คู่มือการจัดกิจกรรมฐานพลังงานใสสะอาด ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2564

คูม่ อื การจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิง่ แวดล้อม ฐานการเรยี นรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หน้า | 540

หลังจากนน้ั ผจู้ ดั กิจกรรมดำเนินกจิ กรรมดงั นี้
(1) ผู้จัดกิจกรรมบรรยายเนื้อหาตามใบความรู้สำหรับผู้จัดกิจกรรม เรื่อง “การผลิต
ไฟฟ้าจากพลังงานนำ้ ” เพอื่ ใช้สำหรับประกอบกจิ กรรมการเรียนรู้ เรือ่ ง “การผลติ ไฟฟ้าจากพลงั งานนำ้ ”
ในส่วนของผู้รับบริการให้ศึกษาใบความรู้สำหรับผู้รับบริการ ประกอบการบรรยาย
ของผู้จัดกิจกรรมตามใบความรู้สำหรับผู้รบั บรกิ าร เรือ่ ง “การผลติ ไฟฟา้ จากพลังงานน้ำ”
(2) ผู้จัดกิจกรรมอธิบายและสาธิตการปฏิบัติการทดลอง เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้า
จากพลังงานน้ำ” ตามใบกิจกรรมสำหรับผู้จัดกิจกรรม เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ”
พร้อมทั้งให้ผู้รับบริการร่วมปฏิบัติในการสาธิตของผู้จัดกิจกรรมด้วย ทั้งนี้เปิดโอกาสให้ผู้รับบริการ
ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ โดยให้ผู้รับบริการตั้งประเด็นข้อสงสัย หรือสิ่งที่ต้องการเรียนรู้ในกระบวนการ
ของการสาธติ และเชือ่ มโยงส่กู ารนำไปใชใ้ นชีวิตจริงของผูร้ ับบรกิ ารต่อไป
2. แบง่ ผรู้ บั บริการออกเป็นกลุ่ม ๆ ละ 5 - 6 คน ให้ผรู้ ับบริการแต่ละกลุ่มลงมือปฏิบัติจริง
โดยผู้รับบริการแต่ละกลุ่มวางแผนและดำเนินการเกี่ยวกับการปฏิบัติทดลอง เรื่อง “การผลิต
กระแสไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ” ตามใบกิจกรรมของผู้รับบริการ เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้า
จากพลงั งานนำ้ ”
ทั้งนี้ ผู้จัดกิจกรรมเตรียมวัสดุอุปกรณ์ ให้กับผู้รับบริการในการทดลอง
เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ” ตามใบกิจกรรมสำหรับผู้จัดกิจกรรม เรื่อง “การผลิต
กระแสไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ”
3. ให้ผู้รับบริการแต่ละกลุ่มตามข้อ 2 ปฏิบัติกิจกรรมตามใบกิจกรรม เรื่อง “การผลิต
กระแสไฟฟ้าจากพลงั งานนำ้ ”
ทั้งนี้ ผจู้ ัดกิจกรรมจะตอ้ งกำกบั การปฏิบัติกิจกรรมของผู้รบั บริการ จนกจิ กรรมแล้วเสร็จ
ตามใบกิจกรรมสำหรับผู้จดั กิจกรรม เรอ่ื ง “การผลิตกระแสไฟฟา้ จากพลังงานน้ำ”
4. ให้ผู้รับบริการนำเสนอผลการปฏิบัติการทดลอง เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้าจาก
พลังงานน้ำ”ตามใบกิจกรรมของผู้รับบริการ เรื่อง “การนำเสนอผลการทดลองการผลิตกระแสไฟฟ้า
จากพลังงานน้ำ”
5. ผูจ้ ัดกจิ กรรมและผูร้ บั บรกิ ารอภิปรายและสรปุ ผลการเรียนร้รู ่วมกัน

ขัน้ ตอนที่ 3 การสรุปผลการเรียนรู้ (Conclusion : C)
1. ผู้จัดกิจกรรมสนทนากับผู้รับบริการเกี่ยวกับเรื่องที่ได้เรียนรู้ตามกิจกรรมน้ี
โดยผู้จัดกิจกรรมสุ่มผูร้ ับบรกิ ารตามความสมัครใจจำนวน 2 – 3 คน ใหต้ อบคำถามในประเด็น ต่อไปนี้

ประเด็น “ท่านจะนำความรู้เกี่ยวกับการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำไปประยุกต์ใช้ใน
ชวี ติ จริงไดอ้ ย่างไร”

แนวคำตอบ พลังงานน้ำเป็นพลังงานทดแทนที่สามารถหมุนเวียนนำกลับมาใช้ใหม่
ได้เรื่อย ๆ นั้นก็คือเมื่อเราใช้น้ำไปแล้วเราก็จะปล่อยกลับไปสู่แหล่งน้ำหรือทะเล และช่วยลดปริมาณ
กา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์ท่เี กดิ จากการผลิตไฟฟ้าดว้ ยพลังความร้อนจากเชอ้ื เพลิงฟอสซลิ และการผลิต
ไฟฟ้าจากพลงั งานน้ำสามารถนำไปประยุกตใ์ ช้ในชวี ติ จริงได้ ดงั น้ี

คู่มือการจัดกิจกรรมการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสง่ิ แวดล้อม ฐานการเรยี นรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หนา้ | 5411

(1) เป็นพลังงานทดแทนที่สามารถหมุนเวียนนำกลับมาใช้ใหม่ได้เรื่อย ๆ นั้นก็คือ
เมอื่ เราใช้น้ำไปแลว้ เราก็จะปล่อยกลบั ไปส่แู หล่งนำ้ หรอื ทะเล

(2) สามารถผลิตกระแสไฟฟ้าได้รวดเร็ว โดยใช้คู่กับเครื่องกลพลังน้ำ และยังสามารถ
ควบคุมปริมานการผลิตพลังงานได้ตามที่เราต้องการ ที่สำคัญเครื่องกลพลังน้ำจะมีความสึกหรอ
นอ้ ยกว่าประเภทอนื่ ๆ จึงทำใหม้ อี ายุการใชง้ านนานขนึ้ ตามไปดว้ ย

(3) เมือ่ เราใช้นำ้ ในการผลติ พลังงานแลว้ สามารถไปใช้ประโยชน์ไดอ้ กี มากมาย
(4) ช่วยลดปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซดท์ ี่เกิดจากการผลิตไฟฟ้าด้วยพลังความร้อน
จากเชือ้ เพลงิ ฟอสซลิ ’
2. ผู้จัดกิจกรรมและผู้รับบริการอภิปรายและสรุปผลการเรียนรู้ร่วมกันตาม PowerPoint
สำหรับผู้จัดกิจกรรม เรื่อง “การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ” เพื่อเป็นการสรุปภาพรวมของกิจกรรม
การเรียนรู้ ซงึ่ จะทำให้ผูร้ ับบรกิ ารเกดิ ความเข้าใจในกจิ กรรมการเรียนรูม้ ากยิง่ ข้นึ
3. ให้ผูร้ ับบรกิ ารทำแบบทดสอบหลังเรียน เรือ่ ง “การผลติ ไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ”จำนวน 10 ข้อ
โดยใช้เวลา 10 นาที
4. ให้ผู้รับบริการทำแบบประเมินความพึงพอใจสำหรับผู้รับบริการในการเข้าร่วมกิจกรรม
การเรียนรู้ เรอ่ื ง “การผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ”

สอื่ วสั ดอุ ปุ กรณ์ และแหล่งเรยี นรู้

1. แบบทดสอบก่อนเรียน เร่ือง “การผลติ ไฟฟา้ จากพลงั งานน้ำ”
2. ใบความรู้สำหรับผูร้ ับบริการ เร่ือง “การผลิตไฟฟา้ จากพลังงานน้ำ”
3. คลปิ วีดโิ อ เร่อื ง “พลังงานทดแทน ประเภทพลังงานนำ้ ”

จาก https://www.youtube.com/watch?v=Pi2NX85uNCU เวลา 2.58 นาที
4. คลิปวดี โิ อเรอ่ื ง “พลงั งานนำ้ จากเข่ือนขนาดเล็ก”

จาก https://www.youtube.com/watch?v=OjCJSfdYV7s เวลา 2.45 นาที
5. ใบความรู้สำหรับผจู้ ดั กจิ กรรม เรอ่ื ง “การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ”
6. ใบกิจกรรมของผู้รบั บริการ เร่อื ง “การผลติ กระแสไฟฟ้าจากพลังงานนำ้ ”
7. ใบกจิ กรรมสำหรับผู้จัดกจิ กรรม เร่อื ง “การผลิตกระแสไฟฟา้ จากพลงั งานน้ำ”
8. วสั ดุ อุปกรณใ์ นการปฏบิ ัตกิ าร เรือ่ ง “การผลติ กระแสไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ”
9. Power Point สำหรับผู้จดั กิจกรรม เรื่อง “การผลติ ไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ”
10. แบบทดสอบหลังเรียน เรอ่ื ง “การผลติ ไฟฟา้ จากพลังงานนำ้
11. แบบประเมินความพงึ พอใจในการเข้าร่วมกจิ กรรมการเรียนรู้ เรื่อง “การผลิตไฟฟ้า

จากพลังงานน้ำ”

คมู่ อื การจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสงิ่ แวดลอ้ ม ฐานการเรียนรู้ “พลังงานใสสะอาด” หน้า | 542

การวดั และประเมินผล

1. สังเกตพฤติกรรมการมสี ่วนรว่ ม ความตง้ั ใจ ความสนใจของผู้รบั บรกิ าร
2. ผลการทดสอบก่อนเรยี นและหลังเรียน
3. ผลการออกแบบและสรา้ งสรรค์นวัตกรรมและสง่ิ ท่ีต้องการพัฒนา/ชิน้ งาน/ผลงาน
4. ผลการประเมินความพึงพอใจของผ้รู ับบรกิ าร

คูม่ ือการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดลอ้ ม ฐานการเรียนรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หน้า | 543

บันทึกผลหลงั การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้

ผลการใช้แผนการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้

1. จำนวนเนื้อหากับจำนวนเวลา
 เหมาะสม
 ไมเ่ หมาะสม

ระบุเหตุผล

2. การเรียงลำดับเน้ือหากับความเข้าใจของผรู้ บั บรกิ าร
 เหมาะสม
 ไม่เหมาะสม

ระบุเหตผุ ล

3. การนำเขา้ สบู่ ทเรยี นกบั เนือ้ หาแต่ละหวั ข้อ
 เหมาะสม
 ไมเ่ หมาะสม

ระบเุ หตุผล

4. วิธีการจดั กิจกรรมการเรียนร้กู บั เน้ือหาในแต่ละข้อ
 เหมาะสม
 ไมเ่ หมาะสม

ระบุเหตุผล

คมู่ ือการจัดกิจกรรมการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดลอ้ ม ฐานการเรยี นรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หน้า | 5444
5. การประเมินผลกับวัตถุประสงค์ในแต่ละเนือ้ หา
 เหมาะสม
 ไมเ่ หมาะสม

ระบเุ หตผุ ล
ผลการเรยี นรู้ของผ้รู ับบรกิ าร

ผลการจดั กิจกรรมการเรยี นรขู้ องผจู้ ดั กิจกรรม

ขอ้ เสนอแนะ

ค่มู อื การจดั กจิ กรรมการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสงิ่ แวดลอ้ ม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หนา้ | 545

รายละเอียดส่ือ วัสดอุ ปุ กรณ์ และแหลง่ เรยี นรู้

1. ใบความรสู้ ำหรบั ผรู้ ับบริการ เร่ือง “การผลติ ไฟฟา้ จากพลงั งานน้ำ”
2. คลิปวดี โิ อ เรอ่ื ง “พลังงานทดแทน ประเภทพลังงานน้ำ”

จาก https://www.youtube.com/watch?v=bF7Fflsqyeo เวลา 2.53 นาที
3. คลิปวีดิโอเรื่อง “พลังงานน้ำจากเขื่อนขนาดเล็ก”

จาก https://www.youtube.com/watch?v=1J8a6qTJ2z8 เวลา 2.40 นาที
4. ใบความรสู้ ำหรบั ผูจ้ ดั กจิ กรรม เรอ่ื ง “การผลิตไฟฟา้ จากพลังงานน้ำ”
5. ใบกิจกรรมของผูร้ ับบริการ เร่ือง “การผลติ กระแสไฟฟา้ จากพลังงานน้ำ”
6. ใบกจิ กรรมสำหรบั ผจู้ ัดกจิ กรรม เร่ือง “การผลิตกระแสไฟฟา้ จากพลังงานนำ้ ”
7. วัสดุ อปุ กรณใ์ นการปฏบิ ตั ิการ เรอ่ื ง “การผลติ กระแสไฟฟา้ จากพลังงานนำ้ ”
8. Power Point สำหรบั ผู้จดั กิจกรรม เรอ่ื ง “การผลิตไฟฟ้าจากพลงั งานน้ำ”
9. แบบทดสอบหลงั เรียน เรอื่ ง “การผลิตไฟฟา้ จากพลงั งานนำ้ ”
10.แบบประเมินความพึงพอใจในการเข้ารว่ มกจิ กรรมการเรียนรู้ เร่อื ง “การผลติ ไฟฟา้

จากพลงั งานน้ำ”

คมู่ อื การจดั กิจกรรมการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสง่ิ แวดลอ้ ม ฐานการเรยี นรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หน้า | 5466

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น
เรอ่ื ง การผลติ ไฟฟ้าจากพลงั งานน้ำ

คำชแ้ี จง แบบทดสอบกอ่ นเรียน เปน็ แบบปรนยั มจี ำนวนท้งั หมด 10 ขอ้
คำสั่ง จงทำเคร่ืองหมายกากบาท (×) หน้าขอ้ ท่ถี กู ตอ้ งทีส่ ุด เพยี งขอ้ เดยี ว

1. ขอ้ ใดคืออุปกรณ์ทเ่ี กีย่ วข้องกับการผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลงั งานน้ำ
ก. กังหนั น้ำ
ข. แบตเตอร่ี
ค. เคร่ืองกำเนดิ ไฟฟา้
ง. หมอ้ แปลงกระแสไฟฟ้า

2. ประเทศใดทไี่ ดช้ ื่อว่ามีโรงผลติ กระแสไฟฟา้ จากพลังงานนำ้ ที่มีขนาดใหญ่ท่สี ุดในโลก
ก. ประเทศจีน
ข. ประเทศญ่ปี ุ่น
ค. ประเทศองั กฤษ
ง. ประเทศสหรฐั อเมรกิ า

3. น้ำทีเ่ ก็บสะสมอยู่ในเขื่อน เม่ือปลอ่ ยน้ำให้ไปขับเคล่ือนกังหนั พลังงานศักย์ท่ีสะสมอยจู่ ะถกู
เปลยี่ นเป็นพลงั งานชนิดใด
ก. พลังงานกล
ข. พลงั งานจลน์
ค. พลงั งานศกั ย์
ง. พลังงานศักย์โนม้ ถว่ ง
4. การใชพ้ ลังงานน้ำเพือ่ ผลติ กระแสไฟฟ้าข้นึ แหง่ แรกคือข้อใด
ก. เข่อื นสริ ิกิต์ิ
ข. เขือ่ นภูมิพล
ค. เขอ่ื นอบุ ลรตั น์
ง. เขอ่ื นวชิราลงกรณ์
5. ข้อดีของการนำพลงั งานน้ำมาใช้ผลติ กระแสไฟฟ้าคือข้อใด
ก. ผลติ ไฟฟา้ ได้แม้มีแสงแดดอ่อน
ข. ตน้ ทุนในการผลติ สงู
ค. ไม่เป็นมลพษิ ทางสงิ่ แวดล้อม
ง. ชว่ ยลดปริมาณก๊าซออกซิเจน

คู่มอื การจดั กจิ กรรมการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิง่ แวดล้อม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หนา้ | 547

6. น้ำเปน็ พลงั งานอะไร
ก. พลังงานกล
ข. พลังงานสะอาด
ค. พลงั งานสิ้นเปลือง
ง. พลงั งานที่ใชแ้ ลว้ หมดไป

7. ขอ้ ใดคือประเภทของพลังงานน้ำ
ก. พลงั งานสเี ขียว
ข. พลังงานทดแทน
ค. พลังงานหมนุ เวียน
ง. พลังงานน้ำขึ้นนำ้ ลง

8. ข้อใดกลา่ ว ไมถ่ ูกตอ้ ง เกย่ี วกบั ประโยชนข์ องการใช้พลงั งานนำ้
ก. เป็นพลงั งานทดแทนท่สี ามารถหมนุ เวยี นนำกลับมาใช้ใหมไ่ ด้
ข. ช่วยลดปรมิ าณกา๊ ซคาร์บอนไดออกไซด์ท่ีเกดิ จากการผลติ ไฟฟ้า
ค. เมอ่ื เราใช้นำ้ ในการผลิตพลงั งานแล้ว สามารถใชไ้ ปใช้ประโยชน์ได้อีกมากมาย
ง. การผลิตพลงั งานนำ้ ต้องใช้ต้นทนุ ในการผลติ สูง

9. ข้อใดกล่าวถูกต้องเกี่ยวกับขอ้ จำกัดของการใช้พลงั งานน้ำ
ก. กำลงั ที่ไดจ้ ากพลงั งานน้ำขน้ึ นำ้ ลงจะไม่ค่อยสมำ่ เสมอ
ข. การพลังงานนำ้ เปน็ วิธกี ารผลติ กระแสไฟฟ้าทีม่ ีต้นทนุ สูง
ค. การผลติ ไฟฟา้ จะดำเนินการไดใ้ นชว่ งทปี่ ลอ่ ยน้ำออกจากเข่ือนไดเ้ ทา่ นนั้
ง. การนำเอาพลังงานน้ำมาใชป้ ระโยชนท์ ำไดโ้ ดยการเปลี่ยนพลงั งานจลน์ใหเ้ ปน็ กระแสไฟฟา้

10. ข้อใดกล่าว ไม่ถูกต้อง เกี่ยวกับพลงั งานน้ำขึ้นนำ้ ลง
ก. มีพื้นฐานมาจากพลังงานศกั ย์และพลงั งานจลน์
ข. กำลังที่ไดจ้ ากพลงั งานนำ้ ขึ้นนำ้ ลงจะไม่คอ่ ยสม่ำเสมอ
ค. ปล่อยนำ้ ลงมาตามทอ่ ไปยังอาคารโรงไฟฟา้ ท่ีอยู่ตำ่ กวา่
ง. หลักการน้ำข้ึนนำ้ ลงมหี ลกั การเชน่ เดยี วกบั การผลิตไฟฟ้าจากพลงั งานน้ำตก

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น

1. ก 2. ก 3. ข 4. ข 5. ค 6. ข 7. ง 8. ง 9. ค 10. ค

คมู่ ือการจดั กิจกรรมการเรียนรูว้ ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ฐานการเรียนรู้ “พลังงานใสสะอาด” หน้า | 548

ใบความรู้สำหรบั ผรู้ ับบริการ
เรอื่ ง การผลติ ไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ

การเรยี นรู้ เร่อื ง “การผลติ ไฟฟา้ จากพลงั งานน้ำ” เปน็ การเรยี นรู้เกีย่ วกับ พลงั งานน้ำท่ีเกิดจาก
การไหลของน้ำ ซึ่งมีอานุภาพมาก หากไม่สามารถควบคุมได้ พลังงานน้ำนั้นก็สามารถทำให้เกิด
ความเสียหายแก่ชีวิต และทรัพย์สินได้อย่างกว้างขวาง ดังตัวอย่าง เช่น การเกิดอุทกภัยในบริเวณ
ที่ลาดเชิงเขา หรือบริเวณที่มีความลาดชันสูง และการเกิดสึนามิ ในทางตรงกันข้าม หากสามารถ
ควบคุมพลังงานน้ำได้ตามแนวทางที่เหมาะสม พลังงานน้ำนั้น ก็สามารถนำมาใช้เป็นประโยชน์ได้
โดยมีรายละเอยี ด ดงั นี้

1. ความหมาย ประโยชน์ และประเภทของพลังงานน้ำ
1.1 ความหมายของการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ
1.2 ประโยชน์ของการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานนำ้
1.3 ประเภทของการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ
1.3.1 พลังงานน้ำตก
1.3.2 พลงั งานน้ำขึ้นน้ำลง
1.3.3 พลังงานคล่ืน

2. องค์ประกอบของการผลติ ไฟฟา้ จากพลงั งานน้ำ
2.1 เขอ่ื นหรือฝาย
2.2 อาคารโรงไฟฟา้

3. กระบวนการของการผลิตไฟฟา้ จากพลงั งานน้ำ

1. ความหมาย ประโยชน์ และประเภทของพลังงานนำ้

1.1 ความหมายของการผลติ ไฟฟ้าจากพลังงานนำ้
พลังงานน้ำ หมายถึง เป็นพลังงานรูปแบบหนึ่ง ที่เกิดจากแสงอาทิตย์ให้ความร้อนจนทำ

ให้น้ำเกิดเป็นไอน้ำที่ลอยตัวสูงขึ้น เมื่อไอน้ำเย็นตัวลงจะทำให้ตกลงมา เนื่องจากแรงดึงดูดของโลก
โดยผู้คิดค้นได้สร้างสิ่งที่อาศัยแรงขับเคลื่อนโดยใช้น้ำ ปัจจุบันพลังน้ำได้พัฒนาใช้ในการผลิตไฟฟ้า
นอกจากนี้พลังงานน้ำได้ถูกนำมาใช้ในกรมชลประทาน ใช้ในการสี ทอผ้า และโรงเลื่อย ซึ่งมนุษย์
ได้นำมาใช้ประโยชน์มานานแล้ว โดยคิดค้นกังหันน้ำ (Water Wheel) เพื่อนำมาใช้งานต่าง ๆ
หลายประเภท เช่น การโม่แป้งจากเมล็ดพนั ธุ์ตา่ ง ๆ

การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำเป็นวิธีการผลิตกระแสไฟฟ้าที่มีต้นทุนถูกและสะอาด
ซง่ึ ขนั้ ตอนของการทำงานของโรงไฟฟ้าพลงั น้ำ มดี งั น้ี

(1) เก็บน้ำไว้ในอ่างน้ำ โดยการก่อสร้างเขื่อนเพื่อให้ระดับที่เก็บอยู่สูงกว่าโรงไฟฟ้า
ระดบั นำ้ ทีแ่ ตกต่างกนั มาก ๆ จะทำใหน้ ้ำที่ถกู ปล่อยลงมามีแรงดันทสี่ ูง

(2) ปล่อยน้ำลงมาตามท่อ ไปยังอาคารโรงไฟฟ้าที่อยู่ต่ำกว่า โดยควบคุมปริมาณน้ำ
ให้ไดต้ ามต้องการ

คมู่ ือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ฐานการเรยี นรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หน้า | 5499

(3) น้ำจะถูกส่งเข้าเครื่องกังหัน ผลักดันใบพัดของกังหันน้ำ ทำให้กังหันหมุน
ดว้ ยความเร็วสูง

(4) เพลาของเครื่องกังหันที่ต่อเข้ากับเพลาของเครื่องกำเนิดไฟฟ้า จะหมุนทำให้เครื่อง
กำเนิดไฟฟ้าหมุนตามไปด้วย เกิดการเหนี่ยวนำในเครื่องกำเนิดไฟฟ้า ได้พลังงานไฟฟ้าออกมาใช้
และประเทศจีนได้ช่ือวา่ มีโรงผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลงั งานน้ำที่มขี นาดใหญท่ ่สี ุดในโลก

1.2 ประโยชน์ของการผลิตไฟฟ้าพลงั งานน้ำ
(1) เป็นพลังงานทดแทนที่สามารถหมุนเวียนนำกลับมาใช้ใหม่ได้เรื่อย ๆ น้ันก็คือ

เมอ่ื เราใช้น้ำไปแล้วเรากจ็ ะปลอ่ ยกลบั ไปสแู่ หลง่ น้ำหรอื ทะเล
(2) สามารถผลิตกระแสไฟฟ้าได้รวดเร็ว โดยใช้คู่กับเครื่องกลพลังน้ำ และยังสามารถ

ควบคุมปริมานการผลิตพลังงานได้ตามที่เราต้องการ ที่สำคัญเครื่องกลพลังน้ำจะมีความสึกหรอ
นอ้ ยกวา่ ประเภทอ่นื ๆ จงึ ทำใหม้ ีอายุการใช้งานนานขึ้นตามไปด้วย

(3) เมอื่ เราใชน้ ้ำในการผลิตพลังงานแล้ว สามารถไปใช้ประโยชนไ์ ด้อกี มากมาย
(4) ช่วยลดปรมิ าณก๊าซคารบ์ อนไดออกไซดท์ ี่เกิดจากการผลิตไฟฟ้าด้วยพลังความร้อน
จากเชื้อเพลิงฟอสซิล
ข้อจำกดั ของการใชพ้ ลังงานนำ้
(1) ไมส่ ามารถเดินเคร่ืองได้ตลอดเวลา เพราะขน้ึ กับปริมาณน้ำในเข่ือน และนอกเข่ือน
การผลิตไฟฟ้าจะดำเนนิ การไดใ้ นช่วงที่สามารถปลอ่ ยน้ำออกจากเขื่อนไดเ้ ทา่ น้ัน
(2) การก่อสร้างเขื่อนขนาดใหญ่ในประเทศไทยมีข้อจำกัด เนื่องจากอ่างเก็บน้ำของเขื่อน
ขนาดใหญ่จะทำใหเ้ กิดน้ำท่วมเปน็ บรเิ วณกว้าง ส่งผลกระทบตอ่ บ้านเรอื นประชาชน พ้ืนที่เกษตรกรรม
โบราณสถาน หรือถ้าเป็นบริเวณป่า ก็จะกระทบต่อสัตว์ป่า และทรัพยากรป่าไม้ จึงไม่สามารถ
ขยายการผลิตไฟฟา้ พลังน้ำได้
1.3 ประเภทของการผลิตไฟฟา้ จากพลังงานนำ้
1.3.1 พลงั งานน้ำตก หมายถงึ การผลิตไฟฟา้ จากพลังงานน้ำน้ีทำได้โดยอาศัยพลังงาน
ของน้ำตกออกจากน้ำตามธรรมชาติ หรอื นำ้ ตกทีเ่ กดิ จากการดัดแปลงสภาพธรรมชาติ เชน่ น้ำตกที่เกิด
จากการสร้างเขื่อนกั้นน้ำ น้ำตกจากทะเลสาบบนเทือกเขาสู่หุบเขา กระแสน้ำในแม่น้ำไหลตกหน้าผา
การสร้างเขื่อนกั้นน้ำและให้น้ำตกไหลผ่านกังหันน้ำซึ่งติดอยู่บนเครื่องกำเนิดไฟฟ้ากำลังงานน้ำที่ได้
จะขึ้นอยู่กับความสูงของน้ำ และอัตราการไหลของน้ำที่ปล่อยลงมา ดังนั้นการผลิตพลังงาน
จากพลังงานนี้จำเป็นต้องมีบริเวณที่เหมาะสมและการสร้างเขื่อนนั้นจะต้องลงทุนอย่างมาก
แต่อย่างไรก็ตาม จากการสำรวจคาดว่าทั่วโลกสามารถผลิตกำลังไฟฟ้าจากกำลังน้ำมากกว่าพลังงาน
ทดแทนประเภทอน่ื

คูม่ อื การจดั กจิ กรรมการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่ิงแวดล้อม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หนา้ | 6500

1.3.2 พลังงานน้ำขึ้นน้ำลง หมายถึง มีพื้นฐานมาจากพลังงานศักย์และพลังงานจลน์
ของระบบที่ประกอบด้วยดวงอาทิตย์ โลก และดวงจันทร์ จึงจัดเป็นแหล่งพลังงานประเภทใช้แล้ว
ไม่หมดไป สำหรับในการเปลี่ยนพลังงานน้ำขึ้นน้ำลงให้เป็นพลังงานไฟฟ้า คือเลือกแม่น้ำหรืออ่าวที่มี
พื้นที่เก็บน้ำได้มากและพิสัยของน้ำขึ้นน้ำลงมีค่าสูงแล้วสร้างเขื่อนที่ปากแม่น้ำ หรือปากอ่าว
เพื่อให้เกิดเป็นอ่างเก็บน้ำขึ้นมา เมื่อน้ำขึ้นจะไหลเข้าสู่อ่างเก็บน้ำ และเมื่อน้ำลงน้ำจะไหลออกจาก
อา่ งเก็บนำ้ การไหลเข้าออกจากอ่างของนำ้ ต้องควบคุมใหไ้ หลผ่านกงั หันนำ้ ที่ต่อเช่อื มกับเครื่องกำเนิดไฟฟ้า
เมือ่ กงั หนั น้ำหมุนก็จะได้ไฟฟ้าออกมาใช้งาน แตก่ ำลังท่ีได้จากพลังงานน้ำขน้ึ น้ำลงจะไม่ค่อยสม่ำเสมอ
เปลี่ยนแปลงไปมากในชว่ งขึ้นลงของนำ้ โดยการจัดระบบการไหลของนำ้ ระหวา่ งบริเวณบ่อสงู และบอ่ ตำ่
และกกั บริเวณภายนอกในช่วงท่ีมีการขึน้ ลงของน้ำอย่างเหมาะสม จะทำใหก้ ำลงั งานพลังงานน้ำข้ึนน้ำลง
สม่ำเสมอดขี ึน้

1.3.2 พลังงานคลื่น หมายถึง เป็นการเก็บเกี่ยวเอาพลังงานที่ลม ถ่ายทอดให้กับผิวน้ำ
ในมหาสมุทรเกิดเป็นคลื่นวิ่งเข้าสู่ชายฝั่งและเกาะแก่งต่าง ๆ เครื่องผลิตไฟฟ้าพลังงานคล่ืน
จะถูกออกแบบให้ลอยตัวอยู่บนผิวน้ำบริเวณหน้าอ่าวด้านหน้าที่หันเข้าหาคลื่น การใช้คลื่นเพื่อผลิต
ไฟฟา้ นัน้ ถา้ จะให้ไดผ้ ลจะต้องอยู่ในโซนท่ีมียอดคล่ืนเฉล่ยี อยทู่ ่ี 8 เมตร ซง่ึ บริเวณน้นั ต้องมแี รงลมดว้ ย

รปู ภาพ พลงั งานนำ้ ตก รูปภาพ พลังงานคลืน่

แหล่งท่ีมา https://nottpower.wordpress.com แหลง่ ทีม่ า http://www.environnet.in.th

2. องคป์ ระกอบของการผลติ ไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ

การผลติ ไฟฟ้าพลงั น้ำโดยท่วั ไป มอี งค์ประกอบสำคญั ดังน้ี
2.1 เขื่อนหรือฝาย ทำหน้าที่เก็บกักน้ำหรือยกระดับน้ำในลำน้ำให้สูงขึ้น ประกอบด้วย อาคาร

ระบายน้ำล้น อาคารบงั คบั นำ้ ประตูระบายทราย ตะแกรงกนั ขยะ ทางน้ำเข้า
- อาคารระบายน้ำลน้ ทำหนา้ ท่ีระบายน้ำส่วนทเ่ี กนิ จากการกกั เก็บไว้ใช้งานเพื่อมิให้เกิด

ความเสียหายตอ่ โครงสรา้ งของตวั เข่ือน
- อาคารบังคบั นำ้ ทำหนา้ ที่ ปิด-เปดิ น้ำ และควบคุมปรมิ าณน้ำในการใชง้ าน
- ประตูระบายทราย ทำหนา้ ที่ช่วยในการระบายทรายท่ีตกทบั ถมบริเวณทีห่ น้าฝาย

คู่มอื การจดั กจิ กรรมการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่งิ แวดลอ้ ม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หนา้ | 6511

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระราชทานพระปรมาภิไธย
ให้เป็นชื่อเขื่อนว่า “เขื่อนภูมิพล” และในวันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2507 ทรงประกอบพิธีเปิดเขื่อน
ทรงกดปุ่มขนานเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเครื่องที่ 1 เข้าระบบ และนับตั้งแต่วันนั้น การใช้พลังงานน้ำ
เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้าขึ้นแห่งแรก โรงไฟฟ้าพลังน้ำเขื่อนภูมิพลก็ได้ทำหน้าที่ผลิตไฟฟ้าเพื่อความสุข
ของคนไทยมาโดยตลอด

2.2 อาคารโรงไฟฟา้ ประกอบด้วยเครื่องกังหนั นำ้ เครอ่ื งกำเนิดไฟฟ้า เครอื่ งควบคุมความเร็ว
รอบตู้แผงและอุปกรณ์ควบคุม นอกจากนี้ยังมีส่วนประกอบที่สำคัญ คือเครื่องกังหันน้ำและเครื่อง
กำเนดิ ไฟฟา้ ทางออกท้ายนำ้ และสายสง่ ไฟฟ้า

3. กระบวนการของการผลติ ไฟฟ้าพลังงานนำ้

กระบวนการของการผลิตไฟฟ้าพลังงานน้ำ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงสภาพของน้ำ
จากสถานะพลังงานศักย์เปน็ พลังงานไฟฟ้าโดยอาศัยความแตกต่างของระดับนำ้ เหนือเข่ือนและท้ายเข่ือน
มาใช้หมุนกังหันน้ำ และเครื่องกำเนิดไฟฟ้า เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า ซึ่งในระหว่างกระบวนการ
เปลี่ยนสภาพพลังงานขั้นต่าง ๆ จะมีความสูญเสียของพลังงานเกิดขึ้น เช่น ความสูงของหัวน้ ำ,
ความเร็วของน้ำ, ความฝืด, การรั่วไหลของน้ำ,การสั่นสะเทือนเกิดขึ้นจากการแปรสภาพจากพลังงานน้ำ
มาเปน็ พลังไฟฟา้

รปู ภาพ กระบวนการของการผลติ ไฟฟา้ พลังงานนำ้
แหล่งที่มา http://www.union-agriculture.com/

c

คู่มือการจัดกิจกรรมการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ฐานการเรยี นรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หนา้ | 6522

ใบความรูส้ ำหรบั จดั กิจกรรม
เร่ือง การผลติ ไฟฟ้าจากพลังงานนำ้

การเรยี นรู้ เรอ่ื ง “การผลติ ไฟฟา้ จากพลังงานน้ำ” เปน็ การเรียนรูเ้ ก่ยี วกบั พลังงานน้ำที่เกิดจาก
การไหลของน้ำ ซึ่งมีอานุภาพมาก หากไม่สามารถควบคุมได้ พลังงานน้ำนั้นก็สามารถทำให้เกิด
ความเสียหายแก่ชีวิต และทรัพย์สินได้อย่างกว้างขวาง ดังตัวอย่าง เช่น การเกิดอุทกภัยในบริเวณ
ที่ลาดเชิงเขา หรือบริเวณที่มีความลาดชันสูง และการเกิดสึนามิ ในทางตรงกันข้าม หากสามารถ
ควบคุมพลังงานน้ำได้ตามแนวทางที่เหมาะสม พลังงานน้ำนั้น ก็สามารถนำมาใช้เป็นประโยชน์ได้
โดยมรี ายละเอยี ด ดังน้ี

1. ความหมาย ประโยชน์ และประเภทของพลังงานน้ำ
1.1 ความหมายของการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานนำ้
1.2 ประโยชน์ของการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ
1.3 ประเภทของการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ
1.3.1 พลงั งานน้ำตก
1.3.2 พลังงานน้ำขึ้นน้ำลง
1.3.3 พลงั งานคลื่น

2. องคป์ ระกอบของการผลิตไฟฟา้ จากพลงั งานน้ำ
2.1 เขjื อนหรอื ฝาย
2.2 อาคารโรงไฟฟ้า

3. กระบวนการของการผลติ ไฟฟา้ จากพลงั งานน้ำ

1. ความหมาย ประโยชน์ และประเภทของพลงั งานน้ำ

1.1 ความหมายของการผลติ ไฟฟ้าจากพลังงานนำ้
พลังงานน้ำ หมายถึง เป็นพลังงานรูปแบบหนึ่ง ที่เกิดจากแสงอาทิตย์ให้ความร้อนจนทำ

ให้น้ำเกิดเป็นไอน้ำที่ลอยตัวสูงขึ้น เมื่อไอน้ำเย็นตัวลงจะทำให้ตกลงมา เนื่องจากแรงดึงดูดของโลก
โดยผู้คิดค้นได้สร้างสิ่งที่อาศัยแรงขับเคลื่อนโดยใช้น้ำ ปัจจุบันพลังน้ำได้พัฒนาใช้ในการผลิตไฟฟ้า
นอกจากนี้พลังงานน้ำได้ถูกนำมาใช้ในกรมชลประทาน ใช้ในการสี ทอผ้า และโรงเลื่อย ซึ่งมนุษย์
ได้นำมาใช้ประโยชน์มานานแล้ว โดยคิดค้นกังหันน้ำ (Water Wheel) เพื่อนำมาใช้งานต่าง ๆ
หลายประเภท เชน่ การโม่แป้งจากเมล็ดพันธ์ุตา่ ง ๆ

การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำเป็นวิธีการผลิตกระแสไฟฟ้าที่มีต้นทุนถูกและสะอาด
ซง่ึ ขั้นตอนของการทำงานของโรงไฟฟ้าพลังน้ำ มีดังน้ี

(1) เก็บน้ำไว้ในอ่างน้ำ โดยการก่อสร้างเขื่อนเพื่อให้ระดับที่เก็บอยู่สูงกว่าโรงไฟฟ้า
ระดับนำ้ ท่ีแตกต่างกันมาก ๆ จะทำใหน้ ้ำทถี่ กู ปลอ่ ยลงมามีแรงดันท่สี งู

(2) ปล่อยน้ำลงมาตามท่อ ไปยังอาคารโรงไฟฟ้าที่อยู่ต่ำกว่า โดยควบคุมปริมาณน้ำ
ใหไ้ ด้ตามตอ้ งการ

คมู่ ือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หนา้ | 6533

(3) น้ำจะถูกส่งเข้าเครื่องกังหัน ผลักดันใบพัดของกังหันน้ำ ทำให้กังหันหมุน
ดว้ ยความเร็วสูง

(4) เพลาของเครื่องกังหันที่ต่อเข้ากับเพลาของเครือ่ งกำเนิดไฟฟ้า จะหมุนทำให้เครื่อง
กำเนิดไฟฟ้าหมุนตามไปด้วย เกิดการเหนี่ยวนำในเครื่องกำเนิดไฟฟ้า ได้พลังงานไฟฟ้าออกมาใช้
และประเทศจีนได้ช่ือวา่ มีโรงผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลงั งานนำ้ ที่มขี นาดใหญท่ ส่ี ุดในโลก

1.2 ประโยชน์ของการผลิตไฟฟ้าพลงั งานน้ำ
(1) เป็นพลังงานทดแทนที่สามารถหมุนเวียนนำกลับมาใช้ใหม่ได้เรื่อย ๆ นั้นก็คือ

เมอ่ื เราใช้น้ำไปแล้วเรากจ็ ะปลอ่ ยกลบั ไปสแู่ หลง่ น้ำหรอื ทะเล
(2) สามารถผลิตกระแสไฟฟ้าได้รวดเร็ว โดยใช้คู่กับเครื่องกลพลังน้ำ และยังสามารถ

ควบคุมปริมานการผลิตพลังงานได้ตามที่เราต้องการ ที่สำคัญเครื่องกลพลังน้ำจะมีความสึกหรอ
นอ้ ยกวา่ ประเภทอ่นื ๆ จงึ ทำใหม้ ีอายุการใชง้ านนานขึ้นตามไปด้วย

(3) เมอื่ เราใชน้ ำ้ ในการผลิตพลังงานแลว้ สามารถไปใช้ประโยชน์ได้อกี มากมาย
(4) ช่วยลดปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ทีเ่ กิดจากการผลติ ไฟฟ้าด้วยพลังความร้อน
จากเชื้อเพลิงฟอสซิล
ข้อจำกดั ของการใชพ้ ลังงานน้ำ
(1) ไมส่ ามารถเดินเคร่ืองได้ตลอดเวลา เพราะขึ้นกบั ปริมาณน้ำในเขื่อน และนอกเขื่อน
การผลิตไฟฟ้าจะดำเนนิ การไดใ้ นช่วงที่สามารถปลอ่ ยน้ำออกจากเขื่อนได้เท่านน้ั
(2) การก่อสร้างเขื่อนขนาดใหญ่ในประเทศไทยมีข้อจำกัด เนื่องจากอ่างเก็บน้ำของเขื่อน
ขนาดใหญ่จะทำใหเ้ กิดน้ำท่วมเป็นบรเิ วณกว้าง ส่งผลกระทบตอ่ บา้ นเรือนประชาชน พืน้ ท่เี กษตรกรรม
โบราณสถาน หรือถ้าเป็นบริเวณป่า ก็จะกระทบต่อสัตว์ป่า และทรัพยากรป่าไม้ จึงไม่สามารถ
ขยายการผลิตไฟฟา้ พลังน้ำได้
1.3 ประเภทของการผลิตไฟฟา้ จากพลังงานนำ้
1.3.1 พลงั งานน้ำตก หมายถงึ การผลิตไฟฟา้ จากพลังงานน้ำนี้ทำได้โดยอาศัยพลังงาน
ของน้ำตกออกจากน้ำตามธรรมชาติ หรอื น้ำตกทีเ่ กดิ จากการดัดแปลงสภาพธรรมชาติ เชน่ น้ำตกที่เกิด
จากการสร้างเขื่อนกั้นน้ำ น้ำตกจากทะเลสาบบนเทือกเขาสู่หุบเขา กระแสน้ำในแม่น้ำไหลตกหน้าผา
การสร้างเขื่อนกั้นน้ำและให้น้ำตกไหลผ่านกังหันน้ำซึ่งติดอยู่บนเครื่องกำเนิดไฟฟ้ากำลังงานน้ำที่ได้
จะขึ้นอยู่กับความสูงของน้ำ และอัตราการไหลของน้ำที่ปล่อยลงมา ดังนั้นการผลิตพลังงาน
จากพลังงานนี้จำเป็นต้องมีบริเวณที่เหมาะสมและการสร้างเขื่อนนั้นจะต้องลงทุนอย่ างมาก
แต่อย่างไรก็ตาม จากการสำรวจคาดว่าทั่วโลกสามารถผลิตกำลังไฟฟ้าจากกำลังน้ำมากกว่าพลังงาน
ทดแทนประเภทอน่ื

คูม่ อื การจดั กจิ กรรมการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หนา้ | 6544

1.3.2 พลังงานน้ำขึ้นน้ำลง หมายถึง มีพื้นฐานมาจากพลังงานศักย์และพลังงานจลน์
ของระบบที่ประกอบด้วยดวงอาทิตย์ โลก และดวงจันทร์ จึงจัดเป็นแหล่งพลังงานประเภทใช้แล้ว
ไม่หมดไป สำหรับในการเปลี่ยนพลังงานน้ำขึ้นน้ำลงให้เป็นพลังงานไฟฟ้า คือเลือกแม่น้ำหรืออ่าวที่มี
พื้นที่เก็บน้ำได้มากและพิสัยของน้ำขึ้นน้ำลงมีค่าสูงแล้วสร้างเขื่อนที่ปากแม่น้ำ หรือปากอ่าว
เพื่อให้เกิดเป็นอ่างเก็บน้ำขึ้นมา เมื่อน้ำขึ้นจะไหลเข้าสู่อ่างเก็บน้ำ และเมื่อน้ำลงน้ำจะไหลออกจาก
อา่ งเก็บนำ้ การไหลเข้าออกจากอ่างของนำ้ ต้องควบคุมใหไ้ หลผ่านกงั หันนำ้ ที่ต่อเช่อื มกับเครื่องกำเนิดไฟฟ้า
เมือ่ กงั หนั น้ำหมุนก็จะได้ไฟฟ้าออกมาใช้งาน แตก่ ำลังท่ีไดจ้ ากพลังงานน้ำขน้ึ น้ำลงจะไม่ค่อยสม่ำเสมอ
เปลี่ยนแปลงไปมากในชว่ งขึ้นลงของน้ำ โดยการจัดระบบการไหลของนำ้ ระหวา่ งบริเวณบ่อสงู และบอ่ ตำ่
และกกั บริเวณภายนอกในช่วงท่ีมีการขน้ึ ลงของน้ำอย่างเหมาะสม จะทำใหก้ ำลงั งานพลังงานน้ำข้ึนน้ำลง
สม่ำเสมอดขี ึน้

1.3.2 พลังงานคลื่น หมายถึง เป็นการเก็บเกี่ยวเอาพลังงานที่ลม ถ่ายทอดให้กับผิวน้ำ
ในมหาสมุทรเกิดเป็นคลื่นวิ่งเข้าสู่ชายฝั่งและเกาะแก่งต่าง ๆ เครื่องผลิตไฟฟ้าพลังงานคล่ืน
จะถูกออกแบบให้ลอยตัวอยู่บนผิวน้ำบริเวณหน้าอ่าวด้านหน้าที่หันเข้าหาคลื่น การใช้คลื่นเพื่อผลิต
ไฟฟา้ นัน้ ถา้ จะให้ไดผ้ ลจะต้องอยู่ในโซนท่ีมียอดคลนื่ เฉล่ยี อยทู่ ่ี 8 เมตร ซง่ึ บริเวณน้นั ต้องมแี รงลมดว้ ย

รปู ภาพ พลงั งานนำ้ ตก รูปภาพ พลังงานคลืน่

แหล่งท่ีมา https://nottpower.wordpress.com แหลง่ ทีม่ า http://www.environnet.in.th

2. องคป์ ระกอบของการผลติ ไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ

การผลติ ไฟฟ้าพลงั น้ำโดยท่วั ไป มีองคป์ ระกอบสำคญั ดังน้ี
2.1 เขื่อนหรือฝาย ทำหน้าที่เก็บกักน้ำหรือยกระดับน้ำในลำน้ำให้สูงขึ้น ประกอบด้วย อาคาร

ระบายน้ำล้น อาคารบงั คบั นำ้ ประตูระบายทราย ตะแกรงกนั ขยะ ทางน้ำเข้า
- อาคารระบายน้ำลน้ ทำหนา้ ท่ีระบายน้ำส่วนทเ่ี กนิ จากการกกั เก็บไว้ใช้งานเพื่อมิให้เกิด

ความเสียหายตอ่ โครงสรา้ งของตวั เข่อื น
- อาคารบังคบั นำ้ ทำหน้าที่ ปิด-เปดิ น้ำ และควบคุมปรมิ าณน้ำในการใชง้ าน
- ประตูระบายทราย ทำหนา้ ที่ช่วยในการระบายทรายท่ีตกทบั ถมบรเิ วณท่หี น้าฝาย

คู่มอื การจดั กจิ กรรมการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่งิ แวดลอ้ ม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หน้า | 655

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระราชทานพระปรมาภิไธย
ให้เป็นชื่อเขื่อนว่า “เขื่อนภูมิพล” และในวันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2507 ทรงประกอบพิธีเปิดเขื่อน
ทรงกดปุ่มขนานเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเครื่องที่ 1 เข้าระบบ และนับตั้งแต่วันนั้น การใช้พลังงานน้ำ
เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้าขึ้นแห่งแรก โรงไฟฟ้าพลังน้ำเขื่อนภูมิพลก็ได้ทำหน้าที่ผลิตไฟฟ้าเพื่อความสุข
ของคนไทยมาโดยตลอด

2.2 อาคารโรงไฟฟา้ ประกอบด้วยเครื่องกังหนั นำ้ เครอ่ื งกำเนิดไฟฟ้า เครอื่ งควบคุมความเร็ว
รอบตู้แผงและอุปกรณ์ควบคุม นอกจากนี้ยังมีส่วนประกอบที่สำคัญ คือเครื่องกังหันน้ำและเครื่อง
กำเนดิ ไฟฟา้ ทางออกท้ายนำ้ และสายสง่ ไฟฟ้า

3. กระบวนการของการผลติ ไฟฟ้าพลังงานนำ้

กระบวนการของการผลิตไฟฟ้าพลังงานน้ำ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงสภาพของน้ำ
จากสถานะพลังงานศักย์เปน็ พลังงานไฟฟ้าโดยอาศัยความแตกต่างของระดับนำ้ เหนือเขื่อนและท้ายเข่ือน
มาใช้หมุนกังหันน้ำ และเครื่องกำเนิดไฟฟ้า เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า ซึ่งในระหว่างกระบวนการ
เปลี่ยนสภาพพลังงานขั้นต่าง ๆ จะมีความสูญเสียของพลังงานเกิดขึ้น เช่น ความสูงของหัวน้ ำ,
ความเร็วของน้ำ, ความฝืด, การรั่วไหลของน้ำ,การสั่นสะเทือนเกิดขึ้นจากการแปรสภาพจากพลังงานน้ำ
มาเปน็ พลังไฟฟา้

รปู ภาพ กระบวนการของการผลติ ไฟฟา้ พลังงานนำ้
แหล่งที่มา http://www.union-agriculture.com/

c

คู่มือการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่งิ แวดลอ้ ม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หนา้ | 6566

ใบกจิ กรรมสำหรับผจู้ ัดกจิ กรรม
เรื่อง การผลิตกระแสไฟฟ้าพลังงานน้ำ

คำชแ้ี จง ให้ผู้จดั กิจกรรมดำเนนิ การ ดงั น้ี

1. อธิบายและสาธติ การทดลอง เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้าพลังงานน้ำ” ตามใบกิจกรรม
สำหรับผู้จัดกิจกรรม เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้าพลังงานน้ำ” พร้อมทั้งให้ผู้รับบริการร่วมปฏิบัติ
ในการสาธิตของผู้จัดกิจกรรมด้วย ทั้งนี้เปิดโอกาสให้ผู้รับบริการได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้
โดยให้ผู้รับบริการตั้งประเด็นข้อสงสัย หรือสิ่งที่ต้องการเรียนรู้ในกระบวนการของการสาธิต
และเชอ่ื มโยงสูก่ ารนำไปใชใ้ นชวี ติ จรงิ ของผู้รบั บริการตอ่ ไป

2. แบ่งผู้รับบรกิ ารออกเป็นกลุ่ม ๆ ละ 5 - 6 คน ให้ผู้รับบริการแต่ละกลุ่มลงมือปฏิบัติจรงิ
โดยผู้รับบริการแต่ละกลุ่มวางแผนและดำเนินการเกี่ยวกับการทดลอง เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้า
พลังงานน้ำ” ตามใบกิจกรรมของผู้รับบริการ เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้าพลังงานน้ำ”

ทั้งนี้ ผู้จัดกิจกรรมเตรียมวัสดุ อุปกรณ์ให้กับผู้รับบริการในการทดลอง เรื่อง “การผลิต
กระแสไฟฟ้าพลงั งานน้ำ”ตามใบกิจกรรมสำหรับผจู้ ดั กจิ กรรม เรอ่ื ง “การผลิตกระแสไฟฟ้าพลังงานน้ำ”

3. ให้ผู้รับบริการแต่ละกลุ่มตามข้อ 2 ปฏิบัติกิจกรรมตามใบกิจกรรม เรื่อง “การผลิต
กระแสไฟฟ้าพลงั งานน้ำ”

ทั้งนี้ ผู้จัดกิจกรรมจะต้องกำกับการปฏิบัติกิจกรรมของผู้รับบริการจนกิจกรรม
แลว้ เสร็จ ตามใบกจิ กรรมสำหรับผูจ้ ัดกจิ กรรม เรอ่ื ง “การผลติ กระแสไฟฟา้ พลงั งานนำ้ ”

4. ให้ผู้รับบริการแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการทดลอง เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้าพลังงานน้ำ”
ตามใบกิจกรรมของผ้รู ับบรกิ าร เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้าพลงั งานน้ำ”

5. ผจู้ ัดกจิ กรรมและผรู้ บั บรกิ ารอภปิ รายและสรุปผลการเรียนรรู้ ่วมกนั

คูม่ ือการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสงิ่ แวดล้อม ฐานการเรียนรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หน้า | 657

การอธิบายและสาธิตการทดลอง
เรอื่ ง การผลติ กระแสไฟฟา้ พลังงานน้ำ

คำชแ้ี จง ให้ผ้รู บั บรกิ ารปฏบิ ตั ิกิจกรรมตามท่ีกำหนดให้

1. อปุ กรณ์ในการทำการทดลอง

(1) มอเตอร์ขนาด 1.5 V จำนวน 1 เคร่ือง

(2) โวลต์มิเตอร์ จำนวน 1 เครื่อง

(3) ชุดการผลติ กระแสไฟฟ้าจากพลังงานนำ้ จำนวน 1 เครอ่ื ง

2. วิธดี ำเนนิ การทดลอง
(1) นำมอเตอร์ต่อเขา้ กบั ชุดผลติ กระแสไฟฟ้าจากพลังงานนำ้ รูปภาพ ชุดการผลิตกระแสไฟฟา้ จากพลงั งานนำ้
(2) ต่อสายไฟจากด้านหลงั มอเตอรเ์ ขา้ กับโวลต์มิเตอร์
(3) ประกอบทอ่ และกรวยกรองเขา้ กับชดุ ผลติ กระแสไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ
(4) เทน้ำปริมาตร 1.25 ลติ ร ใสเ่ ขา้ ไปในกรวยกรอง แล้วสงั เกตการเปล่ียนแปลง
(5) ทำการทดลองซำ้ กบั ข้อ 4 อีกครัง้ โดยเพ่ิมปริมาตรนำ้ เปน็ 1.5 ลติ ร และ 2 ลติ ร

ผลการทดลอง
ตารางบนั ทกึ ผลการทดลอง

ครง้ั ท่1ี ปริมาตรนำ้ คา่ โวลตม์ ิเตอรท์ ่ีอา่ นได้ (V)
1 1.25 ลติ ร
2 1.5 ลิตร
3 2 ลิตร

สรปุ ผลการทดลอง
1. แอมมิเตอรอ์ ่านค่าได้มากที่สุดเมอื่ ใช้นำ้ ท่ปี ริมาตรเท่าใด
แนวคำตอบ 2 ลิตร
2. ค่ากระแสไฟฟา้ กบั ปรมิ าตรน้ำมคี วามสัมพนั ธเ์ ชงิ วิทยาศาสตร์อยา่ งไร
แนวคำตอบ กระแสไฟฟา้ จะมคี า่ มากขนึ้ เมือ่ ใช้น้ำทไ่ี หลผา่ นกังหนั ในปรมิ าตรที่มากขึน้

.

คมู่ ือการจดั กิจกรรมการเรยี นร้วู ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิง่ แวดลอ้ ม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หนา้ | 658

ใบกิจกรรมสำหรับผรู้ ับบริการ
เรอ่ื ง การผลติ กระแสไฟฟา้ พลงั งานน้ำ

คำชีแ้ จง ให้ผรู้ ับบรกิ ารดำเนินการ ดังนี้

1 ผู้รับบริการร่วมปฏิบัติในการสาธิตการทดลอง เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้าพลังงานน้ำ”
ของผู้จัดกิจกรรม

2 แบ่งผู้รับบริการออกเป็นกลุ่ม ๆ ละ 5 - 6 คน ให้ผู้รับบริการแต่ละกลุ่มลงมือปฏิบัติจริง
โดยผู้รับบริการแต่ละกลุ่มวางแผนและดำเนินการเกี่ยวกับการทดลอง เรื่อง “การผลิตกระแสไฟฟ้า
พลงั งานนำ้ ”

(3) ใหผ้ ู้รับบริการแต่ละกลมุ่ ตามข้อ 2 ปฏบิ ตั ิกจิ กรรมตามใบกจิ กรรม เร่อื ง “การผลิต
กระแสไฟฟา้ พลงั งานนำ้ ”

(4) ให้ผ้รู ับบริการแต่ละกลุม่ นำเสนอผลการทดลอง เร่ือง “การผลิตกระแสไฟฟา้ พลงั งานน้ำ”
(5) ผู้จดั กจิ กรรมและผ้รู บั บรกิ ารอภิปรายและสรปุ ผลการเรยี นรู้รว่ มกัน

คมู่ อื การจัดกิจกรรมการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิง่ แวดล้อม ฐานการเรียนรู้ “พลังงานใสสะอาด” หนา้ | 659

การนำเสนอผลการทดลอง
เรอ่ื ง การผลติ กระแสไฟฟา้ พลงั งานน้ำ

ชอ่ื กลุ่ม...............................................................

โรงเรยี น/สถานศกึ ษา/หนว่ ยงาน...........................................................จังหวดั .....................................

1. ชื่อ - นามสกุล…………………………………………………………………………………………………………………….
2. ชอ่ื - นามสกลุ …………………………………………………………………………………………………………………….
3. ช่ือ - นามสกลุ …………………………………………………………………………………………………………………….
4. ชอ่ื - นามสกุล…………………………………………………………………………………………………………………….
5. ชอ่ื - นามสกุล…………………………………………………………………………………………………………………….
6. ช่อื - นามสกุล…………………………………………………………………………………………………………………….

คำชแ้ี จง ใหผ้ ู้รบั บรกิ ารปฏบิ ัตกิ ิจกรรมตามทก่ี ำหนดให้

1. อุปกรณ์ในการทำการทดลอง

(1) มอเตอร์ขนาด 1.5 V จำนวน 1 เคร่อื ง
(2) โวลต์มิเตอร์ จำนวน 1 เครือ่ ง
(3) ชุดการผลติ ไฟฟ้าจากพลงั งานน้ำ จำนวน 1 เคร่อื ง

2. วธิ ีดำเนินการทดลอง
(1) นำมอเตอรต์ อ่ เขา้ กบั ชุดผลติ กระแสไฟฟ้าจากพลังงานนำ้ รปู ภาพ ชดุ การผลติ กระแสไฟฟา้ จากพลงั งานนำ้
(2) ต่อสายไฟจากด้านหลังมอเตอร์เขา้ กับโวลต์มิเตอร์
(3) ประกอบท่อ และกรวยกรองเขา้ กับชุดผลิตกระแสไฟฟา้ จากพลังงานน้ำ
(4) เทนำ้ ปริมาตร 1.25 ลติ ร ใสเ่ ขา้ ไปในกรวยกรอง แล้วสงั เกตการเปลี่ยนแปลง
(5) ทำการทดลองซ้ำกบั ข้อ 4 อกี คร้ัง โดยเพม่ิ ปรมิ าตรนำ้ เปน็ 1.5 ลิตร และ 2 ลิตร

ผลการทดลอง
ตารางบนั ทึกผลการทดลอง

ครง้ั ท1ี่ ปรมิ าตรน้ำ คา่ โวลต์มเิ ตอรท์ ่ีอา่ นได้ (V)
1 1.25 ลติ ร
2 1.5 ลติ ร
3 2 ลิตร

คู่มือการจดั กิจกรรมการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดลอ้ ม ฐานการเรยี นรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หนา้ | 7700

สรปุ ผลการทดลอง

1. แอมมเิ ตอรอ์ า่ นค่าได้มากท่ีสดุ เม่ือใช้น้ำทป่ี ริมาตรเทา่ ใด
.................................…………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. คา่ กระแสไฟฟ้ากบั ปริมาตรน้ำมีความสมั พนั ธ์เชงิ วทิ ยาศาสตร์อยา่ งไร
............................................................................................................................. ...................................
................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ...................................

.

คูม่ อื การจัดกจิ กรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่ิงแวดล้อม ฐานการเรียนรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หนา้ | 7611

แบบทดสอบหลังเรยี น
เรอ่ื ง การผลติ ไฟฟา้ จากพลงั งานนำ้

คำช้แี จง แบบทดสอบหลังเรียน เป็นแบบปรนัย มีจำนวนท้ังหมด 10 ข้อ

คำส่ัง จงทำเครื่องหมายกากบาท (x) หน้าข้อท่ีถูกตอ้ งทส่ี ุด เพยี งข้อเดยี ว
1. ประเทศใดท่ีไดช้ ่ือวา่ มโี รงผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลังงานนำ้ ที่มีขนาดใหญท่ ี่สดุ ในโลก

ก. ประเทศจนี
ข. ประเทศญี่ปุ่น
ค. ประเทศอังกฤษ
ง. ประเทศสหรฐั อเมรกิ า
2. น้ำที่เกบ็ สะสมอยู่ในเขื่อน เมื่อปล่อยน้ำให้ไปขับเคลื่อนกังหนั พลงั งานศักย์ที่สะสมอยจู่ ะถกู
เปลี่ยนเปน็ พลังงานชนิดใด
ก. พลังงานกล
ข. พลงั งานจลน์
ค. พลงั งานศกั ย์
ง. ไมม่ ีข้อใดถูก
3. ขอ้ ดีของการนำพลงั งานน้ำมาใช้ผลิตกระแสไฟฟ้าคือข้อใด
ก. ผลติ ไฟฟา้ ได้แมม้ แี สงแดดอ่อน
ข. ตน้ ทุนในการผลิตสูง
ค. ไมเ่ ป็นมลพิษทางสง่ิ แวดล้อม
ง. ช่วยลดปรมิ าณกา๊ ซออกซเิ จน
4. น้ำเป็นพลังงานอะไร
ก. พลังงานกล
ข. พลงั งานสะอาด
ค. พลังงานส้ินเปลือง
ง. พลังงานทใี่ ชแ้ ลว้ หมดไป
5. ขอ้ ใดคืออุปกรณ์ทเี่ กี่ยวข้องกับการผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลงั งานน้ำ
ก. กังหันน้ำ
ข. แบตเตอร่ี
ค. เคร่อื งกำเนดิ ไฟฟา้
ง. หม้อแปลงกระแสไฟฟ้า

คมู่ อื การจดั กิจกรรมการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสง่ิ แวดล้อม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หน้า | 762

6. ข้อใดคอื ประเภทของพลังงานนำ้
ก. พลงั งานสีเขยี ว
ข. พลงั งานทดแทน
ค. พลังงานหมนุ เวียน
ง. พลังงานนำ้ ขึน้ น้ำลง

7. ขอ้ ใดกลา่ วถูกต้องเก่ยี วกับขอ้ จำกัดของการใชพ้ ลังงานน้ำ
ก. กำลงั ทไ่ี ด้จากพลังงานน้ำข้ึนนำ้ ลงจะไม่ค่อยสมำ่ เสมอ
ข. พลังงานนำ้ เป็นวธิ กี ารผลิตกระแสไฟฟา้ ท่ีมตี ้นทนุ สูง
ค. การผลติ ไฟฟา้ จะดำเนินการได้ในช่วงที่ปลอ่ ยน้ำออกจากเขื่อนไดเ้ ท่าน้นั
ง. การนำเอาพลงั งานนำ้ มาใชป้ ระโยชนท์ ำไดโ้ ดยการเปล่ียนพลังงานจลน์ให้เปน็ กระแสไฟฟา้

8. ขอ้ ใดกล่าว ไมถ่ กู ตอ้ ง เกย่ี วกบั ประโยชน์ของการใชพ้ ลังงานนำ้
ก. การผลติ พลังงานนำ้ ต้องใชต้ ้นทนุ ในการผลิตสงู
ข. เป็นพลังงานทดแทนที่สามารถหมุนเวยี นนำกลับมาใชใ้ หม่ได้
ค. ชว่ ยลดปรมิ าณกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซดท์ ี่เกิดจากการผลติ ไฟฟา้
ง. เมอ่ื เราใชน้ ำ้ ในการผลิตพลังงานแล้ว สามารถใชไ้ ปใช้ประโยชน์ได้อีกมากมาย

9. การใชพ้ ลังงานน้ำเพื่อผลติ กระแสไฟฟา้ ขึน้ แห่งแรกคือขอ้ ใด
ก. เข่ือนสิริกติ ิ์
ข. เขอื่ นภูมิพล
ค. เข่ือนอบุ ลรตั น์
ง. เขื่อนวชิราลงกรณ์

10. ขอ้ ใดกล่าว ไม่ถกู ต้อง เก่ียวกับพลงั งานน้ำข้นึ นำ้ ลง
ก. มพี ืน้ ฐานมาจากพลังงานศักย์และพลังงานจลน์
ข. กำลังที่ไดจ้ ากพลังงานนำ้ ข้นึ นำ้ ลงจะไม่ค่อยสม่ำเสมอ
ค. ปล่อยนำ้ ลงมาตามทอ่ ไปยังอาคารโรงไฟฟา้ ที่อยู่ต่ำกวา่
ง. หลักการนำ้ ขึ้นน้ำลงมหี ลกั การเช่นเดียวกบั การผลิตไฟฟ้าจากพลงั งานนำ้ ตก

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน

1. ก 2. ข 3. ค 4. ข 5. ก 6. ง 7. ค 8. ก 9. ข 10. ค

ค่มู อื การจดั กจิ กรรมการเรยี นรูว้ ทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสงิ่ แวดลอ้ ม ฐานการเรียนรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หนา้ | 763

PowerPoint สำหรบั ผจู้ ดั กิจกรรม

เร่อื ง การสรปุ ผลการเรยี นรู้ “การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำ”

ค่มู อื การจดั กจิ กรรมการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสงิ่ แวดลอ้ ม ฐานการเรียนรู้ “พลังงานใสสะอาด” หน้า | 674

PowerPoint สำหรบั ผ้จู ดั กิจกรรม

เรอื่ ง การสรปุ ผลการเรยี นรู้ “การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานนำ้ ”

ค่มู อื การจดั กิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดลอ้ ม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หน้า | 7655

บทสรปุ ประกอบ PowerPoint สำหรับผู้จดั กจิ กรรม
เร่ือง การสรุปผลการเรยี นรู้ “การผลิตไฟฟา้ จากพลงั งานน้ำ”

จากวัตถปุ ระสงคท์ ก่ี ำหนดตามแผนการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน 3 ขอ้ สรุปไดด้ งั นี้

1. อธบิ ายความหมาย ประโยชน์ และประเภทของพลังงานน้ำ
ความหมายของการผลติ ไฟฟ้าพลังงานนำ้

พลังงานน้ำ หมายถึง เป็นพลังงานรูปแบบหนึ่ง ที่เกิดจากแสงอาทิตย์ใหค้ วามรอ้ นจนทำให้
น้ำเกิดเป็นไอน้ำที่ลอยตัวสูงขึ้น เมื่อไอน้ำเย็นตัวลงจะทำให้ตกลงมา เนื่องจากแรงดึงดูดของโลก
โดยผู้คิดค้นได้สร้างสิ่งที่อาศัยแรงขับเคลื่อนโดยใช้น้ำ ปัจจุบันพลังน้ำได้พัฒนาใช้ในการผลิตไฟฟ้า
นอกจากนพ้ี ลังงานน้ำไดถ้ กู นำมาใชใ้ นกรมชลประทาน ใช้ในการสี ทอผา้ และโรงเลือ่ ย
ประโยชนข์ องการผลิตไฟฟ้าพลังงานนำ้

(1) เป็นพลังงานทดแทนที่สามารถหมุนเวียนนำกลับมาใช้ใหม่ได้เรื่อย ๆ นั้นก็คือ
เม่ือเราใชน้ ำ้ ไปแลว้ เราก็จะปลอ่ ยกลับไปสูแ่ หลง่ น้ำหรือทะเล

(2) สามารถผลิตกระแสไฟฟ้าได้รวดเร็ว โดยใช้คู่กับเครื่องกลพลังน้ำ และยังสามารถ
ควบคุมปริมานการผลิตพลังงานได้ตามที่เราต้องการ ที่สำคัญเครื่องกลพลังน้ำจะมีความสึกหรอ
นอ้ ยกวา่ ประเภทอื่น ๆ จึงทำใหม้ อี ายุการใช้งานนานข้ึนตามไปดว้ ย

(3) เม่อื เราใชน้ ำ้ ในการผลิตพลังงานแล้ว สามารถไปใช้ประโยชน์ไดอ้ ีกมากมาย
(4) ช่วยลดปรมิ าณก๊าซคารบ์ อนไดออกไซด์ที่เกดิ จากการผลิตไฟฟา้ จากเชอื้ เพลงิ ฟอสซิล
ขอ้ จำกดั ของการใช้พลังงานน้ำ
(1) ไม่สามารถเดินเครื่องได้ตลอดเวลา เพราะขึ้นกับปริมาณน้ำในเขื่อน และนอกเขื่อน
การผลิตไฟฟา้ จะดำเนนิ การได้ในชว่ งท่ีสามารถปลอ่ ยน้ำออกจากเข่ือนได้เท่าน้นั
(2) การก่อสร้างเขื่อนขนาดใหญ่ในประเทศไทยมีข้อจำกัด เนื่องจากอ่างเก็บน้ำของเขื่อนขนาด
ใหญ่จะทำให้เกิดน้ำท่วมเป็นบริเวณกว้าง ส่งผลกระทบต่อบ้านเรือนประชาชน พื้นที่เกษตรกรรม
โบราณสถาน หรือถ้าเป็นบริเวณป่า ก็จะกระทบต่อสัตว์ป่า และทรัพยากรป่าไม้ จึงไม่สามารถ
ขยายการผลิตไฟฟ้าพลังน้ำได้
ประเภทของของการผลิตไฟฟ้าพลังงานนำ้
(1) พลังงานน้ำตก หมายถึง การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานน้ำนี้ทำได้โดยอาศัยพลังงานของ
นำ้ ตกออกจากน้ำตามธรรมชาติ หรอื น้ำตกที่เกิดจากการดัดแปลงสภาพธรรมชาติ เชน่ นำ้ ตกที่เกิดจาก
การสรา้ งเขื่อนกน้ั น้ำ นำ้ ตกจากทะเลสาบบนเทือกเขาส่หู ุบเขา
(2) พลังงานน้ำขึ้นน้ำลง หมายถึง มีพื้นฐานมาจากพลังงานศักย์และพลังงานจลน์
ของระบบที่ประกอบด้วยดวงอาทิตย์ โลก และดวงจันทร์ จึงจัดเป็นแหล่งพลังงานประเภทใช้แล้ว
ไม่หมดไป
(3) พลังงานคลื่น หมายถึง เป็นการเก็บเกี่ยวเอาพลังงานที่ลม ถ่ายทอดให้กับผิวน้ำ
ในมหาสมุทรเกิดเป็นคลื่นวิ่งเข้าสู่ชายฝั่งและเกาะแก่งต่าง ๆ เครื่องผลิตไฟฟ้าพลังงานคล่ืน

คู่มือการจดั กิจกรรมการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสงิ่ แวดล้อม ฐานการเรยี นรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หน้า | 766

จะถูกออกแบบให้ลอยตัวอยู่บนผิวน้ำบริเวณหน้าอ่าวด้านหน้าที่หันเข้าหาคลื่น การใช้คลื่นเพื่อผลิต
ไฟฟ้านน้ั ถา้ จะใหไ้ ด้ผลจะตอ้ งอยู่ในโซนท่มี ยี อดคลืน่ เฉล่ียอยทู่ ่ี 8 เมตร ซง่ึ บรเิ วณนั้นตอ้ งมแี รงลมด้วย

2. องค์ประกอบของการผลิตไฟฟา้ จากพลงั งานน้ำ

(1) เขื่อนหรือฝาย ทำหน้าที่เก็บกักน้ำหรือยกระดับน้ำในลำน้ำให้สูงขึ้น ประกอบด้วย
อาคารระบายนำ้ ลน้ อาคารบงั คับนำ้ ประตูระบายทราย ตะแกรงกนั ขยะ ทางน้ำเข้า

(2) อาคารโรงไฟฟ้า ประกอบด้วยเครื่องกังหันน้ำ เครื่องกำเนิดไฟฟ้า เครื่องควบคุม
ความเร็วรอบตู้แผงและอุปกรณ์ควบคุม นอกจากนี้ยังมีส่วนประกอบที่สำคัญ คือเครื่องกังหันน้ำ
และเครอ่ื งกำเนดิ ไฟฟา้ ทางออกท้ายน้ำ และสายส่งไฟฟ้า

3. กระบวนการของการผลติ ไฟฟ้าพลงั งานนำ้
กระบวนการของการผลิตไฟฟ้าพลังงานน้ำ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงสภาพของน้ำ

จากสถานะพลังงานศักย์เปน็ พลงั งานไฟฟ้าโดยอาศัยความแตกต่างของระดับน้ำเหนือเข่ือนและท้ายเขื่อน
มาใช้หมุนกังหันน้ำ และเครื่องกำเนิดไฟฟ้า เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า ซึ่งในระหว่างกระบวนการ
เปลีย่ นสภาพพลงั งานข้ันตา่ ง ๆ จะมคี วามสญู เสยี ของพลงั งานเกิดข้ึน
4. สรปุ ผลปฏิบตั กิ ารทดลอง เรอื่ ง การผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลงั งานนำ้
1. แอมมิเตอร์อา่ นค่าได้มากที่สุดเมอ่ื ใช้น้ำทป่ี ริมาตรเท่าใด
แนวคำตอบ 2 ลติ ร
2. ค่ากระแสไฟฟา้ กบั ปรมิ าตรนำ้ มีความสัมพันธเ์ ชิงวทิ ยาศาสตร์อยา่ งไร
แนวคำตอบ กระแสไฟฟา้ จะมีคา่ มากข้นึ เมอ่ื ใชน้ ำ้ ที่ไหลผา่ นกงั หนั ในปรมิ าตรทีม่ ากขึ้น

คู่มอื การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดลอ้ ม ฐานการเรียนรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หนา้ | 7677

แบบประเมนิ ความพงึ พอใจของผู้รับบริการในการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้
ฐานการเรยี นรู้ พลงั งานใสสะอาด เรื่อง การผลติ ไฟฟ้าจากพลงั งานนำ้

คำชี้แจง กรุณาตอบแบบสอบถามโดยทำเครื่องหมาย () หรือเติมข้อความ ในช่องว่าง
ตามความเป็นจรงิ เพอื่ ใชเ้ ปน็ ขอ้ มูลในการพฒั นาและปรบั ปรงุ การจดั กิจกรรมการเรียนรู้

ตอนท่ี 1 ข้อมูลท่วั ไป

1. เพศ  ชาย  หญิง

2. อายุ  ต่ำกว่า 11 ปี  11 – 20 ปี  21 - 30 ปี

 31 – 40 ปี  41 – 50 ปี  51 ปี ขน้ึ ไป

3. ประเภทผรู้ ับบริการ

 นกั เรยี น/นกั ศกึ ษาในระบบ  ประชาชนท่ัวไป

 นกั เรียน/นักศึกษานอกระบบ  อืน่ ๆ ระบ.ุ ............................

4. ระดบั การศึกษา

 ประถมศึกษา  มัธยมศึกษาตอนต้น

 มัธยมศึกษาตอนปลาย  อาชีวศึกษา

 ปรญิ ญาตรี  สูงกวา่ ปริญญาตรี

ตอนที่ 2 ระดับความพงึ พอใจตอ่ กจิ กรรมการเรียนรูแ้ ละการใหบ้ ริการ

ระดับความพงึ พอใจ

รายการ มากทสี่ ดุ มาก ปานกลาง นอ้ ย น้อยทีส่ ุด
(5) (1)
ด้านความรู้ความเขา้ ใจ (4) (3) (2)
1. ความรู้ความเข้าใจในเร่ืองน้ี กอ่ น การจัดกจิ กรรม
2. ความรู้ความเขา้ ใจในเรื่องน้ี หลงั การจดั กิจกรรม
ดา้ นการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้
1. รปู แบบ/กระบวนการจดั กจิ กรรม
2. กจิ กรรมที่จดั เหมาะสมกับผรู้ ับบรกิ าร
3. สาระความรูท้ ี่ไดร้ ับ
4. ส่ือการเรยี นร/ู้ แหลง่ เรยี นรู้
5. การมสี ว่ นร่วมของผูร้ ับบรกิ าร
6. ระยะเวลาในการจดั กจิ กรรม
7. สามารถนำความรไู้ ปใช้ประโยชน์
8. การจัดบรรยากาศเอื้อต่อการเรยี นรู้

ตอนที่ 3 ขอ้ เสนอแนะเพ่มิ เตมิ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ขอขอบคณุ สำหรบั ความร่วมมอื ในการตอบแบบประเมนิ ความพึงพอใจ
ศนู ย์วทิ ยาศาสตรเ์ พอ่ื การศกึ ษาพระนครศรอี ยุธยา

คมู่ ือการจัดกิจกรรมการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ฐานการเรียนรู้ “พลังงานใสสะอาด” หน้า | 768

วธิ กี ารวดั ผลประเมินผล/เครอ่ื งมอื /เกณฑก์ ารประเมนิ

วธิ กี าร เคร่ืองมอื เกณฑก์ ารประเมิน
สงั เกตพฤติกรรมรายกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรม ผ่านการประเมินระดับดีข้นึ ไป
รายกลมุ่
ทดสอบหลังเรียน แบบทดสอบหลงั เรียน ผา่ นการประเมินร้อยละ 70 ข้ึนไป
ประเมินผลงาน/ช้นิ งาน ผ่านการประเมินร้อยละ 70 ขึ้นไป
แบบประเมินผลงาน/
สอบถามความพึงพอใจ ชนิ้ งาน ผา่ นการประเมินระดบั ดีขน้ึ ไป
แบบสอบถามความ
พงึ พอใจ

เกณฑ์การประเมนิ ชิน้ งาน/ภาระงาน

ระดบั คะแนน

รายการ 4 32 1
ประเมิน
ผลงาน
1. ความถูกต้อง มีความถูกตอ้ ง ผลงานสว่ นใหญ่ ผลงาน มคี วามถูกต้อง
ถูกต้องครบถ้วน มีความถูกต้อง เป็นส่วนใหญ่
ชดั เจนสมบรู ณ์ เป็นบางส่วน ผลงาน
ผลงานสะอาด ผลงาน สว่ นใหญ่
ครบถว้ น เรยี บรอ้ ย บางส่วน ไม่สะอาด
มรี อยขดี ลบน้อย ไมส่ ะอาด ไม่เรียบรอ้ ย
2. ความสะอาด ผลงานสะอาด ไม่เรียบร้อย สง่ งานช้า
ส่งงานชา้ ก่อน สง่ งานช้ากอ่ น ตอ้ งมีการ
เรยี บร้อย เรยี บรอ้ ย หมดเวลา 10 หมดเวลา 5 นาที เรง่ และทวง
นาที คิดแปลกใหม่
สวยงาม สวยงาม คดิ แปลกใหม่ คิดแปลกใหม่ เชอื่ มโยงสมั พนั ธ์
เชื่อมโยงสัมพนั ธ์ เชือ่ มโยงสัมพันธ์ สงิ่ ต่าง ๆ ได้
ไมม่ ีรอยขดี ลบ ส่งิ ตา่ ง ๆ ได้ สิง่ ตา่ ง ๆ ได้ อยา่ งถูกต้อง
อย่างถูกต้อง อยา่ งถูกต้อง เปน็ สว่ นน้อย
3.ตรงตอ่ เวลา สง่ งานตรงเวลา เปน็ สว่ นใหญ่ เป็นบางสว่ น

ท่ีกำหนด

4.การเช่อื มโยง คดิ แปลกใหม่
และความคิด เช่อื มโยงสมั พนั ธ์
สรา้ งสรรค์ ส่ิงต่าง ๆ ได้
อย่างถูกต้อง

คมู่ ือการจดั กิจกรรมการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิง่ แวดล้อม ฐานการเรียนรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หนา้ | 7699

แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการเรยี นรขู้ องผู้รับบริการ

ชือ่ โครงการ/กิจกรรม........................................................................................................................
ชอื่ โรงเรยี น/สถานศึกษา ……………………………………………………………………………………………………..
ชอ่ื หัวหนา้ โครงการ/กิจกรรม.............................................................................................................

คำชี้แจง ให้ผู้ประเมินทำเครื่องหมายถูก () ลงในช่องระดับพฤติกรรมของผู้รับบริการ

โดยมเี กณฑร์ ะดับคณุ ภาพการประเมินดังน้ี
5 มพี ฤตกิ รรมการเรียนรู้ มากที่สดุ
4 มพี ฤตกิ รรมการเรยี นรู้ มาก
3 มีพฤตกิ รรมการเรียนรู้ ปานกลาง
2 มีพฤติกรรมการเรียนรู้ นอ้ ย
1 มีพฤติกรรมการเรียนรู้ นอ้ ยทสี่ ดุ

เกณฑ์การพจิ ารณาระดับคุณภาพ ระดบั คุณภาพ ปรับปรงุ
คะแนนเฉลี่ยร้อยละ 0 - 50 ระดับคุณภาพ พอใช้
คะแนนเฉลยี่ ร้อยละ 51 - 69 ระดับคุณภาพ ดี
คะแนนเฉลยี่ ร้อยละ 70 - 79 ระดบั คุณภาพ ดมี าก
คะแนนเฉลีย่ รอ้ ยละ 80 - 89 ระดบั คุณภาพ ดเี ย่ยี ม
คะแนนเฉลีย่ รอ้ ยละ 90 - 100

พฤติกรรมการเรยี นรู้ ระดบั พฤติกรรม
54321
1. ความตง้ั ใจในการทำงาน
2. ความรับผดิ ชอบ
3. ความกระตือรือร้น
4. การตรงตอ่ เวลา
5. ผลสำเรจ็ ของงาน
6. การทำงานรว่ มกับผอู้ ื่น
7. มีความคดิ ริเริ่มสร้างสรรค์
8. มีการวางแผนในการทำงาน
9. การมสี ว่ นร่วมในการแสดงความคิดเห็นในกลมุ่
10. การมสี ่วนร่วมในการแกไ้ ขปญั หาในกลุ่ม

ลงชือ่ ......................................................................ผู้ประเมิน
............../.............................../.....................

คมู่ ือการจดั กิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสง่ิ แวดล้อม ฐานการเรียนรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หน้า | 870

บรรณานกุ รม

กรมพัฒนาพลังงานทดแทน กระทรวงพลังงาน, (2558). พลังงานทดแทน พลังงานแสงอาทิตย์
คน้ เม่ือ 16 กรกฎาคม 2564 จาก http://www.eppo.go.th/images/infromation

กรมพัฒนาพลงั งานทดแทน และอนรุ ักษ์พลงั งาน, (2558). การผลิตไฟฟา้ จากพลังงานแสงอาทติ ย์
คน้ เม่อื 16 กรกฎาคม 2564 จาก http://www2.dede.go.th/bhrd/old/web_displa

กรมพฒั นาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลงั งาน, (2552). พลงั งานน้ำ. ค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2564
จาก http://www.dede.go.th/dede/index.phpid=222

กรมพัฒนาพลังงานทดแทน และอนุรักษ์พลังงาน, (2552). ศักยภาพพลังงานแสงอาทิตย์.
คน้ เมอื่ 17 กรกฎาคม 2564 จาก http://www.dede.go.th/dede/index.phpid=222

กระทรวงพลงั งาน, (2559). การประหยดั พลงั งาน. คน้ เมอ่ื 16 กรกฎาคม 2564
จาก http://www.energy.go.th/moen/Index.aspx?MenuID=44

กองพัฒนาพลังงานทดแทน การไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทย, (2531). ระบบผลิตกระแสไฟฟา
จากพลงั งานแสงอาทติ ยสถานีพลงั งานแสงอาทติ ย. กรงุ เทพฯ: (มปท.)

กองพัฒนาพลั งงานทดแทน , (2547). การผลิตกระแสไฟฟ าจากเซลล แสงอา ทิต ย
อ.ผาบอง จ.แมฮองสอน. กรุงเทพฯ: (มปท)

การไฟฟ้าฝา่ ยผลิตแหง่ ประเทศไทย, (2548). การปรบั ปรุงประสิทธิภาพของโซลา่ เซลล์.วิทยานิพนธ์
วทิ ยาศาสตร์ มหาบัณฑติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกลา้ ธนบรุ ี.

การไฟฟา้ ฝา่ ยผลติ แห่งประเทศไทย, (มปป). พลังงานในประเทศไทย. ค้นเม่ือ 16 กรกฎาคม 2564
จาก http://www.egat.co.th/re/egat_wind/egat_wind.htm.

ชลาลัย มั่นคง, (2559) ประโยชน์และการประยุกต์ใช้โซลาร์เซลล์ ค้นเมื่อ 13 กรกฎาคม 2564
จาก https://www.youtube.com/watch?v=uMhrLEreQ3g

ธนิต กฐนิ ทอง, (2558). พลงั งานทดแทน ประเภทพลงั งานนำ้ ค้นเมือ่ 16 กรกฎาคม 2564
จาก https://www.youtube.com/watch?v=Pi2NX85uNCU

ธนติ กฐินทอง, (2558). พลังงานแสงอาทติ ย์ ค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2564
จาก https://www.youtube.com/watch?v=nOSuQ-hvHUU

นพดล ปานทอง, พลังงานนำ้ จากเข่ือนขนาดเลก็ ค้นเมือ่ 16 กรกฎาคม 2564
จาก https://www.youtube.com/watch?v=OjCJSfdYV7s

วัฒนพงษ์ รักษ์วิเชียร และคณะ, (2536). การศึกษาการใชพ้ ลังงานไฟฟา้ ท่ีได้จากเซลล์แสงอาทิตย์
จากสถานีไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ บ้านเด่นไม้ซุง อำเภอบ้านตาก จังหวัดตาก. พิษณุโลก :
มหาวทิ ยาลยั นเรศวร.

วิทยาศาสตร์พลังงานสิ่งแวดล้อม , (2562). เซลล์แสงอาทิตย์ Solar cell คืออะไร.
ค้นเมื่อ 16 กรกฎาคม 2564 จาก https://sites.google.com/site/palmzzm/

คู่มือการจัดกจิ กรรมการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่ิงแวดลอ้ ม ฐานการเรยี นรู้ “พลังงานใสสะอาด” หนา้ | 8711

พลังงานแสงอาทิตย์จากโซลาร์เซลล์ทางเลือกของพลังงานทดแทน, (2558). ค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2564
จาก http://www.thailandindustry.com/guru/view.php?id=7286&section=9&rcount=Y

สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงาน, (มปป.). พลังงานจากดวงอาทิตย์.
(พมิ พ์ครั้งท1ี่ ). กรุงเทพมหาครฯ : มูลนิธิสง่ิ แวดลอ้ มไทย

สำนกั งานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงาน, (มปป.). พลังงานน้ำ. (พมิ พ์คร้ังท1ี่ ).
กรุงเทพมหาครฯ : มูลนิธสิ ่ิงแวดลอ้ มไทย

สำนกั งานปลัดกระทรวงพลงั งาน, (2560).แผงโซล่าเซลลเ์ ซลลแ์ บบไหน ท่ีนิยมใช้ในปัจจบุ ัน
คน้ เมือ่ 17 กรกฎาคม 2564 จาก https://gnews.apps.go.th/news?news=6352

อำภา สาระศริ ิ, (2561). พลงั งานไฟฟ้าจากเซลลแ์ สงอาทติ ย์พลังงานสะอาดท่ีไมม่ ีวนั หมด
คน้ เมือ่ 16 กรกฎาคม 2564 จาก https://www.mut.ac.th/research-detail

คูม่ ือการจดั กิจกรรมการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่งิ แวดล้อม ฐานการเรียนรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หน้า | 872

คณะผูจ้ ัดทำ

ทปี่ รึกษา รกั ษาการในตำแหน่ง
ผู้เชย่ี วชาญเฉพาะด้านส่งเสริมมาตรฐานการศกึ ษานอกโรงเรยี น
นางรุ่งอรุณ ไสยโสภณ ครู รกั ษาการในตำแหน่ง
ผู้อำนวยการศนู ยว์ ิทยาศาสตร์เพ่ือการศึกษาพระนครศรีอยุธยา
นางอญั ชรา หวงั วีระ
ครชู ำนาญการพเิ ศษ
ผู้จัดทำ ครชู ำนาญการพิเศษ
ครู
นางอัญชรา หวังวรี ะ ครู
นางสาวขวญั กมล แก้วคง ครูผ้ชู ่วย
นางสาวขวัญอิสรา ทองโคตร พนักงานนำชมระดับ ส2/หัวหนา้
นางเสาวนีย์ เสระพล นกั วิชาการเงินและบญั ชี
นางสาวทิพวรรณ ผ่านเมอื ง นกั วิชาการพสั ดุ
นายสมชาย แก้วเขยี ว นกั วเิ คราะห์นโยบายและแผน
นางสาวศิริวรรณ ศริ ิทรพั ย์ เจา้ พนักงานธรุ การ
นางประพฒั สร พันธุ์ธนโสภณ นกั วชิ าการวทิ ยาศาสตรศ์ ึกษา
นายอานนท์ ดษิ ฐจ์ าด นักวชิ าการวิทยาศาสตร์ศึกษา
นางสาวกมลชนก ตะสารกิ า นักวิชาการวิทยาศาสตร์ศึกษา
นายอนุกลู เมฆสุทศั น์ นักวชิ าการวิทยาศาสตร์ศึกษา
นางสาวปรางคแ์ กว้ แหลมสุข นกั วชิ าการวิทยาศาสตรศ์ ึกษา
นายเดชา พลู สวสั ด์ิ นักวิชาการวทิ ยาศาสตรศ์ ึกษา
นายณฐั วุฒิ รอตเกษม
นายฐาปนกิ ผาสุกะกลุ ครูชำนาญการพิเศษ
นายวัฒนา สุริยะ นกั วิชาการวทิ ยาศาสตรศ์ ึกษา

ผสู้ รุปและผเู้ ขียนรายงาน รักษาการในตำแหนง่
ผเู้ ช่ยี วชาญเฉพาะด้านส่งเสริมมาตรฐานการศึกษานอกโรงเรยี น
นางอญั ชรา หวงั วีระ ครูชำนาญการพิเศษ
นางสาวปรางค์แกว้ แหลมสุข
ครูผู้ชว่ ย
บรรณาธกิ ารกจิ นักวิชาการวิทยาศาสตร์ศึกษา

นางรงุ่ อรณุ ไสยโสภณ

นางอญั ชรา หวงั วรี ะ

ออกแบบปกและรูปเล่ม

นางสาวทพิ วรรณ ผา่ นเมอื ง
นางสาวปรางค์แก้ว แหลมสุข

คมู่ อื การจดั กิจกรรมการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่งิ แวดล้อม ฐานการเรยี นรู้ “พลงั งานใสสะอาด” หนา้ | 873

เอกสารลำดับท่ี 10/2564 จัดพมิ พโ์ ดยศูนยว์ ทิ ยาศาสตร์เพื่อการศกึ ษาพระนครศรีอยธุ ยา
อำเภอพระนครศรีอยธุ ยา จังหวดั พระนครศรีอยธุ ยา โทร 035-352558 โทรสาร 035-352559