เมนเฟรมคอมพวิ เตอร์ (องั กฤษ: mainframe computer) คือคอมพิวเตอร์ขนาดใหญท่ ่ีใชใ้ นองคก์ รเพื่อประมวลผลขอ้ มูลจานวนมาก
เช่น สามะโนประชากร สถิติผบู้ ริโภค การบริหารทรัพยากรขององคก์ ร เป็นตน้
ประวตั ขิ องเมนเฟรม
เครื่องเมนเฟรมเป็นเครื่องท่ีไดร้ ับความนิยมใชใ้ นองคก์ รขนาดใหญ่ทว่ั ไปจดั เป็นเครื่องที่มีประสิทธิภาพรองลงมาจากซูเปอร์
คอมพิวเตอร์ ซ่ึงในช่วงปลาย ค.ศ 1950 บริษทั IBM จดั เป็นบริษทั ยกั ษใ์ หญใ่ นวงการอุตสาหกรรมคอมพิวเตอร์โดยเกิดจากการมีส่วนแบง่ ตลาด
ในการขายเคร่ืองระดบั เมนเฟรมถึง 2 ใน 3 ของผใู้ ชเ้ ครื่องเมนเฟรมท้งั หมด เคร่ืองเมนเฟรมจะเป็นเคร่ืองที่มีขนาดใหญต่ อ้ งอยใู่ นหอ้ งท่ีไดร้ ับ
การอุณหภมู ิและปราศจากฝ่นุ ละอองเช่นเดียวกบั ซูเปอร์คอมพิวเตอร์
เครื่องเมนเฟรมนิยมมาใชใ้ นงานที่มีการรับและแสดงผลขอ้ มลู จานวนมาก ๆ เคร่ืองรุ่นใหม่ ๆ จะไดก้ ารพฒั นาให้มีหน่วยประมวลผล
หลายหน่วยทางานพร้อม ๆ กนั เช่นเดียวกบั ซูเปอร์คอมพวิ เตอร์ แตม่ ีจานวณประมวลผลนอ้ ยกวา่ หน่วยเมนเฟรมจดั อยใู่ นความเร็วของหน่วยเม
กะฟรอป (megaflop) หรือการคานวณหน่ึงลา้ นคร้ังในหน่ึงวินาที
ประเภทของเมนเฟรมระบบคอมพวิ เตอร์ของเคร่ืองเมนเฟรมส่วนมากจะมหี น่วยคอมพวิ เตอร์ย่อย ๆ
ประกอบอยู่ด้วยเพื่อช่วยในการทางานบางประเภทให้กบั เครื่องหลกั สามารถแยกตามหน้าทไ่ี ด้ดงั นี้
Host processor (หน่วยประมวลผลโฮสต)์ เป็ นเครื่องหลกั ทาหนา้ ท่ีควบคุมหน่วยประมวลผล อุปกรณ์รอบขา้ ง และการคานวณตา่ ง ๆ
Font-end processor มีหนา้ ท่ีควบคุมติดตอ่ ระหวา่ งหนา้ จอของผใู้ ชง้ านที่เรียกวา่ จอเทอร์มินลั ระยะไกล (remote terminal) กบั ระบบ
คอมพวิ เตอร์หลกั
Back-end processor มีหนา้ ทีจดั การเกี่ยวกบั การใชข้ อ้ มลู
โปรเซสเซอร์ส่วนต่าง ๆ บนเมนเฟรม
ระบบคอมพวิ เตอร์ของเคร่ืองเมนเฟรมมีประสิทธิภาพเพียงพอที่จะรองรับผใู้ ชไ้ ดห้ ลายร้อยคนพร้อม ๆ กนั ซ่ึงผใู้ ชเ้ หล่าน้นั อาจจะนง่ั
ทางานอยใู่ กลเ้ ครื่องเมนเฟรมหรืออาจจะอยทู่ ่ีอ่ืนซ่ึงไกลออกไปกไ็ ดเ้ ครื่องเมนเฟรมจะเก็บโปรแกรมของผใู้ ชเ้ หล่าน้นั ไวใ้ นหน่วยความจาหลกั
และมีการสบั เปล่ียนหรือสวทิ ซ์การทางานระหว่างโปรแกรมตา่ ง ๆ เหล่าน้นั อยา่ งรวดเร็วโดยท่ีผใู้ ชจ้ ะไมร่ ู้สึกเลยวา่ มีการสบั เปลี่ยนการทางาน
ไปทางานของคนอื่นอยตู่ ลอดเวลาเนื่องจากคอมพวิ เตอร์ทางานไดเ้ ร็วกวา่ มนุษยม์ ากหลกั การที่เครื่องเมนเฟรมสามารถทางานหลายโปรแกรม
พร้อมๆกนั น้นั เรียกวา่ "มลั ติโปรแกรมมิง" (multiprogramming)