แหล่งเรียนรู้สระสมิง

แหล่งเรยี นรู้อบุ ลราชธานี
ชือ่ แหล่งเรยี นรู้......วสิ าหกิจชุมชนร่องมาลี.........
ตำบล........สระสมงิ .........อำเภอ.....วารนิ ชำราบ...........
ดา้ น.........เกษตรกรรม..........สาขา..................................................

ผู้รบั ผิดชอบ/ผถู้ ่ายทอดแหล่งเรยี นรู้

ชื่อ-สกลุ นางสมกิจ วรรณประภา
ตำแหน่ง ประธานกลุ่ม

.อายุ 50 ปี
ท่อี ยู่ 5 หมู่ 8 บ้านสระสมงิ ตำบลสระสมงิ อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี
เบอรโ์ ทรศัพท์ 088-373-9062
facebook. https://www.facebook.com/profile.php?id=100010552959840
Line
ผปู้ ระสานงานแหลง่ เรยี นรู้

ช่อื -สกุล นายบุญหลา้ พาสนั ตต์ ำแหน่ง

อายุ 46 ปี
ทีอ่ ยู่ 156 หมู่ 3 บา้ นนาสว่ ง ตำบลนาสว่ ง อำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี
เบอร์โทรศัพท์ 088-613-3005
Facebook https://www.facebook.com/srasaming
Line

• องค์ความร้แู หลง่ เรียนรู้
-ปจั จบุ นั คนสว่ นใหญ่บรโิ ภคข้าวเป็นอาหารหลักและมักจะนิยมรบั ประทานข้าวหงุ สุกจากข้าวขาวท้ังเมล็ด
มากกว่าการรับประทานข้าวกล้อง เน่ืองจากข้าวกลอ้ งมเี นื้อสมั ผสั ท่ีแข็งและมีรสชาติทไี่ มอ่ รอ่ ยเหมอื นข้าวขาว
แต่หากปรบั เปลย่ี นพฤติกรรมการบรโิ ภคโดยการหนั มาบรโิ ภคข้าวกล้องแทนข้าวขาวได้ก็จะทำให้รา่ งกายได้รบั
สารอาหารทมี่ ีประโยชน์เพมิ่ มากขนึ้

ทมี่ า : http://www.เกร็ดความร.ู้ net/ข้าวกล้องงอก/
ขา้ วกล้องงอก (germinated brown rice หรอื “GABA-rice”) ถือเปน็ นวัตกรรมหน่ึงทกี่ ำลงั ได้รบั ความ
สนใจเปน็ อย่างมาก เนื่องจากเป็นการนำข้าวกล้องมาผ่านกระบวนการงอกโดยการนำข้าวกล้องมาแช่นำ้ ไว้
เมอื่ นำ้ ได้แทรกซึมเข้าไปในเมล็ดข้าวจะเกดิ การกระตนุ้ ใหเ้ อนไซมภ์ ายในเมลด็ ขา้ วเกดิ การทำงานทำให้เมลด็

ข้าวเริ่มงอก เมลด็ ของข้าวกล้องงอกจะประกอบดว้ ยเปลือกหมุ้ เมลด็ หรือแกลบ (Hull หรอื Husk) ซ่ึงจะหุ้ม
เมล็ดไว้ ในเมล็ดจะประกอบด้วย จมกู ข้าวหรอื คัพภะ (Germ หรอื Embryo) รำขา้ ว (เย่ือหุ้มเมล็ด) และเมลด็
ข้าวขาวหรอื เมล็ดข้าวสาร (Endosperm) ซ่ึงโดยปกตแิ ลว้ ในตัวขา้ วกล้องเองจะประกอบดว้ ยสารอาหาร
จำนวนมาก เชน่ เส้นใยอาหาร โฟเลต วติ ามนิ บี 2 วติ ามนิ บี 3 วิตามนิ บี 5 วิตามินอี ธาตุเหลก็ และ GABA
(gamma aminobutyric acid) นอกจากน้ยี ังมแี รธ่ าตุ เช่น แมกนเี ซียม แมงกานีส ฟอสฟอรสั ทองแดง
สังกะสี ซลี เี นยี ม คารโ์ บไฮเดรตเชิงซ้อน และโปรตนี แตเ่ มอื่ นำข้าวกล้องมาแชน่ ำ้ เพ่ือทำให้งอกจะทำให้ขา้ ว
กล้องงอกมีสารอาหารจำพวกโปรตีนทส่ี ามารถย่อยสลายเป็นกรดอะมิโน และมกี ารสะสมสารเคมีท่สี ำคัญ เชน่
แกมมาออรซิ านอล (Gamma-Oryzanol) และโดยเฉพาะสารแกมมา อะมโิ นบิวทริ กิ แอซิต (Gamma Amino
butyric acid; GABA) ขา้ วกลอ้ งงอกจะมปี ริมาณของสาร GABA ทเ่ี พมิ่ สูงขน้ึ ซ่งึ นอกจากจะไดร้ ับประโยชน์
จากการท่ีมีปริมาณสารอาหารท่ีมีคุณคา่ สูงขน้ึ แลว้ ยังทำให้ขา้ วกลอ้ งงอกทห่ี งุ สกุ มเี น้ือสัมผสั ท่อี อ่ นนมุ่
รบั ประทานได้นมุ่ กวา่ ข้าวกล้องธรรมดาและง่ายแกก่ ารหงุ รับประทาน

ทีม่ า: http://www.vcharkarn.com/varticle/39050
ซึ่งประโยชน์ของขา้ วกลอ้ งงอกท่ีไดร้ บั นี้ มนี ักวิจยั ค้นพบวา่ ขา้ วที่ไม่ผา่ นการขัดสีน้ี เปน็ แหลง่ พลงั งานชั้น
เย่ยี ม มีคาร์โบไฮเดรตเชงิ ซ้อนทีช่ ่วยให้ร่างกายค่อยๆ ดูดซึมนำ้ ตาลทลี ะน้อย ทำใหอ้ ่ิมนานไม่ทำให้น้ำหนักเพ่มิ
โปรตีนชว่ ยซอ่ มแซมผิวท่สี ึกหรอ ชว่ ยบำรงุ ผิวไม่ให้แกเ่ รว็ วติ ามนิ บีทพ่ี บมากในข้าวกล้องงอกยงั ช่วยให้ระบบ
ประสาททำงานมปี ระสทิ ธภิ าพ ชว่ ยลดความเครยี ด ลดความอ่อนเพลีย เหน่ือยล้า ปอ้ งกนั โรคเหน็บชา

ปากนกกระจอก แคลเซียม และฟอสฟอรสั ชว่ ยใหก้ ระดกู และฟันแขง็ แรง เสน้ ใยอาหารช่วยในการขบั ถ่ายเปน็
ปกติ กรดโฟเลตและธาตเุ หล็ก ช่วยบำรุงเลือด ป้องกนั โรคโลหติ จางและท่ีสำคัญขา้ วกล้องมีซลี เี นียม และ
สังกะสีที่เป็นสารต้านอนมุ ูลอิสระ ช่วยชะลอความแก่ของผิว ปอ้ งกนั โรคมะเรง็ และยังมีสารกาบาสามารถ
ปอ้ งกนั การทำลายสมองชว่ ยลดความดันโลหติ ลดอาการอัลไซเมอร์ ชว่ ยในการเจริญเติบโต ทำให้เกิดการสรา้ ง
เน้อื เยอ่ื ในรา่ งกาย เน่ืองจากสารกาบา (GABA) กระตุ้นตอ่ มไร้ทอ่ ให้ทำหนา้ ที่ผลิตฮอร์โมนท่ชี ่วยในการ
เจริญเติบโต

ทม่ี า : https://www.thairath.co.th/content/422728
ดังนนั้ ข้าวกล้องงอกจึงมีประโยชน์ต่อทุกเพศทกุ วยั แต่ยกเวน้ กบั ผปู้ ว่ ยทีเ่ ปน็ โรคเกาต์ ซึง่ ไม่ควร
รบั ประทาน เพราะเมลด็ ข้าวกล้องหรือยอดผกั ตา่ งๆ ท่ีกำลังจะงอก จะมีสารยรู ิคจำนวนมาก จึงไมเ่ หมาะสม
กับคนท่ีเป็นโรคเกาต์ ซง่ึ เป็นโรคที่เกิดจากการมีสารยรู ิคจำนวนมากสะสมอยู่ตามข้อจนเกดิ การอักเสบ
นอกจากน้แี ล้วข้าวกลอ้ งงอกยงั สามารถนำไปแปรรูปเปน็ ผลติ ภณั ฑ์เพื่อสขุ ภาพตา่ งๆ ได้ เชน่ อาหารว่าง
เคร่อื งดื่ม และซุป เปน็ ต้น ขา้ วกล้องงอกจงึ เหมาะกับผู้ทรี่ กั สขุ ภาพเปน็ อยา่ งยิง่
• กระบวนการ/ขั้นตอน/วธิ ีดำเนินงาน

-ขน้ั ตอนดำเนินงานโดยการจัดตัง้ กลมุ่ ภายในหมูบ่ า้ น บา้ นใกลเ้ คียง และมีการวางแผนการ
ดำเนนิ งานเป็นข้ันตอน
วธิ ีทำขา้ วกล้องงอกงา่ ยๆด้วยตนเอง
– คดั เลอื กพันธข์ุ า้ วดที ี่มอี ายุการเกบ็ เกีย่ วไม่เกนิ 6 เดือน และผ่านการกะเทาะเปลือกไม่นานเกนิ 2 สปั ดาห์
รวมทง้ั ไมบ่ รรจุในถุงสุญญากาศ (มีการวิจัยว่าข้าวขาวดอกมะลิ 105 เหมาะในการทำข้าวกล้องงอก เพราะมี
สารกาบามากทีส่ ดุ ) สามารถใช้ข้าวกลอ้ งหลายชนิดรวมกนั ได้
– หลงั จากนั้นซาวนำ้ แล้วแช่ทง้ิ ไวอ้ ยา่ งน้อย 4 ช่วั โมง
– เสร็จแล้วเทข้าวกลอ้ งลงในผา้ ขาวบางแล้วห่อคลุมใหม้ ดิ ชิด พรมนำ้ ใหพ้ อช่มุ จากน้นั วางทง้ิ ไว้ในทอี่ ากาศ
ถา่ ยเทสะดวก 1 คนื
– เมื่อเปิดผ้าขาวบางออกกจ็ ะเหน็ จมูกข้าวงอกขน้ึ มาเปน็ ตุ่มเลก็ ๆ สามารถนำไปหงุ รับประทานได้ตามปกติ

นอกจากนี้ข้าวกล้องงอกยงั สามารถนำไปแปรรูปเปน็ ผลติ ภัณฑ์เพอ่ื สขุ ภาพตา่ งๆ ได้ เชน่ อาหารวา่ ง เคร่ืองด่มื
และซปุ เปน็ ตน้ สามารถรบั ประทานได้ทุกเพศทกุ วยั แต่ไม่เหมาะสำหรบั ผทู้ ี่เปน็ โรคเกาต์ เพราะในข้าวกล้อง
งอกมสี ารยูริคจำนวนมากทำให้ปวดตามข้อตา่ งๆในรา่ งกาย
อย่างไรกต็ าม ข้าวกลอ้ งงอกก็นบั เปน็ ภมู ปิ ัญญาของเกษตรกรไทยท่ีมคี ุณค่าด้านโภชนาการสูง และสามารถทำ
รบั ประทานกนั เองได้งา่ ยๆทบี่ ้านอกี ด้วย

• วธิ ีการถา่ ยทอดองคค์ วามรู้แหล่งเรียนรู้เพ่อื นำสู่การปฏิบัติ
-วทิ ยากรให้ความร้ทู ั้งทฤษฎีพร้อมสาธิตการปฏบิ ัติ

• ผลผลติ /ผลสัมฤทธิ/์ ประโยชนท์ ่ีได้รับจากการปฏิบัติ
-สมาชกิ กลุ่มมรี ายไดเ้ พม่ิ ขนึ้

การรวมตัวกนั ของเกษตรกรนับเปน็ แนวทางสำคัญต่อการพัฒนาการเกษตร เพราะการรวมตวั กนั
นอกจากจะเป็นการเพิ่มอำนาจต่อรอง ท้งั ดา้ นการซ้ือปัจจยั การผลติ และขายผลผลติ แล้ว ยงั นำมาซ่งึ
ความ รว่ มมือกนั ของหมู่คณะ ซงึ่ กลมุ่ มงุ่ เนน้ การมีส่วนรว่ มในการพฒั นาแก้ปญั หา สามารถพงึ่ ตนเอง

ได้ และนำไปสู่ ความเขม้ แข็งของชุมชน การรวมตัวของเกษตรกรในรูปขององคก์ รเกษตรกร เป็น
แนวทางแก้ไขปัญหาของเกษตรกรท่มี ี ประสทิ ธิภาพอย่างหนึ่ง ซึ่งจะก่อใหเ้ กดิ ประโยชน์ต่อเกษตรกร
หลายประการ คือ
1.เม่อื รวมตวั แลว้ เกษตรกรสามารถซ้ือปัจจยั การผลิตไดใ้ นราคาทีถ่ ูกลง
2. เมอื่ รวมตัวกนั แล้วเกษตรกรสามารถจำหน่ายผลผลิตได้ในราคาท่ีสงู ขนึ้
3. ในแง่ของการรบั เทคโนโลยหี รอื ความรู้จากเจา้ หน้าที่ ถ้าเกษตรกรรวมตวั กนั การถา่ ยทอด
เทคโนโลยขี องเจ้าหนา้ ท่ีก็สามารถจะทำได้รวดเรว็ ยิง่ ขนึ้ และเกษตรกรสามารถรับการถ่ายทอดได้
รวดเร็วกว่า การถา่ ยทอดเป็นรายบุคคล ซึง่ ทำได้ช้าและไม่ท่ัวถึงและตามหลักของการเรียนรู้แล้ว
เกษตรกรจะเรยี นรู้จาก เพื่อนสมาชิกได้ง่ายกว่าเรียนร้จู ากบุคคลภายนอก หรือจากเจ้าหน้าท่สี ่งเสรมิ
4. การรวมกล่มุ กนั จะทำให้เกษตรกรสามารถขอรับความชว่ ยเหลอื จากรัฐได้ดีกวา่ ทีจ่ ะ เรยี กร้องโดย
คนใดคนหนงึ่ นอกกลุ่ม เพราะไมส่ ามารถอ้างวา่ เป็นตวั แทนของเกษตรกรทงั้ หมดได้
5. การรวมกลุ่มกนั สามารถผลติ สนิ ค้าหรอื ผลผลิตส่งตลาดหรือผลิตให้บรษิ ัทเอกชนไดใ้ น จำนวนและ
คุณภาพตามทบ่ี ริษัทตา่ งๆ เหล่านั้นต้องการ ภายใต้การตกลงราคากันลว่ งหน้า
6. การรวมกลุม่ กนั เกษตรกรสามารถจะแปรรปู ผลผลติ เปน็ ผลติ ภัณฑอ์ ย่างอื่นได้ ในกรณที ี่ ผลผลิต
ล้นตลาดหรือราคาผลผลิตตกต่ำ โดยการลงทุนรว่ มกัน
7. การรวมกลมุ่ กนั ทำใหเ้ กษตรกรสามารถรบั เอาสินคา้ เคร่ืองอปุ โภคบรโิ ภค จาก บริษัทผู้ผลติ มา
จำหนา่ ยใหก้ ับสมาชิกได้ ในราคาทถ่ี ูกกวา่ ท่ีต่างคนตา่ งไปซื้อมาจากตลาดโดยตรง - 3 - 8. การ
รวมกลมุ่ กนั เกษตรกรจะสามารถร่วมกนั ควบคุมพน้ื ท่ี และปรมิ าณผลผลติ ใหอ้ ยู่ใน ปรมิ าณท่ี
พอเหมาะกับความตอ้ งการของตลาด โอกาสที่ผลผลิตจะล้นตลาดทำใหร้ าคาถูกจะมนี ้อย
9. การรวมกลมุ่ กนั จะทำให้เกษตรกรสามารถช่วยเหลอื รัฐในการใหข้ ้อมูลทจ่ี ำเป็นเพ่ือรัฐจะ ได้นำไป
แก้ไขให้กับเกษตรกร
11.การรวมกล่มุ กนั ทำให้เกษตรกรสามารถมีพลังต่อรองกับกลมุ่ ต่างๆ ได้ ท้ังน้ี เพอ่ื ปกป้อง
ผลประโยชน์ของตัวเอง หรือเพอื่ ไม่ใหผ้ ู้หนง่ึ ผใู้ ดมาเอารดั เอาเปรียบสมาชกิ ของกลุ่มได้
12. การรวมกลมุ่ กัน ทำใหเ้ กษตรกรสามารถระดมทนุ ดำเนนิ การค้า เชน่ ทำโรงสี จัดตงั้ ตลาดกลาง
เพื่อจำหน่ายผลผลติ ของตนเองได้ ประโยชนข์ องการรวมกลุ่มของเกษตรกรยงั มีอีกมากมายถ้าเราได้
ปรบั ปรุงโครงสรา้ งการบรหิ ารงานของกลมุ่ ฝกึ อบรมผูน้ ำกลมุ่ และเกษตรกร ให้เขา้ ใจถงึ ความสำคญั
ของการรวมตวั กัน เข้าใจถงึ การบรหิ ารงาน และเข้าใจ ถึงการแกไ้ ขปัญหารว่ มกัน ความสำเร็จในการ
รวมกลมุ่ เกษตรกรจะต้องเกดิ ขน้ึ อยา่ งแนน่ อน การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของคนในชมุ ชน

• ลักษณะเครอื ขา่ ยและการสร้างเครอื ข่าย การมสี ่วนร่วมกับหน่วยงานที่เก่ยี วข้อง

-หน่วยงานราชการต่างๆใหก้ ารสนบั สนนุ ทุกหน่วยงาน

• แผนงานในอนาคต และการนำไปขยายผล (Applicable)
-จะขายให้เพียงพอกบั ความต้องการของตลาดเพ่ือความอยู่รอดของกลมุ่

• รางวัลหรือเกียรตคิ ณุ แหล่งเรยี นรทู้ ี่ได้รบั
-รางวัล อย.ควอลติ ี้อวอร์ด

.
ผลผลิต/ผลสัมฤทธิ์/ประโยชนท์ ี่ได้รับจากการปฏิบตั ิ

ประโยชนท์ ีไ่ ดร้ บั จากการปฏบิ ัติ คอื ไดเ้ ปน็

1. ศูนยถ์ า่ ยทอดองค์ความร้ดู ้านเกษตรกรรมให้กบั ประชาชนท่สี นใจ

2. แหลง่ ผลติ อาหาร ปลอดภยั ตอ่ ผ้บู ริโภคแน่นอน

ลกั ษณะเครือข่ายและการสร้างเครือข่าย การมีส่วนร่วมกับหน่วยงานทีเ่ ก่ยี วข้อง

ศนู ยเ์ รยี นรู้กลมุ่ เกษตรกรรมตำบลสระสมิง มกี ารสร้างและขยายเครือขา่ ยอยตู่ ลอดเวลาโดยไม่มกี าร
ปดิ กัน้ ใดๆ การเรยี นรเู้ ป็นเร่อื งท่ีมีความสำคญั เชงิ ยทุ ธศาสตร์มากขึน้ สำหรับสมาชิกและความเจรญิ ของชุมชน
ด้วยการเรียนรู้เป็นสื่อเช่ือมโยงกับข้อมูลข่าวสาร องค์ความรู้และทักษะซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของเศรษฐกิจ การ
เรียนรู้ทปี่ ระสบความสำเร็จกค็ ือ การท่ีแต่ละบุคคลสามารถประยุกต์ใชเ้ คร่ืองมอื ข้อมูลข่าวสารและองคค์ วามรู้
ที่เหมาะสม เพ่ือแก้ปัญหา และแสวงหาโอกาสในการเรียนรู้ตลอดชีวิต ส่วนเครือข่ายการเรียนรู้ก็เป็น
กระบวนการท่ีสำคัญในการพัฒนาการเรียนรู้ตลอดชีวิต เครือข่ายเป็นระบบการเช่ือมโยงระหว่างบุคคล
หน่วยงาน องค์กร และชุมชนเข้าด้วยกนั ทำให้สามารถแลกเปล่ียนความรู้ ความคดิ ขอ้ มูลข่าวสาร ทรัพยากร
ตลอดจนสง่ เสริมการภารกิจใหม้ ผี ลสำเรจ็ และมปี ระสทิ ธิภาพมากยงิ่ ข้ึน