รายงานการสํารวจภาวะเศรษฐกจิ และสงั คมครัวเรือนเกษตรกร (Benchmark)
ตามแผนปฏบิ ตั กิ ารป้องกันแก้ไขผลกระทบสิ่งแวดล้อม
และแผนติดตามตรวจผลกระทบสงิ่ แวดล้อม
โครงการเขื่อนทดนํา้ ผาจุก จังหวดั อุตรดิตถ์ ปีงบประมาณ 2557
สาํ นักงานเศรษฐกจิ การเกษตรเขต 2
สาํ นักงานเศรษฐกจิ การเกษตร
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
กนั ยายน 2557
20
จากราคาค่าก่อสร้างรวมของอาคารหัวงานเข่ือนทดนํ้าและระบบชลประทานของระดับเก็บกัก
ตา่ งๆ ของเขอ่ื นทดนํา้ สามารถสรปุ ได้วา่ เข่ือนทดน้ําทีม่ ีระดับเก็บกักปกติ +68.00 ม.(ร.ท.ก.) มีราคาค่าก่อสร้างต่อ
พื้นท่ีชลประทานน้อยท่ีสุด คือ 9,137.27 บาท/ไร่ จึงได้คัดเลือกระดับเก็บกักปกติ +68.00 ม.(ร.ท.ก.) เป็นระดับ
เก็บกกั ทีเ่ หมาะสมสําหรับเขื่อนทดนาํ้ อตุ รดิตถ์ (ผาจุก)
3.2.15 การวเิ คราะห์ทางเศรษฐกิจ
การประมาณราคาค่าลงทุนโครงการ เป็นเงินรวม 7,836.52 ล้านบาท(ราคาปี 2548 ไม่รวม
ภาษีมูลค่าเพิม่ ) โดยมรี ะยะเวลาดาํ เนนิ การก่อสรา้ งโครงการ 5 ปี (รวมการก่อสร้างโรงไฟฟ้าพลังนํ้า) การวิเคราะห์
ด้านเศรษฐกิจของโครงการ ได้ใช้วิธีคิดลดกระแสรายได้และค่าใช้จ่ายโครงการ สรุปได้ว่าโครงการพัฒนา
ชลประทานอุตรดิตถ์มีอัตราผลตอบแทนทางเศรษฐกิจคุ้มค่าการลงทุน มีผลการวิเคราะห์ทางเศรษฐกิจที่อัตรา
สว่ นลดรอ้ ยละ 12 สรุปไดด้ งั นี้
ตารางท่ี 3.3 การวิเคราะห์ทางเศรษฐกจิ
หนว่ ย พจิ ารณาเฉพาะผล พิจารณาดา้ น เฉพาะค่า
ประโยชนด์ า้ น การเกษตร ลงทุนด้าน
รายการ การเกษตร และไฟฟา้ พลังนาํ้ ไฟฟา้ พลังนา้ํ
มลู คา่ ปจั จบุ ันสุทธ(ิ NPV) ลา้ นบาท 1,397.68 1,859.18 349.71
1.27 1.32 1.60
อัตราสว่ นผลประโยชนต์ อ่ ตน้ ทุน(B/C Ratio) 14.61 15.22 19.74
อตั ราผลตอบแทนทางเศรษฐกิจของโครงการ(EIRR) เปอรเ์ ซน็ ต์
3.2.16 ผลประโยชน์จากโครงการ
1) ด้านการเกษตร พื้นที่ทําการเกษตรชลประทานเพิ่มขึ้นประมาณ 295,729 ไร่ จากเดิมเป็น
พ้ืนท่ีทําการเกษตรโดยอาศัยนํ้าฝน สภาพการใช้ท่ีดินมีความเหมาะสมกับศักยภาพของดินในการทําการเกษตร
นอกจากนี้ ยังสามารถลดค่าใช้จ่ายในการสูบน้าํ ดว้ ยไฟฟา้
2) ดา้ นการใชน้ าํ้ สามารถควบคุมปริมาณการใชน้ า้ํ ได้อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพท้งั ในฤดูฝนและฤดูแล้ง
รวมท้ังสามารถแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ํา และมีนํ้าเพียงพอสําหรับกิจกรรมต่าง ๆ ได้แก่ การอุปโภคบริโภค
เกษตรกรรม อุตสาหกรรม การท่องเท่ียว และรักษาระบบนิเวศในแม่นํ้าน่านได้อีกอย่างน้อย 20 ปี ข้างหน้า และ
ทําใหก้ ารบรหิ ารจดั การการใชน้ ้าํ มปี ระสิทธภิ าพมากข้ึนเนอื่ งจากมีการจัด ตงั้ องคก์ รบรหิ ารการใช้น้ํา
3) ด้านเศรษฐกิจและสังคม เกษตรกรจะมีรายได้เพ่ิมข้ึนและมีรายได้ท่ีแน่นอนมากข้ึน เกิดการ
จ้างงานในพื้นท่ีมากข้ึน ก่อให้เกิดอุตสาหกรรมในท้องถ่ิน ลดการอพยพแรงงานเข้าไปในเมือง และเพิ่มมูลค่า
ทรัพย์สนิ มากขึ้น
4) ด้านการประมง มีความอุดมสมบูรณ์ของสัตว์น้ําในธรรมชาติและจากการเพาะเล้ียงที่เพ่ิมข้ึน
เนือ่ งจากจะมนี ้าํ ในแหลง่ นํา้ ตลอดปี
5) ด้านทรัพยากรสัตว์ป่า โครงการทําให้มีน้ําในแหล่งน้ําและเกิดความอุดมสมบูรณ์ของแหล่งน้ํา
ธรรมชาติ เพม่ิ ขน้ึ ทาํ ใหส้ ัตว์มแี หล่งอาศยั แหลง่ อาหาร และแหลง่ เพาะพันธทุ์ ่อี ุดมสมบูรณ์
6) ดา้ นการคมนาคมขนส่ง การก่อสร้างถนนเพ่ือเป็นเส้นทางในการบํารุงรักษาคลองชลประทาน
จะเป็นประโยชน์ ต่อการคมนาคมขนส่งผลผลิตการเกษตร ทําให้การคมนาคมสะดวกรวดเร็ว ประหยัดเวลาและ
คา่ ใชจ้ ่ายได้ และยังสามารถเขา้ ถงึ ทต่ี งั้ แหล่งทอ่ งเทย่ี วไดส้ ะดวกยงิ่ ข้นึ
7) ดา้ นนาํ้ ใต้ดิน พื้นที่ชลประทานอาจมีปริมาณน้ําใต้ดินเพ่ิมข้ึน และน้ําใต้ดินในบริเวณท่ีมีเหล็ก
และแมงกานสี บนเป้ือนสงู คาดวา่ ความเข้มขน้ จะลดลงได้บา้ งเนื่องจากมีปริมาณน้ําใต้ดินท่ีเพิ่มขึ้น ซ่ึงช่วยให้ความ
เข้มข้นเจอื จาง
8) ด้านสาธารณสุข ประชาชนในพื้นที่โครงการมีสุขภาพอนามัยดีข้ึนจากการมีสภาพเศรษฐกิจ
ของครวั เรือนทดี่ ขี นึ้