การขยายพันธุ์พืช

อาหาร ทอ่ี ยู่อาศัย
เครื่องนุ่งหม่ ยารกั ษาโรค

การขยายพันธ์พุ ชื

ความหมายของการขยายพนั ธพ์ุ ืช

•การขยายพันธ์พุ ชื หมายถงึ วิธีการท่ที าใหต้ น้ พชื มีจานวนเพมิ่ ขนึ้ เพ่อื ดารง
สายพนั ธ์พุ ืชชนิดต่างๆไม่ใหส้ ญู พนั ธุ์โดยมคี ุณสมบตั แิ ละคุณภาพของผลผลติ
ดีเท่าเดิมหรอื ดขี น้ึ กวา่ เดิม

ความเปน็ มาของการขยายพันธพ์ุ ชื

เพาะเมลด็

แบ่งและ
แยก
ทาบกิ่ง
ฯลฯ
เพาะเลยี้ ง
เนื้อเยอ่ื

ความสาคญั ของการขยายพนั ธพ์ุ ชื

1. ความสาคญั ตอ่ มนษุ ย์
การเพิ่มจานวนของต้นพชื เปน็ การเพ่ิมอาหาร เครือ่ งนงุ่ ห่ม ที่อยูอ่ าศัย

และ ยารักษาโรคใหแ้ ก่มนษุ ย์

2. ความสาคญั ตอ่ ตน้ พชื
ทาให้ต้นพืชสามารถดารงพันธ์ุท่ีดไี ว้ได้ และพนั ธ์พุ ืชใหม่ๆทีส่ ามารถ

ตอบสนองความตอ้ งการของมนษุ ย์ เช่น ตน้ มะนาวที่สามารถให้ผลผลิตนอก
ฤดูกาล ต้นเฟื่องฟ้าทีม่ ีหลายสใี นต้นเดยี วกัน เปน็ ต้น

ความสาคญั ของการขยายพนั ธพุ์ ชื

3. ความสาคญั ตอ่ สง่ิ แวดลอ้ ม
การเพิม่ จานวนของตน้ พชื ทาให้เกดิ ความรม่ ร่นื เพิ่มออกซิเจนในอากาศ

ทาให้อากาศบริสทุ ธิ์ ชว่ ยดดู ควันพิษจากการเผาไหม้เชอื้ เพลิงของเคร่อื งยนต์
รากตน้ พืชชว่ ยยดึ เกาะดินไมใ่ ห้เกดิ การพงั ทลาย

4. ความสาคญั ต่อทรัพยากรธรรมชาติ
การขยายพันธ์ุพืชแล้วนาไปปลูกในดินท่วี ่างเปล่า ทาใหด้ นิ นั้นมีคณุ คา่

มากกวา่ ปล่อยท้งิ ไว้โดยเปลา่ ประโยชน์ ยังเป็นการเพ่มิ ทรพั ยากรธรรมชาตใิ ห้มี
มากข้นึ

ความสาคัญของการขยายพนั ธุพ์ ชื

5. ความสาคญั ตอ่ อาชีพ
การขยายพนั ธพุ์ ืชก่อใหเ้ กดิ อาชีพท่เี กยี่ วข้องกับมากมาย เชน่ การปลูกสวน

มะนาวทาให้เกิดอาชีพต่อเนื่อง ไดแ้ ก่ การจาหน่ายมะนาวสด โรงงานแปรรูปน้า
มะนาวและมะนาวผง และมะนาวแปรรูปตา่ งๆ

6. ความสาคญั ต่อประเทศ
การนาผลผลิตทไี่ ด้จากการขยายพันธุ์พชื เช่น ยางพารา มะม่วง ทเุ รียน

มังคุด ลาไย ไปจาหนา่ ยเปน็ สนิ ค้าสง่ ออกช่วยให้มีรายไดน้ าเข้ามาใชใ้ นการพัฒนา
ประเทศของเราใหเ้ จรญิ ก้าวหน้า

ประเภทของการขยายพนั ธพ์ุ ชื

1. การขยายพนั ธ์ุพืชแบบอาศยั เพศ หรอื การขยายพันธุด์ ้วยส่วนสืบพันธ์ุของพืชเป็น
การขยายพันธ์ุทเี่ กดิ จากการผสมเกสรระหว่างเกสรตวั ผู้และเกสรตัว ท้ังโดยวิธี
ธรรมชาตจิ ากแมลงต่างๆ และจากการผสมเกสรโดยมนุษย์

2. การขยายพันธแุ์ บบไม่อาศัยเพศ คอื การใชส้ ่วนต่างๆ ของพืช เช่น ราก ลาตน้
ก่ิง ใบ หรือส่วนที่สามารถทาให้เกิดรากไดม้ าผา่ นกระบวนการวธิ กี ารตา่ งๆให้
เจรญิ เติบโตเปน็ พชื ต้นใหม่ได้

ประเภทของการขยายพนั ธพ์ุ ชื

อาศยั เพศ ไมอ่ าศยั เพศ
1. การเพาะเมล็ด
1. การปักชา
2. การตอนกิ่ง
3. การทาบกิ่ง
4. การตดิ ตา
5. การเสียบยอด
6. การแบง่ และแยก
7. การเพาะเลี้ยงเนือ้ เย่อื

หลักการขยายพันธ์ุพชื

มคี วามรู้

ช่าง หมน่ั
สังเกต ฝกึ ฝน

วัสดเุ พาะชา ถุงเพาะชา

วสั ดุท่ใี ชใ้ น
การขยายพนั ธ์ุ

พืช

เทปพนั ก่ิง ฮอรโ์ มนเร่งราก

อปุ กรณ์ทใ่ี ชใ้ น กรรไกรตดั กิง่
การขยายพันธุ์
เลอื่ ยตัดกง่ิ
พืช
มีดตอนกง่ิ หรอื
นา้ มนั กา๊ ด มีดตดิ ตา

วธิ กี ารขยายพนั ธุ์พชื

Our Teเเมพaลาm็ดะ Style

เพาะเลี้ยง ตอน

เนือ้ เย่อื ก่ิง

แบง่ และ ทาบ
แยก ก่ิง

ปักชา ตดิ ตา
เสียบ
ยอด