1
บทที่ 1
บทนำ
1.1 ความเปนมาและความสำคญั
น้ำ เปนปจจัยสำคัญหนึ่งในการดำรงชวี ิตของส่ิงมีชีวิต ปจจุบันพบวาแหลงน้ำหลายแหลงได
ถูกทำลายลงดวยฝมือมนุษย เชน การทำโรงงานอุตสาหกรรม การทำการเกษตร การดำรงชีวิตของ
มนษุ ย ฯลฯ จึงทำใหเกดิ นำ้ เสียขึน้ ซงึ่ น้ำเสียในท่นี คี้ อื นำ้ ท่มี ีสารหรือส่ิงปฏกิ ูลที่ไมพึ่งปรารถนาเจือปน
อยู การปนเปอนของสิ่งสกปรกเหลาน่ีจะทำใหคุณสมบัติของน้ำเปล่ียนแปลงไป จนอยูในสภาพท่ีไม
สามารถนำกลับมาใชประโยชนไ ด
ปจจบุ ันในประเทศไทยเราไดป ระสบปญหามลพิษทางนำ้ ซ่ึงปญหาใหญที่เห็นคือการปลอยน้ำ
เสียออกจากโรงงานอุตสาหกรรม โดยไมผานกระบวนการบำบดั น้ำเสยี กอน เมือ่ ถกู ปลอ ยลงสูแหลงน้ำ
ก็จะลอยอยูบนผิวน้ำสงผลใหน้ำเนาเสีย เนื่องจากแสงสองลงไปไมถึงใตน้ำและสงผลทำใหพืชน้ำ
สงั เคราะหแสงไมได สตั วนำ้ ก็จะตายลงเปนมลพิษทางน้ำรวมถงึ การดำเนินชีวิตของประชากรในชุมชน
ที่อาศัยอยูใกลแหลงน้ำในบางแหง น้ำอาจสงกลิ่นเหม็นเนาเสียไดทำใหการดำรงชีวิตอยูของคนใน
ชุมชนลำบากมากข้ึน จากผลกระทบดังกลาวจึงมีการศึกษาที่พยายามจะหาวิธีแกไขบำบัดหรือกำจัด
คราบนำ้ มันที่ปนเปอนในแหลงน้ำ ซ่งึ สามารถทำไดหลายวธิ ี เชน การบำบัดโดยใชสารเคมีและวิธีทาง
กายภาพโดยการตักบริเวณผิวนำ้ ทม่ี ีคราบไขมันหรือน้ำมนั ทงิ้ อยางไรก็ตามประสิทธภิ าพและปญหาที่
เกิดขึ้นดวยวิธีการทั้งสองมีคาใชจายในดานแรงงานในการบำบัดสูง สภาพธรรมชาติที่กลับคืนมา
เปน ไปไดยาก ในจงั หวดั ระยองอยูในเขตพ้ืนท่ีลอมรอบดว ยแหลงโรงงานอุตสาหกรรมซึ่งทำใหประสบ
ปญหาในการปลอยน้ำทิ้งออกสูแมน้ำสงผลกระทบตอสัตวน้ำและประชาชนที่อาศัยอยูในบริเวณนั้น
ซ่ึงผูจัดทำโครงการไดเล็งเหน็ ถึงปญ หาจากผลกระทบที่เกิดขึ้น จงึ ไดศกึ ษาและคิดคนวิธีการท่ีจะแกไข
ปญ หาการปลอยคราบน้ำมันที่ใชในครัวเรือน กอ นที่จะปลอยน้ำท้ิงเพื่อตรวจสอบประสิทธิภาพในการ
ดดู ซับคราบนำ้ มนั จากเปลอื กหอยหวาน
ดังนั้นการศึกษาวิธีการดูดซับคราบน้ำมันจากเปลือกหอยหวาน ก็เปนอีกวิธีหนึ่งที่นาสนใจ
เน่ืองจากกระบวนการที่สามารถผลติ ไดง าย ใชห ลกั การขนั้ พ้นื ฐานจากวัสดุจากธรรมชาติท่ีมีคุณสมบัติ
ในการดูดซับคราบน้ำมันหลายชนิดและมีประสิทธิภาพ ยกตัวอยาง เชน การใชเปลือกหอยหวานที่มี
องคประกอบเปนแคลเซียมคารบอเนต และแคลเซียมออกไซดรอยละ 95 - 99 ความสามารถในการ
ดูดซบั ไดด ี อีกทั้งยังเปน การนาํ วสั ดุท่เี หลือใชก ลบั มาใชใ หเ กดิ ประโยชนอ ยาง คมุ คา ไดอ ีกทางหนึง่ ดว ย
2
1.2 วัตถปุ ระสงคของการโครงการ
1.2.1 เพ่อื ศกึ ษาประสิทธิภาพในการขจัดคราบนำ้ มันของเปลือกหอยหวาน
1.2.2 เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพในการขจัดคราบน้ำมันโดยใชเปลือกหอยหวาน เปลือก
หอยแมลงภู และเปลอื กหอยลาย เมือ่ ไมมีการเรงการเกิดปฏกิ ิรยิ า
1.2.3 เพอ่ื เปรียบเทียบประสิทธิภาพในการขจดั คราบน้ำมันโดยใชเ ปลอื กหอยหวาน เปลือก
หอยแมลงภู และเปลือกหอยลาย เมอื่ มีการเรงการเกิดปฏิกิริยา
1.3 ขอบเขตของโครงการ
1.3.1 ศกึ ษาประสทิ ธภิ าพของการดูดซบั คราบน้ำมันโดยใชเปลอื กหอยหวาน เปลือก
หอยแมลงภู และเปลือกหอยลาย
1.3.2 การทดสอบประสิทธภิ าพของเปลือกหอยหวาน จะเลอื กใชเปลือกหอยแมลงภู และ
เปลอื กหอยลาย มาเปรยี บเทียบประสิทธภิ าพในการดูดซบั คราบน้ำมันโดยปรมิ าณเทา ๆ กนั คือ ผง
เปลือกหอย 3 ชนดิ อยา งละ 1 กรัม น้ำกลนั่ 100 มิลลิลติ ร และ นำ้ มัน 3 มิลลลิ ิตร ตามลำดับ
1.3.3 ขอบเขตดานประชากรและกลมุ ตวั อยา ง
กลุมตวั อยาง ไดแก กลมุ พนกั งานชุมชนไทวา ณ บรษิ ทั โรงมนั สำปะหลงั พฒั นา จำกดั
จำนวน 30 คน ใชว ธิ ีการสมุ ตวั อยา งแบบงาย (Simple Random Sampling)
1.4 สมมตุ ิฐานของโครงการ
1.4.1 เปลอื กหอยหวาน สามารถดดู ซบั คราบนำ้ มนั ไดด ีกวาเปลือกหอยแมลงภแู ละ
เปลอื กหอยลาย
1.4.2 เปลอื กหอยหวานมีประสิทธถิ าพในการดดู ซับคราบน้ำมันไดด ีกวาเปลอื กหอยแมลงภู
และเปลอื กหอยลาย ตามลำดับ เมอ่ื มีการเรง ปฎิกิริยา
1.4.3 เปลอื กหอยหวานมีประสทิ ธิถาพในการดูดซบั คราบน้ำมนั ไดด ีกวา เปลือกหอยแมลงภู
และเปลือกหอยลาย ตามลำดับ เม่ือไมมีการเรงปฎกิ ริ ิยา
1.5 คำจำกัดความที่ใชใ นโครงการ
1.5.1 การดูดซบั คราบน้ำมนั จากเปลือกหอยหวาน หมายถึง วัสดุดดู ซับทผ่ี ลิตมาจากเปลือก
หอยหวานโดยผานกระบวนการนำเปลือกหอยหวานมาบดละเอียดเพ่ือเพ่มิ ประสทิ ธขิ องการดดู ซับ
1.5.2 การดูดซบั หมายถงึ กระบวนการที่ทำใหอะตอมหรือโมเลกลุ หรอื ไอออน ตางๆ ถูกดดู
ยึดไวทผ่ี ิวของวัสดุดวยแรงทางเคมีหรือทางฟสกิ ส เชน การดูดแนบของไอออนบวกบนผิวอนภุ าคดนิ
เหนียวซ่งึ มีประจุเปนลบ
1.5.3 ประสิทธิภาพการดดู ซับ หมายถึง ความสามารถในการดูดซบั ของตวั ดดู ซับนนั้ ๆ
3
1.5.4 คราบนำ้ มัน หมายถงึ น้ำมนั ชนดิ ตาง ๆ ท่ปี ะปนอยูในน้ำ
1.5.5 ผงเปลอื กหอย หมายถึง การนำเปลอื กหอยมาตำใหเ ปนผงละเอียด
1.5.6 การตกตะกอน หมายถึง ผงเปลือกหอยจับตวั กบั คราบน้ำมันเกดิ การจมตวั สกู นภาชนะ
1.6 ประโยชนท ค่ี าดวาจะไดรับ
1.6.1 สามารถนำเอาวัสดธุ รรมชาติมาขจดั คราบน้ำมนั โดยการดดู ซบั ไดด ี และเกดิ ประโยชน
สงู ทีส่ ดุ
1.6.2 ไดเ รียนรกู รรมวธิ ีการผลิตวัสดดุ ดู ซบั คราบน้ำจากเปลือกหอยหวาน และนำความรูทไ่ี ด
ไปเผยแพรได
ตารางที่ 1.1 แสดงข้ันตอนการดำเนินงาน
ขน้ั ตอนการดำเนนิ งาน ภาคเรียนท่ี 2/2564
รายการ พ.ย ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ี ค.
2564 2564 2565 2565 2565
1. ประชมุ จัดสรรงบประมาณ
2. เสนอโครงการเพื่อขอ
อนมุ ัติ
3. ดำเนินการ
4. ประเมนิ ผล
1.8 ตัวอยางภาพประกอบวัสดุดดู ซบั คราบนำ้ มนั จากเปลอื กหอยหวาน ดงั ภาพท่ี 1.1
ภาพที่ 1. แสดงตวั อยา งภาพประกอบของวสั ดุดูดซบั คราบน้ำมนั จากเปลอื กหอยหวาน
4