หน่วยท่ี ๖ โคลงสุภาษิตพระราชนิพนธ์
อิศปปกรณา หมายถึง เรื่องเลา่ ของอีสป
อิศป หรือ อีสป (ชื่อนกั เลา่ นิทาน) + ปกรณมั (คมั ภีร์ หนงั สือ เรื่อง)
Courage Gentleness Affection
พระบาทสมเดจ็ พระคจวุลาจมอกมลเกา้ ลคา้ วเจาา้มอสยภุหู่ าวั พทรคงวพารมะรรกั าใชคนริพ่ นธ์แปลนิทานอสี ป ๒๔ เร่ือง
และทรงพระราชนิพนธโ์ คลงสุภาษิตประกอบนิทานร่วมกับกวี ๓ ท่าน ได้แก่ พระยาศรีสุนทรโวหาร
(น้อย อาจารยางกรู ) พระยาราชสัมภารากร และพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงพชิ ิตปรีชากร
โคลงสุภาษิตอิศปปกรณามีรูปแบบเป็นร้อยแกว้ ประเภทนิทาน มีโคลงส่ีสุภาพปิ ดเรื่อง เรื่องละ ๑ บท
นิทานอีสป แปลมาจากนิทานกรีกฉบับ รูปป้ันของอีสป
ภาษาอังกฤษ ซ่ึงในสมัยรัชกาลท่ี ๕ นิยมอ่าน
เรื่องแปลจากตะวนั ตก โดยเฉพาะนิทานอีสปซ่ึงมี
คติสอนใจในการดาเนินชีวCติ ourage Gentleness Affection
ความกลา้ ความสภุ าพ ความรกั ใคร่
อสี ป เป็ นทาสชาวกรีกท่ีร่างกายพกิ าร
แต่มคี วามสามารถในการเล่านิทานและเป็ นคน
ฉลาดเขามีชีวติ ในช่วงศตวรรษที่ ๖ มกั เล่านิทาน
ประกอบคติสอนใจ เพื่อให้สตินายและแก้ไขปัญหา
หรือเหตุการณ์ที่เลวร้ายได้
๑. ราชสีห์กับหนู
ราชสีห์ตวั หน่ึงนอนหลบั อยู่ มีหนูว่งิ ข้ึนไปบนหนา้ ทาใหร้ าชสีห์
ตกใจต่ืนและต้งั ใจจะฆ่าหนูแตห่ นูออ้ นวอนขอใหไ้ วช้ ีวิต ราชสีหจ์ ึงปล่อยหนู
ไป ต่อมาหนูมาช่วยกดั เชือกปลอ่ ยราชสีหใ์ หพ้ น้ จากนายพราน
๑. ราชสีห์กบั หนู ทุรพล
อย่าควรประมาณผู้ สุดรู้
สบเคราะห์คราวขัดสน ใดเหตุ มแี ฮ
เกลือกเขาสบร้ายดล ระลกึ เค้าคุณสนอง
มากพวกคงมผี ู้
๒. บิดากบั บุตรท้ังหลาย
บิดาเห็นบุตรชอบทะเลาะกนั จึงใหห้ กั ไมเ้ รียว ๑ กาแตไ่ ม่มี
ใครหกั ได้ บิดาจึงสอนวา่ ใหร้ วมใจเป็นหน่ึงเดียวเหมือนไมเ้ รียวก็
จะไม่มีใครทาอนั ตรายได้
๒. บิดากบั บุตรท้งั หลาย
เชื้อวงศ์วายรักร้อย ริษยา กนั เฮย
ปรปักษ์เบยี นบีฑา ง่ายแท้
ร่วมสู้ร่วมรักษา จติ ร่วม รวมแฮ
หม่ืนอมติ ร บ มแิ พ้ เพราะพร้อมเพรียงผจญ
๓. สุนัขป่ ากับลูกแกะ
สุนขั ป่ าอยากกินลกู แกะจึงใหเ้ หตุผลกล่าวโทษลกู แกะตา่ ง ๆ นานา
แตล่ กู แกะไม่มีความผิดจริง สุนขั ป่ าไม่รู้จะทาอยา่ งไรจึงจบั ลกู แกะกินทนั ที
๓. สุนัขป่ ากบั ลูกแกะ
ชาตกิ กั ขฬะดุร้าย สันดาน
คงจะหาสิ่งพาล โทษให้
ถึงจะกล่าวคาหวาน คาชอบ กด็ ี
หาญหักเอาจนได้ ดงั่ ข้อเขาประสงค์
๔. กระต่ายกบั เต่า
กระตา่ ยหวั เราะเยาะเตา่ วา่ เดินชา้ ขาส้นั เต่าจึงทา้ กระตา่ ย
ว่งิ แข่ง กระตา่ ยคิดวา่ วิ่งเร็วกวา่ เตา่ จึงหยดุ นอนพกั ระหวา่ งทาง แต่
เตา่ เดินไม่หยดุ จนในที่สุดเต่ากม็ าถึงเส้นชยั ก่อนกระตา่ ย
๔. กระต่ายกบั เต่า
เช่ือเร็วแรงเร่ียวท้งั เชาวน์ชาญ เชี่ยวแฮ
แม้นประมาทมละการ กล็ ้า
โฉดช้าอตุ ส่าห์หาญ ห่อนหยุด ย้งั เฮย
ดงั เต่ากระต่ายท้า แข่งช้าชนะเร็ว