คุณหมอธนิต (พล.ต.ต.น.พ.ธนิต จิรนันท์ธวัช) แพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคไตให้การดูแลรักษาแม่ อย่างดีมาตลอด
“คุณกุ้ง” (พ.ต.อ.หญิงฐานิศรา เมืองนารถ) หัวหน้าพยาบาลร.พ.ตารวจนาพวงมาลัยมากราบเยี่ยมแม่
101
คุณหมอเกษม (พล.ต.ต.น.พ.เกษม รัตนสุมาวงศ์) แพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคหัวใจให้การดูแลรักษาแม่เป็นอย่างดีมาตลอด
ครอบครัวคุณหมออารีย์ (พล.ต.ต.น .พ.อารีย์ เจริญพงศ์) อดีตผู้อานวยการโรงพยาบาลตารวจมาเยี่ยมแม่ที่บ้าน
น้านูญ (ธรรมนูญ เกษมศักดิ์) น้องชายแม่
นายแพทย์ปรัชญ์ อุทาโย คุณหมอท่ีดูแลเอาใจใส่แม่อย่างดี พี่แมว พี่น้อย พี่ต้อย ลูกศิษย์พยาบาลตารวจ รุ่น 1
ญาติสนิท พ่ีหน่อย - พี่ป๋อง
102
สมาคมศิษย์เก่าวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ นาโดยคุณกัลยา ธรรมคุณ นายกสมาคมฯให้ความรักและ ความห่วงใยมาเย่ียมแม่ท่ีโรงพยาบาลและท่ีบ้าน
103
แม่ในท่ามกลางความรักของลูกหลาน.... “แม่นี้มีคุณต่อเรายิ่งนัก”
104
ปี 2563
แม่ป่วยเข้า - ออกโรงพยาบาลตลอดทั้งปี
105
คาสอนของแม่...และข้อคิด 10 ประการในการดาเนินชีวิต
ชวี ติ มนษุ ยเ์ ราจะมคี ณุ คา่ มากนอ้ ยเพยี งใดนน้ั ขนึ้ อยกู่ บั ความดที ไี่ ดก้ ระทา มใิ ชเ่ ปน็ เพราะมอี ายยุ นื ยาว บางคนอายุไม่มากแต่หมั่นประกอบคุณงามความดี ชีวิตเขาก็มีคุณค่า แต่บางคนอายุมากเข้าวัย 60 - 70 ปีแต่ไม่ได้ทาคุณงามความดี ก็เป็นเรื่องน่าเสียดาย ฉันคิดเสมอว่าตลอดชีวิตที่ได้ผ่านร้อน ผ่านหนาวมาจนมีอายุกว่าเก้าสิบปี ฉันได้มองเห็นคุณค่า และเข้าใจสัจธรรมของชีวิตพอสมควร ได้รับรู้ถึงความสุข ความทุกข์ทั้งของตนเอง และของมนุษย์ร่วมโลกที่ต้องด้ินรนขวนขวาย เพื่อจะ ยังชีพอยู่ รวมทั้งเพื่อให้มีความเป็นอยู่ดีขึ้น ต้องนับว่าโชคดีที่ฉันได้ดาเนินชีวิต โดยยึดหลักธรรม คาสอนต่างๆ จนทาให้ชีวิตเดินทางมาได้จนถึงทุกวันน้ีโดยราบร่ืน และสามารถฟันฝ่าอุปสรรคต่างๆ ได้ จึงอยากฝากหลักการดาเนินชีวิตไว้ให้แก่ลูกหลาน และคนรุ่นหลัง...
1. มีเป้าหมายชีวิต การมีเป้าหมายในชีวิตเปรียบเสมือนมีเข็มทิศในการเดินทาง ทาให้เรารู้สึกว่า ตวั เองยงั ไมแ่ ก่ และมแี รงทจี่ ะกา้ วไปใหถ้ งึ เปา้ หมาย ชวี ติ ทผี่ า่ นมาฉนั ถามตวั เองเสมอวา่ ในอนาคต ฉันอยากจะเป็นอะไร อยากจะมีอะไร อยากจะได้อะไร และฉันก็มีความมุ่งมั่นทาจนสาเร็จ
2. ความมุ่งมั่นตั้งใจจริง เป็นพ้ืนฐานในความสาเร็จของมนุษย์ในทุกๆด้าน เช่นการต่อสู้กับ อุปสรรคในการดาเนินชีวิต และหน้าที่การงาน นอกจากอาศัยสติปัญญาแล้ว ส่ิงหนึ่งซ่ึงขาด ไม่ได้คือความอดทน อุตสาหะ มุ่งม่ันทาจนประสบความสาเร็จอย่างไม่ท้อถอย
3. ความซ่ือสัตย์สุจริต ตลอดช่วงเวลาของชีวิต ฉันถือว่าความซื่อสัตย์เป็นสมบัติที่มีค่ายิ่ง คาพูด และการกระทาท่ีซ่ือสัตย์ จะทาให้ผู้คนนับถือและไว้วางใจ
4. ความรบั ผดิ ชอบ ตอ้ งรบั ผดิ ชอบในภารกจิ ทไี่ ดร้ บั มอบหมาย และกระทา ใหส้ า เรจ็ อยา่ งเตม็ กา ลงั ความสามารถ ไม่ว่าจะเป็นหน้าที่การงานของครอบครัว สังคม และประเทศชาติ
5. จิตใจอดทน แข็งแกร่ง ฉันชอบคาพูดที่ว่า “Patience is a virtue” แปลว่า ความอดทนเป็น คุณธรรมอันดีงาม ชีวิตท่ีผ่านมา ฉันได้อดทนต่อสู้กับเหตุการณ์ต่างๆมากมาย แม้ทุกวันนี้ก็ยัง ต้องมีความอดทนกับความเจ็บป่วยจากสภาพร่างกายที่เส่ือมโทรมลง
106
คาสอนของแม่...และข้อคิด 10 ประการในการดาเนินชีวิต
6. ความกตญั ญกู ตเวทตี อ่ ผมู้ พี ระคณุ นบั ตงั้ แตบ่ ดิ ามารดา ครบู าอาจารย์ หรอื เพอื่ นฝงู ตอ้ งระลกึ รู้และหาทางตอบแทนบุญคุณน้ันๆ ฉันเคยฟังท่าน ว.วชิรเมธี เทศน์ว่า..”หากรวมส่ิงดีงามในโลก ไว้ 100 สิ่ง ขอยกให้การเป็นผู้มีความกตัญญูเป็นอันดับแรก” ฉันเชื่อเสมอว่า ผู้ท่ีมีความกตัญญู กตเวที ย่อมเป็นผู้ท่ีตกน้าไม่ไหล ตกไฟไม่ไหม้ และชีวิตจะมีแต่ความเจริญรุ่งเรือง
7. เอาใจเขามาใส่ใจเรา หากเราอยากให้ผู้อ่ืนปฏิบัติต่อเราอย่างไร เราก็ควรปฏิบัติต่อผู้อ่ืนอย่าง นั้น ซึ่งฉันใช้หลักข้อน้ีในการเป็นพยาบาลตลอดเวลา ฉันจึงคิดเสมอว่าผู้ป่วยทุกคนเป็น เสมือนญาติท่ีฉันจะต้องให้ความดูแลเอาใจใส่อย่างดีที่สุด แม้จะเหน็ดเหน่ือยหรือทาเกินหน้าที่ ฉันก็ยินดีทา
8. มนี า้ ใจและเสยี สละ ไมเ่ ปน็ คนเหน็ แกต่ วั หรอื เหน็ แกป่ ระโยชนข์ องตนเปน็ ใหญ่ ไมใ่ ชเ้ ลห่ เ์ หลยี่ ม เพ่ือจะเอารัดเอาเปรียบผู้อ่ืน ฉันสรรเสริญคนท่ีไม่เห็นแก่ตัว มีน้าใจเสียสละช่วยเหลือผู้อื่น ผู้มีน้าใจให้คนอ่ืนย่อมเป็นท่ีรักและชื่นชมของผู้อื่นเสมอ
9. มีความมัธยัสถ์ ใช้จ่ายแต่พอประมาณ คิดหาหนทางมีรายได้เสริม ฉันเคยต่อเติมบ้านท่ีอเมริกา ให้มีห้องมากข้ึน เพ่ือเพ่ิมรายได้จากค่าเช่า หากเราประหยัด ชีวิตจะไม่ลาบากในยามแก่ และจะ ได้ไม่เป็นภาระให้แก่ลูกหลาน
10. เป็นผู้มีความเมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขาเป็นท่ีตั้ง ซ่ึงจะทาให้จิตใจมีแต่ความรักใคร่ เบิกบาน เป็นสุข มองเห็นความทุกข์ยากของผู้อ่ืน ท้ังคนและสัตว์ มีใจสงสารคิดช่วยเหลือ แบ่งปัน ปรารถนาดี และไม่หวังร้ายต่อผู้อ่ืน
107
ชีวิตแม่ที่งดงามน่าจดจา หากจะอธิบายชีวิตแม่เป็นคาพูดสั้นๆ คาว่า “Fulfilment” คงได้ความหมายดีที่สุด
แม่ผ่านร้อนผ่านหนาวมาถึงสี่แผ่นดิน
ตลอดชีวิตของแม่ แม่ได้บําเพ็ญประโยชน์ต่อครอบครัว สังคม และประเทศชาติ แม่มีจิตใจที่เสียสละเพื่อส่วนรวม มีความเอื้อเฟื้อ ช่วยเหลือเพื่อนฝูง มีความขยันหมั่นเพียร เข้มแข็งอดทน และ เป็นนักสู้ที่จะกัดฟันสู้เพื่อผ่านอุปสรรคนานาในชีวิตให้ผ่านไปได้ โดยไม่เคยคิดท้อถอย
แมไ่ ดก้ อ่ รา่ งสรา้ งตวั จากเดก็ ผหู้ ญงิ ทมี่ คี วามใฝฝ่ นั ทะเยอทะยาน เดินทางจากต่างจังหวัด เข้ามาเรียนหนังสือต่อในกรุงเทพฯ แม่เป็น คนขยนั ใฝศ่ กึ ษาหาความรอู้ ยา่ งไมท่ อ้ ถอย สามารถสอบชงิ ทนุ ไปเรยี น จบปริญญาโทจากอเมริกา แม่รับราชการกว่า 25 ปี และตัดสินใจ ลาออกด้วยความมุ่งมั่นและท้าทาย ที่จะนําพาครอบครัวเดินทางไป เผชิญกับโชคชะตาชีวิตใหม่ที่อเมริกา
แม่เป็นนักสู้ที่ไม่ยอมท้อถอย
เมอื่ พอ่ จากไปในขณะทแ่ี มอ่ ายุ 57 ปี แมไ่ ดท้ าํ หนา้ ทเี่ ปน็ เสาหลกั ให้แก่ครอบครัวอย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อยเพื่อสร้างความเจริญมั่นคง ให้ลูกทุกคน ทุกวันนี้สุขภาพร่างกายของแม่เสื่อมถอยลงมาก สายตา มองเหน็ ไมช่ ดั มโี รคประจาํ ตวั ทงั้ หวั ใจ ความดนั เบาหวาน และไตวาย แต่จิตใจแม่ยังสู้และแข็งแกร่งเสมอ
ความสุขของแม่...ในบั้นปลายชีวิต
แม่มีชีวิตที่งดงามและมีความสุขสงบในบั้นปลายของชีวิต ลูกทุกคนจบการศึกษาจากอเมริกา ประกอบอาชีพเลี้ยงตนเองได้ ลูกทุกคนมีความกตัญญู และตระหนักถึงคุณค่าที่พ่อแม่ได้ประกอบ คุณงามความดี เพื่อเป็นแบบอย่างให้ลูกทุกคนเจริญรอยตาม ลูกทุกคนมีความภูมิใจที่ได้เกิดมาเป็นลูกแม่และมีดีเอ็นเอของ ความเป็นนักสู้อยู่ในตัวกันทุกคน
ลูกทุกคนรักแม่และจะไม่ย่อท้อต่ออุปสรรคใดๆตามที่แม่ ได้พร่าสอนเรามา
108
แม่เป็นคนอารมณ์ดี แม่ชอบให้ลูกๆอ่านเรื่องขาขันตลกๆให้แม่ฟัง เวลามาเย่ียมแม่ แม่มักจะพูด ว่า “วันนี้มีเรื่องตลกๆอะไรมาเล่าให้แม่ฟังม่ัง”หรือก่อนท่ีลูกๆจะลาแม่กลับบ้าน หากยังไม่ได้ เล่าเร่ืองตลกให้แม่ฟัง แม่จะทวงถามว่า “ก่อนกลับ...ช่วยเล่าเร่ืองตลกๆให้แม่ฟังก่อนสักเรื่อง สองเรื่อง” และแม่สั่งไว้ว่าเวลาทาหนังสืองานศพให้แม่ ให้นาเร่ืองตลกๆที่แม่ชอบมาลงด้วย
พระบวชใหม่ออกเดิน บิณฑบาตรที่ภาคใต้ สีกาทําา แกงไตปลามาถวายจึงถาม พระหนุ่มว่า...
‘ฉันเป็นไม่’ (กินเป็นหรือไม่) พระหนุ่มตอบสีกาว่า... ‘เดี๋ยวๆรอให้อาตมาสึกก่อน นะโยม’
พ่อ : ลูก : พ่อ :
สอบตกอีกแล้วหรอวะ ? ก้อข้อสอบมันยากนี่พ่อ ถ้าสอบตกคราวหน้า ไม่ต้องมาเรียกกูว่าพ่อ คับๆ หลังสอบ เป็นไงบ้างลูก ?! ใครลูกมึง !!
ลูก :
พ่อ :
ลูก :
พ่อ : ?!!!!
109
เวลาชีวิตของแม่ Life Celebrating
การได้ดูแลแม่เป็นส่ิงประเสริฐสุด
ผทู้ อี่ ายยุ นื ยาวถงึ 90ปีเรยี กไดว้ า่ เปน็ ผมู้ บี ญุ ...ชวี ติ แตล่ ะวนั นบั จากนต้ี อ่ ไปควรเปน็ การเฉลมิ ฉลอง
หากแต่การเฉลิมฉลองของแม่มาพร้อมกับความความเจ็บไข้ได้ป่วย...ในช่วงเวลาสี่ห้าปีที่ผ่านมา เราเดินเข้าออก โรงพยาบาลตา รวจนบั รอ้ ยครงั้ ดว้ ยเรอ่ื งตอ้ งพาแมม่ าตรวจตามแพทยน์ ดั รวมถงึ การมาเยยี่ มแมท่ มี่ านอนปว่ ยรกั ษาตวั เป็นระยะเวลานานหนึ่งเดือนหรือบางครั้งสองเดือน เราจาหน้าทักทายรปภ.และพนักงานเวรเปลได้เกือบทุกคน โรงพยาบาลไดก้ ลายเปน็ บา้ นหลงั ทส่ี องของเราไปโดยปรยิ าย แมม่ านอนปว่ ยแทบจะครบทกุ ตกึ ในโรงพยาบาล ไมว่ า่ จะ เป็นตึกเฉลิมพระเกียรติ ตึกมงคลกาญจนา ตึกข้าราชการตารวจ ตึกใหม่ มภร.(มหาภูมิพลฯ) โดยเฉพาะท่ีตึก มภร. แม่มานอนป่วยเข้า-ออกชั้น 11 ชั้น 13 และช้ัน 19 รวมทั้ง ICU และ CCU ทุกครั้งที่แม่มานอนป่วยท่ีโรงพยาบาลตารวจ แมไ่ ดร้ บั การรกั ษาดแู ลอยา่ งดจี ากคณุ หมอเกษม (พล.ต.ต.น.พ.เกษม รตั นสมุ าวงศ)์ และคณุ หมอธนติ (พล.ต.ต.น.พ.ธนติ จิรนันท์ธวัช) รวมถึงการช่วยเหลือติดต่อประสานงานจากลูกศิษย์พยาบาลรุ่น 1 พ่ีแมว (พล.ต.ต.หญิงยุพิน เนียมแสง) และพ่ีต้อย (พล.ต.ต.หญิงสุขสมร จันทรุกขา) ลูกๆทุกคนขอกราบขอบพระคุณมา ณท่ีน้ี
แมม่ ปี ญั หาเรอื่ งสขุ ภาพหลายเรอื่ ง นบั จากโรคหวั ใจทไ่ี ดท้ า การผา่ ตดั บายพาสสเี่ สน้ ทอี่ เมรกิ าเมอ่ื ยส่ี บิ กวา่ ปี ก่อน แม่ยังมีโรคความดันและเบาหวานที่ต้องฉีดอินซูลินทุกวัน แม่มีอาการไตวายข้ันสุดท้ายที่ต้องใช้เคร่ืองล้าง ไตทางช่องท้องเพื่อขับของเสียออกทุกคืนเป็นเวลาสิบสองช่ัวโมง น่ียังไม่นับเร่ืองการผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกและ การผ่าตัดเปล่ียนหัวเข่าเมื่อห้าหกปีที่แล้ว ยังไม่หมด...แม่ยังมีโรคสายตาพร่ามัวมองเห็นไม่ชัด (AMD -- Aging Macular Degeneration) สรุปแล้วแม่เป็นแทบทุกโรคท่ีผู้สูงอายุจะพึงเป็น ต้องกินยาวันละยี่สิบเม็ดเพ่ือต่อสู้กับโรคต่างๆ เหล่านี้ แม่เป็นนักสู้ที่ไม่ยอมท้อถอยจริงๆ
ในช่วงต้นปี 2563 แม่ป่วยหนักต้องนาส่งโรงพยาบาลเข้าห้องไอซียูสองครั้งด้วยปัญหาน้าท่วมปอดและปอด ติดเชื้อ ครั้งนี้แพทย์แจ้งให้เราทราบว่าแม่มีปํญหาเรื่องปอดทางานไม่ปกติ ทาให้แม่ไม่มีแรงหายใจ ถึงแม้แพทย์ ผู้เช่ียวชาญเร่ืองปอดจะแนะนาให้แม่ใช้เครื่องช่วยหายใจ CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) แต่ค่าวัด ก๊าซคาร์บอนไดอ๊อกไซในเลือดยังสูงเกินกว่าเกณฑ์ปกติ แพทย์แจ้งให้เราทราบว่าหากอาการไม่ดีขึ้นแพทย์อาจต้องใส่ ทอ่ ชว่ ยหายใจ นน่ั หมายถงึ เปน็ การรกั ษาแบบ‘ประคบั ประคอง’ แพทยถ์ ามความยนิ ยอมจากลกู ๆวา่ จะใหแ้ มร่ บั การรกั ษา แบบนหี้ รอื ไม่ การตดั สนิ ใจนไี้ มใ่ ชเ่ รอื่ งงา่ ย เพราะมนั หมายถงึ ความเปน็ ความตายทจี่ ะเกดิ ขนึ้ กบั แม่ มนั เหมอื นเปน็ การ กา หนดชะตาชวี ติ แมว่ า่ จะใหแ้ มอ่ ยตู่ อ่ ไปนานแคไ่ หน เราถามแพทยว์ า่ หากใสท่ อ่ ชว่ ยหายใจจะสามารถยอื้ ชวี ติ แมไ่ ปได้ นานแค่ไหน แพทย์ตอบว่าจะต่อชีวิตแม่ได้นานถึงสิบสี่วัน...จากนั้นแพทย์จะประเมินอาการเพื่อทาการรักษาโดยการ เจาะคอเพื่อช่วยการหายใจต่อไป
แมเ่ คยสงั่ ไวว้ า่ หากมอี าการปว่ ยหนกั แมไ่ มป่ ระสงคท์ จี่ ะรบั การรกั ษาดว้ ยการใชเ้ ครอื่ งชว่ ยชวี ติ (life support) แบบวธิ เี จาะคอหรอื ปม๊ั หวั ใจ...“อยา่ ทรมานแมแ่ ละแมก่ ไ็ มอ่ ยากใหพ้ วกเราตอ้ งมาทรมานดว้ ย ปลอ่ ยใหแ้ มจ่ ากไปสบายๆ ดกี วา่ ” แพทยจ์ งึ ใหเ้ ราเซน็ ใบสทิ ธขิ องคนไขท้ จี่ ะรบั หรอื ปฏเิ สธการรกั ษาในยามวกิ ฤติ เราปรกึ ษากนั และตดั สนิ ใจวา่ เรา ยินยอมรับการรักษาแบบใส่ท่อช่วยหายใจแต่ไม่ขอรับการรักษาแบบเจาะคอหรือปั๊มหัวใจ(ตามความประสงค์ของแม่) การท่ีเราต้องตัดสินใจเช่นน้ีเพราะเราไม่อยากเห็นแม่เจ็บปวดทนทุกข์ทรมาน
การไดเ้ ฝา้ ดแู ลแมเ่ ปน็ เสมอื นบทเรยี นสอนใหเ้ ราเขา้ ใจชวี ติ ในแงม่ มุ ดๆี หลายอยา่ งเชน่ สอนใหเ้ รามคี วามออ่ น โยนนุ่มนวล สอนให้เรามีความอดทนไม่ท้อถอย สอนให้เรามีความเมตตาสงสารเห็นอกเห็นใจผู้อ่ืน และสอนให้เราวาง อเุ บกขาเขา้ ใจถงึ สจั ธรรมชวี ติ ...“ความตาย” เปน็ เรอื่ งธรรมดา แตก่ ารไดใ้ ชช้ วี ติ อยอู่ ยา่ งมคี ณุ คา่ เปน็ เรอื่ ง “อศั จรรย”์
110
แม่....ในความทรงจาของผู้คนท่ีรักและรู้จักแม่ดี
“ครูเพี้ยน” อ.เพี้ยน พูนสุวรรณ
“จิราพรเป็นคนมีความพยายาม”
อาจารย์เพี้ยน พูนสุวรรณ หรือ“ครูเพี้ยน” ตาม ทลี่ กู ศษิ ยพ์ ยาบาลร.พ.หญงิ เรยี กกนั เปน็ คณุ ครคู นแรก ของโรงเรียนพยาบาลฯกรมการแพทย์ กระทรวง สาธารณสุข ท่านเป็นปูชนียบุคคลของวงการพยาบาล ของประเทศไทย วันที่แวะไปกราบเยี่ยมท่าน ครูเพี้ยน มีอายุ 99 ปี ท่านยังมีสุขภาพความจาดีและไม่มีโรค ประจาตัว
ครูเพี้ยนเล่าถึงแม่ว่า....“ป้าพบแม่ครั้งแรกตอน ทเี่ ขาเปน็ นกั เรยี นพยาบาลปี 1 เมอื่ เจด็ สบิ กวา่ ปมี าแลว้ จิราพรสนใจการเรียนดี เป็นคนขยันเรียบร้อยไม่เอะอะ โวยวาย บุคลิกดูเป็นผู้ใหญ่ รู้จักการวางตัว เป็นคน มีฝีมือ สู้งานไม่ถอย จิราพรเป็นคนตรงมีเหตุผล ยุติธรรม เป็นคนตั้งใจทางานจนได้รับความไว้วางใจ จากคุณหลวงนิตย์ และคุณหมอเสมให้เป็นผู้ดูแลเด็ก แฝดและพาไปผ่าตัดแยกตัวที่อเมริกา เขาเป็นคน มีเมตตากรุณาชอบช่วยเหลือผู้อื่น
ป้าจาได้ว่า...จิราพรเป็นตัวตั้งตัวตีช่วยเหลือครู พยาบาลรายหนึ่งที่ชีวิตตกระกาลาบาก จิราพรเขาหา ทางช่วยเหลือกับสมาคมศิษย์เก่าฯ หาที่พักพิงให้ (ได้รับการอนุเคราะห์จากศิษย์เก่าพยาบาลรุ่น 27 คุณสมพร กิตติกรเจริญ) คือเขาเป็นคนเห็นใจคนยาก ลาบาก สรุปได้ว่าจิราพรเป็นคนมีความพยายาม เป็นคนดีใครๆก็ชอบเขารักเขา”
ประวัติอาจารย์เพี้ยน พูนสุวรรณ (จากหนังสือวันเกิด ครบรอบ 98 ป)ี สา เรจ็ การศกึ ษาพยาบาลผดงุ ครรภจ์ าก โรงเรียนพยาบาลศิริราช ปริญญาตรีและปริญญาโท ทางการพยาบาลจาก Boston University U.S.A. ทา่ น ได้ดารงตาแหน่งเป็นผู้อานวยการกองการพยาบาล ซึ่งเป็นตาแหน่งสูงสุดของพยาบาลในกระทรวง สาธารณสขุ เปน็ เวลา8ปีทา่ นเปน็ พยาบาลไทยคนแรก ที่ทางานเป็นผู้เชี่ยวชาญสาขาการพยาบาลที่องค์การ อนามัยโลก(WHO)ประจาภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ณ กรุงนิวเดลฮี ประเทศอินเดีย แม่ได้เคยเขียนถึงครู เพ้ียนไว้ว่า “ท่านเป็นทั้งครู พี่และเพื่อนของพวกเรา ท่านเป็นครูท่านแรกที่สอนวิชาชีพ Nursing Arts ถ่ายทอดรากฐานวิชาชีพพยาบาลให้ เริ่มตั้งแต่การ วัดปรอท การจับชีพจรและการทาเตียง” อารารย์เพี้ยน พูนสุวรรณเป็นผู้มีอุปการคุณต่อการศึกษาพยาบาล และวิชาชีพพยาบาลเป็นอย่างมาก
ฯพณฯประทีป โศจิรัตน์
“คุณจิราพรเป็นผู้ที่พึ่งพาได”้
“ท่านทูตประทีป” หรือคุณอาประทีปเป็นผู้ใหญ่ ที่น่านับถือของครอบครัวเรามาเป็นเวลายาวนาน ท่านรู้จักกับคุณพ่อคุณแม่ตอนที่ท่านมาดารงตาแหน่ง กงสุลใหญ่ประจานครลอส แอนเจลิสในปี พ.ศ. 2523- 2525 ในช่วงนั้นเป็นช่วงที่เราเปิดธุรกิจร้านโดนัท คุณพ่อจะนา โดนัทใส่กล่องไปฝากท่านที่สถาน กงสุลใหญ่เสมอ
คุณอาประทีปมีความเป็นชาวบ้านที่น่ารัก บางวันหลังเลิกงานท่านจะแวะมาเยี่ยมที่ร้านโดนัทมา นงั่ คยุ กบั คณุ พอ่ และนา กลว้ ยหอมตดิ มอื มาฝากหนงึ่ หวี ท่านกับคุณพ่อคุณแม่มีอายุรุ่นราวคราวเดียวกัน และ ยังเป็นคนปักษ์ใต้ด้วยกัน คุณอาเป็นคนจังหวัดระนอง เวลาคุยกับคุณพ่อคุณแม่ก็จะมีโอกาสแหลงใต้กันด้วย
คณุ อาประทปี พดู ถงึ คณุ แมว่ า่ ...คณุ จริ าพรเปน็ คนจิตใจดี ร่าเริง เป็นคนยิ้มแย้มแจ่มใส ตอนที่คุณ จิราพรเป็นนายกสมาคมพยาบาลฯ คุณจิราพรเป็น เสมือนผู้นาสตรีไทยเป็นแบบอย่างของการเสียสละ ให้ความช่วยเหลือสังคม ใครต้องการความช่วยเหลือ คณุ จริ าพรจะออกมาชว่ ยกอ่ นแบบอตั โนมตั ิเรยี กวา่ เปน็ ที่พึ่งได้ ภรรยาคุณอาประทีป “คุณอาแอ๊ว” ก็รักและ นับถือคุณแม่มาก คุณแม่ชมเสมอว่าคุณอาแอ๊วพูด จาเพราะ และทากับข้าวอร่อยโดยเฉพาะแกงไตปลาที่ มีรสชาติอร่อยมาก ทั้งๆที่คุณอาแอ๊วเป็นคนกรุงเทพฯ เมื่อย้ายกลับมาเมืองไทยคุณแม่ยังไปมาหาสู่กับ ครอบครัวคุณอาประทีปเสมอ ความสัมพันธ์ที่สนิทกัน อยา่ งแนบแนน่ นยี้ งั สง่ ตอ่ มาถงึ รนุ่ ลกู ดว้ ย ทกุ วนั นแี้ มว้ า่ คุณอาแอ๊วจะจากไปแล้ว แต่ความทรงจาดีๆที่มีกันมา อย่างยาวนานยังคงจารึกอยู่ในใจเราตลอดไป
(ฯพณฯประทีป โศจิรัตน์ อดีตกงสุลใหญ่ประจํา นครลอส แอนเจลิส อดีตเอกอัครรําชทูตไทยประจํา กรุงเบลเกรด ประเทศยูโกสลําเวีย และอดีต เอกอัครรําชทูตไทยประจํากรุงบรําซีเลีย ประเทศ บรําซิล)
111
แม่....ในความทรงจาของผู้คนท่ีรักและรู้จักแม่ดี
“ป้าสายหยุด” รศ.ดร.สายหยุด นิยมวิภาต
“จิรา เป็นคนเก่งและมีความอดทน”
ป้าสายหยุดเป็นเพื่อนรัก จบรุ่นเดียวกับแม่ (รุ่น 1 โรงเรียนพยาบาลฯ โรงพยาบาลหญิง) ปา้ สายหยดุ เรยี กแมว่ า่ “จริ า” และแมเ่ รยี กปา้ สายหยดุ ว่า “สาย”
ป้าสายหยุดพูดถึงแม่ว่า...จิราเป็นคนมีนิสัยใจคอ คล้ายคลึงกัน เป็นคนขยันอดทนและทางานหนัก สมัยเป็นนักเรียนพยาบาล จิราให้การพยาบาลคนไข้ อย่างมีความเมตตากรุณา ไม่บ่น แม้งานจะหนักและ เหนด็ เหนอื่ ย จริ าเปน็ คนไมเ่ หน็ แกต่ วั ยอมเสยี สละเพอื่ เพื่อนฝูง
สิ่งที่ประทับใจมากๆคือจิราเป็นคนเก่ง สามารถนา ฝาแฝด “นภศิ -ปรศิ นา” เดนิ ทางไปรบั การผา่ ตดั แยกตวั ที่อเมริกา ได้เพียงคนเดียว ซึ่งสร้างความภาคภูมิใจ ให้แก่คุณพ่อเสม และคุณหลวงนิตย์เป็นอย่างมาก
รศ.ดร.สํายหยุด นิยมวิภําต เคยเป็นผู้อํานวยกําร โรงเรียนพยําบําลฯ โรงพยําบําลหญิง เป็นผู้ก่อตั้ง และดํารงตําแหน่งคณบดีคณะพยําบําลศําสตร์ มหําวิทยําลัยขอนแก่นคนแรก ท่ํานเคยเป็นที่ปรึกษํา ฝ่ํายกํารพยําบําลองค์กํารอนํามัยโลกประเทศอินเดีย และเปน็ ทปี่ รกึ ษําฝํา่ ยกํารพยําบําล โรงพยําบําลเวชธํานี ฯลฯ
“ป้าผ่อง” อาจารย์ผ่องศรี มังคละคีรี
“จิรา เป็นที่รักของเพื่อนพ้อง”
ป้าผ่องเป็นเพ่ือนรักและสนิทกับแม่มาก ป้าผ่อง จบรนุ่ เดยี วกบั แม่ (รนุ่ 1 โรงเรยี นพยาบาลฯ โรงพยาบาล หญิง) เมื่อก่อนครอบครัวป้าผ่อง-ป้าปิ่น-และป้าปราณี จะนดั มาพบเจอกนั ทบี่ า้ นโดยเวยี นสถานทกี่ นั หรอื ไมก่ ็ จะนัดไปเที่ยวกันที่สวางคนิวาส ลูกทุกคนของทั้งสาม บ้านนี้รู้จักกันหมดและมีความสามัคคีกันรักใคร่กัน เหมือนพี่น้อง
ป้าผ่องพูดถึงแม่ว่าจิราเป็นคนใจดี มีน้าใจ ชอบช่วย เหลือเพื่อนเสมอ ตอนที่แม่จากไปทางานที่อเมริกา ป้าผ่องได้ช่วยจัดการธุระ จ่ายเงินค่าบารุงฌาปนกิจ สงเคราะห์กระทรวงสาธารณสุข และเสียภาษีที่ดิน ให้แม่ เมื่อแม่กลับมาเที่ยวเมืองไทย แม่ก็จะจ่ายคืนให้ ป้าผ่องทุกครั้ง
อําจํารย์ผ่องศรี มังคละคีรี เคยเป็นอําจํารย์ด้ํานโภชนํากํารโรงเรียนพยําบําลฯ โรงพยําบําลหญิงและเป็นหัวหน้ําฝ่ํายโภชนํากําร โรงพยําบําลเปําโล เมมโมเรียล
112
แม่....ในความทรงจาของผู้คนท่ีรักและรู้จักแม่ดี
พล.ต.ต.น.พ.อารีย์ เจริญพงศ์
“อาจารย์จิราพรเป็นคนใจดีและเป็นกันเอง”
คุณอาหมออารีย์เป็นเพื่อนเล่นกอลฟ์กับพ่อที่ สปอร์ตคลับ ก่อนที่แม่จะมาเป็นผู้อานวยการวิทยาลัย พยาบาลตา รวจ จากนนั้ ความสนทิ สนมจงึ มเี พมิ่ มากขนึ้ คุณอาบอกว่าครอบครัวเรารู้จักกันเสมือนญาติ “ตั้ม” กับ “อั๋น” ลูกชายคุณอาก็เป็นเพื่อนนักเรียนป.1 ที่ร.ร.สาธิตจุฬาฯ ส่วนภรรยาคือคุณอาหมอวิรัตนา ก็สนิทรักใคร่กับคุณแม่อย่างมาก
คุณอาหมออารีย์พูดถึงแม่ว่า...แม่เป็นคนใจดี ล กู ศ ษิ ย ร์ กั แ ม ม่ คี ว า ม เ ป น็ ก นั เ อ ง แ ล ะ จ ร งิ ใ จ แ ม เ่ ค ย เ ช ญิ คุณอาหมออารีย์มาสอนเรื่องโรคตาให้กับนักศึกษา พยาบาลรุ่นแรกๆ เวลาคุณอาไปประชุมที่อเมริกา คุณอาจะแวะมาเยี่ยมพ่อกับแม่และมาพักที่บ้าน พ่อมีความสุขมากที่ได้พาคุณอาหมออารีย์ไปออกรอบ เล่นกอล์ฟกันที่อเมริกา
ทกุ ปชี ว่ งเทศกาลปใี หม่ แมจ่ ะโทรไปเยยี่ มคณุ อา ทั้งสองคน ตอนที่คุณอาหมอวิรัตนาล้มป่วย แม่มีความ เปน็ หว่ งมาก แมไ่ ปเยยี่ มคณุ หมอและพยายามสอนการ ทา กายภาพใหค้ ณุ หมอ แมบ่ อกคณุ อาหมอวริ ตั นาวา่ ... “ตอนทางานที่อเมริกาพี่เคยเป็นพยาบาลดูแลคนไข้ rehap จงึ ขออนญุ าตสอนคณุ หมอทา กายภาพฝกึ กลา้ ม เนื้อหน่อย” คุณอาหมอวิรัตนายิ้มรับและทาตามที่แม่
แนะนาเมื่อคุณอาหมอวิรัตนาจากไป แม่ได้ไปร่วมงาน พระราชทานเพลิงศพด้วยความรักและอาลัยยิ่ง
(พล.ต.ต.น.พ.อํารีย์ เจริญพงศ์ เป็นจักษุแพทย์ผู้ก่อตั้ง แผนกตําโรงพยําบําลตํารวจ และเคยดํารงตําแหน่ง ผู้อํานวยกํารโรงพยําบําลตํารวจ)
พล.ต.ต.หญิง ยุพิน เนียมแสงและ พล.ต.ต.หญิง สุขสมร จันทรุกขา
“อาจารย์จิราพรเป็นเหมือนแม่คนที่สอง”
พี่แมวและพี่ต้อยเป็นลูกศิษย์พยาบาลตารวจรุ่น 1 พี่ทั้งสองเล่าให้ฟังว่าแม่เป็นอาจารย์ที่มีบุคลิกน่าเกรง ขาม ให้ความอบอุ่นเป็นเสมือนทั้งพ่อและแม่ นักศึกษา สว่ นใหญเ่ ดนิ ทางมาจากตา่ งจงั หวดั แมจ่ งึ ทา หนา้ ทเี่ ปน็ ทั้งพ่อทั้งแม่ให้เสร็จสรรพ ดูแลตั้งแต่การเป็นอยู่หลับ นอน เราอยกู่ นั เหมอื นครอบครวั เดยี วกนั แมจ่ ะเขม้ งวด เรอื่ งระเบยี บวนิ ยั การแตง่ กาย หา้ มไมใ่ หใ้ สร่ องเทา้ แตะ เดนิ ออกไปขา้ งนอก เวลาใสก่ ระโปรงออกงาน แมจ่ ะให้ ยกมอื ขนึ้ ตรงเพอื่ ดไู มใ่ หเ้ หน็ ปาตโิ คทชนั้ ในแลบออกมา แม่จะให้ลูกสาวทุกคนเดินหมุนตัวให้ดูเพื่อตรวจสอบ ความเรยี บรอ้ ยกอ่ นไปงาน ทวี่ ทิ ยาลยั แมจ่ ดั ใหม้ ลี อ็ บบี้ รบั แขกกวา้ งขวาง แมไ่ มว่ า่ หากใครจะพาแฟนมานงั่ คยุ ด้วย และแม่จะช่วยเตือนหากแฟนใครแต่งตัวไม่สุภาพ เรยี บรอ้ ย ในหอพกั แมม่ ตี จู้ ดหมายสว่ นตวั ใหท้ กุ คนและ ที่นี่เป็นวิทยาลัยพยาบาลแห่งแรกที่ไม่มีการตรวจเช็ค จดหมายนักศึกษา แม่เป็นคนมีวาทะศิลป์ดี เวลาที่ นกั ศกึ ษามคี วามขดั แยง้ แมจ่ ะเขา้ มาเคลยี รแ์ ละสดุ ทา้ ย เรื่องจะเป็นไปตามที่แม่ต้องการ แม่สอนให้เรามีความ อ่อนน้อมถ่อมตน ให้ไหว้ทุกคนตั้งแต่คนขับรถ แม่สอน วา่ เมลด็ ขา้ วทเี่ ตม็ รวงยอ่ มโนม้ ตา่ ตดิ ดนิ ฉนั ใดคนทมี่ าก ด้วยสติปัญญาและความสามารถ ย่อมอ่อนน้อมถ่อม ตนฉันนั้น แม่ยังเป็นแบบอย่างและสอนให้มีความ กตัญญูรู้คุณกับผู้ที่ให้ทุนการศึกษาและมีบุญคุณต่อ วิทยาลัย สรุปได้ว่าแม่เป็นต้นแบบที่ดีให้แก่พยาบาล ตารวจทุกคน
(“พี่แมว” พล.ต.ต.หญิง ยุพิน เนียมแสง เคยดํารง ตําแหน่งผู้บังคับกํารวิทยําลัยพยําบําลตํารวจ และ “พี่ต้อย” พล.ต.ต.หญิง สุขสมร จัทรุกขํา เคยดํารง ตําแหน่งเป็นหัวหน้ําพยําบําลโรงพยําบําลตํารวจ)
113
แม่....ในความทรงจาของผู้คนท่ีรักและรู้จักแม่ดี
พ.ต.อ.หญิง ปรีดา สมุทระประภูติ
“อาจารย์จิราพรมีเมตตาสูง”
“ครงั้ แรกทนี่ า้ มโี อกาสรจู้ กั กบั อาจารยจ์ ริ าพรเมอื่ ปี 2506 ตอนนนั้ นา้ ทา งานทโี่ รงพยาบาลตา รวจ และได้ ถูกส่งมาเรียนครูพยาบาลที่วิทยาลัยพยาบาล กรมการ แพทย์ เป็นช่วงที่อาจารย์พึ่งกลับจากเมืองนอก น้านั่ง เรียนหน้าห้องรู้สึกถูกชะตากับอาจารย์มาก อาจารย์ มีบุคลิกดีสง่างามและมีความเมตตาสูง
พอเรียนจบน้ากลับมาทางานที่โรงเรียนผู้ช่วย พยาบาล ร.พ.ตา รวจ ในปี 2511 ผบู้ รหิ าร ร.พ.ตา รวจ มแี ผนการจะเปดิ โรงเรยี นพยาบาลเพอื่ ผลติ พยาบาลเอง คุณหมอเทียนชัย (น.พ.เทียนชัย วีรกุล) เรียกน้าไป ปรกึ ษาเรอื่ งเปดิ โรงเรยี นพยาบาล นา้ จงึ เสนอวา่ ควรให้ อาจารย์จิราพรมาให้คาแนะนาเพราะอาจารย์มีความรู้ และประสบการณ์ จบปริญญาโทจากเมืองนอก น้าจึง ไปพบกับอาจารย์ จากนั้นไม่นาน คุณหมอเทียนชัยจึง ขอเชิญอาจารย์มาทานอาหารกลางวันที่ร้านถาดทอง ประตูน้า อาจารย์ให้ความกรุณาตอบรับ ตกลงมา ช่วยงาน..ก่อนที่จะโอนย้ายมาเป็นผู้อานวยการคนแรก ของโรงเรียนพยาบาลตารวจ
อาจารย์เป็นคนที่ทุ่มเทและรักโรงเรียนมาก อาจารย์มีความรักที่ทาได้ทุกอย่างทั้งในและนอกเวลา งาน อาจารย์เป็นผู้ติดต่อกับ ดร.สตางค์ มงคลสุข อดีตคณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เพ่ือขอความอนุเคราะห์ให้นักศึกษาเราเป็นนักศึกษา สมทบไปเรียนหมวดวิทยาศาสตร์พื้นฐาน ทาให้ นักศึกษาเราเก่งและมีความรู้แน่นมาก
ความประทบั ใจทนี่ า้ มตี อ่ อาจารยค์ อื อาจารยเ์ ปน็ เป็นผู้มีบุคลิกดีสมเป็นผู้นา มีน้าใจ มีคุณธรรม และ มีเมตตาสูง”
(อําจํารย์ปรีดํา สมุทระประภูติ เป็นผู้ร่วมบุกเบิกและ ก่อตั้งวิทยําลัยพยําบําลตํารวจ ท่ํานเคยดํารงตําแหน่ง รองผู้บังคับกํารวิทยําลัยพยําบําล)
อาจารย์นิษฐิดา ลีนะชุนางกูร
“ท่านเป็นผู้มีความเมตตา เอื้ออาทร”
อาจารย์จิราพร เครือโสภณ คือผู้ที่ทาให้ดิฉันได้ เป็นดิฉันในวันนี้ สมัยที่ดิฉันได้เข้าศึกษาหลักสูตรครู พยาบาล เมื่อพุทธศักราช 2508 ท่านเป็นผู้อานวยการ วิทยาลัยครูพยาบาล กรมการแพทย์และเป็นอาจารย์ผู้ สอนด้วย สิ่งที่ดิฉันได้เห็นคือลักษณะการทางาน อาจารย์จะสอนลูกศิษย์ด้วยความทุ่มเท เอาใจใส่ มีความรัก และความเมตตากับทุกคน ท่านเป็นแบบ อยา่ งในการแสดงออกถงึ ความเมตตา กรณุ า และความ เอ้ืออาทรต่อผู้อื่น ขณะที่ดิฉันศึกษาหลักสูตรครู พยาบาล ในวนั เสาร-์ อาทติ ย์ ทา่ นจะมารบั ดฉิ นั ทหี่ อพกั เพื่อไปดูแลเด็กกาพร้าหรือเด็กบางคนที่แม่ไม่พร้อมก็ จะฝากเลยี้ งไว้ ทมี่ ลู นธิ พิ รี ะยานเุ คราะห์ ของแพทยห์ ญงิ ดร.คุณเพียร เวชบุล
ต่อมาท่านได้ไปเป็นผู้ร่วมก่อตั้งวิทยาลัย พยาบาลตา รวจ และเปน็ ผอู้ า นวยการวทิ ยาลยั พยาบาล ตารวจท่านแรก ดิฉันก็ยังได้พบท่านบ้าง เพราะท่านให้ ดฉิ นั ไปชว่ ยสอนวชิ าการพยาบาลสตู ศิ าสตร์ ดฉิ นั ไมไ่ ด้ พบท่านอยู่ระยะหนึ่ง ขณะที่ท่านไปทางานอยู่ต่าง ประเทศ เมอื่ ทา่ นกลบั มาอยปู่ ระเทศไทย ดฉิ นั ขอใหท้ า่ น เป็นที่ปรึกษาในการจัดอบรมพยาบาลที่ต้องการสอบ CGFNS และ NCLEX-RN เพื่อไปทางานต่างประเทศ ซึ่งดิฉันได้รับความเมตตาจากท่านรับเป็นที่ปรึกษาให้
ท่านได้มาช่วยงานที่สมาคมศิษย์เก่าวิทยาลัย พยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ ในตาแหน่งกรรมการ กิตติมศักดิ์ อาจารยจ์ ริ าพร เครอื โสภณ เปน็ ทงั้ นกั วิชาการ และนักปฏิบัติการพยาบาล เป็นผู้ที่เปี่ยมด้วย ความเมตตา กรณุ า เออื้ อาทร เปน็ กนั เองกบั ทกุ คน เปน็ ที่รักของเพื่อน ของน้อง และของลูกศิษย์ทุกรุ่นทุก หลักสูตร
(อําจํารย์นิษฐิดํา ลีนะชุนํางกูร อดีตผู้อํานวยกําร วิทยําลัยพยําบําลบรมรําชชนนี จักรีรัช)
114
แม่....ในความทรงจาของผู้คนท่ีรักและรู้จักแม่ดี
อาจารย์ผุสดี รุ่งรังษี
“อาจารย์จิราพรเป็นคน NICE”
“น้ารู้จักกับคุณแม่ขณะที่มาเรียนครูพยาบาล เมอื่ พ.ศ. 2509 รสู้ กึ ภมู ใิ จทไี่ ดเ้ รยี นกบั อาจารยเ์ กง่ ๆจบ จากเมืองนอก และประทับใจที่ท่านนาหลักทฤษฎี 21 Nursing Problems ของ Faye Abdellah มาถ่ายทอด ให้ลูกศิษย์เข้าใจได้อย่างดี ท่านเสียสละ ทุ่มเทในการ ทางาน เป็นคนจริงใจ และ nice มาก
ที่ประทับใจอีกเรื่องหนึ่งคือ เมื่อสมาคมมีการ ระดมความคิดหารายได้ ท่านมีความคิดริเริ่ม แนะนา ว่าควรทาหนังสือที่ระลึกครบรอบ 65 ปีวิทยาลัยฯ ในขณะนั้นท่านอายุ 82 ปี ยังแข็งแรงดี ท่านแวะมาที่ สมาคมแทบทุกวันเป็นเวลา 2 เดือน เพื่อมาเป็นศูนย์ รวมใจ ร่วมมือช่วยกันทาหนังสือ ทุกครั้งที่มาท่านจะ เป็นผู้โทรศัพท์ไปขอเงินสนับสนุนจากศิษย์เก่าเพื่อเป็น ทุนในการทาหนังสือ ซึ่งทาให้สมาคมสามารถระดมทุน จากเงินบริจาคและจากการขายหนังสือที่ระลึกนี้ เป็นจานวนเงินถึงล้านกว่าบาทหลังหักค่าใช้จ่าย
นอกจากนี้ท่านจะแสดงความห่วงใยและคิดถึง ผอู้ นื่ เสมอ เชน่ โทรมาเตอื นใหส้ มาคมสง่ ดอกไมว้ นั เกดิ ให้แก่ผู้มีพระคุณ หรือส่งพวงหรีดให้แก่ผู้เสียชีวิต ท่าน เป็นผู้ที่ให้โอกาสและยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ตลอดเวลา มักจะพูดว่า”มีอะไรพูดกับฉันได้เลยนะ”
ท่านเป็นผู้มีความรักวิทยาลัยพยาบาลบรม ราชชนนีเป็นอย่างมาก มีความกตัญญูสูง มีความคิด อยากสร้างอนุสาวรีย์ผู้มีพระคุณต่อวิทยาลัย เพื่อให้ ศิษย์เก่า นักศึกษารุ่นปัจจุบัน และรุ่นต่อๆไปไม่ลืม ผมู้ พี ระคณุ นบั ตงั้ แตท่ า่ นผหู้ ญงิ ละเอยี ด พบิ ลู สงคราม คุณแม่มณี สหัสสานนท์ พันโทนายแพทย์หลวงนิตย์ เวชชวศิ ษิ ฎ์ และคณุ พอ่ เสม พรงิ้ พวงแกว้ ...ทา่ นใหค้ วาม สาคัญในการร่วมงานต่างๆของวิทยาลัยเป็นประจา ไม่ว่าจะเป็นงานไหว้ครู งานวันเกิดวิทยาลัย งานแสดง ความกตัญญูกตเวทิตาคุณหลวงนิตย์ คุณพ่อเสม และ ร่วมกิจกรรมราลึกถึงคุณแม่มณี ที่สุสานคริสตจักร สาเหร่ทุกปี”
(นํางผุสดี รุ่งรังษี อดีตนํายกสมําคมศิษย์เก่ําวิทยําลัย พยําบําลบรมรําชชนนี กรุงเทพ)
แอน รติศรี โศจิรัตน์ - เอื้อวิทยา
“กราบคุณป้าจิราพรที่เคารพรักมาก”
บทเรยีนอนัยงิ่ใหญท่แี่อนไดเ้รยีนจากคณุ ปา้เปน็เวลา 40 ปีที่ผ่านมา ก็คือคนเราแม้ว่าเกิดจากสถานที่แตกต่างกัน เมื่อมาพบกันเราสามารถรักดูแลใกล้ชิดและแคร์กันได้ เสมือนกับคนในครอบครัวเดียวกัน แอนอยากจะกราบ ขอบพระคณุ คณุ ปา้ สา หรบั เวลาดๆี ความรกั และหว่ งใย เวลา เจอกนั คณุ ปา้ จะเรยี กกนั วา่ ลกู เสมอ ตงั้ แตส่ มยั ทเี่ ราอยู่ L.A. ด้วยกัน ตอนแรกคุณลุงและคุณป้าเป็นเพื่อนสนิทของ คุณพ่อและคุณแม่ ทาให้แอนได้รู้จักใกล้ชิดกับพี่ตู่ พี่ต่าย และตมั้ ไปไหนมาไหนดว้ ยกนั มชี วี ติ ทอี่ บอนุ่ เพราทา ใหแ้ อน ได้มีพี่ชายและพี่สาว
หากจะใชค้ า เปรยี บเทยี บเมอื่ นกึ ถงึ คณุ ปา้ กจ็ ะมคี า วา่ รักครอบครัว สง่างาม ใจดี ทาทุกอย่างเพื่อคนที่คุณป้ารัก ตลอดจนสังคม โลกของแอนมีความสุขเพราะครอบครัว โศจริ ตั นไ์ ปพบและสนทิ สนมกบั ครอบครวั เครอื โสภณ แมว้ า่ คณุ แมแ่ ละคณุ ปา้ ไดจ้ ากไปแลว้ แอนกม็ นั่ ใจวา่ ความรกั และ ผูกพันยังจะมีอยู่ตลอดไประหว่างรุ่นลูกๆ
บางครั้งคนเราเวลาทาอะไร เราจะไม่เคยทราบเลย ว่าน่ีคือหนสุดท้าย ครั้งสุดท้ายที่แอนได้พบปะพูดคุยกับ คุณป้าคือตอนที่ไปบ้านตั้ม เขาทาหมูย่างทานกันอย่าง สนุกสนาน พูดคุยถึงวันเวลาที่เราอยู่ L.A. ตอนไปลาคุณป้า คุณป้ายังบอกเลยว่าแล้วคราวหน้าลูกมาหาป้าอีกนะ เสียงของคุณป้าเต็มไปด้วยความรัก กังวานและจะจาได้ตลอด
กราบขอบพระคณุ สา หรบั ความอบอนุ่ นะคะ แอนจะ ใชช้ วี ติ ทดี่ แี ละมอบความรสู้ กึ ดๆี ใหก้ บั ทกุ คนทพี่ บ ใหเ้ หมอื น กับความรู้สึกที่ได้รับจากคุณป้า แอนภูมิใจมาก โชคดีที่ได้ เกิดมาพบและได้รับความเมตตากรุณาจากคุณป้า
บุคคลบางคนเข้ามาในชีวิตเราประเดี๋ยวประด๋าว บางคนก็ได้อยู่กันนานหน่อย หากโชคดีได้พบบุคคลที่ ยิ่งใหญ่เมตตากรุณาและจะอยู่ในหัวใจของเราตลอดไป แอนจะจดจาความรู้สึกอบอุ่นเวลาคุณป้าลูบหัวแอน จะเกบ็ ไวใ้ นหวั ใจตลอดนานแสนนาน จะบอกตวั เองเสมอวา่ คณุ ปา้ ยงั อยใู่ กลๆ้ และสามารถมองดลู กู ๆหลานๆดว้ ยความ ภาคภูมิใจ
กราบลาก่อนนะคะคุณป้า
My one and only
I love you
แอน รติศรี โศจิรัตน์-เอื้อวิทยา
115
“ป้ายงค์” (ผศ.ประยงค์ สุวรรณพานิช) เพ่ือนนักเรียนพยาบาลรุ่น 1 โรงพยาบาลหญิง
ลูกๆทุกคนรู้จักป้ายงค์ต้ังแต่เราเด็กๆ ป้ายงค์เป็นเพื่อนรุ่นเดียวกับแม่และเป็นป้าท่ีใจดีกับพวกเรา ป้ายงค์ลาออกจากราชการและไปทางานที่โรงพยาบาลGlendale Adventist ในเมืองเกลนเดล รัฐแคลิฟอร์เนีย ก่อนแม่สองสามปี เม่ือแม่วางแผนจะมาทางานท่ีอเมริกา ป้ายงค์ได้ให้ความช่วยเหลือส่งแบบฟอร์มเอกสารการ สมคั รเปน็ พลเมอื งถาวรไปใหแ้ ม่ เมอ่ื แมเ่ ดนิ ทางมาอเมรกิ ากอ่ นลว่ งหนา้ ปา้ ยงคไ์ ดเ้ ออื้ เฟอ้ื ใหแ้ มพ่ กั อาศยั อยดู่ ว้ ย ท่ีอพาร์ตเมนท์เลขที่1606 E.Glenoaks Blvd. # G Glendale, California 91206 หลังจากนั้นแม่ได้ย้ายไปอยู่ ท่ีใหม่เพื่อรอรับพ่อและลูกท้ังสี่คนท่ีเดินทางตามมา แม่พูดให้เราฟังเสมอว่า ป้ายงค์เป็นเพ่ือนที่ดีและมีบุญคุณ ต่อครอบครัวเรา ให้การช่วยเหลือติดต่อให้แม่มาอยู่อเมริกาและยังเอื้อเฟ้ือที่พักอาศัยให้แก่แม่ตอนอยู่ท่ีอเมริกา ป้ายงค์กับแม่จะโทรศัพท์คุยกันเสมอ แวะมาทานข้าวท่ีบ้าน ไปเท่ียวลาสเวกัส เม็กซิโกและเคยบินไปเยี่ยมเพื่อน และลูกศิษย์โรงพยาบาลหญิงท่ีชิคาโกด้วยกัน
เม่ือแม่กลับมาอยู่เมืองไทยแม่มักไปเย่ียมป้ายงค์ที่บ้านซอยสุทธิสารบ่อยครั้ง ระยะหลังป้ายงค์สุขภาพไม่ดีด้วย อาการป่วยเป็นโรคหัวใจเหมือนแม่
เม่ืเม่ือป้ายงค์จากไปในปี 2562 แม่เศร้าโศกเสียใจมาก เพ่ือนแม่รุ่น 1 โรงพยาบาลหญิงค่อยๆทะยอย จากกันไปทีละคนตามวันเวลาและสภาพร่างกายเราทุกคนอยากให้ป้ายงค์ทราบว่าแม่และหลานๆ รักคิดถึงและ สานึกรู้คุณป้ายงค์อยู่เสมอและตลอดไป
(ผศ.ประยงค์ สวุ รรณพํานิช จบพยําบําลรุ่น 1 โรงเรียนพยําบําลฯ โรงพยําบําลหญิง ปริญญําโททํางกํารสอนจําก Teachers College, Columbia University New York เป็นผู้ร่วมก่อตั้งแผนกพยําบําลศึกษํา คณะครุศําสตร์ จุฬําลงกรณ์มหําวิทยําลัย ต่อมําได้พัฒนําเป็นคณะพยําบําลศําสตร์ จุฬําฯ)
แม่ไปงานศพป้ายงค์ ปี 2562
116
ช่วงเวลาแห่งความตราตรึงในชีวิต
Remember this moment. Cherish this story. Celebrate life.
117
ด้วยรักและอาลัย คุณแม่จิราพร เครือโสภณ
2472 – 2563
เส้นขีดระหว่างห้วงกาลเวลา
ณ งานศพของเพื่อนคนหนึ่ง ฉันกาลังนั่งฟังผู้ชายคนหนึ่งยืน ขึ้นอ่านคาไว้อาลัยให้แก่ผู้วายชนม์ เขากล่าวถึงวันเวลาบน เส้นทางชีวิตตั้งแต่จุดเริ่มต้น...จนถึงจุดจบ
จากวันถือกาเนิด และวันต่อๆมาด้วยน้าตาบนใบหน้า แต่สิ่งสาคัญที่สุดนั้นคือเส้นขีดระหว่างห้วงกาลเวลา
เส้นขีดระหว่างห้วงกาลเวลานี้ – คือเรื่องราวในชีวิตทั้งหมด ของเขาบนโลกใบนี้ ผคู้ นทรี่ กั และรจู้ กั เขาเทา่ นนั้ จะรไู้ ดว้ า่ เขา ใช้ชีวิตมีคุณค่าอย่างไรในช่วงเวลาระหว่างเส้นขีดเล็กๆนี้ สิ่งสาคัญของคนเรานั้นไม่ใช่อยู่ที่จานวนสิ่งของที่เรา ครอบครอง ไม่ว่าจะเป็นรถยนต์ บ้าน หรือเงินทอง แต่สาระ สาคัญอยู่ที่เราดาเนินชีวิตเช่นไรให้เป็นที่รักของผู้คน
ดังนั้นจงพึงตระหนักคิดว่า...มีอะไรบ้างที่เราอยากปรับปรุง เ ป ล ยี ่ น แ ป ล ง ต น เ อ ง ด ว้ ย เ ร า ม อิ า จ ร เ้ ู ล ย ว า่ เ ร า จ ะ ม เี ว ล า บ น เ ส น้ ทางชวี ติ ของเราเหลอื อยอู่ กี นานแคไ่ หนทจี่ ะปรบั เปลยี่ นแกไ้ ข หากเราสามารถทาอะไรให้ช้าลง คอยพิจารณาดูว่าอะไร คือความถูกต้องและแท้จริง พยายามทาความเข้าใจเสมอถึง ความรู้สึกของผู้อื่น
อยา่ รบี โกรธหงดุ หงดิ โมโหใหเ้ รว็ นกั จงแสดงออกถงึ ความรสู้ กึ ขอบคุณชื่นชมให้มากขึ้น รักผู้คนที่เราพบเจอในชีวิตอย่างที่ เราไม่เคยรักมาก่อน
หากเราสามารถแสดงความเคารพผอู้ นื่ ใหม้ ากขนึ้ ยมิ้ บอ่ ยขนึ้ และพึงจาไว้เสมอว่าเวลาของเส้นขีดพิเศษนี้อาจจะคงเหลือ อยู่ต่อไปอีกไม่ยาวไกลนัก ดังนั้นเมื่อถึงวันที่มีคนมายืนอ่านคาสรรเสริญให้แก่เรา จากคุณงามความดีที่เราได้เคยกระทาไว้ เราจะภูมิใจใน เรื่องราวต่างๆที่เขากล่าวถึงหรือไม่ – ว่าเราดาเนินชีวิต อย่างไรบนเส้นขีดระหว่างห้วงกาลเวลา
www.thedashpoem.com
118
27-28 พฤศจิกายน 2563 คืนวันสุดท้ายของแม่ แม่จากไปอย่างสงบเมื่อเวลา 01.31 น.
ลูกหลานมากันพร้อมหน้า กราบลาแม่ด้วยความรักและอาลัยยิ่ง
ลูกไม่เคยคิดเลยว่าเส้นทางชีวิตของแม่จะสิ้นสุดลงในคืนวันนี้
119
พิธีพระราชทานนํา้าหลวงอาบศพ ตอนท่ี 9 พิธีรดน้ําาศพ งานสวดพระอภิธรรม
และงานพระราชทานเพลิงศพ
29 พฤศจิกายน 2563
29 พฤศจิกายน – 4 ธันวาคม 2563 6 ธันวาคม 2563
7 ธันวาคม 2563
13 ธันวาคม 2563
พิธีพระราชทานน้ําาหลวงอาบศพ และพิธีรดนํา้าศพ งานสวดพระอภิธรรมศพ งานพระราชทานเพลิงศพ พิธีเก็บอัฐิ
พิธีลอยอังคาร ทําาบุญครบรอบ 50 วัน
17 มกราคม 2564
120
คุณแม่จิราพร เครือโสภณ 2472 - 2563
121
122
123
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ
ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดฯ พระราชทานน้ําาหลวงอาบศพ สุกําาศพ หีบลายก้านแย่ง
นางจิราพร เครือโสภณ
1
1
2
2
4
4
แม่ประกอบคุณงามความดีให้แก่สังคมและประเทศชาติมากมาย เจ้าหน้าท่ีจากกระทรวงวัฒนธรรมอัญเชิญน้ําาหลวงอาบศพ และเคร่ืองเกียรติยศพระราชทานมาประกอบพิธีในงาน
125
แม่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานหีบทองลายก้านแย่ง
1
1
2
2
6
6
สําานึกในพระมหากรุณาธิคุณ
เมอื่ ความทราบฝา่ ละอองธลุ พี ระบาทวา่ นางจริ าพร เครอื โสภณ ไดก้ ราบถวายบงั คมลาถงึ แก่ กรรม เมื่อวันเสาร์ ท่ี 28 พฤศจิกายน พุทธศักราช 2563 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระ กรณุ า โปรดเกลา้ โปรดกระหมอ่ มพระราชทานนา้ หลวงอาบศพพรอ้ มดว้ ยเครอื่ งเกยี รตยิ ศประกอบ ศพ ณ ศาลาบุพการีนุสรณ์ วัดพระศรีมหาธาตุวรมหาวิหาร เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร
ครนั้ ถงึ อวสานแหง่ การบา เพญ็ กศุ ล พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ โปรดกระหมอ่ มพระราชทานเพลงิ ศพ นางจริ าพร เครอื โสภณ ณ เมรวุ ดั พระศรมี หาธาตวุ รมหาวหิ าร เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร ในวันอาทิตย์ ท่ี 6 ธันวาคม พุทธศักราช 2563 ซ่ึงนับเป็น พระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อม เป็นเกียรติอันสูงสุดแก่ผู้วายชนม์และวงศ์ตระกูล อย่างหาท่ีสุดมิได้
หากนางจิราพร เครือโสภณ สามารถหยั่งทราบด้วยญาณวิถีใด คงจะมีความปลาบปลื้ม ซาบซ้ึงเป็นล้นพ้น ในพระมหากรุณาธิคุณที่ได้รับพระราชทานเกียรติยศอันสูงสุดในวาระสุดท้าย แห่งชีวิต
ข้าพระพุทธเจ้าผู้เป็นบุตร และธิดาของผู้วายชนม์ ขอน้อมเกล้าน้อมกระหม่อม กราบถวาย บงั คมแทบเบอ้ื งพระยคุ ลบาท ดว้ ยสา นกึ ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ อยา่ งหาทส่ี ดุ มไิ ด้ และจะเทดิ ทนู ไว้ เหนือเกล้าเหนือกระหม่อมเพ่ือเป็นสรรพสิริสวัสด์ิ พิพัฒนมงคลแก่ข้าพระพุทธเจ้าและวงศ์ตระกูล ตลอดไป
ควรมิควรแล้วแต่จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ขอเดชะ ข้าพระพุทธเจ้า
นางสาวชมนาด เครือโสภณ นายธเนศ เครือโสภณ นางสาวกรกฎ เครือโสภณ นายจุลภาส เครือโสภณ
127
แม่จะอยู่ในใจลูกไปชั่วนิรันดร์
128
ลูกชายคนโตหวีผมให้แม่เป็นครั้งสุดท้าย
129
น้องเพลง-น้องพิณอาลัย ‘คุณย่าขา’
น้องติ๊กกราบลาแม่
130
คุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธ์ ให้เกียรติเป็นประธานในงานบําาเพ็ญกุศลน้ําาหลวงอาบศพ คุณแม่จิราพร เครือโสภณ
พระเดชพระคุณพระพรหมมุนีเจ้าอาวาสวัดพระศรีมหาธาตุเป็นประธานในงานสวดพระอภิธรรมศพ
พระธรรมโพธิวงศ์ (วีรยุทฺโธ)
หัวหน้าพระธรรมทูตสายประเทศอินเดีย-เนปาล
131
132
ฯพณฯชวน หลีกภัย ประธานรัฐสภาและอดีตนายกรัฐมนตรีให้เกียรติมาร่วมงาน
ครอบครัว ”น้านูญ” น้องชายแม่
133
กลุ่มเพื่อนตั้ม
ครอบครัว “น้องปุ้ย” ภริตพร เครือโสภณ
เพื่อนต่าย ร.ร.เซ็นต์โยเซฟ บางนา
134
ขอบคุณเพ่ือนสมัยเด็ก ‘เป้งกับเจ๊ียบ’
ดร.ฐานทัต พุทธสุวรรณ และ ศ.พญ.วรพรรณ เสนาณรงค์
135
136
พล.ต.ต.พันธนะ นุชนารถ ให้เกียรติมาร่วมงาน Mr.Hester Chew และคุณแดน ปฐมวาณิชย์ให้เกียรติมาร่วมงาน
คุณวิชัย เบญจรงคกุล กรรมการผู้จัดการใหญ่ บ.เบญจจินดา โฮลด้ิง และอดีตนายกสมาคมนิสิตเก่า ศศินทร์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยให้เกียรติมาร่วมงาน
“น้องอี๊ด” ศริวรรณ ซ่ือตรง (ยืนกลาง) เพื่อนแอล.เอ.
ลูกสาวอดีตท่านกงสุลใหญ่ชิคาโก คุณเรวัติ จินดาพล (ยืนกลาง) เจ้าของธุรกิจ “มีสลิลลี่” ให้เกียรติเป็นเจ้าภาพและนําาอาหารมาเลี้ยงแขกในงาน
137
“พ่ีปุย” คุณขุรปัญญ์ ณ บางช้าง (ลูกชายคุณหมอเอิบและคุณนายปุไร ณ บางช้าง) แม่เคยช่วยเลี้ยงดูมาต้ังแต่เกิด พ่ีปุยบอกว่าแม่ไปเข้าฝันจึงทราบว่าแม่เสียชีวิต
“พ่ีอู๊ด” คุณสุเทพ โกมลภมร หลานชายแม่ อดีตผู้ว่าราชการ จ.พัทลุงและจ.ราชบุรี
Mr.Dean Gilboa (ที่สองจากซ้าย) บินจากเกาะสมุยมาร่วมงาน คุณกันต์ เกิดแก้ว ผู้เป็นที่รักของคุณแม่และครอบครัว ทุกปีคุณกันต์จะส่งตะกร้าดอกไม้และผลไม้มากราบ
กลุ่มน้องๆ”เพ่ือนต้น”ร.ร.สวนกุหลาบสมุทรปราการ
อวยพรปีใหม่และวันเกิดคุณแม่
ครอบครัวของ“วิน” สาวไทยใหญ่ผู้ดูแลแม่ วินรักและเอาใจใส่ช่วยเหลือ ดูแลแม่อย่างดีมาตลอด 6 ปี ลูกทุกคนรู้สึกขอบคุณวินเป็นอย่างมาก
138
ขอบคุณครอบครัวเซียงเพียวนําาโดย คุณสุวรรณา เอี่ยมพิกุล
ขอบคุณ ดร.ประสิทธ์ ศรีสุวรรณ คุณวู้ดดี้ มิลินทจินดา คุณสยาม เศรษฐบุตร
ขอบคุณน้องจ๊าบ คุณวรรณพร เทพหัสดินฯ สุทธปรีดา
ขอบคุณน้าต้อยและครอบครัวพุทธรักษา
ขอบคุณ Eddie คุณเนรมิต ธีรนิตยาธาร เพื่อนสมัยแอล.เอ.
ขอบคุณอาจารย์สุเทพ สังข์เพชร และคุณอ่อนลูกสาว
139
ขอบคุณเพ่ือนๆ SASIN MM98 ท่ีให้เกียรติมาร่วมงานคุณแม่
ขอบคุณเพื่อนๆ MMP CHULA ท่ีให้เกียรติมาร่วมงานคุณแม่
ขอบคุณคุณเมธา เธียรประสิทธ์
ขอบคุณคุณต๋ิม อัญชนา แต้ไพสิฐพงษ์ อัศวิน ขอบคุณผศ.อิงอร ต้ันพันธ์ วิจิตร เพื่อนสมัย Hoover High School มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต
ขอบคุณคุณยุ้ย ไพพรรณ และคุณศตวรรษ หลักแหลม
ขอบคุณคุณเจน คุณสุมนรัตน์ อัศววิมล เพ่ือนสมัย Glendale College
140
ส่วนหนึ่งของพวงหรีดที่ได้รับ ขอขอบพระคุณทุกท่านที่กรุณาส่งมาให้ไว้อาลัยคุณแม่
141
142
ขอบคุณลูกศิษย์แม่จากโรงเรียนพยาบาลฯ โรงพยาบาลหญิง (ปัจจุบันคือวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ) ท่ีให้เกียรติร่วมเป็นเจ้าภาพ
“เต้” อภิรัตน์ ศิรินาวิน เพื่อนสมัยแอล.เอ.
“เจี๊ยบ” แก้วตา สุภัตรบุตร “ตุ๊กตา” ศิริเพ็ญ ลิมเกรียงไกร “เล็ก” เพื่อนต่าย เพ่ือน ป.1 ร.ร.สมถวิล เพื่อน ป.1 ร.ร.สมถวิล ร.ร.สายปัญญา
143
ขอบคุณโรงพยาบาลตําารวจ และสมาคมศิษย์เก่าวิทยาลัยพยาบาลตําารวจท่ีให้เกียรติร่วมเป็นเจ้าภาพ
พลตําารวจตรีนายแพทย์เกษม รัตนสุมาวงศ์ พ.ต.อ.น.พ.ณัฏฐพงษ์ กุลสิทธิจินดา(ยืนซ้ายสุด) คุณหมอโรคหัวใจที่ให้การดูแลรักษาแม่มาโดยตลอด
พลตําารวจตรีนายแพทย์อารีย์ เจริญพงศ์ อดีตผู้อําานวยการโรงพยาบาลตําารวจให้เกียรติมาร่วมงาน
144
ขอบคุณนักศึกษาวิทยาลัยพยาบาลตําารวจที่มาช่วยต้อนรับแขกในงานทุกคืน
145
ขอบคุณพันตรีสุธี สุขสากล ท่ีมาร่วมรําาลึกถึงคุณแม่ และเขียนกลอนอาลัยให้คุณแม่
146
147
148
149
150