Efolio stk

MPU23052: SAINS TEKNOLOGI DAN KEJURUTERAAN ISLAM

TEKNOLOGI PENGAWETAN MAKANAN DARI
PERSEPSI ISLAM

DET5A
SESI 2:2021/2022

NAMA NO. MATRIKS

1. NUR RAZIZIE BIN HILMY 25DET19F2001
2. NAJWA NASIRAH BINTI AZHAR 25DET19F2003
3. MUHAMMAD SYAZUAN BIN 25DET19F2010
HAMDAN
4. MUHAMMAD IZZAT BIN SUKRI 25DET19F2015

PENSYARAH PUAN MADIHAH IZYANA BINTI MAHADI

1. PENDAHULUAN
Pengawetan makanan ialah proses yang menjadikan makanan tahan lebih lama
(daripada segi kualiti, rasa dan nilai zat). Ia lazimnya melibatkan pencegahan
pertumbuhan bakteria, fungus (seperti yis), atau sebarang mikroorganisma
(namun ada kaedah yang menambahkan bakteria atau fungus tidak berbahaya
ke dalam makanan), selain membantutkan pengoksidaan lemak yang
menyebabkan ketengikan. Pengawetan makanan juga boleh termasuk proses
yang menghalang kemerosotan visual, seperti pemerangan enzimatik dalam
epal selepas dipotong, yang boleh terjadi semasa penyediaan makanan. Banyak
proses yang direka untuk mengawet makanan melibatkan lebih daripada satu
kaedah pengawetan makanan. Mengawet buah dengan mengubahnya menjadi
jem, misalnya, melibatkan pendidihan (untuk mengurangkan kadar kelembapan
buah dan membunuh bakteria), pemanisan (untuk mencegah pertumbuhan
semula bakteria) dan pengedapan di dalam balang kedap udara (untuk
mencegah pencemaran semula). Beberapa kaedah tradisional untuk mengawet
makanan terbukti mempunyai masukan tenaga dan jejak karbon yang lebih
rendah berbanding dengan kaedah moden. Makanan tradisional diperoleh
daripada sumber semula jadi tanpa ada penambahan unsur lain seperti gula dan
garam. Teknik tradisional yang digunakan untuk membuat makanan hanyalah
menggaulkan adunan atau bahan mentah sahaja seperti menggunakangaram
untuk mengawet daging dan ikan. Oleh itu, masyarakat Islam tidak meragui
status halal bagi sesuatu makanan.

Firman Allah SWT di dalam Al-Quran:

Maksudnya: “Wahai sekalian manusia! Makanlah dari apa yang ada di bumi,
yang halal lagi baik dan janganlah kamu ikut jejak langkah syaitan, kerana
sesungguhnya syaitan itu ialah musuh yangterang nyata bagi kamu”. (Surah
Al Baqarah, ayat 168)

2. SEJARAH PENGAWETAN MAKANAN DALAM TIN DI MALAYSIA.

Teknologi pengetinan bermula pada 1810, kurang dari 200 tahun. Pada masa itu
tentera Perancis Napoleon untuk menyelesaikan masalah bekalan makanan dalam
pertempuran, ganjaran mencari kaedah baru bagi pemeliharaan makanan, tukang
masak kuih-muih di Paris Apel (Nicolas Appert) Selepas tahun penyelidikan, mencipta
kaedah menggunakan bekas kaca makanan tersembunyi . Kemudian pada tahun
1810 yang Durand British (Peter Durand) mencipta tin plat timah, tin makanan dapat
dimasukkan ke dalam membuat pengeluaran artisanal. Selepas itu pada tahun 1864,
Pasteur Perancis (Louis Pasreur) mendapati rasuah makanan adalah disebabkan oleh
mikroorganisma yang menggambarkan prinsip pengetinan, dan untuk
mengembangkan proses penghasilan sains dalam tin. Setakat ini, industri pengetinan
ke dalam dunia moden di mana industri makanan.

2.1 Pasaran Terbesar Bagi Produk Ikan Sardin Di Malaysia.

Sejarah Industri makanan dalam tin bermula di eropah sejak tahun 1975 di
perancis, pada tahun 1804, Nicolas Appert (1749-1841) memperkenalkan
kaedah pengawetan makanan dalam tin dan mula mengilangkan penemuan
beliau di Perancis secara kecil-kecilan. Pada tahun 1818, Seorang saudagar
British, Peter Durand telah memperbaharui cara pengilangan makanan dalam
tin agar ianya tahan lebih lama, dan beliau memperoleh paten keatas
penemuan berkenaan pada 25 Ogos 1810. Mulai dekad 1860an, industri
makanan dalam tin telah berkembang dengan pesatnya di Eropah, pelbagai
jenis makanan telah ditinkan, termasuk kekacang, sayuran, daging, susu dan
produk perikanan, terutama ikan sadin.

Ikan sadin merupakan produk perikanan dalam tin yang sangat popular
diseluruh dunia hingga kehari ini. Produk Ikan sadin dalam tin dipercayai mula
memasuki pasaran di Malaya ketika era pentadbiran British lagi, iaitu sekitar
tahun 1914.

2.2 Bermula Pengilangan Makanan Tin Di Malaysia.

Produk ikan sardin ini dikatakan diimport dari Portugal dan Spain. Pada tahun
1919, pasaran ikan sardine dalam tin di Malaya mulai dikuasai oleh produk dari
amerika syarikat kerana faktor harga yang lebih murah berbanding pesaing
yang lain. Pada ketika itu ikan sardin ditinkan dalam tin bujurdan didalamnya
mempunyai antara 5 hingga 7 ekor ikan.

Pada tahun 1926, Malaya merupakan pasaran terbesar bagi produk ikan sardin
dalam tin yang diimport dari Amerika Syarikat (Suyekichi, 1929). Makanan ini
bukan sahaja menjadi pilihan para pegawai eropah yang tinggal di Malaya,
tetapi juga rakyat tempatan, terutama kaum cina. Pada tahun 1938, bermulanya
pengilangan makanan dalam tin di Malaya, ia dipelopori oleh syarikat Malayan
Products Canning Co. Ltd yang mengeluarkan produk buah-buahan serta jus
buah-buahan dalam tin, syarikat yang terletak di Pulau Pinang ini kemudiannya
mengembangkan produksi merekadengan mengeluarkan ikan mackerel dalam
tin, dan menjadi pesaing kepada ikan sardin.

3. KAEDAH TEKNOLOGI PENGAWETAN MAKANAN.
Makanan diawet bertujuan untuk menghalang atau melambatkan proses
hidup mikroorganisma. Manakala makanan yang tidak diawet pula boleh
menyebabkan tindakan mikroorganisma menjadirosak.

3.1 Kaedah Pengawetan Makanan
a) Pendidihan
Proses memanaskan makanan pada suhu yang tinggi. Suhu yang tinggi
membunuh kebanyakan mikroorganisma seperti bakteria dan fungi.
Makanan boleh tahan lebih lama apabila bakteria danfungi dibunuh.

b) Penjerukan
Proses merendam makanan di dalam cuka, larutan gula dan garam. Penjerukan
mengurangkan kandungan air dalam makanan, menjadikan keadaan tidak
sesuai untuk mikroorganisma bertumbuhatau membiak.
Contoh makanan: buah-buahan dan sayur-sayuran.

c) Pembungkusan vakum
Proses mengeluarkan semua udara daripada bekas atau pembungkus
makanan. Ketiadaan udara menyebabkan bakteria dan kulat tidak boleh
bertumbuh dan membiak.
Contoh: kacang, kerepak, buah-buahan, sosej, cendawan.

d) Pengeringan
Kaedah mengeluarkan atau menyingkirkan kebanyakan air daripada
makanan. Makanan boleh dikeringkan di bawah cahaya matahari atau
ketuhar. Ketiadaan air menyebabkan mikroorganismaakan mati atau menjadi
tidak aktif.

e) Penyejukbekuan
Kaedah menyimpan makanan pada suhu takat beku (00C) dan ke bawah.
Contoh makanan: ikan, sotong, ayam dan daging

f) Pendinginan
Kaedah menyimpan makanan di dalam persekitaran bersuhu kurang dari
180C.Suhu rendah menyebabkan mikroorganisma kurang aktif dan
lambat bertumbuh serta membiak.
Contoh makanan: Sayur-sayuran, buah-buahan, telur dan susu.

g) Pemasinan
Menggunakan garam bagi menyingkirkan kelembapan pada makanan.
Contoh makanan: ikan, telur, sayur-sayuran, buah-buahan dan daging.

h) Pelilinan
Proses menyalut buah dan sayuran dengan lilin cair untuk mencegah
pertumbuhan mikroorganisma di permukaannya.Dapat mengekalkan
kesegaran buah.

i) Pengetinan dan pembotolan
Proses mendidihkan makanan untuk membunuh mikroorganisma.
Makanan kemudiannya disejukkan dan dimasukkan ke dalam bekas
kedap udara. Pemanasan pada suhu didih dapatmembunuh kebanyakan
bakteria aktif tanpa merosakkan rasa dan nilai nutrisi makanan itu.
Contoh makanan: ikan, daging, ayam, buah, dan sayur-sayuran.

j) Pempasteuran
Proses pemanasan makanan sehingga suhu tertentu untuk beberapa ketika
dan diikuti denganpendinginan segera.
Contoh makanan: susu dan jus buah-buahan.

k) Penyalaian

Kaedah mengeringkan makanan dengan cara mengasapnya untuk satu
tempoh yang agak lama.Boleh membantutkan pertumbuhan
mikroorganisma.

Contoh makanan: ikan dan daging.

4.1 Kebaikan Pengawetan Makanan

1. Makanan yang diawet dapat disimpan dalam bekas yang lebih kecil.
2. Makanan yang diawet adalah lebih mudah dibawa daripada makanan segar.
3. Makanan seperti sayur-sayuran dan buah-buahan boleh dieksport.
4. Pengawetan makanan membantu mengelakkan pembaziran.
5. Makanan yang diawet boleh tahan lama.

4.2 Keburukan Pengawetan Makanan

1. Peningkatan risiko kanser kolon dan pankreas.
Natrium Nitrit menambah warna dan rasa kepada daging yang
dipelihara. Masalahnya datang apabila nitrite dipanaskan atau
dicampur dengan asid perut. Mereka menghasilkannitrosamines yang
memberi kesan kepada perut.

2. Boleh menyebabkan kerengsaan perut dan mampu menjejaskan sistem
saraf.
Asid benzoik merupakan bahan semula jadi yang digunakan secara
sintetik dalam makanan. Ia bertindak sebagai agen antibakteria dan
antikulat terhadap makanan yang tidak tahan lama seperti jem, sos dan
cili boh. Contohnya, makanan yang mempunyai garam natrium benzoat
ialah marjerin, minuman ringan, kicap dan sos daging panggang.

3. Mual, muntah-muntah, pening kepala dan tekanan darah rendah.
Kumpulan pengawet nitrat atau dalam bentuk garamnya (kalium dan
natrium) digunakan untuk makanan yang dihasilkan daripada daging
seperti sosej. Ia akan berubah menjadi nitritapabila makanan basi atau
bakteria di dalam perut telah menghasilkan nitosamina.

5. PRINSIP SYARIAH DALAM SAINS TEKNOLOGI DAN KEJURUTERAAN

RABBANIYYAH (KETUHANAN)

Syariah Islam adalah dicipta dan disususn oleh Allah SWT . Segala kandungannya
yang meliputi aspek aqidah , ibadat dan muamalat adalah secocok dengan
keperluan manusia . Alam yang terbentang luas dengan segala khazanah di
dalamnya boleh diterokai dengan mematuhi peraturan Allah SWT . Setiap kajian
dan ciptaan hendaklah menjurus kepada pengabadian diri kepada Allah SWT
dan menginsafi keagunganNYA . Cara teknologi pengawetan makanan dalam
islam haruslah berpandukan rabbaniah dengan mengikut konsep halallan
tayyiban. Halal bukan sekadar bermaksudsesuatu itu boleh dimakan disebabkan
tiada larangan oleh hukum syarak. Halal turut meliputi maksud “baik” (tayyib)
yakni baik, bersih, suci, selamat, berkualiti dan tidak memudaratkan tubuh
badan. Teknologi yang digunakan mestilah mematuhi konsep tersebut agar
makanan yang dimakan tidak memudaratkan kesihatan.

TAWAZUN (KESEIMBANGAN)

Keseimbangan dalam syariat bermaksud segala kandungannya adalah
mengimbangi antara keperluan manusia di dunia dan di ahkirat . Ia meliputi
aspek kepercayaan , kerohanian , dan kebendaan , individu dan masyarakat
serta dari sudut amalan duniawi dan ukhrawi . Islam mengaturkan supaya kita
memberi makanan kepada rohani dengan ibadat dan makanan jasmani
dengan bahan makanan dan minuman yang halal dan berkhasiat . Tanpa
kedua dua jenis makananini manusia itu menjadi tidak seimbang . Oleh itu,
pengawetan makanan perlu dilakukan untuk mendapatkan makanan yang
sihat untuk tubuh badan kita bagi meneruskan amalan-amalan seharian.

MIZAN (KESETARAAN)

Kesetaraan dalam syariat terlihat dalam hukum hakam yang memberikan nilai
yang selayaknya bagisesuatu perkara . Kesetaraan dalam syariat menuntut agar
segala tindakan yang dilaksanakan hendaklah meraikan keperluan dunia dan
akhirat . Kesetaraan dalam syariat menuntut agar setiap perkara yang
dilaksanakan perlu ditimbang agar penyelidikan dan pembagunan mematuhi
hukum hakam yang ditetapkan . Setiap perkara yang dilalukan hendaklah
mengambilkira item-item yang digunakan benar menurut sukatan atau had
yang ditentukan oleh syariat . Dengan itu, teknologi pengawetan makanan
sangat penting untuk meningkatkan sumber makanan yang diperlukan oleh
manusia

6.KESIMPULAN

Kesimpulannya, teknologi pengawetan makanan dapat menyelesaikan
masalah jangka hayat pelbagai jenis makanan dan dapat memberi banyak
kebaikan kepada masyarakat di dalam kehidupan seharian mereka. Antara
kebaikannya ialah makanan yang ditinkan boleh mengatasi masalah bekalan
makanan semasa kecemasan. Contohnya, semasa berlakunya banjir di
sesebuah kawasan, makanan di dalam tin ini dapat disimpan dengan lebih
lama untuk diberikan kepada mangsa banjir yang memrlukan makanan
dengan kadar segera. Selain itu, teknologi pengawetan makanan juga dapat
memudahkan makanan disimpan dan mudah diangkut untuk dipasarkan ke
tempat lain. Pengawetan makanan juga dapat membuat makanan yang
diawet boleh disimpan dalam tempoh masa yang lama untuk memnuhi
keperluan bekalan makanan sepanjang tahun.
Kemudian, makanan yang diawet juga adalah lebih mudah dibawa daripada
makanan segera. Dengan ini terbuktilah bahawa pengawetan makanan dapat
memberikan pelbagai kebaikan kepadamasyarakat dalam kehidupan seharian
mereka. Umat Islam disarankan supaya tidak meragui teknologi pengawetan
makanan ini kerana banyak manfaatnya yang boleh kita terima untuk
menjadikan kehidupan lebih baik. Diharapkan agar teknologi pengawetan
mkanan ini dapat menjadi lebih maju pada masa akan datang untuk
menjadikan kehidupan seharian kita lebih baik pada masa akan datang.

7.SUMBER RUJUKAN

1. https://www.changtunkuet.com/unit-8-pengawetan-makanan/nota-
sains-tahun-6-unit-8-pengawetan-makanan

2. http://pungsiowerh81.blogspot.com/2012/12/kepentingan-
pengawetan-makanan-faedah.html

3. https://iamlejen.com/ini-kesan-buruk-bahan-pengawet-dalam-
makanan-terhadap-kesihatan-anda/#.X6wrbmgzZPY

4. https://sainstahun6kssr.blogspot.com/2016/06/pengawetan-makanan-
sejak-dulu-kala-lagi.html

5.https://nikmasturakpt6044.wordpress.com/nota/nota-2/
6.https://ms.wikipedia.org/wiki/Pengawetan_makanan
7.http://ms.swewe.net/word_show.htm/?1283167_1&Makanan_dalam_tin

8.0 PEMBAHAGIAN TUGASAN

NAMA TUGASAN BUKTI
Nur Razizie Bin
Hilmy  Menyiapkan bahagian
pasaran terbesar bagi
Najwa Nasirah Binti produk ikan sardine di
Azhar Malaysia

Muhammad Syazuan  Memberi idea yang
Bin Hamdam berkaitan dengan tajuk
ini.

 Mengenalkan tajuk
tugasan

 Memberi tunjuk cara
kepada ahli kumpulan

 Mengarahkan tugasan
untuk setiap ahli

 Membuat muka depan
,pengenalan dan sejarah
pengawetan dalam tin .

 Mencari gambar yang
berkenaan dengan tajuk.

 Mencari info tentang
pengawetan dalam tin
bermula.

 Mencari keratan akbar
berkenaan makanan tin di
internet .

 Memberi rujukan tentang
kaedah pengawetan.

 Menyiapkan bahagian
yang telah dibahagikan

 Membetulkan kesilapan.
 Membentuk kumpulan

diruangan media social
untuk tujuan
perbincangan kumpulan.

Muammad Izzat Bin • Menyenaraikan prinsip
Mohd Shukri
syariah dalam sains

teknologi dan syariah.
• Membuat kesimpulan
• Memberi tunjuk cara

tentang tugasan yang

diberikan oleh pensyarah
• Memastikan setiap ahli

memahami cara tugasan

yang diberi.