พฒั นาสู่วิปัสสนา ส่วน
ทาไมไตรสิกขา หรือ ศีล สมาธิ ปัญญา หรือเรียกวา่ ทาน ศีล
ภาวนา เป็นเคร่ืองมือวชิ าประจาตวั มนุษย์ ทาใหเ้ ราเอาตวั รอด
เป็นยอดดี ตอนน้ีเราเรียนวิชาการ เพ่ือจะเอาตวั รอด เร่ือง
เศรษฐกิจเทา่ น้นั แลว้ รอดม้ยั ก็ไมร่ อด เหมอื นเรากลายเป็นคน
เห็นแก่ตวั เราเอาตวั รอด เราสร้างฐานะเฉพาะตวั เอง เราคิดวา่
เรารอด เรารอดอยา่ งมากเรากร็ อด เราเก่งท่ีสุดก็แค่รอดเร่ือง
เศรษฐกิจ เราไมเ่ ดือดร้อน แต่เราไมร่ อดปากเหยยี่ วปากกา เรา
ไม่รอดจากความทกุ ข์ เราไมร่ อดจากการเกิด ยงั ไมร่ อด เรา
เป็นแค่คนเห็นแก่ตวั เทา่ น้นั เอง

สมยั สี่สิบปี ก่อนพ่อครูวิ่งตามโลก พอ่ ครูแรงมาก ศีล
หา้ บอกไมใ่ หท้ าอะไร ทาหมด แตส่ ิ่งนึงที่พอ่ ครูไมล่ ะเลย พอ่
ครูเป็น เคา้ เรียกวา่ family man พอ่ ครูไมเ่ คยทิ้งครอบครัว
วนั ท่ีพ่อครูมีความสุขท่ีสุดในวนั นึง คือ ลูกคนแรกไดเ้ กิดข้ึน
มาบนโลกน้ี นนั่ คือโลกียสุข พ่อครูไม่เคยทิ้งครอบครัว ต้งั มนั่

6

ทามาหากิน ครอบครัวไม่ไดเ้ ดือดร้อนเรื่องเศรษฐกิจ แตพ่ ่อครู
ไมร่ อดพน้ จากความทกุ ข์ พ่อครู ไม่เคยเรียนวิชาประจาชีวติ
คือ ศีล สมาธิ ปัญญา เราอยา่ คิดวา่ เราเอาตวั รอด ไม่วา่ จะ
เป็นด็อกเตอร์ เป็นมหาเศรษฐีอนั ดบั หน่ึง กย็ งั ไมร่ อด รอดแค่
หยาบ ๆ อยากเอาตวั รอด เลยกลายเป็นคนท่เี ห็นแก่ตวั มีแต่
จะเอา มีแตจ่ อ้ งจะขอ ไม่เคยคิดท่ีจะให้

วิชาพระพทุ ธเจา้ สอนใหเ้ รา เอาตวั รอดจริง ๆ เม่ือเรา
ใหบ้ ่อย ๆ คนท่ีเราใหเ้ คา้ เคา้ ก็รักเรา เคา้ กเ็ คารพบชู าเรา เคา้ ก็
ป้องกนั ภยั ใหเ้ รา เราคิดวา่ การไปแยง่ คนอ่ืนเคา้ เราชนะ เรา
ไดเ้ ปรียบ แต่สักวนั หน่ึงเคา้ กจ็ ะฆ่าเรา เราไม่รอด นี่คือวิชา
หลกั ท่ีมนุษยท์ ุกคนตอ้ งเรียน คุณครูทุกคนตอ้ งศึกษา และ
ปฏิบตั ิใหเ้ ป็นแบบอยา่ ง ตวั อยา่ งที่ดี มีค่ากวา่ คาสอน สอน
สอนเขา้ หูซา้ ยออกหูขวา แตพ่ ฤติกรรมเราไมน่ ่าชื่อถือ มนั ไมม่ ี
สาระอะไร แลว้ เราก็ไมไ่ ดท้ าใหเ้ ด็กเคา้ เอาตวั รอดได้

วชิ าท่ีทาใหม้ นุษย์ ซ่ึงเป็นสัตวป์ ระเสริฐ เอาตวั รอด
ไดก้ ็คือ ศีล สมาธิ ปัญญา เป็นวชิ าแรก เราตอ้ งสอดแทรกวิชา
น้ี เขา้ ไปกบั ทุกวชิ า ท่ีเราถูกกระทรวงศึกษา บงั คบั ใหส้ อน เรา
หนีไมพ่ น้ เรากส็ อน แตอ่ ยา่ ไปโง่ เพราะวชิ าเหลา่ น้นั มนั ไม่ให้

7

เราเอาตวั รอด มนั ทาใหเ้ ราโง่ ทาใหเ้ ราเห็นแก่ตวั คนเห็นแก่
ตวั คือคนโง่อยา่ งยง่ิ

ในทางโลกเราคิดวา่ คน คนเป็น family man เป็นคน
รับผิดชอบครอบครัว เป็นคนต้งั ใจทามาหากิน เป็นคนดี ก็ดี
ระดบั หน่ึง รอดระดบั หน่ึง เรารอดในเร่ืองเศรษฐกิจ เราไม่
เดือดร้อน ไมใ่ ช่ไมเ่ ดือดร้อน บางคนรวยแลว้ กย็ งั เดือดร้อน
เรื่องเศรษฐกิจ เพราะยงั ไม่พอ มนั กย็ งั ทกุ ข์ เพราะอยากจะ
หาเพมิ่ ไม่มีเวลาที่จะไปแบง่ ปันคนอ่ืน เราก็ไมร่ อดจากคน
นินทาอิจฉาเรา ถา้ เรามีแลว้ เป็นผใู้ ห้ ไมม่ ีใครอิจฉาหรอก
เคา้ อนุโมทนาสาธุ แตถ่ า้ เรามีแลว้ เอาแตต่ วั รอดคนเดียว คน
อื่นไมม่ ีจะกิน เคา้ จะอิจฉา เกลียดชงั เรา เคา้ จะทาลายเรา เรา
ยงั ไม่รอด

ตอนน้ี ญาติธรรมมีหลายคน เป็นนกั คิดผยู้ ง่ิ ใหญ่
ทางานน่ีสาเร็จในระดบั นึง มีฐานะการเงินดี แต่สุดทา้ ยแลว้
รอดม้ยั เป็นโรคเครียด ตอ้ งกินยาระงบั ประสาท เป็นโรค
หวาดผวา ไม่รอดจากโรคภยั ไขเ้ จบ็ วชิ าน้ี จึงเป็นวชิ าที่
ประจาตวั มนุษย์ มนุษยท์ ุกคนตอ้ งเรียน ไม่ใช่เรียนรู้เฉย ๆ
ไปทอ่ งจาวา่ ไตรสิกขา มีศีล สมาธิ ปัญญา ไมใ่ ช่รู้อยา่ งน้นั
ตอ้ งทาใหม้ นั เกิดข้ึนกบั เรา เราตอ้ งเป็นคนมีศีล มีสมาธิ มี

8

ปัญญา และตวั น้ีมนั ไม่ไดห้ ายไปไหน สมมติวา่ ชาติน้ีเรายงั
ไมร่ อดเตม็ ที่ เราตาย อานิสงส์ตวั น้ี จะทาใหเ้ ราเกิดอยใู่ นร่าง
ท่ีดีข้ึน แลว้ กม็ ีโอกาสทาใหม้ นั รอด

สุดทา้ ยความรอดที่ยงิ่ ใหญ่คืออะไร เราเกิดมาวนั แรก
ลูกเศรษฐีร้องไหท้ าไม มนั ไม่รอด เพราะมนั หลงมาเกิด แหก
ปากร้องเลย จริง ๆ แลว้ น่าจะดีใจเพราะพอ่ ช้นั รวย เราไมร่ อด
จากความทุกข์ พอแกม่ าลกุ ก็โอย นงั่ ก็โอย ไมร่ อดจากความ
ทกุ ขท์ รมานเราแก่ พอเจบ็ มาไม่ตอ้ งอธิบายเลย ร้องโอดครวญ
เราไม่รอด วนั ที่จะตาย ถา้ เราไมม่ ีศีล สมาธิ ปัญญา เราจะตาย
ไม่ลง เราจะทกุ ขม์ าก ตวั เกร็งไปหมด ไม่กี่วนั กเ็ น่าเหมน็ ก็ไม่
รอดอีก แลว้ กก็ ลบั มาเกิดอีก เราไม่รอดจากวฏั สงสาร

ไมม่ ีวชิ าในโลกน้ี ท่ีสอนใหเ้ ราเอาตวั รอด มแี ตส่ อน
ใหเ้ ราเห็นแก่ตวั เราคิดวา่ เราเห็นแก่ตวั แลว้ เรารอดแลว้ อนั
น้นั โกหก รอดจากความหิวโหย เรามีเงินซ้ือกิน แต่ไมร่ อดจาก
ความหิวโหย ที่จิตใจเราแหง้ แลง้ เพราะความไมพ่ อของเรา
มนั หิวโหย มีเท่าไหร่ก็ไม่พอ อยากหาเพมิ่ อารมณ์ท่ีมนั หิว
โหยเหมือนเปรต เหมอื นอสูรกาย ชีวิตของเราทุกวนั น้ีเหมือน
เดินอยใู่ นทะเลทราย ไมม่ ีอะไรจะกิน หิวกไ็ มม่ ีน้าด่ืม เราไม่
รอดจากความหิวโหย มีเทา่ ไหร่ก็ยงั หิวโหยอยู่

9

วิชาท่ียง่ิ ใหญ่ท่ีสุด ซ่ึงพอ่ ครูถวายชีวติ ไม่มีใครจะ
ยงิ่ ใหญ่ไดเ้ ทา่ น้นั ที่ไปรู้สิ่งสิ่งน้ีมา เม่ือเราเขา้ ถึงตรงน้นั แลว้
เรารอดจริง ๆ รอดถาวร รอดพน้ จากวฏั สงสาร รอดพน้ จาก
การเกิด ถา้ เกิดมากย็ งั ไม่รอด แตแ่ ค่ยงั ทาไมถ่ ึงแคน่ ้นั เอา
ปัจจุบนั ใหม้ นั รอดก่อน ชีวติ คืออะไร ชีวิตคือความเป็น ความ
อยู่ มนั ยงั หายใจอยู่ มนั ยงั ไมต่ าย ถา้ หายใจเขา้ แลว้ มนั ไม่ออก
กต็ าย หายใจออกมนั ไมเ่ ขา้ กต็ ายแลว้ ชีวติ เรามีอยเู่ พยี งแคน่ ้ี
ถา้ ใครมีหนา้ ที่ ทาใหล้ มหายใจเราเป็นปกติได้ ชีวิตเราเป็น
ปกติสุข แต่ตอนน้ีดีใจมากเกินไป ถกู รางวลั ที่หน่ึง บางทชี ็อค
ตายไดด้ ว้ ย หายใจไม่ทนั ตกใจเสียใจมากเกินไป ลมหายใจก็
ไม่ปกติ เป็นบา้ ช็อคตายไดเ้ หมือนกนั

วิชาเหลา่ น้ีซ่ึงเป็นวชิ าที่มนั อยใู่ กลต้ วั อยใู่ นตวั เราเลย
แตเ่ ราไม่เคยเรียนรู้มนั เลย ชีวิตน้ีเรามีโอกาสไดม้ าเป็นครู ถือ
วา่ ยง่ิ ใหญ่มาก คาวา่ เป็นครู ไม่ใช่แคเ่ ป็นครูในโรงเรียน มา
สอนเดก็ อยา่ งเดียวทุกคนเป็นครูได้ ทกุ คนเป็นครูใหก้ บั ตวั เอง
สอนตวั เอง แลว้ ก็เป็นแบบอยา่ ง ใหก้ บั คนอน่ื ใหเ้ ดก็ คนอื่น
ใหผ้ คู้ นในสังคมเคา้ เห็น นน่ั แหละ คือ ครู แต่ตอนน้ีเป็นแค่
อาชีพครู ทกุ คนทางานเพ่ือตอ้ งการส่ิงตอบแทน เพอ่ื ดารงชีวติ
เราคิดวา่ เราเอาตวั รอด บางคนขยนั ขนั แขง็ ไม่ใชเ้ งิน เกบ็ หอม

10

รอมริบ เป็นคนดี เคา้ บอกเคา้ คนดี ฐานะกไ็ มเ่ ดือดร้อน แต่
ไม่เคยคิดจะใหเ้ ลย เรากย็ งั ไม่รอด เพราะความอยากของเรา
พอเราสูญเสีย บางคนไม่ไดเ้ สียอะไร ต้งั ใจวา่ จะไดห้ น่ึงร้อย
บาท พอแยง่ เคา้ มาไดห้ า้ สิบบาท กย็ งั ทุกขอ์ ยู่ เราไมร่ อดจาก
ความทกุ ข์ แลว้ มนั ไมม่ ีวนั สิ้นสุด

ทกุ คนมีโอกาสแลว้ เกิดมาเป็นคนไทย เกิดในแผน่ ดิน
น้ี มาเจอพระเจา้ อยหู่ วั ซ่ึงยง่ิ ใหญ่มาก ประทานวชิ าเศรษฐกิจ
พอเพยี ง เป็นวชิ าท่ีทาใหเ้ ราอยรู่ อด แตว่ ชิ าน้ีตอ้ งมีเคร่ืองมือ
ทาใหม้ นั สาเร็จ คือตอ้ งมี ศีล สมาธิ ปัญญา ถา้ ไมม่ ีศีล สมาธิ
ปัญญา เราก็ไมร่ ู้วา่ พอเพยี งมนั แคไ่ หน พอเพียงไม่ไดแ้ ปลวา่
พอแลว้ พอใจเพยี งแคม่ ี มีมากก็พอใจ มีนอ้ ยก็พอใจ แต่ไม่ได้
แปลวา่ พอแลว้ ตอ้ งขยนั ขนั แขง็ ทาตอ่ ไป ทาแลว้ ไดก้ พ็ อใจ ทา
แลว้ เสียกต็ อ้ งพอใจ ตอนน้ีถา้ เราเป็นคนเห็นแก่ตวั เราคิดวา่ จะ
เอาตวั รอด ทาแลว้ ไดช้ ้นั กด็ ีใจ พอทาแลว้ เสีย บางทีไม่ไดเ้ สีย
ตวั เองไม่ไดเ้ สีย เพราะไปแยง่ เงินกนั อยตู่ รงน้นั แค่แยง่ สู้เคา้
ไมไ่ ด้ ก็ยงั เสียใจ โดยท่ีตวั เองไม่ไดเ้ สียอะไร กไ็ ม่รอด ไม่รอด
จากความทกุ ข์

แตถ่ า้ เรารู้จกั พอใจ เพยี งแคม่ ี ไดส้ ิบบาทกพ็ อใจ ได้
ร้อยบาทก็พอใจ แมก้ ระทง่ั ไม่ไดเ้ ลยสูญเสียอีก แทนที่จะไป

11

แยง่ เงินเคา้ เงินเรากท็ าตกไปอีกหน่ึงร้อยบาท ก็ตอ้ งพอใจ
พอใจในส่ิงท่ีเราไดเ้ รียนรู้ ทาแลว้ ได้ สมมติวา่ ไดเ้ งินพอใจ
ทาแลว้ มนั พลาดมนั เสียโอกาสไดเ้ งิน แมก้ ระทงั่ ลงทนุ ไปแลว้
เสียก็ตอ้ งพอใจ เราไดเ้ รียนรู้ ไดป้ ระสบการณค์ ร้ังใหญใ่ นชีวติ
เรามาเรียนหนงั สือทาไม เรียนจากอนุบาล จนปริญญาตรี โท
เอก เราลงทุนทาไม คุณพ่อคุณแม่ลงทนุ เรื่องเงิน เรากล็ งทนุ
เวลาของชีวิตเรา แลกกบั ความรู้ เรายงั ยอมลงทนุ

ตอนน้ีถา้ เราทาอะไร ทาจริง ๆ จงั ๆ ทาอยา่ งต้งั มน่ั
แลว้ มนั เกิดพลาด โดยเฉพาะวิถีแขง่ ขนั เสรี เราทาจริง100%
คูต่ อ่ สู้เรามนั ก็ทาจริง100% แตก่ าลงั มากกวา่ เรา20% เคา้ เลย
กลายมีกาลงั 120% เรากแ็ พ้ แข่งเรือแขง่ พายแขง่ ได้ แข่งบญุ
วาสนาไม่ได้ แตถ่ า้ เราแพก้ ็ตอ้ งพอใจ เพราะเราไดท้ ดสอบ
ความสามารถเราเตม็ ท่ีแลว้ ไดเ้ รียนรู้วา่ กาลงั เคา้ มากกวา่ เรา
ไดม้ ีประสบการณ์ ต่อไปชีวิตเรากจ็ ะไม่พลาดอีก ก่อนจะไป
ทาอะไร ตอ้ งรู้เคา้ รู้เรา รู้วา่ ตวั เองมีกาลงั ปัญญาแค่ไหน มี
ร่างกายที่แขง็ แรงแค่ไหน ถา้ เป็นเรื่องทนุ นิยม ตอ้ งดูวา่ ตวั เอง
มีทุนแค่ไหน แต่ตอนน้ีเราไมเ่ คยเห็นตวั เองเลย เพราะเราไมม่ ี
ศีล สมาธิ ปัญญา เห็นคนอ่ืนมีกอ็ ยากมี ตอ้ งไปกหู้ น้ียมื สินมา
ลงทุน เคา้ ลงทุน เคา้ ไดด้ อกเบ้ีย เราลงทนุ เราเสียดอกเบ้ีย

12

จุดเริ่มตน้ เรากแ็ พแ้ ลว้ อนั น้ีคือ เราไมม่ ี ศีล สมาธิ ปัญญา
เราไมร่ ู้ความพอดีของตวั เอง มีแต่ความอยาก

ทุกคนมีความอยาก เรายงั ไม่ใช่พระอรหนั ต์ แต่ตอ้ ง
อยากแค่พอดี อยากเทา่ กบั กาลงั ที่เรามี อยากมากเกินไปแลว้
มนั ไมใ่ ช่ทางสายกลาง ทกุ ขแ์ น่ ๆ เอาเป็นวา่ วชิ าแรกท่ีทุกคน
ตอ้ งใชเ้ วลาศึกษาอยา่ งจริงจงั วชิ าอยา่ งอ่ืนเรียนกไ็ ด้ ไม่เรียน
กไ็ ม่เป็นไร ถา้ เรามี ศลี สมาธิ ปัญญาแลว้ เราอยากเรียนรู้อะไร
มนั กจ็ ะเร็วมาก คนมีศีลมีเกราะป้องกนั ภยั ไมเ่ สียเวลากบั เร่ือง
ไร้สาระ คนมีสมาธิกต็ ้งั มนั่ เรียนรู้ มนั จะเรียนรู้เร็ว คนมี
ปัญญา กร็ ู้วา่ ควรจะเรียนรู้อยา่ งไร

ตอนน้ีขอ้ มลู ขา่ วสารน่ีง่ายมาก โดยเฉพาะคณุ ครูตอ้ ง
ระวงั หมายถึงวา่ เราเรียนจบปริญญาตรีมาทุกคน ถูกกอ็ ปป้ี ให้
คิดอยใู่ นกรอบน้นั เราไมก่ ลา้ คิดนอกกรอบเลย ความรู้เราก็มี
ขอ้ จากดั ไมเ่ คยพฒั นา แลว้ สอนลูกหลาน ใหอ้ ยใู่ นกรอบ
เหมือนเก่า ทุกคนโง่เหมือนกนั ถา้ เรามี ศีล สมาธิ ปัญญา เรา
กลา้ ที่จะเอาขอ้ มูลที่เราเรียน มาพฒั นาใหม้ นั ดีข้ึน แตถ่ า้ เรา
เป็นคนไมม่ ี ศีล สมาธิ ปัญญา เรากข็ ้ีเกียจที่จะพฒั นา จมปลกั
อยกู่ บั ความเคยชินน้นั มนั จะไปกา้ วหนา้ ไดอ้ ยา่ งไร

13

ไม่วา่ ทางโลกทางธรรมก็เหมือนกนั ส่วนมากเราเป็น
พทุ ธศาสนิกชน เรามีโอกาสต้งั แต่เกิดมา ก็เรียนพุทธศาสนา
แลว้ ครูที่น่ีถา้ ครูผชู้ ายส่วนมาก กม็ ีโอกาส ไดบ้ วชเรียนมาแลว้
ครูผหู้ ญิงบางคนกถ็ ึงขนาดไปบวชชี ถา้ พทุ ธศาสนิกชนเราไม่
ช่วยกนั จรรโลงพระศาสนา ศาสนามนั จะไปไมร่ อด โดยท่ี
ทุกคนทาหนา้ ท่ีอยา่ ง ต้งั มน่ั อยา่ งซื่อสตั ย์ ของเราที่น่ีบวชก็ดี
ไม่บวชกด็ ี เราบวชใจได้ บวชจิตได้ ใหม้ ี ศลี สมาธิ ปัญญา
ในตวั เรา โดยเฉพาะแยกมาเป็น ทาน ศีล ภาวนา ยคุ น้ีตอ้ งฟัง
จาคาวา่ ทานเยอะ ๆ เพราะความโลภเราเยอะ เราตอ้ งยง่ิ ใหท้ าน
เยอะ ๆ มนั จะทาลายความโลภ ความตระหน่ีเรา ความโลภ
ความตระหนี่มนั จะครอบงาสติ ทาใหป้ ัญญาไมเ่ กิด มีแต่คิด
เรื่องตวั เอง เอาแต่ตวั เอง ไมเ่ คยคิดใหค้ นอ่ืน

หลายปี ก่อนพ่อครู มีโอกาส จาริ กไปตามรอย
พระพุทธเจ้าท่ีอินเดีย พ่อครูไปสัมผสั สังคม ซ่ึงเค้ามีช้ัน
วรรณะชดั เจน แต่ไม่ใช่ช้นั วรรณะแบบสมยั โบราณ คือถูก
บังคบั แต่มันเป็ นช้ันวรรณะ ตามประเพณีตามวฒั นธรรม
เป็นประเทศที่พระพุทธเจา้ ประสูติ แต่เป็นเมืองท่ีขอทานมาก
ท่ีสุดในโลก แลว้ ก็เศรษฐีก็มีเยอะ ทาไมเป็นอยา่ งน้นั พ่อครู

14

ไปเห็ น พ่ อครู ก็สั มผัสได้ จิตพิ จารณ า เป็ น เมืองท่ี
พระพุทธเจา้ ประสูติ ทาไมมีขอทานเยอะขนาดน้ี

พ่อครูต้งั แต่เดก็ ไดย้ นิ มา เคา้ บอกวา่ เดินไประหวา่ ง
เห็นงูกบั เห็นแขก ตีใครก่อน เคา้ บอกตอ้ งตีแขกก่อน เน่ืองจาก
ประชากรเคา้ เยอะมาก เคา้ ตอ้ งเอาตวั รอด กลายเป็นเหมือนคน
กะลอ่ น ต้งั แต่ข้ึนลงแทก็ ซี่ข้ึนอะไร มนั กะลอ่ นตลอดเวลาเลย
แลว้ พอ่ ครูกต็ ้งั โจทย์ แลว้ พระพทุ ธเจา้ ทาไมตอ้ งมาเกิดเมือง
น้นั จิตมนั บอกวา่ ใช่สิ ตอ้ งไปเจอมารตา่ ง ๆ มารไม่มี บารมี
ไม่เกิด ถา้ เราผา่ นได้ นนั่ ยงิ่ ใหญ่มาก

ขอทานท่ีนนั่ พระเจา้ ทีเ่ คา้ กราบไหวค้ ือชูชก ชูชกเคา้
ขอเก่งที่สุดในโลกขอทกุ อยา่ งท่ีขวางหนา้ แมก้ ระทงั่ ขอกณั หา
ชาลี กลา้ ไปขอจากพระเวสสันดร กลา้ ขอกก็ ลา้ ให้ คนใหเ้ กิด
มาเป็นพระพุทธเจา้ คนขอเกิดมาเป็นขอทาน อยา่ คิดวา่ เรา
ฉลาด มีแตข่ อ ๆ มีแตจ่ ะเอาโน่นเอาน่ีจากคนอื่น โดยไม่เคย
ใหเ้ ลย สตั วโ์ ลกยอ่ มเป็นไปตามกรรม คนอื่นไมร่ ู้ จิตเรา
บนั ทึกไวแ้ ลว้ อยา่ คิดวา่ ตวั เองฉลาดเอาตวั รอด ไม่รอด ไม่มี
ทางรอด ยงั อยใู่ นวฏั สงสาร แลว้ ตอ้ งรับผลกรรมตรงน้นั นี่
แหละทุกวนั น้ี เราสอนใหเ้ อาตวั รอด ตอ้ งเอาตวั รอดเป็นยอดดี

15

คาสอนน้ียงั ถกู ตอ้ ง อยทู่ ่ีวา่ เราจะเขา้ ใจมนั แคไ่ หน ไม่ใช่รอด
เฉพาะหนา้ ไมม่ องไกล ๆ จะไม่รอด

วนั น้ีกเ็ ป็นอีกวนั นึง ที่ทกุ คนมีสานึก ถามทุกคนวา่ มี
เวลาวา่ งม้ยั ถา้ พูดถึงไม่วา่ งหรอก ยสี่ ิบสี่ชวั่ โมงของเรา ทางาน
แกป้ ัญหาเราเองก็ไมพ่ อแลว้ แต่ถา้ เรามีสานึก เราใหค้ ุณค่ากบั
วนั สาคญั ตา่ ง ๆ ที่เคา้ สมมติ เพอ่ื ใหท้ ุกคนมีความกตญั ญู
รู้คุณคน ถา้ คนไม่กตญั ญู คุณคิดวา่ คุณเอาตวั รอด คุณหลอก
คนอ่ืนได้ เราหลอกจิตเราเองไมไ่ ด้ ไม่เจริญ มนั เหมือนเจริญ
เหมือนวา่ เรามีฐานะดีข้นึ แทนท่ีเราจะสมมติวา่ เราฐานะดีข้ึน
ตอนน้ีตีวา่ คา่ ของเงินมีสิบลา้ น เราก็ไปงกอยกู่ บั เฝ้าสิบลา้ น
เราเลยพลาดโอกาสในการมีพนั ลา้ น มีหมื่นลา้ น เราโง่ ไม่รอด
มีสิบลา้ นพอเคา้ แยง่ ไปหน่อยนึง กไ็ ปนงั่ ทุกข์ นอนไม่หลบั
เราไมร่ อดจากความทุกขน์ ้นั

แตถ่ า้ เรามี ศีล สมาธิ ปัญญา ยง่ิ ใหก้ ็ยง่ิ ได้ ไดม้ าแลว้ ก็
ไม่อยากเอาไว้ กย็ งั ใหอ้ ีก ไดอ้ ะไร ไดอ้ ริยะทรัพย์ ไดบ้ ุญ ได้
บารมี อนั น้ีมีโอกาสรอด อยา่ งนอ้ ย ๆ มนั ยงั ไม่ถึงนิพพาน
ซ่ึงยงั ไมร่ อด แตช่ ่วงท่ีเราอยนู่ ่ี เคา้ กระทบเรา แต่เราไม่
กระเทือน เรากร็ อดจากความทุกข์ วิชาท่ียง่ิ ใหญ่ท่ีสุดในโลก
ในจกั รวาลน้ี ซ่ึงพ่อครูบอกวา่ มนุษยท์ กุ คนตอ้ งเรียน แลว้ วชิ า

16

น้ีเราตายแลว้ เอาเราไปเผากลายเป็นอากาศธาตุ ที่เหลือเป็นธาตุ
ดิน มนั เผาวชิ าน้ีเราไมไ่ ด้ มนั ตามจิตดวงน้ี ไปสร้างบารมีตอ่

โดยเฉพาะมีโอกาสมาเป็นครู จงยนิ ดีกบั ความเป็นครู
ครูเป็นผใู้ ห้ ถา้ เป็นวชิ าชีพ เคา้ เรียกวา่ อาชีพท่ีไดเ้ ปรียบ แต่ถา้
เป็นครูไม่เป็น สองวนั ก่อนพ่อครูเห็นอะไร ครูยกโขยงส่ง
ตวั แทนไปทาเนียบรัฐบาล ไปทาไม ก็ไปขอเร่ืองเก่า ๆ ไป
ขอทานอีก ใหร้ ัฐบาลมาช่วยแกป้ ัญหาหน้ีสิน ครูบริหารชีวติ
ตวั เองยงั ไมไ่ ด้ แลว้ จะไปสอนใหเ้ ด็กมนั บริหาร ใหเ้ อาตวั รอด
ไดอ้ ยา่ งไร วชิ าชีพอ่ืนเคา้ ทากท็ า แตค่ รูไม่สมควร พอ่ ครูไม่
ปฏิเสธ พอ่ ครูเป็นคนทนั สมยั มาก แต่พ่อครูไมต่ ามสมยั พอ่ ครู
ไมป่ ฏิเสธยคุ สมยั ที่มนั เปล่ียนแปลง

คุณครูท่ีพอ่ ครูดูแลมาต้งั แตเ่ ด็ก กเ็ หมอื นลูก เหมือน
หลาน แต่ตอนน้ีเนื่องจากวา่ วฒั นธรรมมนั เปลี่ยนไป ก็มา
ปรึกษาพอ่ ครูวา่ อยากจะซ้ือรถ มีลกู เลก็ ลูกนอ้ ย ขี่มอเตอร์ไซค์
ไปตากแดดตามลมตากฝน ก็มีเหตผุ ล พอ่ ครูถามคานึง ไหวม้ยั
ถา้ รายไดก้ บั รายจา่ ยเราไหว กท็ าแคพ่ อดี ตอนน้ีพอ่ ครูก็เบรค
ไม่อยู่ ไม่ใช่ทุกคนจะมาแกลง้ จน หรือวา่ สมถะ สมถะ คือ
เรียบง่าย แต่ไม่ใช่ฟ้งุ เฟ้อ ฟ่ มุ เฟื อย อยา่ ใหม้ นั กลายเป็นแฟชน่ั
เธอก็ซ้ือฉนั กซ็ ้ือ ไมร่ ู้วา่ ควรไม่ควร

17

ยคุ น้ีพอ่ ครูบอกแลว้ วา่ บางทีวตั ถุนิยม มนั อยใู่ กลต้ วั
เรา ถา้ มนั เพ่ิมความสะดวกสบาย ใหช้ ีวิตเราปลอดภยั แลว้ ก็
ดีข้ึน โดยท่ีเราไมต่ อ้ งแบกน้าหนกั อนั น้ีคือ ทางสายกลาง ให้
ทกุ คนมีสติ ไม่ใช่ทาจนตวั เองตอ้ งไปเดินขบวน อยา่ งกบั เดก็
แลว้ คุณจะเป็นครูทาไม คุณแกป้ ัญหาชีวติ ตวั เองยงั ไมไ่ ดเ้ ลย
ถามวา่ หน้ีสินใครบงั คบั ใหค้ ุณเป็น เป็นเองหมด ถา้ เป็นอยา่ ง
พอดี แลว้ มนั กช็ ่วยชีวติ เราดีข้ึน แลว้ ถา้ เป็น เกินความเป็นจริง
แลว้ น่าอายม้ยั

เกษตรกรเคา้ ไปขอ น่ียงั จาเป็น เพราะสงั คมหลอก
เคา้ จนอยดู่ ี ๆ สงั คมมาสอนใหเ้ คา้ ยากจน ยสี่ ิบหกปี ก่อนพอ่ ครู
มาที่น่ี เคา้ พาพอ่ ครูไปเก็บเห็ด ไปเขื่อน ในน้ามีปลาในนามี
ขา้ ว ทกุ คนในหมู่บา้ นน้ี ไม่มีแมแ้ ต่หน่ึงคนไมจ่ น เคา้ ไม่มี
สตางค์ แตไ่ ม่เดือดร้อน แต่สงั คมมากระตุน้ เคา้ มนั ไมเ่ จริญ
ไปกหู้ น้ียมื สินมา ทาโน่นทานี่แลว้ ก็ขาดทนุ ตอนน้ียากจน
ยากจนน่ีก็ยากแลว้ เพราะเป็นหน้ีแลว้ ไม่จ่ายกไ็ มไ่ ด้ โดนยดึ ที่
ยดึ ทาง ตอนน้ีถงึ จะไมย่ ดึ กช็ ่าง ขายทิง้ หมด มนั ดีม้ยั

ทาไมถึงเป็นแบบน้ี เพราะครูเป็ นแบบน้ี ครูสอนให้
เค้าเป็ นแบบน้ี บ้านเมืองเดือดร้อนไปหมดเลย อายม้ัย
เกษตรกรตอ้ งไปเดินขบวน เพราะเราถูกโกหก เราจนอยดู่ ี ๆ

18

ทาให้เรายากจน แต่คุณครูเรียนแลว้ เป็ นผูร้ ู้ แลว้ ทาไมทาให้
ตวั เองเป็ นแบบน้ี มนั น่าอาย ไม่เป็ นไร เราอยู่ในยุคทุนนิยม
รู้เท่าทนั มนั พ่อครูทนั สมยั แต่พ่อครูไม่ตามสมยั พ่อครูจึงมี
ส่วนเกิน พ่อครูไม่มีเงินเดือน แลว้ ใครจา้ งพ่อครูก็ไม่ได้ แต่
พ่อครูใหท้ กุ วนั

ทุกวนั น้ีมีแตค่ นรวย เงินเตม็ บา้ น แตไ่ มม่ ีเศรษฐี ไม่มี
เศษส่วนเกินท่ีจะมาแบง่ ปัน สงั คมถึงเละเทะ อินเดียขอทาน
เยอะที่สุดจริง แตเ่ ศรษฐีเคา้ กเ็ ยอะ พอ่ ครูไปดูแลว้ เศรษฐีเคา้
ไม่เหมือนเศรษฐีบา้ นเรา บา้ นเรามีแคค่ นรวย แต่ไม่มีเศรษฐี
บริษทั หา้ งร้านเคา้ รวยเคา้ กาไร เคา้ ซ้ือรถเก๋งแจกพนกั งานส่ีหา้
ร้อยคน ซ้ือคอนโดใหห้ มดเลย นน่ั แหละเศรษฐี เมอื งไทยมีม้ยั
ไม่มี ท้งั ๆ ที่เป็นเมืองพทุ ธ อินเดียเป็นบา้ นเกิดเมืองนอนของ
พระพทุ ธเจา้ แต่ตอนน้ีเป็นฮินดู เป็นศาสนาอนื่ ส่วนใหญ่พทุ ธ
ไมก่ ่ีเปอร์เซ็นต์ แต่วฒั นธรรมตรงน้นั เคา้ ยงั อยู่ เคา้ ไม่โง่ท่ีจะ
เป็นคนเห็นแก่ตวั เป็นคนเอาตวั รอด เคา้ รู้วา่ แบบน้นั เคา้ ไม่
รอด บริษทั เรากาไรรวย ไม่ใช่เคา้ ทาเอง คนส่ีหา้ ร้อยคนคน
หลายพนั คนช่วยกนั ทา เมื่อกาไรเคา้ ก็แบง่ ปัน บา้ นเรามีแตก่ ด
คา่ แรงงาน นรกอยใู่ กลๆ้ อยา่ คิดวา่ ตวั เองเอาตวั รอดมนั ไม่รอด

19

ตอ้ งเช่ือพระพุทธเจา้ ทาน ศีล ภาวนา เป็นหนา้ ท่ีของ
ทกุ คน ผบู้ ริหารครูกค็ วรระวงั อยา่ แบง่ พรรคแบ่งพวก เรื่อง
ไหนไมค่ วรพดู ก็ไมต่ อ้ งพดู ถา้ พูดไปแลว้ ทาใหข้ ดั แยง้ กนั
เราบริหารไม่เป็น เรากใ็ หไ้ มไ่ ด้ ตอ้ งเป็นแบบอยา่ ง เราตอ้ ง
เป็นผเู้ สียสละก่อน ถา้ เราไมเ่ สียสละมีแต่จะเอา เอาดีใส่ตวั เอา
ชว่ั ใส่คนอื่น แลว้ ครูเคา้ จะดีไดย้ งั ไง เม่ือครูไม่ดี จะสอนเดก็
มนั ดีไดย้ งั ไง มนั ก็เป็นลกู โซ่เป็นไปท้งั หมด ตอ้ งไมใ่ ช่ครูที่
พลาญขอ่ ย

ตอนน้ีระบบครูกลายเป็นระบบขา้ ราชการ มีเจา้ นาย
ใหญโ่ ต มีตาแหน่ง ผอ. รักษาตาแหน่ง มีเงินประจาตาแหน่ง
ผอ. แปลวา่ อะไรรู้ม้ยั ไมใ่ ช่ผอู้ านวยการ แปลวา่ ผเู้ อา มนั อยาก
เป็นเพราะมนั จะไดเ้ อา ส่วนของเรา ผอ. แปลวา่ เป็นผอู้ าสา
ผใู้ ห้ เมื่อเรามีโอกาสมีตาแหน่งแลว้ เราตอ้ งฉวยโอกาสน้นั
เป็นผใู้ ห้ เพราะเราตอ้ งการเอาตวั รอด นนั่ แหละคือทางรอด
เราจะรอดจากวฏั สงสาร เราจะรอดจากความทกุ ข์

เรามีโอกาสมีบุญแลว้ ไดเ้ กิดมา อยู่ในร่างมนุษย์
ผูป้ ระเสริฐ แลว้ ยิง่ ไดเ้ ป็ นคนไทย มาเจอพุทธศาสนา เจอ
ในหลวง ทาไมไม่เอาแบบอยา่ ง พระองคเ์ สพสุขตลอดชีวิต

20

กไ็ ด้ แต่พระองคท์ ุ่มเทตลอดชีวิต เราเห็น แต่เราไมเ่ ห็น พอเรา
มีโอกาสเรากไ็ ม่ทา ตอ้ งเป็นผใู้ ห้ นน่ั แหละเป็นทางรอด

เราใหบ้ ่อย ๆ กิเลสมนั กลวั มาก มนั ไม่กลา้ อยกู่ บั เรา
เพราะมนั หลอกเราไมไ่ ด้ มนั บอกโยนกิเลสทงิ้ นนั่ แหละเป็น
ทางรอด ก็วนั ครูปี น้ีหนกั ๆ หน่อย ถา้ ไมห่ นกั มนั ไมห่ ลดุ ทุก
คนติดกาวตราชา้ งอยู่ ตอ้ งเอาคอ้ นยางตีหวั ใหม้ นั ต่ืน กิเลสมนั
พฒั นา มนั เก่งมาก ถา้ อยแู่ บบไมร่ ะวงั ตวั เรากเ็ หวี่ยงมนั ทิง้
ง่ายๆ มนั ก็เอากาวตราชา้ งมาเกาะกนั ตดิ แน่นเลย เหวีย่ งสิ เธอ
เหวยี่ งกิเลสทิ้ง เหมือนเธอเหวยี่ งตวั เธอทิ้งไง เหมือนเธอตอ้ ง
ตายดว้ ย ถา้ เราไมร่ ู้เทา่ ทนั มนั เรากถ็ กู มนั หลอก ชีวิตเราไม่มี
ทางรอด อยา่ คิดวา่ ตวั เองเรารอด

พอ่ ครูมีเงินลน้ ฟ้า ก็ยงั ไมร่ อด แต่ยส่ี ิบหกปี รอดแลว้
พอ่ ครูเหว่ียงมนั ทงิ้ หมดแลว้ ไมต่ อ้ งไปนง่ั เฝา้ ถา้ เรามีอยเู่ รา
ไมร่ อด เรากลวั เคา้ จะมาขโมย ไมม่ ีความมน่ั คงเลย แตต่ อนน้ี
มนั ไม่ตอ้ งเฝ้าอะไร ไมม่ ีอะไรแมห้ น่ึงอยา่ งเป็นของเรา เราจะ
กงั วลอะไร น่ีคือความมนั่ คง รอดแลว้ รอดจริง ๆ ยงิ่ ใหก้ ็ยง่ิ ได้
ยงิ่ ได้ ไดม้ าไม่ใช่ได้ เรากลวั มนั หนกั เราก็เหวี่ยงทิง้ อีก ยงิ่ ได้
ใหอ้ ีก กิเลสมนั ก็กลวั เรา ไมก่ ลา้ อยกู่ บั เรา เรารอดแลว้ มนั ส่ง

21

ใหเ้ ราขา้ มวฏั สงสารได้ เราเรียนวถิ พี ุทธอยแู่ ลว้ ตอ้ งเอามาใช้
ไมใ่ ช่รู้เฉย ๆ

เรามีโอกาสเป็นผใู้ ห้ โดยเฉพาะอาชีพครูเป็นโอกาสดี
และเป็นผปู้ ระสาทวชิ า เป็นผใู้ หท้ ุกวนั แตถ่ า้ เราเป็นผขู้ ายวชิ า
วา่ ท่ีช้นั ใหเ้ พราะช้นั จาเป็น ช้นั ตอ้ งการเงินเดือน เราโง่แลว้
แตถ่ า้ เราฉลาด เอาความรู้ความสามารถเรามาใหก้ บั เดก็ ไป
สร้างใหเ้ คา้ เป็นบคุ ลากรที่ดีในสงั คม นนั่ แหละ เราไดบ้ ญุ
เยอะๆ เลย ไม่ใช่วา่ เป็นแค่ครูแค่ตาแหน่ง

อยา่ คิดวา่ ตวั เองฉลาด อยา่ ประมาท ถา้ คนไม่ประมาท
เคา้ พร้อม ถา้ อะไรเกิดข้ึนมาเคา้ กไ็ ม่เดือดร้อน นน่ั แหละคน
รอดจริง ๆ ไมใ่ ช่คิดวา่ มีเยอะ ๆ แลว้ กม็ ีหน้ีสินเยอะ ๆ ดว้ ยมนั
จะรอด มนั ไม่รอด เราไม่จ่ายเคา้ กไ็ มไ่ ด้ อยา่ อยากมาก คิดจะ
เอาแต่ตวั เอง ไม่เคยคิดส่วนรวม แลว้ สุดทา้ ยตวั เองเด้ียง ไม่ดู
สุขภาพตวั เองวา่ ทาไดแ้ ค่ไหน เห็นคนอื่นทาจะทาเหมือนเคา้
ชา้ งข้ีอยา่ ไปข้ีตามชา้ ง เพราะเรากบั เคา้ ไม่เหมือนกนั

ยคุ น้ีกลวั ไดเ้ ปรียบเสียเปรียบ ตอ้ งเทา่ เทียมกนั มีขา้ ว
หกชาม มีเด็กสามคน คนนึงตวั เลก็ กินชามนึงอิ่มพอดี คนท่ี
สองกินสองชามอ่ิมพอดี คนที่สามอว้ น ตอ้ งกินสามชามอิ่ม
พอดี สงั คมบอกไม่ได้ ตอ้ งเท่ากนั หารสาม เหมือนดี คนตวั

22

เลก็ ตอ้ งกินใหห้ มด ทกุ วนั น้ีเราใหเ้ ดก็ ทอ่ งอะไร ขา้ วทกุ จาน
อาหารทุกอยา่ ง อยา่ กินทิ้งขวา้ ง เป็นของมีคา่ ชาวนาเหน่ือย
ยาก ลาบากนกั หนา สงสารชาวนา คนยากคนจน ตอ้ งกินให้
หมด มนั กินเขา้ ไปมนั ทกุ ข์ มนั ทกุ ขม์ าก ส่วนคนท่ีสองมนั กิน
อิ่มพอดี คนที่สามสองชามมนั ไม่อ่ิม ตอ้ งกินสาม อยา่ งน้ีเรียก
พอดีม้ยั สังคมบา้ ๆ บอ ๆ แข่งขนั เสรี โดยไม่ยอมกนั อยา่ งน้ี
มนั ไม่พอดี

ครูบาอาจารยเ์ คา้ เห็นจิต เคา้ เห็นนิสัย เห็นสันดาน
อยา่ ไปเปรียบเทียบวา่ ตอ้ งเท่าเทียมกนั มนั ไม่เท่ากนั เกิดมา
กไ็ ม่เท่ากนั แลว้ ลทั ธิทุนนิยมแข่งขนั เสรี ทกุ คนตอ้ งเท่าเทียม
กนั มนั เป็นความโง่ มนั ไม่เท่ากนั ไม่ใช่เลือกท่ีรักมกั ที่ชงั
โดยเฉพาะเรื่องจิตวญิ ญาณแลว้ มนั ชงั่ กิโลไม่ได้ คนที่ยงั เขา้
ไม่ถึงวาระจิต เคา้ มองไม่ออก มนั ก็จะตดั สินแบบเท่ากัน
มนั วุ่นวายไปหมดเลย คนนึงก็เกิน คนนึงก็ไม่พอ ทุกคน
ไมร่ ู้หรอก กิเลสมนั จะอา้ ง เพราะวา่ ก็มนั ทาได้ ทาไมช้นั ทา
ไม่ได้ ก็ทาแลว้ มนั ไดอ้ านิสงส์ แต่ถา้ เธอทาแลว้ มนั เสีย เธอ
สนองกิเลสตวั เอง

พอ่ ครูพดู ถา้ ไมฟ่ ัง กอ็ อกไป อยา่ เสียเวลาอยทู่ ่ีน่ี ถา้
ไมม่ ีศรัทธาเป็นเบ้ืองตน้ ที่นี่ยนิ ดีอยกู่ ินฟรี ไม่เคยเรียกร้องเงิน

23

เลย แต่อยกู่ ินแลว้ ก็ใหม้ นั ได้ ใหม้ นั ไดอ้ านิสงส์ แต่ถา้ อยแู่ ลว้
ไปสนองกิเลส เล้ียงกิเลส บาป ถา้ พอ่ ครูไมพ่ ดู พอ่ ครูก็ร่วม
สงั ฆกรรมไปส่งเสริมใหเ้ ราทาบาป ถา้ มาแลว้ ฟังครูบาอาจารย์
พดู อะไร อยา่ ถามวา่ ทาไม อธิบายจนตาย คนไม่มีปัญญามนั ก็
ไม่เขา้ ใจ จิตพอ่ ครูไม่มีอคติ ไมใ่ ช่เลือกท่ีรักมกั ท่ีชงั แต่เรารู้วา่
คนน้ีใหแ้ ลว้ มนั ได้ แตค่ นน้ีใหแ้ ลว้ มนั เสีย เสียโอกาสชีวิต
มนั ไปเพม่ิ กิเลส

พวกเรายงั ไม่มีปัญญา ไม่แยกแยะ มองไมเ่ ห็น คาวา่
นานาจิตตงั คนเรามนั ไมเ่ หมือนกนั ลูกฝาแฝดคู่นึงเกิดมา ดี
เอน็ เอเหมือนกนั เลย แต่วา่ นิสัยไมเ่ หมือนกนั วิบากกรรมก็ไม่
เหมือนกนั คนน้ีข้ีแย คนน้ีไม่ข้ีแย คนน้ีไอคิวสูง คนน้ีไอคิว
ต่า ถามวา่ ใครกาหนด วทิ ยาศาสตร์ตอบไมไ่ ด้ แตพ่ ระพทุ ธเจา้
ตอบได้ พ่อครูตอบได้ มนั มีสิ่งท่ีเลก็ กวา่ ดีเอน็ เอ เหมือน
อะตอม เรียกวา่ อนุภาคใตอ้ ะตอม แตไ่ ม่รู้วา่ คืออะไร มนั ไม่มี
เทคโนโลยจี ะไปควบคุมมนั อนั น้ีแหละคือ กฎแห่งกรรม มนั
ติดจิตเรามา

อยา่ ทาเล่นเร่ืองน้ีมีจริง ศิษยโ์ ง่ไปเรียนเซน รู้จกั แกลง้
โง่บา้ ง อวดฉลาดแลว้ เราไม่ไดเ้ รียนรู้อะไรเลย ตวั ฉลาดทาให้
เราเห็นแก่ตัว ทาให้เราโง่ นอบน้อมถ่อมตน เชื่อฟั ง

24

พระพุทธเจา้ ไม่ใช่เชื่อฟังเฉย ๆ ไปท่องจาคาสอนพระองค์
แต่ไม่เคยทาให้มันเกิดข้ึนจริง ๆ กับตวั เอง อันน้ันไร้สาระ
เป็ นแค่ขยะ ไตรสิกขาเค้าบอกง่าย ๆ ใครจะไม่รู้ไตรสิกขา
เด็กป.1 ก็รู้ เขียนสอบผ่านได้ ศีล สมาธิ ปัญญา อย่าว่าแต่
ปริญญาเอกมนั ก็รู้ แต่ไม่ใช่รู้อยา่ งน้ัน ตอ้ งทาให้มนั เกิดข้ึน
ทาให้มนั เป็ น ไม่ใช่รู้เฉย ๆ ถา้ ไตรสิกขาแค่สามขอ้ พ่อครู
บอกว่าทาให้รอดพน้ ใครก็รอดกนั หมด อ่านแค่สามนาที
ก็จาได้แล้วคือ ศีล สมาธิ ปัญญา หรือ ทาน ศีล ภาวนา
ไมใ่ ช่ความรู้แบบน้นั

ทาใหม้ นั เป็นจริง นน่ั แหละเป็นทางรอดจริง ๆ เป็น
การเอาตวั รอด รอดภาษาองั กฤษบอก exactly, success กค็ ือวา่
รอดพน้ จริง ๆ ไมใ่ ช่เรื่องชีวติ เดียว รอดจากวฏั สงสาร รอดจริง
ทุกคนตอ้ ง ทาใหม้ นั เกิดข้ึนกบั เรา แลว้ ต่อไปชอบอาชีพอะไร
ก็รักมีความพึงพอใจกบั มนั แลว้ กต็ ้งั ใจทา ใชเ้ คร่ืองมอื สาม
อยา่ งน้ีไปทา มนั จะเกิดมรรคผลกบั ชีวิตตวั เองกบั ผอู้ ่ืน นนั่
แหละเราเป็นเศรษฐีแลว้ มีส่วนเกินให้ แตถ่ า้ เราไม่มีปัญญา
มีกี่แสนลา้ น เรากไ็ ม่ใช่เศรษฐีเพราะเรามีความรู้ผิด มีแต่
ความเห็นแก่ตวั แลว้ กพ็ ลาดโอกาสในการให้ เราก็ไมร่ อด ให้
เทา่ น้นั ถงึ จะรอด มีแตจ่ ะเอา เรียกร้อง เราคดิ วา่ เราเกง่ เราโง่

25

แลว้ มาท่ีนี่ กถ็ ือวา่ ปวารณาตวั แลว้ เป็นลูกหลานเป็นญาติ
ธรรม อยา่ งนอ้ ยเรามีศรัทธาต้งั มนั่ พอ่ ครูจึงกลา้ พดู เรื่องน้ี

ถา้ ไปพูดขา้ งนอก พดู เร่ืองน้ี เคา้ จะวา่ พ่อครูด่าเคา้
ถา้ ศรัทธามี คาด่ากลายเป็นคาสอน ถา้ ศรัทธาไมม่ ีคาสอนก็
กลายเป็นคาดา่ พระพทุ ธเจา้ ลอ็ คไวห้ มดเลย พระองคย์ ง่ิ ใหญ่
มาก ทาไมตอ้ งเร่ิมจากศรัทธาก่อน ถา้ เราศรัทธา เราก็มีวิริยะ
ถึงจะเหน่ือยแค่ไหน เบ่ือแคไ่ หน กูกต็ อ้ งเอาโวย้ เพราะกู
ศรัทธา ใช่ม้ยั แตถ่ า้ เราไมศ่ รัทธาแลว้ ไปโรงเรียนจะไปสอน
แค่ต่ืนข้ึนมากกู ็เหนื่อยแลว้ ไม่อยากไปเลย ขาดทุนต้งั แต่ต่ืน
ข้ึนมาแลว้ ขาดทุนชีวติ ขาดทุนความสุข กาไรความทุกขท์ ุกวนั

แตถ่ า้ เราศรัทธา มีความพึงพอใจศรัทธากบั สิ่งที่เราทา
ตื่นเชา้ มารีบอยากไปเชา้ ๆ อยากทางานกอ่ นคนอื่น เพราะมนั
มีความสุข มนั จะมีวิริยะ จิตกต็ ้งั มนั่ ไมว่ อกแวก เม่ือเราต้งั มนั่
กบั มนั เราจดจ่อกบั มนั ปัญญาก็เกิด วิมงั สากต็ ามมา มีแต่ได้
ไม่มีเสีย แต่ถา้ เราไม่มีศรัทธา เบ่ือมาก ไปทางานเพราะวา่ ช้นั
ถูกบงั คบั หรือช้นั จาเป็นตอ้ งดารงชีวิตเฉย ๆ ช้นั ไม่ไดร้ ักมนั
เลย อนั น้ีขาดทุนชีวติ ทกุ วนั ทาไปดว้ ยทกุ ขไ์ ปดว้ ย โง่แลว้ ก็
โง่อีก โง่ซ้าซอ้ น ไปเป็นทาร์ซานดีกวา่ เอาแค่มาเรียน เรียน
เกือบตาย เสียเงินไม่รู้ไปกี่แสนกี่ลา้ น จบออกมากท็ างานไป

26

แลกเงิน ไปลองคานวณท่ีเราลงทนุ มายส่ี ิบปี จากอนุบาลจนถึง
ปริญญาตรี ลงทนุ ลงแรงไปเท่าไหร่

โดยเฉพาะเวลาของชีวิตเรา มันประมาณค่าไม่ได้
แลว้ มาแลกเงินเดือนแค่น้ี ไม่คุม้ เสียเวลาชีวิต แต่เราเลือก
อาชีพน้ีเพราะอะไร เราจะมีโอกาสสร้างความดี ลองคิด
คานวณ โดยเฉพาะลูกเศรษฐีในเมือง อนุบาลเทอมนึงเป็ น
แสน ค่าใชจ้ ่ายไม่รู้ปี นึงเป็นกี่ลา้ น กว่าจะเรียนจบปริญญาตรี
มันไม่รู้กี่สิบร้อยล้าน แล้วมาเรียนบรรจุเป็ นข้าราชการ
เงินเดือนแค่หม่ืนกว่า ถา้ คิดเงินตน้ ที่ลงทุนไป บวกดอกเบ้ีย
ชาติน้ีทางานก็ไม่ไดค้ ืน แต่เรามาทางานอาชีพครู เราถือว่า
เป็ นอาชีพที่เป็ นปูชนียบุคคล เป็ นอาชีพท่ีเราไดส้ ร้างทาน
บารมี ในแง่ชีวิตเราไดเ้ ตม็ ๆ

ถา้ ไปคิดเร่ืองเงิน ชีวิตเราไมใ่ ช่มาหาเงิน เรียนเยอะ ๆ
เรียนสูง ๆ เพราะช้นั จะมีเงินเดือนเยอะ แต่ไมย่ อมทางาน
แบบน้นั ไมต่ อ้ งไปเรียน มนั โง่ มนั ไม่ใช่ทางรอด เรามาเป็น
ครูไมใ่ ช่เพ่ือตอ้ งการเงิน เรามาเป็นครู เพอ่ื จะมีโอกาสไดส้ ร้าง
ทานบารมี อยา่ คิดแตเ่ รื่องเงิน เรื่องฐานะ ถา้ เราพอใจในส่ิงท่ี
เราทา ก็จะะภาคภมู ิใจ คาวา่ ครู คือ คุรุ คือผปู้ ระสาทวชิ า เป็น
ผใู้ หโ้ ดยตรง ถา้ จะเอาเงินเป็นใหญ่ ในหลวงเคยเตือน เป็น

27

ขา้ ราชการถา้ จะไปคอรัปชน่ั เพอ่ื อยากรวย ทา่ นบอกใหล้ าออก
ไปคา้ ขายยงั อาจจะรวย แลว้ ก็อาจจะจนดว้ ย มนั อาจจะมีกาไร
แลว้ อาจจะมีขาดทนุ แตช่ ีวิตมีสาระอะไรม้ยั ไมม่ ี ทางานก็แค่
เอาตวั รอดเรื่องเศรษฐกิจเฉย ๆ

อยา่ งน้นั ไปเป็นลิงดีกวา่ ไมต่ อ้ งเรียน ไมต่ อ้ งไป
ทางาน ไมต่ อ้ งทะเลาะกบั ใคร ลิงกเ็ อาตวั รอด หิวกก็ ิน ง่วงก็
นอน ไปเป็นทาร์ซาน ก็ไมต่ อ้ งสร้างกรรมอีก เราเป็นมนุษยผ์ ู้
ประเสริฐ เราเจอวชิ าเอาตวั รอดจริง ๆ ทาใหม้ นั เกิดข้ึนจริงกบั
เรา ชีวติ เราจะดีข้ึน แลว้ เราจะเป็นเศรษฐี ไมต่ อ้ งไปรอมีเงิน
เยอะ ๆ เป็นเศรษฐีวนั น้ีกไ็ ด้ ใหอ้ ภยั เพื่อน อนั น้ีก็เป็นเศรษฐี
แลว้ ใหแ้ ต่ความบริสุทธ์ิ แบง่ ปัน ในกระเป๋ ามีเงินเทา่ ไหร่
มีเงินสองร้อย มีหน้ีม้ยั ไม่มี คนน้ีรวยแลว้ มีสองร้อยไม่มีหน้ี
ก็แค่รวยเฉย ๆ แตถ่ า้ สองร้อยกอดไว้ กูไมย่ อมใหใ้ คร คุณก็
เป็นแค่รวยสองร้อย แต่ถา้ คุณแบ่งใหเ้ คา้ หน่ึงร้อย คุณเป็น
เศรษฐีแลว้ คุณมีเศษส่วนเกิน

ทกุ คนเป็นเศรษฐีไดท้ กุ เวลา ไมใ่ ช่รอมีก่อนคอ่ ยเป็น
เศรษฐี ตายก่อน เป็นมนั ต้งั แตเ่ ด๋ียวน้ีเลย วนิ าทีน้ีเลย เอาวนั ครู
วนั น้ีแหละทุกคนเป็นเศรษฐีหมด เราเป็นเศรษฐีตวั จริง เศรษฐี

28

เคา้ ยงั ไมม่ ีเวลามาปฏิบตั ิธรรมเลย ไมม่ ีเวลา ชีวติ จนมากมนั
จนเวลา

ถา้ เราไมต่ ้งั มนั่ อะไรนิดนึงกก็ ลวั จะตาย แลว้ แลว้ มนั
จะไปไหน จะไปนิพพานหรือ ไมใ่ ช่ มนั ไปไม่ได้ อนั น้ีก็ไป
ไมร่ อด อนั น้ีวชิ าไปไมร่ อด วชิ าท่ีจะรอด ตอ้ งมีขนั ติ มีวิริยะ
มีศรัทธากบั ส่ิงที่เราทา เราเลน่ งานใหญม่ าก ไมใ่ ช่งานเรื่อง
ชาติเดียว รอดจริง ๆ

29

ท่มี า : เรื่อง วชิ ามนุษย์
บรรยายธรรมเน่ืองในวนั ครู
บรรยายโดย พ่อครูบัญชา ต้งั วงษ์ไชย
ศูนย์พลาญข่อย 16 มกราคม 2558