จดหมายขา่ วสภาวชิ าชพี บัญชี ในพระบรมราชูปถมั ภ์ กรกฎาคม - กนั ยายน 2564
Digital DNAมาเป็นนกั บัญชีพันธ์ุใหมท่ ม่ี ี Sfcoar nDiQgRitaCl ofidlee
ได้เวลา..กา้ วสู่
Digital Accounting
ขายสนิ ค้าออนไลนผ์ า่ น
Platform ภาษดี อี ยา่ งไร
จดหมายขา่ ว TALK
โดยสภัาวิชิ ัาชัพี บญั ชัี ใน์พระบรมราชัปู ิถมั ภั์
ทำอ�้ ย ู่ เลขึ้ทำ �้ 133 ถูนี้นี้สขุ ึ้มุ ูวทิ ำ 21 (อโศก) สวสั ด้พื่� ้ ๆ สมูาชกิ ทำุกทำ่านี้คำรับั
แขึ้วงคำลองเต้ยเห้นี้อ่ เขึ้ต้วฒั นี้า กรงุ เทำพื่ฯ กลับัมูาพื่บักันี้อ้กคำรั�ง กับัผู้มู “นี้้องคำิด” Mascot ขึ้องสภาวิชาช้พื่บััญช้คำรับั สาำ ห้รับั
รห้สั ไป็รษีณย้ ์ 10110 TFAC Newsletter ฉบับั ัทำ้� 99 ป็ระจัำาเดอ่ นี้กรกฎาคำมู – กันี้ยายนี้ 2564 ได้ต้่อยอด Theme
“Agile Accounting” ขึ้องฉบับั ัทำ�้แล้ว ด้วยบัทำคำวามูทำ้�เก้ย� วขึ้อ้ งกับั Accounting Digital and
ทีป่ รึกษา Technology เพื่�่อเป็็นี้การสะทำ้อนี้ให้้คำวามูสำาคำัญขึ้องการป็รับัต้ัวขึ้องผูู้้ป็ระกอบัวิชาช้พื่บััญช้
• ปิยิ ะพงศ์์ แสงภัทั ราชัยั ในี้การรองรับัคำวามูเป็ล้�ยนี้แป็ลงอย่างรวดเร็วขึ้องโลก Digital and Technology ทำ้�เก้�ยวขึ้้อง
กบั ัวชิ าชพ้ ื่บัญั ช ้ โดย Highlight Topics ในี้ TFAC Newsletter ฉบับั ันี้้� ป็ระกอบัไป็ดว้ ย
กรรมูการสภาวชิ าชพ้ ื่บัญั ช้
ดา้ นี้ป็ระชาสมั ูพื่นั ี้ธิ์์ • Responsible AI ทำ้�สามูารถูวางใจัได้
วาระป็ี 2563-2566 • มูาทำำาคำวามูรจู้ ักั กับั RPA Solution การทำำางานี้อตั ้โนี้มูัต้ิ สำาห้รบั ัยุคำ Digital
• ภัษู ณา แจ่ม่ แจ่้ง Transformation
• การบัรหิ ้ารจัดั การสำานี้ักงานี้บััญชใ้ นี้ยคุ ำ Digital
ผูู้้อำานี้วยการสภาวิชาช้พื่บััญช้ • ภาษี้ห้กั ณ ทำ้�จัา่ ย กบั ักจิ ัการขึ้ายขึ้องออนี้ไลนี้์
• ไดเ้ วลา...กา้ วส ู่ Digital Accounting
คณะผจู้ ัดทำา • การเต้ร้ยมูคำวามูพื่ร้อมูสู่ระบับัการบัริห้ารคำุณภาพื่ต้ามูมูาต้รฐานี้การบัริห้ารคำุณภาพื่
• สาวิติ า สวุ ิรรณกูลู (ISQM) สำาห้รับัสำานี้กั งานี้สอบับััญชใ้ นี้ยุคำ Digital
ผู้จู้ ัดั การสว่ นี้สอ�่ สารองคำก์ ร นี้อกจัากนี้�้ ในี้ช่วงเด่อนี้เมูษีายนี้ทำ้�ผู้่านี้มูา สภาวิชาช้พื่บััญช้ได้มู้การพื่ัฒนี้าเว็บัไซต้์
• วิรวิรี ์ แกูว้ ิมณี มูาต้รฐานี้วชิ าชพ้ ื่บััญชข้ ึ้้น� ี้มูาให้มู่ โดยสามูารถูเขึ้า้ สู่เวบ็ ัไซต้์ได้ผู้า่ นี้ Link : https://acpro-std.
• จ่ริ าวิฒั น์์ เพชัรชัู tfac.or.th/ เพื่่�อช่วยให้้ผูู้้สนี้ใจัสามูารถูส่บัคำ้นี้และห้าขึ้้อมููลเก�้ยวกับัมูาต้รฐานี้วิชาช้พื่บััญช้ได้
• สขุ ุมุ าลย์ แกูว้ ิสน์น�ั ์ สะดวกและรวดเร็ว และห้ากทำ่านี้ใดมู้ขึ้้อแนี้ะนี้ำาในี้การทำำางานี้สภาวิชาช้พื่บััญช้ สามูารถูแจั้ง
• ชัยากูรณ์ น์กุ ูลู ให้้นี้้องคำดิ และทำม้ ูงานี้รบั ัทำราบั ผู้า่ นี้ชอ่ งทำาง [email protected] ได้เลยนี้ะคำรับั
เจัา้ ห้นี้า้ ทำส�้ ว่ นี้สอ�่ สารองคำก์ ร สดุ ทำา้ ยนี้ข�้ ึ้อให้พ้ ื่ ้� ๆ สมูาชกิ ทำกุ ทำา่ นี้รกั ษีาสขุ ึ้ภาพื่ให้ห้ ้า่ งไกลและป็ลอดภยั จัาก Covid-19
และพื่บักนั ี้ให้มูใ่ นี้กับั TFAC Newsletter ฉบัับัห้นี้้าคำรบั ั
วตั ถปุ ระสงค์
เอกสารฉบับั ันี้ �้ จัดั ทำำาขึ้น้� ี้เพื่อ�่ เป็น็ ี้สอ�่ กลาง นี้้องคำดิ
ในี้การนี้าำ เสนี้อขึ้้อมููลขึ้่าวสารทำ�้เป็็นี้ป็ระโยชนี้์ 1 กรกฎาคำมู 2564
แก่ผูู้้ป็ระกอบัวชิ าช้พื่บััญช ้ มูิใช่การให้้คำำาแนี้ะนี้าำ
ห้ ร่ อ คำ ว า มู คำิ ด เ ห้็ นี้ ด้ า นี้ ก ฎ ห้ มู า ย ทำ�ั ง นี้�้
สภาวชิ าชพ้ ื่บัญั ชส้ งวนี้สทิ ำธิ์ไ�ิ มูร่ บั ัรองคำวามูถูกู ต้อ้ ง
คำรบัถู้วนี้และเป็็นี้ป็ัจัจัุบัันี้ขึ้องขึ้้อมููลเนี้่�อห้า
ต้ัวเลขึ้รายงานี้ห้ร่อขึ้้อคำิดเห้็นี้ใด ๆ และไมู่มู้
คำวามูรับัผู้ิดในี้คำวามูเส้ยห้ายใด ๆ ไมู่ว่าเป็็นี้ผู้ล
โดยทำางต้รงห้ร่อทำางอ้อมูทำ�้อาจัจัะเกิดขึ้�้นี้
จัากการนี้าำ ขึ้อ้ มูลู ไมูว่ า่ สว่ นี้ห้นี้ง�้ สว่ นี้ใดห้รอ่ ทำง�ั ห้มูด
ในี้เอกสารฉบับั ันี้ไ�้ ป็ใช้
กำาหนดเวลา
เผู้ยแพื่ร่เป็น็ ี้รายไต้รมูาส
ขอ้ มูลติดต่อ
Tel : 02 685 2514, 02 685 2567
Facebook
https://www.facebook.com/TFAC.FAMILY
LINE ID
@tfac.family
หมายเหตุุ: การอ่่านวารสารวิชาการหรือ่
บทความต่่าง ๆ ให้นับจำำานวนชั�วโมงการพััฒนา
ความร้ต่่อ่เน�ือ่งทางวิชาชีพัท�ีไม่เป็็นทางการ
ได้้ต่ามจำรงิ แต่่ไมเ่ กิน 2 ชั�วโมงต่่อ่ 1 หวั ข้้อ่
No.99 05
ก2ร5ก6ฎ4าคม - กันยายน DNADมาเIปG็นนIกั TบAัญชLพี นั ธ์ุใหม่ทีม่ ี
กันเถอะ
TFAC UPDATE 04
05 ขายสนิ ค้าออนไลน์ 20
มาเป็นนกั บัญชีพนั ธ์ุใหม่ทม่ี ี 08
11 ผ่า่ น Platform ภาษี _r v
DIGITAL DNA กนั เถอะ rv
ดอี ยา่ งไร
ฝ่ากระแส Disruption
ความทา้ ทายของนักบญั ชีในยุค Digital
Responsible AI ทีส่ ามารถวางใจได้
มาทำาความร้จู ักกบั RPA Solution การทำางาน 16 ฝ่ากระแส Disruption 08 16
อัตโนมัติสำาหรับยคุ Digital Transformation 18
การบริหารจัดการสาำ นกั งานบญั ชีในยคุ Digital 20 ใคนวายมทคุ า้ ทายDขอigงนiักtบaัญl ชี
ขายสินค้าออนไลน์
ผ่าน Platform ภาษดี ีอยา่ งไร
ภาษีหกั ณ ทจ่ี า่ ยกบั กจิ การขายของออนไลน์ 25
นักบัญชียคุ Digital ไดอ้ ะไรจาก TAXLITERACY 26 Solution การทาำ งานอัตโนมตั ิ
นวตั กรรมการให้ความรู้ทางภาษจี ากกรมสรรพากร สาำ หรับยคุ
ได้เวลา...กา้ วสู่ Digital Accounting 28 Digital Transformation
การเตรียมความพรอ้ มสูร่ ะบบการบรหิ ารคุณภาพตามมาตรฐาน ได้เวลา...ก้าวสู่ 28
3 1การบริหารคณุ ภาพ (ISQM) สาำ หรบั สาำ นกั งานสอบบัญชีในยคุ Digital Digital Accounting
เมื่อนาำ มาตรฐานการบริหารคุณภาพ ISQM 34 42
มาใชจ้ ะเปน็ ประโยชน์อยา่ งไร? 37
42 MQกuารoaตlnitดิyitตCoาorมniผntroลgl
คำาถาม-คำาตอบ TFRS for NPAEs
การถอื ปฏบิ ัติตามมาตรฐานการรายงานทางการเงิน
สาำ หรบั กิจการที่ไมม่ ีสว่ นได้เสยี สาธารณะ
Quality Control Monitoring การติดตามผล
สภาวชิ าชีพบญั ชี “จัดสัมมนาและการพฒั นาครผู ู้สอน
หลกั สตู รวชิ าการบญั ชี ปี 2564” ผา่ นระบบออนไลน์
สภาวชิ าชีพบัญชีมอบเงนิ บริจาค 1,200,000 บาท เม�อ่ วินั ึ่ที� 21 พฤษภาคม 2564 สภาวิชิ าชีพบัญั ชีจึดั สมั มนึ่าและ
เพื่อช่วยเหลือผปู้ ่วย Covid-19 ให้แกส่ ถาบนั บาำ ราศนราดรู การพัฒนึ่าครูผูู้้สอนึ่หลักสูตั้รวิิชาการบััญชี ปิี 2564 ผู้่านึ่ทางออนึ่ไลนึ่์
สภาวิิชาชีพบััญชีหนึ่่�งในึ่สมาชิกสมาพันึ่ธ์์วิิชาชีพบััญชใี ห้การสนึ่ับัสนึุ่นึ่ ดว้ ิยระบับั Microsoft Team โดยรบั ัเกยี รตั้กิ ลา่ วิเปิดิ งานึ่โดย รศ. ดร.ศลิ ปพัร
โครงการ “สมาพัันธ์์สภาวิิชาชีพัรวิมใจ..ส้�ภัย Covid-19” จึ่งเปิิดรับั ศรีจั�นเพัชร ปิระธ์านึ่คณ์ะกรรมการวิิชาชีพบััญชีด้านึ่การศ่กษาและ
บัรจิ ึาคเงนิ ึ่สบัทบัทนุ ึ่เพอ�่ จึดั ซื้อ่� เครอ�่ งชว่ ิยหายใจึและอปุ ิกรณ์ท์ างการแพทย์ เทคโนึ่โลยกี ารบัญั ช ี ตั้อ่ ด้วิยการบัรรยายจึากผูู้้ทรงคุณ์วิฒุ ิ ปิระกอบัไปิดว้ ิย
ให้แก่สถาบันั ึ่บัาำ ราศนึ่ราดูร ตั้ั�งแตั้่วิันึ่ท �ี 7-31 พฤษภาคม 2564 โดยได้รับั ผศ. ดร.สันสกฤต์ วิิจิต์รเลขการ รศ.นิพัันธ์์ เห็็นโชคชัยชนะ และ
เงนิ ึ่บัรจิ ึาครวิมทงั� สิน� ึ่ 1,200,000 บัาท ผศ. ดร.ดิชพังศ์ พังศ์ภัทรชัย การสัมมนึ่าดังกล่าวิมีคณ์ะกรรมการ
จึากนึ่ั�นึ่ในึ่วิันึ่ที� 16 มิถุนึ่ายนึ่ 2564 นายวิรวิิทย์ เจนธ์นากุล นึ่ายก สภาวิิชาชีพบััญชี ผูู้้แทนึ่สภาวิิชาชีพบััญชี และคณ์าจึารย์จึากสถาบัันึ่การ
สภาวิิชาชีพบััญชี พร้อมด้วิยคณ์ะกรรมการสภาวิิชาชีพบััญชีและผูู้้บัริหาร ศ่กษาท�ัวิปิระเทศ เข้ารว่ ิมจึำานึ่วินึ่กวิ่า 119 คนึ่
ได้แก่ นายอนันต์์ สิริแสงทักษิิณ อุปินึ่ายกคนึ่ท�ีสองและปิระธ์านึ่ รศ. ดร.ศิลปิพร กล่าวิวิ่า วิัตั้ถุปิระสงค์ในึ่การจึัดงานึ่คร�ังนึ่�ี
คณ์ะกรรมการวิิชาชีพบััญชีด้านึ่การบััญชีภาษีอากร นายฉััต์รชัย จึัดข�่นึ่เพ่�อสร้างควิามเข้าใจึร่วิมกันึ่เก�ียวิกับัข้อกำาหนึ่ดของมาตั้รฐานึ่
วิิไลรัต์นสุวิรรณ กรรมการและเหรัญญิก นางสาวิสุภาณี ศรีสถิิต์วิัต์ร การศก่ ษาระหวิา่ งปิระเทศ ฉบับั ัปิรบั ัปิรงุ (IES 2015) ชแ�ี จึงเกย�ี วิกบั ัขน�ั ึ่ตั้อนึ่
ผู้ชู้ ว่ ิยเลขาธ์กิ าร นางสาวิพัชั รนิ ทร์รกั ษิรเงนิ ผู้ชู้ ว่ ิยเลขาธ์กิ าร และนางภษ้ ิณา การรบั ัรองหลกั สตู ั้รและการพฒั นึ่าหลกั สตู ั้รทางวิชิ าการบัญั ชตี ั้ามมาตั้รฐานึ่
แจม่ แจง� ผู้อู้ ำานึ่วิยการ ไดเ้ ดนิ ึ่ทางเขา้ มอบัเงนิ ึ่บัรจิ ึาค จึาำ นึ่วินึ่ 1,200,000 บัาท คณุ ์วิฒุ ริ ะดบั ัปิรญิ ญาตั้ร ี สาขาวิชิ าการบัญั ช ี พ.ศ. 2562 (มคอ.1 พ.ศ. 2562)
ใหแ้ กส่ ถาบันั ึ่บัำาราศนึ่ราดรู โดยมนี ายรงั สรรค์ ถิามล้ แสน รองผู้อู้ ำานึ่วิยการ ให้กับัทุกท่านึ่ทราบั รวิมถ่งแนึ่วิทางการเปิ็นึ่ผูู้้แทนึ่สภาวิิชาชีพบััญชี
สถาบันั ึ่บัำาราศนึ่ราดรู เปิน็ ึ่ผูู้้รับัมอบั ณ์ ลานึ่ช�ันึ่ 1 อาคารเฉลิมพระเกยี รตั้ ิ ใหแ้ กห่ ลักสูตั้รเทคโนึ่โลยีบััณ์ฑิิตั้ (ตั้อ่ เนึ่่อ� ง) สาขาวิิชาการบัญั ชี
สถาบันั ึ่บัำาราศนึ่ราดูร จึังหวิัดนึ่นึ่ทบัุรี
การปิระชุมสหพันึ่ธ์์นึ่ักบััญชีวิิชาชีพอาเซื้ยี นึ่ หร่อ AFA Council
Meeting มีกาำ หนึ่ดจึดั ข�น่ ึ่เปิ็นึ่ปิระจึำาทุก 3 - 4 เดอ่ นึ่ เพ่�อใหผ้ ู้้แู ทนึ่ปิระเทศ
สมาชิกไดร้ วิมตั้วั ิกันึ่เพ�อ่ แลกเปิล�ยี นึ่ขอ้ มูลขา่ วิสาร รบั ัรองรายงานึ่ปิระจึำาปิี
รับัรองงบัปิระมาณ์และแผู้นึ่งานึ่ อีกท�ังยังร่วิมกันึ่พิจึารณ์ากาำ หนึ่ดวิิธ์ี
การพัฒนึ่าวิิชาชีพบััญชีในึ่ภูมิภาคอาเซื้ียนึ่ และในึ่การปิระชุมคร�ังนึ่�ี AFA
ได้ตั้้อนึ่รับัสมาชิกใหม่ ค่อ สมาคมนึ่ักบััญชีแห่งปิระเทศอินึ่เดีย (ICAI)
โดยผู้บู้ ัรหิ ารสมาคม ICAI ไดน้ ึ่าำ เสนึ่อวิสิ ยั ทศั นึ่แ์ ละขอ้ มลู พน่� ึ่ฐานึ่ในึ่ทป�ี ิระชมุ
รวิมทั�งตั้�ังมั�นึ่ในึ่การร่วิมเปิ็นึ่สมาชิกที�ดีและสร้างปิระโยชนึ่์แก่ภูมิภาค
โดยเฉพาะอย่างยงิ� กับั AFA
ในึ่โอกาสนึ่ท�ี ป�ี ิระชมุ ยงั ไดใ้ หก้ ารรบั ัรอง นางสาวิภาสนิ จนั ทรโ์ มลี
ซื้�่งเปิ็นึ่ผูู้้แทนึ่จึากปิระเทศไทย ในึ่ฐานึ่ะปิระธ์านึ่คณ์ะทำางานึ่ชุดท�ี 1
การประชุม 131st AFA Council Meeting (AFA Working Committee 1) ซื้่�งเปิ็นึ่คณ์ะทาำ งานึ่ท�ีมุ่งเนึ่้นึ่การส่งเสริม
เม่�อวิันึ่ที� 27 เมษายนึ่ 2564 ผศ. ดร.ธ์ีรชัย อรุณเรืองศิริเลิศ การใช้มาตั้รฐานึ่ระหวิ่างปิระเทศ ทั�งมาตั้รฐานึ่การบััญชี มาตั้รฐานึ่
อปุ ินึ่ายกสภาวิชิ าชพี บัญั ชคี นึ่ท ี� 1 และรองปิระธ์านึ่สหพนั ึ่ธ์น์ ึ่กั บัญั ชอี าเซื้ยี นึ่ การสอบับััญชี มาตั้รฐานึ่จึรรยาบัรรณ์ระหวิ่างปิระเทศ และมาตั้รฐานึ่
พรอ้ มดว้ ิย ดร.พัเยยี เสงย�ี มวิบิ ูล้ อนึ่กุ รรมการดา้ นึ่ตั้า่ งปิระเทศ และ ดร.ฐานร์ ต์ี การศ่กษาทางด้านึ่บััญชี เพ่�อพัฒนึ่านึ่ักบััญชีในึ่ภูมิภาคอาเซื้ียนึ่
มุขดี นึ่ักวิิชาการด้านึ่ตั้่างปิระเทศ สภาวิิชาชีพบััญชี เปิ็นึ่ผูู้้แทนึ่เข้าร่วิม ซื้่ง� จึะดำารงตั้ำาแหนึ่ง่ จึนึ่ถ่งเด่อนึ่พฤษภาคม 2566
การปิระชุมเสมอ่ นึ่จึริง 131st AFA Council Meeting
4 Newsletter Issue 99
โดย ผศ. ดร.อุษารัตน์ ธีรธร
คณ์ะที่ำางานพฒั นาและศัึกษาความก้าวหน้าที่างเที่คโนโลยุเ่ พื�อการที่ำาบญั ชี่
ภายุใตั้คณ์ะกรรมการวิชีาชีพ่ บญั ชีด่ ้้านการที่าำ บัญชี่
DNADมาเIปG็นนIกั TบAญั ชLพี นั ธุ์ใหม่ทม่ี ี
กนั เถูอะ
เราอยู่่ใ� นโลกที่�่ถู่กเปล�ย่ ู่นแปลง (Disrupt) ด้้วยู่ด้ิจิทิ ี่ัล (Digital) และ
เที่คโนโลยู่่(Technology)มานานแลว้ ตอนนส่� ิ่ง�ิ ที่ค�่ วรจิะพูด่ ้ถูงึ กนั คอื
ตวั เราเองและองคก์ รของเราจิะปรบั ตวั (Transform) อยู่า� งไร” ผู้เ้่ ขย่ ู่นเคยู่กลา� ว
ประโยู่คนใ�่ นโครงการ KU DNA (Data & Analytics) เมอ่ ปที ี่แ�่ ลว้ และเมอ่ ถูก่ ชวน
ให้เ้ ขย่ ู่นบที่ความเพูอ่ นกั บญั ชเ่ กย่� ู่วกบั Accounting Digital and Technology
จิงึ อยู่ากใชโ้ อกาสิ่นเ่� ชญิ ชวนนกั บญั ชแ่ ละผู้ป้่ ระกอบการที่กุ ที่า� น “มาเปน็ นกั บญั ช่
พูนั ธุ์ใ์ุ ห้ม�ที่�่ม่ Digital DNA กนั เถูอะ”
ในยุุคที่�่ทีุ่กอยุ่างรอบตััวเตั็มไปด้้วยุ Digital ไม่ว่าในชี่วิตัประจำาำ วันหรือ
ในภาคธุรุ กจิ ำ โด้ยุเฉพาะในปจั ำจำบุ นั ที่ม่� ผ่ ลกระที่บจำากสถานการณ์ ์ Covid-19 ที่ำาใหท้ ี่กุ ที่า่ น
ตั้องปรับเปล่�ยุนรูปแบบการที่าำ งาน การที่าำ บัญชี่ หรือการสอบบัญชี่ นอกจำากน่� ยุุคน่�
ยุังเป็นยุุคที่�่ข้้อมูลคือขุ้มพลังใหม่ (Digital and Data - Driven World) การอยุู่รอด้
ในสภาพแวด้ล้อมที่างธุุรกิจำ (Digital Ecosystem) ที่่�เปล�่ยุนไปอยุ่างก้าวกระโด้ด้ หรือ
แมก้ ระที่ง�ั การเตัมิ เตัม็ ศักั ยุภาพในการแข้ง่ ข้นั หรอื การสรา้ งความได้เ้ ปรย่ ุบในการแข้ง่ ข้นั
เปน็ สง�ิ ที่ธ�่ ุรุ กจิ ำในที่กุ อตุ ัสาหกรรม ไมว่ า่ ข้นาด้เลก็ หรอื ข้นาด้ใหญ ่ ไมส่ ามารถหลก่ เลย่� ุงได้้
ทา่ นจะเริ่ม Digital Transformation ไดอ้ ย่างไร ?
ที่่านตั้องเริ�มจำากการสร้างกรอบความคิด้ (Digital Mindset) โด้ยุเชี�ือว่า
“เทคโนโลยีีง่่ายีนิดเดียีว” และพร้อมที่่�จำะก้าวออกจำาก Comfort Zone เด้ิม ๆ
ข้องตันเอง ไม่ยุึด้ตัิด้กับรูปแบบ Business Model เด้ิม ๆ ม่ความพร้อมและคล่องตััว
สาำ หรบั การเปลย�่ ุนแปลง (Be Agile) ที่ก�่ ำาลงั จำะถาโถมมายุงั ที่กุ ที่า่ น ไมว่ า่ ที่า่ นจำะตัอ้ งการ
หรือไม่ ไม่ว่าที่่านจำะพร้อมหรือไม่ ด้ังนั�น น่าจำะเป็นการด้่กว่า ถ้าที่่านเตัร่ยุมพร้อม
เรม�ิ ที่ำาตััง� แตั่ตัอนน� ่ และเชีอื� เสมอว่าที่่านที่าำ ได้้
ทา่ นจะทำาอยา่ งไร ในเมอ่ื ท่านเปน็ นกั บญั ชี ไม่ใช่ไอที (IT) ?
ที่่านตั้องที่ราบบที่บาที่ข้องตััวที่่านเอง ในฐานะผู้ม่ส่วนได้้เส่ยุและเก่�ยุวข้้อง
โด้ยุตัรงกบั กระบวนการตั่าง ๆ ข้ององคก์ ร และเป็นผทู้ ี่่�เข้้าใจำการเด้นิ ที่างข้องข้อ้ มลู และ
หลกั การควบคมุ ภายุในที่ด่� ้ ่ ใชีค่ ะ่ บที่บาที่นส�่ ำาคญั มากสำาหรบั องคก์ ร (ตัง�ั แตัย่ ุคุ กอ่ น Digital
จำนถงึ ปจั ำจำุบัน) และเมือ� ผนกึ กาำ ลงั กับ IT ที่�่เข้้มแข้ง็ องค์กรข้องที่่านก็จำะข้บั เคล�อื นไปได้้
ในกระแสข้องการเปล�่ยุนแปลงในยุุค Digital หากธุรุ กจิ ำ Digital Transform โด้ยุใชีแ้ ค่
IT นำา จำะได้้โครงสร้างพื�นฐานที่างเที่คโนโลยุ่ (IT Infrastructure) ที่่�ล�ำาสมัยุ
แตัห่ ากองคก์ รปรบั ตัวั โด้ยุใชีธ้ ุรุ กจิ ำนำา จำะได้ร้ ปู แบบที่างธุรุ กจิ ำ (Business Model) ใหม ่ ๆ
ที่ส�่ ามารถเพ�มิ ศัักยุภาพในการสร้างรายุได้้และความสามารถในการแข้่งข้ันใหอ้ งคก์ ร
5
Newsletter Issue 99
ทกั ษะอะไรบ้างที่เป็นทต่ี อ้ งการในยคุ Digital ? Domain
Knowledge
ที่กั ษะในยุคุ Digital มกั ถกู แสด้งด้ว้ ยุวงกลมสามวงที่ท�่ ี่บั ซ้อ้ นกนั Mathematics Computer
ซ้ึ�งประกอบด้ว้ ยุ & Statistics Science
1) ที่กั ษะด้้านธุุรกิจำ (Domain Knowledge)
2) ที่ักษะที่างคณ์ิตัศัาสตัร์และสถิตัิ (Mathematics and
Statistics) และ
3) ที่ักษะที่างวทิ ี่ยุาศัาสตัรค์ อมพวิ เตัอร ์ (Computer Science)
ซ้งึ� เปน็ ที่กั ษะ 3 ด้า้ นหลกั ๆ ที่ถ่� า้ รวมอยุใู่ นคนเด้ย่ ุว คน ๆ นนั�
จำะกลายุเปน็ Super Person ข้ึน� มาที่นั ที่ ่ นนั� แสด้งวา่ ถา้ ที่า่ นในฐานะ
นักบัญชี่ที่่�ม่ที่ักษะด้้านธุุรกิจำตัามบที่บาที่ข้องที่่านแล้ว ที่่านอาจำจำะ
Reskill โด้ยุการเพม�ิ พนู ที่กั ษะ 2 ด้า้ นที่เ�่ หลอื เพม�ิ เตัมิ หรอื ที่า่ นอาจำจำะ
Upskill โด้ยุการปรับเปล่�ยุนงานเด้ิม ๆ โด้ยุใชี้วิธุ่การใหม่ ๆ
หรือนาำ เที่คโนโลยุ่เข้้ามาชี่วยุ ซ้�ึงไม่ว่าจำะ Reskill หรือ Upskill
ที่่านควรเริ�มสร้างความคุ้นเคยุกับเที่คโนโลยุ่ใหม่ ๆ เชี่น Robotics
Process Automation (RPA), Blockchain, Data and Analytics,
Artificial Intelligence (AI) เป็นตั้น
Soft Skill อะไรบา้ งทีน่ ่าสนใจ ?
นอกเหนอื จำากที่กั ษะข้า้ งตั้น ซ้�งึ ถือเปน็ Hard Skill อก่ มติ ัิ
ข้องที่ักษะที่�่จำาำ เป็นในการสร้าง Digital DNA คือ ที่ักษะในเชีิง
ปฏิิสัมพันธุ์ หรือ Soft Skill ซ้ึ�งเป็นที่ักษะเฉพาะตััว ไม่สามารถ
หยุิบยุืมจำากผู้อื�นได้้ เชี่น ที่ักษะด้้านปฏิิสัมพันธุ์และการสื�อสาร
ที่ักษะการปรับตััวและความคิด้สร้างสรรค์ ที่ักษะการที่ำางานเป็นที่่ม
ที่ักษะการแกป้ ัญหา ที่ักษะความเป็นผู้นาำ ที่กั ษะการบริหารเวลาและ
บริหารโครงการ ที่ักษะการนำาเสนอข้้อมูลโด้ยุเฉพาะข้้อมูลที่่�ซ้ับซ้้อน
ที่ักษะการเจำรจำาตั่อรอง หรือที่ักษะการคิด้เชีิงระบบและการคิด้
เชีงิ ออกแบบ (Design Thinking)
ในมมุ องคก์ รของทา่ น จะสร้าง Digital DNA ไดอ้ ย่างไร ?
การจำัด้ลำาด้ับความสำาคัญข้ององค์กรโด้ยุยุึด้วัตัถุประสงค์
และกลยุทุ ี่ธุข์ ้ององคก์ รเป็นสง�ิ ที่ส�่ ามารถกาำ หนด้ที่ศิ ัที่างข้ององคก์ รได้้
และเพ�ือให้เกิด้ความสำาเร็จำในการการสร้าง Digital DNA
องคก์ รตัอ้ งอาศัยั ุ 3 ปจั ำจำยั ุ คอื (1) ภาวะผนู้ าำ (2) พนกั งานที่ม�่ ศ่ ักั ยุภาพ
และ (3) การออกแบบองคก์ ร กลา่ วคอื องคก์ รตัอ้ งมผ่ นู้ าำ การเปลย�่ ุนแปลง
ที่่�ม่ความรู้และที่ักษะ ม่กรอบความคิด้แบบ Digital และแสด้ง
เป็นพฤตัิกรรมที่่�ชี่�นำาองค์กรสู่การเปล่�ยุนแปลง ผนวกกับพนักงาน
ที่่�ม่ศัักยุภาพ ซ้�ึงไม่ใชี่แค่ศัักยุภาพในเชีิงเที่คนิค แตั่เป็นศัักยุภาพ
ที่�่พร้อมเร่ยุนรู้ พัฒนา ร่วมมือร่วมใจำ และพร้อมจำะลงมือที่าำ ให้กับ
องค์กร และนาำ มาใชี้ผ่านการออกแบบองค์กร โด้ยุองค์กรควรลงทีุ่น
ไมเ่ พย่ ุงแคท่ ี่รพั ยุากรมนษุ ยุเ์ ที่า่ นนั� แตัค่ วรพจิ ำารณ์าลงที่นุ ในเที่คโนโลยุ่
และกระบวนการ เพราะพนักงานไม่สามารถที่าำ งานได้้โด้ยุปราศัจำาก
เคร�ืองมือและที่รัพยุากรที่�่เหมาะสม รวมถึงให้เวลาพนักงาน
ในการเร่ยุนรู้และประยุุกตั์ใชี้ความรู้ด้ังกล่าว และจำัด้ให้ม่กลไก
การด้ำาเนนิ งานที่�่เหมาะสมและเอ�อื อาำ นวยุ
6 Newsletter Issue 99
วฒั นธรรมองค์กรสำาคญั แค่ไหน ในการสรา้ ง Digital DNA ?
การปรบั องคก์ รสู่ยุคุ Digital ควรม่การปรับความคิด้ข้องคนในองค์กร สรา้ งความเข้า้ ใจำรว่ มกนั ที่าำ ใหค้ นในองคก์ รมองเห็นเปา้ หมายุ
เด้่ยุวกนั ไมใ่ ชีเ่ พ่ยุงแคก่ ารลงที่นุ ในเที่คโนโลยุ ่ การสรา้ งแบบอยุ่างวัฒนธุรรมองค์กรที่�่มก่ รอบแนวคิด้แบบเตัิบโตั (Growth Mindset Culture)
แตั่วัฒนธุรรมองค์กรควรม่ความเป็นนา�ำ หน�ึงใจำเด้่ยุวกัน ไม่ที่ิ�งใครไว้ข้้างหลัง และเข้้าใจำว่าพนักงานแตั่ละคนไม่เหมือนกัน ไม่เร่งไม่กด้ด้ัน
ให้ทีุ่กคนปรับตััวและรับ Digital Culture อยุ่างปัจำจำุบันที่ันด้่วน ควรเป็นวัฒนธุรรมที่่�เอื�อให้คนที่่�พร้อมไปก่อน และคนที่่�พร้อมน้อยุกว่า
ค่อยุตัามกนั ไป
การปรบั เปลี่ยนควรเร่ิมจากเปลีย่ นความคดิ หรือเปล่ียนพฤตกิ รรม ?
จำากความคิด้ที่่�เปล่�ยุนไป จำะนำาไปสู่พฤตัิกรรมที่�่เปล่�ยุนไป เพราะฉะน�ันควรเริ�มตั้นจำาก Cognitive Transformation โด้ยุสร้าง
Digital Mindset ที่ค�่ ิด้ตั่าง ที่าำ ตัา่ ง กล้าคดิ ้ กล้าตััด้สนิ ใจำ จำะนำาไปส่ ู Behavioral Transformation ที่ป�่ รบั รูปแบบการที่าำ งาน มป่ ฏิสิ ัมพันธุท์ ี่ด่� ้่
กับส่วนตั่าง ๆ ม่ความที่นตั่อความล้มเหลว และพยุายุามปรับปรุงให้ด้่ยุิ�งข้ึ�น จำนกระที่�ังกลายุเป็น Emotional Transformation
ที่่�ม่ความพร้อมและยุืด้หยุุ่นตั่อสถานการณ์์และส�ิงแวด้ล้อมที่่�เปล่�ยุนแปลงอยุ่างตั่อเน�ืองและยุากจำะคาด้เด้า และกล้าเป็นส่วนหน�ึง
ข้องการเปล่ย� ุนแปลงข้ององคก์ ร
Cognitive Behavioral Emotional
Transformation Transformation Transformation
หากจะเรม่ิ สร้าง Digital DNA สามารถเรียนรู้ไดจ้ ากช่องทางไหนบ้าง ?
การเร่ยุนรู้ในปัจำจำุบันม่หลากหลายุมาก ที่่านสามารถเลือกชี่องที่างที่�่เหมาะสมกับตััวที่่านเอง ที่ั�งในแง่ข้องวิธุ่การและความสะด้วก
ซ้งึ� อาจำเปน็ การศักึ ษาแบบเปน็ ที่างการในหอ้ งเรย่ ุนที่ไ�่ ด้ว้ ฒุ ิ การฝึกึ อบรมระยุะสน�ั การอา่ นบที่ความ หรอื การศักึ ษาผา่ นชีอ่ งที่างออนไลนต์ ัา่ ง ๆ
เชี่น Facebook Live, Podcasts, Clubhouse นอกจำากน�่ ที่างสภาวิชีาชี่พบัญชี่ได้้อำานวยุความสะด้วกให้กับนักบัญชี่ โด้ยุจำัด้หัวข้้อตั่าง ๆ
ที่่�นา่ สนใจำผ่านชีอ่ งที่างการสื�อสารข้องสภาวชิ ีาชีพ่ บญั ชีอ่ ยุู่เสมอ ซ้�ึงมท่ ี่ง�ั ที่�่มค่ ่าใชีจ้ ำ่ายุและไม่ม่ค่าใชี้จำา่ ยุ ฝึากตัิด้ตัามกนั ด้ว้ ยุนะคะ
สิุ่ด้ที่า้ ยู่น่� ผู้่เ้ ขย่ ู่นขอร�วมเป็นแรงใจิให้้กบั นกั บญั ชท่ ีุ่กที่า� น ก้าวผู้�าน “Digital Disruption” คร�ังน�่ โด้ยู่รเ้่ ที่า� รท่้ ี่ัน และปรับ
(Transform) ตนเอง และองคก์ รได้้อยู่า� งเห้มาะสิ่มค�ะ
ข้อ้ มููลอ้างอิง:
Davenport, T.H. & Harris, J.G. 2007, Competing on Analytics: The New Science of Winning, Harvard Business School Press, Boston, Mass.
Davenport, T.H. & Patil, D.J. 2012, ‘Data Scientist: The Sexiest Job Of the 21st Century’, Harvard Business Review, vol. 90, no. 10,
pp. 70-6.
McAfee, A. & Brynjolfsson, E. 2012, ‘Big Data: The Management Revolution’, Harvard Business Review, vol. 90, no. 10, pp. 60-8.
Tambe, P. 2014, ‘Big Data Investment, Skills, and Firm Value’, Management Science, vol. 60, no. 6, pp. 1452-69.
Fenlon M. & McEneaney S. 2018, ‘How We Teach Digital Skills at PwC’, Harvard Business Review, viewed 26 April 2021,
<https://hbr.org/2018/10/how-we-teach-digital-skills-at-pwc>
Deloitte, ‘Building Your Digital DNA – Digital Transformation in Progress’, viewed 26 April 2021,
< https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/global/Documents/Technology/gx-technology-building-your-digital-dna.pdf>
Newsletter Issue 99 7
โดย คณะทำ�ำ ง�นพััฒน�และศึึกษ�คว�มก้�วหน้�ทำ�งเทำคโนโลยเี พั่�อก�รทำ�ำ บัญั ชีี
ภ�ยใต้้คณะกรรมก�รวชิ ี�ชีพี ับัญั ชีดี �้ นก�รทำำ�บัญั ชีี
ฝ่่ากระแส
ความท้า้ ท้ายของ
นักั บััญชีใี นัยุค Digital
เพื่อ่ เป็น็ การส่ง่ เส่ริม ส่นบั ส่นุน และพื่ฒั นาให้้ผู้้ทำาำ บัญชีี Disruptive Technology Trend
ได้้นาำ เทำคโนโลยีีมาใชีใ้ นกระบวนการทำาำ งานแบบ End - to - End
Process โด้ยีการใชี้เทำคโนโลยีีทำ�ีก้าวห้น้า (Advanced จากกระแสเทคโนโลยีีท�ีก้าวหน้าอยี่างรวดเร็วและการเปลี�ยีนแปลง
Technology) จึงึ นาำ มาส่ก้่ ารจึดั ้เส่วนาภายีใต้้ห้วั ข้อ้ “ฝ่า่ กระแส่ ของสภาพสังคม อ้างอิงจากรายีงานวิจัยีเชิิงเศรษฐกิจ จัดทาำ โดยี Google
Disruption ความทำา้ ทำายีข้องนกั บญั ชีใี นยีคุ Digital” เมอ่ วนั ทำี� 28 Temasek and Bain & Company ไดท้ ำาการสาำ รวจของผู้บ้ รโิ ภค 6 ประเทศ
พื่ฤษภาคม 2564 ผู้า่ น Facebook Live ข้องส่ภาวชิ ีาชีพี ื่บญั ชีี ได้แก่ ไทยี เวียีดนาม สิงคโปร์ มาเลเซีียี อินโดนีเซีียี และฟิิลิปปินส์
เพื่่อให้้ทำุกทำ่านรับทำราบผู้ลกระทำบข้องเทำคโนโลยีีทำี�มีต้่อ ทั�ง 6 ประเทศ มีประชิากรรวมกนั ประมาณ 580 ลา้ นคน ผู้ลสำารวจพบว่า
งานทำำาบญั ชีี และเพื่อ่ ให้เ้ ป็น็ การเรม�ิ ต้น้ ในการพื่ฒั นากระบวนการ มผี ู้ใ้ ชิ้ Internet เพม�ิ ขน้� 40 ลา้ น Users ในปี 2020 เมอ่� เทยี ีบกบั ปี 2015-2019
ทำำางานให้้ยีกระด้ับทำันกับเทำคโนโลยีีและเพื่�ิมป็ระส่ิทำธิิภาพื่ คิดเป็นร้อยีละ 70 ของประชิากร และจากผู้ลกระทบ Covid-19 ยีิ�งทาำ ให้
งานทำำาบญั ชีี เพื่ม�ิ คณุ คา่ ในทำกั ษะทำจ�ี ึาำ เป็น็ ต้อ่ งานบญั ชีที ำพี� ื่ฒั นาข้น�ึ เทคโนโลยีีเข้ามามีส่วนร่วมในชิีวิตประจาำ วันมากข�้น จาำ นวนรายีการ
รวมถึึงส่่งเส่ริมและเส่นอแนะการส่ร้างป็ระส่บการณ์แห้่ง (Transaction) ของงานการค้าจากระบบแบบดั�งเดิมหร่อ Offline
การป็ระกอบวชิ ีาชีพี ื่บญั ชีใี ห้ท้ ำนั กบั ความกา้ วห้นา้ ข้องเทำคโนโลยีี เข้าส้่ระบบ Online เป็นจำานวนมาก แม้จะมีธุุรกิจที�เก�ียีวกับการท่องเท�ียีว
การทำำาบัญชีี เพื่่อให้้ส่อด้คล้องกับความก้าวห้น้าทำางเศรษฐกิจึ จะได้รับผู้ลกระทบในเชิิงลบ แต่ธุุรกิจ Ecommerce กลับได้รับผู้ลกระทบ
ข้องป็ระเทำศด้ว้ ยีต้อ่ ไป็ คณะวทิ ำยีากรจึงึ รว่ มกนั นำาป็ระส่บการณ์ ในเชิิงบวกจากภาวะเว้นระยีะห่างทางสังคม ทาำ ให้เกิดเศรษฐกิจของคน
ทำีไ� ด้แ้ ลกเป็ล�ยี ีนมุมมองผู้า่ นบทำความน�ี ซีง�้ ใชิช้ ิวี ติ ทบี� า้ นมากขน้� และมปี ฎิสิ มั พนั ธุก์ บั Digital มากขน้� ภาคธุรุ กจิ SMEs
ต้องปรับตัวนำาสินค้าเข้าระบบออนไลน์มากข�้น รวมถึ้งการใชิ้ Cloud AI
เขา้ มาชิว่ ยีงานหาล้กคา้ ใหไ้ ดม้ ากขน�้
8 Newsletter Issue 99
เทคโนโลยีีท�ีมีความสาำ คัญในอนาคต หร่อ Digital Trend ซี�้งมีความสาำ คัญต่อกระบวนการของนักบัญชิีท�ีจะนำามาลงบัญชิีได้และสามารถึ
นาำ เทคโนโลยีีบางตัวมาใชิเ้ พ่�อใหง้ านบญั ชิีสะดวกและรวดเรว็ ข�้นได้ ดงั ตอ่ ไปนี�
1. Internet of Things จะเป็นการผู้สมผู้สานระหว่าง “ทง�ั 10 เทคโนโลยีนี ี� ต่อไปในอนาคตนักบัญชิจี ะตอ้ งทาำ การ
นำา Internet มาใชิ้ควบค้่กับอุปกรณ์ชินิดอ�่น ๆ เรยี ีนร้ พจิ ารณาวา่ ควรจะนำาเทคโนโลยีไี หนมาใหใ้ นงานบญั ชิี เพอ�่ ใหก้ าร
เพอ่� เกบ็ ขอ้ มล้ และนำาข้อมล้ มาวเิ คราะห์ ทาำ งานง่ายีข�้นและสะดวกข้�น นักบัญชิีจะต้องเรียีนร้เทคโนโลยีีใหม่ ๆ
มาใชิ้ในงาน เน�่องจากงานที�ใชิ้ทักษะไม่ส้งมากโครงสร้างซี�าำ ๆ ร้ปแบบ
2. AugmentedRealityเปน็ การนาำ เทคโนโลยีเี สมอ่ นจรงิ ตายีตัวอาจจะหายีไปได้ หร่อทำาให้ผู้ลตอบแทนน้อยีลง เพราะฉะน�ัน
มาใชิใ้ นบางส่วน โดยีมกี ารซี้อนทับกับโลกจรงิ ตอนนีท� ุกคนต้อง Up Skill และมีประโยีคทิง� ทา้ ยีให้ทุกท่านเหน็ ภาพได้
ชิดั เจนว่า “Digital คอ่ ทางรอด ไมใ่ ชิท่ างเลอ่ ก”
3. Virtual Reality เป็นการนาำ เทคโนโลยีีจำาลอง 3 มติ ิ
มาใชิท้ าำ ให้เกดิ ภาพเสมอ่ นจรงิ ทง�ั หมด Digital Transformation
4. Blockchain เทคโนโลยีีการเก็บข้อม้ลแบบตัว Strategy
(Distributed Ledger) ท�ีไม่ต้องใชิ้บุคคลท�ีสาม
มาทำาหน้าท�ีเป็นตัวกลางมีแนวโน้มนาำ มาปรับใชิ้กับ Strategy กระบวนการในการ Digital transformation หร่อ
ธุุรกิจการเงินการธุนาคารมากข้�น เชิ่น การซี�่อขายี Digital Upskill ควรเร�มิ จากการกาำ หนดกลยีุทธุ์ (Strategy) ขององค์กร
สินทรัพยี์ Digital หร่อ การทาำ ธุุรกรรมการเงิน หลักสำาคัญค่อวิสัยีทัศน์ของผู้้บริหารและทาำ งานเป็นทีมท�ีมีเป้าหมายี
บางประเภท หลกั ทจี� ะปรบั เปลยี� ีนองคก์ รใหร้ บั กบั การทาำ งานในยีคุ Digital โดยีใหม้ อง
เปน็ ภาพองคก์ รและระดบั บคุ คล ผู้น้ าำ องคก์ รจะมสี ว่ นสาำ คญั ในการพฒั นา
5. Artificial intelligence (AI) คอ่ เทคนคิ การนาำ ขอ้ มล้ เร�่องของ Culture กับ Mindset อาจเริ�มจากกลุ่มคนเล็ก ๆ ต่อยีอด
มาวิเคราะห์ขั�นส้งที�สามารถึเรียีนร้ได้ด้วยีตัวเองและ เป็นร้ปธุรรมให้เห็นมากข้�น คนบุกเบิกไม่ต้องเก่งเทคโนโลยีีมาก
สามารถึนาำ ข้อม้ลจากการวิเคราะห์เหล่านี�มาชิ่วยี แต่ต้องเป็นคนที�ยีอมรับการเปล�ียีนแปลงและเปิดใจเรียีนร้สิ�งใหม่
ประกอบการตดั สินใจ และเข้าใจกระบวนการทาำ งาน เม�่อทาำ สำาเร็จก็จะสามารถึขยีายีผู้ล
เพ�่อการเปล�ียีนแปลงให้ได้ผู้ลมากข้�น เชิ่น หน่วยีงานบัญชิีท�ีทาำ งาน
6. 3D Printing เป็นเทคโนโลยีีการพิมพ์แบบ 3 มิติ ในลักษณะให้บริการฝ่่ายีงานต่าง ๆ ในองค์กรสามารถึจัดตั�งทีมงาน
มาข�้นรป้ เพ่อ� ชิ่วยีลดต้นทุนต่าง ๆ ในการทำา Digital Transformation มีการศ้กษาเทคโนโลยีีต่าง ๆ
ไมว่ ่าจะเป็น Blockchain RPA เพ�่อมาทาำ ให้งานมปี ระสิทธุภิ าพมากข้น�
7. Drone อุปกรณ์บินได้ โดยีสามารถึบังคับทิศทางได้ เพ่อ� พัฒนางานในองคก์ ร
ในระยีะไกล โดยีหลายี ๆ ที�ได้เริ�มนาำ โดรนมาใชิ้
การตรวจสอบบัญชิี เชิ่น การตรวจนับสินค้าในพ�่นท�ี
ทุรกันดาร หร่อพ�่นท�ีเส�ียีง โดยีมีหลายีประเทศ
นำามาใชิแ้ ล้ว
8. Robotics มสี องมมุ มองคอ่ การนำาหนุ่ ยีนตม์ าใชิท้ าำ งาน
เชิ่น หนุ่ ยีนตใ์ นการผู้ลิตสนิ ค้าบางสว่ น หร่อการเสริ ฟ์ ิ
อาหาร และอีกมุมหน�้งค่อเทคโนโลยีีที�เรียีกว่า RPA
ทีไม่ใชิ่ลักษณะหุ่นยีนต์ แต่เขียีน Software
เขียีนโปรแกรมให้คอมพิวเตอร์ทาำ งานแทนคน เชิ่น
นาำ RPA มาด้งข้อม้ลบัญชิีธุนาคารมาทาำ Bank
Statement หร่อนำามาคำานวณเงินเด่อน
สรุปยีอดเงินเด่อนโดยีส�งั จ่ายีไปทีธ� ุนาคาร
9. User Interfaces ค่อการนำาเทคโนโลยีีร้ปแบบใหม่
ม า ชิ่ ว ยี ใ น ก า ร ส�่ อ ส า ร ร ะ ห ว่ า ง ม นุ ษ ยี์ กั บ ร ะ บ บ
คอมพิวเตอร์ เชิ่น การสง�ั งานด้วยีเสยี ีง หรอ่ Chatbot
10. Cloud เน�่องจากสถึานการณ์ Covid-19 มีการ
Work From Home ทาำ งานผู้่านอนิ เตอร์เนต็ มากข้�น
เพิ�มการใชิ้งานบนระบบ IT ให้ยี่ดหยีุ่นได้มาก
ทาำ ให้เพมิ� จาำ นวนปริมาณผู้้ใชิง้ าน Cloud
Newsletter Issue 99 9
Culture Mindset Process Improvement
Culture การสรา้ งวฒั นธุรรมในองคก์ ร Mindset นักบัญชิีรุ่นใหม่ควรต้องมี Process Improvement ในการทำางาน
ท�ีเปิดโอกาสให้ทุกคนได้เรียีนร้กระบวนการใหม่ OpenMindsetกลา้ เรยี ีนรส้ ง�ิ ใหม่ๆกระบวนการคดิ หรอ่ ปดิ บัญชิีท�มี ปี รมิ าณรายีการมาก ๆ สามารถึ
ควรเปิดโอกาสให้คนมาทดลองอะไรใหม่ ๆ การทำางานจะต้องกล้าท�ีเรียีนร้ลองผู้ิดลองถึ้กกับ ใชิท้ กั ษะในการวเิ คราะหว์ า่ ขนั� ตอนใดทคี� วรแกไ้ ข
การลงทุนต้องใชิ้เวลากับคน การเรียีนร้แบบ สิ�งใหม่ ๆ เพ่�อไม่ให้ผู้ิดพลาดอีก “Fail Fast & ปรบั ปรงุ ออกแบบระบบงานใหม้ ปี ระสทิ ธุภิ าพขน้�
Community แบง่ ปนั กนั จะชิว่ ยีใหก้ ารถึา่ ยีทอด Learn Fast” จะเสริมให้สามารถึพัฒนาทักษะ โดยีผู้้นำาและทีมงานจะต้องมารับฟิังว่ามีปัญหา
ความร้ในองค์กรประสบผู้ลสำาเร็จได้ กรณีท�ีนำา ตา่ ง ๆ ตอ่ ไปได้ เชิน่ การเรยี ีนรโ้ ปรแกรม การใชิง้ าน อะไรบ้าง ค้นหาสาเหตุที�แท้จริง และพัฒนา
เทคโนโลยีมี าใชิแ้ ลว้ อาจจะมปี ญั หาในการปรบั ตวั ใหเ้ กดิ ความคนุ้ ชินิ เทคโนโลยีแี ละเสรมิ ความถึนดั โดยีชิ�ีให้เห็นประโยีชิน์ท�ีได้รับจะชิ่วยีไม่ให้เกิด
ร่วมกันของคนหลายีรุ่น (Multi Generation) ในการใชิง้ าน ความตงั� ใจ หรอ่ Passion จะเปน็ สง�ิ การต่อต้านการใชิ้เทคโนโลยีีของผู้้ใชิ้งานสร้าง
จะต้องชิ�ีให้เห็นประโยีชิน์ก่อน ว่าจะไม่ท�ิงใคร สำาคัญที�จะขับเคล�่อนการทำางานให้ก้าวข้ามไปส่้ ความมีส่วนร่วม ความท้าทายีของการทำางาน
ไว้ข้างหลัง รับฟิังความคิดเห็นซี�้งกันและกัน เทคโนโลยีี เพ่�อให้องค์กรได้ดีข้�นได้ “ทัศนคติ” ร่วมกันนี�จะต้องใชิ้ทักษะในการวิเคราะห์และ
จะชิว่ ยีสรา้ งการมสี ว่ นรว่ มมากขน�้ และการยีอมรบั เป็นสิ�งสาำ คัญที�คนเราหากมีการเรียีนร้ท�ีดี องค์ความร้ของเทคโนโลยีีที�สามารถึนาำ มา
เทคโนโลยีีเป็นประโยีชิน์ในการปรับตัวเรียีนร้ กจ็ ะสามารถึพัฒนาความร้ต่อไปได้ แกป้ ญั หาจะชิว่ ยีพฒั นา Process การทาำ งานใหม้ ี
สิง� ใหม่ ๆ ทุก ๆ คนจะมีประสบการณ์และทกั ษะ ประสิทธุิภาพมากข�น้ เชิน่ การนาำ Robotic และ
การทาำ งานแตกตา่ งกนั ไป หากมกี ารหารอ่ รว่ มกนั AI มาใชิ้ เพ่�อลดข�ันตอนท�ีซี�ำาซี้อนและใชิ้จำานวน
ใชิ้ทักษะของคนรุ่นเก่ามาผู้สมผู้สานกันจะทาำ ให้ ชิวั� โมงการทำางานมาก และอาจเกดิ ความผู้ดิ พลาด
การทาำ งานได้งา่ ยีข้�น ได้ผู้ลลัพธุ์ทดี� ีข้�น ใหท้ ำางานไดร้ วดเรว็ และถึ้กต้องยีิง� ขน�้ ได้
Digital Upskills
นัักบัญั ชีีควรเสรมิ ความร้�และทักั ษะใหม่ ๆ โดยขอแบั่งเป็น็ ั 2 ส่วนั คือ เร�อื งของ Technical Skill และ Soft Skill ดังนัี�
1. Technical Skill ได้แก่ Digital Skill เปน็ พ�น่ ฐานของนักบัญชิี ค่อ Data Analytics ทักษะสาำ คัญ คอ่
ต้องวิเคราะห์ข้อม้ลได้ และบอกประโยีชิน์ของการนำาข้อม้ลที�วิเคราะห์ไปใชิ้ได้ สามารถึเล่อกเทคโนโลยีี
และทกั ษะตา่ ง ๆ มาปรบั ใชิใ้ ห้เหมาะกับกลยีทุ ธุข์ ององค์กร
2. Soft Skill เรอ่� งสำาคญั ท�ตี ้องพฒั นาทักษะการส�่อสาร หรอ่ Communication Skill เพอ�่ สามารถึอธุบิ ายี
ตัวเลขทางบัญชิีหร่อข้อม้ลสำาคัญให้กับผู้้บริหารและทีมงานเข้าใจได้ นักบัญชิีต้องมีความร้ความเข้าใจ
ในเร่�องของธุุรกิจ เพ�่อจะนาำ ข้อม้ลต่าง ๆ มาวิเคราะห์ได้อยี่างเหมาะสม ชิัดเจน และได้ประเด็นที�สำาคัญ
อนาคตจะมี Business Model ใหม่ ๆ มากยีงิ� ขน�้ นกั บญั ชิจี ะมบี ทบาทตอ่ ธุรุ กจิ สง้ ขน�้ ในการนำาเสนอขอ้ ม้ล
เพ�่อการตัดสินใจต่อผู้้บริหารมากข้�นด้วยีเชิ่นกัน ทักษะด้านภาษา เชิ่น ภาษาอังกฤษจะเป็นส�ิงจาำ เป็น
ในการศก้ ษาและพฒั นาตอ่ ยีอดความร้ สงิ� สาำ คญั ทสี� ดุ คอ่ เรอ่� งของจรรยีาบรรณและความซีอ่� ตรงของนกั บญั ชิี
วชิ ิาชิพี ซี้�งจะทำาใหว้ ิชิาชิพี เป็นท�ยี ีอมรบั และมคี ุณค่าต่อสังคม
ทั�งั หมดเป็็นัมมุ มองทัี�สะทัอ� นัใหเ� ห็นัว่าในัป็จั จบุ ันั ัเทัคโนัโลยไี ด�มีส่วนัในัการทัำางานัของนัักบััญชีี ผู้้�ทัาำ บัญั ชีี และมแี นัวโนัม� ทัีจ� ะสง่ ผู้ลกระทับั
มากยิ�งข้�นัในัอนัาคต ซึ่�้งจะต�องเตรียมพร�อมรับักับัการเป็ลี�ยนัแป็ลงและป็รับัตัวทัี�จะนัาำ มาใชี�ในัการทัาำ งานัต่อไป็ได�ด�วย และการเสวนัาในัครั�งนัี�
คณะวิทัยากรมงุ่ หวังนัาำ เอาป็ระเด็นัดังกล่าวเพอ�ื มาเป็็นัข�อมล้ อันัเป็น็ ัป็ระโยชีนัใ์ ห�กบั ัทัุกทัา่ นั เเละร่วมกันัพัฒนัาวิชีาชีพี บััญชีขี องเรากนั ัต่อไป็
10 Newsletter Issue 99
โดย นางสาวรินิ ริตั น์ ภาสเวคินิ
คณ์ะทั้าำ งานี้พิ่้ฒนี้าและศัก้ ษาคว่ามกา้ ว่ห้นี้้าทั้างเทั้คโนี้โลย้เพิ่�่อการทั้าำ บ้ญช่้
ภายใติ้คณ์ะกรรมการว่ชิ ่าช่พ้ ิ่บ้ญช่้ด้า้ นี้การทั้าำ บ้ญช่้
ห้นุ้ ี้ส่ว่ ่นี้ ส่ายงานี้ Risk Assrurance บรษิ ท้ ั้ ไพิ่รซ้ ื้ว่อเติอร์เฮาส่์คเ้ ปีอร์ส่ เอบ้เอเอส่ จาำ ก้ด้
Responsible
ท่ีสามารถไวว้ างใจได้
“ก้า้ วให้ท้ ันั AI เพราะเทัคโนโลยีนี จี� ะยีงั คงอยีก�่ ้บั เราต่อ� ไปอกี ้นาน” ด้ว้ ยีศักั ้ยีภาพ
ของเทัคโนโลยีีปัญญาประด้ิษฐ์์ ห้รือ เอไอ (Artificial Intelligence: AI) ทั�ีได้้รับ
ก้ารพฒั นาอยีา� งรดุ ้ห้นา้ ไรข้ ดี ้จาำ ก้ดั ้ในโลก้ทักุ ้วนั น �ี ยีอ� มจะช่ว� ยีขบั เคลอื� นสังั คมให้ก้ ้า้ วไป
ข้างห้น้าได้้อีก้ยีาวไก้ล ซึ่่�งห้าก้ว�าใครสัามารถใช่้ AI ได้้อยี�างช่าญฉลาด้ด้้วยีแล้ว
ก้จ็ ะยีง�ิ สัามารถสัรา้ งประโยีช่นไ์ ด้อ้ ยีา� งมห้าศัาล ทัง�ั ในระด้บั ธุรุ ก้จิ ระด้บั ช่าต่ ิ และในระด้บั
บุคคลทัั�วไปอีก้ด้ว้ ยี
ทั้้�งนี้้� รายงานี้ Global Artificial Intelligence Study: Exploiting
the AI Revolution ของ PwC ได้้คาด้การณ์์ว่่า AI จะส่่งผลให้้ GDP โลก เติิบโติข�้นี้
ถึ้ง 15.7 ล้านี้ล้านี้เห้ร้ยญส่ห้ร้ฐภายในี้ปีี 2573 เนี้่�องจากเทั้คโนี้โลย้ AI จะเข้ามาช่่ว่ยให้้
คว่ามส่ามารถึในี้การเพิ่ม�ิ ผลติ ิภาพิ่ ติลอด้จนี้อปุ ีส่งคใ์ นี้การซื้อ่� ส่นิ ี้คา้ และบรกิ ารของผบ้ รโิ ภค
เพิ่มิ� มากขน�้ ี้ โด้ย AI จะเข้ามามบ้ ทั้บาทั้ในี้ทั้กุ ภาคส่่ว่นี้ของอตุ ิส่าห้กรรมติ้�งแติก่ ารให้บ้ รกิ าร
ล้กค้างานี้ขาย ไปีจนี้ถึ้งระบบอ้ติโนี้ม้ติิทั้�้อย้่เบ�่องห้ล้งการทั้ำางานี้ติ่าง ๆ ซื้้�งจากรายงานี้
ผลส่ำารว่จคว่ามคิด้เห้็นี้ของซื้้อ้โอทั้�้ว่โลก ของ PwC ย้งพิ่บด้้ว่ยว่่า 85% ของผ้บริห้าร
เช่�่อม�้นี้ว่่า AI จะเข้ามาเปีล�้ยนี้แปีลงว่ิธี้การด้ำาเนี้ินี้ธีุรกิจอย่างม้นี้้ยส่าำ ค้ญภายในี้อ้ก
5 ปีขี ้างห้นี้้า
อย่างไรก็ด้้ ศั้กยภาพิ่อ้นี้มห้าศัาลของ AI ย่อมจะนี้ำามาซื้�้งคว่ามเส่�้ยงจากการใช่้งานี้ทั้�้ส่้งข้�นี้เปี็นี้เงาติามติ้ว่ด้้ว่ย ยกติ้ว่อย่างเช่่นี้ เราจะม�้นี้ใจ
ได้้อย่างไรว่่า อ้ลกอริทั้้ม AI ทั้้�ใช่้ในี้การติ้ด้ส่ินี้ใจนี้้�นี้เช่�่อถึ่อได้้ ส่ามารถึนี้าำ ไปีปีระยุกติ์ใช่้ในี้การแก้ปีัญห้า และก่อให้้เกิด้ปีระโยช่นี้์ได้้อย่างแทั้้จริง
โด้ยเฉัพิ่าะอยา่ งยิง� ห้ากไมส่ ่ามารถึอธีิบายได้ว้ ่่า ระบบ AI นี้�น้ ี้ม้กลไกการทั้าำ งานี้อยา่ งไร ฉัะนี้�น้ ี้ จง้ คว่รมก้ ารเติร้ยมคว่ามพิ่ร้อมในี้การรบ้ ม่อกบ้ คว่ามเส่�ย้ ง
ติ่าง ๆ ทั้�อ้ าจเกิด้ข้น� ี้เม่อ� มก้ ารนี้าำ AI เข้ามาใช่้งานี้
ในี้ลำาด้บ้ ถึ้ด้ไปี ด้ฉิ ัน้ ี้จะช่�้ให้เ้ ห้น็ ี้ถึ้งคว่ามเส่ย�้ งทั้้�อาจเกิด้ข�้นี้จากการใช่ง้ านี้ AI ติลอด้จนี้แนี้ว่ทั้างการปีฏิบิ ้ติิเพิ่อ่� ให้เ้ กิด้คว่ามเข้าใจและคว่ามพิ่รอ้ ม
ในี้การร้บม่อก้บคว่ามเส่�้ยงเห้ล่านี้�้ให้้ได้้อย่างม้ปีระส่ิทั้ธีิภาพิ่ อ้กปีระเด้็นี้ห้นี้�้งทั้้�ม้คว่ามส่าำ ค้ญไม่ย�ิงห้ย่อนี้ไปีกว่่าก้นี้ ค่อ การใช่้เทั้คโนี้โลย้อย่างม้
คว่ามร้บผิด้ช่อบ โด้ยองค์กรติ้องติระห้นี้้กถึ้งผลกระทั้บในี้ด้้านี้ติ่าง ๆ ทั้�้งข้อด้้และข้อเส่้ยอย่างรอบคอบ เพิ่่�อให้้ธีุรกิจส่ามารถึด้้งศั้กยภาพิ่ของ AI
มาช่่ว่ยข้บเคล�่อนี้การเติิบโติได้้อยา่ งเติ็มทั้้�
Newsletter Issue 99 11
ความเสยี่ งจากการใช้้งาน AI มีอะไรบ้า้ ง?
คว่ามเส่้�ยงจากการใช่ง้ านี้ AI ซื้ง้� อาจส่่งผลกระทั้บในี้ด้า้ นี้ติา่ ง ๆ ทั้�้งติอ่ ระด้้บองค์กรและระด้้บช่าตินิ ี้�น้ ี้ อาจเกดิ ้ข�้นี้ได้้ด้ง้ ติ่อไปีนี้้�
ความเสี่ยงระดับ้องค์กร
ด้านการปฏิิบ้ตั ิิการ ดา้ นการควบ้คุม ด้านความปลอดภัยั
อ้ลกอริทั้้ม AI ทั้้�ม้การนี้ำาเข้าข้อม้ลติาม เช่่นี้เด้้ยว่ก้บเทั้คโนี้โลย้ด้้านี้อ�่นี้ ๆ AI นี้้บติ้�งแติ่ม้ระบบอ้ติโนี้ม้ติิเกิด้ข้�นี้นี้�้นี้
ส่ภาพิ่คว่ามเปี็นี้จริง (ไม่ม้การคว่บคุมปีัจจ้ย เองกค็ ว่รทั้จ้� ะมก้ ารกำากบ้ ด้แ้ ลในี้ระด้บ้ องคก์ ร มนีุ้ษย์ก็ได้้เพิ่้ยรพิ่ยายามทั้้�จะห้ล้กเล้�ยง
ติา่ ง ๆ) และติามคว่ามช่อบส่ว่ ่นี้บคุ คล อาจนี้าำ มา รว่มถึ้งม้การระบุและการคว่บคุมคว่ามเส่้�ยง คว่ามเส่�้ยงด้้านี้คว่ามปีลอด้ภ้ยมาติลอด้
ซื้�้งคว่ามเส่้�ยงทั้้�จะเร้ยนี้ร้และเล้ยนี้แบบอคติิ ทั้้ช� ่ด้ ้เจนี้ด้้ว่ยเช่น่ ี้กน้ ี้ รว่มทั้�ง้ ระบบ AI ด้้ว่ยเช่น่ ี้ก้นี้
ของมนีุ้ษย์ได้้ คว่ามเส่�ย้ งจากการคว่บคุม ได้้แก่ คว่ามเส่�ย้ งด้า้ นี้คว่ามปีลอด้ภย้ ได้้แก่
คว่ามเส่ย�้ งด้้านี้การปีฏิิบต้ ิกิ าร ได้แ้ ก่
• คว่ามเส่้�ยงทั้�้ AI จะ “แข็งแกร่งเกินี้ • คว่ามเส่ย้� งด้า้ นี้ภย้ คกุ คามทั้างไซื้เบอร์
• คว่ามเส่ย้� งติ่อขอ้ ผดิ ้พิ่ลาด้ ทั้�จ้ ะคว่บคุมได้้” • คว่ามเส่้�ยงด้้านี้การละเมิด้คว่ามเปี็นี้
• คว่ามเส่�ย้ งติ่ออคติิ ส่ว่ ่นี้ติ้ว่
• คว่ามเส่้�ยงติอ่ คว่ามไมช่ ่้ด้เจนี้ • การไมส่ ่ามารถึคว่บคมุ AI ทั้เ้� ปีน็ ี้ภย้ ได้้ • คว่ามเส่ย�้ งของซื้อฟติแ์ ว่รโ์ อเพิ่นี้ซื้อรส์ ่
• คว่ามเส่้�ยงติ่อคว่ามไม่แนี้่นี้อนี้ • การโจมติข้ องฝ่่ายติรงข้าม
ด้้านี้ปีระส่ิทั้ธีภิ าพิ่
• การขาด้กระบว่นี้การให้ข้ อ้ เส่นี้อแนี้ะ ด้านสงั คม ดา้ นจริยธรรม
ความเส่ียงระดบั ้ช้าติิ
ดา้ นเศรษฐกจิ
ก า ร นี้ำา ร ะ บ บ อ้ ติ โ นี้ ม้ ติิ ม า ใช่้ ง า นี้ การนี้าำ ระบบอ้ติโนี้ม้ติิ AI ซื้�้งม้คว่าม Sulotion ด้้านี้ AI ทั้้�ได้้ร้บการพิ่้ฒนี้า
ในี้ภาคส่่ว่นี้ติ่าง ๆ ในี้ระบบเศัรษฐกิจ ซื้้ บ ซื้้ อ นี้ ม า ใ ช่้ ง า นี้ อ ย่ า ง ก ว่้ า ง ข ว่ า ง นี้�้ นี้ เ พิ่่� อ ว่้ ติ ถึุ ปี ร ะ ส่ ง ค์ บ า ง อ ย่ า ง โ ด้ ย เ ฉั พิ่ า ะ
อย่างกว่้างขว่าง อาจก่อให้้เกิด้ผลกระทั้บ อาจก่อให้้เกิด้ภาว่ะทั้้�เร้ยกว่่า “Echo- อาจก่อให้้เกิด้คว่ามข้ด้แย้งก้นี้ก้บค่านี้ิยม
ติ่อการจ้างงานี้ และคว่ามติ้องการของ Chambers” ค่อ การเกิด้ปีฏิิส่้มพิ่น้ ี้ธีร์ ะห้ว่่าง บ า ง อ ย่ า ง ข อ ง ทั้้� ง ใ นี้ ร ะ ด้้ บ อ ง ค์ ก ร แ ล ะ
ติลาด้แรงงานี้ทั้�เ้ ปีล้�ยนี้แปีลงไปี เคร่�องจ้กรก้บเคร่�องจ้กรมากข�้นี้ ในี้ขณ์ะทั้้� ในี้ระด้้บส่้งคม
คว่ามเส่ย�้ งทั้างเศัรษฐกิจ ได้้แก่ ปี ฏิิ ส่้ ม พิ่้ นี้ ธี์ ร ะ ห้ ว่่ า ง ม นีุ้ ษ ย์ ก้ บ ม นีุ้ ษ ย์ คว่ามเส่�ย้ งด้้านี้จรยิ ธีรรม ได้้แก่
ด้้ว่ยกน้ ี้เองนี้้�นี้กลบ้ ลด้นี้้อยถึอยลง
• คว่ามเส่้�ยงจากการใช่้ระบบอ้ติโนี้ม้ติิ คว่ามเส่ย้� งทั้างส่ง้ คม ได้แ้ ก่ • คว่ามเส่�้ยงจากการขาด้ค่านี้ิยม
แทั้นี้ทั้�แ้ รงงานี้มนี้ษุ ย์ ทั้�้เห้มาะส่ม
• คว่ามเส่�้ยงจากการโจมติ้อ้ติโนี้ม้ติิ
• คว่ามเส่ย้� งจากการผก้ ขาด้อำานี้าจของ ทั้�อ้ าจมค้ ว่ามรนุ ี้แรงมากยงิ� ข�น้ ี้ • คว่ามเส่ย�้ งจากคา่ นี้ยิ มทั้ไ�้ มส่ ่อด้คลอ้ งกน้ ี้
บริษ้ทั้ใด้บริษ้ทั้ห้นี้้�ง ห้ร่อกลุ่มใด้
กลุ่มห้นี้้ง� • คว่ามเส่�้ยงติ่อปีัญห้าคว่ามเห้ล่�อมล�าำ
ในี้ส่ง้ คม
• คว่ามเส่้�ยงทั้�้จะติ้องร้บคว่ามผิด้
ทั้างกฎห้มาย
12 Newsletter Issue 99
การเติรียมความพร้อมเพอ่ รับ้มือกบั ้ความเสย่ี งติา่ ง ๆ ของ AI
จากคว่ามเส่้�ยงในี้ด้้านี้ติา่ ง ๆ ขา้ งติน้ ี้ทั้้�อาจเกดิ ้ข�้นี้จากการใช่ง้ านี้ AI ในี้ธีรุ กจิ นี้้น� ี้ จ้งได้เ้ กิด้แนี้ว่ทั้างการปีฏิิบต้ ิ ิ เพิ่่�อจ้ด้การกบ้ คว่ามเส่้�ยงด้ง้ กลา่ ว่
ติลอด้จนี้แนี้ว่คิด้เก�้ยว่ก้บแนี้ว่ทั้างการใช่้งานี้ AI ให้้เกิด้ปีระโยช่นี้์ส่้งสุ่ด้และม้คว่ามคว่ามร้บผิด้ช่อบ ซื้�้งติ้องอาศั้ยคว่ามร่ว่มม่อก้นี้ของบุคลากรทั้�้งองค์กร
ติ้�งแติค่ ณ์ะกรรมการบริษ้ทั้ ผ้บริห้าร ห้ว้ ่ห้นี้้าห้นี้่ว่ยธีรุ กจิ ห้รอ่ ผ้เช่้ย� ว่ช่าญด้า้ นี้ AI ติลอด้จนี้พิ่นี้้กงานี้ทั้้เ� ก้�ยว่ขอ้ งในี้ทั้กุ ภาคส่่ว่นี้ โด้ยการรบ้ มอ่ ก้บส่�งิ ติา่ ง ๆ
เห้ล่านี้้� ไม่ใช่่บทั้บาทั้ห้นี้้าทั้้�ของบุคคลใด้เพิ่้ยงบุคคลห้นี้้�งเทั้่านี้�้นี้ แนี้ว่ทั้างการปีฏิิบ้ติิและแนี้ว่ทั้างการใช่้งานี้ AI ด้้งกล่าว่นี้้� ได้้ร้บการออกแบบมา
เพิ่�่อช่่ว่ยให้้ส่ามารถึส่ร้างนี้ว่้ติกรรมได้้อย่างม้คว่ามร้บผิด้ช่อบและเกิด้ปีระโยช่นี้์ส่้งสุ่ด้ ไม่ว่่าองค์กรนี้�้นี้อาจจะกาำ ล้งเร�ิมติ้นี้ห้ร่ออาจกาำ ล้งใช่้งานี้ AI
ในี้ธีุรกิจอย่แ้ ลว้ ่ โด้ยส่ามารถึปีร้บแติ่งให้้เข้าก้บทั้กุ ส่ถึานี้การณ์์เพิ่�อ่ คว่ามเห้มาะส่มก้บธีรุ กจิ
Responsible AI คอื อะไร ?
Responsible AI ได้ร้ บ้ การพิ่ฒ้ นี้าขน้� ี้มา
เพิ่่�อใช่้เปี็นี้กรอบว่ิธี้การปีฏิิบ้ติิงานี้ทั้้�ส่ามารถึ
ปีร้บแติ่งได้้ (Customisable) ซื้�้งปีระกอบ
ไปีด้้ว่ยเคร�อ่ งมอ่ และกระบว่นี้การติา่ ง ๆ ทั้�ไ้ ด้้รบ้
การออกแบบมาเพิ่่�อช่่ว่ยให้้ส่ามารถึคว่บคุมและ
ใช่้ปีระโยช่นี้์ AI ได้้อย่างม้จริยธีรรมและ
ม้คว่ามร้บผิด้ช่อบ ติ�้งแติ่ระด้้บกลยุทั้ธี์ ไปีจนี้ถึ้ง
การนี้าำ กลยุทั้ธีไ์ ปีปีฏิบิ ้ติจิ รงิ โด้ยเม่อ� มก้ ารปีรบ้ ใช่้
ได้้อย่างเห้มาะส่มแล้ว่ ก็จะส่ามารถึติอบส่นี้อง
คว่ามติ้องการทั้างธีุรกิจเฉัพิ่าะ ติามระด้้บ
การใช่้งานี้ AI ในี้ระด้้บติ่าง ๆ ได้้ติ่อไปี
แนวทัางเบอ�ื งต่น้ ของ Responsible AI
แนวทัางในภาพรวม ทัช�ี ่ว� ยีจดั ้ก้าร Responsible
AI ทังั� 5 มติ ่ิ
ดา้ นสังคมและจริยธรรม
จรยิ ีธุรรมและก้ฎเก้ณฑ์ ์ (Ethics and
Regulations)
Al ทั้้�ใช่้งานี้อย่้นี้้�นี้ช่อบด้้ว่ยกฎห้มาย
และมก้ ารใช่ง้ านี้อยา่ งมจ้ ริยธีรรมห้รอ่ ไม่ ?
การพิ่้ฒนี้านี้ว่้ติกรรมด้้านี้ AI อย่างม้
จรยิ ธีรรมนี้น�้ ี้ จำาเปีน็ ี้ติอ้ งมแ้ นี้ว่ทั้างการกาำ กบ้ ด้แ้ ล
เพิ่่�อให้้การด้ำาเนี้ินี้งานี้เปี็นี้ไปีได้้อย่างม้จริยธีรรม
และคณุ ์ธีรรมในี้บรบิ ทั้ติ่าง ๆ ส่าำ ห้รบ้ Solution
ด้้านี้ AI โด้ยเฉัพิ่าะ รว่มถึ้งคว่รม้การระบุและ
การจ้ด้การคว่ามเส่้�ยงด้้านี้จริยธีรรม โด้ยนี้ำาห้ล้ก
การทั้างจริยธีรรมติลอด้จนี้ห้ล้กส่ิทั้ธีิมนีุ้ษยช่นี้
มาเปีน็ ี้แนี้ว่ทั้างปีฏิบิ ต้ ิิ
Newsletter Issue 99 13
ดา้ นการปฏิิบ้ตั ิิการและความปลอดภััย
อคต่แิ ละความเป็นธุรรม (Bias and Fairness)
AI ทั้�ใ้ ช่้งานี้อยน่้ ี้�้นี้ปีราศัจากอคติิ ห้ร่อม้คว่ามเปี็นี้ธีรรมห้ร่อไม่ ?
ระบบ AI ทั้�้นี้ำาเขา้ ข้อมล้ ทั้้�มอ้ คติิติ่าง ๆ จากแห้ลง่ ข้อมล้ ใด้ก็ติาม อาจส่ง่ ผลติอ่ การติด้ ้ส่นิ ี้ใจทั้�ผ้ ดิ ้พิ่ลาด้ ซื้�ง้ อาจนี้าำ ไปีส่้ผ่ ลล้พิ่ธี์ทั้้�ไมเ่ ปีน็ ี้ธีรรมติอ่ ทั้�้ง
ในี้ระด้บ้ ติว้ ่บุคคลและระด้้บกลุ่มคนี้ได้้
คำาว่่า “คว่ามเปี็นี้ธีรรม” นี้้�นี้เปี็นี้ส่ภาว่ะของโครงส่ร้างทั้างส่้งคมทั้�้ม้นี้ิยามทั้้�ม้คว่ามห้ลากห้ลายและในี้บางคร้�งก็ข้ด้แย้งก้นี้เอง ฉัะนี้้�นี้เพิ่�่อให้้
องค์กรติระห้นี้ก้ ถึง้ อคติิบางอยา่ ง (ของอ้ลกอริทั้ม้ และขอ้ ม้ล) ทั้้อ� าจเกดิ ้ข้น� ี้ จ้งจาำ เปีน็ ี้อยา่ งยงิ� ทั้ค้� ว่รจะติ้องมก้ รอบการปีฏิบิ ้ติิงานี้มาติรฐานี้เพิ่�่อช่่ว่ยนี้ยิ าม
“คว่ามเปีน็ ี้ธีรรม” ทั้เ�้ ห้มาะส่ม ติลอด้จนี้ช่่ว่ยติรว่จส่อบและปีร้บปีรงุ แก้ไขกระบว่นี้การติ่าง ๆ ให้้ถึก้ ติอ้ ง อน้ ี้จะนี้ำามาซื้�ง้ ระบบทั้้�ส่ามารถึติ้ด้ส่ินี้ใจได้อ้ ย่าง
เปีน็ ี้ธีรรมและม้คว่ามเห้มาะส่มมากยิ�งขน�้ ี้
ความสัามารถในก้ารต่ีความและอธุิบายี (Interpretability &
Explainability)
กลไกการติ้ด้ส่ินี้ใจของ AI นี้�น้ ี้เปี็นี้อยา่ งไร ?
ระบบ AI ทั้ผ�้ ใ้ ช่ง้ านี้ไมส่ ่ามารถึทั้าำ คว่ามเขา้ ใจได้ ้ อาจนี้าำ มาซื้ง�้ ภาว่ะ
“Black Box” คอ่ ส่ญุ ญากาศัของขอ้ มล้ เกย�้ ว่กบ้ โครงส่รา้ งการทั้ำางานี้ภายในี้
ซื้�้งจะทั้ำาให้้องค์กรถึ้กจำาก้ด้คว่ามส่ามารถึในี้การอธีิบายและให้้เห้ติุผล
ในี้การติด้ ้ส่นิ ี้ใจทั้างธีรุ กจิ ทั้ส้� ่ำาคญ้ ๆ ได้ ้ ซื้ง�้ เปีน็ ี้อปุ ีส่รรคติอ่ การพิ่ฒ้ นี้าปีรบ้ ปีรงุ
แกไ้ ขติอ่ ไปีในี้อนี้าคติ ฉัะนี้น�้ ี้จง้ เปีน็ ี้อยา่ งยงิ� ทั้จ้� ะติอ้ งกาำ ห้นี้ด้ว่ธิ ีก้ ารพิ่ฒ้ นี้า AI
เพิ่อ่� ให้ ้ Model ทั้ใ้� ช่ใ้ นี้การติด้ ้ส่นิ ี้ใจนี้น้� ี้มค้ ว่ามช่ด้ ้เจนี้โปีรง่ ใส่ ส่ามารถึอธีบิ าย
ระเบ้ยบว่ิธี้ติ่าง ๆ ในี้การติ้ด้ส่ินี้ใจ และส่ามารถึพิ่ิส่้จนี้์ได้้ โด้ยม้การปีร้บ
ว่ธิ ี้การให้้ส่อด้คลอ้ งก้บมมุ มองของผ้ทั้้เ� ก�ย้ ว่ขอ้ งซื้้�งแติกติ่างก้นี้ออกไปี
ความทันทัานและความปลอด้ภยั ี (Robustness & Security)
Al ทั้้�ใช่้งานี้อย่้นี้�น้ ี้ทั้ำางานี้ได้ต้ ิามคว่ามติอ้ งการห้ร่อไม ่ ?
ระบบ AI ทั้ไ�้ มม่ เ้ ส่ถึย้ รภาพิ่ และไมส่ ่ามารถึติอบโจทั้ยค์ ว่ามติอ้ งการ
ด้้านี้ปีระส่ิทั้ธีิภาพิ่ได้้อย่างส่มำา� เส่มอนี้้�นี้ อาจเพิ่ิ�มคว่ามเส่�้ยงทั้้�จะก่อให้้เกิด้
ขอ้ ผดิ ้พิ่ลาด้ ติลอด้จนี้การติด้ ้ส่ินี้ใจทั้ค�้ ลาด้เคลอ่� นี้ได้้
เพิ่�่อช่่ว่ยให้้ระบบการทั้ำางานี้ม้คว่ามย่ด้ห้ยุ่นี้มากย�ิงข�้นี้ จ้งคว่ร
จะม้การกำาห้นี้ด้มาติรฐานี้ว่ิธี้การปีฏิิบ้ติิงานี้ ทั้้�จะช่่ว่ยให้้ส่ามารถึระบุถึ้ง
จดุ ้บกพิ่รอ่ งของ Model ติลอด้จนี้ส่ามารถึปีระเมนิ ี้คว่ามปีลอด้ภย้ ของระบบ
และติดิ ้ติามปีระส่ทิ ั้ธีิภาพิ่การทั้ำางานี้ในี้ระยะยาว่ได้้
14 Newsletter Issue 99
ด้านการควบ้คมุ
ก้ารก้ำาก้ับด้แ่ ล (Governance)
ใครจะเปี็นี้ผร้ บ้ ผดิ ้ช่อบด้แ้ ลระบบ AI ทั้�ใ้ ช่ง้ านี้อย่้ ?
เพิ่่�อให้้การพิ่้ฒนี้าและการใช่้งานี้ระบบ AI ได้้อย่างม้ปีระส่ิทั้ธีิภาพิ่
จ้งม้คว่ามส่ำาค้ญอย่างย�ิงทั้�้คว่รจะติ้องม้ระเบ้ยบว่ิธี้การกำาก้บด้้แลองค์กร
แบบ End - to - End ซื้ง�้ ม้การมุ่งเนี้้นี้ไปีทั้ค�้ ว่ามเส่ย�้ งและการคว่บคุมติา่ ง ๆ
ในี้ทัุ้กข�้นี้ติอนี้และทัุ้กระด้้บของระบบ AI ติ�้งแติ่โมเด้ลในี้ระด้บ้ องค์กร จนี้ถึ้ง
ระด้บ้ ติ้ว่บุคคล (แบบบนี้ลงลา่ ง)
ผู้่้มสี ัว� นได้ส้ ัว� นเสัียีต่�าง ๆ ซึ่่ง� ประก้อบด้ว้ ยีคณะก้รรมก้าร ลก่ ้คา้
และห้นว� ยีงานก้าำ ก้บั ด้แ่ ลในองคก์ ้ร อาจมคี าำ ถามมาก้มายีเก้ย�ี ีวก้บั ก้ารใช่ง้ าน
AI ยีก้ต่ัวอยี�างเช่�น AI ได้้รับก้ารพัฒนาและก้ารก้าำ ก้ับด้่แลอยี�างไร
ซึ่่�งในฐ์านะองค์ก้รจะต่้องไม�เพียีงแต่�แสัด้งความพร้อมในก้ารต่อบคาำ ถาม
ต่�าง ๆ เห้ล�านี�ให้้ได้้เทั�าน�ัน แต่�จะต่้องแสัด้งให้้เห้็นด้้วยีว�า ได้้มีก้ารปฏิิบัต่ิ
ต่ามห้ลัก้ก้ารก้าำ ก้ับด้่แลต่ลอด้จนก้ฎระเบียีบต่�าง ๆ ทั�ีเก้ี�ยีวข้องแล้ว
อยีา� งต่อ� เนอื� ง ทังั� น ี� เพอื� เปน็ ก้ารยีนื ยีนั ได้ว้ า� AI ทันี� ำามาใช่ง้ านนนั� จะสัามารถ
สัรา้ งคณุ คา� ให้้แก้�องค์ก้รและสังั คมได้้อยีา� งแทัจ้ รงิ
ข้อม่ลอ้างองิ :
- A practical guide to Responsible Artificial Intelligence (AI), PwC
- Global Artificial Intelligence Study, PwC
- 24th Annual Global CEO Survey, PwC
Newsletter Issue 99 15
โดย นายภููชิติ ตรีเี วชิวนิ ิจ
คณะที่าำ งานพื่ฒั นาและศักึ ษาคว่ามีก้าว่หนา้ ที่างเที่คโนโลยุเ่ พื่�อื การที่ำาบััญ่ช้่
ภายุใต่้คณะกรรมีการว่ิช้าช้พ่ ื่บััญ่ช้ด่ ้า้ นการที่าำ บััญ่ช้่
มาสทำาำาหครวับายมคุรจู้ DักกiับgiRtPaAl STorluatinonsกfoารrทmำางาaนอtiตั oโนnมัติโลกธุุรกิจปััจจุบััน ถืือเปั็นยุุคที่�่มี่การแข่่งข่ันสููง และคาำ ว่่า การบัริการไปัสูู่สู�ิงที่่�ลูกค้าคาด้หว่ังได้้ โด้ยุที่่ามีกลางเที่คโนโลยุ่ต่่าง ๆ
ใน“Digital Transformation” ได้้ถืกู กลา่ ว่ถืงึ กนั ในว่งกว่า้ งมีากข่นึ� ที่อ�่ งคก์ รได้้เลอื กนำามีาใช้้ ช้ือ� ข่อง “Robotic Process Automation” หรอื
ที่กุ ๆ ว่ัน หลากหลายุองคก์ รในทีุ่กสูายุงานธุรุ กจิ ต่่างนำาเที่คโนโลยุ่ Digital ที่เ่� รย่ ุกกนั ที่วั� ่ไปัว่า่ “RPA” กเ็ ปัน็ หนึง� ในเที่คโนโลยุ่ที่ห่� ลายุองคก์ รจบั ัต่ามีอง
เข่้ามีาปัระยุกุ ต่์ใช้้ ไมี่ว่า่ จะเพื่อื� เปัล�ย่ ุนแปัลง หรือเพื่ื�อปัรับัปัรุงกระบัว่นการ และอยุากศัึกษาเร่ยุนรู้เพื่�ือนำามีาปัระยุุกต่์ใช้้ในองค์กร ด้ังนั�น บัที่คว่ามีน�่
ที่ำางานต่่าง ๆ ภายุในองค์กรที่�่มี่อยุู่ ให้มี่ปัระสูิที่ธุิภาพื่และปัระสูิที่ธุิผล จงึ อยุากพื่าที่กุ ที่า่ นไปัที่ำาคว่ามีรจู้ กั กบั ัเจา้ Robotยุคุ DigitalTransformation
มีากข่�ึน ช้่ว่ยุสูร้างศัักยุภาพื่ในการแข่่งข่ัน ที่ำาให้ธุุรกิจด้าำ เนินไปัได้้ ที่�่จะเข่้ามีาช้่ว่ยุงานองค์กร รว่มีถืึงมีาที่าำ หน้าที่่�เปั็นผู้ช้่ว่ยุงานข่องเรา
ที่ันเที่คโนโลยุ่ในโลกปััจจุบััน รว่มีถืึงนำามีาช้่ว่ยุพื่ัฒนาผลิต่ภัณฑ์์และ กนั นะครบั ั
Robotic Process Automation (RPA) คืออะไร
16 Newsletter Issue 99 คือ ซอฟต่์แว่ร์โรบัอที่ (Software Robot) ที่่�ที่ำางานเล่ยุนแบับั
การที่าำ งานข่องมีนษุ ยุ์สูว่ ่นใหญ่ม่ ีกั นาำ มีาใช้ก้ บั ังานในออฟฟศิ ัโด้ยุมีก่ ารผสูมีผสูาน
เที่คโนโลยุ่ต่่าง ๆ ไมี่ว่่าจะเปั็น Rule Engine, Image Recognition,
Machine Learning และ AI เพื่�ือให้การที่ำางานเปั็นแบับัอัต่โนมีัต่ิ
และเพื่ิม� ีปัระสูทิ ี่ธุิภาพื่มีากข่ึ�น
หรือหากจะอธุบิ ัายุให้เข่า้ ใจง่ายุ ๆ คือ RPA เปัน็ โปัรแกรมีที่�่ต่ดิ ้ต่�งั
บันเคร�ืองคอมีพื่ิว่เต่อร์ แล้ว่สูามีารถืที่าำ งานได้้เปัร่ยุบัเสูมีือนมีนุษยุ์
มี่คว่ามีสูามีารถืในการจัด้การกับังานต่่าง ๆ ที่่�พื่นกั งาน (มีนษุ ยุ)์ เปัน็ คนที่ำา
โด้ยุจะเปัน็ การสูร้าง Robot บันโปัรแกรมีต่ามี Pattern ที่่เ� รากำาหนด้เอาไว่้
ซ�ึง Robot แต่่ละต่ัว่ที่่�ถืูกสูร้างข่ึ�นมีาน�ัน ก็จะที่าำ งานได้้ต่ามี Pattern
ที่�่ถืูกกำาหนด้เอาไว่้แต่กต่่างกันออกไปั โด้ยุเฉพื่าะ Pattern ข่องงานที่่�มี่
ลักษณะเกิด้ข่�ึนซำ�า ๆ ซ�ึงปักต่ิแล้ว่เปั็นงานที่่�มีนุษยุ์ที่าำ เปั็นปัระจาำ อยุู่ทีุ่กว่ัน
(Daily Work) หรืองานที่�่เกิด้คว่ามีผิด้พื่ลาด้จากมีนุษยุ์ (Human Error)
ได้้โด้ยุง่ายุ เช้่น งานที่เ่� ก�ย่ ุว่ข่อ้ งกบั ัต่วั ่เลข่บัญั ่ช้่ หรือการกระที่บัยุอด้ต่่าง ๆ
เพื่ราะ Robot สูามีารถืที่าำ งานใหเ้ ราได้้อยุา่ งแมีน่ ยุาำ และรว่ด้เร็ว่กว่า่ นั�นเอง
RPA เหมาะกบั กระบวนการทำางานแบบไหนบา้ ง
ต่ามีที่�่เราเข่้าใจกันว่่า RPA จะสูามีารถืช้่ว่ยุเพื่ิ�มีปัระสูิที่ธุิภาพื่ในการด้ำาเนินธุุรกิจได้้เปั็นอยุ่างด้่ แต่่ที่�ังน่�ก็ข่�ึนอยุู่กับัการต่ัด้สูินใจเลือก
กระบัว่นการที่าำ งาน (Use Case) ที่�่เหมีาะสูมีกับัการจะนาำ RPA มีาใช้้ที่ำางานแที่นมีนุษยุ์ด้้ว่ยุ เพื่ราะหากเราเลือกกระบัว่นการที่าำ งานที่�่ไมี่เหมีาะสูมี
ต่่อให้มี่เที่คโนโลยุ่ Digital ที่�่ด้่แค่ไหน ก็จะไมี่ช้่ว่ยุที่ำาให้เกิด้ปัระโยุช้น์สููงสูุด้กับัองค์กรข่องเราได้้ และต่่อไปัน�่ คือ กระบัว่นการที่ำางานที่่�เหมีาะสูมี
กบั ัการนาำ RPA มีาช้ว่ ่ยุที่าำ งานแที่นมีนุษยุ์ได้ด้ ้่ ซึ�งปัระกอบัไปัด้ว้ ่ยุ
Repetitive Work (กระบัว่นการที่าำ งานที่ท�่ ี่าำ ซา�ำ ๆ ที่ำาบัอ่ ยุ ๆ) เช้น่ การนำาข่อ้ มีลู ต่า่ ง ๆ ภายุในอ่เมีลคาำ สูั�งซ�อื จากลกู ค้า
ว่นั ละ 100 - 200 รายุการ ได้แ้ ก่ ช้อ�ื ลกู คา้ เบัอรโ์ ที่รต่ดิ ้ต่อ่ รายุการสูง�ั ซอ�ื แลว้ ่นาำ ไปัเกบ็ ัเข่า้ สูรู่ ะบับัฐานข่อ้ มีลู เพื่อ�ื ใหผ้ แู้ ที่นข่ายุ
ปัระสูานงานกับัลกู ค้า และที่าำ เช้น่ น�่เหมีอื นเด้มิ ีที่กุ ครงั�
Rules - Based (กระบัว่นการต่อ้ งมีก่ ฎเกณฑ์ช์ ้ดั ้เจนในการต่ดั ้สูนิ ใจ) RPA เปัน็ Software Robot ไมีม่ ีค่ ว่ามีรสู้ ูกึ เหมีอื นมีนษุ ยุ์
ด้ังน�ัน หากกระบัว่นการที่่�มี่จุด้ต่ัด้สูินใจโด้ยุใช้้คว่ามีรู้สูึกหรือใช้้ปัระสูบัการณ์ข่องพื่นักงานเปั็นจุด้ต่ัด้สูินใจ Robot
จะไมีส่ ูามีารถืที่าำ งานน่ไ� ด้้
High Volume (กระบัว่นการที่�่มีจ่ ำานว่นมีาก ๆ) เช้่น กระบัว่นการอนุมีตั ่ิสูินเช้ือ� ที่ม่� ี่ปัระมีาณ 1,000 ธุุรกรรมีต่่อว่ัน หรอื
กระบัว่นการที่่ใ� ช้เ้ ว่ลานานมีากในการที่ำาต่ั�งแต่่ต่น้ จนจบัต่อ่ หนึ�งกระบัว่นการ
Standardization & Stability (กระบัว่นการจะต่้องมีม่ ีาต่รฐานช้ดั ้เจน) มีจ่ าำ นว่นข่อ้ ยุกเว่้น (Exception) ที่�่นอ้ ยุที่่�สูุด้
และที่่�สูาำ คัญ่ต่้องเปั็นกระบัว่นการที่่�เสูถื่ยุรไมี่เปัล�่ยุนแปัลงบั่อยุ ๆ ว่ิธุ่คิด้อยุ่างง่ายุที่�่สูุด้ คือ ใน 1 ปัีที่�่ผ่านมีาไมี่คว่ร
มี่การเปัล่�ยุนแปัลงในกระบัว่นการด้ังกล่าว่ เพื่ราะการเปัล่�ยุนแปัลงในกระบัว่นการยุ่อมีหมีายุถืึงการเปัล่�ยุนแปัลงโปัรแกรมี
ที่�่ RPA อก่ ด้ว้ ่ยุ
โด้ยุสูรุปั ก็คือ สู�ิงที่่� Software Robot เข่้ามีาช้่ว่ยุงานพื่นักงาน
(มีนษุ ยุ)์ และองคก์ ร กค็ อื งานอะไรที่ต่� ่อ้ งที่ำาซ�าำ ๆ ต่อ้ งการคว่ามีถืกู ต่อ้ งและ
รว่ด้เร็ว่ มี่ปัริมีาณมีาก ไมี่ต่้องใช้้การต่ัด้สูินใจเช้ิงคว่ามีรู้สูึก (Judgement)
และไมี่มี่ข่้อยุกเว่้นที่่�ที่ำาให้ซับัซ้อน พื่ว่กเข่าจะสูามีารถืที่ำาแที่นเราได้้อยุ่างด้่
เพื่ราะงานเหล่าน่�เปั็นงานที่่�มีนุษยุ์มีองว่่า เปั็นงานที่่�น่าเบัื�อ งานที่�่ต่้องใช้้
แรงเยุอะ อ่กที่ั�งปัริมีาณงานปัระเภที่น่� ก็มีักจะมี่ไมี่ใช้่น้อยุกันเลยุที่่เด้่ยุว่
ในองค์กรข่องเรา
อยุ่างไรก็ต่ามีการที่าำ Digital Transformation ให้เกิด้ และเช้ื�อกันว่่า นอกจากที่�่โลกธุุรกิจกำาลังถืูกที่้าที่ายุจาก Digital
ปัระโยุช้น์สููงสูุด้กับัองค์กรน�ัน อาจจะไมี่ใช้่การเลือกเที่คโนโลยุ่ที่่�ด้่ที่�่สูุด้ Disruption แล้ว่ การแพื่ร่ระบัาด้ข่องเช้ื�อไว่รัสู Covid-19 ยุิ�งจะเปั็น
หรอื มีร่ าคาแพื่งที่่�สูดุ ้มีาใช้้ แต่เ่ ปัน็ การเลอื กเที่คโนโลยุ่ที่เ�่ หมีาะสูมีกบั ัองคก์ ร ต่วั ่เรง่ ปัฏิกิ ริ ยิ ุาในการที่าำ ใหห้ ลายุองคก์ รต่อ้ งเรง่ ปัรบั ัต่วั ่และหนั มีาที่ำา Digital
มีากที่่�สูุด้ ซ�ึงจะเกิด้ข่ึ�นได้้ต่้องอาศััยุคว่ามีเข่้าใจในรูปัแบับัการด้ำาเนินธุุรกิจ Transformation เพื่�ือคว่ามีอยุู่รอด้กันอยุ่างจริงจังข่ึ�นไปัอ่ก ด้ังนั�น
(Business Model) ที่่�ที่ำาอยุู่อยุ่างลึกซึ�ง และมี่คว่ามีเข่้าใจถืึงเที่คโนโลยุ่ ไมี่เพื่่ยุงเฉพื่าะเที่คโนโลยุ่ RPA เที่่าน�ัน แต่่ยุังมี่อ่กหลากหลายุเที่คโนโลยุ่
ที่จ�่ ะใช้้ เนอ�ื งจากการปัรบั ัต่วั ่ต่ามีองคก์ รอน�ื โด้ยุเลอื กใช้เ้ ที่คโนโลยุท่ ี่ไ�่ มีเ่ หมีาะสูมี ที่่�กำาลังเข่้ามีาเปั็นสู่ว่นหนึ�งข่องโลกธุุรกิจในยุุค New Normal นับัจากน่�
กับัรูปัแบับัการด้ำาเนินธุุรกิจข่องเราเอง ก็อาจจะเปั็นการลงทีุ่นที่�่สููญ่เปัล่า อยุา่ งแนน่ อน แลว้ ่ที่กุ ที่า่ น...พื่รอ้ มีหรอื ยุงั ที่จ่� ะปัรบั ัต่วั ่เรย่ ุนรไู้ ปักบั ัสูงิ� เหลา่ น�่
ที่ั�งด้้านงบัปัระมีาณและเว่ลากเ็ ปัน็ ได้้ ฝากต่ิด้ต่ามีเร�ืองราว่ต่่าง ๆ ข่องการที่ำา Digital Transformation ได้้
ในต่อนต่่อ ๆ ไปันะครับั
Newsletter Issue 99 17
โดย นางสาวฟ้า้ มุ่่ย� ตรีกี าญจโนทััย
ที่่ป� รกึ ษาในคณะกรรมูการว่ชิ ีาชี่พับัญชี่ดา้ นการที่าำ บัญชี่
การบรหิ ารจัดการ ในยุค
สาำ นักงานบัญชี
ปัจั จบุ ันั คงหลีกี เลียี� งไม่ไ่ ด้ว้ ่า่ เทคโนโลียตี ่า่ ง ๆ ได้เ้ ข้า้ ม่าทำาให้ 1. ความพรอ้ มในระบบสารสนเทศ
ระบับัการทาำ งานข้องเราเปัลี�ียนไปั ซึ่่�งอาจจะทำาให้ใครหลีาย ๆ คน
ม่ีคว่าม่กังว่ลีว่่าเทคโนโลียีเหลี่านี�ได้้ช่่ว่ยให้การทาำ งานด้ีข้่�น เนื�องจัากระบบเที่คโนโลย่ท่ ี่�่จัะมู่ผู้ลต้่อการเปล่�ย่นแปลงอย่่างแที่้จัริง
หรอื ไม่อ่ ยา่ งไร แลีะม่คี ว่าม่ปัลีอด้ภัยั ในการทำางานแคไ่ หน โด้ยเฉพาะ คือ ระบบงานที่�่สามูารถึเชีื�อมูต้่อกับ Internet ได้โดย่ต้รง และชี่ว่ย่ให้
ในสายงานบััญช่ีที�ม่ีคว่าม่ต่้องการในเร�ืองคว่าม่ปัลีอด้ภััยข้อง การที่าำ งานรว่ดเร็ว่ข้�ึน รว่มูไปถึึงการอำานว่ย่คว่ามูสะดว่กให้ผูู้้ที่าำ งาน และ
ข้้อม่ลู ีท�สี งู ลดข้้อผู้ิดพัลาดที่่�อาจัจัะเกิดข้�ึน ดังนั�น ด้ว่ย่เที่คโนโลย่่ที่�่ปัจัจัุบันมู่อยู่่และ
อย่่างที่่�เราทีุ่ก ๆ คนที่ราบว่่าในสาย่งานบัญชี่นั�น เหมูาะสมูที่ส�่ ุดคงหล่กไมูพ่ ั้นการที่ำางานอย่ใู่ นระบบ Cloud (ระบบ Cloud คอื
การจััดการข้้อมููลจัำานว่นมูากในระย่ะเว่ลาจัำากัด รว่มูไปถึึงการที่ำางาน ระบบที่�่ที่าำ หน้าที่่�เป็น Host บริการผู้่านอินเต้อร์เน็ต้ ชี่ว่ย่ให้ผูู้้ใชี้งานสามูารถึ
ที่่�ต้้องใชี้คนในการที่ำางานเป็นข้้อจัาำ กัดในการเต้ิบโต้ข้ององค์กร ดังนั�น จัดั เกบ็ ข้อ้ มูลู , ดำาเนินการ และจัดั การข้อ้ มููลต้่าง ๆ ผู้่าน Internet โดย่แลกกบั
การนาำ เที่คโนโลย่่เข้้ามูาชี่ว่ย่ในการบริหารงานจัึงถึือว่่าเป็นโอกาส การเสย่ ่คา่ ใชีจ้ ั่าย่คา่ พั�นื ที่ใ่� นการใชี้งานและบรกิ าร)
ในการพััฒนาองค์กรให้เต้ิบโต้ รว่มูไปถึึงก้าว่ข้้ามูข้่ดจัำากัดเดิมู ๆ
ที่ม่� ูอ่ ย่ ู่ ไมูว่ ่า่ จัะเปน็ การนาำ ระบบการจัดั การข้อ้ มูลู ที่ช�่ ีว่ ่ย่ลดคว่ามูซ้ำาำ� ซ้ำอ้ น
ในการที่ำางาน หรือแมู้กระที่�ังการชี่ว่ย่ลดระย่ะเว่ลาในการเดินที่าง
เพัราะเราสามูารถึนง�ั ที่ำางานที่�ไ่ หนกไ็ ด้ เปน็ ต้้น
เรามูองว่่าเที่คโนโลย่่ที่่�เข้้ามูาอย่่างรว่ดเร็ว่ในปัจัจัุบัน
ถึือเป็นโอกาสในการเข้้ามูาชี่ว่ย่สนับสนุนการที่ำางานข้องนักบัญชี่
มูากกว่่าอุปสรรค เพัราะว่่าเราเชี�ือคุณค่าที่�่แที่้จัริงข้องนักบัญชี่
คือ การให้คำาปรึกษาและส่งต้่อข้้อมููลที่างการเงินที่่�เป็นประโย่ชีน์และ
ที่ั น ที่่ ว่ ง ที่่ ใ ห้ กั บ ลู ก ค้ า ห รื อ ผูู้้ บ ริ ห า ร มู า ก ก ว่่ า ก า ร บั น ที่ึ ก บั ญ ชี่
โดย่เที่คโนโลย่่ที่�่เข้้ามูาอย่่างรว่ดเร็ว่น�่ จัะชี่ว่ย่ลดข้้อจัำากัดด้าน
ปริมูาณงานและระย่ะเว่ลาการที่าำ งานข้องนักบญั ชีล่ ง
ด้ ว่ ย่ ที่�ั ง ห มู ด น่� เร า เชี�ื อ ว่่ า ก า ร Tr a n s f o r m a t i o n
ข้องอุต้สาหกรรมูบัญชี่สู่การเป็น Digital อย่่างเต้็มูรูปแบบน�ัน
จัะชี่ว่ย่ย่กระดับมูาต้รฐานข้องผูู้้ประกอบการในว่ิชีาชี่พับัญชี่
ในหลาย่ ๆ ดา้ น ไมูว่ ่า่ จัะเปน็ เรอ�ื งข้องคณุ ภาพัการบรกิ าร ราคาคา่ บรกิ าร
ที่่�ลดลงและต้อบโจัที่ย่์กลไกที่างด้านธุุรกิจั และการใชี้เว่ลา
อย่า่ งมู่ประสทิ ี่ธุภิ าพัข้องนกั บญั ชีม่ ูากย่งิ� ข้ึน�
แต้ก่ ารที่ส่� ำานกั งานบญั ชีจ่ ัะนาำ เที่คโนโลย่เ่ ข้า้ มูาใชีใ้ นองคก์ รนนั�
ต้้องพัิจัารณาคว่ามูพัร้อมูในเรื�องใดบ้าง และข้�ันต้อนรว่มูถึึงส่ว่นงาน
ที่�่น่าสนใจัในการนำาเที่คโนโลย่่มูาใชี้บริหารจััดการจัะเป็นส่ว่นใด
สามูารถึพัิจัารณาจัากหัว่ข้อ้ ดงั ต้่อไปน่�
18 Newsletter Issue 99
ข้อ้ ด้ีข้องระบับั Cloud ต่อ่ นกั บััญช่ี
• Real - Time Information
ปัจัจัุบันการส่งเอกสารมูาในรูปแบบไฟล์ที่างบริษัที่ได้เปิดชี่องที่างในการนำาส่งไฟล์ข้�ึน Share Drive
เพั�ือประหย่ัดเว่ลาและค่าใชี้จั่าย่ในการที่าำ สำาเนาในการจััดส่งเอกสารในรูปแบบกระดาษ รว่มูถึึงเจั้าหน้าที่่�บัญชี่
สามูารถึนำาไฟลม์ ูาเพัื�อที่าำ การบนั ที่ึกบัญชี่ไดอ้ ย่่างรว่ดเรว็ ่มูากข้น�ึ
• Information Sharing System
การที่าำ งานบนฐานข้้อมููลเด่ย่ว่กันชี่ว่ย่ลดเว่ลาและคว่ามูผู้ิดพัลาดในการที่ำางาน โดย่ลูกค้าสามูารถึ
เปิดเอกสารต้่าง ๆ เชี่น เอกสารซ้ำ�ือข้าย่บนระบบโดย่โปรแกรมูสามูารถึบันที่ึกบัญชี่ได้อัต้โนมูัต้ิ ซ้ำ�ึงที่างสำานักงาน
จัะชี่ว่ย่ในการว่ิเคราะห์ราย่การและคว่ามูถึูกต้้องข้องการบันที่ึกบัญชี่ รว่มูไปถึึงกระที่บย่อดธุนาคาร นาำ ส่งภาษ่
และงบการเงินต้่อหนว่ ่ย่งานที่�เ่ ก่�ย่ว่ข้อ้ งใหล้ กู คา้
อุปัสรรคต่อ่ การเปัลีย�ี นแปัลีง
• Increasing Cost
เนื�องจัากระบบการที่าำ งานแบบเดิมู อาจัจัะมูองค่าใชี้จั่าย่หรือต้้นทีุ่นข้องระบบเป็นการลงทีุ่นครั�งเด่ย่ว่
และสามูารถึใชีง้ านไดไ้ มู่จัาำ กัด แต้่ระบบสารสนเที่ศแบบใหมู่หรือ Cloud น� ่ คา่ ใชีจ้ ั่าย่จัะเกิดข้ึน� เปน็ ราย่เดือนหรือ
ราย่ปี เสมูอื นการเชีา่ พัื�นที่�่ หรือการเชีา่ ใชี้บริการที่ม�่ ูอ่ ย่่างต้่อเนือ� ง โดย่นักบัญชี่อาจัจัะต้้องมูก่ ารปรับระบบการคดิ
ค่าบริการกับลูกค้าในสว่ ่นน�่
2. ทัศนคติแิ ละความพร้อมของทีมงาน
สง�ิ สาำ คญั ที่ท่� ี่ำาใหอ้ งคก์ รสามูารถึที่าำ ใหก้ ารเปลย�่ ่นแปลงสำาเรจ็ ัคอื ที่ศั นคต้ขิ ้องที่ม่ ูงานต้อ่ การที่าำ งานในระบบใหมู่
ซ้ำง�ึ สามูารถึมูองเปน็ สงิ� ที่ย่� ่ากและงา่ ย่ในเว่ลาเดย่ ่ว่กนั เนอื� งจัากการเรม�ิ ูต้น้ ต้อ้ งเรม�ิ ูต้น้ ที่เ่� ปา้ หมูาย่ข้องผู้นู้ ำาองคก์ ร รว่มูไปถึงึ
การว่างแผู้นและการส�ือสารที่�ท่ ี่ำาให้คนที่ัง� องค์กรเห็นข้อ้ ด ่ และโอกาสข้องการเปลย่� ่นแปลงดังกล่าว่
ที่�ังน่� คว่ามูเข้้าใจัที่่�ผู้ิดอย่่างหนึ�งที่�่มูักถึูกนำามูาเป็นประเด็นต้่อการเปล�่ย่นแปลงคือ คว่ามูเข้้าใจัผู้ิด
เรื�องการ Disruptive ข้องพันักงานบัญชี่ หรือจัะกล่าว่โดย่ง่าย่ คือ การที่่�อาชี่พันักบัญชี่จัะหาย่ไป ซ้ำ�ึงประเด็นดังกล่าว่
จัำาเปน็ ต้อ้ งที่าำ คว่ามูเข้า้ ใจักบั ที่ม่ ูงานว่า่ เที่คโนโลย่ไ่ มูใ่ ชีส่ งิ� ที่จ�่ ัะมูาแที่นที่น่� กั บญั ชี ่ แต้น่ กั บญั ชีจ่ ัะถึกู เปลย�่ ่นรปู แบบการที่ำางาน
ไมูใ่ ชี่เพัย่ ่งแต้ผ่ ู้้บู ันที่ึกบัญชี่ แต้่เป็นนักว่เิ คราะหท์ ี่างบัญชีใ่ นอนาคต้ ซ้ำง�ึ สามูารถึสรา้ งมูลู คา่ ให้นกั บัญชีม่ ูากข้น�ึ
Newsletter Issue 99 19
โดย นายชุมุ พร เสนไสย _r v
ที่�่ปรึึกษาคณะกรึรึมการึวิิชาชพ่ บัญั ชด่ ้้านการึบััญชภ่ าษ่อากรึ rv
ขายสินิ ค้า้ ออนไลน์
ผ่่าน Platform ภาษีี
ด้อี ยา่ งิไร
การประกอบธุุรกิจในปัจจุบันช่่องทางในการขายสิินค้้าท�่เป็นท�่นิยมกันเป็นอย่างมาก
ได้้แก่ การขายสิินค้้าออนไลน์ ซึ่�่งรูปแบบในการขายสิินค้้าม่ท�ังรูปแบบท�่ขายโด้ยช่่องทาง
แพลตฟอร์ม (Platfrom) ของเจา้ ของสิินค้า้ เอง และขายผ่่าน Platfrom ซึ่ง�่ เจา้ ของ Platfrom
ได้ส้ ิรา้ งขน่� มา เพอ�่ ให้ผ้ ่ปู้ ระกอบการรา้ นค้า้ นาำ สินิ ค้า้ ของตนเองมาวางขายใน Platfrom ของตนเอง
โด้ยเจ้าของ Platfrom จะเก็บค้่าธุรรมเน่ยมห้ร่อค้่าบริการจากเจ้าของสิินค้้า ตามอัตราและ
จาำ นวนท่�ตกลงกัน โด้ยผู่้ซึ่�่อสิินค้้าสิามารถค้้นห้าสิินค้้าท�่ต้องการซึ่�่อและทาำ การซึ่�่อสิินค้้า
ผ่า่ น Platfrom นัน� และ Platfrom สิง่ ค้ำาสิั�งซึ่อ�่ ให้้เจ้าของสิินค้้าสิ่งสิินค้้าให้ล้ ูกค้า้ ห้รอ่ บางกรณี่
เจา้ ของสินิ ค้า้ ได้ส้ ิง่ สินิ ค้า้ ไปเกบ็ ไวท้ �่ Platfrom อยกู่ อ่ นแลว้ และ Platfrom ได้ส้ ิง่ สินิ ค้า้ ให้ล้ กู ค้า้ เอง
และภายห้ลังจากนั�น Platfrom จะได้้โอนเงินค้่าสิินค้้าให้้เจ้าของสิินค้้า โด้ยได้้ห้ักค้่าธุรรมเน่ยม
ห้รอ่ ค้่าบรกิ ารออกจากเงินค้่าสินิ ค้า้ ท�โ่ อนให้เ้ จ้าของสิินค้้า การขายสิินค้า้ ผ่่าน Platfrom ด้งั กลา่ ว
ถา้ Platfrom เปน็ ตวั กลางทร�่ บั ค้ำาสิงั� ซึ่อ่� จากลกู ค้า้ และรบั เงนิ โอนจากลกู ค้า้ เขา้ บญั ช่ข่ อง Platfrom
เพ�่อสิ่งค้าำ สิั�งซึ่่�อไปยังเจ้าของสิินค้้าและถ่อเงินแทนลูกค้้าแล้วโอนเข้าบัญช่่ของเจ้าของสิินค้้า
ภายห้ลัง จะม่ภาระภาษี่ท�่เก่ย� วขอ้ งอยา่ งใด้อาจพิจารณีาได้ ้ ด้งั น�่
ภาษีีเงินิ ได้้
ภาระภาษีเี งินิ ได้ส้ ำำาหรบั การขายสำนิ ค้า้ ด้งั ิกล่า่ ว ใหพ้ ิจิ ารณา
เจ้าของิสำินค้้าเป็็นใค้ร ถ้้าเป็็นบุค้ค้ล่ธรรมด้าก็จะเสำียภาษีีเงิินได้้
บุค้ค้ล่ธรรมด้า โด้ยเงิินได้้จากการขายสำินค้้านั�นเป็็นเงิินได้้
ตามมาตรา 40(8) แหง่ ิป็ระมวล่รษั ีฎากร เมอ�่ เจา้ ของิสำนิ ค้า้ ได้ร้ บั เงินิ
โอนเขา้ บญั ชีจี ากการที่ ี� Platfrom ได้โ้ อนมาใหใ้ นป็ใี ด้จะตอ้ งิถ้อ่ เป็น็
เงิินได้้ที่�ีต้องิเสำียภาษีีในป็ีนั�น โด้ยเงิินได้้ที่�ีต้องินาำ มาเสำียภาษีี
ตอ้ งิเป็น็ จาำ นวนเงินิ ได้ท้ ี่ไ�ี ด้ร้ บั จากการขายสำนิ ค้า้ กอ่ นหกั ค้า่ ธรรมเนยี ม
หร่อค้่าบริการที่ี� Platfrom ได้้หักไว้ (สำ่วนการหักค้่าใชี้จ่าย
ของิเจา้ ของิสำนิ ค้า้ ถ้า้ เป็น็ กรณที ี่เ�ี ป็น็ การซื้อ่� สำนิ ค้า้ แล่ว้ มาขายตอ่ มสี ำทิ ี่ธิ
หกั ค้า่ ใชีจ้ า่ ยตามค้วามจำาเป็น็ แล่ะสำมค้วรได้ ้ หรอ่ เล่อ่ กหักค้า่ ใชี้จา่ ย
เหมาในอัตราร้อยล่ะ 60 ก็ได้้) แต่ถ้้าเจ้าของิสำินค้้าเป็็นบริษีัที่หร่อ
ห้างิหุ้นสำ่วนนิติบุค้ค้ล่ เจ้าของิสำินค้้าจะต้องินำารายได้้จากการขาย
สำินค้้าน�ันมารวมค้าำ นวณกำาไรสำุที่ธิเพิ่�อเสำียภาษีีเงิินได้้นิติบุค้ค้ล่
ในรอบระยะเวล่าบัญชีีที่ี�เกิด้รายได้้ตามเกณฑ์์สำิที่ธ�ิตามมาตรา 65
แห่งิป็ระมวล่รัษีฎากร
20 Newsletter Issue 99
ภาษีีเงิินได้้หััก ณ ที่จ�ี ่่าย
การจ่ายเงิินค้่าสำินค้้า ตามกฎหมายไม่ได้้กาำ หนด้ให้ผู้้จ่ายเงิินมีหน้าที่�ีต้องิหักภาษีี ณ ที่�ีจ่าย
(ยกเว้นการซื้่อ� ขายสำนิ ค้า้ พิช่ ีไร่บางิกรณที ี่ีก� ฎหมายกาำ หนด้ให้หักภาษีี ณ ที่�ีจ่ายแล่ะกรณกี ารขายสำนิ ค้า้
ใหร้ าชีการซื้ง�่ ิตอ้ งิหกั ภาษี ีณ ที่จ�ี า่ ยในอตั รารอ้ ยล่ะ 1 ตามมาตรา 50(4) แล่ะมาตรา 69 ที่ว ิแหง่ ิป็ระมวล่รษั ีฎากร)
ด้ังินั�น การขายสำินค้้าออนไล่น์ ผู้้ซื้�่อสำินค้้าจ่งิไม่มีหน้าที่�ีต้องิหักภาษีี ณ ที่�ีจ่ายไม่ว่าผู้้ซื้�่อสำินค้้า
จะเป็็นบุค้ค้ล่ธรรมด้าหร่อบริษีัที่หร่อห้างิหุ้นสำ่วนนิติบุค้ค้ล่ แต่อย่างิไรก็ตามการขายสำินค้้าออนไล่น์
จะมีป็ระเด้็น เม่�อมีการเรียกเก็บเงิินค้่าสำินค้้าจากล่้กค้้าซื้่�งิอาจจะมีการเรียกเก็บค้่าขนสำ่งิสำินค้้า
ซื้ง�่ ิการจา่ ยค้า่ ขนสำง่ ินน�ั มกี ฎหมายกาำ หนด้ใหผ้ ู้จ้ า่ ยที่เ�ี ป็น็ บรษิ ีทั ี่หรอ่ หา้ งิหนุ้ สำว่ นนติ บิ คุ ้ค้ล่หรอ่ นติ บิ คุ ้ค้ล่อน�่
ต้องิหักภาษีี ณ ที่ี�จ่ายในอัตราร้อยล่ะ 1 ตามข้อ 12/4 ของิค้ำาสำ�ังิกรมสำรรพิากรที่ี� ที่.ป็.4/2528ฯ
(แต่ถ้้าผู้้จ่ายเงิินเป็็นบุค้ค้ล่ธรรมด้า การจ่ายค้่าขนสำ่งิไม่ต้องิหักภาษีี ณ ที่�ีจ่าย เน่�องิจากกฎหมาย
ไมไ่ ด้ก้ ำาหนด้ใหต้ อ้ งิมกี ารหกั ภาษี ี ณ ที่จี� า่ ย) แตส่ ำาำ หรบั การขายสำนิ ค้า้ ที่มี� กี ารขนสำง่ ิใหแ้ กผ่ ู้ซ้ ื้อ่� สำนิ ค้า้ ด้ว้ ย
ถ้้าผู้ข้ ายสำินค้้าไม่ได้ป้ ็ระกอบกิจการขนสำ่งิเป็็นป็กตธิ ุระ ซื้ง�่ ิโด้ยที่�วั ไป็แล่้วผู้ข้ ายสำินค้า้ กม็ ักจะไม่ป็ระกอบ
กจิ การขนสำง่ ิ ค้า่ ขนสำง่ ิที่ม�ี กี ารเรยี กเกบ็ จากผู้ซ้ ื้อ่� สำนิ ค้า้ จง่ ิถ้อ่ เป็น็ สำว่ นหนง�่ ิของิค้า่ สำนิ ค้า้ ซื้ง่� ิไมอ่ ยใ้่ นบงั ิค้บั
ที่�ีตอ้ งิหกั ภาษี ี ณ ที่จี� ่าย แตอ่ ยา่ งิใด้
ป็ัญหาในการหักภาษีี ณ ที่ี�จ่าย สำาำ หรับการขายสำินค้้าออนไล่น์ผู้่าน Platfrom
ถ้้าจะมีป็ัญหาจะไม่ใชี่ป็ัญหาระหว่างิผู้้ขายสำินค้้า (ร้านค้้า) กับผู้้ซื้�่อสำินค้้า แต่จะเป็็นป็ัญหา
ระหว่างิเจ้าของิสำินค้้า (ร้านค้้า) ที่�ีเป็็นบริษีัที่หร่อห้างิหุ้นสำ่วนนิติบุค้ค้ล่หร่อนิติบุค้ค้ล่อ�่น
ที่�ีนาำ สำินค้้าไป็ขายผู้่าน Platfrom กับ Platfrom (ถ้้าเจ้าของิร้านค้้าเป็็นบุค้ค้ล่ธรรมด้า
กฎหมายไมได้้กาำ หนด้ให้การจ่ายเงิินค้้าบริการหร่อค้่าธรรมเนียมที่ี�บุค้ค้ล่ธรรมด้าจ่ายจะต้องิ
หักภาษี ี ณ ที่ีจ� า่ ย จ่งิไม่มีป็ญั หา) เพิราะการจ่ายเงินิ ค้่าธรรมเนยี ม หรอ่ ค้่าบริการที่ีเ� จ้าของิสำินค้า้
ด้ังิกล่่าว (ร้านค้้า) จะต้องิจ่ายให้ Platfrom จะต้องิหักภาษีี ณ ที่ี�จ่ายในอัตราร้อยล่ะ 3
(Platfrom เป็น็ บริษีัที่ฯ ไที่ย) ผู้้จา่ ยเงิินน�นั จะที่าำ การหกั ภาษี ี ณ ที่�จี า่ ยอย่างิใด้ ในเมอ�่ ในขณะที่ี�
Platfrom โอนงิินให้เจ้าของิสำินค้้าได้้โอนเงิินหล่ังิจากหักค้่าธรรมเนียมแล่ะค้่าบริการไป็แล่้ว
โด้ยเจา้ ของิสำนิ ค้า้ ด้งั ิกล่า่ วไมไ่ ด้จ้ า่ ยเงินิ ออกจากตนเองิ ซื้ง�่ ิการที่ ี� Platfrom ได้ห้ กั เงินิ ค้า่ ธรรมเนยี ม
แล่ะค้่าบริการจากค้่าสำินค้้าที่�ีต้องิโอนให้เจ้าของิสำินค้้านั�น ก็ถ้่อได้้ว่าเจ้าของิสำินค้้าได้้จ่ายเงิิน
ค้่าธรรมเนียมแล่ะค้่าบริการให้ Platfrom ด้ังิน�ัน ณ วันด้ังิกล่่าว เจ้าของิสำินค้้าด้ังิกล่่าวจะต้องิ
ที่ำาการหกั ภาษีี ณ ที่ีจ� ่าย แต่ในที่างิป็ฏิิบัติจะหักภาษีี ณ ที่�ีจา่ ยได้้อย่างิใด้ ในเม่�อเงินิ ค้่าธรรมเนยี ม
แล่ะค้า่ บรกิ ารไมไ่ ด้้โอนจากเจ้าของิสำินค้า้ (ร้านค้้า) แล่ะ Platfrom ก็ไมไ่ ด้้โอนภาษีีหกั ณ ที่ีจ� ่าย
มาให้ Platfrom เพิ่�อนาำ สำ่งิภาษีีให้กรมสำรรพิากร ด้ังิน�ัน เจ้าของิสำินค้้าจ่งิมีหน้าที่ี�ต้องินาำ สำ่งิ
ภาษีีหกั ณ ที่�ีจ่ายให้กรมสำรรพิากรภายในวนั ที่� ี 7 ของิเด้อ่ นถ้ัด้ไป็ ป็ญั หากค็ ้อ่ ภาษีหี กั ณ ที่จี� า่ ย
ที่ี�ต้องินำาสำ่งิด้ังิกล่่าว เจ้าของิสำินค้้าจะนาำ เงิินใค้รไป็นำาสำ่งิภาษีีให้กรมสำรรพิากร ก็มีที่างิเล่่อกอย้่
2 ที่างิค้่อ ที่างิที่ี�หน่�งิ นำาเงิินของิตนเองิไป็นำาสำ่งิเที่่าจาำ นวนภาษีีที่�ีต้องิหักภาษีี ณ ที่�ีจ่าย
เพิ่�อให้ตนเองิพิ้นค้วามรับผู้ิด้ ที่างิที่�ีสำองิ ไป็เรียกร้องิเงิินภาษีีหัก ณ ที่�ีจ่ายจาก Platfrom แล่ะ
ออกหนังิสำ่อรับรองิการหักภาษีี ณ ที่�ีจ่าย ให้ Platfrom นำาไป็ใชี้เป็็นเค้รด้ิตภาษีีในการย่�น
แบบ ภ.งิ.ด้.50 เมอ�่ สำนิ� รอบระยะเวล่าบญั ชี ี ซื้ง่� ิที่างิเล่อ่ กที่สี� ำองินา่ จะเป็น็ ที่างิเล่อ่ กที่ย�ี ตุ ธิ รรมสำาำ หรบั
ที่ง�ั ิสำองิฝ่า่ ย ด้งั ินน�ั Platfrom ค้วรจะวางิแผู้นเกย�ี วกบั ภาษีที ี่ต�ี อ้ งิถ้ก้ เจา้ ของิสำนิ ค้า้ หกั ภาษี ี ณ ที่จ�ี า่ ย
แล่ะนาำ สำง่ ิ เพิอ่� มใิ หเ้ จา้ ของิสำนิ ค้า้ มปี ็ญั หาในการนาำ สำง่ ิภาษีหี กั ณ ที่จ�ี า่ ย ไมถ่ ้ก้ ตอ้ งิ แล่ะที่างิเล่อ่ กหนง่� ิ
ที่�ี Platfrom สำามารถ้แก้ไขป็ัญหาด้ังิกล่่าวโด้ยไม่เด้่อด้ร้อนกับเจ้าของิสำินค้้า ก็ค้่อ อาจที่าำ เร่�องิ
ให้เจ้าของิสำินค้้าตั�งิ Platfrom เป็็นตัวแที่นในการหักภาษีี ณ ที่ี�จ่าย ย�่นรายการแล่ะนาำ สำ่งิภาษี ี
โด้ยอาจจะที่าำ เร�่องิต่อกรมสำรรพิากรเพิ�่อให้การจัด้ที่ำาตามวิธีนี� สำามารถ้ที่�ีจะให้เอกสำารในการย�่น
รายการแที่นเจา้ ของิสำนิ ค้า้ เป็น็ หล่กั ฐานในการเค้รด้ติ ภาษีแี ที่นหนงั ิสำอ่ รบั รองิการหกั ภาษี ี ณ ที่จ�ี า่ ย
Newsletter Issue 99 21
ภาษีีมูลค้่าเพิม�
รา้ นค้า้ ที่ม�ี รี ายรบั จากการขายสำนิ ค้า้ แล่ะการใหบ้ รกิ ารเกนิ 1,800,000 บาที่ตอ่ ป็ ี จะตอ้ งิเสำยี ภาษีี
ม้ล่ค้่าเพิิ�ม เม่�อร้านค้้าได้้จด้ที่ะเบียนภาษีีม้ล่ค้่าเพิิ�มตามกฎหมายแล่้วย่อมเป็็นผู้้ป็ระกอบการจด้ที่ะเบียน
ภาษีมี ้ล่ค้า่ เพิ�ิม โด้ยมสี ำทิ ี่ธอิ อกใบกำากบั ภาษีีได้ต้ ามกฎหมาย (ถ้้ายงั ิไม่ได้้จด้ที่ะเบยี นภาษีีม้ล่ค้่าเพิ�มิ จะไมม่ ี
สำิที่ธิออกใบกำากับภาษีี แต่จะต้องิเสำียภาษีีม้ล่ค้่าเพิิ�มสำำาหรับรายรับสำ่วนที่ี�เกิน 1,800,000 บาที่ต่อป็ี
พิรอ้ มเบย�ี ป็รบั แล่ะเงินิ เพิิม� ตามกฎหมาย) สำำาหรบั Platfrom ที่ใี� หร้ า้ นค้า้ นาำ สำนิ ค้า้ มาวางิขายบน Platfrom
ของิตนเองิ เม่�อได้้รับค้่าธรรมเนียมหร่อค้่าบริการจากร้านค้้าจะต้องิเสำียภาษีีม้ล่ค้่าเพิ�ิมแล่ะต้องิออก
ใบกาำ กบั ภาษีใี หร้ า้ นค้า้ กม็ ปี ็ระเด้น็ วา่ จะออกใบกำากบั ภาษีอี ยา่ งิยอ่ ได้ห้ รอ่ ไม ่ เหน็ วา่ Platfrom ได้ใ้ หบ้ รกิ าร
แก่ร้านค้้าที่�ีที่าำ สำัญญากับ Platfrom เพิ�่อนาำ สำินค้้ามาวางิขาย การให้บริการของิ Platfrom เป็็นการให้
บรกิ ารเฉพิาะบุค้ค้ล่ที่�ีนาำ สำินค้้ามาวางิขายบน Platfrom ไม่ใชี่การให้บริการรายย่อยแก่บุค้ค้ล่จำานวนมาก
ที่�ีจะมีสำิที่ธิออกใบกาำ กับภาษีีอย่างิย่อได้้ตามป็ระกาศอธิบด้ีกรมสำรรพิากร เก�ียวกับภาษีีม้ล่ค้่าเพิ�ิม
(ฉบบั ที่ �ี 32)ฯ ด้ังินัน� จง่ ิตอ้ งิออกใบกำากบั ภาษีีแบบเตม็ ร้ป็
ในสำ่วนของิการเสำียภาษีีม้ล่ค้่าเพิิ�มสำำาหรับการขายสำินค้้าออนไล่น์จะเสำียอย่างิใด้นั�น ค้วรพิิจารณาจากจุด้ที่�ีว่า การเสำียภาษีีม้ล่ค้่าเพิิ�ม
สำาำ หรับการขายสำินค้้าเกิด้ข�่นเม่�อค้วามรับผู้ิด้ในการเสำียภาษีีม้ล่ค้่าเพิ�ิมเกิด้ข่�น ตามมาตรา 78(1) แห่งิป็ระมวล่รัษีฎากร กล่่าวค้่อ
เม�่อสำ่งิมอบสำินค้้า เว้นแต่เม�่อออกใบกำากับภาษีี หร่อได้้รับชีำาระค้่าสำินค้้าก่อนสำ่งิมอบสำินค้้า ค้วามรับผู้ิด้จะเกิด้ข�่นตามสำ่วนของิการกระที่ำาน�ัน ๆ
ด้งั ินน�ั การขายสำนิ ค้า้ โด้ยผู้า่ น Platfrom จ่งิค้วรพิิจารณาได้ ้ 2 กรณ ี ค้อ่
กรณีที่�เี จ่้าของิสินิ ค้้าได้้นำาสินิ ค้้าไปไว้ก้ ับแพลตฟอร์ม
เม�่อล่้กค้้าซื้�่อสำินค้้าผู้่าน Platfrom ก็ให้ Platfrom เป็็นผู้้สำ่งิสำินค้้าให้ล่้กค้้า
ถ้า้ หากที่าำ เชีน่ น ี� การที่เ�ี จา้ ของิสำนิ ค้า้ ได้ส้ ำง่ ิมอบสำนิ ค้า้ ให ้ Platfrom ด้งั ิกล่า่ ว ถ้อ่ เป็น็ การขายสำนิ ค้า้
ที่ันที่ีตามมาตรา 77/1(8)(ข) แห่งิป็ระมวล่รัษีฎากร เจ้าของิสำินค้้าที่�ีนำาสำินค้้าไป็ขาย
โด้ยผู้่าน Platfrom จะต้องิเสำียภาษีีม้ล่ค้่าเพิิ�มที่ันที่ีเม�่อสำ่งิมอบสำินค้้าให้ Platfrom
ตามจาำ นวนสำินค้า้ ที่ี�สำง่ ิมอบให ้ Platfrom (ออกใบกาำ กบั ภาษีีให ้ Platfrom)
กรณเี จ่้าของิสินิ ค้้า (ร้านค้้า) เลือกที่�ีจ่ะสิง่ ิมอบสิินค้า้ ใหั้ลกู ค้า้ เองิ
โด้ยจะส่่งมอบัส่ินค้าให้้ลููกค้าเม่�อลููกค้าได้้ซื้่�อส่ินค้าผ่่าน Platfrom แลูะได้้รึับัแจ้ง
จาก Platfrom ให้เ้ จ้าของส่ินคา้ ส่่งส่นิ คา้ ให้้ลูกู คา้ ที่�งั น �่ ห้ากลููกค้าได้้ซื้่�อส่นิ ค้าผ่่าน Platfrom
แลูะได้้โอนเงินค่าส่ินค้าผ่่าน Platfrom แลูะห้าก Platfrom เป็นผู่้รึับัเงินโอนจากลููกค้า
เพ�่อชำารึะค่าส่ินค้าให้้เจ้าของส่ินค้า (รึ้านค้า) แที่นลููกค้า โด้ย Platfrom จะโอนเงินค่าส่ินค้า
ให้้เจ้าของส่ินค้า (รึ้านค้า) เม่�อเจ้าของส่ินค้า (รึ้านค้า) ได้้ส่่งส่ินค้าให้้ลููกค้าแลู้วิ ในกรึณ่เช่นน� ่
เจ้าของส่ินค้า (รึ้านค้า) ก็จะเส่่ยภาษ่มูลูค่าเพิ�มเม�่อส่่งมอบัส่ินค้าให้้ลููกค้า (ออกใบักำากับัภาษ่
ให้้ลูกู ค้า)
22 Newsletter Issue 99
ป็ัญหาการขายสำินค้้าออนไล่น์ จะมีป็ัญหาเก�ียวกับภาษีีอีกป็ระเด้็นหน่�งิก็ค้่อ
การเรียกเก็บค้่าขนสำ่งิจากผู้้ซื้�่อสำินค้้า (กล่่าวค้่อค้่าขนสำ่งิที่�ีเรียกเก็บจากล่้กค้้านั�น
จะต้องิเสำียภาษีีม้ล่ค้่าเพิิ�มหร่อไม่) เนี�องิจากตามมาตรา 81(1)(ณ) แห่งิป็ระมวล่รัษีฎากร
ได้้กำาหนด้ว่า การให้บริการขนสำ่งิในราชีอาณาจักรได้้รับยกเว้นภาษีีม้ล่ค้่าเพิิ�ม ด้ังิน�ัน
ถ้้าผู้้ให้บริการขนสำ่งิเรียกเก็บค้่าขนสำ่งิจากล่้กค้้าผู้้ซื้�่อสำินค้้าจะไม่มีภาระภาษีีม้ล่ค้่าเพิิ�ม
นัน� เองิ (ออกใบเสำร็จรับเงิินใหผ้ ู้้ซื้่�อในชี�อ่ ผู้้ซื้อ่� สำินค้า้ โด้ยตรงิ)
ตัวอย่างิ ผู้ซ้ ื้่�อสำนิ ค้า้ สำั�งิซื้อ�่ สำนิ ค้า้ จากร้านค้้าผู้่าน Platfrom โด้ยผู้้ซื้่�อจะต้องิจ่ายค้า่ สำนิ ค้้าจาำ นวน 2,000 บาที่ ค้า่ ขนสำง่ ิ 100 บาที่
แล่ะล่้กค้้า (ผู้้ซื้่�อ) จ่ายค้่าสำินค้้าแล่ะค้่าขนสำ่งิผู้่าน Platfrom โด้ย Platfrom จะโอนค้่าสำินค้้าให้ผู้้ขายสำินค้้า แล่ะค้่าขนสำ่งิให้บริษีัที่ขนสำ่งิ
โด้ยร้านค้้าออกใบกำากับภาษีีใหล้ ่้กค้า้ จากฐานภาษี ี 2,000 บาที่ แล่ะบริษีทั ี่ขนสำ่งิออกใบเสำรจ็ รบั เงินิ ให้ผู้้ซื้่�อ กรณีเชี่นนค�ี ้่าขนสำ่งิที่ีบ� ริษีัที่ขนสำ่งิ
ได้้รับจากผู้้ซื้�่อสำินค้้าย่อมได้้รับยกเว้นภาษีีม้ล่ค้่าเพิ�ิม สำำาหรับผู้้ซื้�่อสำินค้้าถ้้าเป็็นบุค้ค้ล่ธรรมด้าก็ไม่มีหน้าที่ี�ต้องิหักภาษีี ณ ที่ี�จ่าย แต่อย่างิใด้
แต่ถ้้าเป็็นบริษีัที่หร่อห้างิหุ้นสำ่วนนิติบุค้ค้ล่หร่อนิติบุค้ค้ล่อ�่น ก็มีหน้าที่ี�ต้องิหักภาษีี ณ ที่�ีจ่ายในอัตราร้อยล่ะ 1 ถ้้ามีการจ่ายค้่าขนสำ่งิ
ต�งั ิแต ่ 1,000 บาที่
อย่างิไรก็ตาม ถ้้าร้านค้้าขายสำินค้้าออนไล่น์
หร่อขายสำินค้้าผู้่าน Platfrom โด้ยร้านค้้า
เป็น็ ผู้ส้ ำง่ ิสำนิ ค้า้ ใหล้ ่ก้ ค้า้ แล่ะเรยี กเกบ็ ค้า่ สำนิ ค้า้ จากผู้ซ้ ื้อ�่
พิร้อมกับเรียกเก็บค้่าขนสำ่งิสำินค้้า กรณีด้ังิกล่่าว
ถ้้ า จ ะ พิิ จ า ร ณ า เ ฉ พิ า ะ ป็ ร ะ เ ด้็ น ข อ งิ ก า ร ย ก เ ว้ น
ภาษีมี ้ล่ค้า่ เพิม�ิ สำาำ หรบั การขนสำ่งินน�ั จะเป็น็ การยกเวน้
ให้สำำาหรับการให้บริการขนสำ่งิที่ี�ไม่มีการขายสำินค้้า
หร่อการให้บริการอ�น่ ร่วมด้้วย หร่อถ้้ามีการขายสำินค้้า
หรอ่ บรกิ ารอน�่ รว่ มด้ว้ ย ผู้ป้ ็ระกอบการที่ข�ี ายสำนิ ค้า้ หรอ่
บริการอ่�นน�ัน จะต้องิป็ระกอบกิจการขนสำ่งิเป็็นป็กติ
ธรุ ะด้้วย กล่่าวค้อ่ นอกจากป็ระกอบกจิ การขายสำนิ ค้้า
หรอ่ ใหบ้ รกิ ารแล่ว้ ยงั ิมกี จิ การขนสำง่ ิเป็น็ อกี กจิ การหนง�่ ิ
ที่�ีป็ระกอบกิจการเป็็นป็กติธุระของิผู้้ป็ระกอบการนั�น
ถ้้าเป็็นเชี่นนี� การป็ระกอบกิจการขายสำินค้้าออนไล่น์
แล่ะมกี ารขนสำง่ ิใหล้ ่ก้ ค้า้ ด้ว้ ย โด้ยผู้ข้ ายสำนิ ค้า้ ออนไล่น์
ได้้ป็ระกอบกิจการขนสำ่งิเป็็นป็กติธุระด้้วย แล่ะ อย่างิไรก็ด้ี ในสำภาพิค้วามเป็็นจริงิของิการป็ระกอบกิจการขายสำินค้้าออนไล่น์
มีการเรียกเก็บค้่าขนสำ่งิแยกกับค้่าสำินค้้า ค้่าขนสำ่งิ ของิร้านค้้าเองิหร่อร้านค้้าขายสำินค้้าผู้่าน Platfrom ผู้้ป็ระกอบการที่�ีขายสำินค้้าออนไล่น์
ย่อมได้้รับยกเว้นภาษีีม้ล่ค้่าเพิ�ิม แต่ถ้้าเรียกเก็บ มักจะไม่ได้้ป็ระกอบกิจการขนสำ่งิเป็็นป็กติธุระ แต่จะจ้างิให้ผู้้ป็ระกอบการขนสำ่งิอ่�นเป็็นผู้้ขนสำ่งิ
ค้่าขนสำ่งิรวมอย้่กับค้่าสำินค้้า ค้่าตอบแที่นที่ี�ได้้จาก สำนิ ค้า้ ใหล้ ่ก้ ค้า้ แล่ะเรยี กเกบ็ ค้า่ ขนสำง่ ิจากล่ก้ ค้า้ ถ้า้ เป็น็ การขายสำนิ ค้า้ แล่ะมกี ารเรยี กเกบ็ ค้า่ ขนสำง่ ิ
ผู้้ซื้�่อสำินค้้าก็จะเป็็นค้่าตอบแที่นจากการขายสำินค้้า จากล่ก้ ค้า้ เชีน่ น �ี ค้า่ ขนสำง่ ิที่เ�ี รยี กเกบ็ นนั� จะถ้อ่ เป็น็ สำว่ นหนง่� ิของิค้า่ สำนิ ค้า้ ที่ตี� อ้ งิเสำยี ภาษีมี ล้ ่ค้า่ เพิม�ิ
ที่ั�งิจาำ นวนที่�ีต้องิเสำียภาษีีม้ล่ค้่าเพิ�ิมที่ั�งิจาำ นวนไม่ได้้รับ ด้้วยไม่ว่าผู้้ขายสำินค้้าจะเรียกเก็บค้่าขนสำ่งิแยกกับราค้าสำินค้้าหร่อรวมกับราค้าสำินค้้า เน�่องิจาก
ยกเว้นภาษีีมล้ ่ค้า่ เพิมิ� แต่อย่างิใด้ ผู้้ขายสำินค้้าไม่ได้้ป็ระกอบกิจการขนสำ่งินั�นเองิ จ่งิมีผู้ล่ที่าำ ให้ต้องิเสำียภาษีีม้ล่ค้่าเพิ�ิมจาก
การขายสำินค้้าด้ังิกล่่าว โด้ยฐานภาษีีม้ล่ค้่าเพิิ�มจะค้ิด้จากม้ล่ค้่าที่�ังิหมด้ที่ี�ได้้รับจาก
การขายสำนิ ค้า้ (รวมค้า่ ขนสำ่งิด้้วย)
Newsletter Issue 99 23
ตัวอย่างิ ผู้ซ้ ื้�อ่ สำินค้า้ สำั�งิซื้่�อสำนิ ค้า้ จากร้านค้้าผู้า่ น Platfrom โด้ยผู้ซ้ ื้�อ่ จะตอ้ งิจ่ายค้่าสำินค้้าจาำ นวน 2,000 บาที่ ค้า่ ขนสำ่งิ 100 บาที่
แล่ะล่้กค้้า(ผู้้ซื้อ�่ ) จา่ ยค้่าสำินค้้าแล่ะค้า่ ขนสำ่งิผู้่าน Platfrom โด้ย Platfrom จะโอนค้า่ สำินค้้าแล่ะค้า่ ขนสำ่งิใหผ้ ู้้ขายสำินค้้า กรณนี �รี า้ นค้้าตอ้ งิออก
ใบกาำ กบั ภาษีใี หล้ ่ก้ ค้า้ จากฐานภาษี ี 2,100 บาที่ (รา้ นค้า้ ตอ้ งิเสำยี ภาษีมี ล้ ่ค้า่ เพิม�ิ รวมค้า่ ขนสำง่ ิจากฐานภาษี ี จาำ นวน 2,100 บาที่) แล่ะเมอ่� บรษิ ีทั ี่
ขนสำ่งิเรียกเก็บค้่าขนสำ่งิจากร้านค้้า (ที่างิป็ฎิบัติอาจโอนจาก Platfrom ซื้�่งิที่ำาแที่นร้านค้้าให้บริษีัที่ขนสำ่งิ) การให้บริการขนสำ่งิด้ังิกล่่าว
ได้้รับยกเว้นภาษีีม้ล่ค้่าเพิิ�มบริษีัที่ขนสำ่งิไม่ต้องิออกใบกาำ กับภาษีี แต่ต้องิออกใบเสำร็จรับเงิินให้ร้านค้้า 100 บาที่ แล่ะถ้้าร้านค้้าเป็็นบริษีัที่
หรอ่ หา้ งิหนุ้ สำว่ นนติ บิ คุ ้ค้ล่หรอ่ นติ บิ คุ ้ค้ล่อน่� กจ็ ะตอ้ งิหกั ภาษี ี ณ ที่จ�ี า่ ยในอต้ รารอ้ ยล่ะ 1 (ถ้า้ มกี ารจา่ ยตามสำญั ญารายหนง่� ิ ๆ ตงั� ิแต ่ 1,000 บาที่)
ป็ระเด้็นเก�ียวกับการเรียกเก็บค้่าขนสำ่งิสำำาหรับการซื้�่อขายสำินค้้า
ออนไล่น์ อาจจะมีป็ัญหาในสำ่วนที่ี�เกี�ยวกับภาษีีอีกป็ระเด้็นหน�่งิก็ค้่อ
กรณีที่ี�ผู้้ซื้่�อสำินค้้าได้้ซื้�่อสำินค้้าจากร้านค้้าออนไล่น์ไม่ว่าจะซื้�่อจากร้านค้้า
ที่ี�เป็็น Platfrom ของิร้านค้้าโด้ยตรงิ หร่อซื้่�อผู้่าน Platfrom ที่�ีร้านค้้า
ได้้นำาสำินค้้าไป็วางิขาย โด้ยป็กติล่้กค้้าผู้้ซื้่�อสำินค้้าจะที่ราบว่าราค้าสำินค้้า
ที่ี�ต้องิจ่ายเที่่าใด้แล่ะค้่าขนสำ่งิที่�ีจะต้องิจ่ายเที่่าใด้จากรายการที่�ีป็รากฎ
ใน Platfrom เม�่อตกล่งิซื้�่อสำินค้้า แต่เม่�อล่้กค้้าโอนเงิินหร่อจ่ายเงิิน
ค้่าสำินค้้าพิร้อมค้่าขนสำ่งิผู้่าน Platfrom อาจจะป็รากฎว่าค้่าขนสำ่งิ
ที่�ีล่้กค้้าจ่ายไป็น�ันได้้จ่ายเกินไป็หร่อจ่ายขาด้ไป็จากที่�ีบริษีัที่ขนสำ่งิ
ได้้ค้ิด้ค้่าขนสำ่งิ ซื้�่งิร้านค้้าจะเป็็นผู้้รับผู้ิด้แล่ะรับชีอบสำาำ หรับค้่าขนสำ่งิ
ที่�จี า่ ยขาด้ไป็หริอเกินไป็ โด้ยบริษีัที่ขนสำ่งิจะเรียกเกบ็ สำว่ นที่ี�ขาด้จากร้านค้้า
แล่ะจะค้่นสำ่วนที่ี�เกินให้ร้านค้้า (ล่้กค้้าผู้้ซื้�่อไม่ต้องิจ่ายเพิิ�มกรณีขาด้ไป็
แล่ะไม่ได้้รับค้่นกรณีเกินไป็) มีป็ัญหาว่าค้่าขนสำ่งิสำ่วนนี�เม�่อร้านค้้า
ได้้รับจากบริษีัที่ขนสำ่งิจะต้องิเสำียภาษีีอย่างิใด้ หร่อเม่�อร้านค้้าจ่าย
จะต้องิเสำียภาษีอี ยา่ งิใด้ แยกพิจิ ารณาได้้ด้งั ิน�ี
กรณรี ้านค้้าได้ร้ บั กรณรี า้ นค้า้ ตอ้ งิจ่า่ ยใหับ้ ริษีัที่ขนสิ่งิ
ย่อมถ้่อเป็็นรายได้้ที่�ีร้านค้้าต้องินาำ มาเสำียภาษีีเงิินได้้ เงิินสำ่วนนี�ถ้่อเป็็นค้่าขนสำ่งิที่ี�ต้องิจ่ายเพิ�ิม ร้านค้้า
โด้ยถ้่อเป็็นเงิินได้้ตามมาตรา 40(8) แห่งิป็ระมวล่รัษีฎากร ที่เ�ี ป็น็ บรษิ ีทั ี่หรอ่ หา้ งิหนุ้ สำว่ นนติ บิ คุ ้ค้ล่หรอ่ นติ บิ คุ ้ค้ล่อน�่ ตอ้ งิหกั ภาษีี
แต่ร้านค้้าไม่ต้องิเสำียภาษีีม้ล่ค้่าเพิ�ิมเน่�องิจากเงิินที่ี�ได้้รับด้ังิกล่่าว ณ ที่ี�จ่ายในอัตราร้อยล่ะ 1 (ถ้้าร้านค้้าเป็็นบุค้ค้ล่ธรรมด้าไม่ต้องิ
ไม่ใชี่ค้า่ ตอบแที่นจากการขายสำินค้า้ หร่อการใหบ้ ริการ หักภาษีี ณ ที่�ีจ่าย) สำ่วนบริษีัที่ขนสำ่งิเม่�อได้้รับย่อมได้้รับยกเว้น
ภาษีีม้ล่ค้่าเพิ�มิ เนี�องิจากเป็็นค้่าขนสำ่งิ
24 Newsletter Issue 99
นายคเณศ รังั สิพิ รัาหมณกุลุ
กรรม่การใน่ค่ณะกรรม่การวชิ ำาชำพ่ บญ้ ชำด่ ้�าน่การบ้ญชำภ่ าษีอ่ ากร
ภาษหี กั ณ ท่ีจา่ ย
กบั กิจการขายของ Online
กิิจกิารขายของออนไลน์สามารถแบ่่งออกิเป็็น 3 แบ่บ่ใหญ่่ ๆ ได้เ้ ป็็น
ขายโด้ยต้รงใหแ� ก่ลก้ ค่า� ผู้า่ น่ชำอ่ งที่าง ขายผู้า่ น่เวบ็ ที่่า (Webport) เชำน่ ่ Lazada, ขายผู้า่ น่ที่้�งสีองชำอ่ งที่างข�างต้น� ่
ออน่ไลน่์ (Online) ของต้น่เอง เชำ่น่ หน่�าเว็บ Shopee และ JD.COM เป็็น่ต้�น่ และ
ของกิจการ,Facebook, Line กรณที ี่ และ
หรอ่ ชำอ่ งที่างอ่น� ่ ๆ ที่่�ไม่ใ่ ชำ�ต้าม่
แม่�ข�อเที่็จจริงป็รากฏว่า Webport
กรณีท่ี จะเป็็น่ผู้�้กาำ หน่ด้ค่่าขน่สี่งเร่ยกเก็บจากผู้�้ซึ่�่อน่ำาสี่ง
ให�ผู้�้ขาย (โด้ยม่่ภาษี่ม่้ลค่่าเพิ�ม่ก็ต้าม่) แต้่ผู้�้ขาย
ผู้้�ขายต้�องชำาำ ระค่่าบริการที่่�หน่่วย ค่งเป็น็ ่ผู้ร้� บ้ ผู้ดิ ้ชำอบใน่ค่า่ ขน่สีง่ ที่เ�่ กดิ ้ขน่� ่จรงิ ผู้ลต้า่ ง
งาน่ซึ่ง่� ต้น่ใชำบ� รกิ ารน่น้� ่เองเน่อ�่ งจากผู้ใ�้ หบ� รกิ าร ของค่า่ ขน่สีง่ จากอต้ ้ราที่ ่� Webport กาำ หน่ด้น่ผ�่ ู้ข้� าย
ไม่่ยอม่ให�ห้กภาษี่ ณ ที่�่จ่ายไว� เชำ่น่ กรณ ่ จะเป็็น่ผู้้�ต้�องชำำาระเพ�ิม่ใน่กรณ่ค่่าขน่สี่งสี้งกว่า
Facebook, Youtube และ Google เป็็น่ต้น� ่ ผู้้�ขายม่่ภาระที่�่ต้�องจ่ายค่่าบริการ อ้ต้ราที่่� Webport กาำ หน่ด้ และร้บเงิน่ใน่กรณ่
(ป็ัจจุบ้น่บางป็ระเที่ศได้�ออกกฎหม่ายเฉพาะ ขายต้าม่อต้ ้ราที่�ไ่ ด้�ต้กลงก้บ Webport ซึ่ง่� ต้�อง ที่ค่� ่า่ ขน่สี่งจรงิ ต้ำา� กวา่ อ้ต้ราที่ �่ Webport กำาหน่ด้
เพ่�อให�เว็บเหล่าน่�่ต้�องเสี่ยภาษี่เงิน่ได้�และ ห้กภาษี่ ณ ที่�่จ่ายไว� สีาำ หร้บค่่าบริการข�างต้�น่ หากข�อเที่็จจริงป็รากฏว่าการเล่อกใชำ�
ต้�องถู้กห้กภาษี่ ณ ที่�่จ่ายจากกิจการที่่�จ่าย และค่่าสี่งเสีริม่การขายต้าม่ที่่� Webport ผู้้�ให�บริการขน่สี่งกำาหน่ด้โด้ย Webport
จากป็ระเที่ศผู้้�ใชำ�บริการแล�วน่้�น่) รวม่ที่้�ง เร่ยกเกบ็ (ถูา� ม่่) (เว็บม่่อำาน่าจการค่วบคุ่ม่การขน่สี่ง) อาจที่ำาให�
ต้�องน่าำ สี่งภาษี่ม่้ลค่่าเพิ�ม่จากม่้ลค่่าบริการน่่� น่อกจากน่�่แล�ว ย้งม่่ค่่าขน่สี่งสีิน่ค่�า สีถูาน่การณจ์ า่ ยเป็ลย�่ น่ไป็ (ด้เ้ น่อ�่ หาของสีญ้ ญาน่น�้ ่
อ่กสี่วน่หน่ง่� ที่่� ผู้�้ ข า ย ได้� จ่ า ย เ พ่� อสี่ ง สีิ น่ ค่� า ไ ป็ ย้ ง ผู้�้ ซึ่่� อ ป็ระกอบ) การห้กภาษี่ ณ ที่�่จ่าย จะสี้ม่พ้น่ธ์ก้บ
ซึ่�่งต้�องห้กภาษี่ ณ ที่่�จ่าย ใน่อ้ต้ราร�อยละ 1 ขอ� เที่็จจริงที่พ�่ บ
ของค่่าขน่สี่งที่�่เกิด้ข�่น่ ไม่่ว่าจะม่่สี้ญญาก้บ บริการเสีริม่การสี่งสีิน่ค่�าถู่งเป็็น่การ
Webport ซึ่่�งระบุไว�เป็็น่อย่างอ�่น่ (ต้าม่หล้ก ใหบ� ริการได้�แก่การเร่ยบเก็บเงิน่ป็ลายที่าง (COD)
กฎหม่ายไที่ย “สีญ้ ญาใด้ที่ท�่ ี่ำาขน�่ ่ถูา� ม่ข่ อ� กาำ หน่ด้ ถู่อเป็็น่การให�บริการโด้ยผู้�้สี่งสีิน่ค่�าใน่สี่วน่น่�่
ที่�่ข้ด้ต้่อกฎหม่ายค่วาม่สีงบเร่ยบร�อย และ การห้กภาษี่ ณ ที่่�จ่าย จ่งห้กต้าม่ล้กษีณะของ
ศล่ ธรรม่อ้น่ด้่ย่อม่ไม่ม่ ่่ผู้ลบ้งค่้บ”) บรกิ ารใน่อต้ ้รารอ� ยละ 3 ของค่า่ บรกิ ารที่ผ�่ ู้ข้� ายจา่ ย
ให�แก่ผู้�ร้ บ้ ขน่สีง่ เชำน่ ่เด้ย่ วกบ้ บรกิ ารโลจิสีต้ิก
Newsletter Issue 99 25
นกั บญั ชียคุ Digital โดย นางณภัคั วรจิริ ปััญชญา
คณ์ะกร์ร์มการ์วชิ ่าช่่พบัญช่ด่ ้้านการ์บญั ช่ภ่ าษี่อากร์
ไดอ้ ะไรจาก
นวัตกรรมการให้ความรูท้ างภาษีจากกรมสรรพากร
ปััจจุบัันธุุรกิิจปัรับัตััวน�ำ เทคโนโลยีีม�ช่่วยีในกิ�รบัริห�รจัดกิ�รในธุุรกิิจ และ Tranformation ม�เปั็น
กิ�รทำ�ง�นแบับั Digital เพื่อ�่ กิ�รตัดั สิินใจอยี�่ งรวดเร็ว ทั�ง AI, Blockchain, Cloud และ Data Analytic และ
ด้วยีนโยีบั�ยีของกิรมสิรรพื่�กิรท�ีมุ่งเน้นผู้้ปัระกิอบักิ�รเปั็นหลักิ จึงทำ�ให้เกิิดนวัตักิรรมกิ�รให้คว�มร้ท�งภ�ษีี
ในร้ปัแบับั Digital ภ�ยีใตั้ช่�่อ taxliteracy.academy โดยีมีกิลุ่มเปั้�หม�ยี ค่อ ผู้้ปัระกิอบักิ�ร SMEs ทั�วไปั
ผู้้ปัระกิอบัธุรุ กิจิ ออนไลน ์ และบัคุ คลทั�วไปัทีม� คี ว�มปัระสิงค์ที�จะเรยี ีนรเ้ กิย�ี ีวกิบั ัภ�ษีี
ยุุทธศาสตร์์ของกร์มสร์ร์พากร์ท�่ได้้ม่การ์พัฒนาร์ะบบภาษี่ เปลี่่�ยุนแปลี่งการ์ทาำ งานส�่ด้ิจิิทัลี่ (Digital
Transformation) โด้ยุให้้ผู้่้เส่ยุภาษี่เป็นศ่นยุ์กลี่าง มุ�งเน้นให้้การ์จิัด้การ์ภาษี่เป็นเร์่�องง�ายุ เพ�่อให้้ผู้่้ปร์ะกอบการ์
ธุร์กิจิทั�วไปโด้ยุเฉพาะผู้่้ปร์ะกอบการ์ SMEs แลี่ะธุร์กิจิร์ายุให้ม�สามาร์ถเข้าถึงความร์้่ทางภาษี่ข�ันพ่�นฐานได้้
โด้ยุง�ายุ ปร์ะกอบกับปัจิจิุบันธุร์กิจิออนไลี่น์ได้้เติบโตข�ึนเป็นช่�องทางห้ลี่ักของธุร์กิจิ สาำ ห้ร์ับผู้้่ปร์ะกอบการ์ร์ายุเด้ิมแลี่ะ
ผู้้ป่ ร์ะกอบการ์ร์ายุให้มท� ต่� อ้ งการ์จิะเขา้ มาในตลี่าด้ในอนาคต การ์เปน็ ผู้ป่้ ร์ะกอบการ์ SMEs ห้ร์อ่ ผู้้่ปร์ะกอบการ์ร์ายุให้ม�
ม่ความท้าทายุ แลี่ะไม�ใช่�เร์่�องง�ายุในการ์เข้าใจิเร์�่องภาษี่ ถ่อเป็นเคร์�่องม่อของผู้้่ปร์ะกอบการ์ในการ์ใช่้ข้อม่ลี่
ในการ์ตัด้สินใจิได้้ สำาห้ร์ับกร์ะบวนการ์เร์่ยุนร์้่จิากปร์ะสบการ์ณ์์ ห้ร์่อ Experiential Learning ท่�กร์มสร์ร์พากร์
ได้้ต�ังเป้าไว้ ถ่อเป็นเคร์�่องม่อท่�ช่�วยุในการ์วางแผู้นภาษี่ในร์่ปแบบท�่เข้าใจิง�ายุ เพ�่อออกแบบว�าผู้่้เส่ยุภาษี่
จิะต้องทาำ อยุ�างไร์ในการ์เร์ิ�มต้นปร์ะกอบธุร์กิจิของตนเอง เป็นการ์ตั�งคำาถามเพ�่อถามผู้้่เส่ยุภาษี่อยุ�างง�ายุ สร์ุปภาพร์วม
เป็นส�วน 3 ส�วน ด้งั น่�
สว่ นท�ี 1 ส่วนท�ี 2 ส่วนท�ี 3
ก า ร์ ใ ห้้ ผู้่้ เ ส่ ยุ ภ า ษี่ ไ ด้้ ทาำ ม่การ์เปร์่ยุบเท่ยุบร์ะห้ว�าง จิะ เ พ�ิ มเ ติ มด้้ วยุ ค วามร์้่
การ์ทด้ลี่องเลี่�น เลี่่อกร์่ปแบบ ก า ร์ เ ส่ ยุ ภ า ษี่ บุ ค ค ลี่ ธ ร์ ร์ ม ด้ า ความเข้าใจิเร์�่องภาษี่ แลี่ะ
แลี่ะเส้นทางการ์วางแผู้นภาษี่ แลี่ะนิติบุคคลี่ ร์ะห้ว�างการ์เส่ยุ การ์บร์ิห้าร์เงินสด้ในม่อด้่ข�ึน
สาำ ห้ ร์ั บ ก า ร์ ป ร์ ะ ก อ บ ธุ ร์ กิ จิ ภ า ษี่ ม่ ลี่ ค� า เ พ�ิ ม ห้ ร์่ อ ไ ม� เ ส่ ยุ พร์้อมกับได้้ร์ับ Tax Checklist
ผู้�านการ์ตอบคำาถามกร์อกข้อม่ลี่ ภาษี่ม่ลี่ค�าเพิ�ม ให้้ได้้ทร์าบว�า ไว้อ้างอิงในการ์วางแผู้นภาษี่
เ พ่� อ ป ร์ ะ ก อ บ ก า ร์ ตั ด้ สิ น ใจิ จิะมก่ าร์เสย่ ุภาษีเ่ บย�่ ุปร์บั เงนิ เพม�ิ ในอนาคต
ใ น ก า ร์ เ ลี่่ อ ก เ ป็ น ห้ น� ว ยุ ภ า ษี่ อยุา� งไร์
ว�าจิะเป็นบุคคลี่ธร์ร์มด้า ห้ร์่อ
นิตบิ คุ คลี่ ด้้วยุภาษีาท่�เข้าใจิง�ายุ
26 Newsletter Issue 99
นอกจิากนั�น เม�่อจิบกร์ะบวนการ์ จิะม่ Tax Checklist สร์ุป เพ่�อปร์ะกอบ
การ์ตัด้สินใจิแลี่้ว ยุงั ม่ปฏิิทนิ บอกช่ว� งเวลี่าท่ต� ้องยุ่น� แบบกับกร์มสร์ร์พากร์
เม่�อได้้เข้าไปทด้ลี่องเลี่�น ผู้้่เข่ยุนมองว�า ถึงแม้ว�าจิะเป็นแค�คาำ ตอบเบ่�องต้น
แต�นวัตกร์ร์มเป็นการ์ให้้ความร์่้ทางภาษี่ ส�งผู้ลี่ให้้เกิด้การ์บร์ิห้าร์จิัด้การ์เงินสด้แลี่ะโอกาส
การ์เขา้ ถงึ บร์กิ าร์ทางการ์เงนิ แลี่ะไมม� ก่ าร์เกบ็ ขอ้ มล่ ี่สว� นบคุ คลี่ ไมม� ค่ วามผู้ก่ พนั ตามกฎห้มายุ
ใด้ ๆ ร์วมถึงไม�มค่ า� ใช่้จิ�ายุใด้ ๆ ท�งั สิ�น โด้ยุนอกจิาก Taxliteracy จิะเห้มาะกับบคุ คลี่ธร์ร์มด้า
แลี่ะนิติบุคคลี่ พ�อค้าแม�ค้าท่�ขายุสินค้า Online แลี่ะ Offline ร์วมท�ังผู้้่ร์ับร์่วิวสินค้า
Youtuber แลี่ว้ สาำ ห้ร์บั นกั บญั ช่ใ่ นยุคุ Digital นอกจิากจิะเปดิ ้ร์บั เคร์อ�่ งมอ่ แลี่ะเทคโนโลี่ยุใ่ ห้ม � ๆ
เช่�น Big Data, Robotics Process Automation (RPA), Blockchain, Data Analytics
Machine Learning ร์วมไปถึง Artificial Intelligence (AI) แลี่ว้ ผู้่้เข่ยุนเห้น็ ว�า ผู้ลี่ติ ภณั ์ฑ์์
การ์ให้้ความร์่้ภาษี่ (Digital Tax Literacy Product) ถ่อเป็นตัวช่�วยุสาำ ห้ร์ับนักบัญช่่
ทจ่� ิะตอบโจิทยุล์ ี่ก่ คา้ ไมว� า� จิะเปน็ ลี่ก่ คา้ ทเ่� ร์ม�ิ ตน้ ทำาธรุ ์กจิ ิ ห้ร์อ่ ลี่ก่ คา้ ธรุ ์กจิ ิเด้มิ ทจ�่ ิะมธ่ รุ ์กจิ ิให้ม �
ให้้เป็นข้อม่ลี่ปร์ะกอบการ์ตัด้สินใจิ ว�าสามาร์ถเลี่่อกแนวทางธุร์กิจิ แลี่ะยุังสามาร์ถนำาข้อม่ลี่
ทไ�่ ด้เ้ ช่อ�่ มโยุงการ์วางแผู้นภาษีท่ เ่� ปน็ งานของนกั บญั ช่ย่ ุคุ Digital อก่ ทงั� เพอ่� เสร์มิ ศกั ยุภาพของ
นกั บญั ช่ ่ เพร์าะปจั ิจิบุ นั มมุ มองของลี่ก่ คา้ มค่ วามตอ้ งการ์ขอ้ มล่ ี่ทส�่ ามาร์ถช่ว� ยุในการ์ตดั ้สนิ ใจิ
เพ�่อผู้ลี่กำาไร์ แลี่ะสภาพคลี่�อง นักบัญช่่จิึงจิาำ เป็นต้องเลี่่อกเคร์่�องม่อห้ร์่อใช่้ความสามาร์ถ
ของเทคโนโลี่ยุเ่ พอ่� ช่ว� ยุให้ไ้ ด้ผ้ ู้ลี่การ์วเิ คร์าะห้ข์ อ้ มล่ ี่ทด�่ ้ย่ ุงิ� ขนึ� การ์ทน่� กั บญั ช่ย่ ุคุ Digital สามาร์ถ
นำาเอาเทคโนโลี่ยุ่มาใช่้เป็นข้อได้้เปร์่ยุบจิะทาำ ให้้ตนเองสามาร์ถเพิ�มบทบาทจิากนักบัญช่่
แบบเด้ิมมาเป็น Business Partner ห้ร์่อค่�คิด้ธุร์กิจิได้้ โด้ยุเฉพาะผู้้่ปร์ะกอบการ์สมัยุให้ม �
Modern Entreprneur คาด้ห้วงั ให้น้ กั บญั ช่ ่ มบ่ ทบาทในการ์ช่ว� ยุธรุ ์กจิ ิตดั ้สนิ ใจิ แลี่ะบร์หิ ้าร์
ผู้ลี่การ์ด้ำาเนินงาน
ทั�งน่� ผู้้่เข่ยุนเห้็นว�าสถานการ์ณ์์การ์เปลี่่�ยุนแปลี่งจิาก Digital Disruption
นักบัญช่่จิาำ เป็นต้องปร์ับเข้าส�่ยุุค Digital แลี่ะทาำ งานร์�วมกัน ใช่้เทคโนโลี่ยุ่เข้ามาช่�วยุ
ในการ์ทาำ งานปร์บั เปลี่ย�่ ุนจิากการ์ทาำ งานแบบขน�ั ตอนซ้ำา�ำ (Routine) มาเปน็ การ์ใช่ก้ าร์วเิ คร์าะห้์
งบการ์เงนิ เพอ�่ ปร์บั ใช่ม้ าตร์ฐานร์ายุงานการ์เงนิ ร์วมถงึ ห้ลี่กั กฎห้มายุภาษีอ่ ากร์ สร์า้ งแร์งผู้ลี่กั ด้นั
ในการ์ทาำ งานแลี่ะความสัมพันธ์กับบุคคลี่จิากแร์งภายุนอกห้น�วยุงานบัญช่่ การ์ออกแบบ
ร์ะบบงานแลี่ะเลี่่อกเทคโนโลี่ยุ่มาปร์ับใช่้ท่�สามาร์ถแก้ไขปัญห้าแลี่ะพัฒนางาน (Solution)
ด้้วยุความคิด้สร์้างสร์ร์ค์ การ์เลี่่อกร์่ปแบบในการ์วิเคร์าะห้์ข้อม่ลี่ เปลี่�่ยุนบทบาทนักบัญช่่
เป็นค่�คิด้ของธุร์กิจิลี่่กค้า เพ่�อให้้ปร์ะสบความสาำ เร์็จิในโลี่ก VUCA โด้ยุการ์เปิด้ใจิร์ับแลี่ะ
มองเทคโนโลี่ยุว่ า� เป็นโอกาสท่�เพิ�มม่ลี่คา� ให้้กับตัวนักบัญช่เ่ อง
อ้างอิง
https://www.rd.go.th
Newsletter Issue 99 27
โดย นางสาวศิิริริ ิัฐ โชติเิ วชการิ
กรรมการในคณะกรรมการวิิชาชพี บััญชี ด้้านการวิางระบับับัญั ชี
ได้เ้ วลา ก้า้ วสู่่�
การกลัับมาของ Covid-19 ระลัอก 3 ที่�่หนัักหนัา สามารถ้บนั ัที่ก่ แลัะเขา้ ถ้ง่ ขอ้ มล้ ับญั ชีแ่ บบ Real Time จากที่ใ่� ด
สาหัส กันัถ้้วนัหนั้า โดยเฉพาะสาำ หรับนัักบัญชี่ ผู้้เข่ยนั ก็ได้ แลัะบนัอุป็กรณ์์ใดก็ได้ ไม่ว่าจะเป็็นั PC/ Notepad/
ได้ยินัเส่ยงบ่นัจากทีุ่กที่ิศที่างว่า ชี่างมาได้จังหวะที่่�เป็็นั Mobile เพราะในัภาวะวิกฤต้นั�ันัต้ัวเลัขที่างบัญชี่ สาำ ค้ัญต้่อ
ชี่วงเวลัาที่�่เป็็นั Tax Season หรือหนั้างบที่่�นัักบัญชี่ การนัำามาใชี้ในัการต้ัดสินัใจ การที่ำาบัญชี่ออนัไลันั์จะชี่วยให้
ต้้องป็ิดงบป็ระจำาป็ี เพ�ือนัำาส่งกรมพัฒนัาธุุรกิจการค้้าแลัะ ที่ั�งนัักบัญชี่แลัะเจ้าของธุุรกิจสามารถ้บันัที่่กแลัะเข้าถ้่งข้อม้ลั
กรมสรรพากรกนั ั แบบ Real Time จากที่่�ไหนัก็ได้ ซึ่่�งสอดรับกับการ WFH
การอาลัะวาดหนักั ของ Covid-19 เชีอ�ื แพรก่ ระจาย เป็น็ ัอยา่ งมาก
ไป็ที่ั�ว จนัไม่สามารถ้ไว้ใจใค้รได้ รัฐบาลัต้้องขอค้วามร่วมมือ สามารถ้เชีื�อมโยงข้อม้ลับัญชี่จากโป็รแกรมอ�ืนั ๆ เชี่นั
ให้ WFH กันัอ่กค้ร�ังหนั่�ง ส�ิงที่�่เกิดข�่นัในัวงการบัญชี่ก็ค้ือ e-Commerce มายังโป็รแกรมบญั ชี่ โดยไม่ต้้องบันัที่่กซึ่�ำา
“หมอพร้อมแต้่เรายังไม่พร้อม” เพราะยังที่าำ บัญชี่
บนั Desktop อย่้ จะให้ลั้กนั้องเข้ามาก็ต้่างค้นัต้่างกลััวจะ โป็รแกรมบัญชี่ออนัไลันั์ยังชี่วยด้านัค้วามป็ลัอดภัยของข้อม้ลั
เอาเชี�ือมาแจกกันั โดยเฉพาะในัหม่้เฮาชีาวสำานัักงานับัญชี่ เพราะขอ้ มล้ ัของเรา จะถ้ก้ Backup แลัะเกบ็ ไวอ้ ยา่ งป็ลัอดภยั
ซึ่ง่� กมุ งานับญั ชีไ่ วก้ วา่ 80% ของ SMEs ที่เ่� จอป็ญั หาเพมิ� มาอก่ บนั Cloud ไม่ต้้องกังวลัว่าข้อม้ลัจะหายเพราะไวรัส นัา�ำ ที่่วม
ค้ือ ลัก้ ค้า้ กก็ ลััวไมส่ ะดวกเอาเอกสารมาสง่ หรอื ในัสาำ นัักงานั ไฟไหม้ หรือถ้้กแฮค้ข้อม้ลัอ่กต้่อไป็ แลัะยังป็ระหยัดที่�ังเวลัา
บัญชีบ่ างแหง่ ม่เจา้ นัายหรอื ลัก้ นั้องต้ดิ Covid-19 ต้อ้ งกกั ต้วั ในัการ Backup จดั เกบ็ ค้า่ Server แลัะค้า่ บคุ ้ค้ลัากร IT
กย็ ง�ิ ไป็กันัใหญ่ ชี่วยให้การบริหารเงินัของกิจการที่าำ ได้รวดเร็วแลัะ
ดังนั�ันั นัอกจากจะขอร้องให้พวกเราชีาวนัักบัญชี่ ม่ป็ระสิที่ธุิภาพ ในัภาวะวิกฤต้เชี่นันั่�การบริหารเงินัในักระเป็๋า
ไป็ฉ่ดวัค้ซึ่่นั เพ�ือต้ัวเอง ค้รอบค้รัว แลัะป็ระเที่ศชีาต้ิกันัแลั้ว สาำ ค้ัญอย่างย�ิง โป็รแกรมบัญชี่ออนัไลันั์ส่วนัใหญ่จะสามารถ้
อ่กเรื�องหนั่�งที่�่อยากจะขอค้ือได้เวลัาสมค้วรอย่างยิ�งที่่�จะที่าำ ดง่ ต้วั เลัขเงนิ ัเขา้ - ออกจากธุนัาค้ารของเรามายงั โป็รแกรมบญั ชี่
ระบบบัญชี่ ให้เป็็นั Digital Accounting ด้วยการพัฒนัา ซึ่ง�่ นัอกจะที่าำ ใหเ้ ราเหน็ ัต้วั เลัขแบบ Real Time แลัว้ ยงั มร่ ายงานั
ส่้ระบบบัญชี่ Online (Cloud) กันัแลั้ว ไม่ว่าที่่านัจะอย้่ ที่ช�่ ี่วยป็ระมาณ์เงนิ ัรับ - จ่าย ใหอ้ ่กด้วย
ในัมุมของเจ้าของธุุรกิจ นัักบัญชี่ก็จะได้รับป็ระโยชีนั์
โดยถ้้วนัหนั้ากนั ัโดยม่ป็ระโยชีนัห์ ลััก ๆ 4 ขอ้ ใหญ่
28 Newsletter Issue 99
จััด้ประชุุมทีมี งาน เมื่�่อเห็็นดีดี ี้วยจากประโยชนท์ ี่�จี ะไดีร้ บั แล้ว้ เรามื่าวางแผนกันเล้ย...
1. จดั ป็ระชีุมที่ม่ งานั เพ�อื ต้งั� เป็า้ หมายแลัะวางแผู้นัการใชีโ้ ป็รแกรมบญั ชี่ออนัไลันั์
เพ�ือขจัด Pain Point แลัะค้วามเสย�่ งต้า่ ง ๆ ที่�่ป็ระสบอย ่้ ในัเรอื� งของที่่มงานันั�่
สาำ ค้ญั มากที่ค�่ ้วรจะใหเ้ ขามส่ ว่ นัรว่ มต้ง�ั แต้ต่ ้น้ ั เพราะจากป็ระสบการณ์ข์ องผู้เ้ ขย่ นั
พบว่าบางกรณ์่ที่�่ผู้้บริหาร เลัือกโป็รแกรมเองแลั้วค้่อยมามอบหมาย
ค้วามรับผู้ิดชีอบในัการสานัต้่อให้นัักบัญชี่ จะเกิดป็ัญหาที่�่นัักบัญชี่ ไม่ยอมรับ
โป็รแกรมบัญชี่ที่่�เลัือกแลัะไม่ยอมใชี้งานั ที่าำ ให้โค้รงการนั�ันัไป็ต้่อไม่ได้ที่ั�ง ๆ
ที่เ�่ ส่ยเงินัซึ่�ือโป็รแกรมมาแลั้ว
ทีบทีวนและวางระบบบัญชุี 2. ที่บที่วนัแลัะวางระบบบญั ชี ่ เพอื� รองรบั วงจร รายได ้ วงจรรายจา่ ย วงจรการผู้ลัติ ้
เลอื ก้โปรแก้รมทีีเ� หมาะสู่มก้บั ก้จิ ัก้าร ระบบบริหารเงินัแลัะทีุ่นัหมุนัเว่ยนั เพ�ือการที่ำางานัที่�่รวดเร็วค้วรจะนัำาวิธุ่การ
ที่ำางานัแบบ Agile มาใชี้ ค้ือ ที่ยอย Implement ระบบงานั ที่่ลัะส่วนั
โดยพิจารณ์าจากส่วนัที่�่จาำ เป็็นัที่�่สุด หรือม่ป็ัญหาที่�่ต้้องได้รับการแก้ไข
โดยด่วนักอ่ นั
หลักั การของการที่ำาบญั ชีอ่ อนัไลันั ์ ค้อื ที่กุ ค้นับนั ัที่ก่ แลัะเขา้ ถ้ง่ ขอ้ มล้ ับนัฐานัขอ้ มล้ ั
เดย่ วกนั ั ดงั นันั� ั เราค้วรจะวางแผู้นัใหม้ ก่ ารใชีโ้ ป็รแกรมบญั ชีใ่ หเ้ ต้ม็ ป็ระสทิ ี่ธุภิ าพ
ที่�่สุดในัที่กุ วงจร ไม่วา่ จะเป็น็ ั รายได ้ รายจา่ ย ฯลัฯ รวมที่�งั ต้้องใชี้ค้วามสามารถ้
พิเศษในัโป็รแกรมบัญชี่ออนัไลันั ์ ที่�่เป็ดิ กว้างให้ม่การเชีือ� มโยงข้อม้ลั ดว้ ย API
จากโป็รแกรม หนัา้ งานั (Front Office) เชีน่ ั e-Commerce, Hotel, Restaurant,
Payroll ฯลัฯ ไป็ยังโป็รแกรมบัญชี่ โดยต้รงโดยไม่ต้้องม่การบันัที่่กข้อม้ลั
ซึ่ำ�าซึ่อ้ นัอก่ ซึ่ง่� จะเป็น็ ัการป็ระหยดั เวลัา ค้า่ ใชีจ้ า่ ย แลัะลัดค้วามผู้ดิ พลัาดอก่ ดว้ ย
3. เลัือกโป็รแกรมที่่�เหมาะสมกับกิจการ โดยหาต้ัวเลัือกสัก 2 - 3 โป็รแกรม
แลัว้ นััดผู้้ขายให้สาธุิต้แลัะต้อบข้อซึ่กั ถ้าม ที่างออนัไลันั์ เม�อื นัำามาเป็ร่ยบเที่่ยบ
แลั้วต้ัดสินัใจเลัือก บนัค้วามต้้องการแลัะงบป็ระมาณ์ที่่�ม่ โดยป็กต้ิ
โป็รแกรมบัญชี่ออนัไลันั์จะเร่ยกเก็บค้่าบริการเป็็นัรายเดือนัแลัะจะม่ส่วนัลัด
ถ้้าเราเลัือกจ่ายแบบรายป็ี โป็รแกรมบัญชี่ ด้เผู้ินั ๆ ม่โค้รงสร้างหนั้าต้า
ค้ลั้าย ๆ กนั ัหมด ดังนัั�นั วธิ ุเ่ ลัือกให้ดค้ ้วามม�นั ัค้ง ยงั� ยนื ัของผู้้พฒั นัาแลัะผู้ข้ าย
ด้วยค้าำ ถ้ามง่าย ๆ ค้ือ โป็รแกรมนั่�พัฒนัาโดยใค้ร ม่การพัฒนัาอย่างต้่อเนัื�อง
บ่อยแค้่ไหนั ม่ผู้้ใชี้ก�่รายแลั้ว ผู้้ขายม่การดาำ เนัินัการมาก่�ป็ีแลัะด้บริการ
หลังั การขาย
อ่กมุมหนั่�งที่�่ผู้้เข่ยนัอยากให้ระมัดระวัง ค้ือ โป็รแกรมชี�ันันัำาในัระดับสากลั
ส่วนัใหญ่ม่การออกแบบระบบแลัะพัฒนัาอย่างต้่อเนั�ืองมาอย่างด่แลั้ว เราค้วร
จะป็รับต้วั เราให้อยบ่้ นัระบบอนั ัเป็น็ ัสากลันัน�ั ั แที่นัที่จ่� ะมองหาระบบที่ส�่ ามารถ้
ป็รบั เป็ลัย�่ นัต้ามใจเรา จนัผู้ดิ โค้รงสร้างของระบบบญั ชีท่ ี่�่ด่
Newsletter Issue 99 29
อบรมก้ารใชุง้ าน
4. อบรมการใชีง้ านั ใหท้ ี่กุ ฝ่่ายที่�่เก่�ยวขอ้ ง
เริ�มบันทีึก้ข้อ้ ม่ล 5. เริ�มบันัที่่กข้อม้ลั โป็รแกรมที่�่ด่จะต้้องสามารถ้ม่ Tools ที่�่ชี่วยโอนัข้อม้ลัหลััก
ใชุป้ ระโยชุน์จัาก้รายงานต่�าง ๆ (Master) จากโป็รแกรมบัญชี่เดิมมายังโป็รแกรมบัญชี่ออนัไลันั์เพื�อต้ั�งต้้นัใหม ่
เชีน่ ั ผู้ังบญั ชี ่ รหสั สินัค้้า ลัก้ หนั่ � เจา้ หนั� ่ เป็น็ ัต้น้ ั แลัะม่การอาำ นัวยค้วามสะดวก
ในัการด่งข้อม้ลัจาก Invoice ที่่� Supplier ส่งมาในัระบบ เพ�ือบันัที่่กบัญชี่
โดยอัต้โนัมัต้ ิ ดว้ ย OCR (การแป็ลังภาพใหเ้ ป็น็ ัข้อมล้ ั) หรอื AI (ป็ัญญาป็ระดษิ ฐ์
ที่�่จะชี่วยบันัที่่กบัญชี่โดยอัต้โนัมัต้ิจากการเร่ยนัร้พฤต้ิกรรมการบันัที่่กบัญชี่
ของเราในัอด่ต้)
6. ใชีป้ ็ระโยชีนัจ์ ากรายงานัต้่าง ๆ ที่�่ม่ผู้้เขย่ นัเชี�อื ม�นั ัวา่ เมือ� มาถ้ง่ 6 ขั�นัต้อนันัแ�่ ลั้ว
เราจะพด้ ไดเ้ ต้ม็ ป็ากเต้ม็ ค้าำ วา่ ระบบบญั ชีข่ องเรา เป็น็ ั Digital Accounting แลัว้
แลัะไม่ว่าที่่านัจะเป็็นัเจ้าของธุุรกิจหรือนัักบัญชี่ที่่านัจะพบว่า ชี่วิต้ม่
ค้วามสะดวกสบายขน่� ั จะ WFH กไ็ มห่ วน�ั ั เพราะสามารถ้บนั ัที่ก่ แลัะเขา้ ถ้ง่ ขอ้ มล้ ั
เวลัาใดแลัะจากที่�่ใดก็ได้แม้กระที่�ังจากโที่รศัพที่์มือถ้ือ แลัะจะนั่กเส่ยดาย
ที่่�ป็ลั่อยเวลัาให้ผู้่านัมาจนัถ้ง่ บัดนั่�
เนอ่� งจากห็นา้ กระดีาษเรามื่จี ำากดั ี ห็ากต้อ้ งการศึกึ ษาเพิ่ม�่ ื่เต้ม่ ื่ ขอแนะนาำ ให็ห้ ็าความื่รจ้ ากการสัมั ื่มื่นาที่จ�ี ะจดั ีขนึ� โดีย คณะวางระบบบญั ชี
สัภาว่ชาชพี ิ่บัญชไี ดีใ้ น 2 ห็วั ข้อนี�
- พิ่ฒั นาการของระบบบญั ชีในยุค Digital ที่นี� ่าจับต้ามื่อง (23 มื่่.ย. 64/ 24 พิ่.ย. 64)
- เที่คน่คการออกแบบกระบวนการที่างธุรุ กจ่ แล้ะระบบบญั ชีในยุค Digital ( 8 - 9/ 15 - 16 ก.ค. 64)
30 Newsletter Issue 99
โดย ดร.พิมลวรรณ ชยพรกุล
Professional Practice Development Office, Deloitte Touche Tohmatsu Jaiyos Audit Co., Ltd.
คณะท่ำางานศ้นยต์ ิดีตามควัามกา� วัหนา� แล่ะการพัฒั นาค่้มือ่ ISQM ภายใตค� ณะกรรมการวัิชาชีพับญั ชีดีา� นการสอ่บบัญชี
สกู่ราระบเตบกรายี รมบคริหวาารมคพุณรภ้อาพม Getting Ready to Quality Management
System in Accordance with ISQM for
ตามมาตรฐานการบรหิ ารคุณภาพ
Audit Firms in Digital Era
(ISQM) สาำ หรบั สาำ นักงานสอบบัญชี
สวััสดีีท่่านผู้้�อ่่าน จากท่�ีไดี�เล่่าส้่กันฟัังในเดีือ่นกุมภาพัันธ์์แล่ะ
D I G I T A Lในยุค มนี าคม 2564 ท่ผ�ี ู้า่ นมา เกย�ี วักบั หล่กั การขอ่งมาตรฐานการบรหิ ารคณุ ภาพั
ฉบบั ใหม ่ (International Standard on Quality Management – ISQM)
รวัมถึึงประโยชน์ขอ่งการนำา ISQM มาใช�สำาหรับสาำ นักงานสอ่บบัญชี
ในฉบบั นจี� ะขอ่นำาเสนอ่แนวัคดิ ีในการเตรยี มควัามพัรอ� ่มสร่้ ะบบการบรหิ าร
คณุ ภาพัในยุค Digital เพื่อ�่ รองรับการปฏิิบัติิติาม ISQM โดยเน้้น้ใน้ส่ว่ น้
ที่�่เก่�ยวข้้องกับการน้าำ เที่คโน้โลย่มาช่่วยใน้การวางกลยุที่ธ์์และ
แผน้ดำาเน้นิ ้การดา้ น้ติา่ ง ๆ หรอ่ ที่เ�่ รย่ กกนั ้วา่ Digital Transformation
ในปัจจุบัน สาำ นักงานสอ่บบัญชีต�อ่งปฏิิบัติตามมาตรฐาน
การควับคมุ คณุ ภาพั ฉบบั ท่ ี� 1 หรอื ่ Thai Standard on Quality Control 1
(TSQC1) ซึ่�งึ อ่อ่กตามมาตรฐาน International Standard on Quality
Control 1 ขอ่ง IFAC แล่ะในอ่นาคตอ่ันใกล่ � ISQM (หรือ่ขอ่งประเท่ศไท่ย
คือ่ TSQM) จะถึ้กนาำ มาใช�แท่น ซึ่ึ�งจะเน�นท่�ีการบริหารคุณภาพั
โดียใช � Risk - Based Approach ตาม ISQM 1 โดียในภาพัรวัมนนั� ISQM 1
จะมีขอ่บเขตท่�ีกวั�างกวั่า ISQC 1 ท่�ีเน�นเฉพัาะการกาำ หนดีนโยบายแล่ะ
วัิธ์กี าร
PrP(oISocalQenicdCdiue1rs)es
RQeus(aIpSliotQynMsRe1iss) ktso
ประเดี็นหนึ�งท่�ีนาำ มาคาำ นึงถึึงในการเตรียมควัามพัร�อ่มขอ่งสำานักงานสอ่บบัญชี คือ่ การประเมินวั่า ณ ขณะนี�สำานักงานขอ่งท่่านมีการวัางแผู้น
กล่ยทุ ่ธ์ด์ ีา� นคุณภาพั โดียอ่ิงตาม “Compliance - Based” คือ่ มุ่งเน�นท่ี�การปฏิิบตั ติ ามกฎเกณฑ์์ตา่ ง ๆ เป็นหล่กั หรือ่สาำ นกั งานขอ่งท่่านมีการวัางแผู้น
กล่ยทุ ่ธ์์ดีา� นคุณภาพัโดียกาำ ล่ังเปล่�ียนถึา่ ยสย่้ คุ Digital โดียสามารถึนำาเท่คโนโล่ยีตา่ ง ๆ เขา� มาช่วัยในการดีาำ เนินการท่�เี รียกกันวัา่ “Transformation”
Business Strategy
Today How transformational do we seek to drive Tomorrow
our implementation?
ComQBupaaslileaitdnyce- Transformation ComQBupaaslileaitdnyce- Transformation
Newsletter Issue 99 31
การใช้เทคโนโลยีมาช่วยในการเก็บข้้อมูล
เพอ่ ประเมินความเสีย� ง (Data - Driven
Risk Assessment)
ที่�ังน้่� การวางแผน้น้าำ เที่คโน้โลย่มาใช่้น้�ัน้ อาจแติกติ่างกัน้ไปติาม ในการประเมินควัามเส�ียงระดีับอ่งค์กร ควัรจัดีให�
ความเหมาะส่มข้องแติ่ละส่าำ น้ักงาน้ เช่่น้ พื่ิจารณาติามข้น้าดโครงส่ร้างข้อง มีการเก็บรวับรวัมข�อ่ม้ล่ล่้กค�าขอ่งสาำ นักงาน เช่น ใช� Web
ส่ำาน้ักงาน้ ความพื่รอ้ มด้าน้เงิน้ทีุ่น้ ความพื่รอ้ มด้าน้บุคลากร เป็น้ติ้น้ Based Application1 เพัอ�ื ่ใหม� กี ารจดั ีเกบ็ ขอ� ่มล้ ่อ่ยา่ งเปน็ ระบบ
แล่ะสามารถึนาำ ขอ� ่ม้ล่มาวัิเคราะหไ์ ดี� เช่น พัจิ ารณาควัามเสี�ยง
DATiughdietiatl ขอ่งล่้กค�าแต่ล่ะรายพัิจารณาควัามเหมาะสมในการรับงาน
การยนื ยนั ควัามเปน็ อ่สิ ระขอ่งผู้ป�้ ฏิบิ ตั งิ านในวัชิ าชพี ั (แท่นการ
รบั รอ่งควัามเปน็ อ่สิ ระเปน็ กระดีาษ) รวัมถึงึ การจดั ีการเรอ�ื ่งการ
หมนุ เวัยี นผู้ป�้ ฏิบิ ตั งิ านตามขอ� ่กาำ หนดีดีา� นจรรยาบรรณ เปน็ ตน�
Data - Driven Risk Assessment ในการปฏิิบัติงานตรวัจสอ่บ สำานักงานสามารถึ
Data Analytic นาำ หล่กั การขอ่งการจดั ีการโครงการ (Project Management)
Data Security มาใช� โดียอ่าจพััฒนาโปรแกรมเพั�ือ่ใช�สาำ หรับสำานักงาน
โดียเฉพัาะ หรอื ่อ่าจใช� Application2 สำาเรจ็ รป้ เปน็ เคร�อื ่งมือ่
เพั�ือ่ช่วัยในการจัดีการงาน ต�ังแต่การเริ�มต�นวัางแผู้น
การตรวัจสอ่บ การประเมินควัามเส�ียง การติดีตามงาน แล่ะ
การปดิ ีงาน
การใชโ้ ปรแกรมช่วยวิเคราะหข์ ้้อมลู
(Data Analytic) เพ่อชว่ ยเพิ�ม
ประสทิ ธิิภาพในการปฏิิบัตงิ านสอบบญั ชี
Data Communication สำาหรับสำานักงานขนาดีใหญ่ หรือ่สำานักงาน
ท่ม�ี คี วัามพัรอ� ่มดีา� นเงนิ ท่นุ แล่ะเท่คโนโล่ย ี อ่าจพัจิ ารณาพัฒั นา
โปรแกรมท่ีใ� ชช� ว่ ัยวัิเคราะหข์ อ� ่มล้ ่ในการปฏิบิ ตั ิงานสอ่บบัญชี
ตามภาพั คือ่ ตัวัอ่ย่างขอ่งการวัางแผู้นอ่งค์กรโดียปรับเปล่�ียนอ่งค์กร
ให�มุ่งส่้ยุค Digital เช่น การกาำ หนดีวัิสัยท่ัศน์แล่ะกล่ยุท่ธ์์วั่าสำานักงานขอ่งท่่าน
จะมุ่งเน�นการเป็น “The Digital Audit” โดียให�ควัามสำาคัญกับข�อ่ม้ล่ (Data)
ซึ่ึ�งถึือ่เป็นหัวัใจขอ่งการก่อ่ให�เกิดีคุณภาพัในงานสอ่บบัญชี (Audit Quality) ดีังนั�น สาำ หรบั สาำ นกั งานท่วั� ัไป สามารถึนาำ โปรแกรมสำาเรจ็ รป้
จึงควัรวัางแผู้นกล่ยุท่ธ์์เกี�ยวักับการจัดีการข�อ่ม้ล่ (Data Management) ท่ั�งในระดีับ มาใช� เช่น Power BI หรือ่ Data Analysis ToolPak
อ่งค์กร แล่ะระดีับการปฏิิบตั ิงาน เชน่ ใน Microsoft Excel เป็นต�น
1 ตัวั อย่า่ งเช่น่ SharePoint หรืือ Google Docs และ Google Drive ซึ่่�งแตั่ละสำาำ นกั งานสำามารืถใช่้เป็็นเครืื�องมอื เพื่�ือการืจััดการืเอกสำารื (Document Management)
และใช่เ้ ป็็นรืะบบการืจัดั เก็บข้อ้ มลู (Storage System)
2 ตััวอย่่างข้อง Application สำำาเรืจ็ ัรืปู ็ เช่น่ Microsoft Planner เป็น็ ตั้น
32 Newsletter Issue 99
ตัวัอ่ย่างงานท่ี�สามารถึใช� Data Analytic มาเป็นเครื�อ่งมือ่
ช่วัยในการปฏิิบัติงาน เช่น การใช� Power BI ในการท่าำ วัิเคราะห์เปรียบ
เท่ยี บรายการ หรอื ่ใชเ� ปน็ เครอ�ื ่งมอื ่ในการท่าำ ขอ� ่มล้ ่เพัอ�ื ่ประกอ่บการพัจิ ารณา
ตัวัชว�ี ัดั ีท่�ใี ชก� ำาหนดีควัามมสี าระสาำ คัญ (Materiality Benchmark)
การรกั ษาความปลอดภัยข้องข้อ้ มูล (Data Security)
กำาหนดีให�มีการรักษาควัามปล่อ่ดีภัยขอ่งข�อ่ม้ล่เบ�ือ่งต�น
เช่น พันักงานทุ่กคนมีรหัสผู้่านส่วันตัวัแล่ะควัรเปล่�ียนอ่ย่างสมาำ� เสมอ่
การกาำ หนดีการเข�าถึึงข�อ่ม้ล่ท่ี�เก็บอ่ย่้ใน LAN โดียพัิจารณาให�เฉพัาะ
ผู้้ม� ีสว่ ันเกี�ยวัขอ� ่งเท่่านน�ั ท่จ�ี ะเขา� ถึึงแตล่ ่ะฐานข�อ่ม้ล่ไดี � หรือ่การนาำ พั�นื ท่เ�ี ก็บ
ขอ� ่ม้ล่อ่อ่นไล่น3์ มาใช� โดียสามารถึกำาหนดีการเข�าถึงึ ขอ� ่ม้ล่ในแต่ล่ะเร�อื ่งกบั
ผู้ท�้ ่ีม� สี ว่ ันเก�ยี วัข�อ่งเท่่าน�นั เป็นตน�
ตัวัอ่ย่างดีังกล่่าวัข�างต�นเป็นเพัียงท่างเล่ือ่กขอ่งระบบ
การบริหารคุณภาพัท่ี�สำานักงานสอ่บบัญชีสามารถึวัางแผู้นเพัื�อ่ปรับเปล่ี�ยน
การดีำาเนินงานท่�ีมีในปัจจุบัน โดียนำาเท่คโนโล่ยีมาใช�ในงานดี�านคุณภาพั
กาำ หนดีมาตรการเกี�ยวักับการจัดีเก็บแฟั้มกระดีาษท่ำาการขอ่ง มากข�นึ
งานสอ่บบัญชี โดียอ่าจพััฒนา Web Based Application เพัื�อ่ใช�ในการ ท่ั�งนี� ท่่านผู้้�อ่่านท่�ีสนใจในมาตรฐานการบริหารคุณภาพั (ISQM)
เกบ็ ขอ� ่มล้ ่ขอ่งแตล่ ่ะงาน (Engagement) วัา่ เรม�ิ งานเมอื� ่ใดี บนั ท่กึ ขอ� ่มล้ ่หล่กั ควัรศกึ ษาหล่ักการท่ัง� หมดีขอ่ง ISQM จาก International Standard on
ขอ่งงาน วัันท่�ีท่ี�อ่อ่กรายงาน แล่ะให�มีการแจ�งเตือ่นวัันครบกำาหนดีจัดีเก็บ Quality Management 1 (ISQM 1) แล่ะ International Standard on
แฟัม้ งาน (Archiving) ตามนโยบายท่ส�ี ำานกั งานกาำ หนดี แล่ะเมอื� ่ท่มี ผู้ป้� ฏิบิ ตั งิ าน Quality Management 2 (ISQM 2)
(Engagement Team) จัดีเก็บงานแล่�วั ควัรจัดีให�มีการท่าำ Log file
เพัื�อ่บันท่ึกข�อ่ม้ล่การเบิกใช�แฟั้มงาน ซึ่ึ�งควัรจัดีเก็บในระบบอ่ิเล่็กท่รอ่นิกส ์
แล่ะมกี ารอ่นมุ ตั กิ อ่ ่นท่กุ ครงั� ท่จ�ี ะมกี ารเบกิ แฟัม้ งาน ในสว่ ันขอ่งการแจง� เตอื ่น ข้อ้ มูลอ้างองิ :
International Auditing and Assurance Standards Board (IAASB)
วัันครบกาำ หนดีจัดีเก็บแฟั้มงาน อ่าจกาำ หนดีให�มีผู้้�รับผู้ิดีชอ่บในการจัดีการ (2020). International Standard on Quality Management 1:
แล่ะตดิ ีตามขอ� ่มล้ ่ แล่ะใชก� ารสง่ e-Mail แจง� เตอื ่นไปยงั แตล่ ่ะ Engagement Quality Management for Firms that Perform Audits or Reviews
Team เม�อื ่ใกล่�ครบกาำ หนดี เปน็ ต�น of Financial Statements, or Other Assurance or Related Services
Engagements. Available from: https://www.ifac.org/system/files/
publications/files/IAASB-Quality-Management-ISQM-1-Quality-Manage-
การสอ่ สารข้อ้ มลู (Data Communication) ment-for-Firms.pdf [12 May 2021]
สำานกั งานอ่าจเพัม�ิ ชอ่ ่งท่างในการสอ�ื ่สารกบั ผู้ป�้ ฏิบิ ตั งิ านในอ่งคก์ ร 3 ตัวั อย่า่ งเช่่น Microsoft OneDrive เป็็นตั้น
เชน่ สอื� ่สารนโยบายท่อี� ่อ่กใหมข่ อ่งสำานกั งานผู้า่ นท่าง e-Mail หรอื ่จดั ีประชมุ
อ่อ่นไล่นเ์ พัือ� ่สื�อ่สารประเดีน็ สาำ คัญท่ตี� �อ่งการช�แี จง หรือ่ตอ� ่งการการสอื� ่สาร
แบบสอ่งท่าง (Two - way Communication) เปน็ ตน�
Newsletter Issue 99 33
เม่อื นำ�ม�ตรฐ�น มาใช้
ISQMก�รบรหิ �รคุณภ�พ
จะเปน็ ประโยชน์อย่างไร?
เมื่่�อนำำ�มื่�ตรฐ�นำก�รบริห�รคุุณภ�พมื่�ใช้้ จะเป็็นำป็ระโยช้นำ์กับผู้้ใช้้งบก�รเงินำ
ผู้้สอบบัญช้ี และระบบเศรษฐกิจอย่�งไร ผู้้สอบบัญช้ีหล�ยท่่�นำคุงมื่ีคุำ�ถ�มื่เมื่่�อท่ร�บว่่�
มื่�ตรฐ�นำก�รคุว่บคุุมื่คุุณภ�พระหว่่�งป็ระเท่ศ (ISQC) ได้้ถ้กยกระด้ับเป็็นำมื่�ตรฐ�นำ
ก�รบริห�รคุุณภ�พระหว่่�งป็ระเท่ศ (ISQM) ฉบับท่�ี 1 และ 2 ซึ่ง่� สำ�หรบั ป็ระเท่ศไท่ยนำ�ันำ
สำ�นำักง�นำสอบบัญช้ีในำตล�ด้ทุ่นำจะเริ�มื่นำำ� ISQM มื่�ใช้้สำ�หรับก�รตรว่จสอบงบก�รเงินำ
ท่�ีเรมิ� ื่ในำหรอ่ หลงั ว่ันำท่� ี 15 ธัันำว่�คุมื่ 2565 เป็น็ ำตน้ ำไป็
ก่่อนที่่�เราจะคุุยก่ันถึึงประโยชน์ของ ISQM เรามาช่�นชมและภููมิใจก่ับวิิชาช่พ
ของเราก่ันก่่อนวิ่า วิิชาช่พบัญช่ได้้รับคุวิามเช่�อถึ่อจาก่สาธารณชนวิ่า “เป็นวิิชาช่พที่่�ม่เก่่ยรติิ
ผูู้้ประก่อบวิิชาช่พยึด้มั�นในหลัก่จรรยาบรรณวิิชาช่พอย่างเคุร่งคุรัด้และปฏิิบัติิงาน
ติามมาติรฐานวิชิ าชพ่ ” ที่าำ ใหผ้ ู้ใู้ ชผ้ ู้ลงานของผู้สู้ อบบญั ชส่ ามารถึนำาขอ้ มลู ในรายงานที่างก่ารเงนิ
ไปใช้ติดั ้สนิ ใจที่างเศรษฐก่ิจได้อ้ ย่างมน�ั ใจ
ก่ารที่ง�่ านสอบบญั ชเ่ ปน็ งาน “ใหค้ ุวิามเชอ่� มนั� ” จงึ มค่ ุวิามจำาเปน็ ที่ม�่ าติรฐานวิชิ าชพ่
ติ้องม่ก่ารพัฒนาให้สอด้รับก่ับวิิวิัฒนาก่ารที่างเศรษฐก่ิจที่่�เปล�่ยนแปลงไป รวิมที่�ัง
คุวิามคุาด้หวิังของสังคุมและผูู้้ใช้ผู้ลงานของผูู้้สอบบัญช่ และเพ่�อให้อาช่พของเรา
เ ป็ น ที่�่ ไวิ้ วิ า ง ใจ แ ล ะ ไ ด้้ รั บ คุ วิ า ม เช�่ อ ถึ่ อ จ า ก่ ผูู้้ ที่่� เ ก่่� ย วิ ข้ อ ง ส ภู า วิิ ช า ช่ พ บั ญ ช่
จึงม่บที่บาที่สาำ คุัญอย่างมาก่ในก่ารที่าำ หน้าที่่�เผู้ยแพร่และปรับปรุงมาติรฐานวิิชาช่พ
ให้สอด้คุล้องก่ับมาติรฐานสาก่ล ที่าำ ให้วิิชาช่พของเราม่คุวิามน่าเช่�อถึ่อในสายติาของ
สาธารณชนอย่างติ่อเน่�อง ก่ารปรับปรุงมาติรฐานก่ารคุวิบคุุมคุุณภูาพที่่�ก่ล่าวิในบที่คุวิามน�่
ก่็เป็นไปเพ�่อวิัติถึุประสงคุ์หลัก่ด้ังก่ล่าวิ ประก่อบก่ับปัจจุบันก่ารเปล่�ยนแปลงด้้านติ่าง ๆ
ในโลก่ของเรานั�นเป็นไปอย่างรวิด้เร็วิ ไม่วิ่าจะเป็นด้้านธุรก่ิจและเที่คุโนโลย่ ผูู้้สอบบัญช่และ
สำานกั ่งานสอบบญั ชจ่ งึ ติอ้ งมก่ ่ารปรบั ติวั ิใหท้ ี่นั ก่บั ก่ารเปลย�่ นแปลงด้งั ก่ลา่ วิ ก่ารนำาเที่คุโนโลย่
มาชว่ ิยในก่ารปฏิบิ ตั ิงิ านสอบบญั ชเ่ ปน็ หนง�ึ ในวิธิ ก่ ่ารติอบสนองเพอ่� ใหก้ ่ารปฏิบิ ตั ิงิ านสอบบญั ช่
ม่คุุณภูาพ ประสิที่ธิภูาพ และประสิที่ธิผู้ลภูายใติ้สภูาพแวิด้ล้อมปัจจุบัน ด้ังนั�น ก่ารพัฒนา
และปรับปรุงมาติรฐานวิิชาช่พที่�่เก่่�ยวิข้องให้สอด้คุล้องก่ับวิิธ่ก่ารปฏิิบัติิงานในปัจจุบัน
จึงมค่ ุวิามจาำ เปน็ เชน่ เด้่ยวิก่นั
นอก่จาก่น�่ ข่าวิก่ารล้มละลายหร่อก่ารทีุ่จริติในบริษัที่ระด้ับโลก่หลายแห่ง
ที่ยอยออก่มาอย่างติ่อเน�่อง ที่าำ ให้ผูู้้ใช้งบก่ารเงิน รวิมถึึงผูู้้ม่ส่วินได้้เส่ย (Stakeholders)
ที่�ังหลาย ติ�ังคุำาถึามเก่่�ยวิก่ับคุุณภูาพก่ารปฏิิบัติิงานของผูู้้สอบบัญช่ ติลอด้จนเร่ยก่ร้อง
ให้สาำ นัก่งานสอบบัญช่แสด้งคุวิามรับผู้ิด้ชอบติ่อก่รณ่ทีุ่จริติที่่�เก่ิด้ข�ึน ซึ่ึ�งคุงจะเป็นเพราะ
สาธารณชนม่คุวิามคุาด้หวิังก่ับวิิชาช่พสอบบัญช่เป็นอย่างมาก่ International Auditing
and Assurance Standards Board (IAASB) จึงเล็งเห็นถึึงคุวิามสำาคุัญในก่ารนำาระบบ
ก่ารบริหารคุุณภูาพมาใช้ เพ�่อติอบสนองติ่อคุวิามคุาด้หวิังของ Stakeholders ที่่�ม่ติ่อ
งานสอบบัญช่
34 Newsletter Issue 99
ก่ารนาำ ISQM มาใช้จะช่วิยให้ก่ารบริหารจัด้ก่ารคุุณภูาพงานสอบบัญช่เป็นไป
ใน “เชิงรกุ ่” มาก่ขน�ึ และสามารถึติอบสนองติ่อคุวิามเสย�่ งและสถึานก่ารณ์ที่่เ� ปล�่ยนแปลง
ไปอยา่ งรวิด้เรว็ ิได้อ้ ยา่ งที่นั ที่ว่ ิงที่ ่ โด้ยนำาก่ระบวินก่ารระบแุ ละประเมนิ คุวิามเสย�่ งมาก่ำาหนด้
วิิธ่ติอบสนองติ่อคุวิามเส่�ยงให้เหมาะสมก่ับ Risk Profile ของแติ่ละสาำ นัก่งานสอบบัญช่
โด้ยก่ระบวินก่ารติดิ ้ติามคุวิามเสย�่ งจะด้าำ เนนิ ไปอยา่ งติอ่ เนอ่� ง เพอ่� ที่จ่� ะสามารถึปรบั เปลย่� น
วิิธ่ก่ารและติอบสนองได้้อย่างเหมาะสมก่ับสถึานก่ารณ์ ซึ่�ึงจะช่วิยส่งเสริมให้
สำานัก่งานสอบบัญช่สามารถึพัฒนาระบบก่ารบริหารคุุณภูาพงานให้สอด้คุล้องก่ับระด้ับ
คุวิามเส�่ยงที่�่แติ่ละสำานัก่งานสอบบัญช่ระบุและประเมินได้้ ที่�ังน่� หลัก่ก่ารของ ISQM
ด้ังก่ล่าวิม่คุวิามย่ด้หยุ่นก่วิ่าก่รอบแนวิคุิด้เด้ิมของ ISQC ที่่�ม่ลัก่ษณะเป็นข้อก่าำ หนด้
ที่ท่� ี่กุ ่สาำ นกั ่งานสอบบญั ชจ่ ะติอ้ งปฏิบิ ตั ิติ ิาม ในขณะที่ค�่ ุวิามเขม้ ขน้ ของแนวิปฏิบิ ตั ิติ ิาม ISQM
จะขึ�นอยูก่ ่ับฐานคุวิามเสย�่ ง (Risk-Based Approach)
นอก่จาก่น�่ ISQM ยังม่ก่ารเพ�ิมองคุ์ประก่อบใหม่เข้าไปในมาติรฐาน อาที่ิ
สารสนเที่ศและก่ารส่�อสาร ซึ่ึ�งจะช่วิยเพ�ิมคุวิามโปร่งใสและยก่ระด้ับคุวิามน่าเช�่อถึ่อ
ของสาำ นัก่งานสอบบัญช ่ รวิมที่ั�ง ISQM ได้ข้ ยายก่ารบรหิ ารคุณุ ภูาพไปถึึงที่รัพยาก่รอ�น่ ๆ
ในสาำ นัก่งานสอบบัญช่นอก่เหน่อจาก่ที่รัพยาก่รบุคุคุล เน�่องจาก่ก่ารให้บริก่ารสอบบัญช่
ในปัจจุบันอาศัยที่�ังคุวิามรู้คุวิามสามารถึของบุคุลาก่รที่�่ที่ำางานร่วิมก่ับระบบงานติ่าง ๆ
ที่ั�งในด้้านเที่คุโนโลย่และวิิธ่ก่ารติรวิจสอบ (Methodology) ซึ่�ึงที่รัพยาก่รด้ังก่ล่าวิ
จะช่วิยให้สำานัก่งานสอบบัญช่สามารถึติอบสนองติ่อสภูาพแวิด้ล้อมที่างธุรก่ิจที่�่เปล�่ยนไป
ในปจั จบุ นั ได้อ้ ย่างเหมาะสมมาก่ยง�ิ ข�ึน
ก่ารเปล�่ยนแปลงมาติรฐานด้ังก่ล่าวิ ก่่อให้เก่ิด้ประโยชน์ติ่อ Stakeholders ติ่าง ๆ ที่ั�งก่ิจก่ารที่�่เป็นลูก่คุ้างานสอบบัญช่ ผูู้้ลงทีุ่น ผูู้้สอบบัญช่
สำานัก่งานสอบบัญช่ ผูู้้ใช้งบก่ารเงิน และผูู้้ที่�่เก่่�ยวิข้องอ�่น ๆ โด้ยเฉพาะอย่างย�ิงในก่ิจก่ารที่�่ม่ส่วินได้้เส่ยสาธารณะที่่�ผูู้้อ่านรายงานที่างก่ารเงินจำานวินมาก่
ใหค้ ุวิามสำาคุัญก่ับคุณุ ภูาพงานของผู้สู้ อบบัญช่
ก่ารที่�่สาำ นัก่งานสอบบัญช่ม่ก่ระบวินก่ารระบุและประเมินคุวิามเส�่ยง รวิมถึึงก่าำ หนด้วิิธ่ก่ารติอบสนองติ่อคุวิามเส่�ยง
อยา่ งสม�ำาเสมอ จะช่วิยให้ Stakeholders ม�นั ใจได้้วิ่า สำานัก่งานสอบบัญช่จะปรับเปล�่ยนวิธิ ่ปฏิิบัติิและสภูาพแวิด้ล้อม
ให้เอ่�อติ่อก่ารปฏิิบัติิงานอย่างม่คุุณภูาพอย่างติ่อเน�่อง และเก่ิด้คุวิามเช�่อม�ันในรายงานที่างก่ารเงินที่่�ผู้่านก่ารติรวิจสอบ
จาก่ผูู้้สอบบญั ช่ในสังก่ดั ้
ก่ารที่�่ ISQM สนับสนุนให้สำานัก่งานสอบบัญช่ในติลาด้ทีุ่นให้ข้อมูลติ่อสาธารณชนเก่่�ยวิก่ับระบบก่ารบริหารคุุณภูาพ
ของสำานัก่งานสอบบัญช่ในรายงานคุวิามโปร่งใส (“Transparency Report”) นอก่จาก่จะช่วิยให้ Stakeholders
ม�ันใจในระบบก่ารบริหารคุุณภูาพของสาำ นัก่งานสอบบัญช่แล้วิ ยังช่วิยให้สาธารณชนที่ราบถึึงก่ระบวินก่ารที่่�เก่่�ยวิข้อง
ของงานสอบบัญช่ก่่อนที่�่จะออก่รายงานก่ารสอบบัญช่และติระหนัก่ถึึงคุุณคุ่าของงานสอบบัญช่มาก่ย�ิงข�ึน นอก่จาก่น�่
ก่ารให้ขอ้ มลู ติวั ิช่�วิัด้คุณุ ภูาพงานสอบบญั ช่ (Audit Quality Indicators) ใน Transparency Report ยงั ชว่ ิยใหบ้ รษิ ัที่
และคุณะก่รรมก่ารติรวิจสอบมข่ อ้ มลู ที่จ�่ ำาเปน็ และเพย่ งพอในก่ารคุดั ้เลอ่ ก่ผู้สู้ อบบญั ช ่ โด้ยพจิ ารณาจาก่ปจั จยั ด้า้ นคุณุ ภูาพ
นอก่เหนอ่ จาก่ก่ารพจิ ารณาเพ่ยงคุา่ บริก่ารสอบบญั ช ่
ก่ารวิางแผู้นและบริหารจัด้ก่ารที่รัพยาก่ร ไม่วิ่าจะเป็นที่รัพยาก่รบุคุคุล ที่รัพยาก่รที่างเที่คุโนโลย่ และที่รัพย์สิน
ที่างปัญญาที่�่ใช้ในก่ารปฏิิบัติิงานสอบบัญช่ จะช่วิยให้เก่ิด้ก่ารใช้ที่รัพยาก่รอย่างม่ประสิที่ธิภูาพสูงสุด้ โด้ยลูก่คุ้า
งานสอบบัญช่จะได้้รับบริก่ารที่่�ม่คุุณภูาพ รวิมที่�ังก่ารใช้เที่คุโนโลย่เข้ามาช่วิยในงานสอบบัญช่ยังช่วิยสร้างมูลคุ่าเพิ�ม
(Value Added) ให้ก่ับงานสอบบญั ช่ โด้ยสามารถึติรวิจจับคุวิามผู้ดิ ้ปก่ติิของขอ้ มลู ที่างก่ารเงินเบ�อ่ งติน้ ได้อ้ ยา่ งรวิด้เร็วิ
ซึ่ง�ึ นอก่จาก่จะก่อ่ ใหป้ ระโยชนเ์ ชงิ เศรษฐก่จิ ติอ่ ผู้รู้ บั บรกิ ่ารแลว้ ิ ยงั ชว่ ิยสง่ เสรมิ ก่ารสงั เก่ติและสงสยั เยย�่ งผู้ปู้ ระก่อบวิชิ าชพ่
(Professional Skepticism) และก่ารใช้ดุ้ลยพินิจเย�่ยงผูู้้ประก่อบวิชิ าช่พ (Professional Judgment) ของผู้สู้ อบบญั ช่
อ่ก่ด้้วิย
ก่ระบวินก่ารวิิเคุราะหห์ าสาเหติขุ องข้อบก่พร่อง (Root Cause Analysis) ที่�่ที่ำาอย่างติ่อเนอ่� งและสมำ�าเสมอ จะชว่ ิยให้
ก่ารแก่้ไข (Remediation) เป็นไปอย่างที่ันที่่วิงที่่ ส่งผู้ลให้ผูู้้ปฏิิบัติิงานเก่ิด้คุวิามเข้าใจในข้อผู้ิด้พลาด้และแก่้ไขได้้
อย่างติรงจุด้ ซึ่�งึ จะช่วิยลด้ข้อผู้ดิ ้พลาด้ใหน้ ้อยลงได้้ในอนาคุติ
Newsletter Issue 99 35
นอก่เหนอ่ จาก่ประโยชนต์ ิา่ ง ๆ ที่ก่� ่ลา่ วิไปขา้ งติน้ ก่ารที่ส่� าำ นกั ่งาน
สอบบัญช่ใช้ระบบก่ารบริหารคุุณภูาพติาม ISQM จะช่วิยให้เก่ิด้
คุวิามย่ด้หยุ่นติ่อสาำ นัก่งานสอบบัญช่ทีุ่ก่ขนาด้ โด้ยสาำ นัก่งานสอบบัญช่
สามารถึปรับวิิธ่ปฏิิบัติิ คุวิามเข้มข้น และคุวิามละเอ่ยด้ของแติ่ละ
ก่ระบวินก่ารให้เหมาะสมก่ับขนาด้ คุวิามเส�่ยง และปัจจัยติ่าง ๆ ภูายใน
สำานัก่งานสอบบัญช่ และที่ำาให้สำานัก่งานสอบบัญช่สามารถึติอบสนองติ่อ
คุวิามเส�่ยงได้อ้ ย่างเหมาะสมและติรงจดุ ้มาก่ข�นึ ก่ารเปล่ย� นแปลงด้งั ก่ลา่ วิ
นอก่จาก่จะช่วิยเพิ�มคุุณภูาพของก่ารปฏิิบัติิงานสอบบัญช่ ยังสามารถึ
เพ�ิมมูลคุ่าของสาำ นัก่งานสอบบัญช่ได้้จาก่คุวิามม่ประสิที่ธิภูาพ
ในก่ารด้ำาเนินงานที่่�เพิ�มข�ึน อ่ก่ที่ั�งก่ารปรับปรุงด้ังก่ล่าวิจะช่วิยพัฒนา
ข่ด้คุวิามสามารถึของสำานัก่งานสอบบัญช่ขนาด้ก่ลางและขนาด้เล็ก่ได้้
เนอ่� งจาก่ ISQC เด้มิ มค่ ุวิามยด่ ้หยนุ่ นอ้ ยก่วิา่ ISQM ที่าำ ใหส้ ำานกั ่งานสอบบญั ช่
ขนาด้ก่ลางและขนาด้เล็ก่ติ้องด้าำ เนินก่ารวิางระบบก่ารคุวิบคุุมคุุณภูาพ
ที่งั� หมด้ใหส้ อด้คุลอ้ งก่บั ISQC แมว้ ิา่ สาำ นกั ่งานสอบบญั ชจ่ ะไมม่ ค่ ุวิามเสย่� ง
ในเร่�องด้ังก่ล่าวิ ที่าำ ให้ก่ารปฏิิบัติิติาม ISQC ของสาำ นัก่งานสอบบัญช่
ข น า ด้ ก่ ล า ง แ ล ะ ข น า ด้ เ ล็ ก่ ม่ ติ้ น ทีุ่ น โ ด้ ย เ ป ร่ ย บ เ ที่่ ย บ ที่่� สู ง ก่ วิ่ า
สาำ นัก่งานสอบบัญช่ขนาด้ใหญ่ ด้ังนั�น ก่ารเปล่�ยนแปลงมาติรฐานข้างติ้น
จะช่วิยให้สาำ นัก่งานสอบบัญช่สามารถึพัฒนาคุุณภูาพติามคุวิามเส่�ยง
ที่�่เหมาะสมในก่ารด้ำาเนินธุรก่ิจ นอก่จาก่น�่ ก่ารที่่� ISQM ม่ก่ารปรับปรุง
ให้สอด้คุล้องก่ับบริบที่และสภูาพแวิด้ล้อมที่�่เปล�่ยนแปลงไปในปัจจุบัน
โด้ยคุาำ นงึ ถึงึ ก่ารใชท้ ี่รพั ยาก่รติา่ ง ๆ เชน่ ระบบเที่คุโนโลย ่ รว่ ิมก่บั ที่รพั ยาก่ร
บคุ ุคุลอยา่ งมป่ ระสทิ ี่ธภิ ูาพน�นั ยังชว่ ิยใหว้ ิชิ าชพ่ สอบบัญชม่ ค่ ุวิามนา่ สนใจ
และด้งึ ด้ดู ้คุนรนุ่ ใหมใ่ หเ้ ขา้ มาประก่อบวิชิ าชพ่ นม�่ าก่ขน�ึ ซึ่งึ� จะชว่ ิยแก่ป้ ญั หา
ก่ารขาด้แคุลนผูู้้สอบบัญช่ในอนาคุติได้้ และส่งผู้ลให้ก่ารด้ำาเนิน
ธุรก่จิ สอบบัญชส่ ามารถึเติบิ โติได้้อย่างย�ังยน่ ติอ่ ไป
โดย คณะทำ�ำ ง�นศูนู ย์ติดิ ติ�มคว�มก้�้ วหน�้ และก้�รพััฒน�คม�ู อื ISQM
ภ�ยใติ้คณะก้รรมก้�รวชิ �ชพี ับัญั ชีด�้ นก้�รสอบับัญั ชี
ข้้อมูลอ�้ งองิ :
http://www.tfac.or.th/upload/9414/QHOM48gRfx.pdf
https://www.thesundaily.my/business/the-accountant-s-perspective-isqm-enhancing-accounting-firms-quality-practices-MX5617169
https://www.mercia-group.co.uk/mercia-news-and-blog/quality-control-for-audits-moves-to-quality-management/
https://www.ifac.org/system/files/publications/files/IAASB-ISQM-1-Basis-for-Conclusions.pdf
36 Newsletter Issue 99
TNFPRAESs การถือปฏบิ ตั ิตามมาตรฐาน
for การรายงานทางการเงนิ สาำ หรบั กิจการที่ไมม่ สี ว่ นไดเ้ สยี สาธารณะ
คาำ ถามท่ี 1 กิจการใดท่ีสามารถใช้มาตรฐานการรายงานทางการเงินสาำ หรบั NPAEs
บทท�่ 2 เรื่อ่� งขอบเขตของมาตรื่ฐานการื่รื่ายงานทางการื่เงนิ สำำาหรื่บั NPAEs รื่ะบถุ ึงึ กจิ การื่ทส�่ ำามารื่ถึใช้ม้ าตรื่ฐานฉบบั นไ�่ ด้้ โด้ยมร่ ื่ายละเอย่ ด้
ด้ังน่�
สภาวิิชาชีพบััญชี กำำาหนดมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงินน�ีเพ่�อกำิจกำารท�ีไม่มีส่วินได้เสียสาธารณะ โดยครอบัคลุุมถึึงผู้้มีหน้าท�ีจัดทาำ บััญชี
ตามทกี� ำำาหนดในพระราชบัญั ญตั กิ ำารบัญั ช ี พ.ศ. 2543 มาตรา 8 ทมี� ใิ ชก่ ำจิ กำารทม�ี สี ว่ ินไดเ้ สยี สาธารณะ ไมว่ ิา่ จะอยใ่้ นลุกั ำษณะของหา้ งหนุ้ สว่ ินจดทะเบัยี นหรอ่
บัรษิ ทั จำากำัดท�ีจดั ตั�งขน�ึ ตามกำฎหมาย นิตบิ ัุคคลุที�ตัง� ขึน� ตามกำฎหมายตา่ งประเทศทีป� ระกำอบัธรุ กำิจในประเทศไทย แลุะกำิจกำารร่วิมคา้ ตามประมวิลุรษั ฎากำร
แลุะเป็นไปตามเงอ�่ นไขในยอ่ หนา้ ท �ี 6 ตามมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงนิ ฉบัับันี�
กิจการื่ท่�ไมม่ ่สำว่ นได้เ้ สำย่ สำาธารื่ณะ (Non - Publicly Accountable Entities) หมายถึึง กจิ การื่ทไ่� มใ่ ช้ก่ ิจการื่ด้ังต่อไปน่�
กำิจกำารที�มีตราสารทุนหร่อตราสารหนี�ของกำิจกำาร ซึ่ึ�งมีกำารซึ่่�อขายต่อประชาชน ไม่วิ่าจะเป็นตลุาดหลุักำทรัพย์ในประเทศหร่อ
ต่างประเทศ หร่อกำารซึ่่�อขายนอกำตลุาดหลุักำทรัพย์ (Over the Counter) รวิมทั�งตลุาดในท้องถึิ�นแลุะในภ้มิภาค หร่อกำิจกำาร
ที�นำาส่งหร่ออย่้ในกำระบัวินกำารของกำารนำาส่งงบักำารเงินของกำิจกำารให้แกำ่สำานักำงานคณะกำรรมกำารกำำากำับัหลุักำทรัพย์แลุะ
ตลุาดหลุักำทรพั ย์หร่อหน่วิยงานกำำากำับัดแ้ ลุอ�่น เพอ�่ วิตั ถึุประสงค์ในกำารออกำขายหลุักำทรัพย์ใด ๆ ต่อประชาชน
กำิจกำารท�ีดำาเนินธุรกำิจหลุักำในกำารด้แลุ
สินทรัพย์ของกำลุุ่มบัุคคลุภายนอกำ
ในวิงกำวิา้ ง เชน่ สถึาบันั กำารเงนิ บัรษิ ทั
ประกำันชีวิิต บัริษัทประกำันวิินาศภัย
บัริษัทหลุักำทรัพย์ กำองทุนรวิม ตลุาด
สนิ คา้ เกำษตรลุว่ ิงหนา้ แหง่ ประเทศไทย
ตามกำฎหมายวิ่าด้วิยกำารนั�น เป็นตน้
บัริษัทมหาชน ตามกำฎหมายวิ่าด้วิย
บัริษัทมหาชน
กำิจกำารอ�น่ ที�จะกำำาหนดเพิม� เตมิ
กำิจกำารบัางกำิจกำารไม่ได้ดำาเนินธุรกำิจหลุักำในกำารด้แลุสินทรัพย์ของกำลุุ่มบัุคคลุภายนอกำในวิงกำวิ้าง แต่ได้รับัควิามเช่�อถึ่อจากำลุ้กำค้าให้ด้แลุ
หร่อจัดกำารทรัพยากำรทางกำารเงินของลุ้กำค้าโดยที�ลุ้กำค้าหร่อสมาชิกำ ไม่ได้เข้ามามีส่วินในกำารบัริหารกำิจกำารน�ัน กำิจกำารเหลุ่าน�ีถึ่อเป็นกำิจกำารท�ีไม่มี
ส่วินไดเ้ สียสาธารณะ ตวั ิอยา่ งเชน่ ตวั ิแทนกำารท่องเทยี� วิ ตวั ิแทนหรอ่ นายหนา้ ค้าอสังหาริมทรัพย ์ โรงรับัจำานำา แลุะบัรษิ ทั บัริหารสินทรพั ย์ท�มี ีสถึานภาพ
เปน็ บัริษัทจำากำัด เปน็ ต้น
ในกำรณีที�กำิจกำารท�ีไม่มีส่วินได้เสียสาธารณะไม่ประสงค์ท�ีจะจัดทำารายงานทางกำารเงินตามมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงินฉบัับันี� ให้กำิจกำาร
จัดทาำ รายงานทางกำารเงินตามมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงนิ ของไทย (TFRSs) ทุกำฉบับั ั โดยปฏิบิ ััติอย่างสม�าำ เสมอ
Newsletter Issue 99 37
คาำ ถามที่ 2 หากปััจจุบันกิจการใช้มาตรฐานการรายงานทางการเงินสาำ หรับกิจการที่มีส่วนได้เสียสาธารณะ
คำาถามท่ี 3 (PAEs) ต่อมาเข้า้ เงอ่ นไข้ทจี่ ะใชม้ าตรฐานการรายงานทางการเงินสาำ หรับ NPAEs (เช่น บรษิ ััทจำากัด
ที่เคยมีวัตถุปัระสงค์ที่จะออกข้ายหลัักทรัพย์ใด ๆ ต่อปัระชาชน แต่ปััจจุบันได้ยกเลัิกแผนการ
ดงั กลั่าวแลัว้ ) กิจการจะสามารถใช้มาตรฐานการรายงานทางการเงินสำาหรับ NPAEs ได้หรอื ไม่
กำจิ กำารต้องใชด้ ุลุยพนิ ิจในกำารเลุอ่ กำใช้มาตรฐานฯ ใหเ้ หมาะสมกำับักำิจกำารแลุะต้องเปิดเผู้ยเหตุผู้ลุวิา่ ทำาไมจึงเลุอ่ กำใช้
มาตรฐานฯ นัน� โดยกำิจกำารต้องให้เหตผุ ู้ลุวิา่ กำารใชม้ าตรฐาน TFRS for NPAEs ทำาให้งบักำารเงินให้ขอ้ ม้ลุทน�ี ่าเช่�อถึ่อ
แลุะเกำีย� วิข้องกำับักำารตัดสินใจมากำยิ�งขึ�นอย่างไร แลุะต้องคำานึงถึึงประโยชน์ต่อผู้้ใชง้ บักำารเงนิ เน่�องจากำ TFRS for
NPAEs บัทที� 5 แลุะ TAS 8 กำาำ หนดวิ่ากำารเปลุี�ยนแปลุงนโยบัายกำารบัญั ชีทาำ ได้ ถึา้ กำารเปลุี�ยนแปลุงนัน� เขา้ เง�่อนไข
ข้อใดขอ้ หนึ�ง ดงั นี�
1.1 เกำิดจากำข้อกำาำ หนดของมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงิน
1.2 ทำาให้งบักำารเงินให้ข้อม้ลุที�น่าเช�่อถึ่อแลุะเกำี�ยวิข้องกำับักำารตัดสินใจมากำขึ�น
ในส่วินที�เกำี�ยวิกำับัผู้ลุกำระทบัของรายกำารค้า เหตุกำารณ์แลุะสถึานกำารณ์อ่�น
ทม�ี ีต่อฐานะกำารเงนิ แลุะผู้ลุกำารดาำ เนินงานของกำิจกำาร
อย่างไรกำ็ตาม เม�่อกำิจกำารประเมินแลุ้วิแลุะให้เหตุผู้ลุได้วิ่ากำารเปลุี�ยนแปลุงไปใช้มาตรฐาน TFRS for NPAEs
เปน็ ไปตามบัทท �ี 5 แลุะ TAS 8 แลุว้ ิ กำารเปลุย�ี นแปลุงกำารใชม้ าตรฐานกำารรายงานทางกำารเงนิ ทใ�ี ชต้ อ้ งมกี ำารปรบั ัปรงุ
งบักำารเงินโดยวิิธปี รับัปรุงยอ้ นหลุังงบักำารเงินเสม่อนวิา่ ใช้ TFRS for NPAEs ตง�ั แตแ่ รกำ ตามขอ้ กำำาหนดในบัทท ี� 5
เร�่อง กำารเปลุี�ยนแปลุงนโยบัายกำารบััญชี กำารเปลุี�ยนแปลุงประมาณกำารทางบััญชีแลุะกำารแกำ้ไขข้อผู้ิดพลุาด
ซึ่ึ�งอาจมีค่าใช้จ่ายในกำารดาำ เนินกำารเปลุ�ยี นแปลุงนโยบัายกำารบััญชี
ในกรณีท่ีกิจการเคยเปั็นบริษััทจดทะเบียนในตลัาดหลัักทรัพย์แห่งปัระเทศไทย แต่ปััจจุบัน
ได้ถูกเพิกถอนแลั้ว (รวมถึงเพิกถอนโดยสมัครใจหรือโดยตลัาดหลัักทรัพย์ฯ รวมถึงกรณี
ทกี่ จิ การไดจ้ ดทะเบยี นแปัลังสภาพเปัน็ บรษิ ัทั มหาชนแลัะเปัลัยี่ นความตง�ั ใจทจ่ี ะไมเ่ ข้า้ ตลัาดหลักั ทรพั ยฯ์
แลั้วแต่ยังคงสภาพเปั็นบริษััทมหาชนอยู่) กิจการจะสามารถเปัลั่ียนมาใช้มาตรฐานการรายงาน
ทางการเงนิ สาำ หรับ NPAEs ไดห้ รอื ไม่
กำิจกำารไมส่ ามารถึเปลุยี� นมาใชม้ าตรฐานกำารรายงานทางกำารเงินสาำ หรับั NPAEs ได ้ ดว้ ิยเหตุผู้ลุของกำารถึ้กำเพกิ ำถึอน
หลุักำทรัพย์จากำตลุาดหลุักำทรัพย์แห่งประเทศไทยหร่อเพิกำถึอนโดยสมัครใจ เพราะแม้จะไม่เข้านิยามของ “กำิจกำาร
ท�ไี มม่ ีส่วินไดเ้ สียสาธารณะ” ตามย่อหน้าที � 6.1 ของ TFRS for NPAEs ทเ�ี ป็นกำิจกำารทมี� ตี ราสารทนุ หรอ่ ตราสารหน�ี
ของกำิจกำารซึ่ึ�งมีกำารซึ่�่อขายต่อประชาชน1 แต่กำิจกำารยังคงเข้านิยามตามย่อหน้าท�ี 6.3 ของ TFRS for NPAEs
ซึ่งึ� ระบัวุ ิา่ เปน็ “บัรษิ ทั มหาชน ตามกำฎหมายวิา่ ดว้ ิยบัรษิ ทั มหาชน” ดงั นนั� กำจิ กำารจงึ ยงั คงตอ้ งถึอ่ ปฏิบิ ัตั ติ ามมาตรฐาน
กำารรายงานทางกำารเงิน (TFRS) ต่อไปเช่นเดมิ
1 ซึ่�ึงระบัวุ ิา่ “กำิจกำารที�มตี ราสารทนุ หรอ่ ตราสารหนี�ของกำิจกำาร ซึ่งึ� มกี ำารซึ่่อ� ขายต่อประชาชน ไมว่ ิ่าจะเปน็ ตลุาดหลุักำทรัพย์ในประเทศ
หร่อต่างประเทศ หร่อกำารซึ่่�อขายนอกำตลุาดหลุักำทรัพย์ (Over the Counter) รวิมท�ังตลุาดในท้องถึิ�นแลุะในภ้มิภาค หร่อกำิจกำาร
ทนี� าำ สง่ หรอ่ อยใ่้ นกำระบัวินกำาร ของกำารนาำ สง่ งบักำารเงนิ ของกำจิ กำารใหแ้ กำส่ าำ นกั ำงานคณะกำรรมกำารกำาำ กำบั ัหลุกั ำทรพั ยแ์ ลุะตลุาดหลุกั ำทรพั ย์
หรอ่ หนว่ ิยงานกำาำ กำบั ัดแ้ ลุอ่�น เพ�อ่ วิัตถึุประสงค์ในกำารออกำขายหลุกั ำทรัพย์ใด ๆ ต่อประชาชน”
38 Newsletter Issue 99
กิจการทีใ่ ช้มาตรฐานการรายงานทางการเงนิ สำาหรับ NPAEs ตอ้ งปัฏิบิ ัติตามมาตรฐานการรายงาน คำาถามที่ 4
ทางการเงนิ TFRS 15 เร่อง รายไดจ้ ากสัญญาท่ที ำากบั ลัูกคา้ หรอื TFRS 16 เรอ่ ง สัญญาเชา่
หรอื ไม่
กำจิ กำารต้องไมน่ ำา TFRS 15 หร่อ TFRS 16 มาถึอ่ ปฏิบิ ัตั ิ เน่อ� งจากำ TFRS 15 หรอ่ TFRS 16 มผี ู้ลุบังั คับัใชก้ ำับักำิจกำาร
ท�ีใช้มาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงินสาำ หรับั PAEs เท่านั�น ดังนั�นกำิจกำารที�ใช้มาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงิน
สำาหรับั NPAEs ยงั คงต้องรบั ัรร้ ายไดต้ ามข้อกำาำ หนดในบัทที� 18 เรอ่� ง รายได ้ หรอ่ ยังคงตอ้ งแบั่งประเภทสญั ญาเชา่
เป็นสัญญาเชา่ กำารเงนิ แลุะสญั ญาเช่าดาำ เนินงาน แลุะปฏิิบัตั ิตามข้อกำำาหนดในบัทท ี� 14 เร�่อง สัญญาเช่าเท่าน�นั
กจิ การทใ่ี ชม้ าตรฐานการรายงานทางการเงนิ สาำ หรบั NPAEs แลัะมรี ายการอนพุ นั ธท์ ใี่ ชใ้ นการปัอ้ งกนั คำาถามที่ 5
ความเสี่ยง กิจการ NPAEs จะถือปัฏิิบัติในเร่องการบัญชีสาำ หรับการบัญชีปั้องกันความเส่ียง
ตามมาตรฐานการรายงานทางการเงินกลัมุ่ เคร่องมือทางการเงนิ ได้หรอื ไม่
เนอ�่ งจากำ TFRS for NPAEs ไม่กำำาหนดใหก้ ำจิ กำารรับัร้รายกำารสำาหรบั ักำารบััญชีปอ้ งกำันควิามเสย�ี ง หากำกำจิ กำารเห็นถึึง
ประโยชน์ของกำารรับัร้รายกำารสำาหรับัรายกำารดังกำลุ่าวิ กำิจกำารกำ็สามารถึจัดทำาได้ โดยอาจปฏิิบััติตามข้อกำาำ หนด
ท�ีเกำี�ยวิข้องกำับักำารบััญชีป้องกำันควิามเสี�ยงในมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงินกำลุุ่มเคร�่องม่อทางกำารเงิน รวิมถึึง
กำารเปดิ เผู้ยทเ�ี กำย�ี วิขอ้ ง ซึ่ง�ึ หากำถึอ่ ปฏิบิ ัตั ดิ งั กำลุา่ วิ กำจิ กำารตอ้ งถึอ่ เปน็ กำารเปลุย�ี นแปลุงนโยบัายกำารบัญั ชตี ามขอ้ กำำาหนด
ในบัทท ี� 5 เรอ�่ ง กำารเปลุย�ี นแปลุงนโยบัายกำารบัญั ช ี กำารเปลุยี� นแปลุงประมาณกำารทางบัญั ช ี แลุะกำารแกำไ้ ขขอ้ ผู้ดิ พลุาด
กิจการที่ใช้มาตรฐานการรายงานทางการเงินสาำ หรับ NPAEs จะสามารถเลัือกใช้วิธีการตีราคาใหม่ คำาถามที่ 6
ในการวัดมูลัค่าภายหลัังข้องท่ีดิน อาคารแลัะอุปักรณ์ แลัะ/หรือใช้วิธีการวัดมูลัค่ายุติธรรม
ในการวัดมูลัค่าอสงั หาริมทรัพยเ์ พ่อการลังทุนได้หรือไม่
สาำ หรับังบักำารเงินท�ีมีรอบัระยะเวิลุาบััญชีท�ีเร�ิมในหร่อหลุังวิันที� 1 มกำราคม 2563 กำิจกำารสามารถึเลุ่อกำใช้วิิธีกำาร
ตรี าคาใหมใ่ นกำารวิดั มล้ ุคา่ ภายหลุงั ของทดี� นิ อาคารแลุะอปุ กำรณ ์ แลุะ/หรอ่ วิธิ กี ำารวิดั มล้ ุคา่ ยตุ ธิ รรมอสงั หารมิ ทรพั ย์
เพ�่อกำารลุงทุนได้ โดยต้องปฏิิบััติตามประกำาศสภาวิิชาชีพ ท�ี 42/2563 เร�่อง ข้อกำำาหนดเพ�ิมเติมสาำ หรับัมาตรฐาน
กำารรายงานทางกำารเงนิ สำาหรบั ักำจิ กำารทไ�ี มม่ สี ว่ ินไดเ้ สยี สาธารณะเรอ่� งทด�ี นิ อาคารแลุะอปุ กำรณ ์ แลุะอสงั หารมิ ทรพั ย์
เพอ่� กำารลุงทุน
Newsletter Issue 99 39
คำาถามท่ี 7 ในกรณที ก่ี จิ การใชม้ าตรฐานการรายงานทางการเงนิ สำาหรบั NPAEs แตม่ กี ารนำาหลักั การบญั ชขี ้อง
มาตรฐานการรายงานทางการเงิน (TFRS) มาถือปัฏิิบัติ2 ซึ่ึ่งหลัักการข้องมาตรฐานการรายงาน
ทางการเงินนั�นได้กำาหนดให้กิจการรับรู้รายการกำาไรหรือข้าดทุนบางปัระเภทใน “กำาไรข้าดทุน
เบ็ดเสรจ็ อ่น (Other Comprehensive Income - OCI)” สำาหรับงวดในงบกำาไรข้าดทนุ เบด็ เสรจ็
แต่ TFRS for NPAEs บทท่ี 4 เร่อง การนำาเสนองบการเงิน ยอ่ หน้าที่ 31.2 ระบใุ ห้ กิจการจัดทำา
งบกำาไรข้าดทนุ เทา่ นน�ั เพ่อแสดงถึงผลัการดาำ เนินงานข้องกิจการสำาหรบั งวด ดงั นัน� กจิ การจะตอ้ ง
รับรรู้ ายการกาำ ไรข้าดทุนเบ็ดเสร็จอ่นดังกลัา่ ว อย่างไร
สำาหรับัรายกำารซึ่ึ�งมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงิน (TFRS) กำำาหนดให้รับัร้ไวิ้ในกำำาไรขาดทุนเบั็ดเสร็จอ�่นสาำ หรับั
งวิดนนั� ให้กำจิ กำารถึ่อปฏิบิ ััตกิ ำับัรายกำารดงั กำลุา่ วิโดยรบั ัร้ไปยังส่วินของเจ้าของโดยตรงแทน
เกรด็ รื่ายการื่กาำ ไรื่ขาด้ทุนท่�รื่ับรื่้่ไปยังสำ่วนของเจ้าของโด้ยตรื่ง: รื่ายการื่ท�ังหมด้ท�่กิจการื่ใช้้มาตรื่ฐานการื่รื่ายงาน
ความรู้ ทางการื่เงินสำำาหรื่บั NPAEs ตอ้ งรื่บั รื่่้ผื่ลกาำ ไรื่ (ขาด้ทนุ ) ไปยังสำว่ นของเจ้าของโด้ยตรื่งได้้ ปรื่ะกอบด้ว้ ย
Actuary เงนิ ลงทนุ ในตรื่าสำารื่หนแ่� ละตรื่าสำารื่ทนุ ทเ่� ปน็ หลกั ทรื่พั ยท์ อ�่ ยใ่ นความตอ้ งการื่ของตลาด้ ปรื่ะเภทหลกั ทรื่พั ยเ์ ผื่อ�่ ขาย:
Cash Flow Hedge ให้รับัร้ผู้ลุกำำาไร (ขาดทุน) จากำกำารปรับัม้ลุค่าเงินลุงทุนไปยังส่วินของเจ้าของโดยตรง โดยเม่�อมีกำารจำาหน่ายเงินลุงทุน
ให้โอนผู้ลุกำำาไร (ขาดทุน) จากำกำารปรับัม้ลุค่าที�อย้่ในส่วินของเจ้าของโดยรับัร้เป็นผู้ลุกำาำ ไร (ขาดทุน) จากำกำารจาำ หน่าย
เงินลุงทุนในงบักำำาไรขาดทนุ ทันที (ด้บัทท�ี 9 ของ TFRS for NPAEs เร่อ� ง เงนิ ลุงทนุ )
ท่�ด้ิน อาคารื่และอุปกรื่ณ์ กรื่ณ่กิจการื่เล่อกวิธ่การื่ต่รื่าคาใหม่: เม่�อรับัร้ม้ลุค่าตามบััญชีของสินทรัพย์ที�เพ�ิมขึ�น
จากำกำารตีราคาใหม่ไปยังส่วินของเจ้าของโดยตรงภายใต้หัวิข้อ “ส่วินเกำินทุนจากำกำารตีราคาสินทรัพย์” แลุ้วิกำิจกำาร
อาจโอนส่วินเกำินทุนจากำกำารตีราคาท�ีแสดงอย่้ในส่วินของเจ้าของน�ันไปยังกำำาไรสะสมโดยตรง ท�ังนี� กำารโอนส่วินเกำินทุน
จากำกำารตีราคาไปยงั กำาำ ไรสะสมตอ้ งไม่ทาำ ผู้า่ นงบักำำาไรขาดทนุ (ดป้ ระกำาศสภาวิิชาชีพบััญชี ที � 42/2563 เรอ่� ง ข้อกำาำ หนด
เพมิ� เตมิ สำาหรบั ัมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงนิ สาำ หรบั ักำจิ กำารทไี� มม่ สี ว่ ินไดเ้ สยี สาธารณะเรอ�่ งทด�ี นิ อาคารแลุะอปุ กำรณ์
แลุะอสังหารมิ ทรพั ยเ์ พ่อ� กำารลุงทนุ )
ผื่ลกาำ ไรื่ขาด้ทนุ จากหลกั คณติ ศาสำตรื่ป์ รื่ะกนั ภยั จากการื่วดั ้มล่ คา่ ใหมข่ องโครื่งการื่ผื่ลปรื่ะโยช้นข์ องพนกั งานทก�่ าำ หนด้ไว้
(ในกรื่ณ่ทก�่ ิจการื่ถึอ่ ปฏิบิ ัติตามมาตรื่ฐานการื่บญั ช้่ ฉบับท�่ 19 เรื่อ่� ง ผื่ลปรื่ะโยช้นข์ องพนกั งาน): ผู้ลุกำำาไรขาดทนุ จากำ
หลุักำคณิตศาสตร์ประกำันภัยให้รับัร้ในส่วินของเจ้าของ แลุะต้องไม่ถึ้กำจัดประเภทรายกำารใหม่ในงบักำาำ ไรขาดทุนในงวิด
ตอ่ มา (ดม้ าตรฐานกำารบัญั ชี ฉบับั ัท� ี 19 เร�่อง ผู้ลุประโยชนข์ องพนกั ำงาน)
สำ่วนของผื่ลกาำ ไรื่และขาด้ทุนท�่ม่ปรื่ะสำิทธิผื่ลจากเครื่่�องม่อท่�ใช้้ป้องกันความเสำ�่ยงในการื่ป้องกันความเสำ�่ยง
ในกรื่ะแสำเงินสำด้ (กรื่ณ่เล่อกใช้้เรื่�่องของการื่บัญช้่ป้องกันความเสำ�่ยง): ให้รับัร้ผู้ลุกำำาไรหร่อขาดทุนในส่วินที�มี
ประสิทธิผู้ลุของเคร�่องม่อท�ีใช้ป้องกำันควิามเส�ียงในส่วินของเจ้าของ แลุะผู้ลุกำำาไรหร่อขาดทุนส่วินท�ีเหลุ่อของ
เคร่�องม่อท�ีใช้ป้องกำันควิามเสี�ยง (หร่อผู้ลุกำำาไรหร่อขาดทุนที�คงเหลุ่อของกำารเปลุี�ยนแปลุงของสาำ รองกำารป้องกำัน
ควิามเสี�ยงในกำระแสเงินสด) ถึ่อเป็นส่วินของกำารป้องกำันควิามเสี�ยงท�ีไม่มีประสิทธิผู้ลุที�ต้องรับัร้ในงบักำำาไรขาดทุน ทั�งนี�
จาำ นวินเงินสะสมในสำารองกำารป้องกำันควิามเส�ียงในกำระแสเงินสด สามารถึโอนไปรวิมอย่้ในราคาทุนเร�ิมแรกำหร่อม้ลุค่า
ตามบัญั ชีอ่�นของสินทรพั ย์หรอ่ หนส�ี ินน�ัน หรอ่ งบักำาำ ไรขาดทนุ แลุว้ ิแต่กำรณ ี ท�งั นี� ให้ถึอ่ ปฏิิบัตั ติ ามท�ีกำาำ หนดในมาตรฐาน
กำารรายงานทางกำารเงินทเ�ี กำย�ี วิขอ้ ง (ด้ยอ่ หน้าที � 6.5.11 ของมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงนิ ฉบับั ัท �ี 9 เรอ�่ ง เคร่อ� งมอ่
ทางกำารเงิน)
2กำารนาำ หลุกั ำกำารบััญชีของมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงิน (TFRS) มาถึ่อปฏิิบัตั ิ จะต้องเปน็
(1) กำรณที ี� TFRS for NPAEs อนุญาตใหก้ ำจิ กำารสามารถึนาำ มาถึ่อปฏิิบัตั ไิ ด ้ โดยกำารถึ่อปฏิบิ ัตั นิ นั� กำิจกำารต้องปฏิิบัตั ิตามข้อกำำาหนดทุกำขอ้ ในมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงนิ นัน�
อยา่ งสม�ำาเสมอ เชน่ มาตรฐานกำารบัญั ช ี ฉบับั ัท ี� 12 เรอ่� ง ภาษเี งนิ ได ้ (ดย้ อ่ หนา้ ท ี� 300) มาตรฐานกำารบัญั ช ี ฉบับั ัท �ี 19 เรอ�่ ง ผู้ลุประโยชนข์ องพนกั ำงาน (ดย้ อ่ หนา้ ท ี� 312) เปน็ ตน้
หรอ่
(2) กำรณีที � TFRS for NPAEs มิได้กำาำ หนดแนวิปฏิิบััตไิ วิ ้ (ดย้ ่อหนา้ ท� ี 52) ส่งผู้ลุใหก้ ำิจกำารพิจารณาถึอ่ ปฏิบิ ัตั ติ ามย่อหนา้ ท �ี 52.3 เช่น เรอ่� งกำารบััญชปี ้องกำันควิามเสีย� ง เปน็ ต้น
40 Newsletter Issue 99
กิจการท่ีมีผลักาำ ไรข้าดทุนจากหลัักคณิตศาสตร์ปัระกันภัยจำาเปั็นต้องรับรู้ผลักาำ ไรข้าดทุนดังกลั่าว คำาถามท่ี 8
ไปัยังส่วนข้องเจ้าข้องโดยตรงตามท่กี ลัา่ วไว้ในคำาถามข้อ้ ที่ 7 ทุกกรณหี รือไม่
กิจการื่ท่�ม่ผื่ลกำาไรื่ขาด้ทุนจากหลักคณิตศาสำตรื่์ปรื่ะกันภัยไม่จาำ เป็นต้องรื่ับรื่่้ผื่ลกำาไรื่ขาด้ทุนด้ังกล่าวไปยัง
สำว่ นของเจ้าของโด้ยตรื่งทุกกรื่ณ่ กลา่ วคอ่ สำามารื่ถึแบ่งได้้เป็น 2 กรื่ณ่ ด้ังน�่
กรณีีท่ี 1 กำิจกำาร NPAEs ที�วิัดม้ลุค่าประมาณกำารหนี�สินผู้ลุประโยชน์ของพนักำงานหลุังออกำจากำงาน
โดยใช้วิิธีคิดลุดแต่ลุะหน่วิยท�ีประมาณกำารไวิ้เป็นหนึ�งในวิิธีประมาณกำารผู้ลุประโยชน์ของพนักำงาน
ที�ดีที�สุด แต่ไม่ได้เปิดเผู้ยข้อม้ลุวิ่าถึ่อปฏิิบััติตามมาตรฐานกำารบััญชี ฉบับั ัที � 19 ให้กำิจกำารรับัร้รายกำาร
ผู้ลุกำำาไรขาดทุนจากำกำารประมาณกำารตามหลุักำคณิตศาสตร์ประกำันภัยในงบักำำาไรขาดทุน โดยถึ่อวิ่า
ผู้ลุกำาำ ไรขาดทุนดังกำลุ่าวิเป็นกำารเปลุ�ียนแปลุงของประมาณกำารหนี�สิน (ด้บัทท�ี 5 กำารเปลุ�ียนแปลุง
นโยบัายกำารบััญชี กำารเปลุี�ยนแปลุงประมาณกำารทางบััญชี แลุะกำารแกำ้ไขข้อผู้ิดพลุาดของ TFRS for
NPAEs)
กรณีีท่ี 2 กำิจกำาร NPAEs ที�นาำ มาตรฐานกำารบััญช ี ฉบัับัท �ี 19 มาถึอ่ ปฏิบิ ััติแลุะมีกำารเปิดเผู้ยขอ้ เท็จจรงิ ดงั กำลุา่ วิ
ให้กำิจกำารรับัร้รายกำารต่อไปน�ี ต้นทุนบัริกำารปัจจุบััน ต้นทุนบัริกำารในอดีตแลุะผู้ลุกำาำ ไรขาดทุน
จากำกำารจ่ายชำาระผู้ลุประโยชน์ ดอกำเบั�ียสุทธิจากำหน�ีสิน (สินทรัพย์) ผู้ลุประโยชน์ท�ีกำำาหนดไวิ้สุทธิ
ในงบักำาำ ไรขาดทุน ส่วินผู้ลุกำาำ ไรหร่อขาดทุนท�ีเกำิดจากำกำารวิัดม้ลุค่าใหม่ของหน�ีสิน (สินทรัพย์)
ผู้ลุประโยชน์ทกี� ำำาหนดไวิ้สทุ ธิให้รบั ัร้ในส่วินของเจา้ ของ
อย่างไรกำ็ตาม กำิจกำารท�ีเคยรับัร้ผู้ลุกำาำ ไรขาดทุนท�ีเกำิดจากำกำารประมาณกำารตามหลุักำคณิตศาสตร์ประกำันภัย
ในงบักำาำ ไรขาดทุนท�เี ปน็ ไปตามมาตรฐานกำารบััญช ี ฉบับั ัท� ี 19 ฉบับั ัปรบั ัปรุงกำอ่ นป ี 2558 ให้กำจิ กำารถึอ่ ปฏิิบััติตาม
มาตรฐานกำารบััญชี ฉบัับัที� 19 ฉบับั ัปรบั ัปรงุ ฉบับั ัลุ่าสุด
นอกำจากำน� ี ในกำรณีทีก� ำิจกำารถึอ่ ปฏิิบัตั ติ ามมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงิน (TFRS) ที � TFRS for NPAEs อนญุ าต
ให้ถึ่อปฏิิบััติได้ในกำรณีต่าง ๆ กำิจกำารต้องถึ่อปฏิิบััติตามมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงิน (TFRS) ฉบัับัปรับัปรุง
ฉบัับัลุ่าสุดที�สอดคลุ้องกำับักำารปิดงบักำารเงินของบัริษัท เช่น งบักำารเงินสำาหรับัปีสิ�นสุดวิันที� 31 ธันวิาคม 2563
กำิจกำารต้องถึ่อปฏิิบััติตามมาตรฐานกำารรายงานทางกำารเงินฉบัับัท�ีมีปรับัปรุงในปี 2562 ท�ีมีผู้ลุบัังคับัใช้ตั�งแต่
1 มกำราคม 2563 เป็นตน้
โดย คณะกรรมการกำาหนดมาตรฐานการบัญั ชีี
สภาวิิชีาชีีพบััญชีี ในพระบัรมราชีูปถัมั ภ์
Newsletter Issue 99 41
โดย นางสาววลีีรััตน์ จิิรัภัักดีพันั ธุ์์
คณะที่าำ งานศู้นย์พัฒนาและสำง่ เสำรู้มิ คณ้ ภาพสำำานักงานสำอบบญั ช่
ในคณะกรู้รู้มการู้วิชาชพ่ บญั ชด่ า� นการู้สำอบบัญช่
ผ้อ� าำ นวยการู้ดา� นการู้สำอบบญั ช ่ บรู้ิษััที่ ดล่ อยที่ ์ ที่�้ช โธีมทั ี่สำ ้ ไชยยศู สำอบบัญช ่ จาำ กัด
MQกuารoaตlnitิดyitตCoาorมniผntroลgl
หลาย ๆ คนน่าจะพอรู้�้จักและค�้นเคยกับมาตรู้ฐานการู้ควบค้ม
ค้ณภาพ ฉบับที่่� 1 (TSQC1) กันมาแล�ว ฉบับน�่ที่่มงานจึงขอหยิบยกหน�ึง
ในองคป์ รู้ะกอบที่�่สำำาคญั ของ TSQC1 ที่่�เป็นปรู้ะโยชน์ตอ่ การู้ควบค้มค้ณภาพ
การู้สำอบบญั ช่ น�นั คือ การู้ติดตามผล (Monitoring)
การู้ติดตามผล คือ กรู้ะบวนการู้ที่�่ปรู้ะกอบด�วยการู้พิจารู้ณาและ
ปรู้ะเมินรู้ะบบการู้ควบค้มค้ณภาพของสำำานักงานอย่างต่อเนื�อง รู้วมถึึง
การู้เลอื กงานที่ใ�่ หบ� รู้กิ ารู้เสำรู้จ็ สำน�ิ แลว� มาตรู้วจที่านเปน็ ปรู้ะจาำ การู้ตดิ ตามผล
ที่�่ด่จะช่วยให�ม�ันใจได�ว่า นโยบายและวิธี่ปฏิิบัติที่่�เก�่ยวข�องกับรู้ะบบควบค้ม
ค้ณภาพนั�นครู้บถึ�วน และสำามารู้ถึนาำ ไปปฏิิบัติได�อย่างม่ปรู้ะสำิที่ธีิผล อ่กที่�ัง
ยังช่วยสำ่งเสำรู้ิมให�สำำานักงานสำอบบัญช่สำามารู้ถึแก�ไขข�อบกพรู้่องของรู้ะบบ
การู้ควบคม้ ค้ณภาพให�ด่ย�งิ ขึ�น
การติดตามผลแบ่งออกเปน็ 2 ระดบั คือ
การตดิ ตามผลในระดับสำาำ นกั งาน การติดตามผลในระดบั งาน
(Firm Level) (Engagement Level)
สำำานกั งานตอ� งมก่ ารู้ตดิ ตามผลของนโยบาย สำำานักงานต�องม่การู้สำอบที่านการู้ควบค้ม
และวิธี่ปฏิิบัติในแต่ละองค์ปรู้ะกอบของรู้ะบบ ค้ณภาพในแต่ละงานว่ากล่้มผ้�ปฏิิบัติงานได�นาำ
การู้ควบค้มค้ณภาพ ซึ่ึ�งกรู้ะบวนการู้ติดตามผล นโยบายและวิธี่ปฏิิบัติของรู้ะบบการู้ควบค้ม
ดงั กลา่ วควรู้จัดที่ำาเปน็ ปรู้ะจาำ ที่ก้ ปี คณ้ ภาพไปใชอ� ย่างเหมาะสำมหรู้ือไม่
กรู้ะบวนการู้ตดิ ตามผลดังกล่าว ควรู้ม่การู้ปฏิิบตั ิอย่างสำมำ�าเสำมอที่ก้ รู้อบรู้ะยะเวลาที่ก�่ าำ หนด โดยผ�้ที่�่ได�รู้ับมอบหมายให�รู้บั ผิดชอบกรู้ะบวนการู้
ติดตามผลนั�นต�องเปน็ ผ�้ม่ปรู้ะสำบการู้ณ์และอาำ นาจหน�าที่�ใ่ นสำำานกั งานที่่�เพ่ยงพอและเหมาะสำม และไม่ม่สำ่วนเก่�ยวข�องในการู้ตรู้วจงานน�นั ๆ
ที่�ังน�่ สำาำ นักงานต�องม่การู้ปรู้ะเมินผลกรู้ะที่บของข�อบกพรู้่องที่�่พบจากกรู้ะบวนการู้ติดตามผลว่าเกิดจากสำาเหต้ใด เช่น เกิดจากการู้กาำ หนด
นโยบายไมเ่ หมาะสำม หรู้ือเกดิ จากบค้ ลากรู้ไม่ปฏิบิ ัติตามหรู้ือมป่ รู้ะสำบการู้ณไ์ มเ่ พ่ยงพอ หรู้ือเป็นข�อบกพรู้อ่ งที่�เ่ กดิ ขน�ึ ซึ่ำ�า ๆ และเปน็ ข�อบกพรู้่องที่่�สำาำ คญั
ซึ่�ึงต�องดำาเนินการู้แก�ไขที่ันที่่หรู้ือไม่ จากน�ันสำำานักงานควรู้ม่การู้สำ�ือสำารู้ให�ผ้�สำอบบัญช่ที่�่รู้ับผิดชอบงานที่�่เก่�ยวข�องที่รู้าบเก�่ยวกับข�อบกพรู้่องดังกล่าว
รู้วมถึงึ ข�อเสำนอแนะในการู้ดาำ เนนิ การู้แกไ� ขที่�่เหมาะสำม
42 Newsletter Issue 99
ข้อ้ เสำนอแนะในการดาำ เนนิ การแก้ไข้ที่�่เหมาะสำมตอ่ ข้้อบกพร่องที่�่พบ
แกไ� ขในสำ่วนที่่�เก�ย่ วกบั สำือ� สำารู้ข�อบกพรู้่องไปที่่� เปล่ย� นแปลงนโยบาย การู้ลงโที่ษัผ้�ที่่�ไม่
งานใดงานหนึง� หรู้อื ผ้�ที่ร�่ ู้ับผิดชอบในการู้ และวิธีป่ ฏิบิ ัตใิ นการู้ ปฏิิบัติตามนโยบาย
บ้คคลใดบ้คคลหนึง� ฝึกึ อบรู้มและพฒั นา และวธิ ี่ปฏิิบัตขิ อง
ควบคม้ คณ้ ภาพ สำาำ นักงาน โดยเฉพาะ
วิชาชพ่ ผ�ท้ ี่ท่� ี่ำาซึ่ำา� หลายครู้�ัง
นอกจากน�่ สำำานักงานต�องม่นโยบายและวิธี่ปฏิิบัติเพ�ือจัดการู้อย่างเหมาะสำม
หากม่ข�อรู้�องเรู้่ยนและข�อกล่าวหาเก่�ยวกับการู้ไม่ปฏิิบัติตามมาตรู้ฐานที่างวิชาช่พและ
ข�อกำาหนดที่างกฎหมาย และการู้ไม่ปฏิิบัติตามรู้ะบบการู้ควบค้มค้ณภาพของสำำานักงาน
ซึ่ึ�งนโยบายดังกล่าว ควรู้ม่ช่องที่างการู้เสำนอปรู้ะเด็นปัญหาที่่�ชัดเจนแก่บ้คลากรู้
โดยไมเ่ กรู้งกลวั การู้ตอบโต � และหากมก่ ารู้สำบื สำวนขอ� รู้อ� งเรู้ย่ นแลว� สำำานกั งานควรู้ดาำ เนนิ การู้
แกไ� ขใหเ� หมาะสำมดว� ยเชน่ กัน
ในแง่ของการู้เก็บรู้ักษัาเอกสำารู้หลักฐานเก่�ยวกับรู้ะบบการู้ควบค้มค้ณภาพ
สำำานักงานต�องจัดให�ม่นโยบายและวิธี่ปฏิิบัติที่�่กำาหนดให�เก็บรู้ักษัาเอกสำารู้หลักฐานเป็น
รู้ะยะเวลาที่�่เพ่ยงพอ เพ�ือช่วยให�ผ�้ที่�่ปฏิิบัติงานติดตามผลสำามารู้ถึปรู้ะเมินการู้ปฏิิบัติตาม
รู้ะบบการู้ควบค้มคณ้ ภาพของสำำานักงานได�
กล่าวโดยสำรู้้ป คือ กรู้ะบวนการู้ติดตามผลน�่เป็นหน�ึงในองค์ปรู้ะกอบสำาำ คัญ
ของมาตรู้ฐาน TSQC1 ที่�่สำาำ นักงานสำอบบัญช่ที่้กสำำานักงานและผ�้สำอบบัญช่ที่่�ปฏิิบัติงาน
คนเดย่ วตอ� งนำาไปปฏิบิ ตั ติ ามการู้บงั คบั ใชข� องมาตรู้ฐานดงั กลา่ ว ซึ่งึ� จะชว่ ยใหส� ำามารู้ถึควบคม้
คณ้ ภาพของการู้ปฏิบิ ตั ิงานและสำาำ นักงานใหม� ่ปรู้ะสำทิ ี่ธีภิ าพนั�นเอง
หลกั สำตู รที่น่� า่ สำนใจ!!!
สำาำ หรู้บั สำำานกั งานสำอบบญั ชท่ ี่ต่� อ� งการู้ปฏิบิ ตั งิ านไดอ� ยา่ งมค่ ณ้ ภาพ และพฒั นาคณ้ ภาพ
สำาำ นักงานให�ดย่ งิ� ขึ�น
หลกั สำต้ รู้ “Startup สำำานกั งานสำอบบญั ชค่ ณ้ ภาพและการู้นาำ มาเรู้มิ� ปฏิบิ ตั ใิ นสำาำ นกั งาน”
ผ�้สำนใจสำามารู้ถึดร้ ู้ายละเอ่ยดเพม�ิ เตมิ ไดท� ี่่� https://www.tfac.or.th/ เรู้ว็ ๆ น่�
Newsletter Issue 99 43
ขอเชิญผู้สนใจลงทะเบียนเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่งใน
“Community” ผทู้ าำ บัญชี
สมาชิกสภาวชิ าชีพบัญชี ผู้ทำาบญั ชี ผูป้ ระกอบวิชาชีพบญั ชี
นักศกึ ษา และผู้ทกี่ าำ ลังศึกษาในดา้ นการบัญชี
รวมถึงผูท้ ่ีสนใจในดา้ นการทาำ บญั ชี ในทกุ ๆ Industry
สามารถลงทะเบยี นก่อนเข้าร่วมโครงการไดท้ ่ี
https://forms.gle/Qu9TaXPsyYVW69Px6
หรือ Scan QR Code
“โครงการน้ีเป็นช่องทางในการรับฟงั ความคดิ เหน็ แลกเปลีย่ นองค์ความรู้
ให้ข้อเสนอแนะ ปรกึ ษาหารอื และประสานความร่วมมอื กนั ในวิชาชีพบญั ชี
อันจะนำาไปสคู่ วามเขม้ แข็งในวชิ าชพี ทาำ บญั ชีไทยของเรา”
เอกสารฉบบั นี้ จดั ทาำ ขึ้นเพ่ือเป็นสอื่ กลางในการนาำ เสนอข้อมลู ข่าวสารที่เปน็ ประโยชนแ์ ก่ผ่้ปู ระกอบวิชาชีพบญั ชี มิใชก่ ารให้คาำ แนะนาำ หรือความคิดเหน็ ดา้ นกฎหมาย
ทง้ั นี้ สภาวิชาชีพบัญชสี งวนสทิ ธิ์ไม่รับรองความถกู ตอ้ งครบถ้วนและเปน็ ปจั จุบันของข้อมลู เนือ้ หา ตัวเลข รายงานหรอื ขอ้ คดิ เห็นใด ๆ และไมม่ คี วามรบั ผ่ิด
ในความเสยี หายใด ๆ ไมว่ า่ เปน็ ผ่ลโดยทางตรงหรือทางอ้อมทอ่ี าจจะเกดิ ขึ้นจากการนาำ ข้อมูลไม่ว่าส่วนหนึง่ สว่ นใดหรือท้งั หมดในเอกสารฉบบั นี้ไปใช้
จดหมายข่าว/TFAC Newsletter ชำาระค่าฝากส่งเป็นรายเดือน
ใบอนุญาตพิเศษที่ 209/2552
สภาวิชาชพี บัญชี ในพระบรมราชปู ถัมภ์ ปณศ.(พ) พระโขนง 10110
เลขที่ 133 ถนนสุขุมวิท 21 (อโศก) แขวงคลองเตยเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ 10110 โทรศัพท์ 02 685 2500 โทรสาร 02 685 2501
(สถานีรถไฟฟ้า BTS : สถานีอโศก ทางออก 3) (สถานีรถไฟฟ้าใต้ดิน MRT: สถานีสุขุมวิท ทางออก 1)
Website : www.tfac.or.th , @TFAC.FAMILY