The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

WeCitizens เสียงหัวหิน : <br>หนังสือรวบรวมความคิด ประสบการณ์ และการขับเคลื่อนเมืองแห่งการเรียนรู้ จากคณะวิจัย “การพัฒนาเทศบาลเมืองหัวหินสู่เมืองแห่งการเรียนรู้ เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตและยกระดับเศรษฐกิจชุมชนอย่างยั่งยืน” ดำเนินการโดย ดร.ศิวัช บุญเกิด สังกัด เทศบาลเมืองหัวหิน เป็นหัวหน้าชุดโครงการวิจัย โดยได้รับความร่วมมือจาก มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย และเทศบาลเมืองหัวหิน <br><br>WeCitizens เสียงหัวหิน ดำเนินการจัดทำโดย โครงการการขับเคลื่อนผลงานวิจัยผ่านการสื่อสารสาธารณะ เพื่อพัฒนาเมืองแห่งการเรียนรู้ (WeCitizens) สนับสนุนโดย หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.)

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by WeCitizens, 2023-01-13 03:00:28

WeCitizens : เสียงหัวหิน

WeCitizens เสียงหัวหิน : <br>หนังสือรวบรวมความคิด ประสบการณ์ และการขับเคลื่อนเมืองแห่งการเรียนรู้ จากคณะวิจัย “การพัฒนาเทศบาลเมืองหัวหินสู่เมืองแห่งการเรียนรู้ เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตและยกระดับเศรษฐกิจชุมชนอย่างยั่งยืน” ดำเนินการโดย ดร.ศิวัช บุญเกิด สังกัด เทศบาลเมืองหัวหิน เป็นหัวหน้าชุดโครงการวิจัย โดยได้รับความร่วมมือจาก มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย และเทศบาลเมืองหัวหิน <br><br>WeCitizens เสียงหัวหิน ดำเนินการจัดทำโดย โครงการการขับเคลื่อนผลงานวิจัยผ่านการสื่อสารสาธารณะ เพื่อพัฒนาเมืองแห่งการเรียนรู้ (WeCitizens) สนับสนุนโดย หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.)

51 พื�นเพเราเป็นคนชะอำ มาประจำการท่�น่� 10 ปี ตอนมาใหม่ๆ ชุมชนกับ เทศบาลฯ ปฏิสัมพันธ์กันไม่มากสักเท่าไหร่ เรามาก็เสริมทางด้านอาช่พ การท่องเท่�ยว ในซอยพ้ลสุขม่บาร์เบ่ยร์เยอะ เราก็ไปจัดตั�งกลุ่มสตร่หรรษา บาร์เบ่ยร์ให้เขา กลุ่มสตร่ท่�ตอนกลางคืนทำกิจการงานบริการ กลางวัน เขาไม่ม่อะไรทำ เราก็ไปเสริมอาช่พให้ทำการฝีมือบ้าง ผ้ามัดย้อมบ้าง ในซอยบิณฑบาตรก็ม่สินค้าของกลุ่มสตร่ไปขายเล็กๆ น้อยๆ แล้วเมืองท่อง เท่�ยวม่คนต่างถิ�นเข้ามามาก คนท้องถิ�นต้องปรับตัวมากขึ�น คนในชุมชนพ้ลสุข น่�ปะทะกับนักท่องเท่�ยวร้อยเปอร์เซ็นต์ เพราะเป็นย่านการค้า การบริการ ถามว่าคนดั�งเดิมจริงๆ ของชุมชนพ้ลสุข ส่วนใหญ่ย้ายถิ�นฐานขึ�นไปอย้่ บนเขา ท่�เหลือส่วนใหญ่ทำอาช่พค้าขาย บ้านเช่าเปล่�ยนเป็นสถานบริการ ไปเกือบทั�งหมด คือไม่เหมาะกับการอย้่อาศัยแล้วด้วยสภาพแวดล้อม ถามว่าเรื�องลักเล็กขโมยน้อยม่มั�ย ก็ไม่หรอกค่ะ เพราะอย้่ใกล้สถาน่ตำรวจ ม่ยามม่อะไรมากมาย แล้วชุมชนน่�ราตร่ไม่หลับไหล อึกทึกครึกโครม ตลอดเวลา แต่ในความม่บาร์เบ่ยร์ บางคนเขาก็เห็นว่าผ้้หญิงกลางคืนคือ ผ้้หญิงหาสตางค์ แต่คือเป็นอาช่พของเขา แล้วเขาก็ไม่ได้มายุ่งวุ่นวายกับ คนไทย ใจเขามุ่งไปนักท่องเท่�ยวต่างชาติ ถามว่ามันย้อนแย้ง คนไทยจะ รังเก่ยจเขาหรือเปล่าแต่ก่อนเราไม่ร้้ แต่ ณ ปัจจุบัน จากการสัมผัส เราก็ไปบาร์เบ่ยร์บ่อย เพราะต้องไปด้กลุ่มสตร่หรรษา เราว่าเขาเข้ากันได้ด่ ชุมชนก็ได้รายได้ ส่วนใหญ่มาจากกลุ่มบาร์เบ่ยร์ด้วย ม่การเปิดใจมากขึ�น ท่�จะยอมรับกันและกัน แต่ละชุมชนม่อัตลักษณ์ของเขาอย้่ เช่น ชุมชนบ่อฝ้ายเป็นชุมชนเก่าแก่ มาชุมชนริมหาด อัตลักษณ์เขาก็ทำการประมง อาช่พทำหอย ตากปลาเค็ม ปลาหมึก เขาก็ยังคงของเขาอย้่อย่างนั�น ท่�โดดเด่นคือชุมชนชายทะเล ชุมชนพ้ลสุข ชุมชนแนบเคหาสน์ ซึ�งเร่ยงอย้่ติดกันเลย แต่คุณภาพช่วิตต่างกัน ชุมชนแนบเคหาสน์เป็นชุมชนคนรวยทั�งหมด ส่วนชุมชนท่�ยังม่พื�นบ้านอย้่บ้าง ม่ประมงอย้่บ้าง ก็ม่ชุมชนสมอเร่ยง พ้ลสุข ชายทะเล ซึ�งม่โรงแรม บ้านพัก ร้านอาหาร ประปราย ถามว่าเมืองหัวหินได้รายได้จากตรงไหนเยอะ ได้จาก 3-4 ชุมชนน่�แหละ แล้วรายได้มากอ่กท่�ชุมชนริมหาด ชุมชนหัวดอน ชุมชนตะเก่ยบ รายได้ด่กว่าทางน่�อ่ก เพราะตรงน่�พื�นท่�จำกัด แน่นแล้ว เลยไปขยายทางโน้นซึ�งด่กว่า แล้วก็ชุมชนศาลเจ้าพ่อเสือ ถ้าเข้าไปจะเห็นว่า สลัมเลย คุณภาพช่วิตไม่เหมือนเลย ชุมชนหัวหินม่หลายสเต็ปมาก หน้าท่�ของกองสวัสดิการสังคมคือด้เรื�องคุณภาพช่วิต สภาพจิตใจและ สังคม รัฐสวัสดิการ เบ่�ยยังช่พ ชุมชนก็ม่ผ้้ด้อยโอกาสเยอะ ตกเกณฑ์ ความจำเป็นพื�นฐานเยอะมาก เพราะด้วยคนพื�นเพเก่าของหัวหิน เขาไม่ได้ ยากจนอะไร แต่คนต่างถิ�นท่�มาอาศัยอย้่ น่�แหละคือภาระอันหนักอึ�งของ เทศบาลฯ ถ้าด้ปีสองปีท่�ผ่านมา ชาวบ้านม่ปัญหาเยอะมาก ร้านค้า ร้านอาหาร โรงแรมม่การปลดพนักงานหลายร้อยคน รัฐก็ช่วยบ้างเล็กน้อย ในส่วนของประชาชนก็ม่ปัญหา มาขึ�นทะเบ่ยนกับเรา แต่เราก็ต้องไป ลงเย่�ยมด้ว่าเขายากจนจริงหรือเปล่า แต่หลังจากนั�นมาจนถึง ณ ปัจจุบัน สถานการณ์กระเตื�องขึ�นมาเกือบ 80% แล้ว ตอนน่�นักท่องเท่�ยวเข้า ศุกร์เสาร์ อาทิตย์น่�เต็ม โรงแรมหาไม่ได้ แต่ก่อน สักคนนึงไม่ม่ โรงแรมร้าง คือ ด้แค่ตรงน่�พอ แต่คนเท่�ยวเยอะ กำลังซื�อน้อย เป็นทั�งประเทศ อย่างเราไปเท่�ยว เราก็เซฟนะ คนมาเท่�ยวคืออยากมาด้หัวหินถิ�นมนต์ขลัง เมืองแห่งความรัก ความอบอุ่น พอเขามาเขาก็ไม่ค่อยกล้าซื�อมาก หนึ�ง หัวหิน ของแพง ตลาดฉัตรไชยคึกคักแค่ช่วงเช้า ไม่คึกคักเหมือนแต่ก่อน ตลาดโต้รุ่งอย้่ถัดมา แต่ก่อนรายได้ต่อร้านเป็นหมื�นสองหมื�น เด่�ยวน่�คนเดินเยอะ แต่บางวัน ได้หลักพัน บางวันได้หลักร้อย เมื�อเช้าแม่ค้าก็มานั�งพ้ดว่า คนเยอะ แต่ของขายไม่ด่เหมือนเก่า การเงินก็ยังไม่สะพัดเท่าไหร่ แต่คุณภาพของ นักท่องเท่�ยวท่�มาก็ด่กว่า ศ้นย์เร่ยนร้้ก็ม่ของชุมชนพ้ลสุขกับศ้นย์เร่ยนร้้หัวหินถิ�นมนต์ขลัง มันไม่ได้ เสริมสร้างรายได้ แต่เสริมสร้างด้านจิตใจ ถ้าเสริมสร้างรายได้ด้วย ฐานะการเงินก็จะฟ้ขึ�น มันเย่ยวยากันคนละอย่าง ทำให้จิตใจด่ขึ�น คิดไปถึง อด่ตว่าตอนนั�นเป็นอย่างนั�น ความสุขมันก็เกิด แต่เงินในกระเป๋ายังไงเราไม่ร้้ จริงๆ คนหัวหินเขาไม่ต้องการอาช่พเสริม เพราะเขาเชื�อว่ารายได้ประจำอื�น เขาด่กว่า ไปรับจ้างตรงโน้นตรงน่� วันละ 300 บาท 500 บาท เขาได้ด่กว่ามา นั�งหลังขดหลังแข็งทำหอยวันนึงได้ 60 บาท 80 บาท ท่น่�ถ้าพ้ดถึงศ้นย์เร่ยน ร้้ วัตถุดิบของหัวหินม่อะไร ม่ทรายกับหอย วัตถุดิบพัดใบตาลก็ของชะอำ เพชรบุร่ นอกเส่ยจากทำอาหารอบแห้ง อาหารทะเล ปลาเค็ม ของชุมชน สมอเร่ยง ม่นักท่องเท่�ยวอยากมาทำอาหารทะเลแห้ง ม่โรงแรมประสานงานมา เราก็พาพวกป้าๆ ยายๆ ไปสาธิต แสดงโขน รำให้ฝรั�งด้ ป้าก็ได้รายได้ เขาก็ม่ ความสุขของเขาด้วย ม่จัดประกวดมิสร่ไซเคิล คนแก่ๆ ก็มากัน ตอนหลัง ท่านนายกฯ (นพพร วุฒิกุล นายกเทศมนตร่เมืองหัวหิน) ม่นโยบายฟ้�นฟ้ ศิลปวัฒนธรรมขึ�นมา จัดงานเทศกาลสงกรานต์ ลอยกระทง ไฮไลต์ก็เป็น ประเพณ่พื�นบ้าน ก่ฬา ดนตร่ เป้าหมายคือหัวหินเป็นเมืองแห่งการเร่ยนร้้ ระดับโลก ชุมชนพูลสุขเป็ นชุมชนเก่ าแก่ ของเทศบาลเมืองหัวหินที่จัดตั้ง 40 กว่ าปี มาแล้ ว ประธานชุมชนตอนนี้เป็ นรุ่ นที่ 6 แล้ ว เป็ นเด็กรุ่ นใหม่ ไฟแรง อัตลักษณ์ ของชุมชนพูลสุขมีอารยสถาปั ตย์ หลายอย่ าง เป็ นชุมชนดั้งเดิมของเมืองหัวหิน เป็ นชุมชนชายทะเล อาชีพหลักคือทําประมงเรือเล็ก มีทําปลาเค็ม หมึกเค็ม แปรรูปส่ งขายที่ตลาดฉัตรไชย เป็ นชุมชนการฝี มือ ทําเปลือกหอยจากแม่ อรุณ คงดีจําหน่ ายนักท่ องเที่ยว พัดใบตาลของคุณย่ าอ้ น ดรุณีใบเกตุมีกลุ่ มหัวหินถิ่ นมนต์ ขลังของแม่ อรุณ ซึ่งเน้ นการละเล่ นพื้นบ้ านหลายๆ การละเล่ นมารวมกัน เช่ น ประเพณีผีพุ่ งไต้การละเล่ นอีอึ่งยึด ผีอึ่งอ่ าง ช่ วงสงกรานต์ ที่ผ่ านมาได้ ไปแสดงที่ชายหาดเพื่อเสริมสร้ างความสุขใหหัวหินกลับมามีความสุขอีกครั ้้ง


52 ร้ านปลาทูนทีหัวหิน เราเน้ นเมนูปลาทูเป็ นวัตถุดิบ เช่ น ต้ มยําปลาทูแกงส้ มพริกนกปลาทูปลาทูทอดน้าปลา ข้ าวผัดปลาทู เราอุดหนุนพี่น้ องประมงเรือเล็กชายฝั่ง เขานั่งเรือเล็กกันสองคนออกไปตอนเช้ ามืดแล้ วกลับมาสิบโมง เราซื้อปลาทูท้ องถิ่ นจากประมงชายฝั่งแถวนี้ประจวบฯ หัวหิน ปราณบุรีบางสะพาน เป็ นปลาทูเตี้ยชายฝั่ง ตัวเล็ก มัน อร่ อย ปลาทูเราก็ไม่ มีฟอร์ มาลีน เพราะเราไม่ ได้ แช่ นาน เราขายเมนูปลาทูเพราะชอบกิน แล้ วก็ขายงาย่ วัตถุดิบดีสด ใหม่ ได้ สุขภาพ พอเป็ นเมนูแล้ วเราก็คิดต่ อยอดว่ าต้ องมีอะไรเป็ นของฝากใหลูกค้ ้ านํากลับไป เราก็ทําน้าพริกปลาทูเป็ นของฝาก น้าพริกตัวนี้ไม่ ใส่ สีไม่ ใส่ สารกันบูด ไม่ ใส่ ผงชูรส เป็ นน้าพริกแหงเก็บได ้ ้ 6 เดือน วัตถุดิบในท้ องถิ่ นหมดเลย ก็ขายดีมาก อร่ อย รสชาติกลมกล่ อม เผ็ดกําลังดี เราเป็นคนใต้ แต่อย้่หัวหิน 20 กว่าปีแล้ว ครอบครัวเรา อย้่น่�หมด เมื�อก่อนม่ร้านอย้่ตรงมินิบิ�กซ่ ร้านใหญ่มาก ม่ 22 โต๊ะ ปลาท้ขายวันนึงเป็น 40-50 กิโล ท่น่�เขาขึ�นค่าเช่าเยอะ ก็เลยไม่เอา แล้วพอเราทำอาหารกับของฝากควบค้่กันไป ก็ได้ โอทอปร้านปลาท้กับโอทอปน�ำพริกปลาท้ ท่�เรารวมกลุ่มเป็น วิสาหกิจชุมชนตามศาสตร์พระราชา มาเป็น 10 ปีแล้ว เราเลย ได้พื�นท่�มาเปิดท่�ศ้นย์โอทอปหัวหิน ภายในศ้นย์โอทอปก็ม่ ขายผลิตภัณฑ์โอทอปต่างๆ ม่น�ำพริกปลาท้ของเราด้วย ด้านหน้า ศ้นย์ฯ ก็เป็นร้านอาหารปลาท้ นท่ เป็นร้านเล็กๆ ย่อลงมา ก็ทำกัน สองคนกับแฟน ไม่ม่ล้กจ้างแล้ว อาศัยว่าเราม่ประสบการณ์ทำ ร้านอาหารและเคยทำงานโรงแรมเมืองนอกมา ถามว่ากิจการ เป็นยังไง เมื�อก่อนก็โอเค คือเศรษฐกิจไม่ด่ม่ผลกระทบมาก่อน สถานการณ์โควิดแล้ว ด่ท่�ว่าเลิกร้านใหญ่ไปก่อนโควิด ม้ฟออนก่อน เศรษฐกิจมันเปล่�ยน ทุกอย่างเปล่�ยน เราลด หน้าร้านลงมา พื�นท่�เล็ก ล้กค้ามาก็ไม่ค่อยนั�ง เขาก็ซื�อกลับ แล้วก็ม่ดิลิเวอร่เข้ามาเราก็ต้องปรับตัวให้รอด ดิลิเวอร่เข้ามา ช่วย ถามว่าด่มั�ย ก็ไม่ถึงกับด่หรอก แต่ก็พอไปได้ โดยส่วนตัวก็ชอบให้ล้กค้าดิลิเวอร่ไปเลย ล้กค้าประจำ กันก็จะโทรมาสั�งก่อน ทำเสร็จ เขาก็มารับพอด่ ล้กค้า อาจจะอย้่คอนโดก็โทรสั�ง ซึ�งมันด่นะ ได้จัดสรร ตัวเองไว้ก่อน แล้วเราอย้่ท่�ศ้นย์โอทอปน่� เราเซฟตัวเองไม่ให้เป็นหน่� รายได้ลดลง รายจ่ายลดลง ก็บาลานซ์ไป ถ้าเรา ไม่ทำแบบน่� ไม่ย่อตัวลงมา เราอาจจะต้องปิดร้านไปแล้วก็ได้ ถามว่าม่ ผลกระทบตอนโควิดมั�ย ม่! แต่เราเตร่ยมตัวไว้ก่อน ก็เจ็บไม่เยอะ ตอนโควิด ดิลิเวอร่ขายด่มาก มันก็กลายเป็นเหมือนวิกฤติเป็นโอกาส พอตอนน่� ยอดน้อย มาก การจับจ่ายทุกอย่างเง่ยบหมด ของฝากเง่ยบ เหมือนว่ากำลังซื�อไม่ม่ เราไม่ร้้ด่มานด์ซัพพลายอะไรหรอก เพ่ยงแต่ว่ายอดขายตอนน่� ไม่ว่าร้านเรา ร้านของฝาก ร้านทั�วไป แม่ค้าคุยกัน จะเหมือนกันหมด กำลังซื�อไม่ม่ โควิด 1 2 3 ยังโอเคนะ เขายังม่เงินสำรอง แต่ตอนน่�ไม่ม่ คนมาเยอะ แต่คนประหยัด ล้กค้าชอบสั�งข้าวผัดปลาท้ทอด ข้าวผัดน�ำพริกสวรรค์ปลาท้ เป็น ส้ตรของเราเอง กล้าคอนเฟิร์มเลยว่าเราไม่ได้ใส่ผงช้รส เพราะม่ล้กค้า บางคนแพ้ผงช้รส แต่กินของเราเขาไม่แพ้ ส้ตรน�ำพริกคือคิดกันเอง พริกแกง เราก็ทำเอง ฉ่กแนวไปจากท่�ซื�อพริกแกงตลาดมา เราก็ตำพริกแกงเองให้เป็น ซิกเนเจอร์ของเรา เช่น แกงป�าปลาท้ เครื�องแกงต้องเด็ด ถ้าไม่เด็ด ไปแกงกับ ปลาก็จะคาวจะเปร่�ยว แกงส้มพริกนกก็เป็นส้ตรของหัวหิน แต่เราประยุกต์ให้ เป็นส้ตรของเรา ใส่ใบกะเพราป�า พริกนกเป็นพริกสดเม็ดเล็กๆ ท่�เราต้องมาทำ เป็นพริกแกงเอง พริกแกงก็เก็บไว้ไม่ได้นาน เพราะเป็นพริกสด เราก็ต้อง หมั�นทำ หมดแล้วก็ทำใหม่ ทำท่นึงประมาณ 15 ท่� หมดเราก็ปั�นใหม่ ถ้า ร้านเดิม ช่วงเทศกาลต้องเตร่ยมเยอะ แต่ตอนน่� ด้วยโควิดด้วย ไม่แน่นอน เรารักษาคุณภาพของเรา หมดแล้วหมดเลย ล้กค้ามาไม่รอเราก็บอกไม่เป็นไร เราต้องปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ปัจจุบัน ท่�ร้านน่� มะนาวถึงจะแพงยังไง เราก็ใช้มะนาวแท้ ตอนน่� ของทุกอย่างขึ�นราคา เราจะขึ�นไม่ได้ ถ้าขึ�นคนก็ ยิ�งหายไป รายรับก็ยิ�งไปกันใหญ่ เราก็ต้องประคองไปอย่างน่�แหละ อนิสา สมหวัง ร้ านปลาทูนทีหัวหิน ประจําศูนย์ โอทอปหัวหิน


53 โควิด 1 2 3 ยังโอเคนะ เขายังมีเงินสํารอง แต่ ตอนนี้ไม่ มี คนมาเยอะ แต่ คนประหยัด


54


55


56 หัวหินเป็ นเมืองพระราชวัง มีข้ าราชบริพารตามเสด็จมา แล้ วเขาก็มาเดินเที่ยวชายหาด เขาเดินไปตรงบ้ านพักส่ วนตัว คนเฝ้ าชื่อ ลุงขาว มีอาชีพเลี้ยงม้ า ลุงขาวเห็นมีคนมาเที่ยวเยอะ แกก็นึกได้เอาม้ ามาจูงเล่ น คนก็อยากขี่ ตั้งแต่ นั้นมาเลยเกิดมีม้ าให้ คนขี่ท่ องเที่ยวชายหาดหัวหิน ก็มีมาเป็ นร้ อยปี แล้ ว ตั้งแต่ รุ่ นพ่ อผม ตัวผมนี่ก็อายุจะหกสิบแล้ ว ทีนี้พอมีนักท่ องเที่ยวเข้ ามาเยอะ เราก็ต้ องกําหนดราคา ทําใหมีมาตรฐาน ้ ก็เลยตั้งเป็ นกลุ่ มชมรม ตอนนั้นนายกหนุ่ ย (นพพร วุฒิกุล นายกเทศมนตรีเมืองหัวหิน) เป็ นสมาชิกสภาเทศบาล ท่ านก็เรียกพวกม้ าชายหาดขึ้นไปประชุม แล้ วตั้งเป็ นชมรมม้ าหัวหิน ก็ยี่สิบกว่ าปี แล้ ว สมาชิกชมรมม้าหัวหินม่ 61 คน เป็นคนในพื�นท่�ทั�งหมด ติดเบอร์ม้า 1-61 เอาเท่าน่�เลย ไม่ม่เพิ�ม ใครมาขอเป็นสมาชิกเราก็ไม่ให้ เอาเฉพาะคน และม้าในพื�นท่�เรา เขตสมาชิกไปได้ถึงพระราชวังอ้อมเขาตะเก่ยบไปจนถึง สวนสน พ้ดง่ายๆ ก็ 19 ไร่ ม้าก็ม่เป็นจุดๆ บางคนบ้านอย้่เขาตะเก่ยบ เขาก็ลงแถวนั�น บ้านผมอย้่ตรงข้างห้างบล้พอร์ต หัวหิน ผมก็ลงตรงน่�ใกล้ นอกจากว่าไม่ม่คน ผมถึงเดินไปหน้าหาดโรงแรมรถไฟ (เซ็นทารา แกรนด์ บ่ช ร่สอร์ทและวิลลา หัวหิน) ทั�งคนอยากเช่าข่�ม้าทั�งคนข่�ม้า ออกมาชายหาดจุดไหนก็ได้ แล้วแต่เจอ ม้าเราม่เบอร์ทุกตัว ก็ซื�อกันมา จากหลายท่� ราชบุร่ เพชรบุร่ ม่สามสายพันธุ์ ม้าไทยเร่ยกม้าแคระ ม้าล้กผสม ตัวใหญ่เร่ยกม้าเทศ ส่วนมากเราจะเล่�ยงม้าล้กผสมกับม้าไทย เพราะบ้านเราอากาศร้อน ม้าเทศเล่�ยงลำบาก การด้แลก็ลำบาก เหมือนฝรั�งมาอย้่เมืองไทยเจออากาศร้อนแหละครับ พอซื�อก็มาทำ ประวัติม้ากัน ตรวจเลือดม้า ฉ่ดวัคซ่น ม้าเราก็ม่บัตรประชาชนล่ะ เกิดบางคนไปขึ�นราคา ยิ�งเขาจำเบอร์ได้ เราจะร้้เลยว่าเป็นม้าใคร หรืออย่างผมเบอร์ 8 พอนักท่องเท่�ยวเดินมา เห็นม้าอึ ไม่เก็บ ก็ร้้ละว่าใคร แล้วเราก็เป็นจิตอาสาคอยด้แลความปลอดภัย ของนักท่องเท่�ยว สมมติของหายหรืออะไร เพราะถ้าชายหาด ไม่ปลอดภัย ใครก็ไม่อยากมาเท่�ยว เราก็ขาดรายได้ ค่าบริการเรากำหนดไว้ว่า 1 ชั�วโมง 1,000 บาท ครึ�งชั�วโมง 500 บาท 20 นาท่ 400 บาท 15 นาท่ 300 บาท ถ่ายร้ปก็แล้วแต่ 50 บาทบ้าง 100 บาทบ้าง บางคนก็ให้ มากกว่านั�นนะครับ ก็แล้วแต่เขา ตอนช่วงโควิดก็แย่ไปตามๆ กัน เราก็ต้องประหยัด เคยกินอย้่วันละร้อย ก็เหลือ 40-50 บาท ม้าก็ประหยัด ด้วย แต่กรมปศุสัตว์ก็ด่มาก เอาหญ้ามาให้ ช่วยเหลือเรา ยิ�งตอนนั�น สองปีท่�แล้วช่วงค้่กับโควิดม่กาฬโรคม้า ม้าของเราก็ม่ตายไปสิบกว่าตัว เพราะติดจากท่�อื�น กรมปศุสัตว์ก็มาช่วยด้แล ฉ่ดวัคซ่นให้ 2 เข็ม แต่เจ้าของม้าท่�ตายก็ต้องไปก้้หน่�ยืมสินซื�อม้าตัวใหม่เพราะเขาทำอาช่พ ประกอบการม้าเช่าอย้่แล้ว เขาก็ต้องเล่�ยงครอบครัว ณ ตอนน่� หลังโควิด สมาชิกเราก็ยัง 61 คนเหมือนเดิม ไม่ม่ใครเลิกอาช่พ ช่วงโควิดก็ประคอง ตัวกันไป เราคนท่�น่�อย้่แล้ว ทำก่อสร้างมั�ง ขายของมั�ง พอเล่�ยงตัวได้ ตอน น่�ก็เริ�มด่ขึ�นแล้วตั�งแต่เรามาฉ่ดวัคซ่น ม้าก็ทำวัคซ่นเร่ยบร้อย พ้ดง่ายๆ ว่าปลอดภัยทั�งคนทั�งม้า ตอนใหม่ๆ ก็อย่างน่� ต่างคนต่างกลัว แต่น่�เราม่ ภ้มิคุ้มกันแล้ว ก็ต้องขอบคุณท่านนายกหนุ่ยท่�ได้งบประมาณมาฉ่ดวัคซ่น ให้คนในพื�นท่�หัวหิน บางคนพกใบฉ่ดวัคซ่นมาด้วยนะ บางคนเขาไม่เชื�อ เคยข่�ม้าอย้่ก็ไม่กล้า มีอยู่ สองอย่ างหัวหินที่คู่ กันแต่ ก่ อน สามล้ อปั่นกับม้ าชายหาด เดี๋ยวนี้สามล้ อปั่นแทบไม่ มีละ มีแต่ มอเตอร์ ไซค์ รับจาง้ สมพงษ์กลํ่ากล่อมจิตร ประธานชุมชนรุ่ งสว่ าง ประธานชมรมม้ าหัวหิน ผู้ ประกอบการม้ าเช่ าชายหาด


57 ผมทำอาช่พม้าเช่าชายหาดมาตั�งแต่อายุสิบกว่าขวบ พ่อแม่ม่ล้ก 4 คน ม่ผมคนเด่ยวท่�ชอบมาตั�งแต่เล็ก เราชอบม้า แล้วม่รายได้ สมัยก่อน ผมเร่ยนอาช่วะ วันธรรมดาไปเร่ยนหนังสือ เสาร์อาทิตย์ก็มาประกอบการ ม้าเช่า ไม่ต้องขอตังค์พ่อแม่ เอาตังค์ท่�เหลือให้พ่อแม่ เราก็เอาไปแค่ พอกินท่�โรงเร่ยน ก็อย้่ได้ ผมหยุดไปทำงานโรงแรม พออายุ 55 เขาให้ เกษ่ยณอายุก่อน ท่น่�เราชอบทางน่�อย้่แล้ว ด่กว่าไปเป็นล้กจ้างเขา อย่างน่�ทำอิสระของเราเอง ถึงผมหยุดทำม้าเช่าไปช่วงนึง แต่ผมก็คลุกคล่ ม้าตลอด ไม่ได้ทิ�ง ตอนน่�ผมทำทุกวัน ม้าตัวไหนผมร้้หมดทุกคนว่า ใครชื�ออะไร ม้าเช่าชายหาดท่�อื�นม่นะ ท่�ชะอำ แต่ต้นกำเนิดมาจากหัวหิน สมัยก่อนวันตรุษจ่น พวกผมน่�แหละครับ ข่�ม้าจากหัวหินไปชะอำ เพราะนักท่องเท่�ยวเยอะ แล้วท่�นั�นเขาไม่ม่ม้า ก็ข่�ม้าไปข่�ม้ากลับ ก็รายได้ด่ พอตอนหลัง คนท่�อย้่หัวหินเขาย้ายถิ�นไปทำม้าท่�ชะอำ แต่เริ�มแรก หัวหินม่ท่�เด่ยวท่�ผมจำได้ตั�งแต่สมัยคุณพ่อ เป็นสัญลักษณ์เลยว่าถ้ามาหัวหินต้องมาข่�ม้าชายหาด ม่อย้่ สองอย่างหัวหินท่�ค้่กันแต่ก่อน สามล้อปั�นกับม้าชายหาด เด่�ยวน่� สามล้อปั�นแทบไม่ม่ละ ม่แต่มอเตอร์ไซค์รับจ้าง แต่ม้าชายหาด เรายังอนุรักษ์ไว้ เรื�องความสะอาดและความปลอดภัยน่�ไม่ต้อง พ้ดถึง เราช่วยด้แลกันอย้่แล้ว เราพกถุงกันทุกคน ม้าอึก็เก็บ เอาไปทิ�งขยะ น่�เดินด้ได้ ข่�ม้าแทบไม่ม่เลย เรื�องลักเล็กขโมยน้อย ก็ม่นิดหน่อย สมัยก่อนยังไม่เจริญก็อาจม่ ทางเทศบาลฯ ก็ช่วย อนุรักษ์ด้วย ช่วงเทศกาลเราก็ม่ขบวนม้าไปร่วมงานกับเขาด้วย ผมคิดว่าก็ทำอย่างน่�ไปเรื�อยๆ สมาชิกเราม่อายุ 70 อย้่คนนึง แต่เขายังแข็งแรงนะ นอกนั�นก็ม่สมาชิกล้กๆ หลานๆ กันน่�แหละ ม้าชายหาดหัวหินไม่ส้ญหายไปแน่ครับ มีอยู่ สองอย่ างหัวหินที่คู่ กันแต่ ก่ อน สามล้ อปั่นกับม้ าชายหาด เดี๋ยวนี้สามล้ อปั่นแทบไม่ มีละ มีแต่ มอเตอร์ ไซค์ รับจาง้


58 พวกเราเป็ นกลุ่ มช่ างตัดผมชายมีอยู่ ทั่วประเทศไทย เราเริ่ มโครงการคนดีจิตอาสา ตัดผมฟรีทําดีเพื่อพ่ อร.๙ ได้ ทํากิจกรรมจิตอาสาตัดผมฟรีใหคนที่มาร ้ ่ วมถวายความอาลัยในหลวงรัชกาลที่ 9 ที่ท้ องสนามหลวง แล้ วผมก็สานต่ อกิจกรรมตรงนั้นมาจนถึงทุกวันนี้อย่ างวันนี้ที่เรามาทํากิจกรรมออกหน่ วยใหกับประชาชนชาวหัวหินและบุคคลทั ้่วไป ที่หน้ าสถานีรถไฟหัวหิน ผมก็จะลงในเพจพลเมืองหัวหินนะครับ บางคนเขาตามเรา ถ้ าอาจารย์ ป้ อมมา จะมารอเลย เอาน้า ขนมมาให้ เวลาเราทํางาน เรามีรอบออกหน่ วยบริการตัดผมฟรีอาทิตย์ ละ 4 วัน วันจันทร์อังคาร พฤหัส ศุกร์ ตั้งแต่ เวลา 9.00-15.00 น. แต่ เราไม่ ได้ อยู่ ที่นี่ (หน้ าสถานีรถไฟ) ที่เดียว เรากระจายไปตามชุมชน ตามโรงเรียนชนบทด้ วย โรงเรียนที่ยากจนในเขตพื้นที่หัวหิน เพชรบุรีเช่ น โรงเรียนป่ าเด็ง ป่ าละอูในเขตหมู่ บ้ านกะเหรี่ยง มีครูบางคนที่เขาเป็ นลูกค้ าเรา ก็ขอความอนุเคราะหจากเรามาว์ ่ าไม่ เคยมีช่ างตัดผมไปบริการตัดผมให้ เด็กเลย เราก็คิดว่ าเราน่ าจะไป โรงเรียนที่เรายังไม่ ได้ ไปก็คงจะมีอีกเยอะ แต่ อย่ างน้ อยที่เราออกหน่ วยไปมากกว่ า 30-40 โรงเรียน เดือนนึงก็ไม่ พออยู่ แล้ ว บางโรงเรียนต้ องการให้ เราไปเดือนละครั้งด้ วยซ้า แต่ เราไม่ สามารถทําได้ แต่ละครั�งท่�ออกหน่วย ล้กศิษย์ผม รุ่นพ่�รุ่นน้องรวมกัน อย่างน้อยก็ ประมาณ 10-12 คน มากสุด 20 คน ตามความสมัครใจของเด็กๆ ท่�จะไป ด้วย ผมเป็นช่างตัดผม และเป็นอาจารย์สอนด้วย ก็ปล้กฝังนักเร่ยนของ เรา ให้เป็นคนท่�ม่จิตอาสา ทำอะไรเอื�อเฟ้�อเผื�อแผ่กับคนท่�เขาลำบากกว่า เรา ความคิดนิสัยของเด็กท่�มาเร่ยน จากเด็กท่�เกเร บางท่ก็เล่นยา ติดเกม เขาเปล่�ยนเป็นคนใหม่เลย ม่น้องอายุ 15 ความร้้สึกของพ่อแม่ เขาก็เปล่�ยนว่าทำไมล้กด้เปล่�ยนไป จากเป็นเด็กติดเกม นอนต่สามต่ส่� กลายเป็นนอนห้าทุ่ม ด้คลิปตัดผมในย้ท้บ แต่ท่�น่�เราจะห่างไกล ยาเสพติด ถ้าคนท่�ติดยา เราจะไม่รับ แต่ถ้าเขาติดยาแล้วอยากเปล่�ยน ตัวเอง อยากม่อาช่พ เราต้องด้ว่าใจเขามาร้อยเปอร์เซ็นต์ บางคนพ่อแม่ อยากให้ล้กห่างจากยาเสพติดแต่กลายเป็นมาสร้างความเส่ยหายให้ โรงเร่ยนเรา อันน่�คือสิ�งสำคัญเลย แล้วเด็กท่�มาเร่ยนกับเราหลายคนไม่ม่ อาช่พประจำ บางคนลาออกจากงานเพื�อมาเร่ยนอาช่พน่�แล้วไปเปิดร้าน เราก็เน้นคุณภาพการเร่ยนกับเขาว่าเร่ยนกับเราประกอบอาช่พได้เลย ไม่ใช่ว่าไปเร่ยนท่�น่�ก็ไม่จบ ท่�โน่นก็ไม่จบ มันก็ไม่โอเค เขาเส่ยเงินด้วย เพราะงั�นเราอยากให้เงินก้อนน่�ของเขาม่ค่าท่�สุด อยากให้เขา ประสบความสำเร็จตามฝันเขา ตอนน่�เราม่นักเร่ยนท่�เร่ยนอย้่ประมาณ 12 คน คอร์สหนึ�งผมรับแค่ 5 คน เร่ยนสามเดือนไปเปิดร้านได้เลย ม่ท่�ฝึกงานให้ด้วย เพราะม่ ร้านตัดผมสาขาในหัวหินอย้่แล้ว เด็กบางคนก็ฝึก บางคนไม่ฝึก อยากเปิดร้านเลย ไฟแรงส้ง ก็แล้วแต่เขา แต่ต้องประเมินผลงานจาก อาจารย์ก่อน เราไม่อยากให้เขาไปแล้วต้องเจอปัญหา ตัดครั�งแรกล้กค้า ไม่ถ้กใจ ครั�งหน้าไม่เจอแล้ว นั�นคือเขาต้องผ่านการบ้านและเร่ยนร้้ตั�งแต่ ตอนน่� เพื�อเขาจะบินได้ ปีกแข็ง มาเร่ยนกับผมไม่ม่ทางว่าตัดผมไม่เป็น ตัดผมเป็นแน่นอน แต่ยังไม่เก่งแค่นั�นเอง เราก็ม่เวลาให้เขา เก็บประสบการณ์ ชั�วโมงบินต่อไป ก็คือฝึกงานและมาออกหน่วยสมทบ กับรุ่นน้องต่อไปเรื�อยๆ ได้ จนกว่าเราจะพอใจ เราไม่ลอยแพให้เขา หาความร้้เอง เราอยากให้เขาได้ความร้้แน่นจากท่�เราแล้วพร้อมจะ เปิดร้านเลย ล้กศิษย์ผมท่�สอนมาแต่ละรุ่นส่วนมากเปิดร้านได้ 90% เยอะมาก นะครับ เร่ยนท่�น่�ท่�เด่ยว ไม่ต้องไปเก็บประสบการณ์ท่�อื�นเลย ตัวผมเองปฏิญาณตนไว้ว่าเราจะทำกิจกรรมจิตอาสาท่�ตอบแทนสังคม คนท่�ม่รายได้น้อย เราจะทำต่อไปจนหมดลมหายใจ แล้วผมได้รับใบประกาศ คนด่จิตอาสามาแล้ว จากสมาคมข่าวอาชญากรรมแห่งประเทศไทย การมาทำตรงน่�ผมไม่ม่ความคาดหวังว่าจะม่สิ�งตอบแทนกลับมา ผมทำงาน เหมือนปิดทองหลังพระ เพราะม่คนน้อยท่�เห็นการทำงานของเรา อย้่ท่�ว่า ผ้้หลักผ้้ใหญ่ผ่านทางมาเห็นแล้วเจออะไร อย่างท่านนายอำเภอก็เล็งเห็นความ สำคัญของเรา ท่านก็มอบใบประกาศมา หน่วยงานต่างๆ ผ่านไป ผ่านมาเห็น มาทำข่าวกันบ่อย แต่ท่�ผมหวังเลยคือความสำเร็จของเด็กๆ มันเป็นรางวัลท่�ยิ�งใหญ่ท่�สุดท่�เขาไปฝากพ่อแม่และครอบครัว และเขาก็ได้ผลด่ ให้กับสังคม เด็กบางคนไม่เคยทำ ผมต้องการให้เขาได้ซึมซับว่าการทำความด่ ให้กับผ้้อื�นมันม่ผลด่ยังไง ผลเส่ยไม่ม่เลย เราต้องการปล้กฝังให้เขาเป็นคนด่ ม่จิตใต้สำนึกท่�ด่ เพราะตัวผมเองก็เคยลำบากมาก่อน พ่อแม่ยากจน เราก็ ดิ�นรนด้วยตัวเอง เพราะงั�นเราจะสอนเขาให้ม่ความเข้มแข็ง ดิ�นรนส้้ด้วยตัวเอง เราจะพึ�งพ่อแม่ตลอดช่วิตไม่ได้ ผมเป็นคนหัวหิน พ่�สาวผมก็เป็นอาจารย์สอนตัดผมเหมือนกัน ก็ได้รับ การปล้กฝังมาตั�งแต่อายุ 20 แล้ว พ่อแม่ไม่ได้เป็นช่างตัดผม แต่น้องสะใภ้ พ่�สาว ญาติๆ กันเป็น เหมือนเขาส่งเสริมว่าอาช่พน่�หาเงินได้ทุกวัน พ่�สาวก็ ไม่อยากให้น้องชายลำบาก ล้กค้าทั�วไปท่�มาตัดกับเราแม้กระทั�งคนในพื�นท่� นักท่องเท่�ยวฝรั�ง เดินมาเห็นเขาก็พร้อมท่�จะตัด แต่บางครั�งเราต้องมองบุคลิก ของคนด้วยว่าคนน่�เขาพร้อมจะเป็นนายแบบให้เราไหม เพราะมันต้องใช้เวลา เกือบๆ หนึ�งชั�วโมง บางคนเขาไม่โอเค เราต้องช่�แจงรายละเอ่ยดเขาก่อน ส่วนมากจะแฮปปี�ทุกคน เขาชอบในผลงานท่�เด็กๆ ทำ เหมือนตัดท่�ร้าน เลยครับ เพราะอาจารย์ก็ด้แลความเร่ยบร้อยจนจบงาน รุ่นพ่�ก็ด้แลรุ่นน้อง เหมือนเป็นสังคมย่อยท่�แบ่งปันกัน สร้างสังคมท่�ด่ขยายออกไปได้


59 เจริญพร ศรีตระการ เจาของร้ ้ าน ป้ อม ตัดผมชาย หัวหิน ช่ างตัดผม จิตอาสา ตัวผมเองปฏิญาณตนไว้ ว่ า เราจะทํากิจกรรมจิตอาสาที่ ตอบแทนสังคมใหคนที่มีรายได ้ ้ น้ อย ไปจนหมดลมหายใจ


60


61


ถนนนี้ชื่อถนนพูลสุขตามชื่อปู่ ย่ า แต่ ตอนนี้ไม่ ค่ อยพูนสุขละ มันพูนอะไรบอกไม่ ถูก 62


63 หัวหินเมื่อร้ อยกว่ าปี ก่ อนเป็ นดอนทราย ไม่ มีคนอยู่ ยังไม่ มีคําว่ า “หัวหิน” เลย แล้ วทางเพชรบุรีทํามาหากินไม่ ค่ อยดีทางนี้ที่เยอะ เขาเลยพากันย้ ายลงมาอยู่ แถวนี้สมัยนั้นเรียกกันว่ า “บ้ านสมอเรียง” มาจากคําว่ าถมอเรียง ภาษาขอมแปลว่ าหินหรือศิลาเรียงกัน พอน้าทะเลลด มองไปชายทะเล จะเห็นหินเป็ นก้ อนๆ เรียงๆ ต่ อกันเป็ น แหลมยื่นออกไปในทะเล เลยเรียกกันว่ า “แหลมหิน” จนเพี้ยนมาเป็ น “หัวหิน” เขาก็มาทําทะเลมั่ง ทําไร่ มั่ง ปู่ ก็ทําประมง พ่ อก็เกณฑ์ ทหาร แล้ วไปเป็ นตํารวจ ออกจากตํารวจแล้ วก็มาทําเรือประมง ก่ อนนี้ที่บ้ านมี เรือโป๊ะ (เรือลําเลียง) โป๊ะนี่หมายความว่ า เรือจะวิ่ งออกไปไกลมาก เขาจะไปสร้ างโป๊ะ เราเป็ นเด็กโรงเรียนเทศบาลบ้ านหัวหิน พวกชาวเรือ เขาจะมาผ่ าไม้ ไผ่ กระบอกใหญ่ ๆ ในโรงเรียน ผ่ าแล้ วก็เอามาผูกทําโป๊ะ แล้ วเขาออกไปจับปลา ใช้ คนพายออกไปเหวี่ยงแหแล้ วกลับเข้ ามา ปลาเข้ าไปในโป๊ะแล้ วเรือก็เข้ าไปเก็บออกมา ท่�แถบน่�ของป้�ทั�งหมด ป้�ม่ล้ก 7 คน แบ่งให้ล้กๆ ได้ 6 คน 6 หลัง บ้านเดิม อย้่ข้างในโน่นให้ล้กคนสุดท้อง คร้ก็เกิดท่�บ้านหลังน่� บ้านทรงไทยแต่เต่�ย พอน�ำท่วม เลยด่ดบ้านขึ�นไป ถนนท่�เราอย้่ชื�อถนนพ้ลสุข มาจากชื�อป้�พ้ล ย่าชื�อสุข ก็อย้่กันเป็นชุมชนพ้ลสุข แต่ก่อนเป็นเทศบาลเล็กๆ ชาวบ้านพวก ผ้้ชายออกเรือ ล้กสาวก็อย้่บ้าน ใครม่ท่�ข้างบนเนินก็ทำไร่แตงโม ไร่สับปะรด บ้านคร้ไม่ได้สืบอะไรเลย พ่อม่ล้กสาว 5 คน เร่ยนกันหมด เลยเป็นอันว่าไม่ม่ ใครช่วย พ่อเลยต้องขายเรือโป๊ะ พ่�หัวปีเป็นคร้ ได้ทุนไปเร่ยนการช่างท่� ประจวบฯ พ่�ท่�สองเป็นโรคหอบ เร่ยนไม่ได้ เขาก็อย้่บ้าน ทำกับข้าว คนท่�สาม เขาเร่ยนเก่ง ชอบทำขนมขาย คนท่�ส่�เป็นคร้ ตัวคร้เป็นล้กคนสุดท้องก็เป็นคร้ ตั�งแต่เริ�มทำงานสอนท่�โรงเร่ยนเทศบาลบ้านหัวหิน เมื�อก่อนชั�นป.เตร่ยมต้อง ไปอย้่ในวัด ก็ไปสอนท่�วัดหัวหิน พอขึ�นป.1 ก็มาเร่ยนท่�อาคารโรงเร่ยน เทศบาลฯ สอนได้ 30 กว่าปีจนเป็นผ้้ช่วยคร้ใหญ่ ผ้้ช่วยผอ. แล้วก็ไปเป็น อาจารย์ใหญ่อย้่โรงเร่ยนวัดหนองแก 3 ปี ก็เกษ่ยณ ทุกวันน่�คร้อย้่บ้าน ใครม่ งานอะไรเราก็ไปช่วยกันตลอด อย่างพรุ่งน่�จะไปทำพิธ่แต่งงานให้พรรคพวก เราเป็นผ้้ใหญ่ของชุมชน เขาเคารพนับถือ ช่วิตครอบครัวเราสงบสุข เขาก็อยาก เชิญเราไปเป็นสิริมงคลกับค้่แต่งงาน คนมาเท่�ยวหัวหินไม่ค่อยเข้ามาในชุมชน แต่ก็ม่คนท่�อยากร้้จักพื�นท่� เวลาเทศบาลฯ พาคนต่างถิ�นมาเท่�ยวชุมชนพ้ลสุข ก็จะเข้ามาท่�บ้านคร้ เพราะเป็นชุมชนดั�งเดิม บ้านไทยโบราณ แต่เด่�ยวน่�ม่ศ้นย์เร่ยนร้้ชุมชนพ้ลสุข อย้่ข้างวัดหัวหิน เป็นพื�นท่�ส่วนกลางของชุมชน เขาก็เจาะจงไปท่�ศ้นย์เร่ยนร้้ฯ ไม่ค่อยเข้ามาท่�บ้านแล้ว ช่วงน่�เป็นช่วงเปล่�ยนผ่านของกรรมการชุมชน ท่�ศ้นย์ฯ ก็จะปิดบ้าง คนท่�มาชุมชนเรา ก็อยากร้้ว่าต้นตระก้ลมาจากท่�ไหน ม่อาช่พอะไร มายังไง ป้�ย่าตายายทำอะไร ในหม้่บ้านเราสมัยก่อนม่อาช่พทำ พัด ป้�ย่าตายายมาจากเพชรบุร่ ม่อาช่พติดมือมา เอาใบตาลมาทำพัด ท่น่�หัวหินไม่ม่ต้นตาลก็ต้องสั�งซื�อใบตาลจากแม่ค้าท่�ชะอำ สมัยก่อน ยอดนึง 70 สตางค์ เขามาขายท่เป็นร้อยๆ ยอด ก็แบ่งกันทุกบ้าน เด่�ยวน่�ม่อย้่เจ้าเด่ยว ต้องไปซื�อจากปราณบุร่ แถวชะอำไม่ม่ต้นตาลเท่าไหร่แล้ว แต่ก่อนก็นั�งทำกัน เต็มใต้ถุนบ้านน่�แหละ พ่อเป็นคนเหลาไม้ แม่เป็นคนทำ พวกเราก็จับใบ แล้วจ้างเขาเย็บ ก็เป็นผลิตภัณฑ์และภ้มิปัญญาท้องถิ�น แต่คนท่�จะเร่ยน จะศึกษาไม่ค่อยม่แล้ว บ้านทำพัดยังเหลืออ่กบ้านเด่ยวก็ไปอย้่ท่�ศ้นย์เร่ยนร้้ ชุมชนพ้ลสุข นอกนั�นคนอื�นไม่ค่อยม่ละ ทำๆ แล้วทุนจม เหนื�อยเปล่า กำลัง ไม่พอ สมัยก่อนคนสั�งทำพัดใบตาลท่เป็นร้อยๆ อันน่�ไม่เก่�ยวกับสถานการณ์ โควิด มันม่สัญญาณมาก่อนแล้ว ไม่ใช่อะไร สมัยก่อนเรานั�ง ม่พัดคนละเล่ม เด่�ยวน่�ไม่ต้องใช้พัดเลย ม่พัดลมมั�ง ห้องแอร์มั�ง พัดก็ขายยาก นอกจากซื�อ ไปฝาก เป็นของท่�ระลึก เราก็อย้่กันไปนิ�งๆ ไม่ได้ทำอะไรแล้ว เมืองมันเติบโต ไปเยอะ จุดเด่นของชุมชนพ้ลสุขเป็นชุมชนเร่ยบร้อย ไม่รุ่มร่ามอะไรกับใคร ไม่เส่ยงดัง เป็นชุมชนสงบ แทบจะไม่ม่คนต่างถิ�นเข้ามาอย้่นอกจากมาทำงาน เราอย้่มาตั�งแต่เกิดก็เห็นความเปล่�ยนแปลงไปในทางท่�เจริญด่มาก เพิ�งจะมา วุ่นวาย 4-5 ปีมาน่� ก่อนน่�บ้านคนทั�งนั�นเลย ค้าขายกัน แต่เด่�ยวน่�พวกค้าขายก็ แก่กันมั�ง เส่ยกันมั�ง บางคนก็ไปท่�อื�น บ้านก็ว่างให้เช่า เป็นร้านนวด เด่�ยวจะว่า ไปว่าเขา ถ้าเขานวดเง่ยบๆ ก็ไม่เป็นไร แต่บางท่�เป็นบาร์เปิดเพลงกัน พอมืดเข้าก็เส่ยงดัง เราก็ทน ไม่ได้อะไร คนข้างเค่ยงเขาโดนมากกว่าเรา เราก็ เฉยไว้ น่�กำลังหนักใจ ท่�ข้างหลังติดกำแพงบ้านเน่�ยว่างอย้่ เห็นฝรั�งกำลัง มาทำบาร์ ก็ยังไม่แน่ว่าจะสร้างแบบไหน ไม่ได้คุยกับเขาก่อนเลย ไม่ร้้เขาจะ มาอ่ท่าไหน เด่�ยวเขาหาว่าเราร้้ด่เกิน ท่น่�ม่บาร์แล้วก็ต้องม่เส่ยงดนตร่ ยังนึกว่า ถ้าไม่ไหวก็ต้องแจ้งความกันบ้างล่ะ กลางคืนนอนไม่หลับก็ยิ�งแย่ใหญ่ ก็เป็น ปัญหาความคับข้องใจของชาวบ้านกับคนท่�เข้ามาทำธุรกิจ โดยเฉพาะธุรกิจ บันเทิง มองในแง่นึง ชุมชนก็เปล่�ยนไป ถนนน่�ชื�อถนนพ้ลสุขตามชื�อป้�ย่า แต่ตอนน่�ไม่ค่อยพ้นสุขละ มันพ้นอะไรบอกไม่ถ้ก ชูจิต อรุณรัตน์ ชุมชนพูลสุข


64 ผมเป็ นคนหัวหิน ตอนเรียนจบมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี รุ่ นพี่ชวนตั้งกลุ่ มยายกับตาที่เพชรบุรีทําค่ ายจิตอาสา กิจกรรม เดินท่ องเมือง ปั่นจักรยานสองล้ อพิทักษ์ รักษ์ ลําน้าเพชร ซึ่งทํากันมา จะปี ที่ 30 แล้ ว ก็เป็ นต้ นแบบที่เราฟูมฟั กสั่งสมประสบการณ์ กลับมา ทําที่หัวหินบ้ านเรา ตั้งกลุ่ มกะตอยรัก(ษ์ )หัวหิน ออกแบบโลโก้ สามตัว คือสามคนที่ตั้งกลุ่ มกันมา กะตอยคือปลาหมึกตัวเล็กๆ แก๊ งกะตอยก็ เหมือนปลาหมึกตัวเล็กๆ ที่ซุกซน เราทํากิจกรรมงายๆ่ เรื่องประเพณี วัฒนธรรมพื้นถิ่ นกันมาปี นี้ครบ 10 ปี แล้ ว เราคิดแบบเด็กๆ แต่ ทําโดย ผู้ ใหญ่ เพราะตอนเด็กเราคิด แต่ เราทําไม่ ได้พอเป็ นผู้ ใหญ่ เราทําได้ เช่ นทํากิจกรรมทอดน่ องท่ องเมือง ค่ ายกะตอยมัคคุเทศก์ น้ อย ปั่นสองล้ อลองของขลัง กาล่ าดินเนอร์ ที่สถานีรถไฟ กิจกรรม ปลากระป๋ อง คือสมัยเด็กๆ เดินไปที่สะพานปลา เวลาเขาเอาปลาขึ้นมา ในตะกร้ ามันมีพวกตัวเล็กๆ ที่หล่ นลงมา หยิบกินได้เราก็เอามาใส่ เบ็ด กระป๋ องนม มัดไป ซึ่งไม่ ต้ องลงทุนอะไรเลย กระป๋ องนมก็หาเอา มีช่ อง 3 มาถ่ ายเพราะเห็นคุณค่ า เลยเป็ นการเปิ ดตัว กลุ่ มกะตอยรัก(ษ์ )หัวหิน เวลาผมทำงานโครงการขึ�นมา ผมก็ข่�ซาเล้ง โพสต์ เพื�อนๆ คนไหนอยากช่วย อะไรก็ช่วยกัน ผมคิดแบบน่� แต่หน่วยราชการทำไม่ได้ แล้วสื�อโทรทัศน์หลักๆ เขามาถ่ายไง ตัวเราก็เลยกลายเป็นทองขึ�นมา ก็สร้างความไม่พอใจกับหน่วยงาน รัฐบางท่าน คือม่อำนาจทำไมทำไม่ได้ แต่ถ้าผมทำแบบท่านผมขับเบนซ์ไปแล้ว ผมพ้ดตรงๆ อาจจะไม่เหมือนใคร บางท่ปัญหาการไม่พัฒนาของคนไทยเป็น เพราะหน่วยงานรัฐย�ำอย้่กับท่� ม่แต่คำว่านาย แล้วม่คนถามว่าผมทำอย่างน่� ไม่กลัวใครจะมาก๊อปปี�เหรอ เขามาก๊อปปี�แสดงว่างานเราด่ ผมม่เป็นร้อยแปด โครงการ ทำตามผมไม่ทันหรอก แล้วมองมาท่�หัวหิน คนอ่โก้ส้ง สมมติผมถามคุณ ไก่กับไข่อะไรเกิดก่อนกัน ผมไปถามอ่กคน เขาบอก เมื�อก่�ไปถามคนน่�แล้ว มาถามเขาทำไม หัวหินถ้าคิดจะทำเรื�องคอมมิวนิต่�หรือความร่วมมือนะ ไม่ม่ทาง ถ้านึกถึงสมัย 40 ปีก่อนโน้น หัวหินคือม่ 4 ท่� สถาน่รถไฟหัวหิน โรงแรมรถไฟ ตลาดฉัตรไชย วังไกลกังวล แล้วก็ม่สนามกอล์ฟเพิ�มมา ไม่รวมถึงน�ำตกป�าละอ้ ทางโน้นนะ หัวหินก็คือน่�แหละ ชุมชนหน้าวัดหัวหิน ตรงหน้าโรงแรมฮิลตัน เรา เร่ยก วังท่านจุล แล้วก็มาสะพานปลา ห้าแยกหมาชะงัก ชุมชนพ้ลสุข หลังวัดคือ ตรงหอนาิกา แต่ก่อนคนกรุงเทพฯ พอบอก เจอกันหน้าวัด ไปรอโน่นเพชรเกษม ไม่ใช่ หน้าวัดอย้่ด้านน่� บ้านผมตอนเด็กๆ ก็อย้่หน้าวัด ซอยบิณฑบาตร บ้านโผน กิ�งเพชรอย้่ถัดไป ลุงโผนยังมาไกวเปลเล่�ยงตอนผม 4-5 เดือนอย้่ ท่น่� เราทำกิจกรรมทอดน่องท่องหัวหินถิ�นมนต์ขลัง เป็นเส้นทางเดิน 2 ชั�วโมง ก็ 7 โมง ถึง 9 โมงเช้า กลุ่มเล็กๆ 10-15 คน ม่ข้าวเหน่ยวใบตอง 1 ห่อ น�ำ 1 ขวด ถุงผ้า เดินแล้วก็คุยไป คือถ้าคนไม่ร้้ ก็ถามว่าทำกลุ่มกะตอยแล้วม่ประโยชน์อะไร ทำทอดน่องทำไม หัวหินมันไปไกลสุดโต่งแล้ว เป็นร่สอร์ตห้าดาว เป็นป้นอะไร หมดแล้ว ผมบอก ลองเดินด้สิ มันก็แค่อาคารไม้สามชั�น ประเทศไทยม่ก่�ท่� ม่ท่� สามชุก ม่ท่�น่� เล่าให้เห็นภาพ เน่�ยนะ สมัยนั�นนะ หน้าจั�วทำไมม่มงกุฎม่นวมอย้่ ข้างบน นั�นแหละ บ้านโผน กิ�งเพชรไง เดินอย้่ละแวกหน้าวัด ไปบ้านสามส่�ตระก้ล ท่�มาบุกเบิกหัวหิน มาจบท่�ศาลเจ้าแม่ นั�งวาดร้ป ด้ต้นห้กวาง มันอย้่ท่�เทคนิค การเล่า แล้วท่�เคยทำกิจกรรมปั�นจักรยานสองล้อท่องลำน�ำเพชร ก็มาทำปั�นจักรยาน สองล้อลองของขลัง ออกแบบแผนท่�หัวหินม่ 20 จุด เริ�มจากสะพานปลา ข่�จักรยานวนไป ผ่านสวนโผน ผ้าพิมพ์โขมพัสตร์ ตลาดเจ็ดโค้ง ข้าวเหน่ยว มะม่วงป้าเจือ จอดกินก�วยเต่�ยวใต้ถุน ข้าวแกงเนื�อ 25 บาท มันก็ตรงกับกิมมิก ของ Green Tourism - Low Carbon ซึ�งเราทำก่อนโครงการพวกน่�จะมาด้วยซ�ำ โดยท่�เราไม่ได้คิด แล้วตอนนั�นก็เคยทำรถรางชมเมืองกับททท. เส้นทางน่�ก็จะพอด่ สมบ้รณ์มากเลย คนมาตลาดฉัตรไชยไม่ร้้หรอกว่าโดมข้างบนเป็นเจ็ดโค้ง ประสบความสำเร็จมากเลยกับรถรางชมเมือง เพราะนักท่องเท่�ยวมาท่�หัวหินครั�ง ท่� 7 ครั�งท่� 8 เขาบอกม่อย่างน่�ด้วยเหรอ คือมันเป็นท่�ท่�รถยนต์จอดไม่ได้ พอเป็น รถรางปุ๊บ เราคอยบอกว่าหัวหินม่อะไรน่าสนใจกว่าแค่ร้านอาหารทะเล มากกว่า Mass Tourism ม่เรื�องเล่าเยอะแยะ ถ้าหน่วยงานเข้ามาเน่�ย บางครั�งพวกของ ท่านไม่ร้้จริงไง หัวหินถิ�นผ้้ด่ พักผ่อน ไม่ใช่แบบธุรกิจจ�า ฝรั�งเมาฮา หัวหินขึ�นๆ ลงๆ มาบ้มขึ�น ครั�งนึง ตอนนั�นผมจำได้เลย เกือบสามสิบปี ม่อด่ตนางเอกดังมาซื�อท่� ม่บ้านพัก ท่�น่� ก็เริ�มม่ดารามาเท่�ยว คือหัวหินเน่�ย แต่งตัวแบบพจมาน ชายพจน์ วนิดา ไปวันไหน 365 วัน คุณจะไม่เคอะเขิน ไปถ่ายร้ปสถาน่รถไฟ ตลาดฉัตรไชย คุณก็ม่ฟิลคลาสสิกแบบวนิดายุคนั�น แต่ถ้าคุณแต่งตัวแบบน่�ไปพัทยา ไม่ได้นะ ผมมองว่าแนวทางพัฒนาเมืองหัวหินไปได้หลายร้ปแบบ วิวัฒนาการเจริญ ก้าวหน้า เกษตรยั�งยืน ท่องเท่�ยววิถ่ชุมชน ม่ทุกอย่าง วัด วัง ทะเล น�ำตก ภ้เขา อย้่ท่�จะจัดโชว์อะไร ผมอยากโชว์ประเพณ่ วัฒนธรรม วิถ่ช่วิตความเป็นอย้่ การกิน อย่างถ้าคุณมาทัวร์หนึ�งวัน มาเท่�ยวเดินทอดน่องท่องเมือง หรือไปเช่าจักรยานตรง หน้าโรงแรมเซ็นทารา ปั�นเท่�ยวตาม 20 จุดท่�ทำไว้ได้เลยทุกจุด มันขึ�นอย้่กับต้นทุน และเวลาท่�ม่ ผมอยากฝากไว้เรื�องนึง คุยไว้นานเป็นสิบปีละ สมัยรัชกาลท่� 6 ท่านเฮโล สาระพามาจากรถไฟจากห้วยทรายใต้นะ พาขบวนมาเท่�ยวทะเล พอลงรถไฟปุ๊บ จะมองเห็นทะเลส่ขาว ในวังเขาจะเทครัวกันมา ฉะนั�นม่รถรางเส้นเล็กๆ เพื�อใส่น�ำ หม้เห็ดเป็ดไก่ สัมภาระ วิ�งตรงมาท่�โรงแรมรถไฟ ระยะทาง 850 เมตร ไอเด่ยผม คือ รื�อเกาะกลางถนนจากหน้าร้ปพ่อตรงพลับพลาพระมงกุฎฯ จนถึงสุดชายหาด ทำเป็นรถรางแบบซานฟรานซิสโก เป็น Social Enterprise บริการฟร่เลย ใครมาก็ พานั�งรถไฟฟร่เข้าไปถึงทะเล วิ�งไปวิ�งกลับ รถรางติดไฟแดงได้ ม่สถาน่ขึ�นลงตาม เส้นทางได้ ผมนำเสนอกับผ้้ใหญ่บางท่าน เขาก็จำไว้ ถ้าม่โอกาส คือถ้าจะทำต้อง แบบน่� เพราะหัวหินยังเป็นเมืองคลาสสิก ไม่ใช่เมืองเร่งร่บ ผมว่าจะเป็นจุดขาย อ่กอย่างหนึ�งเลย ไปนั�งรถรางหัวหินกัน


65 อนันทชัย แจ้งเหตุ แฟนพันธุ์ แท้ หัวหิน กลุ่ มกะตอยรัก(ษ์ )หัวหิน มีคนถามว่ าผมทําอย่ างนี้ ไม่ กลัวใครจะมาก๊ อปปี้ เหรอ เขามาก๊ อปปี้ แสดงว่ างานเราดี ผมมีเป็ นร้ อยแปดโครงการ ทําตามผมไม่ ทันหรอก


66 สาธารณสุขมีหน้ าที่ทําใหคนแข็งแรง ้ส่ งเสริมป้ องกันไม่ ให้ เจ็บป่ วยเร็ว ไม่ ต้ องพึ่งพาโรงพยาบาลที่ทําหน้ าที่รักษาและฟื้ นฟู หรือไปโรงพยาบาลใหน้ ้ อยที่สุด หรือไปโรงพยาบาลโดยไม่ ต้ องเจ็บป่ วย เปลี่ยนโรงพยาบาลให้ เป็ นซูเปอร์ มาร์เก็ต เป็ นแหล่ งเรียนรู้หมอที่ดีที่สุดคือตัวเอง เราอยากให้ เขามี Health Literacy ใหรู้ ้ จักการดูแลตัวเอง พึ่งตัวเอง เราคิดว่ าวิธีคิดของคนน่ ะสําคัญ กรอบงานวิจัยนี้คือเปลี่ยนวิธีคิด แล้ วเบื้องหลังที่ฉุกใหคนคิดทําอะไรคือสํานึกร ้ ่ วม ชวนคุย ชวนคิด ชวนเปิ ดพื้นที่ แต่ คนที่ทําอะไรเพื่อตัวเอง มันเล็ก พลังไม่ ค่ อยได้ถ้ าทําเพื่อคนอื่น คนที่เขารัก พลังจะเยอะ ยกตัวอย่ าง เราเล่ าให้ เขาฟั งว่ าเอาขยะไปทิ้ งลงในถังแล้ วจะเกิดอะไร มันจะลงไปทะเล เป็ นไมโครพลาสติก แล้ ววนกลับมาในร่ างกาย พอเขาเห็นตรงนั้น เขาก็จัดการขยะด้ วยตัวเอง คือสร้ างภาพปรากฏให้ เขาเห็น ให้ เขาสมัครใจลุกขึ้นมาลงมือทําบางเรื่องบางอย่ างที่มีประโยชน์ กับตัวเอง กับคนในชีวิต กับคนรุ่ นต่ อๆ ไป เป็ นการเรียนรู้ เชิงประสบการณ์ จริงด้ วยตัวเอง ซึ่งโมเดลนี้เราสร้ างผู้ นําการเปลี่ยนแปลงก่ อน ใหคนจากภาคประชาชน ้ภาคเอกชน ภาควิชาการ ภาครัฐ มาทํากิจกรรม “รักหัวหิน รักษ์ สิ่ งแวดล้ อม รักสุข” 7 ครั้ง เปิ ดพื้นที่ใหคนมาดูแลสุขภาพ้ ออกกําลังกาย เก็บขยะ ฟื้ นฟูสภาพแวดล้ อม คนมาเจอกัน 7 ครั้ง มาจากที่ต่ างๆ ได้ พบเห็น ได้ พูดคุยกัน เชื่อมโยงกัน แล้ วเราก็หยิบคนที่เข้ มข้ นจํานวนหนึ่งมาสร้ าง ผู้ นําการเปลี่ยนแปลง โดยใช้ กระบวนการจิตตปั ญญาของมหิดลถอดตัวเองออกมา ใหรู้ ้ จักตัวเอง รู้ ระบบการทํางานของร่ างกายว่ าทํางานยังไง ใหรู้ ้ จักคนอื่นมากขึ้น ทําใหอยู้ ่ กับคน สื่อสารกับคน แล้ วเราสร้ างการสื่อสารชนิดใหม่ เรียกว่ า สุนทรียะสนทนา คือการพูดคุยแบบสร้ างสรรค์พูดคุยแบบฟั งจริงๆ ฟั งอย่ างลึกซึ้ง ในบทเรียนคือไม่ ต้ องพูด ใหมองหน้ ้ ากัน มันก็มีการสื่อสารกันบางเรื่อง แล้ วถามความรู้ สึกว่ าเป็ นยังไง แล้ วก็มีวิดีโอเรื่องของการฟั งใหดู้ เทคนิคการสื่อสารที่ดีที่สุด ไม่ ใช่ การพูดเก่ ง แต่ คือฟั งจนรู้ พันธสัญญาของเขา ได้ ยินในสิ่ งที่เขาไม่ ได้ พูด เวลาเขาเข้ าใจเรื่องของการใช้ ชีวิต ความอยากส่ งพลังหรืออยากทําอะไรใหกับสังคม ้ กับคนรุ่ นหลัง มันขยายละ ซึ่งพอเขาออกจากตรงนี้ไป เขาเข้ าใจอะไรมากขึ้น อยู่ กับคนได้ ดีขึ้น เขาอยู่ ในองค์ กรแล้ วทํางานอย่ างมีความสุขมากขึ้น เคยปรากฏฟิ ลกับผมว่ า เมื่อไหร่ จะถึงวันศุกร์แต่ พอเปลี่ยนวิธีคิดแล้ ว เมื่อไหร่ จะถึงวันจันทร์ ฉันอยากไปทํางาน วันอาทิตย์ จะตื่นเต้ นมาก พรุ่ งนี้วันจันทร์ ฉันจะได้ มาทํางาน ธีระพันธ์จัดพล ผู้ อํานวยการกองสาธารณสุข และสิ่ งแวดล้ อม เทศบาลเมืองหัวหิน เราไม่ ได้ ทําตามหน้ าที่ ทําเพราะเราอยากทํา คํานี้เลย


67 ทุกวันน่�ในเรื�องของเทศบาลท่�ผ่านมาของผมสามสิบกว่าปี ระบบก็ด่ สิ�งแวดล้อมก็ด่ ชวนให้ทุกคนเพลย์เซฟ โดยเฉพาะเรื�องการกลัวถ้กตรวจสอบ คนก็ไม่กล้าออกหมัด ผมพ้ดให้เห็นภาพคือ ทำแค่ finish แต่ไปไม่ถึง complete ทำให้จบๆ ตามหน้าท่� แต่วิธ่คิดใหม่น่�เราพาคนไปถึง complete เลยนะ ให้เห็นเลยว่าจะเกิดอะไร จะได้อะไร ทิศทางในอนาคตข้างหน้าของ หัวหินควรจะเป็นยังไง สุนทร่ยะสนทนาน่� ผมม่หน้าท่�บอก ทุกวันน่�เรา เอาทรัพยากรของรุ่นล้กรุ่นหลานมาใช้หมดแล้วนะ ข้อม้ลเหล่าน่�ควร ผ่านกระบวนการให้ทุกคนได้รับทราบ ทำจนกว่าเขาจะตระหนัก ไม่ร้้เมื�อไหร่ แต่เราต้องไม่หยุดท่�จะทำ ทำในระดับท่�เราจะม่ความสุขนะ ก็ไม่เคยเห็นว่า เราจะถดถอยเลย เราไม่ได้ทำตามหน้าท่� ทำเพราะเราอยากทำ คำน่�เลย ทำยังไงให้ลุกขึ�นมาด้วยความสมัครใจ ร้้สึกว่าอยากทำ อ่กเรื�องนึง เรื�องระบบอุปถัมภ์ ผมเห็นความเชื�อมโยงในเรื�องความสัมพันธ์ ของคน เป็นรากฐานในการท่�เราเห็นกันและกัน ม่ความสัมพันธ์ในงาน เปิดพื�นท่�ให้คนลดความบาดหมาง แต่ถ้าใช้คำว่า ระบบอุปถัมภ์ ขึ�นมาปุ๊บ จะเป็นแง่ลบเลย ผมอยากชวนคิดใหม่ รากเหง้าของสังคมไทยคือความเกื�อก้ล กันในระดับส่วนบุคคลน่�แหละคือพื�นฐานท่�ด่ท่�จะจ้งกันไปทำสิ�งด่ๆ ด้วยกัน ผ้้ประกอบการมาหา บอกม่อะไรให้ผมช่วย อะไรท่�ยังติดอย้่ อะไรท่�ผมจะแก้ให้ ได้ โดยไม่ผิดกฎหมาย และโดยไม่ม่ใครเดือดร้อน ไม่เหลือบ่ากว่าแรง แล้วเราต้องจริงใจก่อน เป็นหน้าท่�ท่�เรากินเงินเดือนเขา ถ้าเราบริการแบบเต็มท่� มากกว่าสิ�งท่�เขาจะได้รับ ถ้าเราม่พลังแบบนั�น ฟีดแบ็กกลับมานะ โอ้โห น�ำตา จะไหลเลยแหละ เวลาเขาประทับใจจากการให้บริการท่�เหนือความคาดหมาย เขามาแล้วไม่ม่อะไรติดมือกลับไปไม่ได้ เขาต้องม่คำตอบ หรืออะไรให้ได้ สักอย่างให้เกิดความอุ่นใจ ไม่ใช่ปฏิเสธ โมเดลน่�ดร.ศิวัช (หัวหน้าโครงการ วิจัย) พกมาด้วย แล้วเขาชวนผมทำโดยไม่ร้้สึกตัว เราทำงานข้างนอก เทศบาลฯ เยอะมากนะ เวลาเราไม่ใช่ 8.30-16.30 น. แต่เวลาท่�ได้ผลคือเวลา นอกงาน ไปทำกิจกรรมท่�ร่แลกซ์ ไปอย้่กับชาวบ้าน กินข้าว ทำกิจกรรมร่วมกับ เขา ฟังเขา ยืนเค่ยงข้างเขา จากเดิมท่�เมื�อก่อนเราจะหาคนมาทำกิจกรรมต้อง โทรตามๆ เด่�ยวน่� ก็ลำบาก โทร 2 ครั�ง ได้ 300 คน ไม่ร้้จะเอาใครมา กระบวนการสร้างเครือข่ายท่�เราทำเป็นช่วงก่อนสถานการณ์โควิด พอถึง โควิดเราก็ได้ใช้สิ�งท่�เราสร้างไว้แล้ว เอาเรื�องโควิดมาใส่ในต้นทุนท่�เราทำไว้ ท้องถิ�นคือเทศบาลเมืองหัวหินเองลุกขึ�นมาหาทางให้คนในเมืองรอด เราไม่ ยอมจำนนต่อปัญหาโควิด ก็ไปค้นพบอนามัยสิ�งแวดล้อม เกิด HDC Hygiene Distancing Clean ขึ�นมา เป็นวัคซ่นทางสังคมให้คนในเมืองเอาไปใช้ เป็นองค์ความร้้พื�นฐานท่�ไม่ต้องเส่ยตังค์ เป็นเรื�องง่ายๆ เพ่ยงแต่คนไม่ได้คิด เอามาใส่ แต่กระบวนการใส่เน่�ยสำคัญ เราแจกน�ำยาฆ่าเชื�อ แล้วเราก็ให้ ความร้้ผ่านการแจกน�ำยาฆ่าเชื�อ ซึ�งคนท่�ตื�นกลัว เขาอยากได้อย้่แล้ว เขากลัว โควิดมาก ม่น�ำยาฆ่าเชื�อจะไปฆ่าเชื�อท่�บ้าน แต่เขาไม่ร้้หรอกนะว่าโควิดมัน ทำงานยังไง ร้้นิดๆ หน่อยๆ วัคซ่นก็ยังไม่ม่ แต่กว่าเขาจะได้น�ำยาไป เขาได้ HDC ไปก่อนเร่ยบร้อยแล้ว พวกเราเคยผ่านเรื�องสุขบัญญัติ 10 ประการ มาแล้ว พักผ่อน นอนหลับ กินอาหาร ทำยังไงให้ร่างกายแข็งแรง เว้นระยะ ไอจามใส่แมสก์ ล้างมือบ่อยๆ ทำความสะอาดใกล้ตัว ตัวเอง เครื�องมือ เครื�องใช้ รวมถึงระบบต่างๆ ระบบแอร์ ระบบขยะ ข้อห้ามหรือสิ�งท่�ควรจะทำ มันอย้่ใน HDC หมดเลย เป็นองค์ความร้้และมาตรการในตัว พอเริ�มผ่อนคลาย หัวหินน่�วันหยุดยาวรถติดเลย จัดกอล์ฟ 4 ทัวร์นาเมนต์ ม่แข่งขันเทนนิส คือ คนในเมืองเราใช้ HDC อย้่ เขาประกาศเมื�อไหร่ เราพร้อมเลย แล้วเราทำให้ คนข้างนอกเห็นด้วยว่า เราใช้มาตรการ HDC เราทำขนาดน่�แหละ คุณมั�นใจ ได้เลย น่�คือกระบวนการเร่ยนร้้ พอเขาเห็นว่าสำคัญยังไง แล้วเขาไม่ได้ลงทุน เยอะ เขาก็ทำ ล้กหลานพ่อแม่เขาก็ปลอดภัย เพราะโควิดส่งผลสามเรื�อง หนึ�ง สุขภาพ สอง ความวิตกกังวล สาม พอไม่กล้าออกไปข้างนอก กิจกรรม ทำไม่ได้ ก็ไม่ม่จะกิน แต่ HDC มาปลดสามเรื�องน่� นายกฯ บอกว่าถ้า HDC เหมือนฝนท่�ตกอย้่ข้างนอก ถ้าเราจะไม่เปียกคือเราอย้่ข้างใน แต่เราจะอย้่ได้ นานแค่ไหนล่ะ ท่น่�เราจะออกไปข้างนอกโดยไม่เปียกฝนทำยังไง ก็กางร่มท่� ชื�อว่า HDC ออกไป พอออกไปข้างนอกได้ กล้าทำกิจกรรม ก็ม่กิน แล้ว เชื�อเถอะ เราจะสร้างภ้มิคุ้มกันให้กับคนหัวหิน ว่าไม่จำเป็นต้องเป็นโควิดนะ อะไรก็ตามในอนาคต ซึ�งเราก็ไม่ร้้ล่ะ เราจะรับมือ และอย้่ได้ แล้วสาธารณสุขสิ�งแวดล้อมมาเก่�ยวอะไรกับเรื�องน่� ท่�ผมมองไปไกลๆ เลย ผมให้ความสำคัญท่�เรื�องของคน 86.36 ตารางกิโลเมตรของเทศบาล เมืองหัวหินท่�เราต้องด้แล ตัวเลขกลมๆ ตามทะเบ่ยนราษฎร์ม่อย้่ 65,000 คน แต่เราม่ประชากรแฝงประมาณสามแสน นักท่องเท่�ยวปีละไม่ต�ำกว่า 3 ล้าน คน วิธ่คิดของเราไม่ใช่ให้บริการสาธารณะกับคนหกหมื�นห้า เราต้องคิดเผื�อถึง ประชากรแฝงกับคนท่�จะมา เพราะฉะนั�น มันล้นเกิน งบประมาณอย่างเด่ยวไม่ พอ ต้องสร้างกลไกมารับมือ เราอยากให้คนมาหัวหินเยอะมั�ย ผมไม่อยากนะ มาแล้วผมต้องจัดการขยะเยอะ แต่คนก็ขายของได้ มันม่ทั�งข้อด่ข้อเส่ย ใช่มั�ย เอาเข้าจริงๆ คนมาหัวหินเยอะ เมืองไม่ช�ำเหรอ แล้วถ้าเมืองเละ ขาย ไม่ได้แล้ว มันก็ไม่ม่เหมือนเดิมแล้ว เพราะฉะนั�นเราจะช่วยกันยังไง เราเลยต้อง สร้างกลไกทำให้คนตื�นร้้ เร่ยกว่า Active Citizen เนอะ น่�แหละคือกระบวนการ เมืองแห่งการเร่ยนร้้ คือทำให้คนตื�นร้้ ลุกขึ�นมาทำอะไรด้วยตัวเอง งดการพึ�งพา เศรษฐกิจพอเพ่ยง ในหลวงท่านวางไว้อย้่แล้ว เราก็หยิบมาใช้ แล้วผมเป็น นักวิทยาศาสตร์มาตลอดช่วิตนะ เดิมผมเป็นสัตวแพทย์ เปล่�ยนสายงานเป็น บริหารสาธารณสุข แต่ผมยอมจำนนต่อมนุษยศาสตร์กับสังคมศาสตร์ในการ แก้ปัญหาของเมือง รากเหง้าความสัมพันธ์ท่�ทำให้เป็นเครือข่ายของคนไทยกับ เศรษฐกิจพอเพ่ยงอะไรต่างๆ เป็นตัวสำคัญ ปัญหาท่�ผมกองไว้เรื�องขยะ เรื�องคนมาเยอะ ถ้าเราไม่สร้างกลไกบางเรื�อง เราอาจจะไปไม่ถึง เราอาจ จะต้องสร้างกลไกท่�เร่ยกว่าวัฒนธรรม พฤติกรรมของคนท่�อย้่รวมกัน ซึ�งม่ พฤติกรรมบางอย่างท่�ไม่เหมือนกับคนอื�น แล้วพฤติกรรมอันน่�สามารถปกป้อง เมือง อย่างทฤษฎ่รองเท้าหน้าห้อง เวลาเราเข้าไปท่�ท่�นึง เขาถอดรองเท้าไว้หน้า ห้องเต็มไปหมดเลย เราจะใส่รองเท้าเข้าไปมั�ย ทั�งๆ ท่�เขาก็ไม่ได้บอกอะไรนะ เราจะทำให้เมืองหัวหินเป็นอย่างนั�นแหละ จะม่พฤติกรรมบางเรื�องบางอย่างท่� ให้คนข้างนอกเห็นว่าเราทำแบบน่� จากพฤติกรรมก็จะเป็นวัฒนธรรม การเร่ยนร้้เหล่าน่�ก็จะสร้างพฤติกรรมใหม่ๆ วัฒนธรรมใหม่ๆ ให้มันปกป้อง ตัวมันเอง โมเดลน่�เราเห็นถึงความยั�งยืน ถ้าฐานเราแน่น หลักการเราด่ มันก็ด่ ม่กำลังเสริมก็จะไปได้เร็ว จริงๆ เราพ้ดอย่างน่�กันเลยนะ เราจะเปล่�ยน ประเทศไทย เรามาเปล่�ยนท่�หัวหินน่�แหละ ถ้าเปล่�ยนหัวหินได้ ประเทศไทย เปล่�ยนได้


68 พื�นท ่� วัดหัวหินยาวไปถึงโรงเร่ยนเทศบาลบ้านหัวหินไปถึงถนนก็พื�นท ่� เด่ยวกันนะ สมัยหลวงพ่อนาค ปี2456เอาเด็กท่�ไม่ม่โรงเร่ยนมาเร่ยนท ่� วัด อย้่ๆไป เด็กซน วิ�งเยอะ เลยเฉือนพื�นท่�ให้สร้างเป็นโรงเร่ยนเทศบาล บ้านหัวหิน กำแพงล้อมรอบม่ตอนปี2492 แบ่งเขตกันแน่นอนระหว่าง โรงเร่ยนกับวัด ถนนท ่�วิ�งกันอย้่ทุกวันน่�สร้างเสร็จปี2471 สมัยรัชกาลท ่�7 เสด็จประทับวังไกลกังวล ถามหลวงพ่อเก่าๆ ท่านบอก ไม่ม่ถนน กำแพง ไม่ม่ ไม่ม่วัดเลย หลวงตาเองบวชปี พ.ศ.2504 ป้�ย่าตาทวดก็คนท ่� น ่� อย้่มาหลายยุคหลายเจ้าอาวาส วันท ่�24 กรกฎาคมของทุกปีม่จัดงานวันบุพการ่ รำลึกถึงวันครบรอบ การมรณภาพของหลวงพ่อนาค ปุญญนาโค เจ้าอาวาสวัดหัวหินร้ปแรก ใครๆ ก็มา หลวงพ่อ พระ60-70 ร้ปมาร่วมงาน เป็นงานใหญ่ประจำปี วัดหัวหินม่ล้กศิษย์ล้กหามาก ใครๆ ก็เต็มใจมาทำบุญ ไม่กะเกณฑ์ว่า ทำมากทำน้อย ทำเลก็สะดวก อย้่ในตลาด หลวงพ่อนาคม่ชื�อเส่ยง คนมากราบไหว้ขอพรขอให้ท่านช่วยเหลือ ท่านก็ช่วย วัดหัวหนิ เป็นวัดแหงแรกของหัว ่หนิสร้ างปลายรัชกาลที่ 5 เริ่ มสร้ างปีพ.ศ. 2439 เดิมมีพื้นที่สํานักสงฆ์ อยู่ สองสํานัก อยู่ ตรงหน้ าโรงแรมเมเลีย คนจากเมืองเพชรบุรีย้ ายมาหาที่ทํากินที่นี่ แล้ วเพชรบุรีมีวัดเยอะ ก็เลยอยากมีวัด ก็ถวายที่ดิน ซึ่งตอนนั้น เป็นสวนมะม่ วง ชาวบ้ านหัวหนริ ่ วมกันสมทบทุนสร้ างวัดขึ้นมา ตั้งชื่อว่ า วัดอัมพาราม ตอนหลังเปลี่ยนชื่อเป็นวัดหัวหนิแล้ วก็ไป อาราธนาหลวงพ่ อนาคมาเป็นเจาอาวา้ส หลวงพ่ อนาคเกิด ปีพ.ศ. 2400 บ้ านเดิมอยู่ ที่บ้ านลัดโพ อําเภอคลองกระแซง จังหวัดเพชรบุรีเรียนพระปริยัติธรรมและบาลีบวชตอนอายุ 21 ปี ที่พัทธสีมาวัดหลังป้ อม ได้ รับฉายาว่ า ปุญญนาโค ท่ านเป็น เจาอาวา้สวัดนานถึง 38 ปีพัฒนาวัดหัวหนจนิเจริญก้ าวหน้ า วัดหัวหินอย้่ในชุมชน เป็นท่�เคารพนับถือเป็นท่�รวมใจร่วมกิจกรรม ในชุมชน ม่ลานชุมชนท่�เป็นแหล่งเร่ยนร้้ทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม ชุมชนจากการเล่าเรื�อง นาฏศิลป์รำไทย แล้วม่กลุ่มชาวบ้านมาอาศัย พื�นท ่� วัดทำพิธ่กรรมส่งเคราะห์ทางทะเล เพราะตอนน่�ท่�ทางเป็นคอนโด เป็นโรงแรมหมดเลยไม่ม่ท่�ทำพิธ่ จัดในเดือนท่�ลมทะเลไม่ม่คลื�น ช่วงเดือนสิบตรงกับงานบุญสารทเดือนสิบของพระธาตุ นครศร่ธรรมราช ก็เดือนกันยายน ทำมาตั�งแต่ม่ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่อย้่ หน้าทะเล คนมาร่วมแห่ขบวนเรือส่งเคราะห์ทางทะเล ทำบุญอุทิศ ส่วนกุศลให้วิญญาณท่�ตายในทะเล บรรพบุรุษท ่� ล่วงลับไปแล้ว ทำบุญ สะเดาะเคราะห์ ม่ตุ๊กตาปั�นเข่ยนชื�อเราหรือญาติลงกระดาษติดไปกับ ตุ๊กตาวางไว้ในเรือประมงยาว3วา2 ศอก แล้วก็ปล่อยตุ๊กตากับเรือ ส่งเคราะห์ทางทะเล ม่พิธ่สงฆ์ให้พระไปสวดท่�ศาลเจ้าแม่ทับทิม เรือท่�ปล่อยออกทะเล เขาเจาะร้ให้เรือรั�วและจมลงทะเล กลายเป็น แหล่งปะการังหากินของสัตว์ทะเลต่อไป ก็เป็นงานประเพณ่ดั�งเดิมของ คนหัวหินท ่� ยังทำกันอย้่ พระอรัญ รัตนญาโณ ที่ปรึกษาเจาอาวา้ส วัดหัวหนิ


69 เรือที่ปล่ อยออกทะเล เขาเจาะรูให้ เรือรั่ ว และจมลงทะเล กลายเป็ นแหล่ งปะการัง หากินของสัตว์ ทะเลต่ อไป ก็เป็ นงานประเพณี ดั้ งเดิมของคนหัวหินที่ยังทํากันอยู่ เรือที่ปล่ อยออกทะเล เขาเจาะรูให้ เรือรั่ ว และจมลงทะเล กลายเป็ นแหล่ งปะการัง หากินของสัตว์ ทะเลต่ อไป ก็เป็ นงานประเพณี ดั้ งเดิมของคนหัวหินที่ยังทํากันอยู่


70 ตอนนี้เหลือรถผมวิ่ งอยู่ คันเดียว ยังปั่นอยู่ ก็ไม่ รู้ จะไปทําอะไร อยู่ บ้ านก็เบื่อ ออกมายังได้ ดูโน่ นดูนี่


71 ผมปั่นสามล้ อมาตั้งแต่ ปีพ.ศ. 2512 ตอนอายุ 17 สมัยนั้นไม่ มีรถอะไร มีแต่ สามล้ ออย่ างเดียว ตอนนั้นคล้ ายๆ ว่ าเราก็ทําสนุกๆ งันแหละ้ไม่ ได้ คิดเป็ น อาชีพจริงจัง ก็ทําๆ หยุดๆ มาจริงจังช่ วงหลังนี้ 40 ปี ละ รถก็ซื้อมาตั้งแต่ แรกเริ่ ม ถูก คันละ 5-600 บาท สมัยนั้นทองบาทละ 400 ตอนนั้นน้ าชายปั่นอยู่พ่ อกับน้ าก็ พากันไปซื้อมาใหตอน้ 17 นั่นแหละ เขามองว่ าเรามันคล้ ายความรู้ ไม่ มีเขาอยากให้ เรามีงานทํา งานก็เหมาะกับนิสัย เราไม่ ชอบอยู่ ใต้ บังคับใคร อย่ างนี้มีอิสระ ไปได้ ทั่ว ออกมาทํางานตอนไหนก็ได้กลับบ้ านตอนไหนก็ได้ตอนนั้นมีแต่ สามล้ อ มีตุ๊ กตุ๊ กอยู่ 2-3 คัน แค่ นั้นแหละ วิ่ งจากตลาดฉัตรไชยไปหน้ าวังไกลกังวล 3 บาท สมัยนั้นก๋ วยเตี๋ยวชามละสลึงถึงสองบาท ผมวิ่ งวันนึง 20-30 บาทก็เหลือกินแล้ ว ค่ าใช้ จายก็ถูกหมด ่แต่ เทียบสมัยนี้ 300 บาท 500 บาทยังไม่ พอกินเลย วิ่ งตาม ระยะได้ 40 บาท 50 บาท แล้ วแต่ เจอคนใจดีเขาให้ เป็ นร้ อยก็มี แต่ก่อนม่สามล้อเป็นร้อยคัน ฝรั�งนักท่องเท่�ยวมากันเยอะ จนสักปี 2550 ม่รถเยอะสัก 300 คัน ฝรั�งมาก็ต้องมานั�ง วันนึงข่�ได้ 300-500 บาท บางคนขยันก็ได้เป็นพัน คนพ้ดภาษา เก่งก็ยิ�งได้มาก สามล้อเริ�มน้อยคือตั�งแต่ปี 2560 มา เหลือประมาณย่�สิบกว่าคัน ลดไป คน ข่�ก็ตายไปมั�ง เลิกมั�ง รถสามล้อหัวหินเหลืออย้่ประมาณ 4-5 คัน แต่เขาก็ม่อายุ ไม่วิ�งละ เด็กก็ไม่เอาหรอก เขากลัวเหนื�อย ตอนน่�เหลือรถผมวิ�งอย้่คันเด่ยว ยังปั�นอย้่ก็ไม่ร้้ จะไปทำอะไร อย้่บ้านก็เบื�อ ออกมายังได้ด้โน่นด้น่� ใครจ้างเราก็ไป ใครไม่จ้าง ถึงเวลา เราก็กลับบ้าน ก่อนน่�ผมจอดอย้่หลังตลาดฉัตรไชย มาจอดท่�หน้าวัดหัวหินได้ซักสิบปีแล้ว มาสามโมงเย็น เข้าบ้านสักทุ่มนึง ตอนเย็นไม่ร้อนมาก จะม่คนนั�ง กลางวันมันร้อน เราร้อน คนก็ร้อน ไม่อยากนั�ง บางคนเห็นเรานั�งนานๆ ก็เร่ยกไปส่ง คนเฒ่าคนแก่เขานั�ง สมัยน่� ล้กหลานไม่นั�งแล้ว ถอยรถเครื�องมาวิ�งกันแล้ว นักท่องเท่�ยวก็ม่บ้าง แต่ช่วงโควิดน่�ไม่ต้อง พ้ดถึงเลย เง่ยบมาก ออกมาทุกวัน รถไม่ม่วิ�งเลย รถเมล์ก็ไม่ม่ ก็คิดว่าออกมาน่าจะได้ ล้กค้าอย้่ ใหม่ๆ ก็ด่หน่อย อย้่ๆ ไปก็ลด เมื�อก่อนสามล้อม่ทะเบ่ยนรถ ใบขับข่�สาธารณะ ตอนหลังเขายกเลิก คือเราเป็น รถโบราณ รถอนุรักษ์ ตอนน่�ไม่ม่รถแบบน่�ขายแล้ว ท่�ม่อย้่ 3-4 คันเขาก็เก็บไว้ ไม่ขาย รถคันน่�ของผมก็ 50 กว่าปี ต้องซ่อมเอง ม่ช่างเป็นเพื�อนกันทำมั�งแต่ก็ไม่ทำมั�ง เมื�อก่อน อะไหล่เยอะ เราก็ซื�อมาเปล่�ยนได้เรื�อยๆ เด่�ยวน่�อะไหล่น้อย ต้องใช้ของเก่ามาเปล่�ยน ถ้าผมเลิก สามล้อก็หมดไป เหลือคันเด่ยวก็ข่�จนข่�ไม่ไหวล่ะ ออกมายังได้เงินบ้าง ได้ออกกำลัง แต่ก่อนเราทำด้วยความสนุก ตอนน่�ก็อย่างนั�นแหละ เราไม่ออกมาก็รำคาญ เราเคยออกมา เป็นไปตามอายุ ยังม่แรงอย้่ก็ออกมาปั�น ได้ยืดเส้นยืดสาย ไม่นั�งเฉาอย้่บ้าน ทำไปเรื�อยๆ แบบนั�นแหละ บอกไม่ถ้ก จะบอกสนุกก็ไม่สนุกหรอก ทุกวันน่�ออกมาบางวัน ก็ได้ บางวันไม่ได้เลย ก็หงุดหงิดหน่อย ได้เวลาก็กลับ พรุ่งน่�ค่อยว่ากัน จรรญา พรมหอม สามล้ อปั่น


72 ผมเป็ นคนกรุงเทพฯ จบรัฐศาสตร์รามคําแหง ไม่ ใช่ สายโรงแรม แต่ ทํางานโรงแรมมาตลอด เริ่ มงานเป็ นคนเปิ ด ประตูหน้ าโรงแรมคนแรกของโรงแรมรอยัล ออร์ คิด เชอราตัน ทําอยู่ ประมาณ 3 ปีแล้ วก็ไปทําโรงแรมแชงกรี-ลา กรุงเทพฯ 7 ปี จนเป็ น ผู้ ช่ วยฟรอนต์ ออฟฟิ ศ แล้ วก็เลื่อนตําแหน่ งเป็ นผู้ จัดการฟรอนต์ ออฟฟิ ศมาอยู่ ที่ โซฟิ เทล เซ็นทรัล หัวหิน ย้ ายไปทําโรงแรมบลูเวฟ หัวหิน ไปเป็ นผู้ จัดการส่ วนโรงแรมของสนามกอล์ ฟ สปริงฟิ ลด์รอยัล คันทรีคลับ ไปอยู่ ที่รายา รีสอร์ ต ชะอํา มีกลับไปทําโรงแรมที่กรุงเทพฯ พักนึง จนปั จจุบันเป็ นผู้ จัดการทั่วไปโรงแรม ซิตี้บีช รีสอร์ ท ถ้ าอยู่ พื้นที่หัวหินก็เกือบ 30 ปีเพราะฉะนั้นเห็นความเปลี่ยนแปลงตั้งแต่ เข้ าหัวหิน ผมย้ ายถิ่ นฐานมาอยู่ นี่สบายกว่ าเยอะ ที่กรุงเทพฯ ผมอยู่ หนองแขมมาทําแชงกรี-ลา บางรัก เสียเวลาเรื่องการจราจร ไปกลับ 4 ชั่วโมงครึ่ง ทําอะไรไม่ ได้มาหัวหิน ทํางาน 8 โมงครึ่ง ตื่น 8 โมง ขี่มอเตอร์ ไซค์ ด้ วย อากาศก็ดีแล้ วผมมาจังหวะดีในหลวงท่ าน แปรพระราชฐานมาที่วังไกลกังวล อยู่ กรุงเทพฯ ไม่ เคยเจอ อยู่ หัวหินได้ เข้ าไปรับท่ าน ได้ ใกล้ ชิด ถ้ าคุณไม่ เจอมนุษย์เลย มันไม่ จําเป็ นต้ องไปนอนโรงแรมหรอก การได้ เจอพนักงาน เจอความรู้ สึก มันช่ วยได้ ตอนนั�นท่�ออกจากแชงกร่-ลามาหัวหิน ประมาณปี พ.ศ. 2530 หัวหินม่ ห้องพักอย้่ 3,000 กว่าห้อง โรงแรมรถไฟท่�เปล่�ยนมาใช้แบรนด์โซฟิเทลก็หร้ ห้าดาว ข้างกันคือโรงแรมเมเล่ย แล้วก็ม่รอยัล การ์เด้น ร่สอร์ทกับรอยัล การ์เด้น วิลเลจ ช่วงนั�นโรงแรมโซฟิเทลรถไฟเป็นท่�นิยมของต่างประเทศ กลุ่มนักท่องเท่�ยวชาวเยอรมัน มาโดยทัวร์โอเปอเรเตอร์ เขาชอบโรงแรมท่�ม่ ประวัติศาสตร์ ลอบบ่�โอเพ่นแอร์ ตัวตึกเก่าสมัยเจ็ดสิบกว่าปี อุปกรณ์เก่าสมัย โรงแรมรถไฟ ต้้โทรศัพท์ ต้้เซฟ ทุกอย่าง โถฉ่�แตกลายงาแล้วยังอย้่ สวิตช์ไฟ ยังเป็นดั�งเดิม เพดานส้งม่พัดลม ฝรั�งชอบ แต่คนไทยไม่ชอบ กลัวผ่ พื�นเดิน ตอนกลางคืนก็ม่เส่ยง พอตอนหลังโซฟิเทลเป็นเชนโรงแรม ก็เปล่�ยนเชนกับ เซ็นทรัลจนเซ็นทรัลมาทำเองเป็นเซ็นทารา แกรนด์ บ่ช ร่สอร์ทและวิลลา หัวหิน โรงแรมก็ยังขายได้ ม่สองสระว่ายน�ำ ติดทะเล อ่กสระดำน�ำ ฟังเพลง Music in the Water ฝรั�งตอนนั�นท่�เข้ามาก็เป็นเกรดด่ ใช้จ่าย และอย้่ยาว 2-3 อาทิตย์ พวกเยอรมัน ยุโรปเยอะ ช่วงหน้าหนาวของเขา พอสักพัก เปล่�ยนกลุ่มไป พวกสแกนดิเนเว่ยเริ�มเข้ามา เดนมาร์ก สว่เดน ฟินแลนด์ แต่กลุ่มทางอเมริกา รัสเซ่ย ไม่นิยม เขาชอบเอนเตอร์เทน ตรงน่�เป็นเมืองท่�เง่ยบ เพราะเขต พระราชฐาน บาร์เบ่ยร์ท่�เห็นน่�คือนั�งดื�มอย่างเด่ยว เลยกลายเป็นว่าแฟมิล่�มา สบาย แฟนมาสบายใจเดินออกไปไม่โดนดึงออกไปกลางทาง ก็กลายเป็น จุดหมายปลายทางสำหรับครอบครัว ชายทะเลแถบน่�เร่ยก Royal Coast เด่�ยวน่�ทำโปรเจกต์เป็น Thailand Riviera ผมเองว่าไปเอาชื�อเขามาใช้ ชอบชื�อ Royal Coast มากกว่า พื�นท่� ยาวตามทะเลตั�งแต่เพชรบุร่ ประจวบฯ ชุมพร ระนอง ยาวหลายร้อยกิโลเมตร สำหรับประจวบค่ร่ขันธ์ 8 อำเภอ ม่ความหลากหลายมาก อำเภอหัวหินเจริญ กว่าอำเภอเมือง อำเภอหัวหินเป็นอำเภอแรก อำเภอเมืองเป็นศ้นย์ราชการ จะวุ่นวายวันธรรมดา เสาร์อาทิตย์จะเง่ยบเลย หัวหินม่ความเจริญครบทุกอย่าง คนมาลงทุน ความเจริญพัฒนาโดยอสังหาริมทรัพย์ ทั�งๆ ท่�สมัยเก่า หัวหินเขา เร่ยก กบาลถมอ สมอโพรง ล้กหลานรุ่นเก่ามอบมรดกท่�ชายฝั�งทะเล ปล้กอะไร


73 ไม่ได้ ไม่เอา ไปเอาท่�หลังเขา ปล้กสับปะรด แต่ปรากฏท่�ชายฝั�งทะเลมรดก น่�รวยกว่าเพื�อน กลายเป็นร่สอร์ตไปหมดแล้ว คนหัวหินนามสกุลเก่าๆ ก็ยัง ม่ โรงแรมเครือใหญ่ๆ โรงแรมริมทะเล โรงแรมสามดาว เซอร์วิสอพาร์ตเมนต์ แล้วก็ม่โรงแรม ซิต่� บ่ช ร่สอร์ท โรงแรมหัวหินแกรนด์ เป็นการท่องเท่�ยวระดับ สามดาว การประชุม สัมมนา สำหรับนักท่องเท่�ยวจากสแกนดิเนเว่ยก็เป็น พวกร่ไทร์ 6 เดือนอย้่น่� 6 เดือนกลับประเทศ เพราะค่าใช้จ่ายถ้ก เงินร่ไทร์ เขาสามารถอย้่ได้ ก็เลยเป็น Retire City แล้วหัวหินเป็นเมืองท่�เขาเร่ยก Two Destinations คือผ่านอุโมงค์หัวหิน มาคือชะอำ ตอนนั�นชะอำแทบไม่ร้้จัก นักท่องเท่�ยวร้้จักกรุงเทพฯ ภ้เก็ต พัทยา เช่ยงใหม่ หัวหิน กว่าจะดึงชื�อเส่ยงขึ�นมาให้คนร้้จักชะอำ เอาแบรนด์หัวหิน ไปขาย อย่างแต่ก่อน ดุสิต โปโล ชะอำ ก็เปล่�ยนชื�อเป็น ดุสิตธาน่ เชอราตัน หัวหิน แต่ด้ท่�อย้่คืออำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุร่ แต่ชะอำเป็นตลาดแมส ฉิ�งฉับทัวร์ ไปเช้าเย็นกลับ ไม่ค้างคืน นั�งชายหาด แต่ชายหาดหัวหินยาวไปถึง ตะเก่ยบ สังเกตชายหาดทรายละเอ่ยด ละเอ่ยดจนบางคนเอาทรายไปทำท่� เข่�ยบุหร่� โรงแรม ซิต่� บ่ช ร่สอร์ท เป็นโรงแรมสามดาวท่�ม่ห้องประชุม สัมมนา ล้กค้าหลักคือคนไทย ต่างประเทศเป็นช่วงไฮซ่ซัน ฝรั�ง 60 ไทย 40 นักท่องเท่�ยวชาวสแกนดิเนเว่ย ของผมฟินแลนด์จะเยอะ โรงแรมเปิด ปี พ.ศ. 2535 สไตล์การตกแต่งท่�เห็นน่�คือไม่ได้ทำอะไรเลยนะตั�งแต่เปิด ช่างไม้เขาทำ เคาน์เตอร์น่�สามสิบกว่าปี ไม่เคยทำส่เลย เป็นส่เส่�ยน ทาแล้ว ขัดเข้าไปในเนื�อ ลอบบ่�ก็ยังคงเดิม ม่งานประดับทั�งด่านเกว่ยน อ่สาน ภาพแกะสลักไม้ทั�งชิ�นจากห้าหกแสนตอนน่�เป็นล้านบาทแล้ว เจ้าของเข า มิกซ์หมด ผมเป็นอุปนายกสมาคมธุรกิจการท่องเท่�ยวหัวหิน-ชะอำ ตั�งมาย่�สิบ ปีละ ผมก็อย้่มากับหลายนายกฯ แนวโน้มการท่องเท่�ยวหัวหินยังไปได้ เป็นเมือง Mice City, Wellness, Retire City แต่ความเจริญ สิ�งท่�ตามมาคือ มลพิษ ขยะ สิ�งแวดล้อม มันไม่ทันกันกับความเจริญของเมือง สาธารณ้ปโภค ตามไม่ทัน เทศบาลฯ ก็จะปวดหัวเรื�องน�ำ จำนวนห้องพักมาก น�ำดิบม่ไม่ มากพอ แล้วปัญหาความปลอดภัย เด่�ยวน่�ฝรั�งร่ไทร์ไม่อย้่โรงแรมแล้ว ไปนอน คอนโดรายเดือน หลังๆ ก็ซื�อบ้านเลย แล้วเขาชอบสร้างบ้านท่�ไม่อย้่ในบ้าน เอาเฟอร์นิเจอร์มาติดโอเพ่นแอร์ ท่ว่ไม่ตั�งในบ้าน พอไม่อย้่บ้าน ก็โดนยก โดนงัด กำลังตำรวจท่องเท่�ยวไม่เพ่ยงพอ ควบคุมไม่ได้ วิกฤติโควิดน่�คือท่�สุดแล้วของวงการท่องเท่�ยวท่�เจอมา ผมเจอตั�งแต่ สงครามเปอร์เซ่ย วิกฤติต้มยำกุ้ง เศรษฐกิจแย่ แต่การท่องเท่�ยวยังอย้่ แต่โควิดน่�หนัก โรงแรมเราตอนน่�ยังอย้่ได้แต่คือขาดทุน เพราะเราไม่สามารถ เล่นสงครามราคา อย่างโรงแรมห้าดาว ธุรกิจเชนม่มาร์เก็ตติ�งของเขา อัตรา เข้าพักส้ง เขาขายแพง อัตราเข้าพักต�ำ เขาขายถ้กได้ เพราะถ้กกำหนดโดย ส่วนกลาง แต่เอสเอ็มอ่คือว่ากันเอง โรงแรมเล็กๆ ถ้าตั�งราคาส้งก็ไม่ม่ใครใช้ ตั�งต�ำเกินไปพอจะขยับแขกก็ไม่มา แล้วราคาเด่�ยวน่�ต้องด้กับโปรดักต์ด้วย บางท่�ก็ไม่ตรงปก คือตั�งแต่รุ่นการโฆษณาทางสื�อ สิ�งพิมพ์ มันก็โอเค แต่ยุค โซเช่ยลเน็ตเวิร์ก มันเริ�มง่ายขึ�น เร็วขึ�น มันม่ทั�งบวกทั�งลบ อย่างโรงแรมใหม่ๆ ท่�ขึ�นมา คุณจะทำสิ�งอำนวยความสะดวกให้ไฮเทคยังไง มันก็อย้่ท่�การบริการ คุณอยากเข้าไปโรงแรมหุ่นยนต์มั�ย ไม่ คุณอยากเห็นหน้าตายิ�มแย้ม สวัสด่ครับ การบริการคนไทยด่ท่�สุด เทคโนโลย่เข้ามาช่วยในการบริหาร ทำงานได้รวดเร็วขึ�น แต่ยังต้องใช้ manpower เครื�องมันให้ความร้้สึกไม่ได้ คุณจะมาเช็คอินออนไลน์ทั�งหมด แต่ถ้าคุณไม่เจอมนุษย์เลย มันไม่จำเป็นต้อง ไปนอนโรงแรมหรอก การได้เจอพนักงาน เจอความร้้สึกมันช่วยได้ ถ้ าคุณไม่ เจอมนุษย์เลย มันไม่ จําเป็ นต้ องไปนอนโรงแรมหรอก การได้ เจอพนักงาน เจอความรู้ สึก มันช่ วยได้ ศิราสิทธิ์เติมพงศ์ธานิน ผู้ จัดการทั่วไปโรงแรม ซิตี้บีช รีสอร์ ท (City Beach Resort) อุปนายกสมาคมธุรกิจการท่ องเที่ยวหัวหิน -ชะอํา


74


75


76 ภาณุมณีวัฒนกุล นักเขียนและเจาของร้ ้ านหนังสือ Rhythm and Books Chapter III ถนนสายกลาง อําเภอปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ บางคนอ่ านหนังสือเยอะ แต่ พอคบด้ วย ใช้ ชีวิตด้ วย ไม่ ได้ เรื่อง แม้ กระทั่ งนักเขียนด้ วยกันเอง เขียนดีแต่ คบด้ วย โห ทําไมตรงกันข้ ามกับสิ่ งที่เขียน


77 ตอนแรกที่ตัดสินใจเปิ ดร้ านหนังสือ ผมย้ ายจากเชียงใหม่ มาชอบหัวหิน ดูแล้ วในหัวหินไม่ มีร้ านหนังสือ เรามีหนังสือเยอะ ก็ขายหนังสือเก่ าก่ อน มีพรรคพวกเอาหนังสือมาฝากขาย หนังสือใหม่ ก็เริ่ มมีที่สํานักพิมพ์ ต่ างๆ มาช่ วยกัน เปิ ดไปซักพักเริ่ มมีหนังสือออนไลน์ ขาย ก็เริ่ มส่ งผล จะขายหนังสือเก่ า ก็ขายไปหมดแล้ ว แต่ ยังรู้ สึกว่ าไปได้ ถ้ าเรามีอย่ างอื่นมากกว่ าหนังสือที่เราขาย เช่ น แผ่ นเสียง งานศิลปะ ของแต่ งเล็กๆ น้ อยๆ ซึ่งบางทีเราเอามาวางก็ไม่ รู้ หรอกแต่ มีคนมองเห็นว่ ามีคุณค่ าเขาก็ซื้อไป ผมทําร้ านหนังสือที่หัวหินร้ านแรก 4-5 ปีย้ ายไปร้ านที่สอง 3 ปีหยุดไปพักใหญ่ แล้ วก็มาทําร้ านที่ 3 Rhythm and Books Chapter III อยู่ ที่ปราณบุรีนี่ เปิ ดมา 4 เดือนคนที่มาเป็ นนักท่ องเที่ยวที่มองหาร้ านหนังสือ อาร์ ตแกลเลอรี เขากูเกิล ร้ านผมจะขึ้นเป็ นอันดับแรก แล้ วคนที่มาซื้อหนังสือก็เป็ นคนที่มาพักอยู่ แถวนี้แม้ กระทั่งอยู่ หัวหิน สามร้ อยยอด บางสะพาน ก็มา เพราะแถวนั้นมีร้ านหนังสือแต่ ขายหนังสือเรียน หนังสือหองสมุด้ พอมาที่นี่ เราก็นั่งคุยกัน ได้ ทําความรู้ จักกัน คือเสน่ หของร์ ้ านหนังสือ ถ้ ามันไม่ ดีจริง คนไม่ สั่งซื้อทางอินเทอร์เน็ตหรอก แต่ การซื้อหนังสือทางอินเทอร์เน็ตมีข้ อดีคือสะดวก คุณต้ องเข้ าใจว่ าการมาถึงของคอมพิวเตอร์มันมีจุดเด่ น มีเงื่อนไขที่ต่ างกัน ถามว่ าจําเป็ นมั้ยร้ านหนังสือหรือร้ านแกลเลอรีเนี่ย จําเป็ นนะ มันบ่ งบอกถึง ไม่ รู้ จะใช้ ว่ าเป็ นอารยะหรือเปล่ า แล้ วมันเป็ นเรื่องของชุมชน การเปิ ดร้ านหนังสือมีความสําคัญมหาศาล หนังสือยังเป็ นแหล่ งความรู้มันควรจะมีอยู่ ไม่ ควรหายไป แต่ ขณะเดียวกัน การทําใหมีอยู ้ ่ จะทําใหยืดยาวได ้ ้ ยังไง ถามผมว่ ามันอยู่ ได้ มั้ย อยู่ ได้แต่ อยู่ ด้ วยตัวเองคงลําบาก ต้ องมีวิธีการในการทําใหอยู้ ่ ได้แต่ สิ่ งหนึ่งที่น่ าสนใจ ร้ านหนังสืออิสระ ก็เหมือนการทําอะไรเล็กๆ น้ อยๆ เหมือนเอสเอ็มอีอะไรก็ตามที่ดูแล้ วเหมือนจะกลับมาดีบริษัทใหญ่ ๆ จะเข้ ามา ตอนที่ผมทําร้ านหนังสือที่หัวหิน บีทูเอสส่ งคนมาดูเลย ก็บอกว่ าอยู่ ไม่ ได้ตอนหลังเขาเลยขายแผ่ นเสียง ซีดีด้ วย ต้ องทําแบบที่กองทัพมดอย่ างพวกเราเป็ นที่ตั้ง ถ้ าหนังสือไม่ ดีจริง เขาจะมาทําทําไม แสดงว่ าเราไปได้และผมว่ าอยู่ ที่คนขายด้ วย แต่ ละร้ านก็เป็ นบุคลิกของเจาของร้ ้ าน มันคือเสน่ หของร์ ้ านหนังสือที่ไม่ เหมือนกัน ของผมเนี่ยเจาของร้ ้ านพูดมาก คนญี่ปุ่ นงงเลย บอกมาแล้ ว หนังสือไม่ เยอะ เพลงดีแต่ เจาของร้ ้ านขี้คุย ผมหัวเราะชอบใจ ถามว่าทำไมร้านหนังสือ ร้้สึกว่าทำอย่างอื�นไม่เป็น ไม่ได้ว่าจะอนุรักษ์หนังสือ อะไร เราทำหนังสือมาตลอด แต่สิ�งหนึ�งท่�สำคัญ คุณจะทำมาค้าขาย อาช่พอะไร ก็ตาม ขอให้คุณซื�อสัตย์และสุจริต ขอให้คุณร้้ว่าสิ�งท่�คุณขายคืออะไร ล้กค้า แต่ละคนเข้ามาเขาต้องการอะไร เพราะคนขายหนังสือ บางคนก็ยังม่ความร้้สึกว่า เออ เว้ย ม่คนมาเล่าเรื�องตัวเองให้ฟัง คือทุกคนม่เรื�องเล่าให้ฟังหมดแหละ ไม่ว่าคุณจะประกอบอาช่พอะไร เป็นบาร์เทนเดอร์ คนขับแท็กซ่� ปล้กพืช คนทำงานเล่�ยงวัว หรืออะไรก็ตาม สำหรับผมแล้วผมมองมนุษย์เหมือนๆ กันนะ ผมถือว่างานคืองาน ทำงานเสมอกัน ผมจะไม่บอกว่าเป็นนักเข่ยนแล้วต้อง ม่ความว้าเหว่ ม่ความกล้าหาญ ม่ความโดดเด่�ยว สามล้อก็ทำงานคนเด่ยวนะคุณ ช่างตัดผมถึงเวลาทำก็ทำคนเด่ยวนะ หนังสืออาจจะม่คุณค่าของมัน ถ้าคุณขาย หนังสือ คุณก็ควรร้้จักแยกแยะว่าหนังสือแต่ละเล่มม่คุณสมบัติยังไง แล้วท่�สำคัญ ท่�สุดก็คือว่ามันถ้กจัดให้อย้่ในงานศิลปะ โดยใครก็ไม่ร้้ ซึ�งผมก็เห็นด้วยว่า งานศิลปะทั�งหมด ไม่ว่าจะหนังสือ ดนตร่ มันเก่�ยวข้องกันหมด การท่�เราเปิด ร้านหนังสือเหมือนเปิดพื�นท่� บางคนบอกว่า ไม่อ่านหนังสือก็ได้ คือเราบอกไม่อ่าน หนังสือแล้วจะไปร้้อะไร แต่จริงๆ แล้ว คนไม่อ่านหนังสือ เขาอ่านดวงดาวนะ การอ่านไม่ได้อย้่แค่หนังสือ ยกตัวอย่างเช่น หาดแถวน่� คนจับเคยทำกะปิกัน ผมไปยืนด้ว่าร้้ได้ยังไงว่าตรงไหนม่เคย นั�นคือการอ่านอ่กขั�นนึง เขาก็พยายาม อธิบายให้ฟังว่าท่�เห็นมันระยิบๆ แต่ก็ระยิบหมดอะ ระยิบแดด กับระยิบของเคย กับกุ้งท่�ขึ�นมามันจะต่างกัน นักเดินทางในสมัยโบราณถึงม่ความสุขกับการอ่าน ดวงดาว แม่ค้าขายปลาท้ท่�หัวหิน ผมไปซื�อปลาท้แก ยังร้้เรื�องสภาพดินฟ้าอากาศ โดยการเหลือบมองก้อนเมฆกับทิศทางลม แต่การอ่านหนังสือก็เป็นการ จัดกระบวนการของความร้้ สามารถต่อความร้้ไปได้ทุกอย่าง ตอนทำร้านท่�หัวหินก็พยายามจะทำให้ร้านหนังสือเป็นบุ๊กคลับด้วย แต่ประสบการณ์จากเราคนเด่ยวนะ มันไม่เวิร์ก เพราะเราเห็นลักษณะของ บุ๊กคลับ คำน่�ไม่ใช่เป็นคำของชาวบ้าน มันสื�อยาก ม่กำแพงท่�แต่ละคนแต่ละกลุ่ม สร้างขึ�นมา ปัญหาไม่ได้อย้่ท่�หนังสือ ปัญหาอย้่ท่�ตัวคน ท่�จะมาคุย หยิบหนังสือ ออกมาพ้ด เขาอาจจะตั�งโจทย์ เกรงว่าคนอื�นจะหัวเราะเยาะหนังสือท่�เขาอ่าน หรือเราอ่านแค่น่� พวกพ่�เขาอ่านอะไรกัน ตรงน่�แหละท่�เราม่ความร้้สึกว่าคืออะไร แล้วบุ๊กคลับอาจฟังด้โรแมนติก สิ�งท่�ถ้กกำหนดโดยคนบางกลุ่ม อาจใช้คำว่าต้อง เป็นกลุ่มคนท่�ม่การศึกษา แล้วก็เป็นคนท่�ม่เวลาอ่านหนังสือ เป็นกลุ่มท่�ม่อะไร เหมือนๆ กัน อย่างหัวหินท่�เราทำร้านครั�งแรกเน่�ย คนท่�มาคือเจ้าของร้านนวด ผ้้หญิงทำงานกลางคืน แม่ค้าขายล้กชิ�นเนื�อในตลาด แม่ค้าขายเสื�อผ้ามือสอง ในขณะเด่ยวกันก็ม่คนจากกรุงเทพฯ พอเราบอกม่บุ๊กคลับ เขามา เขาอยากพ้ด เราเสนอไปว่า ไม่ม่หัวข้อนะ เอาหนังสือท่�อ่านมาคุยกัน เคยม่เยาวชนจัดกลุ่ม หนังสือนั�งรถไฟมาหาเรา แล้วเอาหนังสือมาคุยกัน ซึ�งตรงนั�นมันได้ไง เขาอ่าน หนังสือกันเข้มข้นอย้่แล้ว เขาร้้จักกันหมดแล้ว เขาก็กล้าพ้ดกล้าโต้แย้ง แต่ลักษณะของคน The Real Life สิ�งท่�จะเจอคือตรงน่�ไง มันก็สะท้อนให้เห็นถึง การอ่านของบ้านเรา คนธรรมดาทั�วไปไม่ได้มองว่าม่ความสำคัญท่�จะต้องมานั�ง คุยกัน ใครอ่านอะไรก็อ่านไป เป็นเรื�องส่วนตัวของเขา อย่างเราเจอผ้้หญิงคนนึง บอกตามตรงว่าทำงานกลางคืน เดินเข้ามาท่�ร้าน ด้หนังสือ แต่เราสังเกตหนังสือ แต่ละเล่มท่�หยิบมาวาง ดอสโตเยฟสก่ (ฟิโอดอร์ ดอสโตเยฟสก่ นักเข่ยนรัสเซ่ย เช่น นวนิยายพ่�น้องคารามาซอฟ) ฝันของคนบ้า หนังสืออันนา คาเรนินา (เข่ยน โดย เล่ยฟ ตอลสตอย) เราก็คุยกับเขา ถามทำไมชอบ น้องบอกชอบเพราะมัน เหมือนช่วิตหน้ ช่วิตเพื�อนหน้ แต่ว่าสิ�งท่�น้องอ่านแล้วบอกคือ ชื�อจำยาก กลาย เป็นว่าเหมือนเราตัดสินคนไปแล้วว่าเธอแค่เข้ามาด้ เน่�ยคือสิ�งท่�เหมือนค้อนเอา มาทุบหัวผม น่�คือการทำร้านหนังสือทำให้เราได้เจอคนแบบน่� สมัยผมทำสารคด่ เรื�องพัฒน์พงศ์ ผมเจอน้องคนนึงทำงานบาร์กลางคืน อ่านหนังสือแหลกลาญเลย อ่านอิกคิวซัง นิยายไทย นิตยสารศิลปวัฒนธรรม แล้วนั�งคุยกับเรา สิ�งท่�เราอึ�งคือ อ่านเทสส์แห่งเดอร์เบอร์วิลส์ ของโทมัส ฮาร์ด่� ผมจำได้ด่เพราะผมเอาคำพ้ดของ น้องคนน่�ไปหาคุณสุชาติ สวัสดิ�ศร่ ตอนนั�นเป็นบ.ก.นิตยสารโลกหนังสือ ไปบอก ว่าผมเจอน้องผ้้หญิงคนน่� บอกว่า โทมัส ฮาร์ด่�เข่ยนกว่ด่กว่านิยาย ผมยังไม่ร้้เลย พ่�สุชาติตอบกลับมาว่า จริง คุณจะเอาอะไรเป็นท่�ตั�ง คือคนท่�อ่านหนังสือเยอะ ไม่จำเป็นต้องเป็นอะคาเดมิก สิ�งท่�ผมเจอสองครั�งในช่วิต ทำให้ผมมองมนุษย์ เปล่�ยนไปเลย ในขณะเด่ยวกัน เวลาเจ้าของสำนักพิมพ์ เจ้าของร้านหนังสือ อ่านเล่มนึงมา อ้้ห้ คลาสสิก ต้องโฆษณา คนไทยไม่อ่านงานพวกน่� ฮัลโหล! คือทุกคนม่สิทธิพ้ดอะไรได้หมด แต่เราม่ความร้้สึกว่า กรุณาทอดสายตาไปกว้าง หน่อย คนอ่านหนังสือไม่ได้ม่เฉพาะกลุ่ม หรือการท่�คุณอ่านตรงน่� ไม่ใช่วิเศษวิโส เพราะฉะนั�น ร้านหนังสือผมจึงม่การ์ต้นเล่มละบาท นิยายประโลมโลกก็ม่ ทุกอย่าง อย้่ท่�คุณอ่านอะไร แล้วจริงๆ คุณอ่านอะไรบางท่คุณก็ไม่ได้เป็นอย่างนั�น หรอก ไอ้เรื�องอ่านอะไรกินอะไรแล้วเป็นอย่างนั�นมันเป็นมายาคติ สำหรับผม มันไร้สาระ บางคนอ่านหนังสือเยอะ แต่พอคบด้วย ใช้ช่วิตด้วย ไม่ได้เรื�อง แม้กระทั�งนักเข่ยนด้วยกันเอง เข่ยนด่ แต่คบด้วย โห ทำไมตรงกันข้ามกับ สิ�งท่�เข่ยน อันน่�ต้องลงไปด้วย เพราะไม่ม่ใครพ้ดไง


78 เคยมีคนดูถูกว่ า ผมทําเรือฉลอมแบบนี้ แล้ วจะพอกินเหรอ จะรวยเหรอ ผมบอกชีวิตนี้ผมไม่ ต้ องการรวย มีข้ าวพอกินทุกวันๆ พอใจละ ตอนผมเป็ นเด็กอายุประมาณ 7 ขวบ ตอนเช้ าหลวงปู่ สุวรรณ วัดวิเวกสันติธรรม หัวหิน จะมาปลุก ไปหิวปิ้ ่นโตหลวงปู่ ออกบิณฑบาต แล้ ววันหนึ่งผมไปเจอคุณตามุ้ ย ประคําทอง ช่ างต่ อเรือฉลอมจิ ว๋ ท่ านนั่งทําเรือฉลอมอยู่ ราคาเรือฉลอมจิวของ๋ ท่ านลําละตั้ ง 700 บาท สมัยนั้นข้ าวสารถังละ 20 บาทนะ ตอนนั้นก็ ดูๆ ไม่ ได้ สนใจอะไร พอโตขึ้น ผมทํางานเป็ นพนักงานธนาคาร กรุงศรีอยุธยา สาขาหัวหิน 20 ปีแล้ วตอนคอมพิวเตอร์เข้ ามา แทนที่มนุษย์ทีนี้ใครอายุมาก ความรู้ น้ อย เงินเดือนเยอะ ใหพิจารณาตัวก ้ ่ อน ผมก็เกษียณออกมาก่ อนเลย ตอนนั้นก็ยังไม่ รู้ จะทําอาชีพอะไร เพื่อนที่ทํางานด้ วยกันก็บอกว่ าทําเรือของตามุ้ ยสิ เราก็ทําไม่ เป็ น ความรู้ เรื่องช่ างไม่ มีวันๆ ดูแต่ ตัวเลข จับแต่ ปากกา แต่ ก็ลองทําดูมันทําไม่ ได้ จนจะล้ มเลิกละ คุณเห็นทะเลมั้ ย มันทั้งกว้ างใหญ่ ไพศาล จู ๆ ่ มีเรือมาเกยที่หาดทรายหน้ าร้ านเพื่อน ของผม ก็ดําขึ้นมา เขาบอก “พี่ ได้ เรือตามุ้ ยมา” ผมดีใจมาก ขอเพื่อนมาทําแบบ กลับมาบ้ านก็จุดธูป บอกว่ าถ้ าญาณวิถีของ ตามุ้ ยยังมีอยู่ ยังรักที่จะให้ เรือฉลอมจําลองนี้อยู่ คู่ คนหัวหิน ก็ขอให้ ผมทําได้แล้ วผมก็แกะแบบ ก็ทําได้ ! ท่ านไม่ อยากใหมันหายไปจาก ้ หัวหิน ประวัติศาสตร์ จะไม่ มีคนเล่ าถ้ าไม่ มีคนสานต่ อ แล้ วผมก็ เรียนรู้ เกี่ยวกับเรือฉลอม การเป็ นมาเป็ นไปของหัวหิน วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีทั้งหมดที่คนรุ่ นเก่ าได้ ถ่ ายทอดผ่ าน เรือฉลอมนี้มีประวัติเยอะ เป็ นเรือขนส่ งสินค้ าด้ วย พอได้ ปลาเอา มาทําปลาเค็ม ขึ้นรถไฟไปขายที่กรุงเทพฯ เป็ นอาชีพของชาวหัวหิน เรือฉลอมจิ�วทุกลำผมใช้ไม้สัก วิธ่เริ�มต้นทำคือเอาไม้สักแผ่นเด่ย ว ใช้เครื�องมือผ่าให้บางเพื�อให้ลายไม้เกิดขึ�น ไม่ใช้เลื�อยเพราะจะไปกิน เนื�อไม้แล้วลายจะไม่ต่อกัน พอเป็นแผ่นแล้วก็ประกอบเป็นตัวเรือ เราทำ สัดส่วน 9 ชิ�น เข่ยนกำกับไว้ 9 แผ่น หน้า A หน้า B เรือลำน่�ไม่ม่ตะป้เลย ซักตัว เราใช้ไม้ไผ่ส่สุกมาเหลาขนาดเท่าดอกสว่านตอกลงไปแล้วใช้กาว ยึดเอาไว้ สาเหตุท่�ไม่ใช้ตะป้เพราะพอล้กค้าได้หัตถกรรมของเราไปแล้ว ไปอย้่ในความชื�นหรืออะไร ตะป้จะเป็นสนิม หัตถกรรมก็จะไม่สวย แล้วหัตถกรรมของผมเก่�ยวข้องกับรัชกาลท่� 9 ในแง่สัญลักษณ์เลข 9 ท่�เราใส่ลงไปตามหลักเลขศาสตร์ 9 แผ่น 2 ด้าน 18 แผ่น ใช้ไม้ต่อเรือ ทั�งหมด 27 แผ่น ความยาวหัวเรือท้ายเรือลำลึก 36 เซนติเมตร ทุกเลข บวกกันได้ 9 หมด ผมต่อเรือฉลอมจิ�วมาสามสิบปี ได้รับประกาศน่ยบัตรหัตถกรรม แรงบันดาลใจคำสอนของพ่อ ได้รับตำแหน่งคร้ช่างของศ้นย์ศิลปาช่พ ระหว่างประเทศเมื�อปี 2558 และท่�ภ้มิใจท่�สุดคือ ครั�งหนึ�ง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอย้่หัว รัชกาลท่� 9 แปรพระราชฐานมา วังไกลกังวล ศ้นย์วัฒนธรรมจังหวัดประจวบค่ร่ขันธ์เอาเรือฉลอมผม เข้าไปท้ลเกล้าถวายพระองค์ท่าน พระองค์ท่านรับสั�งมาว่า “ให้ไปบอก เขาด้วยว่า อนุรักษ์ไว้ อย่าทิ�ง” ผมจำได้ว่าตื�นเช้ามา รถต้้ 2 คันของ ศ้นย์วัฒนธรรมฯ มาท่�หน้าบ้าน หัวหน้าศ้นย์ฯ มาบอกว่า “ด่ใจด้วยนะ หัตถกรรมของคุณเข้าไปในวังแล้ว พระองค์ตรัสฝากมา” ดังนั�นผมก็ทำ อาช่พอื�นไม่ได้


79 เคยมีคนดูถูกว่ า ผมทําเรือฉลอมแบบนี้ แล้ วจะพอกินเหรอ จะรวยเหรอ ผมบอกชีวิตนี้ผมไม่ ต้ องการรวย มีข้ าวพอกินทุกวันๆ พอใจละ ตอนน่�ผมก็เปิดสอนฟร่ให้ประชาชนทั�วไปท่�สนใจ คุณมาแต่ตัว อุปกรณ์เราม่ให้หมด ม่ข้อแม้ว่าคุณกินข้าวมาหรือยัง ถ้าคุณยังไม่ กินข้าว เราเอาข้าวให้กินอิ�มก่อน เราทำเป็นแหล่งเร่ยนร้้ ใครอยากร้้ อยากเร่ยน เข้ามาได้เลย ผมก็ด้ทักษะ รักท่�จะมา ผมก็สอน อย่างแรก คุณทำบ้านเลขท่�ก่อน ฉลุเลขไปติดบ้าน ช่วยเหลือไปรษณ่ย์ เคอร์ร่� ได้ด้วย พอได้ปุ๊บ ก็สอนต่อเรือ สอนทำอย่างอื�น แต่บางคนเขาก็ไม่ได้ ไปต่อเรือ เขาไปทำอย่างอื�น เขาร้้จักการใช้เครื�องมือ ร้้จักไม้ การแกะ งานเหลือเฟ้อเลย อย่างเขาไปทำป้ายชื�อ ฉลุตัวอักษร ใช้เครื�องมือท่�เราทำมาเอง โดยท่�ตลาดไม่ม่ขาย สั�งลาซาด้าก็ไม่ได้ ผมประดิษฐ์เครื�องมือขึ�นมา อย่างสว่านจิ�ว ถ้าไม้หนา ใช้สว่านใหญ่ เจาะไปมันก็ทะลุ สว่านหักบ่อยผมก็ม่ตัวลับสว่านให้ใช้งานได้ต่อ เราทำเรือฉลอมทั�งวัน ม่สมาธิ จดจ่อ บางคนมาแป๊บๆ ขอเครื�องมือไป ก็ไปเลย ไม่กลับมา แต่อย่าไปคิดเคร่ยด เราสนุกกับคนท่�เข้ามา อย่างน้อยได้เล่าให้เขาฟังเรื�องหัวหิน เรื�องเรือฉลอม งานของผมเน้นไปทางพระราชดำรัสของในหลวงรัชกาลท่� 9 คือ เศรษฐกิจพอเพ่ยง เราเห็นค่าของไม้ท่�ทิ�งอย้่ตามกองขยะ ล้กศิษย์ท่�ผม สอนเป็นโรคจิตทุกคน ท่แรกเขาผ่านกองขยะเขาไม่สนใจ ตอนน่�เห็น ไม้โผล่จากกองขยะเขาวิ�งเข้าหาเลย เขาร้้คุณค่า ถ้าผมไปซื�อไม้ ท่อนนึงมันตั�งหลายตังค์ แล้วไม้สักเป็นไม้มงคลของไทย คุณสมบัติ คือมอดไม่กิน แมลงไม่กิน ปลวกไม่กิน ไม่ยึดไม่หด พอเป็นไม้มงคล เหมือนใครได้เรือของเราไป ม่ความเป็นมงคลแก่บ้าน เป็นหัตถกรรม ท่�รับประกันตลอดช่วิต ถ้าม่เศษหยากไย่ ข่�จิ�งจก ข่�ฝุ�น เขาก็มาให้ผม ทำความสะอาด พ่นแลกเกอร์ใหม่ เปล่�ยนใบเรือให้ใหม่ ล้กค้าก็พอใจ ผมขายอย้่ท่�บ้านน่� กับหน้าเพจ คนท่�มาซื�อเรือผมม่หลายขั�นตอน ไม่ได้ได้ง่ายๆ เพราะเขาเส่ยสตางค์แล้วต้องให้เขาได้เต็มอิ�ม เขาอยาก ได้อะไรก็ทำให้ บางออเดอร์สามปียังไม่ได้ทำเลยเพราะเราทำพิเศษ อย่างไม้ต้องหาให้ตรงกับความต้องการเขา หรืออยากได้อะไรท่�เราไม่ เคยทำก็ต้องทำให้ได้ หาทางหาร้ปแบบ มันม่ก้เกิลให้หาได้ เคยม่คนด้ถ้กว่า ผมทำเรือฉลอมแบบน่�แล้วจะพอกินเหรอ จะรวย เหรอ ผมบอกช่วิตน่�ผมไม่ต้องการรวย ม่ข้าวพอกินทุกวันๆ พอใจละ เรานั�งทำงานตรงน่�ทุกวัน ทำสิ�งท่�รัชกาลท่� 9 ท่านมอบให้เป็นคำพ้ด ประโยคสั�นๆ ว่า “ให้อนุรักษ์ไว้ อย่าทิ�ง” เราทำสามวันได้หนึ�งลำ พันห้าร้อยบาท หักค่าอุปกรณ์ก็เหลือไม่เท่าไหร่ แต่เราพอใจ และ เผื�อถ่ายทอดให้คนท่�สมัครใจ ม่จิตวิญญาณท่�อยากมาทำ บอกคน ท่�มาเร่ยนว่า เรามาทำเรือฉลอม ยุงกัดขาเราไม่ร้้เรื�องเพราะม่สมาธิ มุ่งมั�น พอทำเสร็จเราก็ภ้มิใจ แต่ยุงกัดแดงเต็มขาเลย ตอนน่�ก็เหมือน ให้งานเป็นคร้บาอาจารย์ สอนให้เราปฏิบัติ ทำยังไงไม้แผ่นเด่ยวให้ ออกมาท่ละแผ่น พอท่ละแผ่นเราทำยังไงให้ไม้สนิทกันไม่ให้ม่ร้โหว่ ขึ�นมา ให้มันเกิดความเน่ยน ล้กค้าฝรั�งท่�ชอบงาน เขาบอกว่างานของ เราทุกชิ�นเป็นมาสเตอร์พ่ซ ไม่เหมือนกันเลยสักลำ ร้ปแบบเหมือนกัน แต่ลายไม้ไม่เหมือนกัน ไม่ได้ทำจากเครื�องจักร งานมันม่จิตวิญญาณ ธนเดช บุญนุ่มผ่อง ของคนทำอย้่ในน่� (ลุงเปีย) ช่ างต่ อเรือฉลอมจิว๋ ครูช่ างศิลปหัตถกรรม สถาบันส่ งเสริมศิลปหัตถกรรมไทย (SACIT) ประจําปีพ.ศ. 2558


80 ตะโก้ เสวยคือเราทําเป็ นชิ้ นเล็กในกระทง ใบเตย กินคําเดียว แล้ วก็เพราะมีคนจากในวังมาซื้อ ตอนหลังก็กลับมาซื้อประจํา เวลาในหลวงรัชกาลที่ 9 เสด็จ แปรพระราชฐานที่พระราชวังไกลกังวล ทรงโปรดใหขึ้นโต ้ ๊ะเสวย พอมาสั่ง เขาก็จะบอกว่ า “ขึ้นที่” เราก็รู้ ละ เวลาทําตะโก้ เข้ าวังเราไม่ ใช้ แม็กติดกระทง ไม่ กลัด ต้ องเลือกใบเตยแข็งๆ เอามาพับใหกระทงอยู้ ่ ตัว สมเด็จฟ้ าหญิงเพชรรัตน์ (สมเด็จพระเจาภคินีเธอ ้เจาฟ้ ้ าเพชรรัตนราชสุดาฯ) เราก็ได้ ไปเข้ าเฝ้ าถวายตะโก้ ที่ตําหนักพัชราลัย หัวหินด้ วย ทํากับข้ าวทําขนมอย่ าขี้เหนียวเครื่อง รักษาคุณภาพไว้ แล้ วขนมไทยนี่ร้ ายนะ ทําไม่ งาย่ ขั้ นตอนเยอะ


81 ตะโก้ เสวยคือเราทําเป็ นชิ้ นเล็กในกระทง ใบเตย กินคําเดียว แล้ วก็เพราะมีคนจากในวังมาซื้อ ตอนหลังก็กลับมาซื้อประจํา เวลาในหลวงรัชกาลที่ 9 เสด็จ แปรพระราชฐานที่พระราชวังไกลกังวล ทรงโปรดใหขึ้นโต ้ ๊ะเสวย พอมาสั่ง เขาก็จะบอกว่ า “ขึ้นที่” เราก็รู้ ละ เวลาทําตะโก้ เข้ าวังเราไม่ ใช้ แม็กติดกระทง ไม่ กลัด ต้ องเลือกใบเตยแข็งๆ เอามาพับใหกระทงอยู้ ่ ตัว สมเด็จฟ้ าหญิงเพชรรัตน์ (สมเด็จพระเจาภคินีเธอ ้เจาฟ้ ้ าเพชรรัตนราชสุดาฯ) เราก็ได้ ไปเข้ าเฝ้ าถวายตะโก้ ที่ตําหนักพัชราลัย หัวหินด้ วย เมื�อ 30-40 ปีท่�แล้ว ม่คร้มาสอนทำขนมหนึ�งอาทิตย์ เขาสอนหลายอย่างแต่ เราเลือกเร่ยนตะโก้เพราะชอบ เร่ยนแล้วก็มาดัดแปลงเป็นส้ตรของเรา ทำขาย ตั�งแต่สมัยกล่องละ 12 บาท กล่องเราก็ทำเอง ตอนนั�นใบเตยไม่ม่ขาย ต้องไปหา ตามบ้านท่�เขาปล้กทำลอดช่อง ท่หลังเขาปล้กขายกันเราก็ซื�อตั�งแต่กิโลละ 5 บาท 7 บาท ตอนน่�กิโลละ 50 บาทแล้วนะ เราก็ทำกระทงใบเตยเองมาตลอด เพิ�งจะ มาใส่ตะโก้ในถาดพลาสติกช่วงโควิดน่�แหละ เพราะใบเตยหายาก ไม่ม่คนตัดขาย แต่บางท่คนต้องการตะโก้เสวยในกระทงใบเตยเราก็ทำให้ ตะโก้เราก็ใช้วัตถุดิบ ธรรมดาน่�แหละ ใช้แป้งกวนน�ำตาล ใส่แห้ว ใส่เผือก ทำตัวแป้งแล้วเอามาหยอด สมัยก่อนทำแต่แห้วอย่างเด่ยว พอใส่เผือกแล้วมันหอมนะ ช่วงน่�เผือกแพง กิโลนึง 70 บาท แห้วกิโลละ 120 บาท เราเอามาต้ม แล้วก็หั�นเอง ไม่ใช้เครื�องปั�น ตัวหน้า ตะโก้ ก็กวนกะทิใส่แป้งนิดหน่อยให้มันอย้่ตัว เราใช้กะทิมากหน่อย คือขนมถ้า ไม่มันก็ไม่อร่อย ทำกับข้าวทำขนมอย่าข่�เหน่ยวเครื�อง รักษาคุณภาพไว้ แล้ว ขนมไทยน่�ร้ายนะ ทำไม่ง่าย ขั�นตอนเยอะ ขั�นตอนกวนน่�คือนานสุด ต้องกวนจนใส ถ้ากวนไม่ด่ก็คืนตัว ทุกวันน่�เราทำกันเองสองคนพ่�น้อง ก่อนน่�ทำขนมใส่ไส้ด้วย ตอนน่�ไม่ไหวแล้ว ทำตะโก้อย่างเด่ยว ยิ�งช่วงท่�พับกระทงเล็กๆ ไม่ต้องทำอะไร ไปไหนไม่ได้เลยนะ หมดเวลา ต้องเตร่ยมงานเยอะ เราขายตอนเช้า หมดคือหมด ช่วงบ่ายก็เตร่ยมของ ทำเผือก ต้มแห้ว กวน หยอด ทำเสร็จกลางคืน รุ่งขึ�นก็ขาย คือเราทำวันละหม้อ วันหนึ�งๆ ทำ 90 กว่ากล่องแล้วแต่คนหยอด ถ้าคนมาช่วยหยอดมากก็ได้น้อย หยอดน้อยก็ได้มาก ถ้าตัวขนมแห้งไปเราก็หยอดได้น้อย ถ้าตัวเหลวนิดนึงก็หยอด ได้เยอะ มันไม่แน่นอน ถ้าเขาสั�งมา เราก็เตร่ยมกำลังทำเพิ�มได้ บางเสาร์อาทิตย์ เคยทำ 200 กว่ากล่อง กวน 2 หม้อ ตอนน่�ม่หลานชายมาช่วยทำ เขาทำงานบริษัท สิบปีออกจากงานมาสานต่อ เรายืนไม่ค่อยไหวแล้ว เจ็บขา หลานเขาทำได้ราคานะ คนนึงทำขายท่�กรุงเทพฯ คนนึงทำขายท่�น่� แล้วช่วงเทศกาลสงกรานต์ ปีใหม่ ก็ม่หลานหลายคนมาช่วยทำ ช่วยกวน เต็มบ้านเลย บ้านหลังน่�ก็อย้่มาตั�งแต่เด็กเลย จริงๆ บ้านท่�เกิดอย้่ด้านใน บ้านน่�พ่อมาอย้่ เมื�อก่อนท่�น่�เป็นบริษัท ยังม่ป้ายอย้่เลย บริษัท ไทยหัวหิน จำกัด ขายข้าวสาร เหมือน ร้านโชห่วย ป้ายังเล็กๆ ก็ย้ายมา อย้่กัน เราม่พ่�น้อง 6 คน เกษ่ยณกันหมดแล้ว น้องคนหนึ�งอย้่ประจวบ ป้าอย้่น่�กับแม่ ไม่อยากไปอย้่ ท่�อื�น อย้่ท่�น่�สบาย มันเคย เด่�ยวเพื�อนก็มาคุย เพื�อนก็อิจฉาเรา อย้่ตรงน่�ม่คนมาหาตลอด คือร้านน่�ขายมาแล้วทุกอย่าง ขายจากมุงหลังคา ป้นซ่เมนต์ ภาพพิมพ์ ผ้าคลุมผม ผ้าเช็ดหน้า พัดใบตาลเราก็ทำเองขายเอง เดิมแม่ทำข้าวต้มมัดขายด้วย อร่อย ขึ�นชื�อในหัวหินนะ คือใครมาฝากให้ขายก็ขาย เหมือนเป็นร้านชุมชน แต่ช่วงโควิดก็หยุดเป็นเดือนนะ แถวน่�ปิดบ้านหมดเลย บ้านเราสอง ค้หาก็ปิด แต่น่�ก็เปิดหน้าร้านแค่ค้หาเด่ยว ตั�งโต๊ะขายตะโก้ กับของ จิปาถะ พวกของขายในต้้ในชั�นน่�ยังคลุมผ้าอย้่เลย ตอนน่�ร้านๆ ก็เริ�มเปิด กันแล้ว แต่ก็ร้้สึกไม่ค่อยปลอดภัย เด่�ยวบ่ายก็ปิดบ้าน มันเง่ยบ เราก็ อย้่ในบ้านน่�แหละ บางท่เปิดบ้านไว้ ก็ม่คนเข้ามาขอตังค์นะ เศรษฐกิจ ลำบาก เราก็กลัวน่ะ ไม่ได้ม่คนฉกชิงวิ�งราวหรอก หัวหินอย้่สบายๆ ชาวบ้านก็อย้่กันด่ เดินไปตลาดก็แวะถามว่าเราจะเอาอะไรมั�ย สมัยแม่ อย้่ แม่ม่เช่�ยนหมากก็มานั�งท่�บ้านเรา ม่ท่ว่เปิดนั�งด้ลิเกกัน ชาวบ้านรุ่น เก่าๆ ตายกันหมดแล้ว เหลือแต่เรา ยังพอม่เพื�อนเดินไปมาก็แวะมาคุย บาร์เบ่ยร์ข้างบ้านเพิ�งม่เจ้าใหม่มาเปิด เขาก็มาถามว่าเปิดเพลงหนวกห้ มั�ย เราก็บอกไม่เป็นไร ให้รวยๆ นะ ให้ศ่ลให้พรไป เขาก็ชอบใจ เปิดเพลงคงไม่เท่าไหร่ แต่คนท่�มาก็ม่เมามั�ง ฉ่�มั�ง เราก็ปรับตัวไป ด้วยกันแหละ ถนนเดชานุชิตน่�ปิดกันหลายบ้าน ท่�เปิดก็ม่ร้านเรา ร้านข้าวมันไก่ลมหวลข้างๆ แล้วก็โน่น ร้านเจ๊กเปี�ยะ เดิมเขา ขายกาแฟอย่างเด่ยว สมัยก่อนผ้้ใหญ่ไปนั�งกิน เหมือน สภากาแฟหัวหิน เด่�ยวน่� นั�งนานไม่ได้ เขาให้เช่าหน้าร้าน เป็นร้านอาหารด้วย คนเข้าออกเยอะ ธรรมดาคนจ่น มาเยอะ พอเย็นหน่อยม่คนยืนเข้าคิวจองโต๊ะกัน ถ้าร้านแถวน่�เปิดเราก็เปิดแหละ ถ้าต่างชาติ ไม่เข้ามาเศรษฐกิจก็ไม่ค่อยด่ แต่อนาคต ก็เดาไม่ถ้ก จริยา เบญจพงศ์ ร้ านตะโก้ เสวย เบญจพงศ์


82 ผมเปิ ดร้ านกาแฟมาก่ อน ที่บ้ านผมเอง อําเภอสามร้ อยยอด อยู่ ริมถนนหลักเลย ชื่อ LoftFee ตอนนี้ก็ใหน้ ้ องสาวทําเป็ นหลัก คือที่ บ้ านค้ าขายอยู่ แล้ ว ผมตั้งใจทําร้ านกาแฟเพราะบ้ านผมเป็ นอําเภอเล็กๆ เหมือนไม่ มีร้ านกาแฟที่เป็ นร้ านจริงจังเลย ผมเรียนจบคณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ก็ไม่ เกี่ยวกับกาแฟเท่ าไหร่ จะมาเปิ ดร้ านกาแฟเลย มันก็เร็วไป คงยาก ก็เลยไปหาประสบการณ์เป็ นลูกจางทําร ้ ้ านกาแฟ อยู่ หัวหินปี กว่ าๆ กรุงเทพฯ ปี กว่ าๆ แล้ วก็มาเริ่ มทําร้ านที่บ้ าน ปี นี้ก็ เข้ าปี ที่ 7 ก็มีประสบการณ์ การชงมาตั้งแต่ อายุ 23 ก็ 8-9 ปี ได้ ทีนี้ทางโรงแรม Veranda Lodge ติดต่ อผ่ านเพื่อนผมมาอีกทีว่ า อยากใหตรงห้ องนี้มีร ้ ้ านกาแฟ ได้ บรรยากาศอยู่ ริมทะเล ก็เลยลอง มาเปิ ดดูแทบไม่ ได้ ทําอะไรเลย ของเดิมหมด คือหองมีอยู ้ ่ แล้ ว เป็ น เหมือนหองเก็บอุปกรณ ้ ์เรือ เก็บเซิร์ ฟ แบบบีชคลับ ผมแค่ มีอุปกรณ์ มีพร็อพมาตั้ง กระสอบกาแฟมาตั้ง เขียนรอบร้ าน แค่ นั้นเอง เหมือนโชคดีของเราด้ วยที่มีต้ นทุนที่ดีอยู่ สถานที่ดีมีต้ นไม้สบายตา เข้ ามาแล้ วรีแลกซ์ เริ�มแรกเปิดร้าน Drip Rim Lay แค่วันอาทิตย์วันเด่ยว เพราะร้านหลักท่� สามร้อยยอดเปิดทุกวัน หยุดวันอาทิตย์ ผมก็มาทำท่�น่� ท่น่� ด้วยวิวริมทะเล มุม ถ่ายร้ปมันได้ คนมาเช็คอิน ล้กค้าเยอะขึ�น ปากต่อปากมากขึ�น กลายเป็นมาเปิด ทุกวัน ร้านน่�เปิดเดือนมกราคม ปี 2564 ช่วงโควิดระบาดรอบสอง กรุงเทพฯ จะ ล็อคดาวน์ แล้วจังหวัดท่�ติดอันดับสองสามคือโซนชลบุร่ บางแสน ก็ม่คนออกจาก กรุงเทพฯ มาอย้่หัวหินยาวๆ กันเยอะ เขาก็มาท่�น่�ทุกวันตอนเช้า กลายเป็นว่า โควิดไม่ค่อยส่งผลเท่าไหร่ เหมือนเป็นช่วงทำตลาดไปด้วย ปัจจัยท่�คนมาร้าน กาแฟเรา หลักๆ คือวิวทะเล เป็นร้านกาแฟท่�อย้่ติดทะเลซึ�งม่ตัวเลือกน้อยใน หัวหินท่�ม่วิวติดทะเลขนาดน่� แล้วผมก็ใส่ใจกับเม็ดกาแฟ วิธ่การชง คือร้านอื�นๆ เขาอาจโฟกัสเป็นคาเฟ�ถ่ายร้ป photospot มากกว่า ของผมคือเน้นกาแฟอย่าง เด่ยว ไม่ม่เมน้นอน-คอฟฟี�เลย ก็เหมือนดาบสองคม ตอนแรกท่�เปิดคือต้องการ กลุ่มล้กค้าท่�กินกาแฟจริงๆ แต่หลังๆ ด้วยวิวร้าน คนมาถ่ายร้ปเช็คอิน ก็ม่ล้กค้า ทุกกลุ่มมา แต่บางคนมาแล้วไม่กินกาแฟ ผมก็อาจจะเส่ยล้กค้า แต่ผมก็เข้าใจ ไม่ถึงกับซ่เร่ยสมาก คือเขาก็อาจร้้อย้่แล้วด้วยเพราะผมก็เข่ยนแจ้งไว้ในเพจร้าน ว่าม่แต่กาแฟ บางท่มาเป็นครอบครัว ม่เด็กมา เขาก็อาจสั�งกาแฟแค่สองสามแก้ว อาจจะเป็นจุดด้อยด้วยท่�ไม่ม่เมน้นอน-คอฟฟี� แต่ความท่�เรามาเช่าท่�ของโรงแรม เขาด้วย เราอย้่ด้วยกันก็ต้องเซิร์ฟกัน ไม่ทับไลน์กัน ถ้าเมน้นอน-คอฟฟี�ผมก็จะให้ เขาสั�งท่�ห้องอาหารของโรงแรม ซึ�งก็อย้่ติดกัน ทางโรงแรมก็ม่คนมามากขึ�น ห้องอาหารในโรงแรมก็ได้มากขึ�น ผมก็ได้ มันก็เกื�อกัน อย้่กันได้ยาวๆ ท่�ร้านม่เม็ดกาแฟให้เลือกเยอะ เม็ดของไทยมาจากเกษตรกรโดยตรงเลย เป็นเม็ดยกกระสอบมา พวกเม็ดเกรดสเปเช่ยลหน่อยก็เอาจากด่ลเลอร์อ่กท่ เม็ดนอกก็สั�งจากด่ลเลอร์ท่�นำเข้ามาจากต่างประเทศท่เป็นตันๆ ผมก็ไปแบ่งมา เป็นกระสอบ มันม่บางช่วง สารกาแฟราคาไม่เท่ากัน อย่างผมจะสั�งเจ้าเดิมแต่ ราคาส้งไป ก็สั�งกับอ่กเจ้าท่�ราคาเดิมอย้่ ก็สลับไป ผมก็ไม่กล้าเร่ยกตัวเองว่าเป็น Specialty Café นะ ให้ล้กค้าเป็นคนตัดสินใจเองด่กว่า ว่าคุณกินแล้วแฮปปี�หรือ เปล่า แต่ก็พยายามทำกาแฟให้ออกมาด่ท่�สุด ล้กค้าร่วิวก็บอกว่าสเปเช่ยลต่�นะ แต่ล้กค้าบางคนก็ต้องการความเป็นสเปเช่ยลต่�เรื�องสายพันธุ์กาแฟต้องด่มาก อุปกรณ์ วิธ่การชง ต้องม่ราคา ผมก็ไม่ได้ตอบโจทย์ขนาดนั�น อุปกรณ์ท่�ผมใช้ก็ ไม่ได้แบบด่มาก เพราะว่าด้วยติดทะเล เด่�ยวอุปกรณ์ท่�เป็นเหล็ก มันก็จะม่ข่�เกลือ ม่อะไร แต่ก็อัพเกรดอุปกรณ์ไปเรื�อยๆ ศิริพงศ์โพธิรัชต์ ร้ านกาแฟ Drip Rim Lay


83 ชื�อร้าน Drip Rim Lay ตอนแรกคือม่แต่กาแฟดริปล้วนๆ เลย ทำได้แค่ กาแฟดำ แต่บางคนกินกาแฟใส่นม มันใช้อุปกรณ์ดริปทำไม่ได้ ผมก็เลยซื�อ อุปกรณ์ท่�ชงออกมาเป็นช็อต ทำลาเต้ มอคค่า คาป้ชิโนได้ ก็เพิ�มตัวเลือกให้ หลากหลาย แต่ยังคงท่�กาแฟอย่างเด่ยว เราด้ล้กค้า แต่ก็ไม่ละความเป็นตัวเอง คงคอนเซปต์ตามชื�อร้าน คือเป็นสโลว์บาร์เกือบหมดเลย เครื�องชงก็สโลว์ แมนนวลเกือบหมด มันก็ม่ปัญหาเหมือนกันคือชงไม่ทันช่วงวันหยุด ถ้าคนมา เยอะมาก ผมต้องบอกว่าต้องรอขั�นต�ำ 30-40 นาท่นะ ถ้าแย่สุดคือชั�วโมงนึง เลย ถ้าคนเข้าใจก็โอเค มันสโลว์บาร์ แต่ถ้าคนไม่เข้าใจ เขาก็แบบทำไมถึง นานจังแค่กาแฟแก้วเด่ยว แต่คือม่คนเยอะมากท่�นั�งรออย้่ตามโต๊ะแล้วเขายัง ไม่ได้ คือถ้ามาพร้อมกันๆ เป็นส่�ห้าคนหลายกลุ่ม ก็ต้องรอหน่อย เพราะทำไม่ ทันจริงๆ ปัญหาน่�มันก็แก้ยากเพราะผมไม่ร้้ว่าล้กค้าจะเข้ามาพร้อมกันเมื�อไหร่ ผมก็ต้องเพิ�มอุปกรณ์ จากเครื�องชงเครื�องเด่ยว เป็นเครื�องชง 4 เครื�อง ให้ workflow ได้ลื�นๆ ให้ล้กค้ารอนานน้อยท่�สุด อ่กปัญหาของร้าน คือท่�จอดรถไม่พอ ม่แค่ท่�จอดรถของโรงแรมอย่างเด่ยว ล้กค้าบางคนก็เข้าใจ บางคนก็จะให้หาท่�จอดรถให้ได้ ผมก็ไปคุยกับร้านอาหาร ข้างๆ เขาม่ท่�จอดใหญ่แต่เขาไม่ใช่เจ้าของท่�จริงๆ เขาก็เช่าท่�เหมือนกัน แล้ว เจ้าของท่�เขาก็ไม่ต้องการให้วุ่นวาย คือผมก็อยากให้ม่ท่�จอดมากขึ�นแต่ก็ทำ อะไรไม่ได้ อยากให้ล้กค้าเข้าใจ ล้กค้าคือส่วนใหญ่นักท่องเท่�ยว คนหัวหินจะ มาวันธรรมดา เพราะเขาร้้ว่าเสาร์อาทิตย์คนเยอะ ตอนน่�วันธรรมดาก็คนไทย กับต่างชาติครึ�งๆ ก็จะยุ่งแต่เช้าเลย จริงๆ ก็แล้วแต่วันเลย บางวัน วันพุธ คนเยอะอย่างกับเสาร์อาทิตย์ ความเป็นหัวหินคือเป็นเมืองท่องเท่�ยว ผมมาจากสามร้อยยอด ผมชอบ บรรยากาศท่�บ้านมากกว่านะ เง่ยบสงบกว่า แต่เรื�องธุรกิจยังไงท่�หัวหินน่�ก็ ด่กว่า บ้านผมก็ชุมชนเล็กๆ ริมถนนเพชรเกษมเส้นหลักเป็นรถผ่านอย่างเด่ยว ก็แล้วแต่คนจะตัดสินใจจอดแวะหรือเปล่า แต่ท่�บ้านก็ทำเอง ต้นทุนน้อย ค่าท่� ไม่ม่ เซิร์ฟธุรกิจท่�บ้านด้วย ก็ไม่ได้ซ่เร่ยส ผมก็เข้าใจคนเมือง คนกรุงเทพฯ เขามาเขาได้เห็นทะเล เขาก็ว้าว มาร่แลกซ์ มาแล้วกลับไป แล้วก็กลับมาเท่�ยว แต่คนพื�นท่�อย่างผมคือ ไม่ม่ท่�เท่�ยว ยิ�งวันธรรมดาคือแบบไปนั�งตามร้านกาแฟ ท่�เท่�ยวก็เป็นแบบ วัดห้วยมงคล ก็ไปอย้่เรื�อยๆ แต่ก็ไม่ม่อะไร ไม่ร้้จะไปไหน คือมันเป็นเมืองพัก สงบ เดินเล่นทะเล อย่างถ้าวันหยุดผมก็ไปคาเฟ� อัพเดต ข่าวสาร ม่ร้านไหนเปิดใหม่ก็ไป เดินห้างบ้าง ด้หนัง แต่บรรยากาศทะเลคือผม เจอทุกวัน ถ้าให้แนะนำร้านกาแฟในหัวหิน ก็เช่นร้าน Gallery กาแฟดริป ร้านสรณะ ร้าน Molley Coffee Stand คือจะม่ร้านน่�คนหัวหินเยอะ ร้านน่� นักท่องเท่�ยวเยอะ ความต่างหลักๆ คือราคา คนในพื�นท่�ก็อย่างร้าน Velo Café ร้าน Chiffon Café ร้านผมคือนักท่องเท่�ยวเยอะ ด้วยราคาท่�ค่อนข้างส้ง เพราะ ค่าเช่าท่� มาตรฐานความปลอดภัยด้วย ก็เป็นขาจร แต่ขาจรก็มาซ�ำเยอะ สายดริปครั�งน่�ลองกาแฟตัวน่� ครั�งหน้าลองอ่กตัว คือเขามาพักผ่อน พ้ดตรงๆ คือมาใช้ตังค์ เขาก็ไม่ซ่เร่ยส แต่ถ้าคนพื�นท่� กินทุกวัน ก็ต้องอ่กราคา หัวหินเป็ นเมืองท่ องเที่ยว ผมมาจากสามร้ อยยอด ผมชอบบรรยากาศที่บ้ านมากกว่ านะ เงียบสงบกว่ า


84 ถ้ าเราเริ่ มเดี๋ยวร้ านอื่นก็เริ่ ม แล้ วเราไม่ ต้ องไปอิจฉากัน สุดท้ ายเราร่ วมกันทั้ งเมือง ยาวไปถึงโลกเมตาเวิร์ สได้ เลย นิพนธ์วรรณศรีเพ็ชร ครูกลุ่ มสาระการเรียนรู้ ศิลปะ โรงเรียนหัวหิน เจาของร้ ้ านแนบเคหาสน์หัวหิน


85 พื�นท่�อย่างถนนแนบเคหาสน์น่�แทบไม่ได้เปล่�ยนเลยนะ อาจจะเปล่�ยน เจ้าของหรือคนเช่า แต่ตัวอาคารม่เปล่�ยนแปลงใหญ่สุดคือเมื�อ 20 ปีท่�แล้ว อย่างบ้านฝั�งตรงข้ามเดิมเป็นไม้ เขาก็ร่วมกันทำเป็นตึกขึ�นมา บ้านไม้ก็น่าจะ เหลือท่�เด่ยวละในย่านน่� แต่ข้างในซอยบ้านก็ยังเก่าๆ เป็นร้อยปีอย้่ แต่ก็ปรับ เปล่�ยนไปตามยุคสมัย ปกติถนนเส้นน่�เป็นถนนท่�หาท่�จอดยากมาก แต่ปีท่�แล้ว ช่วงโควิด ทั�งถนนม่อย้่ 2 คัน เอาง่ายๆ นั�งอย้่เน่�ยแทบไม่ได้ยินเส่ยงรถวิ�งเลย วิกฤติขนาดนั�น คือถ้าความพลุกพล่าน ผมว่าหัวหินยินด่ต้อนรับเลย นอกจาก การประมง ก็ม่การท่องเท่�ยว ถ้าไม่ม่การท่องเท่�ยว หัวหินตายเลย เพราะ อุตสาหกรรมมันสร้างไม่ได้เพราะอย้่ใกล้วัง ท่น่�ชุมชนหัวหินจะร้้จักกันหมด คนอย้่อาศัยแถบน่�ก็ยังเป็นคนดั�งเดิมอย้่ แต่ในระยะ 20 ปีท่�ผ่านมาเน่�ย คนต่างถิ�นเข้ามาในหัวหินเยอะ ปีหนึ�งคนย้ายมาอย้่เยอะนะ เขาถึงม่เพลง หัวหินถิ�นมนต์ขลัง ใครมาต้องหลงเสน่ห์ท่�น่� แต่ก่อนสภากาแฟหัวหินคือม่ร้านโจ๊ก ร้านเจ๊กเปี�ยะ ตอนน่�ถ้าเห็นร้าน เจ๊กเปี�ยะคนพลุกพล่านมาก แต่ร้านผมคนไม่ได้เยอะขนาดนั�น ไม่ได้แน่นมาก ในวันหยุด เราต้องการแบบไหนเราก็ทำแบบนั�น วันธรรมดาก็คนในพื�นท่� วันหยุดก็นักท่องเท่�ยวเกือบร้อยเปอร์เซ็นต์ แล้วผมตั�งราคาไม่ส้ง ราคาท่� คนหัวหินก็กินได้ คนต่างจังหวัดก็กินได้ ก็เลยเป็นจุดเด่นหนึ�งให้คนกลับมานั�ง ผมคิดว่าม่ท่�นั�งคุย กินน�ำชากัน ซึ�งหัวหินไม่ค่อยม่แล้ว ม่แต่คาเฟ� แต่ผม ไม่ทำคาเฟ� ร้านเหล้า ผมทำอย่างน่�ม่ความสุขกว่า เพราะเราสามารถเจอคนได้ ตั�งแต่เด็กยันคนแก่เลย เฟรนด์ล่�กว่า ได้เจอคนใหม่ๆ ม่พื�นท่�ให้คนแก่นั�ง ก็ม่ คนในชุมชน คนเกษ่ยณอายุ คนส้งวัย มานั�งคุย อ่กอย่างเรื�องของชุมชน สมมติ ต้องการประชุมหรือรวมตัว เขามาท่�ร้านเรา นั�งได้เลยสามส่�ชั�วโมง แล้วตัวผม เป็นคร้ ผมทำอย่างน่� เด็กก็มาได้ ผ้้ใหญ่ก็มาได้ มาทำเวิร์กช็อป ทำศิลปะหรือ อะไร ร้านเราซัพพอร์ตได้ คือเป็นพื�นท่�ความสุขมากกว่ากำไรท่�ผมเห็น หัวหินม่ของด่เยอะมาก แต่คนไม่ร้้ว่าม่อะไร สิ�งท่�ผมได้ยินนะ ล้กค้ามาถาม เท่�ยวไหนต่อได้บ้าง คือหัวหินเป็นอะไรท่�ไม่ร้้จะไปไหนจริงๆ ถ้ากลางวันผมจะ แนะนำล้กค้าว่า นอนเถอะครับ ตกเย็นค่อยออกมา เพราะร้อนมาก เย็นออกไปทะเล ผมก็เลยกำลังทำแผนท่�ท่องเท่�ยวบนกำแพงร้าน ส่วนหนึ�ง เราได้ประชาสัมพันธ์ให้หัวหิน ส่วนหนึ�งคนก็จะมาร้านเรา มันวินวิน แล้วเราไม่ ต้องตอบคำถามใครเลย คุณสามารถมองแผนท่�ได้เลย ให้เขาเห็นว่าตรงไหน เป็นตรงไหน สถาน่รถไฟอย้่ตรงน่� ช่�จุดเลย อุทยานราชภักดิ� วัดห้วยมงคล ปากน�ำปราณ แล้วผมจะทำคิวอาร์โคดติดไว้ คุณมาสแกน ม่แผนท่�ไปต่อได้ ถ้าผมดึงชุมชนเข้ามา อย่างคุณม่รถเช่า ม่เรือนำเท่�ยวไปตกหมึก คุณเอามาติด แล้วใครมาเห็นก็ติดต่อหรือสแกนไปได้ ซึ�งผมไม่ได้คิดตังค์ซักบาทเด่ยว เรามองแบบไม่ต้องใจแคบนะ ถ้าเราเอาคนอื�นเข้ามาโดยเราไม่ได้คิดเขา สิ�งท่� เราได้พร้อมกันคือนักท่องเท่�ยว สุดท้ายก็สุขด้วยกันหมด แต่ถ้าเราไปคิดว่า คุณต้องซื�อพื�นท่�บริการ ซื�อท่�เช่า ผมว่ามันไม่ได้ช่วยอะไร สุดท้ายนักท่องเท่�ยว เข้ามาเพราะเรือ แล้วเขาอาจมากินร้านเรา หรือร้านอื�นก็ได้ ม่รถเช่าเร่ยก ต่อได้ เขาก็อุ่นใจกว่า แล้วสิ�งท่�เห็นได้ชัดของหัวหิน คือทะเล มันไม่เห็นทางลง หาดเลย นอกจากตรงซอยหัวหิน 51 ท่�พอเห็นทะเล นักท่องเท่�ยวก็จะใช้วิธ่ สุ่มถามหรือก้เกิล บางคนข่�เก่ยจหาเขาก็ถอดใจ ไปปากน�ำปราณ ไปชะอำ เพราะหัวหินมันโดนปิดด้วยร้านอาหาร คอนโด ท่�พัก ก็เหมือนท่�ผมบอก จะทำ ยังไงให้คนร้้ ก็ต้องใช้จุดเราเป็นตัวสัมพันธ์ ถ้าเราไม่เริ�ม ใครจะเริ�ม ถ้าเราเริ�ม เด่�ยวร้านอื�นก็เริ�ม แล้วเราไม่ต้องไปอิจฉากัน สุดท้ายเราร่วมกันทั�งเมือง มันก็ เป็นจิ�กซอว์ แล้วเทศบาลฯ ร่วม ททท. เข้า มันทำต่อได้ ยาวไปถึงโลกเมตาเวิร์ส ได้เลย ทางเข้าหาดสาธารณะตรงโรงแรมรถไฟ (เซ็นทารา แกรนด์ บ่ช ร่สอร์ท และวิลลา หัวหิน) เข้าไปตรงนั�นคือจุดแรกของหัวหิน ตรงนั�นม่หินเยอะมาก แล้วม่หินก้อนเบ้อเร่อก้อนนึง เดิมเร่ยกว่า หลักหิน เพ่�ยนไปเพ่�ยนมาเป็นหัวหิน ซึ�งเรื�องพวกน่� ถ้าอยากจะร้้ ต้องรุ่นพ่อผม บางท่ผมนั�งฟังพ่อกับเพื�อนรุ่นเขาคุย กัน สิ�งท่�ได้ยินเป็นกลอนหัวหินโบราณท่�ไม่เคยได้ยินมาก่อนด้วยซ�ำ ถ้าหมด รุ่นพ่อผมก็น่าจะไม่เหลือเรื�องเล่าเก่าละ จริงๆ ส่วนน่�น่าทำหอสมุดมาก ทุกวัน น่�หัวหินไม่ม่หอสมุดเลย ทำยังไงด่ ก็เริ�มจากร้านเราน่�แหละ ผมก็คอยนั�งฟัง หรือด่สุดคือต้องเร่ยกคนเก่าแก่ของหัวหินมารวมกันให้ได้ มาสัมภาษณ์เก็บ ข้อม้ล แล้วทำเรื�องเล่าตรงน่� เป็นหอประวัติศาสตร์ เก็บเป็นเรื�องเล่าของหัวหิน คือถ้าไปถามบ้านน่�ก็ได้เรื�องนึง บ้านน่�ก็ได้อ่กเรื�องนึง เพราะคนหัวหินสมัยก่อน ร้้จักกันหมด แล้วเมืองม่อย้่แค่น่� วนไปวนมา ไม่ได้ใหญ่เหมือนท่�คนคิด เทศบาลเมืองหัวหินม่ 39 ชุมชน ถ้าดึงชุมชนขึ�นมาม่ความสำคัญ ผมว่า เรื�องการศึกษาการเร่ยนร้้การท่องเท่�ยวบ้ม สมมติชุมชนแนบเคหาสน์ ชุมชน ชายทะเล เรือประมงออกเรือไม่ได้หน้ามรสุมหรือหน้าท่�ไม่ม่ปลา คุณสามารถ แปลงเรือ โดยขออนุญาตกรมเจ้าท่า ร่วมกับเทศบาลฯ เป็นคนจัดให้ ทำเป็น เท่�ยวชุมชนเชิงวัฒนธรรมได้ ม่ทัวร์ลง พักโรงแรมน่� ชุมชนไหน คุณก็ร่วมกัน พาไป ผมเคยพ้ดในท่�ประชุมการท่องเท่�ยว เขาถามว่าแล้วใครจะร่วมในเมื�อ หัวหน้าชุมชนยังทะเลาะกันเลย ผมบอกก็เอาเยาวชนขึ�นมาเป็นมัคคุเทศก์สิ เพราะถ้าเยาวชนในชุมชนคุณม่หน้าม่ตา ม่รายได้ ไม่ม่ใครทะเลาะกันหรอก สมมติม่ต่างชาติ เกาหล่ เข้ามาทัวร์น่� ทริปหัวหิน 5 วัน 4 คืน เขาได้ทำหอย เส่ยบมะละกอ ได้ถักอวน ได้ออกด้ทะเล อย่างน่�นักท่องเท่�ยวเข้า โรงแรมได้ ชุมชนได้ แล้วเทศบาลฯ ซัพพอร์ตเรื�องรถนำเท่�ยว รถราง ผมว่าเวิร์ก แต่ตอนน่� ชุมชน เทศบาล หน่วยงานรัฐ เป็นจิ�กซอว์ท่�ยังต่อกันไม่ได้ ถ้าร้านผมทำอย่าง นั�นได้นะ สุดท้ายก็เป็นพื�นท่�เชื�อม คือตอนแรกท่�เปิดร้านไม่ได้คิด แต่ผมเอา ฟีดแบ็กจากล้กค้าโดยตรงเลย เหมือนเราได้เปิดพื�นท่� เหมือนเสวนาไปในตัว โดยท่�เราไม่ต้องถามว่าคุณต้องการอะไร แต่เราเอาสิ�งท่�เป็นปัญหามาขึ�นแผนท่� ให้หมดเลย สุดท้ายเราตกผลึก แก้ปัญหาด้วยวิธ่น่� แก้ได้แล้วก็คือความสุข ร้ านแนบเคหาสน์เปิ ดเมื่อ 1 ตุลาคม 2564 เปิ ดเย้ ยโควิดเลย เปิ ดแล้ วก็คนแน่ นทั้งเดือนเพราะร้ านอื่นปิ ดหมด ที่ผมทําร้ านนี้เพราะหัวหิน ไม่ มีสภากาแฟใหนั ้่งเลย คิดว่ าบ้ านตัวเอง เท็กซ์เจอร์ ได้ อยู่ แล้ ว ตัวร้ านอายุประมาณ 120 ปีตัวเรือนไทยด้ านหลังบ้ านประมาณ 140 ปี แล้ ว คือบ้ านหลังนี้เดิมตั้งอยู่ ที่ตลาดดอนมะขาม ตรงหาแยก้ทางลงศาลเจาแถวโรงแรมฮิลตัน ้แล้ วพระองค์เจาบุรฉัตรไชยากรมาขอซื้อที่ที่บ ้ ้ าน ทําตลาดฉัตรไชย คนก็คิดว่ าที่แถวนี้ต้ องมีราคาเลยย้ ายขึ้นมาแถวนี้หมด ปู่ ซึ่งเดิมทํางานเป็ นข้ าราชการตํารวจผ้ าพันแข้ งในรัชกาลที่ 6 เป็ นมหาดเล็กรักษาพระองค์ ในวังพระราชนิเวศน์ มฤคทายวัน พอย้ ายมาอยู่ ที่ถนนแนบเคหาสน์ นี่ก็เลยทําบ้ านหลังนี้เป็ นโรงไม้ สร้ างโดยใช้ ไม้ ของตัวเองหมดเลย ส่ วนใหญ่ เป็ นไม้ มะค่ า กับไม้ สัก บ้ านผมยังแข็งแรงอยู่ เป็ นไม้ มะค่ า แข็งมาก ตะปูตอกแทบไม่ ลง แล้ วมันพิเศษคือถ้ าตรงไหนเป็ นตะปูเขาจะมีแหวนรองตะปูแต่ แหวนบ้ านนี้เป็ นเหรียญสตางค์ รูสมัยนั้นมีข้ าราชการชั้นผู้ ใหญ่ วนเวียนมาตลอด ทั้งเป็ นโรงไม้ทั้งทําบ้ านเช่ า แล้ วเป็ นบ้ านปู่ ย่ า ท่ านมีลูก 10 คน พ่ อผมเป็ นคนที่ 9 ทุกคนก็เกิดที่นี่ พอมาถึงรุ่ นหลาน บ้ านก็เป็ นบ้ านกลาง ใครมาก็มาหาที่นี่ มีผมดูแลอยู่ มันผูกพัน ไม่ ได้ ย้ ายไปอยู่ ที่อื่นเลย มีไปเรียนกรุงเทพฯ ที่บ้ านสมเด็จ (มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้ านสมเด็จเจาพระยา้ ) เป็ นศิลปิ นเล่ นขลุ่ ยอยู่ วงบางกอกไซโลโฟนพักนึง ตอนหลังหัวหน้ าวงเสียชีวิต ผมก็กลับบ้ าน มาบรรจุเป็ นข้ าราชการครูปีพ.ศ. 2556 อยู่ โรงเรียนหัวหิน สอนวิชาดนตรีไทยและศิลปะ ปี นี้ปี ที่ 10 แล้ ว


86 พันธุ์ท่�เราเก็บคือหมึกกล้วย ขนาดเล็กๆ เร่ยก กะตอย ตัวใหญ่เร่ยก จิ�กโก� เด่�ยวน่� หมึกราคาด่ ออกเรือไป ได้ 10 กิโลก็ถือว่าด่ ได้เยอะแล้ว แต่มันก็ม่ช่วงท่�ได้ 30 กิโล 40 กิโล 70 กิโล 80 กิโล 100 กิโลก็ม่ ตกหมึกจะด่ช่วง 6-10 ค�ำ น�ำจะหยุด ไม่เช่�ยว สามารถทำการประมงได้นาน จะหร่�ไฟตอนไหนก็ได้ เพราะน�ำเดินช้า ทำงานได้ทั�งคืน ม่เวลาเยอะ ก็ได้หมึกมาก ช่วงมรสุมหมึกอย้่ข้างล่าง เรือใหญ่เขาจับกันทั�งปี แต่การทำประมงหัวหินไดหมึกไม่ได้ทั�งปี เริ�มทำตั�งแต่เดือน 4-5-6-7-8-9 จนถึงตุลาคม น่�อันตรายละ เป็นช่วงลมตะวันออก ลมว่าว นอนหลับไม่ได้ เส่�ยงตาย ฟ้าแลบต้องนั�งด้ แล้ว ช่วงนั�นหมึกก็ด่ แต่มันก็เส่�ยง ช่วงหน้ามรสุม จะเอาเรือขึ�นหาด ถ้าเอาเรือออก หน้ามรสุมกางแหต้องเก็บให้ไว ผมเคยไปโดน ชะล่าใจ ปกติสารบบการทำประมง ถ้าฝนตกทั�งวัน กลางคืนจะไม่ม่พายุ ไม่ม่ลม วันนั�นฝนตกทั�งวัน ผมกลับมาจากชุมพรก็ ออกไปปั�นเลย เพราะเห็นเรือออกกันเยอะแยะ ไปถึงก็กางเต็นท์นอน เสร็จก็เปิดไฟล่อ หมึก แต่เข้าไปนอนแป๊บเด่ยว ลมมาตึงเลย เก็บไม่ทัน เต็นท์น่�กลับลำต่ลังกา สาวสมอก็ ไม่ทัน ไฟยังเก็บได้แค่ข้างเด่ยว จากนั�นฝนก็มาประมาณ 4 ชั�วโมง ลมแบบยกสุดลงสุด 4-5 เมตร เกือบซัดเข้าสะพาน ผมติดอย้่ในทะเลประมาณ 2 ชั�วโมง ด้ทรงว่าน่าจะได้แล้ว ค่อยเก็บ สาวสมอเข้ามาข้างใน ม่เรือจมอย้่ 2-3 ลำ ลำผมเกือบจม อาศัยใหญ่หน่อย ชาวประมงพื�นบ้านหัวหินม่ทั�งหมด 7 กลุ่ม ก็เป็นกลุ่มตามพื�นท่�ท่�ออกเรือ บ่อฝ้าย สมอเร่ยง F16 หัวดอน ตะเก่ยบ บ้านเขาเต่า และสมาคมชาวประมงหัวหิน กลุ่มผม กลุ่มประมงเรือเล็ก F16 ม่ 30 กว่าลำ ก็ม่เทศบาลเมืองหัวหินเหมือนเป็นพ่�เล่�ยง เวลาม่ เรือจม เดือดร้อน เราก็ประสานไปทางเทศบาลฯ เขาก็ช่วยหาเงินมาเย่ยวยา มันได้ไว กว่าทางประมงอำเภอ คือประมงอำเภอเขาก็ด่ ก็ช่วย แต่เรื�องเร่งด่วน อย่างเรือจม ไปแจ้งทางอำเภอหัวหิน แจ้งไปทางจังหวัดประจวบฯ หลายทอด กว่าจะได้เงินหกเดือน มันได้แหละแต่นาน อย่างอำเภอฯ ให้สองหมื�น เทศบาลฯ ให้หมื�นเจ็ด แต่ได้ 2-3 เดือน เราต้องเลือกท่�เด่ยว เราก็เลือกเทศบาลฯ กองสวัสดิการสังคมด้แล ได้เงินน้อยกว่า แต่ได้เร็วกว่า กอบก้้เรือได้เลย ช่วงท่�ทำประมงได้คือช่วงเก็บเก่�ยว ต้องออกทะเลทุกวัน เพราะหน้าคลื�นลมมันออก ไม่ได้ พอหมดหน้าหมึก ก็ไปออกอวนป้ หมดป้ ม่ปลา เราก็หาปลา ช่วงหน้ากุ้งเราก็หากุ้ง หาไปตามทรัพยากรท่�ม่ อุปกรณ์เราต้องพร้อม เครื�องมือครบ ในเรือไดหมึกผมก็ลง อวนปลาด้วย ออกไปลงอวนปลาท่�นึงแล้วกลับไปเอา หมึกจะไปไหนไม่ได้ ต้องอย้่กับท่� ผมก็ออกมาท่�สะพานปลาทุกเช้า มารับเรือ ล้กน้องเอาไปขาย แล้วเอาบิลมา เขาได้ 40% หลังจากหักค่าน�ำมัน วันน่�ได้ปลาท้ ปลาสาก ปลาแป้น ปลาสิกุ๊น ได้ปลาหมึก 9 กิโล ถือว่าเท่าทุน พออย้่ได้ ค่าน�ำมัน 400 บาท ค่ากิน 100 บาท แต่ก่อนทำได้ด่กว่าน่� แต่ราคาขายได้ถ้กกว่าน่� ถ้าเป็นเมื�อก่อนเรารวยได้ เด่�ยวน่� แพงหมด น�ำมันแพง เราต้องได้หมึกมาก แต่ของทะเลมันม่จำกัด อาช่พประมงเป็นอาช่พไม่แน่นอน จริงจังกับทะเลไม่ได้ บางครั�งออกไปไม่ได้อะไร เลยก็ม่ ถ้าเราทำการประมงอย่างเด่ยวมันไม่พอเล่�ยงช่พ ถ้าหน้าคลื�นหน้าลม ออกเรือไม่ ได้ เอาอะไรกินกัน ยิ�งช่วงน่�วิกฤติน�ำมันแพง ก็ม่ผลกระทบมาก สมัยก่อน น�ำมัน 200 บาท ไปทำการประมงได้ละ เด่�ยวน่�ต้องม่ 400 บาท ขึ�นไปเท่าตัว แล้วราคาอาหาร ทะเลก็ไม่ได้ปรับตัวด่ดแรงขึ�น เพราะเราม่เถ้าแก่ซื�อจากคนกลาง เขาก็ซื�อในเพดานท่� หัวหินเป็ นประมงชายฝั่ง ไม่ มีเรือใหญ่ อย่ างเรือเก๋ ง เรือเครื่อง เพราะภูมิภาคของ หัวหินไม่ มีคลอง เรือใหญ่ เข้ ามาจอดไม่ ได้เราก็อยากขยับขนาดเรือประมงให้ ใหญ่ ขึ้น แต่ สถานที่ของเราไม่ ได้ของผมมีเรือเล็ก 1 ลํา เรือปั่นไฟ 2 ลํา ในเรือไดหมึกมีอุปกรณ์ ไดไฟ ปั่นไดนาโม ขนาดประมาณ 5-6 เมตร อย่ างละ 3 วา เวลาไปไดหมึกคือออกไปจอง ที่ แนวในตั้งแต่ บ่ อฝ้ ายไปถึงหวยทรายใต ้ ้เอาเรือเล็กออกไปลํานึง ลากเรือปั่นไฟไปได้ หลายลํา กลับเข้ าฝั่งพร้ อมกัน เรือไดหมึกจะใช้ ช่ วงระยะหางกันพอสมควร ่ หมึกจะไปเกาะที่ มีแสงไฟมาก ถ้ าเกิดเรืออยู่ ใกล้ กัน พอดับลํานี้หมึกจะแห่ ไปอยู่ ลําใกล้ถ้ าเราทิ้ งระยะ หางกัน ่ เราหรี่ไฟ หมึกก็จะยังอยู่ ในแหบริเวณเดียวกัน วิธีการคือทอดสมอแล้ วก็ปล่ อยอวน หรือกางแหขึงที่ปลายคันไม้ ไผ่ ยื่นออกไปข้ างนอกตัวเรือ เปิ ดไฟล่ อหมึกจนมีหมึกตอม แสงไฟเยอะแล้ วก็ทยอยดับไฟทีละดวง จนเหลือเฉพาะไฟราวกลางลํา แล้ วเปิ ดไฟหรี่สีแดง ฝูงหมึกก็จะว่ ายเข้ ามาตรงที่หรี่ไฟ ก็เอาแหทอด หรือแหครอบหมึกขึ้นมา แล้ วก็เปิ ดไฟ ล่ อใหม่ เรือเริ่ มกลับเข้ าฝั่งช่ วงเช้ ามืด ได้ เท่ าไหร่ ก็ตามนั้น เย็นค่ อยว่ ากันต่ อ อาชีพประมงก็มีตัวตายตัวแทนแหละ คนที่รักทะเล อยากออกทะเลยังมีมาก ต�ำอย้่ อย่างท่�น่� ขายปลาหมึกอย้่กิโลละ 170 บาททุกไซส์ จะหมึกเล็กหมึกใหญ่ ไม่ต้อง เลือก ถามทางเรือเราก็แฮปปี�ในระดับหนึ�ง แต่ถ้าให้ด่ เราอยากได้ซักกิโลละ 190 บาท แต่ถ้าไปขายทางตะเก่ยบ ได้ถึง 200 บาท เพราะเขาม่ช่องทางไปได้อ่ก แต่ถ้าเราไปขาย ท่�ตะเก่ยบแล้วมาขายท่�น่�เขาจะไม่ซื�อเรา คนรับซื�อก็รับซื�อกลุ่มเดิมๆ พอเราเอากลับมา ขายใหม่ เขาจะเลือกหมึกเป็นสองไซส์ 150 บาท 170 บาท บ่บบังคับให้เราต้องขาย ไปกลายๆ ผมเองทำธุรกิจหลายอย่าง แต่ประมงก็ต้องออก ใครม่งานฝั�งก็ทำงานฝั�ง พวกกลุ่ม ผมค่อนข้างสบาย เราม่อาช่พฝั�งกันทุกคน รับราชการ พ่อค้าแม่ค้า ทำโรงแรม ประมง คืออาช่พเสริม แต่ตอนเย็นเราก็มานั�งคุยกันทุกวัน ผมทำประมงมาหลายสิบปี ผ้กพันกับ ทะเลมานาน เมื�อสมัย 30 ปีท่�แล้วม่เรือดำ เรืออวนลาก เรือลากกุ้ง มาจอดนอนท่�น่�มาก พวกคนเรือก็ไม่ร้้ไปหาของกินท่�ไหน พ่อผมก็ไปขายไอติม ขายขนมในเรือ เหมือน 7-11 เคลื�อนท่� บางท่ขายไม่ได้ตังค์ ไปแลกม้าน�ำ หอย หอยสังข์ พอแลกได้มากๆ บ้านผมก็ เปิดเป็นโรงงานหอย โรงมุก ผมไปส่งตั�งแต่ภ้เก็ตยันสายเหนือสายตะวันออก คนงาน 40-50 คน พอพ่อเส่ยผมก็เลิก มันอิ�มตัว วัตถุดิบเครื�องประดับหายากขึ�น หัวหินก็ ขึ�นชื�อเรื�องหอยประดับ เด่�ยวน่�ก็น้อยลง การท่องเท่�ยวเปล่�ยน เก็บปะการังไม่ได้ด้วย เด่�ยวน่�ผิดกฎหมาย แล้วช่างทำก็หมดเหมือนกัน สภาพสิ�งแวดล้อมเปล่�ยนทั�งน�ำ เปล่�ยนทั�งลม ทรายก็เปล่�ยน แต่อาช่พประมงก็ไปได้ เรื�อยๆ แนวโน้มน่าจะด่ขึ�น เพราะเด่�ยวน่�พวกเรือประมงเรือลากท่�ผิดกฎหมายมันเข้มงวด เรือทำลายล้างหมดไป ปลาท้น่�หายจากหาดหัวหินไปห้าปีไม่ม่เห็นเลยซักตัวเด่ยว เริ�มได้ ตั�งแต่ปีท่�แล้ว ปีน่�ก็ได้เยอะ ล้กปลาท้เริ�มเกิด ผมมองว่าทะเลหัวหิน ประจวบฯ น่าจะกลับ มาฟ้�นฟ้ แสดงว่านโยบายท่�กวาดเรือมันได้ผล ราคาสินค้าน่าจะขยับขึ�นไปนิดนึง อะไร ขยับหมด แต่ของทะเลไม่ขึ�น ทุกวันน่� บางท่ผมก็ไปแปรร้ปมั�ง ทำหมึกไข่แดดเด่ยว หมึกตาก ได้ราคามากขึ�น ตอนน่�ก็ม่ธนาคารป้ม้า ทรัพยากรฟ้�น ทำให้เราทำได้มากขึ�น จากท่�ค่อนข้างจะน้อยแบบหายไปเลย ก็กลับมาเยอะขึ�น ม่กุ้ง ปลาหมึก ปลาท้ ป้ กลับมา เมื�อวานก็ไปรับกุ้งท่�ปากน�ำปราณ รัฐมนตร่เกษตรฯ มาปล่อยพันธุ์ปลากะพงกับ กุ้งแชบ๊วยให้กลุ่มประมงหัวหิน-ปราณบุร่ แต่กลุ่มคนประมงรุ่นใหม่ก็หายากขึ�น ในกลุ่มผม 30-40 ปี ไม่ม่อายุ 60-70 ละ แก่ๆ เขาไม่ไหวแล้ว พวกอาช่พประมงดั�งเดิม เขาก็ไม่ค่อยให้ล้กหลานทำ มันเหนื�อย แล้วล้กหลานเห็นมาตั�งแต่เด็กเขาก็อยากทำงาน บนฝั�งมากกว่า แต่อาช่พประมงก็ม่ตัวตายตัวแทนแหละ คนท่�รักทะเล อยากออกทะเล ยังม่มาก


87 มานะ ปิ่นทอง หัวหน้ ากลุ่ มประมงเรือเล็ก F16 อาชีพประมงก็มีตัวตายตัวแทนแหละ คนที่รักทะเล อยากออกทะเลยังมีมาก


88


89


90


91


93


94 เ พิ่ ม พ ู น สุ ข เที่ยว


จากหม้่บ้านชาวประมงเล็กๆ ท ่�ม่คนอย้่อาศัย ไม่มาก ชุมชนขยายตัวขึ�นจากคนจังหวัดเพชรบุร่ และใกล้เค่ยงอพยพเข้ามาทำมาหากิน จนการมา ถึงของเส้นทางรถไฟสายใต้ณ สถาน่รถไฟหัวหิน เมื�อปี พ.ศ.2454ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอย้่หัว รัชกาลท ่�6 ด้วยบรรยากาศรื�นรมย์และสวยงามของธรรมชาติ ชายฝั�งทะเล นำพาให้พระบรมวงศานุวงศ์และ เจ้านายชั�นผ้้ใหญ่มาสร้างตำหนักบ้านพัก ตากอากาศไว้มากมาย พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอย้่หัว ทรงโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน ผ้้บัญชาการ กรมรถไฟหลวง สร้างท ่� พักตากอากาศขึ�นบริเวณ หัวหิน ทรงใช้ท ่� ดินกลุ่มบ้านเช่าเดิมของกรมรถไฟ หลวง ท่�อย้่ระหว่างพระตำหนักในสมเด็จพระศร่พัชรินทราบรมราชิน่นาถ พระบรมราชชนน่พันปี หลวง กับตำหนักสุขเวศน์ของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนเรศรวรฤทธิ�ออกแบบโดย ร่กาซโซ่ นายช่างชาวอิตาเล่ยนประจำกรมรถไฟหลวง เป็นอาคารทรงโคโลเน่ยล หลังคามะนิลาส้ง ลวดลายตกแต่งด้วยไม้สักทั�งหมด เปิดให้คนเข้า พักอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ.2466 ภายใต้ชื�อ โรงแรมรถไฟหัวหิน นับเป็นโรงแรมตากอากาศ แห่งแรกในสยามประเทศและม่มาตรฐานชั�นด่ แบบทว่ปยุโรป อ่กทั�ง กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน ทรงบัญชาการก่อสร้างสนามกอล์ฟหลวงหัวหิน ออกแบบโดยมิสเตอร์เอ.โอ.โรบิน นายช่างบำรุง ทางรถไฟ แขวงเพชรบุร่ โดยเริ�มสร้าง9 หลุมแรก ในปี พ.ศ.2462เปิดให้บริการวันท ่�26 ตุลาคม พ.ศ.2465 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอย้่หัว เสด็จทรงกอล์ฟเป็นปฐมฤกษ์เมื�อวันท ่�28 มิถุนายน พ.ศ.2467 อันนับเป็น “วันกอล์ฟไทย” วันแห่งประวัติศาสตร์เริ�มต้นการแข่งขันกอล์ฟ ในประเทศไทย จากนั�น สนามกอล์ฟหลวงหัวหิน 9 หลุมหลังสร้างเสร็จปลายปี พ.ศ.2471 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอย้่หัว รัชกาลท ่�7 ทรงเป็นองค์ประธานพิธ่เปิดสนามท่�ได้ชื�อว่า สนามกอล์ฟมาตรฐาน 18 หลุมแห่งแรกของ ประเทศไทย โดยพระองค์ทรงเสด็จต่กอล์ฟบ่อย ครั�ง กลายเป็นสถานท่�ยอดนิยมในการพักผ่อน ของนักกอล์ฟ ยิ�งส่งให้หัวหินเป็นสถานพักผ่อน ตากอากาศชายทะเลท ่�ม่ชื�อเส่ยงระดับโลกเรื�อยมา จนถึงปัจจุบัน พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอย้่หัว ทรง โปรดเกล้าฯ ให้สร้างวังไกลกังวล แล้วเสร็จใน ปี2473เพื�อใช้เป็นสถานท่�แปรพระราชฐานใน ฤด้ร้อน ซึ�งต่อมา พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภ้มิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ� พระบรมราชิน่นาถ พระบรมราชชนน่พันปีหลวง ได้เสด็จแปรพระราชฐานและประทับ ณ วังไกล กังวลอย้่เสมอ แสดงถึงสถานท ่� อันสง่างามและ ภาคภ้มิใจของชาวหัวหิน


96 มนต์ขลังเมืองหัวหินนำพาเรานั�งรถไฟจาก สถาน่กรุงเทพ มาลงปลายทางสถาน่หัวหิน ท่�เส่ยงสั�นระฆังและธงแดงท่�นายสถาน่ยืนโบกอย้่ ริมชานชาลา ปลุกให้เรากระชับกระเป๋าสะพาย ขณะรถไฟชะลอความเร็ว เคลื�อนผ่านพลับพลา พระมงกุฎเกล้าฯ ท ่� สร้างให้พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอย้่หัว เสด็จประทับทอด พระเนตรกองเสือป�าและล้กเสือทั�วประเทศฝึก ซ้อมยุทธวิธ่เป็นประจำทุกปีจนหยุดให้ผ้้โดยสาร ขึ�นลง ณ สถาน่หัวหิน ท ่� สร้างความประทับใจด้วย สถาปัตยกรรมอาคารสถาน่รถไฟท่�เป็นเอกลักษณ์ ดั�งเดิม เมื�อเดินออกมาหน้าสถาน่รถไฟ ยังได้ ตื�นตากับต้นจามจุร่ยักษ์อายุไม่น้อยกว่า150 ปี เพราะม่มาตั�งแต่การก่อสร้างทางรถไฟหัวหิน และต้้รถไฟเก่าท่�แปรสภาพเป็นห้องสมุดรถไฟ เพื�อเป็นพื�นท ่� ส่งเสริมการอ่านและการเร่ยนร้้เมือง แต่ตอนน่�ปิดปรับปรุงขณะเด่ยวกัน ก็เห็นความ ไม่หยุดนิ�งของการรถไฟท ่� กำลังก่อสร้างอาคาร สถาน่รถไฟหัวหินแห่งใหม่ถัดไปจากอาคารเดิม เพ่ยงสองร้อยเมตร เพื�อรองรับการก่อสร้างรถไฟ ทางค้่สายใต้ท่�จะแล้วเสร็จในไม่ช้า


97


98 บรรยากาศบริเวณสถาน่รถไฟหัวหินยังเห็น ร่องรอยของอาคารไม้เก่าคลาสสิกของสถาน่ ตำรวจรถไฟหัวหินและอาคารสำนักงานเทศบาล เมืองหัวหินดั�งเดิมภายในอาคารสถาน่ดับเพลิง หัวหิน กับภาพความจอแจของย่านชุมชนท ่� หาก เดินมุ่งหน้าไปถนนใหญ่เพชรเกษมถึงสำนักงาน เทศบาลเมืองหัวหินตรงส่�แยก ก็จะผ่านพื�นท ่� สาธารณะสำหรับการพักผ่อนและเร่ยนร้้ ประวัติศาสตร์นักมวยชื�อดังชาวเมืองหัวหิน คือ สวนสาธารณะอนุสาวร่ย์โผน กิ�งเพชร หรือ นายมานะ ดอกส่บวบ แชมป์โลกคนแรกของ ประเทศไทย และเมื�อข้ามถนนเพชรเกษมไปยัง ศ้นย์โอทอปหัวหิน ก็ขอแวะชมสินค้าโอทอปของ บรรดาวิสาหกิจชุมชนตามศาสตร์พระราชา และเติมพลังด้วยข้าวผัดน�ำพริกสวรรค์ปลาท้ ของร้านปลาท้ นท่ หน้าศ้นย์โอทอปหัวหิน


99 พื�น ท่� การเร่ยน ร้้ท่�เทศบาลเมืองหัว หินออ กแบบ ไ ว้เพื�อ การ ท่องเ ท่�ยวและเร่ยน ร้้ใน มุมมอง ท่� กว้าง กว่าเ ดิม เริ�มท ่� สถ าน่ ร ถไฟหัว หิน ศ้ น ย์โอทอปหัว หิน ชุ มชนพ้ ล สุขและ วัดหัว หิน ศาลเ จ้าแ ม่ ทับ ทิม หาด หัว หิน บ้านแนบเค ห าสน์และตลาดฉัตรไชย เ ป็น พื�น ท่�ขนาด ก ะ ทัด รัด ส า มาร ถ เ ดินหรือ ข่� จักรยาน เ ท่�ยวไ ด้ แ ม้เรา มาเ ยือนหัว หิน หลายครั�ง เต ร็ดเต ร่ เ ข้าไปใน ชุ มชนรายรอบชาย หาดหัว หิน ก็ หลาย ห น แ ต่ม่ ครั�งน่� ท่�เรา ร้้ว่า ชุ มชน ท่� กำ ลังเ ดินเ ข้าไปนั�น คือ ชุ มชนใด ม่ควา ม เ ป็น มาและเรื�องเ ล่าอ ย่างไร ชุ มชนพ้ ล สุข กับเราไ ม่ใ ช่หน้าใหม่ ต่อ กัน แ ต่ การ ย กระ ดับ ชุ มชนพ้ ล สุข เ ป็นศ้ น ย์การเร่ยน ร้้ต้นแบบ โครง การหัว หินเมืองแ ห่ง การเร่ยน ร้้ ทำใ ห้ไ ด้ ร้้ลึ ก ว่า ชุ มชนพ้ ล สุขสัน นิษฐาน ว่า ก่อตั�งเ ป็น ชุ มชนใหญ่ บ ริเวณ บ้านสมอเร่ยง หรือ บ้านแ ห ลมหิน ตั�งแ ต่ รัชสมัย พระบาทสม เ ด็จ พระนั�งเกล้าเ จ้าอย้่หัว รัช กาล ท่� 3โดยราษฎรกลุ่มหนึ�งจา กตำบลบางจาน บางแ ก้ว จังหวัดเ พชร บุร่ อ พ ย พลง มาทางใ ต้จน ถึง บ้านสมอเร่ยง แ ล้วตั�งร กรา กประ กอบอาช่พทำนา ทำไ ร่ เล่�ยงสัต ว์และนำความร้้ เรื�องประ ม ง ม าส้่ หัว หิน โดยอาช่พหลักในสมัยนั�น คือ การประ ม ง พื�น บ้าน ขณะ ท่�พื�น ท่� ชุ มชนพ้ ล สุขในอด่ตเ ป็น ท้องทุ่งนา เร่ ยกว่า หนองป รือ ตั�งอย้่ บ ริเวณ ทิศใ ต้ ของ ถนนนเรศดำ ริ ห์กับ ถนนเ พชรเ ก ษ มใน ปัจ จุ บัน จนม่ชื�อเร่ ยกว่า “ ชุ มชนพ้ ล สุข” ตามชื�อของป้�พ้ ล ย่า สุข บุคคล สำ คัญของ ชุ มชนหลังจากม่ก ฎหมาย เป ล่�ยนแปลงเ ก่�ยว กับ การป กครอง ท้อง ท่�


100 วัดหัวหินท่�อย้่ค้่ชุมชนพ้ลสุขมาช้านาน ม่ พระอุโบสถเก่าแก่ ประดิษฐานพระพุทธร้ปและ ประติมากรรมภาพวาดพุทธประวัติงดงาม และม่ วิหารหลวงพ่อนาค เจ้าอาวาสร้ปแรกของวัดหัวหิน ซึ�งเป็นท่�เคารพนับถือความศักดิ�สิทธิ�ในการกราบ ไหว้ขอพรในสิ�งท่�ปรารถนา หากมาเยือนวัดหัวหิน ในช่วงบ่ายแก่ๆอาจได้ทักทายหรือใช้บริการ คุณลุงปั�นสามล้อท่�จอดรับผ้้โดยสารอย้่ตรงประต้ หน้าวัด สามล้อปั�นหัวหินหลงเหลืออย้่เพ่ยง คันเด่ยวแล้วนะ เดินออกประต้ด้านข้างวัดหัวหิน คือถนนคนเดิน ซอยบิณฑบาตร และถนนพ้ลสุข ท่�แม้จะรายเร่ยงด้วยร้านค้า ร้านอาหาร บาร์เบ่ยร์ แต่เมื�อเดินลึกๆเข้าไป ก็พบเห็นบ้านไม้เก่าอายุ นับร้อยปี กับส่สันความสดใสของศิลปะบนกำแพง ท่�นานาศิลปินมาวาดภาพสะท้อนวิถ่ช่วิตคนหัวหิน เสน่ห์ของชุมชนท ่� สอดแทรกไว้ด้วยภ้มิปัญญา พัดใบตาล การทำเปลือกหอยหัวหิน เรือประมง พื�นบ้านจำลอง ภ้มิปัญญาชาวบ้านในการ ประกอบอาช่พประมงพื�นบ้าน การทำปลาเค็มตาก แห้งท ่� มองเห็นแผงตากปลาเร่ยงรายส้้แดดให้เดิน ชมเพลินไปจนถึงศาลเจ้าแม่ทับทิม ท่�ชาวประมง พื�นบ้านหัวหินมาสักการะก่อนออกเรือ ส่วน นักท่องเท่�ยวนอกจากสักการะเจ้าแม่ทับทิมแล้ว ก็ยึดเป็นจุดถ่ายร้ปและชมวิวหาดหัวหิน ท ่� หากเดิน ต่อไปตามถนนนเรศดำริห์ก็จะไปถึงสะพานปลา หัวหินท่�เช้าตร้่จะเห็นชาวประมงพื�นบ้านกลับจาก ทะเลหลังออกไปหาปลาไดหมึกตั�งแต่ค�ำคืน


Click to View FlipBook Version