พ้อยสอนการเขียนบรรยายและพรรณนา

การเขยี นบรรยาย

ครูซี

ความหมาย

การเขยี นบรรยาย เป็ นการเรยี บเรยี งถอ้ ยคาและข้อความ
ท่ีแสดงเหตุการณ์ตอ่ เน่ื องกนั ว่า ใคร ทาอะไร ท่ีไหน เม่ือไร
อยา่ งไร และเพ่ืออะไร

พร้อมท้งั แสดงไดว้ ่าผลท่ีตามมาเป็ นอยา่ งไรเร่อื งท่ีเขยี น
อาจเป็ นเร่อื งจรงิ หรอื เรอ่ื งสมมุตกิ ไ็ ด้ ผู้เขยี นตอ้ งมีกลวธิ ใี นการ
ดาเนิ นเร่ืองให้เหมาะสมใช้ถ้อยคากะทดั รดั ตรงไปตรงมา
เพ่ือใหผ้ ้รู บั สารเขา้ ใจและอยากอา่ น

พลอยไดไ้ ปเท่ียวพกั ผ่อนท่ีขนอม จงั หวดั นครศรธี รรมราช
กบั ครอบครวั ของเธอในช่วงวนั ปิ ดเทอมดว้ ยรถยนต์ส่วนตวั อาเภอ
ขนอมเป็ นสถานท่สี วยงามและน่ าท่องเท่ยี วทุกพ้ืนท่เี ตม็ ไปดว้ ยท้อง
ทะเล และมีชาวตา่ งชาตมิ าเท่ียวขนอมกนั เป็ นจานวนมาก เพราะ
เป็ นสถานท่อี ดุ มไปดว้ ยธรรมชาติ

ใคร พลอย
ทาอะไร
ท่ไี หน ไปเท่ยี ว
เม่ือไร ทะเล ท่อี าเภอขนอม
อยา่ งไร ช่วงปิ ดเทอม
เพ่ืออะไร รถยนต์ส่ วนตวั
ไปพกั ผ่อน

วธิ ดี าเนินเรอ่ื งในการเขยี นบรรยาย

1. การเขยี นบรรยายควรเรยี บเรยี งจากคาถามว่าใคร ทาอะไร
ท่ไี หน เม่ือไร อยา่ งไร เพ่ืออะไรซ่ึ งจะใช้ตอนเรม่ิ เร่อื งกไ็ ด้

2. การจดั ลาดบั เหตุการณ์ก่อนหลงั จะบรรยายจากอดตี มาสู่ปัจจุบนั
หรอื จากปัจจุบนั กลบั สู่อดีตก็ได้ การทาใหผ้ ู้อ่านตดิ ตามควรเป็ นเร่อื งท่ี
น่ าสนใจ โดยนาตอนท่ตี น่ื เตน้ ท่สี ุดไวต้ อนท้ายเรอ่ื ง

3. การเขยี นบรรยายท่ีดีอาจมีท้งั บทบรรยายและบทพรรณนา
ประกอบกนั ไป เพราะถา้ เป็ นการบรรยายท้งั หมดจะไม่ทาใหเ้ ห็นภาพหรอื
เกดิ อารมณ์สะเทอื นใจ

4. ไม่ควรบรรยายเหตุการณ์ทุกตอน ควรเลอื กเฉพาะตอนสาคญั
เท่าน้นั

5. ในการเขยี นบรรยายโวหาร ตวั บุคคลท่เี ก่ยี วขอ้ งอาจเป็ นผู้ส่งสาร
นิยมใช้คาวา่ ขา้ พเจา้ หรอื ใช้ช่ือสมมุติ เช่น ในการเขยี นบนั ทึกประจาวนั อาจ
ใช้ช่ือเป็นอกั ษรยอ่ วา่ คณุ พ. คณุ ส.

1. ใช้ถอ้ ยคา 2. บรรยายตาม 3. สรา้ งจุด 4. บรรยายเรอ่ื ง
กะทดั รดั ประทบั ใจ ตอ่ เน่ือง
ลาดบั
เหตกุ ารณ์

ภเู ขาไฟฟจู ิเป็นภเู ขาศกั ดิ์สิทธท์ิ ส่ี ดุ ในประเทศญ่ีปุ่นมาหลายศตวรรษแล้ว แต่แรก
ภูเขานี้เป็นท่ีเคารพบูชา ของชนพื้นเมืองเผ่าไอนุซึ่งปัจจุบันยังอยู่ตามหมู่เกาะฮอกไกโด
ซึง่ เป็นเกาะใหญ่ ท่ีอยู่เหนือสุดชาวไอนุขนานนาม ภูเขานี้ตามชื่อเทพธิดา “ ฟูชิ ” ( fuchi )
ผู้เป็นเทพธิดาแห่งอัคคี ชาวญ่ีปุ่นยังคงนับถือภูเขาไฟฟูจิต่อมา และเรียกชื่อตามท่ีพวกไอ
นุตั้งไว้ บรรดาผู้นับถือศาสนาชินโตเชื่อว่าในธรรมชาติทุกรูปแบบจะมีเทพ หรือ กามิ
( kami) สถิตอยู่ แต่เทพท่ีสถิตในภูเขาจะศักดิ์สิทธ์ิเป็นพิเศษ ภูเขาฟูจิซึ่งสูงท่ีสุดและงาม
ท่ีสุดในประเทศ จึงได้รับความเคารพเป็นพิเศษ เพราะถือว่าเปน็ สถานท่ีสถิตของทวยเทพ
เป็นจุดเชื่อมโยงระหว่างความ ลึกลับของสวรรค์ และความเป็นจริงของโลกมนษุ ย์

( เกศกานดา จตรุ งคโชค ( บรรณาธิการ ) : โลกพิสดาร แดนพิศวง )

“หล่อนนึกถึงบ้านริมสวนในวัยเด็กที่มักจะชวนเพื่อน ๆ มุดรั้วลวดหนามเข้า
ไปเล่นในสวนเล็ก ๆ แห่งนั้น เก็บชมพู่ มะปราง หรือละมุดสีดาที่ติดกิ่งเรี่ย ๆ กินกัน
เพลิดเพลินบางทีก็ลุยลงไปจับปลาเข็มหางแดงหรือปลาหัวตะกั่วในท้องร่องสวน
หรือไม่เช่นนั้นก็น่ังทอดหุ่ยกันที่ริมคลอง คอยดูเรือกาแฟบีบแตรลมปู๊นแป๊นที่มีขนม
แห้ง ๆ อย่างถั่วตัดหรือตุ๊บต๊บั ไม่ก็ขนมขี้แมวสีม่วงแดง สีชมพอู ย่ใู นขวดโหล”

(ประภัสสร เสวิกุล : ไฟ)

การเขยี นพรรณนา

การเขยี นพรรณนา

เหมือนการเขยี นแบบบรรยาย แตเ่ ป็ นการเขยี นให้
รายละเอยี ดของสถานท่ี บุคคล วตั ถุ และความรู้สึกนึ กคดิ
เป็ นการเขยี นท่ตี อ้ งประณีตบรรจงในการเรยี งร้อยถอ้ ยคาให้
สละสลวยและเกดิ ภาพพจน์

มกั นิยมเขยี นพรรณนาสถานท่ตี า่ ง ๆ

ประ เ ภ อง กา ร ข ยี พ ณนา

พรรณนา พรรณนาสถานท่ี หรอื
ธรรมชาติ ส่ิงท่มี นษุ ย์สรา้ งขน้ึ

พรรณนาลกั ษณะและ พรรณนาความรสู้ ึก
พฤตกิ รรมของบคุ คล และอารมณ์

พรรณนาความคดิ

หลัก า ร ยน

ใช้ถอ้ ยคาดี ใจความดี

เลอื กสรรถอ้ ยคาเพ่ือใหส้ ่ือ ใจความตอ้ งมุง่ ใหเ้ กดิ ภาพ
ความหมาย ส่ือภาพ ส่ืออารมณ์ และอารมณ์ความรูส้ ึกสอดคลอ้ ง

กบั เน้ือหา

หลัก า ร ยน

การใช้โวหารภาพพจน์ การใช้สาธกโวหาร

การเปรยี บเทยี บเพ่ือใหเ้ ห็น การยกตวั อยา่ งเพ่ือใหเ้ กดิ ความ
ภาพชดั เจน และมกั ใช้ศลิ ปะ เขา้ ใจแจม่ แจง้ ชดั เจน

การใช้คา

โวหารภาพพจน์

1. อุปมาโวหาร
การเปรยี บเทยี บวา่ ส่ิงหน่ึงเหมือนกบั ส่ิงหน่ึงโดยใช้คาเช่ือม

ท่ีมีความหมายเช่นเดยี วกบั คาวา่ "เหมือน” เช่น ดุจ ดง่ั ราว
ราวกบั เปรยี บ ประดุจ เฉก ประหน่ึง เพียง เพ้ียง ฯลฯ

2. อุปลกั ษณ์
คลา้ ยกบั อุปมาโวหารคอื เป็ นการเปรยี บเทยี บเหมือนกนั แต่

เป็ นการเปรยี บเทยี บส่ิงหน่ึงเป็ นอกี ส่ิงหน่ึง การเปรยี บเทียบส่ิง
หน่ึงเป็ นอกี ส่ิงหน่ึง

3. สญั ลกั ษณ์
เป็ นการเรยี กช่ือส่ิง ๆ หน่ึงโดยใช้คาอน่ื มาแทน ไมเ่ รยี กตรง ๆ

ท้งั น้ี อาจเป็ นเพราะผู้ประพันธ์ ต้องการเปรียบเทียบเพ่ื อสร้าง
ภาพพจน์ อาจจะอยูใ่ นภาวะท่กี ลา่ วโดยตรงไม่ได้ เพราะไม่สมควรจงึ
ตอ้ งใช้สญั ลกั ษณ์แทน

หา้ มเขา้ หา้ มแซง

4. บคุ ลาธษิ ฐาน
หรอื บุคคลวตั บุคคลสมมติ คอื การกล่าวถงึ ส่ิงตา่ ง ๆ

ท่ีไม่มีชีวติ เช่น โต๊ะ เก้าอ้ี หรอื ส่ิ งมีชีวติ ท่ีไม่ใช่มนุษย์
เช่น ตน้ ไม้ โดยใหส้ ่ิงตา่ ง ๆ เหมือน

พระจนั ทร์ย้ิมทกั ทายกบั หมูด่ าวบนท้องฟ้ า ตน้ ออ้ หยอกลอ้ กบั สายลมอยา่ งสนุกสนาน

5. อธพิ จน์
อตพิ จน์ หรอื อธพิ จน์ คอื โวหารท่กี ลา่ วเกนิ ความจรงิ

เพ่ือสร้างและเน้ นความรู้สึกและอารมณ์ ทาใหผ้ ู้ฟังเกิด
ความรสู้ ึกท่ลี กึ ซ้ึง

คดิ ถงึ ใจจะขาด ลาบากเลอื ดตาแทบกระเดน็ รอ้ นตบั จะแตก

6. สทั พจน์
ภาพพจน์ ท่ีเลียนเสี ยงธรรมชาติ เช่ น เสี ยงดนตรี

เสียงสตั ว์ เสียงคล่นื เสียงลม เสียงฝนตก เสียงน้าไหล
ฯลฯ การใช้ภาพพจน์ ประเภทน้ีจะทาใหเ้ หมือนไดย้ ินเสียง
น้นั จรงิ ๆ

7. นามนยั
การเปรยี บเทียบโดยการใช้คาหรอื วลซี ่ึ งบ่งลกั ษณะหรอื

คุณสมบตั ทิ ่ีเป็ นจุดเดน่ ของส่ิงใดส่ิงหน่ึง มากล่าวแทนคาท่ีใช้
เรยี กส่ิงน้นั โดยตรง เป็ นภาพพจน์ ท่ีใช้เพ่ือหลกี เลย่ี งการใช้คา
ธรรมดา ๆ ซ้าซาก

ปากกาคมกวา่ ดาบ เขารกั เกา้ อย้ี ่ิงกวา่ ช่ือเสียงเกยี รตยิ ศ
(เกา้ อแ้ี ทนตาแหน่ ง)

8. ปรพากย์
ปฏพิ ากย์ หรอื ปรพากย์ คอื การใช้ถอ้ ยคาท่มี คี วามหมาย

ตรงกนั ขา้ มหรอื ขดั แยง้ กนั มากลา่ ว อยา่ งกลมกลนื กนั เพ่ือเพ่ิม
ความหมายใหม้ นี ้าหนกั มากย่ิงขน้ึ

สวยเป็ นบา้ สวรรค์บนดนิ น้ารอ้ นปลาเป็ น นา้ เยน็ ปลาตาย

“ถ้าหากว่า เหงื่อและน้าตา ตลอดจนชีวิตของมนุษย์ที่ถูกเกณฑ์เอามา
สร้าง นครวัดน้ีสามารถตักตวงเอาไว้ได้ เหงื่อ น้าตา และชีวิตนั้นก็คงจะท่วม
ท้นคูที่ล้อมรอบนครวัดน้ีอยู่ เสียงลมที่พัดเข้ามาทางช่องทวารศิลา และแล่น
ไปตามระเบียงมืดดังเหมือนเสียงสะท้อนของเสียงโหยหวนด้วยความเจ็บปวด
เมื่อพันปีมาแล้ว เสียงค้างคาวกระพือปีก และเสียงค้างคาวร้องฟังดูเหมือน
เสียงคนกระซิบกระซาบปรับทุกข์กันด้วยความเหนื่อยอ่อนและเมือ่ ยล้า”

(ม.ร.ว.คกึ ฤทธ์ิ ปราโมช : ถกเขมร)

การเขยี นบรรยาย
VS

การเขยี นพรรณนา

การเขียนพรรณนา

ทะเลหมอกยามเช้า เปน็ สิ่งท่ีมนษุ ย์ทุกคนล้วนอยากมาใกลช้ ิดและสัมผัส ความงดงามจากธรรมชาตทิ แี่ สนประทับใจ

เกิดขน้ึ ทา่ มกลางอากาศหนาวเย็นท่แี สนอบอุ่น เปน็ ช่วงเวลาแหง่ การพักผ่อนท่ีได้ชมสิ่งทสี่ วยงาม ท้องฟ้าท่ีแสนกว้างใหญ่สีฟ้า

สดใสกาลังสร้างความสุขใจให้กับเรา กลิ่นหอม ๆ ของอากาศบริสุทธิ์ยามเช้าท่ีคร้ังหนึ่งในชีวิตต้องได้สัมผัส การปลดปล่อย

ชีวิตให้อยู่อย่างเงียบสงบในช่วงเวลายามเช้า ปล่อยวางความเหนื่อยล้าต่างๆที่เข้ามา เพ่ิมออกซิเจนที่แสนสดชื่นเข้าไปให้เต็ม

ปอด ทะเลหมอกท่ีดูคล้ายว่ากาลังโชว์ตัวให้เราดูเพื่อผ่อนคลาย การจิบเครื่องด่ืมร้อนๆนั่งดูทะเลหมอกยามเช้า ท่ามกลาง

เสยี งธรรมชาติ นกพากันร้องก้องกังวาน ภูเขาที่ต้ังสูงคอยชมทะเลอันสวยงามท่ีเกิดขึ้นบนท้องฟ้า ช่างเป็นช่วงเวลาแหง่ ความ

งดงามและการเดนิ ทางเขา้ สู่วนั ใหมท่ แ่ี สนจะประทับใจจริงๆ ที่มา : https://shorturl.asia/o6G2f

การเขยี นบรรยาย

ปลาฉลามขาว สืบทอดเผ่าพันธ์ุมาจากปลากระดูกอ่อนยุคดึกดาบรรพ์ โดยมีบรรพบุรุษร่วมกับกับปลาฉนาก

ปลาโรนัน และปลากระเบนฉลามขาวยักษ์เมื่อโตเต็มท่ีอาจยาวอาจมีความยาวถึง 7 เมตร และหนักถึงสามตัน สีลาตัว

ด้านหลังออกเป็นสีเทา ส่วนหน้าท้องจะมีสีขาว บริเวณด้านข้างลาตัวใกล้ศีรษะ จะมีแผงเหงือกสาหรับใช้หายใจ ช่วง

ชีวิตของฉลามขาวจะมีฟันหลายชุด และเม่ือฟันซ่ีใดซี่หนึ่งหัก รากฟันจะฝ่อไป และฟันซ่ีใหม่จะงอกขึ้นในเวลาสอง

สัปดาห์ ทงั้ นีน้ ับเปน็ ลกั ษณะเฉพาะสาหรับสัตว์นักล่าที่บางคร้ัง อาจต้องล่าสัตว์ที่กระดองแข็งหนาจนทาให้ฟันเกิดความ

เสียหาย ทม่ี า : https://shorturl.asia/VOSZx

ตวั อยา่ ง
การเขยี นบรรยายและพรรณนาหวั ขอ้

บรรยายโวหาร สุนขั พรรณนาโวหาร

หมา หรือคาสุภาพเรียกว่า สุนัข เจา้ มอมแมม หมาน้อยที่ซื่อสัตย์ของฉัน
เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดหนึ่งที่มีความ ฉันเลี้ยงมันมาตั้งแต่ตัวยังเล็ก ๆ เหมือนหนู
เชื่อง ทาให้ผู้คนนิยมเลี้ยงท่ัวไป เพราะเป็น ตอนนี้มันแข็งแรงเติบโตมีขนยาวสลวยสีทอง
มิ ต ร กั บ ค น ไว้ใ ช้ เฝ้ าบ้าน ห รือพ าไ ป ของมันที่แสนจะนุ่มและหนา สัมผัสได้ถึงความ
ประกวดกไ็ ด้ อบอุ่นทุกคร้ังที่กอดมัน จมูกดาอันชุ่มชื่นของ
มันชอบทาเสียงฟุดฟิดใกล้ ๆ หูของฉัน พร้อม
กับทาท่าทางส่ายไปมาดุ๊กดิ๊ก ๆ ด้วยความดีใจ
เมื่อรวู้ ่าฉนั จะพาไปเที่ยว

THANKYOU

อยา่ ลมื ทาใบงานกนั นะจ๊ะ ท่รี กั ทุกคน