SEJ T3 BAB 5(5.1) (2)

SEJARAH
TINGKATAN 3

30 JULAI 2021 OLEH CIKGU
HEATHER TEPOS

BAB 5: PENTADBIRAN BARAT
DI SARAWAK DAN SABAH

OBJEKTIF
PEMBELAJARAN:

Pada akhir pembelajaran, murid STANDARD KANDUNGAN:

dapat : K7.5.5 Menerangkan sikap
kesediaan menerima
1. Membahaskan kemantapan perubahan yang membawa
kebaikan.
pentadbiran Barat di
KRITERIA KEJAYAAN:
Sarawak dan Sabah dari
Murid boleh:
aspek pembahagian wilayah, 7.5.1 Menyatakan latar belakang
pemerintahan tempatan di
pengekalan golongan elit Sarawak dan Sabah.

tempatan, pentadbiran

berhierarki, pentadbiran

berasaskan kaum dan

perundangan.

2. Menerangkan kepentingan

kewibawaan pemimpin dalam

pembangunan negara

5.1

LATAR BELAKANG
PEMERINTAHAN
TEMPATAN DI SARAWAK

DAN SABAH.

PENGENALAN

●Pelaksanaan sistem pemerintahan

tempatan membawa kestabilan dan
kemakmuran kepada masyarakat di
Sarawak dan Sabah.

●Sistem ini menjadi panduan dalam

perkembangan ekonomi, sosial dan
politik di kedua-dua buah negeri

● Wujud beberapa kerajaan Melayu

tempatan di Sarawak (SawaKu ,
Kalaka,Samadong & Melano)

1. SISTEM KESUKUAN

✓Diamalkan oleh masyarakat Iban,

Bidayuh, Kenyah, Kelabit dan Kayan.

✓Asas penting →pegangan dan

kepatuhan kepada adat masyarakat

✓Pemilihan pemimpin →faktor

keturunan dan kebolehan peribadi.

✓Pemimpin →orang tengah

menyelesaikan pertelingkahan,
memastikan keharmonian berkekalan.

KAUM GELARAN
PEMIMPIN
Iban
Bidayuh Tuai Rumah
Kenyah
Melanau Tua Kapung
Kayan
Peran Lepo

Menteri

Kelunan Maren

2. SISTEM KESUKUAN ● Diamalkan oleh masyarakat
DI SABAH Kadazandusun, Murut dan

Bajau.
● Mengandungi Majlis Kampung

dan Tukang-tukang Adat
● Pegangan adat → alat kawalan

sosiopolitik yang berkesan.
● Pemimpin utama→Orang Tua

(Ketua Kampung) –
menyelesaikan pertikaian.
● Orang Tua dibantu Majlis
Kampung mengurus adat dan

kehidupan seharian.
● Tukang Adat – pastikan

upacara adat dijalankan

dengan betul.
● Matto’a – pemimpin masyarakat

Bajau (jaga adat dan
kepentingan anak buah)

3. SISTEM PENTADBIRAN ➢Dipengaruhi oleh sistem
KESULTANAN DI
SARAWAK pentadbiran Kesultanan Brunei.
➢Sistem pentadbiran dipecahkan
kepada tiga bentuk:
a) Sungai Kerajaan
b) Sungai Tulin

c) Sungai Kuripan
➢Pentadbiran dijalankan oleh
pembesar tempatan (wakil sultan)
➢Kawasan di Sungai Sarawak
ditadbir oleh Datu Patinggi, Datu

Bandar dan Datu Temenggung (wakil
Sultan Brunei)
➢Kawasan pedalaman–Orang Kaya(O.K)

a) O.K Beti → Padeh
b) O.K Anatau → Rimbas
c) O.K Jugah → Lundu
d) O.K Gasing →Skrang

4. SISTEM Kesultanan Sulu
PENTADBIRAN ❑ menguasai kawasan pantai
KESULTANAN DI SABAH timur
❑Sultan Sulu memiliki semua
Kesultanan Brunei tanah di bawah pengaruhnya
❑ menguasai kawasan tetapi pemerintahan
pantai barat diwakilkan kepada datu.
❑ kuasanya berasaskan ❑Kuasa golongan Datu
sistem penguasaan tanah. bergantung kepada milikan
❑Pentadbiran dijalankan bilangan hamba & kemampuan
oleh pembesar tempatan menghantar ufti (tetap)
(wakil sultan) atau kepada Sultan Sulu
pengiran yang memiliki
walayah tersebut.

5. SISTEM KEDATUAN
DI SARAWAK.

❑Diamalkan oleh kerajaan-kerajaan awal

yang wujud

❑Kerajaan Sawaku (Sungai Sarawak)

ditadbir oleh Datu Merpati Jepang

❑Keturunan Datu Merpati Jepang

menguasai oentadbiran secara turun-
temurun.

❑Digelar Datu Patinggi, Datu Bendahara

dan Datu Temenggung.

❑Menjadi wakil bagi pihak Sultan Brunei

❑Mentadbir Sarawak tanpa campur tangan

Kesultanan Brunei.

6. SISTEM KETUA ✓ Diamalkan di kawasan pengaruh
BEBAS DI SABAH
Kesultanan Brunei dan kesultanan
Sulu (lemah dan tidak berkesan)

✓bergantung kepada kemampuan

individu untuk memerintah.

✓Ketua Bebas muncul daripada

keberanian dan keperwiraan
individu yang mencabar kewibawaan
sultan di kawasannya.

✓Ada yang mempunyai pertalian

keluarga dengan Sultan Brunei atau
Sultan Sulu

✓Mempunyai undang-undang sendiri
✓Berkuasa dan bertanggungjawab

menjalankan pentadbiran

✓Syarif Osman (Marudu) – 1830-1840
✓Datu Kerunding (Tungku) – akhir

abad ke-19

TAHNIAH KEPADA ANDA KERANA… (ANDA TAHU ANDA SIAPA…)

BERSIAP SEDIA
MENGIKUTI PDPR
PADA HARI INI.

TELAH MEMBANTU
DIRI SENDIRI

UNTUK BERJAYA.

MEMBERIKAN KERJASAMA YANG
BAIK SEPANJANG PDPR SEJARAH

TUGASAN HARI INI

01 MENYALIN NOTA 5.1
DALAM BUKU NOTA

MENJAWAB KUIZ MELALUI

02 PAUTAN YANG AKAN

DIBERIKAN OLEH GURU.

03 MENGHANTAR NOTA YANG TELAH
SIAP MELALUI PAUTAN GOOGLE

FORM YANG AKAN DIBERIKAN

OLEH GURU.

04



Thanks!

Do you have any
questions?
[email protected]
+91 620 421 838
yourcompany.com