บทที่ 1 มารู้จักกับสิทธิเด็ก-สภานักเรียนโรงเรียนสันกำแพง

สภานักเรียนโรงเรียนสันกาแพง 1

สานกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษามธั ยมศึกษาเขต 34

สทิ ธิเด็ก CHILD RIGHTS

สิทธเิ ดก็

เด็กทกุ คนท่ีเกดิ มาตอ้ งการความรักและการเอาใจใส่ดูแลเลี้ยงดูจากพ่อแม่
และผู้ใหญใ่ นสงั คม ไดร้ ับการปฏิบตั ใิ นฐานะทีเ่ ป็นมนุษย์คนหนึ่ง ต้องไม่มีการดูถูก
เหยียดหยาม และเลือกปฏิบัติต่อเด็ก ได้รับการปกป้องคุ้มครองทุกรูปแบบ เช่น
จากการใช้ความรุนแรงไม่ว่ารูปแบบใด เพื่อให้เด็กอยู่ในสังคมอย่างมีความสุข
และเติบโตขน้ึ เป็นคนดีของสงั คม

What does children's rights mean?

สิทธิเด็ก หมายถึง บุคคลซ่ึงมีอายุต่ากว่า 18 ปีบริบรูณ์

แต่ไม่รวมถึงผู้ท่ีบรรลุนิติภาวะด้วยการสมรส มีอ่านาจอันชอบธรรม
ท่ีจะกระท่าการใดๆ ได้อย่างอิสระ โดยได้รับการรับรองคุ้มครอง
จากกฎหมาย สิทธิเด็กได้รับการรับรองโดยองค์การสหประชาชาติ
ซึ่งต่อมาได้พัฒนาน่าหลักการต่างๆ มารวบรวมไว้เป็นกฎหมาย
ระหว่างประเทศในรูปของอนสุ ัญญาคือ “อนุสัญญาว่าด้วยสทิ ธิเด็ก”
หรือ (Convention on the Right of the Child = CRC)
เป็นสัญญาด้านสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศที่สหประชาชาติ
โดยเฉพาะองค์การกองทุนเพื่อเด็กแห่งสหประชาชาติได้ร่างขึ้น
โดยมปี ระเทศเขา้ เปน็ ภาคีสมาชิก 195 ประเทศ รวมถึงประเทศไทย
เป็นสิทธิสากลและเป็นสิทธิเด็ดขาด ท่ีต้องได้รับการรับรอง
และคมุ้ ครอง

1.สทิ ธิการมีชวี ิตอยรู่ อด (Right of Survival) สภานกั เรียนโรงเรยี นสันกาแพง 2

สานักงานเขตพ้ืนที่การศกึ ษามธั ยมศึกษาเขต 34

2.สิทธิในการพัฒนา (Right of Development)

สทิ ธิขั้นพื้นฐานตามอนุสัญญา
ว่าด้วยสทิ ธเิ ดก็ มดี งั น้ี

3.สิทธใิ นการได้รับการค้มุ ครอง (Right of Protection)
4.สทิ ธิในการมสี ่วนรว่ ม (Right of Participation)

เด็กมีความเส่ียงต่อสถานการณ์ต่างๆ มากกว่าผู้ใหญ่ ท่าให้เด็กมีโอกาสถูกท่าร้ายได้ง่าย
ทั้งจากบุคคลภายนอก หรือแม้กระท่ังจากบุคคลในครอบครัวของเด็กเอง เพราะในหลายสังคม
เด็กมักถกู มองว่าเป็นสมบัติของพ่อแม่หรือผู้ปกครอง ดังนั้นเด็กจึงเป็นเพียงผู้ซ่ึงก่าลังจะกลายเป็นผู้ใหญ่
ยังไม่สามารถท่างานเพื่อสังคมได้ ท่าให้เด็กไม่มีสิทธิในการออกเสียง มีพลังทางเศรษฐกิจน้อย
ความคิดเห็นของเด็กจึงมักไม่ค่อยได้รับการยอมรับ โดยเฉพาะอย่างย่ิงสังคมส่วนใหญ่ยังขาดโครงสร้าง
ทางกฎหมายและสังคมท่จี ะปกป้องคมุ้ ครองสิทธิเด็ก

ด้วยความคิดที่ว่าการพัฒนาเด็กอย่างเหมาะสมมีความส่าคัญต่ออนาคตของสังคม ผู้ท่ีเล็งเห็น
ความส่าคัญของเด็กหรือมนุษยชน จึงได้ลงนามในสนธิสัญญา “อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก”
อนั จะเปน็ รากฐานอนั ส่าคัญในการบั รองว่าจะปกปอ้ งและคุม้ ครองเดก็

สภานักเรียนโรงเรยี นสนั กาแพง 3

สานกั งานเขตพื้นทีก่ ารศกึ ษามัธยมศกึ ษาเขต 34

“ผู้ใหญ่ จะให้เด็กเคารพนอบน้อมผู้ใหญ่ห้ามโต้เถียง

หา้ มแสดงความคิดเห็น เด็กไม่ควรเลือกท่ีจะเรียนหรือท่างานอะไร
ไดด้ ว้ ยตัวเอง จะต้องขึ้นอยกู่ บั พ่อแมห่ รือผู้ปกครอง ...”

ด้วยมองว่าเป็นเด็กไม่มีความรู้ ความคิด สติปัญญา
ความสามารถ ท้ังที่ควรมองเด็กในฐานะเป็นมนุษย์ท่ีมีความรู้
ความคดิ ความสามารถในการพฒั นาตนเองได้

เด็ก ต้องมีสิทธิความเป็นมนุษย์เหมือนกับผู้ใหญ่

ต้องเคารพและให้การส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิเด็กซ่ึงมีมากมาย
ซึ่งสิทธิดังกล่าวได้รับการรับรองโดยกฎหมายท้ังในระดับโลก
และระดับประเทศ ในระดับโลกก็มีอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก
ทีเ่ น้นการไมเ่ ลือกปฏิบัติ ประโยชนส์ ูงสุดของเด็ก สิทธิในการมีชีวิต
การอยู่รอด และการพัฒนา การเคารพความคิดเห็นของเด็ก
โดยมีเน้ือหาในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิเด็ก ตั้งแต่สิทธิ
ที่จะมีสัญชาติ ได้รับการเล้ียงดู ได้รับการศึกษา นันทนาการ
การแสดงความคดิ เห็น จนถงึ สทิ ธิในกระบวนการยตุ ิธรรม

ปัจจุบันรัฐและสังคมไทยตระหนักถึงสิทธิเด็กมากขึ้น
มีการตั้งหน่วยงานรัฐ มีกลุ่มและองค์การเอกชนจ่านวนมาก
องค์กรจะรณรงค์เผยแพร่ ส่งเสริม และคุ้มครองเด็กอย่างต่อเนื่อง
ซ่งึ ก็ไดร้ บั การสนบั สนุนจากรฐั และสงั คม

ทาไมต้องมสี ิทธเิ ดก็

Why do we have children's rights?

สภานักเรียนโรงเรียนสนั กาแพง 4

สานกั งานเขตพืน้ ท่กี ารศึกษามัธยมศึกษาเขต 34

ปญั หาทเี่ กดิ จากการละเมิดสิทธเิ ด็ก
1.ปญั หาท่ีเกดิ จากคนในครอบครัว

1.1 เด็กถูกทอดทงิ้
สาเหตขุ องการถกู ทอดท้งิ
- ไม่พรอ้ มทีจ่ ะมีลูก จึงไมม่ ีความพรอ้ มดา้ นต่างๆ ในการเลยี้ งดู
- พ่อแม่ทอ้ งไมพ่ รอ้ ม พอ่ แมฐ่ านะเงนิ ไม่พร้อมเลย้ี งดูแลเด็ก

พ่อแมข่ ดั แยง้ ทะเลาะกนั
- ครอบครวั ยากจน

1.2 การทาร้ายรา่ งกายเด็ก
สาเหตขุ องการทาร้ายรา่ งกายเด็ก

- ความผิดปกตขิ องสมาชิกครอบครวั
ท่าให้เกดิ ขอ้ ขัดแย้งในครอบครวั
- การมปี ญั หาในครอบครัว
- การบังคบั เด็กใหเ้ ดก็ ทา่ แตเ่ ด็กไมท่ ่า

สภานักเรียนโรงเรยี นสันกาแพง 5

สานักงานเขตพื้นท่กี ารศึกษามัธยมศึกษาเขต 34

1.3 ไมไ่ ดร้ บั การศึกษาเม่อื อายถุ งึ เกณฑ์
สาเหตุของไม่ไดร้ บั การศึกษาเมื่ออายถุ งึ เกณฑ์

- ฐานะการเงนิ ทางด้านครอบครวั
- ผู้ปกครองไม่ให้ความสนใจและดูแลเด็ก

2.ปญั หาท่เี กดิ จากโรงเรียนหรอื คนรอบข้าง

2.1 ถกู กลนั่ แกลง้

สาเหตุของการถูกกล่ันแกล้ง
- การขดั แยง้ กนั
- การพดู เลน่ สนกุ ขาๆ
- ผกู้ ระทาเคยถกู แกลง้ มาก่อน รูส้ กึ โดดเด่ียว

มีความพงึ พอใจในตนเองต่า ถือว่าตนเองสาคญั

3.ปัญหาท่เี กดิ ขนึ้ จากสงั คม สภานักเรยี นโรงเรยี นสนั กาแพง 6

3.1 การล่วงละเมดิ ทางเพศ สานกั งานเขตพนื้ ที่การศึกษามธั ยมศกึ ษาเขต 34
สาเหตุของการลว่ งละเมดิ ทางเพศ

- จากบคุ คล ทงั้ ท่ีคนุ้ เคยกัน และไม่รจู้ ักกนั
(พวกอนั ธพาล พวกติดยาเสพติด โรคจติ )
- ท่อี ยู่ไม่เหมาะสม
(ชมุ ชนแออดั สถานทเ่ี ปลย่ี ว บา้ นไม่ปลอดภยั
แหล่งมั่วสุมอบายมขุ สถานเรงิ รมย์)
- สภาพการทา่ งาน
(นายจ้างลว่ งละเมดิ ผรู้ ่วมงาน)
- การกระตนุ้ จากสอื่
(เกมโป้ หนังโป้ หนงั สอื โป้)
- ไม่รักนวลสงวนตวั
(ใส่เสอ้ื ผ้าไมเ่ หมาะสม แสดงกริ ยิ าท่าทางไมเ่ หมาะสม)
- ผู้ป่วยทางร่างกายและสติปญั ญา
(พิการชว่ ยเหลือตนเองไม่ได้ เด็ก รูเ้ ทา่ ไมถ่ งึ การณ์)
- สถานการณบ์ ีบบงั คบั
(ถกู ล่วงละเมิดทางเพศในท่ีสาธารณะ)

3.2 การใชแ้ รงงานเด็ก
สาเหตุของการใชแ้ รงงานเดก็

- เด็กอยากไดเ้ งิน
- พ่อแม่บงั คบั ใหไ้ ปท่างาน เพือ่ นา่ เงินมาใช้
- เด็กทถ่ี กู ลกั พาตวั มาทา่ งานขายของเพือ่ น่าเงินมาให้คนท่ลี ักพาตัว

สภานักเรียนโรงเรยี นสนั กาแพง 7

สานกั งานเขตพนื้ ที่การศกึ ษามัธยมศกึ ษาเขต 34

3.3 ใชเ้ ด็กทาในส่งิ ท่ผี ดิ กฎหมาย
สาเหตุของการใช้เด็กทาในสงิ่ ท่ีผิดกฎหมาย
- เด็กท่าเพราะอยากไดเ้ งนิ
- ผ้ใู หญ่ใชเ้ ด็กเพราะคิดว่าตา่ รวจจะไมส่ งสัยจะไม่จับเด็ก

3.4 การละเมดิ สทิ ธใิ นการแสดงความคิดเหน็ ของเดก็
สาเหตุของการละเมิดสิทธิในการแสดงความคิดเหน็ ของเด็ก

- เพราะผใู้ หญ่บางท่านคดิ เด็กไมค่ วรทีจ่ ะแสดงความคดิ เห็น
แกผ่ ใู้ หญเ่ พราะผใู้ หญ่อาบน่า้ ร้อนมาก่อน

บรรณานกุ รม BIBLIOGRAPHY สภานกั เรียนโรงเรยี นสันกาแพง 8

สานกั งานเขตพืน้ ทีก่ ารศึกษามัธยมศกึ ษาเขต 34

-thai-fal.org/th/content/สิทธเิ ด็ก
-www.compassionth.com/สทิ ธเิ ดก็ /
-www.fpps.or.th/news.php?detail=n1024512268.news
-https://today.line.me/th/pc/article/เลิกยัดเยียด+“บังคับลกู เรียน”+ความปรารถนาดี
ของ+“พ่อแม”่ +ทที่ า่ รา้ ย+“ลูก”+ทางออ้ ม-7w3X3J
-https://hilight.kapook.com/view/144380
-https://hilight.kapook.com/view/134789
-https://www.posttoday.com/social/general/251260
-https://www.nokgrajoknews.com/archives/tag/คนขบั รถตู้ห่นื
-https://www.youtube.com/watch?v=DW3AouE8zu8
-https://www.khaosod.co.th/monitor-news/news_704804
-https://board.postjung.com/1155266
-https://www.khaosod.co.th/special-stories/news_2576674
-https://www.newtv.co.th/news/11769