เอกสารประกอบการเรียนวิชาเคมี1 ว30221

เอกสารประกอบการเรียนวิชา ว30221 เคมี1

การคานวณปรมิ าณสารทเี่ ก่ยี วขอ้ งกับความเขม้ ข้น

ตวั อยา่ ง1 สารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH) ปริมาตร 50.0 มิลลลิ ิตร ทาปฏกิ ริ ิยาพอดกี บั สารละลายกรดซัลฟิวรกิ
(H2SO4) เข้มขน้ 0.200 โมลต่อลติ ร ปรมิ าตร 12.4 มลิ ลิลิตร สารละลายโซเดยี มไฮดรอกไซดม์ คี วามเข้มข้น กี่โมลตอ่ ลติ ร
ปฏิกิริยาเคมที เี่ กิดข้ึนเป็นดังนี้

H2SO4 (aq) + NaOH (aq) ---> Na2SO4 (aq) + H2O (l)

 

แนวคดิ mL และ M H2SO4 ---> mol H2SO4 ---> mol NaOH ---> M NaOH

โจทย์กาหนด โจทย์ใหห้ า

1. พิจารณาว่าสมการดลุ แลว้ หรือไม่ ถา้ ยงั ไม่ดลุ ตอ้ งดลุ กอ่ น
2. ระบุแฟคเตอรเ์ ปลย่ี นหนว่ ยที่จะใช้






3. คานวณความเขม้ ขน้ ของ NaOH

50

เอกสารประกอบการเรยี นวิชา ว30221 เคมี1

ตัวอยา่ ง2 แอมโมเนยี มไฮโดรเจนฟอสเฟตนยิ มนามาใช้เปน็ ส่วนประกอบของปุย๋ ซึง่ สังเคราะหจ์ ากสารละลายแอมโมเนีย

(NH3) และสารละลายกรดฟอสฟอริก (H3PO4) ถา้ ใชส้ ารละลายแอมโมเนียเข้มข้น 7.4 โมลตอ่ ลติ ร ปริมาตร 3.48 ลติ ร
จะต้องใชก้ รดฟอสฟอรกิ เขม้ ข้น 12.9 โมลตอ่ ลิตร ปรมิ าตรกี่ลิตร
1. เขยี นสมการและดลุ สมการ

2. ระบุแฟคเตอร์เปล่ียนหน่วยทจี่ ะใช้






3. คานวณปริมาตรของกรดฟอสฟอริก

แบบฝึกหดั

1. โลหะสังกะสที าปฏกิ ริ ิยากบั สารละลายกรดไฮโดรคลอรกิ เขียนสมการเคมีได้ดังนี้ (สมการยงั ไม่ดลุ )
Zn (s) + HCl (aq) ----> H2 (g) + ZnCl2 (aq)

ถ้าใช้โลหะสังกะสี 13.07 กรมั จะตอ้ งใช้สารละลายกรดไฮโดรคลอริกเข้มขน้ 2.0 โมลต่อลิตร ปริมาตรกม่ี ิลลิลิตร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………..……………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………..……………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

51

เอกสารประกอบการเรยี นวิชา ว30221 เคมี1

2. ปฏกิ ริ ิยาเคมีระหวา่ งโลหะทองแดงและสารละลายซลิ เวอรไ์ นเทรตเขียนสมการเคมีไดด้ งั น้ี (สมการยงั ไม่ดุล)

Cu (s) + AgNO3 (aq) ----> Ag (s) + Cu(NO3)2 (aq)

ถา้ ใช้สารละลายซลิ เวอรไ์ นเทรตเข้มขน้ 2.50 โมลตอ่ ลติ ร ปริมาตร 5.0 ลิตร ทาปฏิกริ ยิ าพอดีกับโลหะทองแดง

จะได้โลหะเงินกกี่ ิโลกรัม

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………..……………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. นาสารละลายโซเดยี มไฮดรอกไซดเ์ ขม้ ขน้ 1.00 M ปรมิ าตร 100 มลิ ลิลติ ร มาทาปฏกิ ริ ยิ ากับสารละลายกรดไนทริก

เข้มขน้ 0.800 M จะต้องใชส้ ารละลายกรดไนทริกกมี่ ิลลลิ ติ ร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………..……………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………..……………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………..……………………………

การคานวณปรมิ าณสารทเ่ี กย่ี วขอ้ งกับปรมิ าตรของแกส๊

การคานวณปรมิ าตรของแกส๊ ที่ STP

การคานวณปรมิ าตรของแกส๊ ท่เี ก่ยี วขอ้ งในปฏิกริ ิยาเคมี สามารถใชค้ วามสมั พันธร์ ะหวา่ งโมลกบั ปริมาตรของ

แก๊สท่ี STP ดังตัวอยา่ ง

ตวั อยา่ ง1 จากปฏิกิรยิ าเคมี C (s) + 2H2 (g) ---> CH4 (g) ท่ี STP ถา้ ใช้แกส๊ ไฮโดรเจน 13.44 ลติ ร

จะทาปฏกิ ริ ยิ าพอดีกบั ถา่ นก่ีกรัม

 

แนวคดิ L H2 ---> mol H2 ---> mol C ---> g C

โจทย์กาหนด โจทย์ใหห้ า

1. พจิ ารณาวา่ สมการดุลแล้วหรือไม่ ถ้ายงั ไมด่ ลุ ตอ้ งดุลกอ่ น 
2. ระบุแฟคเตอรเ์ ปลย่ี นหน่วยท่ีจะใช้



3. คานวณมวลของ C

52

เอกสารประกอบการเรียนวชิ า ว30221 เคมี1

ปฏกิ ริ ยิ าเคมขี องแกส๊

แกส๊ สามารถทาปฏิกิรยิ ากันแล้วเกิดเป็นแก๊สชนดิ ใหม่

O2 (g) + 2NO (g) ---> 2NO2 (g)

1 หนว่ ยปรมิ าตร 2 หน่วยปรมิ าตร 2 หนว่ ยปรมิ าตร
1L 2L 2L

ปรมิ าณของสารในปฏิกริ ิยามคี วามสมั พันธ์กับปริมาตรของแกส๊ ทเ่ี กย่ี วข้องในปฎกิ ริ ยิ า ซึ่งเป็นไปตามกฎการรวม

ปริมาตรของแก๊สของเกย์-ลสู แซก หรือเรียกว่ากฎของเกย-์ ลสู แซก ซงึ่ กลา่ วว่า “ทอ่ี ณุ หภมู ิและความดนั คงที่ ปรมิ าตรของ

สารตงั้ ตน้ และผลติ ภณั ฑ์ทเ่ี ปน็ แกส๊ สามารถแสดงด้วยอัตราสว่ นของตัวเลขจานวนเตม็ ทม่ี คี า่ นอ้ ย”

สาหรบั กฎของเกย์-ลสู แซก จะใช้ได้เฉพาะกบั สารที่เปน็ แกส๊ เท่าน้ัน และจะพบวา่ อัตราส่วนดดยปรมิ าตรของแก๊ส

ในปฏกิ ริ ยิ าเคมีมีคา่ เท่ากับอตั ราสว่ นโดยโมล ซง่ึ พจิ ารณาจากเลขสมั ประสทิ ธใ์ิ นสมการเคมี ดังนน้ั ความสมั พนั ธ์ระหว่าง

ปริมาตรของแก๊สกับจานวนโมเลกลุ และโมล

H2 (g) + Cl2 (g) ---> 2HCl (g)

1 หนว่ ยปริมาตร 1 หนว่ ยปรมิ าตร 2 หน่วยปริมาตร
1 โมเลกลุ 1 โมเลกุล 2 โมเลกลุ
1 โมล
1 โมล 1 โมล

ความสมั พนั ธ์น้เี ปน็ ไปตามสมมตฐิ านของอาโวกาโดร ซ่ึงกล่าววา่ “ทอี่ ณุ หภมู แิ ละความดนั เดียวกนั แกส๊ ใดๆ ทมี่ ี
ปริมาตรเท่ากนั จะมจี านวนโมเลกลุ เทา่ กนั ”

ตัวอยา่ ง1 แก๊สไฮโดรเจนทาปฏกิ ริ ยิ ากบั แก๊สออกซิเจน เกดิ เป็นไอนา้ มีอัตราสว่ นโดยปรมิ าตรเป็น 2 : 1 : 2 ตามลาดับ
จงคานวณหาปรมิ าตรของแกส๊ ไฮโดรเจนที่ทาปฏิกิริยาพอดกี ับแกส๊ ออกซเิ จน 40 dm3 ทอ่ี ณุ หภูมิ 750 ™C ความดัน 1 atm

2H2 + O2 ---> 2H2O

2 ปริมาตร 1 ปริมาตร 2 ปรมิ าตร

H2 : O2 = 2 : 1 ปรมิ าตร ต้องใช้ H2 ปรมิ าตร 2 dm3
ถ้า O2 ปรมิ าตร 1 dm3 ต้องใช้ H2 = ?
ถา้ O2 ปริมาตร 40 dm3

53

เอกสารประกอบการเรยี นวิชา ว30221 เคมี1

ตวั อยา่ ง2 ที่ STP แกส๊ ไนโตรเจน 30 cm3ทาปฏกิ ิริยาพอดีกับแก๊สไฮโดรเจน 90 cm3 ไดแ้ ก๊สชนดิ หนึ่ง 60 cm3 จงหาสูตร

โมเลกลุ ของแกส๊ ทีเ่ กดิ ข้นึ

N2(g) + H2(g) ---> NxHy (g)

อตั ราส่วน ........ : ……. : ……..

อัตราส่วนอย่างต่า ........ : ……. : ……..

นาอัตราส่วนไปใสใ่ นสมการเคมี จะได้ว่า

…………………………………………………………………………………………………………………………

สูตรโมเลกลุ ของแก๊สชนดิ นคี้ อื ...................................................

การคานวณเกีย่ วกับปรมิ าตรของแก๊สในปฏิกริ ยิ าเคมี

1. ทอี่ ุณหภมู ิและความดนั เดยี วกัน เมอ่ื นาแกส๊ ไฮโดรเจน (H2) 100 cm3 ทาปฏิกริ ิยากับแกส๊ ออกซเิ จน (O2) 85 cm3

ได้ไอนา้ (H2O) จงหาปรมิ าตรของไอนา้ ท่เี กิดขึ้นและปรมิ าตรของแก๊สท่เี หลอื

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………..……………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………..……………………………
………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. เมื่อนาแก๊สชนดิ หนงึ่ ซงึ่ เปน็ ออกไซด์ของไนโตรเจน ปรมิ าตร 100 cm3 ไปทาให้สลายตัวจนหมด จะไดแ้ กส๊ ไนโตรเจน

100 cm3 และแกส๊ ออกซเิ จน 50 cm3 โดยวดั ที่ STP จงหาสตู รโมเลกลุ ของออกไซดช์ นดิ นี้

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. X และ Y เปน็ ธาตุที่มีจานวน 2 และ 3 อะตอม ใน 1 โมเลกลุ ตามลาดบั แก๊ส X จานวน 30 cm3 ทาปฏกิ ิรยิ าพอดีกบั

แก๊ส Y จานวน 10 cm3 ได้แก๊ส Z อย่างเดียว จานวน 30 cm3สูตรโมเลกุลของแกส๊ Z ควรเปน็ อยา่ งไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

54

เอกสารประกอบการเรียนวิชา ว30221 เคมี1

4. แกส๊ A เปน็ ออกไซดข์ องฟลอู อรนี เมอ่ื นาแก๊ส A 150 cm3 มาสลายตวั จนหมดด้วยพลังงาน จะไดแ้ ก๊สออกซเิ จน 75 cm3

และแกส๊ ฟลูออรนี 150 cm3 โดยวดั ท่ีอุณหภูมแิ ละความดนั เดียวกนั จงหาสูตรโมเลกุลของแกส๊ A

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. จากปฏกิ ิริยา CH4 (g) + 2O2 (g) ---> CO2 (g) + H2O (g) ถ้าอากาศมีแกส๊ ออกซเิ จนอยู่รอ้ ยละ 21 โดยปริมาตร

จะต้องใชแ้ ก๊สมีเทน (CH4) กีล่ ติ ร จึงจะทาปฏริ ยิ าพอดีกบั อากาศ 30.0 ลิตร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งปรมิ าณของสารในสมการเคมี

สมการเคมนี อกจากจะแสดงใหท้ ราบวา่ มีสารใดเกย่ี วขอ้ งในปฏกิ ริ ยิ าเคมีแลว้ สมการเคมีทีด่ ุลแล้วยังแสดงให้ทราบ
ความสัมพันธ์ระหวา่ งปรมิ าณสารต่างๆ ของสารในปฏิกิริยาเคมีด้วย ดังตวั อย่างต่อไปนี้

ตวั อยา่ ง O2(g) + Ca(OH)2(aq) ---> CaCO3(s) + H2O (l)

จานวนโมล (mol)

จานวนโมเลกลุ (molecule)

มวล (g)

ปริมาตร (dm3)

55

เอกสารประกอบการเรยี นวชิ า ว30221 เคมี1

แบบฝกึ หดั

1. ปฏิกริ ิยาการเผาไหม้แก๊สมีเทน (CH4) เกิดขน้ึ ดังสมการ
CH4(g) + 2O2(g) CO2(g) + 2H2O (g)

1.1) จงคานวณหามวลของแก๊สออกซเิ จน ท่ที าปฏิกริ ยิ าพอดีกับแก๊สมเี ทน 24 กรมั
1.2) ถา้ ใชแ้ ก๊สมีเทน 96 กรมั ทาปฏกิ ิริยากับแกส๊ ออกซิเจนมากเกินพอ จะเกดิ แกส๊ คารบ์ อนไดออกไซดเ์ ทา่ ใด ที่ STP
1.3) จะต้องใช้มวลของแก๊สมเี ทนเทา่ ใด ทาปฏกิ ริ ิยากบั แก๊สออกซิเจนที่มากเกนิ พอ เพ่ือใหเ้ กดิ ไอนา้ จานวน 3.01 x 1023
โมเลกุล

สมการ คอื

จานวนโมล (mol)

จานวนโมเลกลุ (molecule)

มวล (g)

ปริมาตร (dm3)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

56

เอกสารประกอบการเรยี นวิชา ว30221 เคมี1

2. เมือ่ ผ่านแกส๊ คลอรีน ลงในสารละลายโพแทสเซยี มไฮดรอกไซด์ ทรี่ ้อน เกิดปฏิกิริยาดงั สมการ

3Cl2(g) + 6KOH (aq) 5KCl (aq) + KClO3(aq) + 3H2O (l)

จงคานวณหา 2.1) จานวนโมลของโพแทสเซยี มคลอเรต ทเ่ี กดิ ข้นึ เมือ่ ใช้แกส๊ คลอรนี 1.86 โมล
2.2) มวลของโพแทสเซยี มไฮดรอกไซดเ์ พือ่ ทาใหเ้ กดิ โพแทสเซียมคลอไรด์ 0.45 โมล

สมการ คอื

จานวนโมล (mol)
จานวนโมเลกลุ (molecule)
มวล (g)
ปรมิ าตร (dm3)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

การคานวณปรมิ าณสารในสมการเคมีหลายขนั้ ตอน

สมการเคมีหลายสมการอาจมีความเก่ยี วข้องกัน ซ่งึ ถา้ ทราบปรมิ าณของสารใดสารหนงึ่ ในสมการหนึ่ง จะสามารถหา
ปรมิ าณของสารในอกี สมการหนงึ่ ได้ โดยทาสมการเคมใี ห้ดุลอยา่ งต่อเนอื่ งโดยการทาสมั ประสิทธิ์ข้างหน้าสารทเี่ ปน็ ตัวรว่ ม
ของสมการใหเ้ ท่ากัน

*สารทเี่ ป็นตวั ร่วมของสมการ หมายถงึ สารท่ีเป็นผลติ ภณั ฑท์ ่ีเกดิ จากสมการ (1) และถกู นาไปใช้เปน็ สารต้ังตน้
ในสมการ (2) สารที่เป็นผลิตภัณฑท์ ่ีเกดิ จากสมการ (2) และถกู นาไปใช้เปน็ สารต้งั ตน้ ในสมการ (3)

57

เอกสารประกอบการเรียนวิชา ว30221 เคมี1

เช่น การถลงุ โลหะสงั กะสี ทาได้โดยนาซงิ คอ์ อกไซดแ์ ละผงคารบ์ อนไปเผาที่อณุ หภมู ิประมาณ 1120

องศาเซลเซียส ปฏกิ ิรยิ าทเี่ กดิ ข้ึนมี 2 ขั้นตอน เขยี นสมการได้ดงั น้ี

2C (s) + O2 (g) ---> 2CO (g) ……..(1)

ZnO (s) + CO (g) ---> Zn (s) + CO2 (g) ……..(2)

จะเหน็ ว่าสมการ (1) และ (2) มีความเก่ยี วขอ้ งกัน โดยมสี ารท่ีเป็นตัวร่วมของทั้งสองสมการในท่ีน้ีคือ CO ซ่ึงอยู่
ด้านตรงขา้ มกนั ถ้าตอ้ งการรวมสมการทั้งสอง ทาได้โดยทาจานวนโมลของสารทเ่ี ป็นตวั ร่วมทงั้ สองสมการให้เทา่ กนั
แล้วนาไปหักลา้ ง ดงั น้ี

สมการ (2) x 2 ; ……..(3)

สมการ (1) + (3) ;

……..(4)

จากความสมั พันธ์ของทงั้ สองสมการ ถา้ ทราบปรมิ าณของสารใดสารหนึ่งในสมการหนึ่ง
จะสามารถหาปริมาณของสารในอีกสมการหนงึ่ ได้

ตวั อยา่ ง แก๊สไฮโดรเจนไซยาไนด์ (HCN) สามารถเตรยี มได้ดังนี้ (สมการยงั ไมด่ ุล)

NH3 (g) + O2 (g) ---> NO (g) + H2O (g)

NO (g) + CH4 (g) ---> HCN (g) + H2O (g) + H2 (g)

ถ้าใช้แก๊สออกซเิ จน (O2) 15.0 ลิตร จะเกิดแก๊สไฮโดรเจนไซยาไนด์กี่ลิตร

วธิ ีทา  ดลุ และรวมสมการ

 ระบแุ ฟคเตอร์เปล่ียนหนว่ ยที่ใช้
 คานวณปรมิ าตรของ HCN

58

เอกสารประกอบการเรยี นวชิ า ว30221 เคมี1

แบบฝกึ หดั

1. ดลุ สมการเคมีของปฏกิ ริ ยิ าย่อย พร้อมทง้ั เขียนและดลุ สมการเคมขี องปฏกิ ริ ิยารวมตอ่ ไปนี้

1.1 ปฏกิ ริ ยิ า (1) NO (g)  N2O2 (g)

ปฏิกริ ิยา (2) N2O2 (g) + O2 (g)  NO2 (g)

ปฏกิ ริ ยิ ารวม.................................................................................................................

1.2 ปฏกิ ิรยิ า (1) N2 (g) + O2 (g)  NO (g)
ปฏิกิริยา (2) NO (g) + Cl2 (g)  NOCl (g)
ปฏิกริ ยิ ารวม.................................................................................................................

1.3 ปฏกิ ิรยิ า (1) Na2O2 (g)  Na (l) + O2 (g)

ปฏิกริ ยิ า (2) Na (l) + O2 (g)  Na2O (g)

ปฏกิ ริ ิยารวม.................................................................................................................

2. จงคานวณหามวลของแกส๊ คลอรีน (Cl2) ท่ตี ้องใชใ้ นการเกดิ คารบ์ อนเตตระคลอไรด์ (CCl4) 5.00 กิโลกรมั จากการ

เปลย่ี นแปลงดังสมการ

CS2 + 3Cl2 ---> S2Cl2 + CCl4

8S2Cl2 + 4CS2 ---> 3S8 + 4CCl4

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

59

เอกสารประกอบการเรียนวิชา ว30221 เคมี1

2. การผลติ โลหะสงั กะสีจากซิงค์ออกไซด์ (ZnO) ดงั สมการ

I. 2C + O2 ---> 2CO

II. ZnO + CO ---> Zn + CO2

จากสมการข้างต้น ถา้ ตอ้ งการ Zn จานวน 650 กรัม จะตอ้ งนาถา่ นโค้ก (C) มาอย่างนอ้ ยก่กี รัม เพ่อื ทาปฏิกิรยิ ากบั ออกซเิ จน

มากเกนิ พอ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................

3. วิธกี ารกาจัดแกส๊ ซลั เฟอรไ์ ดออกไซดว์ ิธหี นึง่ ทาได้โดยใชซ้ ลั เฟอร์ไดออกไซด์ทาปฏิกรยิ ากับแคลเซียมออกไซด์ ซึง่ ได้จาก

การเผาหินปนู ปฏกิ ริ ยิ าทเ่ี กิดขึ้นมหี ลายขน้ั ตอน ดังนี้

CaCO3 (s) → CaO (s) + CO2 (g)

CaO (s) + SO2 (g) → CaSO3 (s)

เม่ือใช้หนิ ปนู หนกั 1.35 x 103 kg จะมแี ก๊สซัลเฟอรไ์ ดออกไซด์ปริมาตรก่ลี ิตร ที่ STP

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

60

เอกสารประกอบการเรยี นวชิ า ว30221 เคมี1

4 สารกาหนดปรมิ าณ (Limiting reagent)

การทดลองในหอ้ งปฏบิ ตั ิการเคมี ปฏกิ ิรยิ าเคมีในชวี ิตประจาวันหรอื ในอุตสาหกรรม การผลติ สารเคมชี นดิ ต่างๆ
โดยท่ัวไปจะมีปรมิ าณของสารตั้งตน้ บางชนิดมากกว่าอัตราส่วนทท่ี าปฏิกิรยิ าพอดีกัน

สารตั้งต้นทที่ าปฏกิ ริ ยิ าหมดก่อนสารอ่ืนจะเปน็ สารที่กาหนดปริมาณผลิตภณั ฑท์ ี่เกิดข้นึ เรียกวา่ สารกาหนดปรมิ าณ
(Limiting reagent) ส่วนสารตั้งตน้ ทีม่ ีปริมาณมากเกินพอ จะทาปฏกิ ริ ิยาไม่หมดและเหลอื อยู่ในปฏกิ ริ ิยา

รถยนต์ 1 คัน ประกอบด้วย ตัวรถ 1 คนั และลอ้ รถ 4 ล้อ

ตัวรถ_____คนั ล้อรถ_____ลอ้

จากวัสดุ สามารถประกอบเป็นรถยนตท์ สี่ มบรู ณ์ไดท้ ้งั หมด_____คนั
วัสดุท่เี หลอื คือ__________จานวน_______

ดงั นัน้ _______เป็นตัวกาหนดว่าจะผลติ รถยนตไ์ ดก้ ี่คัน

ศึกษาปฏิกริ ิยาการเกิดน้า โดยใหแ้ กส๊ ไฮโดรเจนทาปฏกิ ริ ยิ ากับแกส๊ ออกซิเจน ดงั สมการ

2H2 (g) + O2 (g) ---> 2H2O (g)

--->

ปฏกิ ริ ิยาขา้ งตน้ เม่ือปฏกิ ิรยิ าเกิดขึน้ สมบรู ณ์แล้ว จะมี______________เหลืออยู่ในปฏิกริ ยิ า แสดงว่า
ปฏกิ ริ ยิ านม้ี ี___________มากเกนิ พอ (Excess) และ_____________ถกู ใชจ้ นหมด (Limit)

ดังนน้ั แสดงว่า_______________เป็น “สารกาหนดปริมาณ” และผลิตภณั ฑ์จะเกดิ ขึ้นได้มาก
หรือนอ้ ยจะขึ้นอยู่กับปรมิ าณของสารกาหนดปริมาณ

61

เอกสารประกอบการเรียนวิชา ว30221 เคมี1

ตวั อยา่ ง ปฏิกิรยิ าเคมตี อ่ ไปนี้ 2Mg (g) + O2 (g) ---> 2MgO (s)

ถ้าโลหะแมกนีเซียม (Mg) จานวน 6 โมล ทาปฏกิ ริ ยิ ากบั แก๊สออกซเิ จน (O2) จานวน 2.5 โมล จงคานวณ

1. สารกาหนดปรมิ าณและจานวนโมลของสารทีเ่ หลอื

2. มวลของแมกนีเซียมออกไซด์ท่เี กิดข้ึน
62

เอกสารประกอบการเรยี นวิชา ว30221 เคมี1

การคานวณหาปรมิ าณสารเมอ่ื มสี ารกาหนดปรมิ าณ

1. ถ้าให้แกส๊ มเี ทน (CH4) จานวน 8.0 g เผาไหมใ้ นบรรยากาศของแก๊สออกซเิ จน (O2) จานวน 48.0 g

1) สารใดเป็นสารกาหนดปริมาณ สารใดเหลอื และเหลอื อย่กู ่ีกรมั

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2) คานวณหามวลของแก๊สคาร์บอนไดออกไซดท์ ี่เกิดขน้ึ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. จากปฏิกริ ิยา H2S (g) + SO2 (g) ---> S (s)+ H2O (l) ถ้าผสมแกส๊ H2S และแกส๊ SO2

อยา่ งละ 5.00 g เมอ่ื ปฏกิ ริ ิยาเกิดอยา่ งสมบูรณ์แล้วจะเหลือสารใด และเหลอื กี่กรัม (สมการยังไมด่ ุล)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

63

เอกสารประกอบการเรียนวชิ า ว30221 เคมี1

3. ถา้ นาแกส๊ ไฮโดรเจน 30 L มาทาปฏิกิริยากบั แก๊สไนโตรเจน 20 L จะเกดิ แก๊สแอมโมเนยี มากท่สี ุดกี่โมล

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. ฟรีออน-12 (CCl2F2) เคยเปน็ สารทใ่ี ชท้ าความเยน็ ในตู้เย็น เตรียมได้จากปฏกิ ริ ยิ าตอ่ ไปนี้

3CCl4 + 2SbF3 --->3CCl2F2 + 2SbCl3

ถ้าผสมคารบ์ อนเตตระคลอไรด์ (CCl4) 150.0g กบั แอนติโมนไี ตรฟลอู อไรด์ (SbF3) 100.0 กรัมเขา้ ดว้ ยกัน

เม่อื เกดิ ปฏกิ ริ ยิ าแล้ว

ก. มสี ารใดเหลอื และเหลอื กก่ี รมั

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ข. เกดิ ฟรอี ออน-12 กก่ี รัม

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

64

เอกสารประกอบการเรียนวชิ า ว30221 เคมี1

5 ผลไดร้ อ้ ยละ (percent yield)

ปรมิ าณของสารผลติ ภัณฑท์ เี่ กดิ ขนึ้ จะมากหรอื น้อยข้ึนอยกู่ ับ_____________ในปฏิกริ ยิ าน้นั ปรมิ าณ
ผลติ ภัณฑท์ ่ีคานวณไดจ้ ากสมการที่ดุลแลว้ เม่ือสารกาหนดปรมิ าณหมดไป เรียกวา่ __________________ แต่
ในทางปฏิบัติปริมาณของสารทเ่ี กิดขน้ึ จรงิ เรียกว่า_______________ซึ่งจะ________ผลทคี่ านวณได้จาก
ทฤษฎี ท้ังน้เี น่ืองจากสาเหตหุ ลายประการ การรายงานผลการทดลองนิยมเปรยี บเทียบผลไดจ้ ริงกับผลได้ตามทฤษฎีเปน็ ร้อย
ละ เรยี กวา่ _____________________________

1. แอสไพริน (acetylsalicylic acid) ท่ใี ชเ้ ปน็ ยาแก้ปวด เตรียมไดจ้ ากปฏิกิริยาระหว่างกรดซาลิซิกกบั

แอซตี ิกแอนไฮไดรด์ ดงั สมการ

C7H6O3(s) + C4H6O3(l)  C9H8O4(s) + C2H4O2(l)

กรดซาลิซลิ ิก แอซีตกิ แอนไฮไดรด์ แอสไพริน กรดแอซติ ิก

ถ้าใช้กรดซาลิซลี ิก 2 กรมั ทาปฏกิ ิรยิ ากับแอซตี ิกแอนไฮไดรด์ 4 กรมั เกดิ เปน็ แอสไพริน 2.21 กรมั

จงคานวณหาร้อยละของผลไดข้ องแอสไพริน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

65

เอกสารประกอบการเรยี นวิชา ว30221 เคมี1

2. ถา้ นาเบนซนี (C6H6) จานวน 15.6 กรัม มาทาปฏกิ ริ ิยากับกรดไนตริก (HNO3)จานวนมากเกินพอ พบว่าเกิด

ไนโตรเบนซีน (C6H5NO2) 18 กรัม จงหาผลไดร้ ้อยละ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. นา้ มนั ระกา (methyl salicylate) (C8H8O3) เตรียมได้จากปฏกิ รยิ าตอ่ ไปนี้

C7H6O3 (s) + CH4O (l)  C8H8O3 (l) + H2O (l)

กรดซาลซิ ิลิก เมทานอล น้ามนั ระกา

จากการทดลองเมอื่ ใช้กรดซาลซิ ลิ กิ 1.5 g ทาปฏิกิริยากับเมทานอล 11.2 g จะได้นา้ มันระกา 1.24 g

จงหารอ้ ยละของผลได้จากการทดลองนี้

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

66

เอกสารประกอบการเรยี นวิชา ว30221 เคมี1

บรรณานุกรม

กรกช บญุ นคิ ม. (2558).หัวใจเคมี 2. พมิ พค์ รง้ั ที่ 1. กรงุ เทพฯ: ศูนย์หนังสือจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.
สถาบันส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. (2561). หนงั สอื เรยี นรายวชิ า

เพมิ่ เตมิ เคมี เลม่ 2. พิมพ์ครั้งท่ี 1. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ สกสค. ลาดพรา้ ว.
สถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธกิ าร. (2564). เคมีกบั พลังงานทดแทน.

พมิ พ์คร้งั ท่ี 1. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ สกสค. ลาดพรา้ ว.
สุวฒั น์ ธาดาวฒุ ิ. (2558). My Chemistry. พมิ พค์ ร้งั ที่ 1. นนทบุร:ี ธงิ ค์ บยี อนด์ บุค๊ ส.์

67