คู่มือแนวทางการระงับโฆษณาด้วยสื่อออนไลน์

คู่มือแนวทางการระงับโฆษณาทางสอ่ื ออนไลน์
ด้วยวิธกี ารรายงานผ่านระบบของแพลตฟอร์มออนไลน์

พมิ พ์ครัง้ ที่ 1 กรกฎาคม 2564
จำ� นวนพิมพ์ 1,000 เลม่
ผลิตโดย ศนู ย์จดั การเร่อื งรอ้ งเรียนและปราบปรามการกระท�ำผิด
กฎหมายเกยี่ วกับผลติ ภณั ฑ์สุขภาพ (ศรป.)
ส�ำนกั งานคณะกรรมการอาหารและยา
กระทรวงสาธารณสุข

สงวนสทิ ธต์ิ ามพระราชบัญญัติ
ห้ามลอกเลียนแบบสว่ นหนึ่งสว่ นใดของหนังสอื น้ี
โดยไมไ่ ดร้ บั อนุญาตจากเจ้าของสทิ ธ์ิ
พมิ พท์ ่ี บรษิ ัท หกหนง่ึ เจด็ จำ� กัด

ชว่ ยกันหยดุ โฆษณา
ผลติ ภัณฑส์ ขุ ภาพ

ทผี่ ดิ กฎหมาย

ไดด้ ว้ ยปลายนว้ิ

ค�ำนำ�

ด้วยสถานการณ์ปัญหาโฆษณาผลิตภัณฑ์
สุขภาพที่ไม่ถูกต้อง มีการกล่าวอ้างสรรพคุณเกินจริง
ทางส่ือออนไลน์จ�ำนวนมหาศาล อีกท้ังปัจจุบัน
ผู้ประกอบการมีการใช้กลยุทธ์ทางการค้าในรูปแบบ
Data - Driven Business และใช้ปัญญาประดิษฐ์
(AI : Artificial Intelligence) ในการโฆษณาสู่กลุ่ม
เป้าหมายโดยตรง ท�ำให้ผู้บริโภคมีโอกาสเห็นโฆษณา
ที่แตกต่างกันตามความสนใจของแต่ละคน ถึงแม้ว่า
สำ� นักงานคณะกรรมการอาหารและยา จะด�ำเนนิ การ
ส่ังระงับโฆษณาและด�ำเนินการตามกฎหมายกับ
ผู้กระท�ำผิดเป็นจ�ำนวนมาก แต่ปัญหาดังกล่าวก็ยังคง
ตรวจพบอยอู่ ยา่ งตอ่ เนอ่ื ง เหตผุ ลดว้ ยในการจดั การโดย
การบงั คบั ใชก้ ฎหมายใชเ้ วลานานและกำ� ลงั คนมจี ำ� นวน
จำ� กดั ซงึ่ ไมท่ นั ตอ่ สถานการณโ์ ฆษณาผลติ ภณั ฑส์ ขุ ภาพ
ที่ผิดกฎหมายท่ีเกิดขึ้นตลอดเวลา จึงจ�ำเป็นต้องอาศัย
พลังเครือข่ายในการร่วมมือปิดกั้นโฆษณาผลิตภัณฑ์ท่ี
ผิดกฎหมายไมใ่ ห้ประชาชนตกเป็นเหย่ือ
จากสถานการณ์ปัญหาข้างต้น ส�ำนักงาน
คณะกรรมการอาหารและยาจึงจัดท�ำหนังสือคู่มือ
แนวทางการระงับโฆษณาทางสื่อออนไลน์ด้วยวิธี
การรายงานผ่านระบบของแพลตฟอร์มออนไลน์ข้ึน
โดยคาดหวังว่าเนื้อหาในคู่มือน้ี จะช่วยให้เครือข่าย
ประชาชนและองคก์ รผบู้ รโิ ภคใชเ้ ปน็ เครอื่ งมอื อยา่ งงา่ ย
ในการรว่ มจดั การโฆษณาทผ่ี ดิ กฎหมายทางแพลตฟอรม์
ออนไลนต์ ่างๆ ให้ถูกระงับ สง่ ผลให้ชว่ ยลดปัญหาการ
โฆษณาผลติ ภณั ฑส์ ขุ ภาพทไี่ มถ่ กู ตอ้ ง ไมเ่ หมาะสม และ
หวังให้เครือข่ายประชาชนและองค์กรผู้บริโภคบอกต่อ
ความรู้นี้แก่ผู้อ่ืน เพ่ือร่วมสานพลังในการลดปัญหาท่ี
เกิดจากการโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพที่เกินจริง
ทางสอื่ ออนไลนไ์ ดต้ ่อไป

พฤษภาคม 2564

สารบญั 1
3
ตัวอยา่ งโฆษณาผลิตภณั ฑส์ ขุ ภาพผดิ กฎหมาย 4
ระบบการรายงานของแพลตฟอร์มต่างๆ 6
8
ขนั้ ตอนกดรายงานโฆษณาผลติ ภณั ฑ์สขุ ภาพทผ่ี ดิ กฎหมายทาง Facebook 9
ขนั้ ตอนกดรายงานโฆษณาผลิตภณั ฑส์ ุขภาพท่ผี ิดกฎหมายทาง instagram 10
ขั้นตอนกดรายงานโฆษณาผลิตภณั ฑส์ ขุ ภาพที่ผิดกฎหมายทาง Youtube 11
ขั้นตอนกดรายงานโฆษณาผลติ ภณั ฑส์ ุขภาพทผ่ี ดิ กฎหมายทาง Shopee 12
ขน้ั ตอนกดรายงานโฆษณาผลิตภณั ฑ์สุขภาพที่ผดิ กฎหมายทาง Lazada 13
ขั้นตอนกดรายงานโฆษณาผลิตภณั ฑส์ ขุ ภาพท่ผี ดิ กฎหมายทาง LINE 14
ขนั้ ตอนกดรายงานโฆษณาผลติ ภณั ฑ์สขุ ภาพทผ่ี ิดกฎหมายทาง Twitter 15
ขั้นตอนกดรายงานโฆษณาผลิตภณั ฑ์สุขภาพที่ผิดกฎหมายทาง tiktok 16

เคล็ดลบั ใหก้ ารกดรายงานแพลตฟอร์มของเราเป็นไปอย่างมีประสิทธภิ าพ
ชอ่ งทางการแจง้ ขอ้ มลู / แจ้งเบาะแสผลิตภณั ฑ์สขุ ภาพ
ช่องทางแจง้ ขา่ วสารประชาสมั พันธ์และการเตอื นภัยของ อย.

ตัวอยา่ งโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพ
ทผ่ี ิดกฎหมาย

1. ค�ำหรือข้อความทห่ี ้ามโฆษณา 3. การโฆษณาอาหาร
ทผ่ี ิดกฎหมาย
เช่น
ศักด์ิสิทธิ์ มหัศจรรย์ ปาฏิหาริย์ วิเศษ เช่น
เลศิ ที่สดุ ดีเลิศ ชนะเลิศ ช้ันเลิศ เลศิ เลอ - แสดงสรรพคุณอันท�ำให้เข้าใจว่า
ลำ้� เลิศ เลิศล้ำ� ยอด ยอดเยย่ี ม ยอดไปเลย สามารถบำ� บดั บรรเทา รกั ษา ปอ้ งกนั
เยี่ยมยอด เย่ียมไปเลย สุดยอด ท่ีหนึ่ง โรคหรอื อาการของโรค
หน่งึ เดียว ทห่ี นึ่งเลย ทสี่ ุด ดีทสี่ ดุ ดเี ด็ด - แสดงให้เข้าใจว่ามีผลต่อการ
สงู สดุ เดด็ ขาด หายหว่ ง หายขาด หมดกงั วล เปล่ียนแปลงโครงสร้างของร่างกาย
สุดเหว่ียง ไมม่ ีผลขา้ งเคยี ง ไรผ้ ลข้างเคียง หนา้ ท่ีอวยั วะ หรือระบบ การทำ� งาน
ของร่างกาย เช่น ฟื้นฟูร่างกาย
2. การโฆษณาขายยา หรอื อวยั วะ เพม่ิ การไหลเวยี นของเลอื ด
ตอ่ ประชาชนทวั่ ไปทีผ่ ดิ กฎหมาย เพ่ิมภูมติ ้านทาน Detox ลา้ งสารพษิ
บำ� รุงปอด ตับ ม้าม ไต
เชน่ -แสดงให้เข้าใจว่ามีสรรพคุณบ�ำรุง
- โฆษณาสรรพคุณยาว่าสามารถบรรเทา/ กาม บ�ำรุงเพศ หรือเกี่ยวกับมี
บ�ำบัด/รักษา/ป้องกันโรค มะเร็ง อัมพาต เพศสัมพันธ์ เชน่ แขง็ อึด ทน
วัณโรค โรคเร้ือน โรคหรอื อาการของโรค - แสดงให้เข้าใจว่ามีสรรพคุณเพ่ือ
เกยี่ วกบั สมอง หัวใจ ปอด ตับ มา้ ม ไต บ�ำรุงผิวพรรณและความสวยงาม
- โฆษณาอวดอา้ งวา่ เปน็ ยาขบั ประจำ� เดอื น เช่น ลดริ้วรอยเหี่ยวย่น ลดสิว ฝ้า
ยาท�ำแทง้ โฆษณายาคุมก�ำเนดิ กระ จุดดา่ งดำ�
- โฆษณาว่าเป็นยารักษาฝ้า ยาลด - แสดงสรรพคุณในการลดน�้ำหนัก
ความดันโลหติ /รักษาเบาหวาน ลดความอว้ นแบบเรง่ ด่วน
- โฆษณายาฉีดทุกประเภท โฆษณา
สรรพคุณปากกาลดน�้ำหนัก

1

4. การโฆษณาผลติ ภัณฑ์ 6. การโฆษณาวตั ถเุ สพติด
สมุนไพรท่ผี ิดกฎหมาย ทีผ่ ดิ กฎหมาย

เช่น - หา้ มโฆษณาวัตถุเสพติด (ยาเสพตดิ
- แสดงสรรพคณุ วา่ สามารถบรรเทา/บำ� บดั / ทม่ี กี ารใชป้ ระโยชนท์ างการแพทย์ เชน่
รกั ษา/ปอ้ งกนั โรค มะเรง็ อมั พาต วัณโรค มอรฟ์ นี โคเดอนี หรอื วตั ถทุ อี่ อกฤทธิ์
โรคเร้ือน โรคหรืออาการของโรคเกี่ยวกับ ตอ่ จติ และประสาท เช่น ยานอนหลบั
สมอง หัวใจ ปอด ตับ ม้าม ไต ตา นำ� ม้ นั กญั ชา) ทางสอ่ื ออนไลนเ์ ดด็ ขาด
- แสดงสรรพคณุ วา่ สามารถตา้ นเชอื้ โควดิ -19
เพ่ิมภูมคิ ุ้มกัน ลดการอักเสบ ตา้ นไวรสั 7. การโฆษณายา อาหาร
เครอ่ื งสำ� อาง เครอ่ื งมอื แพทย์
5. การโฆษณาเคร่อื งสำ� อาง โดยมีการรับรองหรือรีวิว
ท่ีผิดกฎหมาย จากบุคลากรทางการแพทย์
และสาธารณสุข หรือแสดง
เชน่ ตนว่าเป็นบุคลากรทางการ
- เปรียบเทียบว่าผลท่ีได้จากการใช้ แพทยแ์ ละสาธารณสขุ
เคร่ืองส�ำอางน้ันเทียบเท่าหรือดีกว่าการท�ำ
หัตถการ เช่น การเลเซอร์ การฉีดโบท็อกซ์ ** หา้ มบคุ ลากรทางสาธารณสขุ เชน่
การศลั ยกรรม แพทย์ เภสชั กร พยาบาล เทคนคิ การแพทย์
- ไรส้ ารพษิ ไรส้ ารเคมี ไมม่ สี ารเคมเี จอื ปน โฆษณารบั รองและรวี วิ ผลติ ภณั ฑ์
ทำ� จากธรรมชาติ 100%
- ฟน้ื ฟูผวิ ใหแ้ ขง็ แรง ดดู ซบั ของเสียตกคา้ ง 2
ใต้ผวิ สร้างสมดลุ ให้ผวิ ลา้ งสารพิษ
- เสริมหน้าอก สลายไขมัน ยกกระชับ
ปรบั รปู หนา้ เรยี ว กระชบั สดั สว่ น อกฟู รฟู ติ
- กระตนุ้ การสรา้ งคอลลาเจนและอลิ าสตนิ
ต่อต้านอนมุ ูลอิสระ ลดการสรา้ งเมด็ สผี ิว
- ลดผมหงอก เร่งการสร้างเส้นผมใหม่
ให้ดกด�ำ ชโลมเส้นผมเพ่อื กำ� จดั เหา
- ป้องกันหรือลดอาการอักเสบของสวิ ฝ้า
แก้ผดผนื่ คัน ระงบั หรอื ยับยั้งเช้ือแบคทีเรีย
เชื้อราท่ีผิวหนัง รักษาแผลหรือลดอาการ
อักเสบในช่องปาก

ระบบการรายงาน ปจั จบุ นั แพลตฟอรม์ ออนไลนย์ อดนยิ ม
ของแพลตฟอร์ม ต่างๆ โดยเฉพาะ Facebook Instagram
ตา่ งๆ Youtube Shopee Lazada LINE Twitter Tiktok
ฯลฯ ได้จัดท�ำช่องทางการรายงาน(Report)
3 เพื่อให้ผู้ใช้งานสามารถกดรายงานข้อมูลท่ี
เห็นว่าเป็นข้อมูลปลอม บิดเบือน หรือเป็น
สิ่งตอ้ งห้ามในแพลตฟอรม์ ของตน
โดยหลักการท�ำงานกว้างๆ คือเมื่อ
ผู้ใช้งานกดรายงานแล้วแพลตฟอร์มก็จะใช้
ขอ้ มลู ทไี่ ดร้ บั รายงานไปตรวจสอบและทำ� ความ
เข้าใจข้อมูลดังกล่าวว่ามีการละเมิดข้อบังคับ
และมาตรฐานชุมชนบนแพลตฟอร์มของตน
หรือไม่ จากนั้นจะส่งผลการรายงานกลบั มายัง
บัญชีผู้ใช้หรืออีเมล์ท่ีใช้รายงาน ซ่ึงแต่ละ
แพลตฟอรม์ ใชท้ ง้ั เจา้ หนา้ ทฝี่ า่ ยกฎหมายในการ
ตรวจสอบ และยงั ไดพ้ ฒั นาปญั ญาประดษิ ฐ์ (AI
: Artificial Intelligence) มาชว่ ยตรวจสอบดว้ ย
อยา่ งไรกต็ าม แตล่ ะแพลตฟอรม์ ขา้ งตน้
มีข้อบังคับและมาตรฐานชุมชน ที่อิงจาก
กฎหมายของต่างประเทศ ซ่ึงข้อมูลบางอย่าง
ที่ผิดกฎหมายประเทศไทย เช่น การโฆษณา
ผลิตภัณฑ์สุขภาพอวดอ้างสรรพคุณเกินจริง/
การขายยาทไี่ ม่ตอ้ งใชใ้ บสง่ั แพทย์ อาจยังไม่ได้
ก�ำหนดไว้ในข้อบังคับและมาตรฐานชุมชนของ
แพลตฟอรม์ นั้นๆ
ดังนั้น การท่ีเครือข่ายประชาชน
และองค์กรผู้บริโภคร่วมกันระดมกดรายงาน
ข้อมูลโฆษณาผลิตภัณฑ์ผลิตภัณฑ์สุขภาพ
ที่ผิดกฎหมาย จะเป็นการช่วยให้แพลตฟอร์ม
ได้เรียนรู้และจะพัฒนาไปสู่การจัดการระงับ
โฆษณาขายผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ผิดกฎหมายนั้น
ไดอ้ ยา่ งทนั ท่วงที

ขั้นตอนกดรายงานโฆษณาผลิตภัณฑ์สขุ ภาพที่ผดิ กฎหมายทาง Facebook
การกดรายงานเพจขายสนิ ค้า สงิ่ ทตี่ อ้ งมี : บญั ชผี ู้ใช้ Facebook

ขั้นตอนท่ี 1

เขา้ ไปที่หน้าเพจที่โฆษณา
ผลติ ภณั ฑส์ ขุ ภาพทผ่ี ิดกฎหมาย แล้วกดท่ี ปุ่มจดุ 3 จดุ (...) ขวามือ

ขน้ั ตอนท่ี 2

เลอื กไปที่
“ค้นหาการสนบั สนุน
หรือรายงานเพจ”

ขั้นตอนท่ี 3

เมื่อมีหนา้ ต่างเดง้ ขึน้ มา
ให้เรากดไปท่ตี วั เลือก
“การขายไม่ไดร้ ับอนุญาต”

4

ข้นั ตอนท่ี 4

ดูวา่ เป็นการโฆษณาผลติ ภณั ฑ์สุขภาพใด
4.1 หากเป็นโฆษณาขายยา/วัตถุเสพติด
ให้กดไปทต่ี วั เลอื ก “การขายยาแพทยส์ ่ัง”
4.2 หากเป็นโฆษณาอาหาร/ผลิตภัณฑ์
เสรมิ อาหาร/ผลิตภณั ฑ์สุขภาพอื่นๆ ที่ผดิ
กฎหมาย ใหเ้ ลอื กไปทีต่ วั เลือก “อน่ื ๆ”

ขั้นตอนท่ี 5

เม่ือมีหน้าต่างนี้ข้ึนมา อย่าเพิ่งกด
“เรียบร้อย” แต่ให้สังเกตตรงขั้นตอน
อื่นๆ ที่เราสามารถท�ำได้ โดยจะมีค�ำว่า
“รายงานเพจ” อยู่ ใหเ้ ลอื กกดทตี่ รงนนั้ กอ่ น

ขนั้ ตอนท่ี 6

จะมีหน้าต่างยืนยันการรายงานเพจ
ให้เราเลอื กที่กลอ่ งสเี่ หล่ียม ตามภาพ

ขั้นตอนท่ี 7

กดปมุ่ “รายงาน” เปน็ อันเสรจ็ เรยี บรอ้ ย

5

ข้นั ตอนกดรายงานโฆษณาผลิตภณั ฑส์ ุขภาพท่ผี ิดกฎหมายทาง Instagram
การกดรายงานแจ้ง Instagram
มี 3 รปู แบบ คอื
1. รายงานโฆษณาทไ่ี ดร้ บั การสนบั สนนุ
ท่ีโพสตใ์ นหนา้ หลกั
2. รายงานโพสตส์ ินค้าในหนา้ หลัก
3. รายงานทง้ั เพจ
ส่ิงท่ีตอ้ งมี : บญั ชผี ู้ใช้ Instagram
การรายงานแบบท่ี 1
การรายงานโฆษณาที่ได้รบั การ
สนับสนนุ ที่โพสต์ในหน้าหลัก
1. กดปมุ่ จดุ สามจดุ (…) มมุ ขวาบนโพสต์
2. กด “รายงานโฆษณา”
3. กด “โฆษณานี้หลอกลวงหรือชวนให้
เข้าใจผดิ ”
4. กดสง่ รายงาน เปน็ อนั เสรจ็ เรยี บรอ้ ย

6

การรายงานแบบท่ี 2 การรายงานแบบท่ี 3
การรายงานโพสต์สนิ คา้ ในหนา้ หลัก รายงานทง้ั เพจ
1. กดปุ่มจุดสามจุด (…) 1. กดปมุ่ จุดสามจุด (…)
มมุ ขวาบนโพสต์ มุมขวาบนเพจ
2. กด “รายงานปัญหา” 2. กด “รายงานปัญหา”
3. กด “การขายสนิ ค้าผิดกฎหมาย 3. กด “รายงานบญั ช”ี
หรอื สินค้าควบคมุ ” 4. กด “โพสต์เน้ือหาทไ่ี ม่ควรมอี ยใู่ น
4. ดูวา่ เปน็ การโฆษณาผลติ ภณั ฑ์ Instagram”
สุขภาพใด 5. ดวู ่าเปน็ การโฆษณาผลิตภณั ฑ์
สขุ ภาพใด
4.1 หากเปน็ โฆษณาขายยา/
วัตถเุ สพติด ใหก้ ด “ยาเสพติด 5.1 หากเปน็ โฆษณาขายยา/
เครอ่ื งด่มื แอลกอฮอล์ หรือยาสบู ” วัตถุเสพติด ให้กด “การขายสินคา้
ผดิ กฎหมายหรือสินค้าควบคมุ ”
4.2 หากเป็นโฆษณาผลิตภัณฑ์ แลว้ กด “ยาเสพตดิ ”
สุขภาพกล่าวอ้างสรรพคุณลดน้�ำหนัก
/เพื่อความสวยงาม ใหก้ ด “ผลติ ภณั ฑ์ 5.2 หากเปน็ โฆษณาผลติ ภัณฑ์
ลดนำ้� หนกั หรอื กระบวนการเสรมิ สวย” สุขภาพผดิ กฎหมายนอกเหนอื จาก
ขอ้ 5.1 ให้กด “การหลอกลวง
4.3 หากเป็นโฆษณาผลิตภัณฑ์ หรือการฉ้อโกง”
สขุ ภาพผิดกฎหมายนอกเหนือจาก 6. กดสง่ รายงาน เปน็ อนั เสรจ็ เรยี บรอ้ ย
ขอ้ 4.1 และ 4.2 ให้กด “โฆษณาน้ี
หลอกลวงหรอื ชวนใหเ้ ขา้ ใจผดิ ”
5. กดสง่ รายงาน เปน็ อนั เสรจ็ เรยี บรอ้ ย

7

ขน้ั ตอนกดรายงานโฆษณาผลติ ภณั ฑ์สุขภาพท่ีผิดกฎหมายทาง Youtube
สง่ิ ทีต่ ้องมี : บัญชีผู้ใช้ Youtube ทล่ี งชอ่ื เขา้ ใชด้ ว้ ยบญั ชขี อง gmail

ขน้ั ตอนการกดรายงานแบบงา่ ย
1. กดป่มุ จดุ สามจดุ (…)
มมุ ขวาบนเพจหรือโพสต์
2. กด “รายงาน” ตรงรูปธง
3. กด “สแปมหรือท�ำให้
เขา้ ใจผดิ ”
4. กดส่งรายงาน เป็นอัน
เสรจ็ เรยี บรอ้ ย
แตถ่ า้ หากทา่ นตอ้ งการรายงานแบบเปน็ ทางการไปยงั เจา้ หนา้ ทข่ี องแพลตฟอรม์
Youtube ในประเทศสิงคโปร์ ท่านสามารถกรอกข้อมูลรายละเอียดของการโฆษณา
ที่ผิดกฎหมายดังกล่าวได้ในแบบฟอร์ม ผ่านเว็บไซต์ https://support.google.com/
youtube/contact/other legal จากนั้นให้ท่านกรอกข้อมูลในแบบฟอร์มให้ครบจนถึง
กด “ส่งรายงาน” เป็นอนั เสรจ็ เรยี บรอ้ ย

8

ขน้ั ตอนกดรายงานโฆษณาผลติ ภัณฑ์สุขภาพที่ผดิ กฎหมายทาง Shopee
ส่งิ ทีต่ ้องมี :บญั ชผี ู้ใช้ Shopee

แบบที่ 1 แบบท่ี 2
กดรายงานเฉพาะโพสตส์ ินค้าน้ันๆ กดรายงานรา้ นค้า
1. กดปุ่มจุดสามจดุ (…) มมุ ขวาบน 1. กดเขา้ ไปทร่ี า้ นคา้ ทต่ี อ้ งการรายงาน
2. กด “รายงานสนิ ค้านี้” 2. กด “รายงานผใู้ ช้น”ี้
3. กด “สนิ คา้ ตอ้ งห้าม” 3. กด “สินคา้ ตอ้ งห้าม”
4. พมิ พใ์ สเ่ หตผุ ลในชอ่ ง “รายงาน 4. พิมพ์ใส่เหตุผลในช่อง “รายงาน
เหตผุ ลสนิ ค้า” เหตผุ ลสนิ ค้า”
5. กดสง่ รายงาน เปน็ อนั เสรจ็ เรยี บรอ้ ย 5. กดสง่ รายงาน เปน็ อนั เสรจ็ เรยี บรอ้ ย

9

ข้ันตอนกดรายงานโฆษณาผลิตภณั ฑ์สขุ ภาพทผ่ี ิดกฎหมายทาง Lazada

สงิ่ ทตี่ ้องมี :บญั ชีผู้ใช้ Lazada

การกดรายงานผา่ นทาง Lazada
สามารถกดรายงานไดท้ ้ังแบบเฉพาะโพสต์สนิ คา้ นั้นๆ และแบบกดรายงานรา้ นคา้
1. กดปุ่มจุดสามจุด (…) มุมขวาบน
2. กด “รายงานสนิ คา้ นี้”
3. กด “รอ้ งเรียนสนิ ค้าหรือรา้ นคา้ ท่ีนา่ สงสัย”
4. พิมพ์ใส่เหตุผลในชอ่ ง “รายงานเหตุผลสินคา้ ”
5. กด“สง่ มอบ”เป็นอนั เสรจ็ เรยี บรอ้ ย

10

ขั้นตอนกดรายงานโฆษณาผลิตภัณฑส์ ุขภาพท่ีผดิ กฎหมายทาง Line
สิ่งท่ีตอ้ งมี : บัญชผี ู้ใช้ Line

แบบที่ 1 กรณีเพ่มิ เปน็ เพือ่ นแล้ว

1. ไปยังหน้าโพสต์ไทม์ไลน์ของบัญชี
ไลนท์ จ่ี ะกดรายงาน
2. กดปมุ่ จุดสามจุด (…) มุมขวาบน
3. กด “รายงานปญั หา”
4. กด “สแปม, โฆษณา”
5. กด “รบั ทราบและสง่ ” เปน็ อนั เสรจ็
เรยี บรอ้ ย

แบบที่ 2 กรณที ยี่ งั ไมไ่ ดเ้ พมิ่ เปน็ เพอ่ื น

1. ไปยังหน้าแชทของบัญชีไลน์ที่จะ
กดรายงาน
2. กด “รายงานปัญหา”
3. กด “สแปม, โฆษณา”
4. กด “รับทราบและส่ง”
5. กด “บล็อก” เป็นอนั เสร็จเรยี บร้อย

11

ขั้นตอนกดรายงานโฆษณาผลิตภณั ฑส์ ขุ ภาพที่ผดิ กฎหมายทาง Twitter

ส่ิงท่ตี อ้ งมี : บญั ชีผู้ใช้ Twitter 1

ข้ันตอนการกดรายงานส�ำหรับการ 2 3
โฆษณาวัตถุเสพติด โฆษณาขายยา 5 4
และโฆษณาอาหารแสดงสรรพคุณ
บ�ำบดั /บรรเทา/รักษาโรค 7 6
1. กดปมุ่ จดุ สามจดุ (…) มุมขวาบน
2. จดช่อื บัญชีที่คณุ จะรายงานไว้ 8
เกบ็ ไวร้ ายงานในขอ้ 8 9
3. กด “แบ่งปนั ” เพ่ือกด 10
“คัดลอกลงิ ก”์ เกบ็ ไว้รายงานในขอ้ 9
4. กด “รายงาน”
5. ในหัวขอ้ รายงานปัญหา
กด “เรยี นรู้เพิม่ เติม”
6. ในหัวขอ้ รายงานการละเมดิ
ให้เลื่อนไปทางด้านล่างของหนา้ น้ี
เพอ่ื กดค�ำว่า “รายงานโฆษณาของ
ทวติ เตอร์”
7. กดหัวข้อ “Health and/or
pharmaceutical products”
8. พิมพ์ชื่อบัญชีท่ีคุณจะรายงาน
(ชอ่ื ในขอ้ 2)
9. กดวางลงิ คท์ คี่ ุณได้คัดลอกในข้อ 3
10. กด“Submit”เปน็ อนั เสรจ็ เรยี บรอ้ ย

12

ขั้นตอนกดรายงานโฆษณาผลิตภณั ฑ์สุขภาพทผี่ ดิ กฎหมายทาง TikTok

สง่ิ ทตี่ อ้ งมี : บญั ชผี ู้ใช้ Tiktok

แบบท่ี 2 กดรายงานผู้ใช้ แบบที่ 1 กดรายงานวดิ โี อ
หรอื คลปิ เสยี ง
1. ไปทโี่ ปรไฟลผ์ ู้ใช้ท่ีจะกดรายงาน
2. กดปมุ่ จดุ สามจุด (…) 1. ไปยังวิดโี อหรือคลปิ เสียงท่ีจะกดรายงาน
3. กด “รายงานบญั ช”ี 2. กด “แชร”์
4. ดวู า่ เป็นการโฆษณาผลิตภณั ฑส์ ขุ ภาพใด 3. กด “รายงาน”
4. ดูวา่ เปน็ การโฆษณาผลติ ภัณฑ์สขุ ภาพใด
4.1 หากเปน็ โฆษณาขายยา/วตั ถุเสพติด ให้กด
“โพสต์เนื้อหาไม่เหมาะสม” กด “กิจกรรม 4.1 หากเปน็ โฆษณาขายยา/วัตถเุ สพตดิ
ท่ีผิดกฎหมายและสินค้าควบคุม” แล้วกด ให้กด “กิจกรรมที่ผิดกฎหมายและสินค้า
“ยาและสารควบคมุ ” ควบคุม” แล้วกด “ยาและสารควบคุม”

4.2 หากเป็นโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพ 4.2 หากเป็นโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพ
ผิดกฎหมายนอกเหนอื จากข้อ 4.1 ใหก้ ด “อนื่ ๆ” ผิดกฎหมายนอกเหนือจากข้อ 4.1 ให้กด
5. กด “สง่ ” “ข้อมูลที่ท�ำให้เข้าใจผิด” แล้วกด “ข้อมูล
ท่ีผิดเร่ืองอื่นๆ” แต่ถ้าเป็นการโฆษณา
รกั ษาโรคเกยี่ วกบั เชอ้ื โควดิ –19 ใหก้ ด “ขอ้ มลู
ผิดท่เี กย่ี วกบั COVID–19”
5. กด “ส่ง”

13

เคล็ดลับ

ใหก้ ารกดรายงานแพลตฟอร์มของเรา
เปน็ ไปอยา่ งมีประสิทธภิ าพ

1. เมอื่ กดรายงานเสรจ็ แลว้ ใหบ้ อกตอ่ หรอื แชร์
ใหค้ นอนื่ ๆ ชว่ ยกนั รายงาน เพราะการทรี่ ายงาน
หลายๆ คนในเวลาใกลเ้ คยี งกัน ทำ� ให้เจ้าหน้าที่
ตรวจสอบของแพลตฟอร์มมีโอกาสพิจารณา
ด�ำเนนิ การกบั โฆษณาทีผ่ ดิ กฎหมายนน้ั
2. เมื่อกดรายงานครัง้ แรกไมไ่ ดผ้ ลอย่าเพงิ่ ทอ้
เพราะเจ้าหน้าท่ีฝ่ายตรวจสอบของแพลตฟอร์ม
มหี ลายคน ดลุ ยพนิ ิจแตล่ ะคนอาจไมเ่ ทา่ กนั
3. ใช้โปรไฟลห์ รือบัญชผี ใู้ ชท้ ีน่ ่าเช่อื ถือ เพือ่ ให้
ฝ่ายตรวจสอบของแพลตฟอร์มทราบว่าไม่ใช่
การกลั่นแกลง้
4. ลดความน่าเช่ือถือของเพจหรือโพสต์สินค้า
ที่มีการโฆษณาหลอกลวงด้วยเคร่ืองหมาย
โกรธ หรือเศรา้ ในเฟซบุ๊ก

ขอขอบคุณเคลด็ ลับดๆี จาก
อาจารย์ ภก.ธรี ชัย เรืองบณั ฑิต
คณะเภสชั ศาสตร์ มหาวิทยาลยั นเรศวร
และมูลนิธิเพ่อื ผบู้ ริโภค

14

ช่องทางการแจ้งข้อมลู /แจง้ เบาะแส/รอ้ งเรียน
ผลติ ภณั ฑ์สุขภาพ

ประเด็นท่แี จ้งข้อมลู เชน่ ชอ่ งทางที่แจง้ ขอ้ มูล
พบความบกพรอ่ งของผลติ ภณั ฑส์ ขุ ภาพ** สำ� นกั งานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)
ที่เห็นได้ชัด เช่น เสียก่อนหมดอายุ แจ้งร้องเรยี นไดท้ ี่
ไมม่ ฉี ลากภาษาไทย แสดงฉลากไมค่ รบถว้ น สายดว่ น อย. 1556
พบการโฆษณาโอ้อวดเกินจรงิ หลอกลวง โทรศัพท์ 0 2590 1556
หรือท�ำให้เข้าใจผิดเก่ียวกับผลิตภัณฑ์ อเี มล์ [email protected]
สุขภาพ** ไม่ว่าจะเป็นการโฆษณาโดย เฟซบุ๊ก FDAThai
วิธีใด จดหมาย/หนงั สือ ไดท้ ่ี
พบการผลติ /นำ� เขา้ /ขายยาและวตั ถเุ สพตดิ ท่อี ยู่ 88/24 ถนนติวานนท์ ตำ� บลตลาดขวญั
โดยไม่ได้รบั อนุญาต อ�ำเภอ​เมอื ง จงั หวัดนนทบรุ ี 11000
พบการผลิต / น�ำเข้า / ขาย รอ้ งเรียนด้วยตนเอง
ผลติ ภณั ฑ์สขุ ภาพ** ปลอม - ในกรงุ เทพมหานคร แจง้ ที่
พบการผลิต/น�ำเข้า/ขายผลิตภัณฑ์ ศนู ย์จดั การเรื่องร้องเรียนและปราบปราม
ไมป่ ลอดภยั หรอื มสี ารหา้ มใช้ เชน่ ยาชดุ การกระทำ� ผดิ กฎหมายเกี่ยวกับผลติ ภัณฑ์
ครมี ทาฝ้าที่มสี ารปรอท แอมโมเนยี หรอื สุขภาพ (ศรป.) อาคาร 5 ชนั้ 1
ไฮโดรควิโนน อาหารใส่ยาแผนปัจจบุ นั สำ� นักงานคณะกรรมการอาหารและยา
- ต่างจังหวัด แจง้ ที่
ได้รับอันตรายหรือมีผลข้างเคียงจากการ กลมุ่ งานคมุ้ ครองผบู้ รโิ ภคและเภสชั สาธารณสขุ
บรโิ ภคหรอื ใช้ผลิตภณั ฑส์ ขุ ภาพ** ทง้ั ๆท่ี สำ� นกั งานสาธารณสขุ จังหวดั ทุกแหง่
ได้ปฏิบัติตามวิธีใช้ ค�ำแนะน�ำ หรือ
ข้อควรระวังตามทร่ี ะบุฉลากแลว้

หมายเหตุ ผลติ ภณั ฑส์ ขุ ภาพ** ไดแ้ ก่ ผลติ ภณั ฑอ์ าหาร ยา ผลติ ภณั ฑส์ มนุ ไพร เครอ่ื งสำ� อาง
เครอ่ื งมอื แพทย์ วตั ถอุ นั ตรายทใี่ ชใ้ นบา้ นเรอื น และวตั ถเุ สพตดิ (ยาเสพตดิ ทมี่ กี ารใชป้ ระโยชน์
ทางการแพทย์ เชน่ มอรฟ์ นี โคเดอนี หรอื วตั ถทุ อ่ี อกฤทธต์ิ อ่ จติ และประสาท เชน่ ยานอนหลบั )

15

ช่องทางแจง้ ขา่ วสารประชาสมั พนั ธ์
และการเตอื นภัยของ อย.
Website

www.Oryor.com
www.fda.moph.go.th
www.school.oryor.com
www.oryornoi.com

Application

เชก็ ชวั ร์ แชร์
ตรวจสอบ อย.

Social Media

FDA Thai FDA Thai FDA Thai FDA Thai FDA Thai

16

ที่ปรกึ ษา เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา
รองเลขาธกิ ารคณะกรรมการอาหารและยา
นายแพทย์ไพศาล ดนั่ คุ้ม ผอู้ �ำนวยการศูนย์จัดการเรอ่ื งรอ้ งเรยี น
นางสาวสุภทั รา บุญเสรมิ และปราบปรามการกระท�ำผดิ กฎหมาย
นางอรัญญา เทพพิทกั ษ์ เก่ยี วกับผลติ ภัณฑส์ ุขภาพ



คณะผู้จดั ทำ�

นางสาวภัทรพร ทองพูล
นางสาววชริ าภรณ์ นาคสงิ ห์
นายไผ่ ตัง้ ธรรมนิยม

ฝ่ายเฝ้าระวังและตรวจสอบโฆษณา
ศนู ย์จัดการเร่อื งร้องเรียนและปราบปรามการกระทำ� ผิดกฎหมายเกี่ยวกับ
ผลิตภณั ฑ์สขุ ภาพ (ศรป.)
ส�ำนกั งานคณะกรรมการอาหารและยา