E Book วันแม่ 12 สิงหาคม

หนงั สือเลม่ น้ีจดั ทำข้ึนเพื่อประกอบกำรเรียนรู้
เรือ่ ง วนั แมแ่ ห่งชำติ 12 สิงหำคม โดยมีสำระสำคญั
ประกอบดว้ ย ประวตั ิวนั แมแ่ ห่งชำติ กิจกรรมต่ำงๆ
ที่ ควรปฏบิ ตั ิในวนั แมแ่ ห่งชำติ ประวตั ิวนั แม่ 12 สงิ หำ
วนั แม่แห่งชำติ สญั ลกั ษณท์ ่ีใชใ้ น “วนั แม”่ รวมคำขวญั
วนั แมป่ ระจำปี ต่ำงๆ คำ่ น้ำนมคืออะไร และ เพลง
คำ่ น้ำนม ผจู้ ดั ทำหวงั ว่ำหนงั สือเลม่ น้ีจะเป็ นประโยชนแ์ ก่
ผทู้ ่ีสนใจศึกษำ หำควำมรู้ เก่ียวกบั ประวตั ิวนั แม่แห่งชำติ

ผจู้ ดั ทำ
นำงสำวรตั นำภรณ์ สมพงษ์

บรรณำรกั ษ์

เร่ือง หนำ้
คำนำ...........................................................................ก
สำรบญั ........................................................................ข
ประวตั ิวนั แมแ่ ห่งชำติ....................................................1
กจิ กรรมต่ำง ๆ ที่ควรปฏบิ ตั ิในวนั แมแ่ ห่งชำติ...............3
ประวตั ิวนั แม่ 12 สงิ หำ วนั แมแ่ ห่งชำติ..........................4
สญั ลกั ษณท์ ี่ใชใ้ น “วนั แม”่ …………………………...…………..6
รวมคำขวญั วนั แมป่ ระจำปี ตำ่ ง ๆ ................................7
คำ่ น้ำนมคืออะไร.........................................................11
เพลงคำ่ น้ำนม......................................……………………12
บรรณำนกุ รม..............................................................13
ผจู้ ดั ทำ........................................................................13

ประวตั ิวนั แมแ่ ห่งชำติ แต่เดิมนน้ั วนั แม่ ของชำติ
ไดก้ ำหนดเอำไวว้ นั ท่ี 15 เมษำยน ของทกุ ๆ ปี ทง้ั น้ี
เป็ นไปตำมมติของคณะรฐั มนตรปี ระกำศรบั รอง
เม่ือวนั ท่ี 23 กมุ ภำพนั ธ์ พ.ศ. 2493 ซ่ึงไดพ้ ิจำรณำเห็น
ว่ำกำรจดั งำนวนั แมข่ องสำนกั วฒั นธรรมฝ่ ำยหญิง
สภำวฒั นธรรมแห่งชำติ ผรู้ บั มอบหมำยใหจ้ ดั งำน
วนั แม่ มำตงั้ แต่วนั ท่ี 15 เมษำยน พ.ศ. 2493
เป็ นครง้ั แรก เป็ นตน้ มำนน้ั ไดร้ บั ควำมสำเรจ็ ดว้ ยดี
ดว้ ยประชำชนใหก้ ำรสนบั สนนุ จนสำมำรถขยำย
ขอบขำ่ ยของงำนใหก้ วำ้ งขวำงออกไป

มีกำรจดั พิธีกรรมทำงพระพทุ ธศำสนำ กำรประกวดคำ
ขวญั วนั แม่ กำรประกวดแมข่ องชำติ เพ่ือใหเ้ กียรติและ
ตระหนกั ในควำมสำคญั ของแม่ และเพื่อเพิ่มควำมสำคญั
ของวนั แมใ่ หย้ ิง่ ๆ ข้ึนไป ดว้ ยเหตนุ ้ีงำนวนั แมจ่ ึงเป็ นวนั แม่
ประจำปี ของชำติตำมประกำศของรฐั บำล ฯพณฯ จอมพล ป.
พิบลู สงครำม แต่โดยทวั่ ไปเรยี กกนั ว่ำวนั แมข่ องชำติ

ตอ่ มำถึง พ.ศ. 2519 ทำงรำชกำรไดเ้ ปล่ียนใหมใ่ หถ้ ือเอำ
วนั พระรำชสมภพของสมเด็จพระนำงเจำ้ สิรกิ ิติ์
พระบรมรำชินีนำถ พระบรมรำชชนนีพนั ปี หลวง คือ วนั ที่ 12
สิงหำคม วนั แมแ่ ห่งชำติ เรม่ิ ในปี พ.ศ. 2519 เป็ นตน้ มำจนถึง
ปัจจบุ นั

1. ประดบั ธงชำติตำมอำคำรบำ้ นเรอื น

2. จดั กจิ กรรมต่ำง ๆ เกยี่ วกบั วนั แม่
เช่น กำรจดั นิทรรศกำร

3. จดั กิจกรรมเกี่ยวกบั กำรบำเพ็ญ
สำธำรณประโยชน์ ทำบญุ ใสบ่ ำตร
อทุ ิศสว่ นกศุ ล เพ่ือรำลึกถึง
พระคณุ ของแม่

4. นำพวงมำลยั ดอกมะลไิ ปกรำบ
ขอพรจำกแม่

งำนวนั แมจ่ ดั ข้นึ ครง้ั แรกเมอื่ วนั ท่ี 10 มนี ำคม พ.ศ. 2486
ณ สวนอมั พร โดยกระทรวงสำธำรณสขุ แต่ชว่ งนน้ั เกิด
สงครำมโลกครงั้ ที่ 2 งำนวนั แมใ่ นปี ต่อมำจึงตอ้ งงดไปเมอื่ วิกฤต
สงครำมสงบลง หลำยหน่วยงำนไดพ้ ยำยำมใหม้ ี วนั แมข่ ้นึ มำอีก
แต่กไ็ มป่ ระสบผลสำเรจ็ เท่ำท่ีควร และมีกำรเปลี่ยนกำหนดวนั แม่
ไปหลำยครง้ั ต่อมำวนั แมท่ ่ีรฐั บำลรบั รอง คือ วนั ที่ 15 เมษำยน
โดยเรม่ิ จดั ตง้ั แต่ปี พ.ศ. 2493 แต่กต็ อ้ งหยดุ ลงอีกในหลำยปี ต่อมำ
เนื่องจำกกระทรวงวฒั นธรรมถกู ยบุ ไป สง่ ผลใหส้ ภำวฒั นธรรม
แห่งชำติซ่ึงรบั หนำ้ ท่ีจดั งำนวนั แมข่ ำดผสู้ นบั สนนุ

ต่อมำสมำคมครคู ำทอลิกแห่งประเทศไทย ไดจ้ ดั งำนวนั แม่
ข้ึนอีกครงั้ ในวนั ท่ี 4 ตลุ ำคม พ.ศ. 2515 แต่จดั ไดเ้ พียงปี เดียว
เท่ำนนั้ จนกระทงั่ ในปี พ.ศ. 2519 คณะกรรมกำรอำนวยกำร
สภำสงั คมสงเครำะหแ์ ห่งประเทศไทย ในพระบรมรำชปู ถมั ภ์ จึงได้
กำหนดวนั แมข่ ้นึ ใหมใ่ หเ้ ป็ นวนั ที่แน่นอน โดยถือเอำ
วนั พระรำชสมภพของสมเด็จพระนำงเจำ้ สริ กิ ิติ์ พระบรมรำชินีนำถ
พระบรมรำชชนนีพนั ปี หลวง วนั ท่ี 12 สิงหำคม เป็ นวนั แมแ่ ห่งชำติ

สญั ลกั ษณท์ ี่ใชใ้ นวนั แมค่ ือ ดอกมะลิ
ซึ่งมีสขี ำวบรสิ ทุ ธิ์ สง่ กลิ่นหอมไปไกลและ
หอมไดน้ ำน อีกทงั้ ยงั ออกดอกไดต้ ลอด
ทง้ั ปี เปรยี บไดก้ บั ควำมรกั อนั บรสิ ทุ ธิ์
ของแมท่ ่ีมีต่อลกู ไมม่ ีวนั เส่ือมคลำย

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2561 คือ "เมื่อเรำรวมกำลงั
กนั ทง้ั ชำติ ยอ่ มสำมำรถชว่ ยไทยไขปัญหำ ผนึกแรงหลอม
รวมรว่ มปัญญำ จกั นำพำชำติตนรอดพน้ ภยั "

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2560 คือ "สอนใหล้ กู เรียนรู้
สปู้ ัญหำ พฒั นำ ดว้ ยตน จนเติบใหญ่ เพรำะคนแกรง่ จะ
กำ้ ว ไดย้ ำวไกล เพ่ือมำเป็ น กำลงั ไทย ใหแ้ ข็งแรง"

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2559 คือ "สอนใหล้ กู ทง้ั หลำย
เดินสำยกลำง ทำทกุ อยำ่ งพอดีมีเหตผุ ล ประกอบดว้ ย
คณุ ธรรมนำทำงตน ยอ่ มไดค้ นดีพอต่อบำ้ นเมือง"

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2558 คือ "ดินและน้ำ ลมและ
ฟ้ ำ ป่ ำและเขำ รวมกนั เขำ้ คือทรพั ยส์ นิ แผน่ ดินแม่ ฝำกลกู
ไทยรวมใจภกั ด์ิรกั ดแู ล เพื่อมอบแกห่ ลำนเหลนไทยไปชวั่
กำล"

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2557 คือ "รกั เรยี น รงู้ ำน
ถนอมบำ้ นเมืองไทย รว่ มใจสำมคั คี คือลกู ท่ีดีของแม"่

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2556 คือ "คำโบรำณว่ำดนู ำง
ดอู ยำ่ งแม่ คือคำแปลว่ำแมด่ ีมีลกู เด่น จะชำยหญิงรชู้ ว่ั ดีมี

กฎเกณฑ์ เพรำะจดั เจนแบบอยำ่ งในทำงดี"
➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2555 คือ "มือของแมน่ นั้ คือ

มือช่ำงปั้น ข้ึนรปู อนั อ่อนลออจนหลอ่ เหลำ อยำกใหเ้ ป็ นงำน
ดีที่งำมเงำ อยทู่ ่ีคอยขดั เกลำแต่เบำมือ"
➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2554 คือ "เพลงชำติไทยเตือน
ไทยไวเ้ ชำ้ ค่ำ ใหจ้ ดจำจำรกึ ใจไวท้ กุ สว่ น จะดำรงคงไทยได้

ทงั้ มวล ดว้ ยไทยลว้ นหมำยรกั สำมคั คี"
➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2553 คือ "แผน่ ดินน้ีแมข่ อง

ลกู ใชป้ ลกู ขำ้ ว ก่ีแสนกำ้ วท่ีเดินซ้ำยำ่ หวำ่ นไถ บำรงุ ดินจน

อดุ มสมดงั ใจ หวงั นำไทยเป็ นของไทยไปนิรนั ดร"์
➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2552 คือ "แผ่นดินน้ีป่ ยู ำ่ ตำ

ยำยสรำ้ ง เคยทอดรำ่ งลงถมถ่ินแผน่ ดินแม่ ขอลกู ไทย

รกั ษำมน่ั ไมผ่ นั แปร เป็ นไทยแทม้ ิใชไ่ ทยแต่ในนำม"

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2551 คือ "เม่ือเกิดมำอำศยั
ถ่ินแผน่ ดินไหน ควรมีใจกตญั ญรู คู้ ณุ ถิ่น หำกคนไทยรตู้ อบ
แทนคณุ แผน่ ดิน จกั ไมม่ ีวนั ส้นิ แผน่ ดินไทย"

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2550 คือ "ขำ้ วในนำปลำใน
น้ำคำโบรำณ คือตำนำนควำมอดุ มสมบรู ณส์ นิ ฝำกลกู ไทย
รว่ มห่วงแหนรกั แผน่ ดิน ถนอมไวอ้ ยำ่ ใหส้ ้นิ แผน่ ดินไทย"

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2549 คือ "รกั ในหลวงพรอ้ ม
ใจใสเ่ ส้อื เหลือง รกั บำ้ นเมืองจงนอ้ มใจใหส้ รำ้ งสรรค์ ใสส่ ี
เดียวแลว้ ใจเดียวกลมเกลียวกนั รกั เช่นนน้ั ชำติของตนจึง
พน้ ภยั "

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2548 คือ "ดจุ ดงั แมผ่ ู้
ประเสรฐิ บงั เกิดเกลำ้ เล้ียงเรำทกุ คนมำจนใหญ่ ทกุ คำขำ้ ว
คือสินแผน่ ดินไทย ควรตรองใจทดแทนคณุ แผน่ ดิน"

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2547 คือ "เล้ียงลกู มำอยำ่ ง
นอ้ ยเจ็ดรอ้ ยปี ใหอ้ ยดู่ ีกนิ ดีมีสขุ ถว้ น แมม้ ีใจกตญั ญรู กู้ ำร
ควร ไทยทงั้ มวลจงตอบแทนคณุ แผน่ ดิน" และ "แผน่ ดิน
ไทยใหช้ ีวิตจิตวิญญำณ เล้ยี งสงั ขำรลกู ไทยจนใหญ่กลำ้
เทียบพระคณุ ของท่ำนคือมำรดำ จงรกั ษำและทดแทนคณุ
แผน่ ดิน"

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2546 คือ "สำมรอ้ ยหกสบิ หำ้
วนั คือวนั แม่ มิใชแ่ ค่วนั ใดใหน้ ึกถึง สม่ำเสมอสมคั รจิตคิด
คำนึง เหมือนแมซ่ ่ึงรกั ลกู ครบทกุ วนั "

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2545 คือ "แมค่ ือพระประจำ
อยใู่ นบำ้ น บชู ำทำ่ นไวเ้ ถิดเกิดมิ่งขวญั พระคณุ แมเ่ ลิศลำ้
เกินรำพนั แมจ่ ึงเป็ นคนสำคญั ทกุ วนั ไป"

➢ คำขวญั วนั เเม่ ประจำปี 2544 คือ "พระองคแ์ รกผแู้ สน
ดีใหช้ ีวิต ครคู นแรกผปู้ ระสิทธิ์กำรศึกษำ สองหตั ถโ์ อบนค
รำพำรม่ เยน็ รวมคณุ คำ่ น้ีไดแ้ กแ่ ม่เรำเอง"

คำ่ น้ำนม คือ เพลงอยำ่ งเป็ นทำงกำรท่ีใชใ้ นงำนวนั
แมเ่ เห่งชำติ แต่งข้ึนโดย อำจำรยส์ มยศ ทศั นพนั ธ์ ได้
เรียบเรยี งบทเพลงที่เรียกไดว้ ่ำ ข้ึนห้ิงอมตะ และเป็ นงำน
เพลงช้ินเอก ซึ่งไดฟ้ ังเม่ือไร เป็ นตอ้ งหวนระลึกถึง
บญุ คณุ ของแมแ่ ละวนั คืนเกำ่ ๆ ของวิถีไทยในสมยั กอ่ น

เน้ือเพลง นอกจำกจะใหเ้ รำระลึกถึงพระคณุ แม่แลว้
ยงั ทำใหเ้ รำมองเห็นขนบดงั้ เดิมตำมวิถีไทยหลำยอยำ่ ง
จำกเน้ือเพลง เชน่ กำรศึกษำของผชู้ ำยไทยสมยั กอ่ นนนั้
มกั จะอยใู่ นวดั วำอำรำม ซ่ึงเป็ นแหลง่ สอนสงั่ ควำมรู้ ทำง
โลก อ่ำนออกเขียนได้ และทำงธรรม อนั ไดแ้ ก่ กำรถือศีล
และยดึ มน่ั ในพระรตั นตรยั นอกจำกนนั้ ยงั มีควำมเช่ือกนั
อีกว่ำ หำกลกู ชำยบำ้ นไหนไดบ้ วชเรยี น ก็จะสง่ แผ่
อำนิสงสไ์ ปใหก้ บั พอ่ แม่ ไดเ้ กำะชำยผำ้ เหลอื งไปสทู่ ี่ดี ๆ
เมื่อถึงกำลแตกดบั

แมน่ ้ีมีบญุ คณุ อนั ใหญ่หลวง ท่ีเฝ้ ำหวงห่วงลกู แต่หลงั
เม่ือยงั นอนเปล แมเ่ รำเฝ้ ำโอละเห่ กลอ่ มลกู นอ้ ยนอนเปล
ไมห่ ่ำงหนั เหไปจนไกล

แต่เลก็ จนโตโอแ้ มถ่ นอม แมผ่ ำ่ ยผอมยอ่ มเกิดแต่รกั
ลกู ปักดวงใจ เติบโตโอเ้ ลก็ จนใหญ่ นี่แหละหนำอะไรมิใช่
ใดหนำเพรำะคำ่ น้ำนม

* ควรคิดพินิจใหด้ ี ค่ำน้ำนมแมน่ ้ีจะมีอะไรเหมำะสม
โอว้ ่ำแมจ่ ำ๋ ลกู คิดถึงคำ่ น้ำนม เลอื ดในอกผสมกลนั่ เป็ น
น้ำนมใหล้ กู ดื่มกิน

** คำ่ น้ำนมควรชวนใหล้ กู ฝัง แต่เม่ือหลงั เปรียบดงั
ผืนฟ้ ำหนกั กว่ำแผน่ ดิน บวชเรยี นพำกเพียรจนส้นิ หยด
หนึ่งน้ำนมกินทดแทนไมส่ ้ินพระคณุ แมเ่ อย

( ซ้ำ *, ** )

ประวตั ิวนั แมแ่ ห่งชำติ. สืบคน้ เมอื่ 23 กรกฎาคม 2564,
จาก https://hilight.kapook.com/view/14164