หนังสือ What is Value Chain Analysis?

คำนำ

หนังสืออิเล็คทรอนิค "What is Value Chain Analysis" ฉบับน้ี จัดทำข้ึนเพ่ือ
เป็นส่วนหน่ึงของกำรเรียนกำรสอนในรำยวิชำ BUS632กำรจัดกำรเชิงกลยุทธ์ในยุค
โลกำภวิ ตั น์ (Strategic Management in the Globalization era) บัณฑิตวิทยำลัย
กำรจัดกำรและนวัตกรรม มหำวิทยำลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้ำธนบุรี (มจธ.) โดยมี
จุดประสงค์เพื่อศึกษำเร่ืองกำรใช้เคร่ืองมือกำรจัดกำรเชิงกลยุทธ์ ในส่วนของ Value
Chain หรือ ทฤษฎีห่วงโซ่แห่งคุณค่ำ และถ่ำยทอดควำมรู้ท่ีได้จำกกำรศึกษำในเร่ือง
ของควำมเป็นมำและควำมหมำยของ Value Chain และกำรนำไปใช้ เพื่อทำกำร
วิเครำะห์ปัจจัยภำยในขององค์กร หน่วยงำนหรือบริษัท ที่มีผลิตภัณฑ์ในรูปแบบ
สินค้ำและบริกำร ตลอดจนเปรียบเทียบถึงข้อดี ข้อเสีย และข้อเสนอแนะในกำรนำ
Value Chain มำใช้อกี ด้วย

ในกำรจัดทำสื่อกำรเรียนกำรสอนในรูปแบบหนังสืออิเล็คทรอนิค (Electronic
Book: E-Book) คร้ังน้ี ทำงผู้จัดทำขอขอบคุณ ดร.สุขยืน เทพทอง อำจำรย์ผู้ให้
ควำมรู้และแนวทำงในกำรศึกษำ และมีควำมคำดหวังว่ำสื่อกำรเรียนกำรสอนฉบับนี้
จะเปน็ ประโยชน์ในกำรเพ่ิมพูลควำมรใู้ ห้กับผทู้ สี่ นใจทกุ ทำ่ น

คณะผจู้ ดั ทำ

สำรบญั หน้ำ
2
เรือ่ ง 3
คำนำ 4
สำรบัญ 6
ควำมเป็นมำของ Value Chain 8
Value Chain หว่ งโซแ่ ห่งคุณคำ่ 14
15
- กจิ กรรมหลักของ (Primary Activity) 16
- กจิ กรรมรองของ (Support Activity) 21
- ควำมสัมพันธ์ของแตล่ ะชอ่ งใน Value Chain 26
ตวั อยำ่ ง Value Chain Analysis ในธรุ กจิ สินคำ้ 27
ตวั อยำ่ ง Value Chain Analysis ในธุรกิจบริกำร 29
ข้อดีและข้อเสยี ในกำรใช้ Value Chain Analysis
ขอ้ เสนอแนะในกำรใช้ Value Chain Analysis
เอกสำรอ้ำงองิ

ควำมเป็นมำของ Value chain

Michael Porter (ไมเคิล พอร์เตอร์) นักคิดนักบริหำรและนักเศรษฐศำสตร์
ท่มี ชี อ่ื เสยี งในส่วนของกำรบริหำรเชิงกลยุทธ์
ท่ีมีชื่อเสียงของ มหำวิทยำลัยฮำร์วำร์ด โดย
เป็นผู้พัฒนำทฤษฎีในเร่ือง กลยุทธ์กำร
แข่งขันและกำรบริหำรจัดกำร เขำได้เสนอ
แนวคิดกำรประยุกต์หลักทำงเศรษฐศำสตร์
ธุรกิจและอุตสำหกรรมที่สำคัญหลำยเร่ือง
สำมำรถใช้ในกำรนำไปช่วยในกำรวิเครำะห์
กำรวำงแผนและใช้กำหนดกลยุทธ์ของกำร
ดำเนินกิจกำรทำงธุรกิจ Porter ได้มีกำร
เขียนหนังสือด้ำนกำรบริหำรและจัดกำร
หลำยเล่ม และมีหลำยเล่มที่ได้รับควำมนิยม
แพรห่ ลำยมำก

โดยหนังสือท่ีเป็นต้นตำรับในกำรกล่ำวถึง
กำรใช้ Value Chain Model เพ่ือสร้ำงควำม
ไดเ้ ปรียบทำงกำรแข่งขันจำกกำรตัดกำรกิจกรรม
ภำยในขององคก์ ร คือหนังสอื ท่มี ชี อ่ื วำ่
“Competitive Advantage, Creating and
Sustaining Superior Performance,

Michael E. Porter (1985)”

ผลงำนหนังสอื อืน่ ๆ
ของไมเคลิ พอร์เตอร์

► Porter, M.E. (1979) "How competitive forces shape strategy", Harvard business
Review, March/April 1979.

► Porter, M.E. (1980) Competitive Strategy, Free Press, New York, 1980.
► Porter, M.E. (1985) Competitive Advantage, Free Press, New York, 1985.
► Porter, M.E. (ed.) (1986) Competition in Global Industries, Harvard Business

School Press, Boston, 1986.
► Porter, M.E. (1987) "From Competitive Advantage to Corporate Strategy",

Harvard Business Review, May/June 1987, pp 43-59.
► Porter, M.E. (1996) "What is Strategy", Harvard Business Review, Nov/Dec 1996.
► Porter, M.E. (1998) On Competition, Boston: Harvard Business School, 1998.
► Porter, M.E. (1990, 1998) The Competitive Advantage of Nations, Free Press, New

York, 1990.
► Porter, M.E. (1991) "Towards a Dynamic Theory of Strategy", Strategic

Management Journal, 12 (Winter Special Issue), pp. 95-117.
► Porter, M.E. (2001) "Strategy and the Internet", Harvard Business Review, March

2001, pp. 62-78.
► Porter, M.E. & Kramer, M.R. (2006) "Strategy and Society: The Link Between

Competitive Advantage and Corporate Social Responsibility", Harvard Business
Review, December 2006, pp. 78-92.
► Porter, M.E. & Teisberg, E.O. (2006) "Redefining Health Care: Creating Value-
Based Competition On Results", Harvard Business School Press, 2006.

Value chain

(ทฤษฎหี ว่ งโซแ่ หง่ คณุ คำ่ )

ทฤษฎที คี่ ิดค้นขนึ้ โดย Michael Porter (ไมเคิล พอรเ์ ตอร์) ซงึ่ เปน็ อำจำรยป์ ระจำ
มหำวิทยำลยั ฮำรว์ ำร์ด โดยหลักกำรนถี้ กู เขยี นลงในหนงั สือทมี่ ชี อื่ ว่ำ Competitive
Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance ในปี 1985

โดยเร่ิมวิเครำะห์ต้ังแต่กำรคัดเลือกวัตถุดิบเข้ำสู่ระบบเพ่ือนำมำแปรรูปจนสำเร็จเป็น
สินค้ำพร้อมจำหน่ำย ส่งต่อไปยังศูนย์กระจำยและจัดจำหน่ำยสินค้ำเพ่ือจำหน่ำยไปยัง
ผู้บริโภคในท้ำยที่สุดซ่ึงประเมินทุกหน่วยงำนที่เกี่ยวข้องกับกระบวนกำรท้ังนอกและใน
บริษัท เพ่ือดูควำมสัมพันธ์ฺที่เกิดขึ้นในกระบวนกำร ซ่ึงเรียกอีกอย่ำงว่ำ ระบบคุณค่ำ
(Value System)

Value chain ได้แบ่งกิจกรรมในกำรดำเนินธุรกิจของบริษัทออกเป็น 2 ส่วน
หลกั คือ กิจกรรมหลักและกจิ กรรมรอง โดยทกี่ ิจกรรมหลักจะเก่ียวข้องกับกำรผลิต
และกำรขำยและกิจกรรมรองจะเป็นส่วนสนับสนุนให้กิจกรรมหลักสำมำรถ
ดำเนนิ กำรได้อย่ำงรำบรื่น

Primary Activities (กิจกรรมหลัก) Support Activities (กิจกรรมรอง)

• Inbound logistic • Firm infrastructure
(โครงสร้ำงพ้นื ฐำนองค์กร)
(กำรขนสง่ และจดั เก็บวตั ถุดิบ)
• Operations • Human resources
(กำรบริหำรบคุ ลำกร)
(กำรผลติ สินค้ำหรอื บรกิ ำร)
• Outbound logistics • Technology development
(กำรพัฒนำเทคโนโลยี)
(กำรขนสง่ และจัดเกบ็ สนิ ค้ำ)
• Marketing & sales • Procurement
(กำรจดั ซือ้ วตั ถดุ ิบ)
(กำรตลำดและกำรขำย)
• Services

(กำรบรกิ ำรทั้งกอ่ นและหลงั กำร

ขำย)

Primary activity

(กิจกรรมหลกั )

Raw material Transport Raw material
Storage
• Inbound logistic
(กำรขนสง่ และจดั เก็บวัตถดุ ิบ)

เป็นส่วนท่ีครอบคลุมต้ังแต่ กำรซ้ือวัตถุดิบ กำรขนส่งวัตถุดิบ จนกระท่ังกำรจัดเก็บ

วัตถุดิบก่อนกำรแปรรูปหรือกำรผลิต ซ่ึงนับรวมส่วนของ ผู้ผลิตวัตถุดิบ (Supplier)
บรษิ ทั ขนสง่ (Logistic) และ ฝำ่ ยคลังจัดเกบ็ วัตถดุ บิ (Raw material storage)

Raw material Processing

• Operations
(กำรผลิตสนิ ค้ำหรอื บริกำร)

หลังจำกท่ีได้วัตถุดิบทุกชนิดพร้อมสำหรับกำรแปรรูป/ ผลิตแล้ว ในส่วนนี้จะ
เป็นกระบวนกำรท่ีแปรรูปวัตถุดิบให้เป็นผลิตภัณฑ์ หรือสินค้ำ ไม่ว่ำจะเป็น
กระบวนกำรท่ีผลิตบนสำยพำนลำเลียง กำรลำเลียงผ่ำนท่อหรือกำรลำเลียง
แบบ Batch โดยหน่วยงำนท่ีเก่ียวข้องกับกำรแปรรูปและผลิตทั้งหมด ได้แก่
ฝำ่ ยเทคนิค ฝ่ำยซอ่ มบำรงุ ฝ่ำยผลิต ฝำ่ ยตรวจสอบ และ ฝำ่ ยบรรจุ

Good storage Shelf

• Outbound logistics
(กำรขนส่งและจดั เก็บสินค้ำ)

หลังจำกเสร็จสิ้นกระบวนกำรแปรรูปและผลิตจนได้เป็นผลิตภัณฑ์หรือสินค้ำ
ที่พร้อมจำหน่ำยแล้วในขั้นตอนนี้จะเป็นข้ันตอนของกำรจัดส่งสินค้ำออกไป
เพื่อกำรจัดจำหน่ำย โดยนับตั้งแต่ข้ันตอนกำรจัดเก็บสินค้ำหลังกำรผลิต กำร
ขนส่งสินค้ำไปยัง ศนู ย์กระจำยสนิ ค้ำ หำ้ งรำ้ นเพื่อกำรจัดจำหน่ำย หรือ จัดส่ง
ไปยังลูกค้ำโดยตรง ซ่ึงขั้นตอนดังกล่ำวนี้เกี่ยวข้องกับ ฝ่ำยคลังสินค้ำ ฝ่ำย
ขนส่ง หรอื บริษทั ขนสง่ สินค้ำ และ บรษิ ัทกระจำยสินค้ำ หรอื หำ้ งร้ำนอืน่ ๆ

Advertisement Promote

• Marketing & sales
(กำรตลำดและกำรขำย)
กำรจำหน่ำยสินค้ำจำเป็นต้องมีกำรสร้ำงกระแสเพ่ือดึงดูดควำมสนใจให้ลูกค้ำ
สนใจของบริษัท ซ่ึงในกำรกระทำดังกล่ำวอำจต้องอำศัยหน่วยงำนท้ังภำยในและ
นอกบริษัท เพ่อื กำหนดกลยุทธกำรตลำด กำหนดรำคำ และ กลยุทธกำรขำย โดย
ฝ่ำยหรือหน่วยงำนท่ีเก่ียวข้องได้แก่ ฝ่ำยกำรตลำด ฝ่ำยกำรขำย บริษัททำส่ือ
โฆษณำประชำสัมพันธ์ โดยในส่วนนี้อำจจะใช้เครื่องท่ีช่ือว่ำ Marketing Funnel
ในกำรวิเครำะห์เพ่มิ เติมได้

Marketing Funnel

(ทฤษฎีกรวยกำรตลำด)

Marketing Funnel หรอื กรวยกำรตลำด คอื ขน้ั ตอนกำรทำกำรตลำดที่อธิบำยวิธีกำร
ขำยตั้งแต่เร่ิมต้นจนจบซึ่งจะช่วยให้นักกำรตลำดเห็นภำพกระบวนกำรขำยทั้งหมดของ
สินค้ำนั้นๆ และสำมำรถใช้เป็นเคร่ืองมือในกำรวิเครำะห์ปัญหำด้ำนกำรขำยและ
กำรตลำดเพื่อให้เจ้ำของสินค้ำสำมำรถปรับปรุงและแก้ไขปัญหำกำรขำยสินค้ำได้อย่ำงมี
ประสิทธิภ ำพ กรวยกำรตลำดมีอยู่ 5 ขั้นตอนประกอบไปด้วย กำรทำให้
เป็นท่ีรู้จัก (awareness) กำรพิจำรณำ (consideration) กำรเปลี่ยนเป็นลูกค้ำ
(conversion) ควำมจงรกั ภกั ดี (loyalty) และกำรบอกต่อ (advocacy)

Installation Maintenance

• Services
(กำรบริกำรทั้งก่อนและหลงั กำรขำย)

บริกำรหลังกำรขำยและกำรรับประกันสินค้ำ ในปัจจุบันนี้เป็นส่วนหน่ึงของกลยุทธ
กำรตลำดและกำรขำย ซ่ึงเปน็ ส่วนทท่ี ำให้ลกู คำ้ ตัดสนิ ใจซอ้ื สินค้ำได้ง่ำยมำกขึ้น
โดยบริกำรหลังกำรขำยมักประกอบด้วย กำรขนส่งและติดตั้ง กำรเปลี่ยนและ
ซ่อมแซมชนิ้ สว่ น กำรรบั ประกนั กำรใช้งำน รวมไปถึงกำรฝึกอบรมกำรใชง้ ำน

Support activity

(กจิ กรรมรอง)

• Firm infrastructure (โครงสรำ้ งพน้ื ฐำนองคก์ ร)
เป็นส่วนงำนที่รับผิดชอบด้ำนกำรวำงแผน กำรบัญชี กฎหมำย และกำร
บริหำรทัว่ ไปภำยในองค์กร เพ่ือใหธ้ ุรกิจสำมำรถดำเนินกำรได้

• Human resources (กำรบรหิ ำรบุคลำกร)
มีควำมท่ีสรรหำบุคคล ฝึกอบรมและพัฒนำควำมสำมำรถ ของบคุ คลภำยใน
องคก์ ร

• Technology development (กำรพัฒนำเทคโนโลยี)
ฝำ่ ยวจิ ยั และพฒั นำเพ่ือใหส้ ินค้ำมีจดุ แขง็ ท่ีสำมำรถแข่งขันกับผลติ ภัณฑ์อื่น
ในตลำดได้

• Procurement (กำรจัดซอ้ื วัตถุดิบ)
แหล่งวัตถุดิบหรอื บรกิ ำรทีจ่ ำเป็นสำหรับนำมำใชใ้ นกำรผลิตสินคำ้ หรือกำรใหบ้ รกิ ำร

ควำมสัมพนั ธ์ของแต่ละชอ่ งใน
Value chain

กำรวิเครำะห์ดว้ ย Value chainทำให้เหน็ ได้วำ่ กระบวนกำรใดในบริษัทสำมำรถเพิ่ม
มูลค่ำให้กับผลิตภัณฑ์ได้โดยหำกกิจกรรมใดสำมำรถเชื่อมโยงกันได้นับว่ำขั้นตอนนั้น
สำมำรถเพ่ิมมูลค่ำได้ แต่หำกข้ันตอนใดไม่สำมำรถเช่ือมโยงได้หรือทำให้กำรเช่ือมโยง
ขำดแสดงวำ่ ข้นั ตอนน้นั ไมเ่ พมิ่ มลู คำ่

โดยทั้ง 5 กจิ กรรมหลกั และ 4 กจิ กรรมรอง ล้วนเป็นกำรเพ่ิมคุณค่ำให้กับธุรกิจทั้งส้ิน
โดยที่ Inbound logistic, Operations, Services เป็นกิจกรรมท่ีมีสินค้ำเป็นศูนย์กลำง
Marketing & sales, Outbound logistics เป็นกิจกรรมที่เกี่ยวของกับลูกค้ำและกำร
ขำย โดยกิจกรรมรองเป็นส่วนสนับสนุนให้กิจกรรมหลักสำมำรถดำเนินกำรได้อย่ำง
รำบรน่ื

ตวั อยำ่ ง: กำรใช้ Value Chain
ในธุรกจิ "ชำยส่บี ะหมเี่ กีย๊ ว"

Company Profile

"ชำยสี่บะหมี่เก๊ียว" เป็นธุรกิจแนว Street Food ท่ีเร่ิมดำเนินธุรกิจขึ้นในปี 2537 โดย คุณ พันธ์รบ กำลำ
ซึ่งมองเห็นโอกำสทำงกำรตลำดในรูปแบบระบบแฟรนไชส์ในธุรกิจนี้ จึงได้พัฒนำสูตรเส้นบะหมี่ น้ำซุป ของ
ตนเอง และสร้ำงระบบกำรกระจำยสินค้ำให้สำมำรถครอบคลุมพ้ืนท่ีท่ัวประเทศ ปัจจุบันมีจำนวนแฟรนไชส์
มำกกวำ่ 4,500 สำขำ สำหรับบรกิ ำร และได้ขยำยธุรกจิ ไปยงั ประเทศ ลำว กัมพูชำและพม่ำ ปัจจุบันได้เตรียม
ตัวจดทะเบียนในตลำดหลกั ทรพั ย์ ในปี 2564 เพ่ือยกระดับจำก ธรุ กจิ ครอบครวั ไปสู่กำรเปน็ องค์กรมอื อำชีพ

แบรนด์แฟรนไซส์

ชำยส่ี บะหมี่เก๊ยี ว ชำยสี่ พนั ปี บะหม่เี ป็ดยำ่ ง ชำยส่ี เต๋ียวไก่ ข้ำวมนั ไก่ โจ๊ก ต้มเลือดหมู

ชน้ิ เนื้อ ชำยสี่ อำลี หม่ีฮำลำล ชำยงั

สินคำ้ ชำยส่ี

• บะหม่ี • ผงเย็นตำโฟ • ผงนำ้ รำดขำ้ วหมูแดง

• แผ่นเก๊ยี ว • พริกเผำตม้ ยำ • ถั่วปน่

• เสน้ เล็ก • ผงหมักไสเ้ กย๊ี ว • ซอสสูตรพเิ ศษ

• ผงหมักหมูแดง • ผงปรุงขำ้ วมนั ไก่ • ฯลฯ

รปู แบบธรุ กจิ ใหม่

Chaixi Factory รถ Food Truck easy meal ขนมคบเค๊ียวเก๋ียวกรอบ
แฟรนไซสร์ ปู แบบของร้ำนอำหำร ธรุ กิจแบบ Food Truck

กำรขยำยธรุ กิจในต่ำงประเทศ "ชายสี่บะหมี่เก๊ียว" มี โรงงานผลิตเส้นบะหมี่ พร้อมศูนย์กระจาย
สินค้า 7 ศูนย์ ในประเทศไทยและมีระบบการกระจายสินค้าที่ดี
สามารถส่งสินค้าให้กับลูกค้าแฟรนส์ไชส์ทุกวัน ด้วยรถส่งสินค้าทั่ว
ประเทศมากกวา่ 90 สายส่ง

ขยำยฐำนตลำด

“ลำว – กมั พชู ำ – พม่ำ”
มำกกว่ำ 100 สำขำ

จำกที่เรำทรำบแล้วว่ำแนวคิดของ Value Chain หรือทฤษฎีห่วงโซ่แห่งคุณค่ำ ถูกแบ่งออกเป็น 2
กิจกรรม ได้แก่ Primary Activities (กิจกรรมหลัก) และ Support Activities (กิจกรรมสนับสนุน) โดยจะ
ทำกำรวเิ ครำะห์กจิ กรรมจะเน้นไปทกี่ ำรเพ่มิ คณุ ค่ำให้กับธุรกจิ ชำยส่บี ะหมีเ่ กย๊ี ว ดังน้ี

กระบวนกำรธุรกิจชำยสบี่ ะหม่เี กย๊ี ว

ธุรกิจ "ชำยสี่บะหม่ีเก๊ียว" เป็น
ธุรกจิ ทีม่ นุษยท์ กุ คนต้องกำร เพรำะ
เ ป็ น โ ค ร ง ส ร้ ำ ง พ้ื น ฐ ำ น ข อ ง ก ำ ร
ดำรงชีวิตดังน้ัน เรำทรำบว่ำมนุษย์
ทุกคนต้องกำรอำหำร เรำจะต้อง
ทำกำรพัฒนำสินค้ำให้ปล่ียนจำก
NEED เป็น WANT โดยกำรมอบ
คณุ ค่ำใหแ้ ก่ผบู้ รโิ ภค

จำกภำพกระบวนกำรธรุ กิจชำยส่บี ะหมี่เก๊ยี ว สำมำรถนำมำแยกวิเครำะห์รำยละเอียดของ
Primary Activities (กิจกรรมหลัก) และ Support Activities (กิจกรรมสนับสนุน) ไดด้ ังนี้

Primary activity

(กจิ กรรมหลกั ทีส่ รำ้ งคุณคำ่ ใหก้ บั ลูกค้ำ)

Inbound มกี ำรคัดสรรวัตถุดบิ เพ่อื นำมำผลติ สนิ คำ้ ให้มีคุณภำพ นอกจำกนย้ี งั มกี ำรวำง
Logistics แผนกำรผลิต กำรกระจำยสินค้ำ และกำรจัดส่งสินคำ้ ตรงตำมควำมตอ้ งกำรของ
ลูกค้ำ มีระบบกำรรักษำคณุ ภำพของวัตถุดบิ

Operations มีกำรวำง Process Line ที่ดี เปน็ ข้ันตอนและพนักงำนมีควำมชำนำญในกำรผลิต
สนิ ค้ำ นอกจำกน้ีสำยกำรผลติ ยงั คำนงึ ถงึ ควำมสะอำด ปลอดภัย รวดเร็ว โดยกำร

นำเทคโนโลยีมำใหใ้ นกำรผลติ

Outbound มกี ำรวำงแผนในระบบคลังสินคำ้ ทดี่ ี ซ่ึงเรำจะทำกำร Stock Inventory 30%
Logistics ของคลังสินคำ้ ไม่ใหเ้ กิดกำร shortages และนอกจำกน้ียังมีระบบกำรกระจำย
สนิ คำ้ ทด่ี ี สำมำรถส่งสนิ ค้ำใหก้ บั ลูกค้ำแฟรนสไ์ ชส์ทกุ วัน สำมำรถยงั สำมำรถ
ตดิ ตำมกำรจัดส่งแบบ Real time ด้วย เทคโนโลยี

Marketing มกี ำรอบรมใหก้ ับให้กับลกู ค้ำแฟรนสไ์ ชส์ จนสำมำรถขำยเปน็ สำหรบั คนที่อยำก
and Sales ประกอบอำชพี แตไ่ ม่มเี งนิ ทุนสำมำรถขำยบะหมไ่ี ดโ้ ดยใชว้ ิธกี ำรขำยก่อน ผ่อนทีห่ ลงั
ได้ นอกจำกน้ียังมีโปรโมช่นั ทำกำรทดลองขำยกอ่ นตัดสนิ ใจ รวมถึงหำทีท่ ำเลในกำร
ขำยได้

Service มีวัสดุ อปุ กรณพ์ ร้อมสำหรับกำรขำย และยงั มีกำรบริกำรรบั เทรนหนำ้ รำ้ นรวมถึงกำร
ตกแต่งร้ำนให้ นอกจำกนย้ี งั ได้ควำมสะดวกสบำยในกำรประกอบอำชีพ เนอื่ งจำกเรำ
มผี งปรงุ รสทุกอย่ำงสำเรจ็ รปู บรกิ ำรสง่ ถึงที่ ไม่ตอ้ งเสียเวลำปรุงเอง และกำรันตีควำม
อร่อย หำกมปี ัญหำสำมำรถขอคำแนะนำปรึกษำผำ่ นระบบออนไลนไ์ ดต้ ลอดเวลำ มี
ทีมงำนพร้อมใหค้ วำมชว่ ยเหลือ

Support activity

(กจิ กรรมสนบั สนนุ ท่สี รำ้ งคณุ ค่ำใหก้ ับลกู ค้ำ)

Firm Infrastructure

มกี ำรวำงรำกฐำนกำรบัญีชีทีแ่ ขง็ แรง โดยดำเนนิ ธุรกิจแบบไม่ใชเ้ ครดิต ปรำศจำกหน้ีสิน พยำยำมบริหำร
องค์กรด้วยเงินสดไร้สินเชื่อ ส่งผลให้ธุรกิจมีกระแสเงินสดท่ีดี มีรำยรับมำกกว่ำรำยจ่ำย นอกจำกนี้ยัง
ส่งเสริมกำรประกอบอำชีพที่สุจริตและพัฒนำสินค้ำและบริกำรให้ดูสดใหม่อยู่เสมอ ตรงตำมควำมควำม
ตอ้ งกำรของผบู้ ริโภค

Human Resource Management

• กำร Training ลกู คำ้ แฟรนไซสเ์ กย่ี วกบั ข้ันตอน/สูตรในกำรกำรขำย ชำยส่หี มเ่ี กีย๊ ว ให้มีคณุ ภำพและ
เป็นมำตรฐำนเกียวกนั

• มที ีมกำรตลำดและ R&D ช่วยกันมองหำโอกำศทำงธรุ กจิ เพือ่ พฒั นำสินค้ำเพอ่ื ตอบสนองตำมควำม
ต้องกำรของลูกคำ้

Technology Development

ในยุคท่ีสังคมโซเชียล ได้เข้ำมำมีบทบำทกับผู้คน ชำยส่ี บะหมี่เก๊ียวได้มีกำรปรับตัว ในกำรดำเนินธุรกิจ
เพือ่ ใหท้ ันกบั โลกทเี่ ปล่ียนแปลงไปอยำ่ งรวดเร็ว ดว้ ยกำรนำช่องทำงกำรส่ือสำรแบบ ออน์ไลน์ เข้ำมำใช้ เพื่อ
สอ่ื สำรเร่อื งสินค้ำและนอกจำกนีย้ ังได้เลง็ เหน็ ถงึ อนำคตท่ีโลกเร่ิมเข้ำสู่ Cashless Society (สังคมไร้เงินสด)
จึงไดม้ ีกำรนำระบบ payment solution มำใช้ กับธุรกิจแฟรนไชส์ เพื่อลดปัญหำ cash handling ของตัว
สำยสง่ ทต่ี ้องมีแบกภำระควำมเส่ียง และอันตรำย ในกำรถือเงินสดจำนวนมำกในกำรขำยสินค้ำให้ลูกค้ำแฟ
รนไชส์ และ ยังสำมำรถเพ่ิมช่องทำงกำรชำระเงินให้กับลูกค้ำท่ีมำใช้บริกำรท่ีร้ำนชำยส่ีบะหมี่เกี๊ยวอีกทำง
หน่งึ

Procurement

กำรจัดซอ้ื วัตถดุ ิบในกำรนำมำผลติ สนิ คำ้ ไม่วำ่ จะเป็นวตั ถดุ บิ ตั้งตน้ ในกำรผลติ บะหม่ี (ไข่ แป้ง เกลือ) หรือ
กำรซ้ือวัสดุสำหรับกำรขำยแฟรนไซส์ เชน่ รถเขน็ โตะ๊ เกำ้ อ้ี อปุ กรณ์กำรขำยบะหมี่ เป็นตน้

เพิ่มมูลค่ำท่ีกำรบรหิ ำร เพม่ิ มูลค่ำด้วยกำรนำ
สนิ คำ้ คงคลังที่ดี เทคโนโลยมี ำใช้

เพ่มิ มูลคำ่ ดว้ ยกำรคดั เพิม่ มลู กำรบรกิ ำรกำรเงนิ ที่
สรรวตั ถุดบิ เข้มแข็ง

เพิ่มมูลค่ำที่กำรผลิต

เพิม่ มูลคำ่ ดว้ ยกำรอบรม เพม่ิ มลู ค่ำด้วยกำรจดั ส่ง

เพ่ิมมูลคำ่ ทก่ี ำรพฒั นำ
องคก์ รอยำ่ งตอ่ เนอื่ ง

ตัวอย่ำง: กำรใช้ Value Chain
ในธรุ กจิ บริกำร "ไทยแอร์เอเชีย"

Company Profile

“บริษัท ไทยแอร์เอเชีย จำกัด" เป็นธุรกิจสำยกำรบินรำคำประหยัด ก่อตั้งข้ึนเมื่อ 19 กันยำยน 2546 โดย
เป็นกำร Joint Venture ระหว่ำง บมจ.เอเชยี เอวเิ อชนั่ และ AirAsia Investment โดยมีวิสัยทัศน์มุ่งมั่นที่จะ
เปน็ สำยกำรบนิ รำคำประหยดั ช้ันนำในภูมิภำค เพ่อื เปดิ โอกำสให้ “ใคร ใคร... กบ็ นิ ได้ ”
จำกข้อมูลเดือนธันวำคม ปี 2562 ไทยแอร์เอเชีย มีบริกำรที่ครอบคลุม 14 ประเทศ(ไม่รวมประเทศไทย) 65
เมือง เสน้ ทำงกำรบิน 94 เส้นทำง และเครือ่ งบิน 63 ลำ

ประเทศทไ่ี ทยแอร์เอเชียให้บริกำร

สนิ ค้ำและบริกำรของไทยแอร์เอเชยี

สินคำ้ และบริกำรจะประกอบไปดว้ ย
กำรใหบ้ รกิ ำรขนสง่ ผู้โดยสำรแบบประจำ
(Schedule Passenger Services ,
การจาหนา่ ยบตั รโดยสาร) และจากการ
ใหบ้ รกิ ารเสรมิ (Ancillary Services เชน่
การลงทะเบียนสมั ภาระ การเลอื กท่ีน่งั
การสารองที่น่งั และการเปลยี่ นแปลงการ
สารองท่นี ่งั การขายอาหาร เครอ่ื งด่ืม
และสนิ คา้ บนเครอื่ งบนิ เป็นตน้ )

กำรบริกำรต่ำงๆใหแ้ กผ่ โู้ ดยสำร เช่น รปู แบบธรุ กจิ
ระบบสำรองทน่ี ั่ง กำรจำหน่ำยสนิ ค้ำ
กำรจัดหำเครือ่ งบิน

อำหำรและเคร่ืองด่มื เชือ้ เพลิงและ
ระหว่ำงกำรบิน ของสำหรบั กำรซ่อมบำรงุ

ตวั แทนจำหน่ำย กำรดำเนินกำรจำกผู้ใหบ้ รกิ ำรรำยอนื่ ๆ
สินคำ้ และบรกิ ำร เชน่ ระบบส่อื สำรภำคพื้นดนิ
เช่น กำรจองต๋วั กำรจัดกำรสนำมบนิ
กำรซอื้ สนิ คำ้ บนเครอ่ื งบิน

เจ้ำหน้ำท่ี , กำรวิเครำะห์ผมตอบแทน กำรขนส่งผู้โดยสำรและ
พนกั งำนบรกิ ำร , นักบิน , กำรเช่ือมตอ่ เทีย่ วบนิ

ควำมปลอดภยั Inbound logistics
Outbound logistics
กำรตดิ ตำมและ
จัดกำรสัมภำระ TRAINING
Human Resource Management

ตัวอย่ำงกจิ กรรมของไทยแอร์เอเชยี

จำกภำพกระบวนกำรธรุ กิจไทยแอรเ์ อเชยี สำมำรถนำมำแยกวเิ ครำะหร์ ำยละเอยี ดของ
Primary Activities (กจิ กรรมหลกั ) และ Support Activities (กจิ กรรมสนับสนนุ ) ไดด้ ังนี้

Primary activity

(กิจกรรมหลักที่สรำ้ งคุณคำ่ ใหก้ บั ลูกค้ำ)

Inbound มกี ำรควบคุมรำคำวัตถุดิบทใ่ี ช้ในกำรดำเนินกำรท่ีดี เช่น ทำสญั ญำสั่งซอื้ นำ้ มนั ในช่วง
Logistics ทปี่ ระเมิณแลว้ วำ่ วตั ถดุ บิ มีรำคำถกู และในเร่อื งของคณุ ภำพสนิ ค้ำ เชน่ อำหำรและ
เครอ่ื งดม่ื หรือสินคำ้ บนเคร่ืองบิน ทีไ่ ดม้ ำตรฐำนและมีรำคำทีเ่ หมำะสม

Operations กำรดำเนนิ งำนเน้นกำรให้บรกิ ำรท่มี ีควำมสะดวกรวดเรว็ และมีขน้ั ตอนทีไ่ ม่
ซับซ้อน และสำมำรถสนบั สนนุ กจิ กรรมอื่นๆในองค์กร ใหส้ ำมำรถทำงำนไดอ้ ยำ่ ง
รำบร่ืนและตอ่ เน่ือง เชน่ กำรดำเนนิ กำรชว่ งท่ีผู้โดยสำรตอ่ เที่ยวบนิ
มีกำรวำงแผนกำรบนิ และเสน้ ทำงกำรบนิ เพ่ือใหเ้ กดิ ควำมคุม้ ค่ำมำกที่สุดในแตล่ ะ
เทย่ี วบิน เชน่ กำรใชร้ หสั เที่ยวบนิ ร่วมกนั เพือ่ ลดตน้ ทุน , กำรใช้เคร่อื งบนิ ขนำด
เลก็ บนิ ในประเทศ

Outbound มรี ะบบจดั กำรทด่ี ที ำให้สำมำรถรองรับต่อปริมำณของผใู้ ช้บรกิ ำรและตอบสนอง
Logistics ควำมต้องกำรได้อยำ่ งครอบคลมุ ทำให้เกิดควำมต่อเนือ่ งในกำรใช้บรกิ ำร ไมว่ ่ำจะ
เปน็ ในสว่ นของกำรตอ่ เทีย่ วบิน หรือแมแ้ ตบ่ รกิ ำรที่นอกเหนือจำกกำรให้บรกิ ำร
ภำยในสนำมบนิ เช่น กำรเชำ่ รถ , กำรจองโรงแรม ทำใหผ้ ใู้ ชบ้ ริกำรสำมำรถใช้
บรกิ ำรได้อยำ่ งต่อเนอื่ งตง้ั แต่สนำมบนิ ไปจนถงึ ทีพ่ กั

Marketing มีกำรวเิ ครำะหแ์ ละจดั กำรผลตอบแทนที่ดี เช่น กำรจัดสรรทน่ี ่ังกับรำคำบน
and Sales เครอื่ งบนิ ทำใหผ้ ูโ้ ดยไดม้ ีตัวเลอื กท่หี ลำกหลำยเพอ่ื ตอบสนองควำม มีกำรจดั
โปรโมชัน่ ควบคู่กับกำรโฆษณำกำรท่องเทย่ี ว มีโปรโมชน่ั กิจกกรรมตำ่ งๆ เช่น ต๋วั เข้ำ
ชมสถำนท่ีตำ่ งๆในรำคำพิเศษ และมรี ะบบสมำชิกและส่วนลดร้ำนคำ้ ตำ่ งๆ

Service กำรมีบริกำรทหี่ ลำกหลำย คุณภำพในกำรบรกิ ำรเป็นส่งิ สำคัญ หำกเกิดควำม
ผิดพลำดข้ึนจะตอ้ งมรี ะบบท่ชี ว่ ยเหลอื และจดั กำรใหป้ ัญหำนน้ั หมดไป เชน่ ปัญหำ
เรอ่ื งสัมภำระสูญหำยจะมีระบบตดิ ตำมสมั ภำระเพื่อไมใ่ หเ้ กิดปญั หำ นอกจำกนคี้ วำม
พึงพอใจของลกู ค้ำเป็นสงิ่ สำคญั ทีท่ ำใหล้ กู ค้ำกลับมำใชบ้ รกิ ำรอกี ครง้ั กำรติดตำม
และแกป้ ญั หำทีม่ ีข้อรอ้ งเรียนจะชว่ ยสร้ำงควำมพึงพอใจสูงสุดใหแ้ กล่ ูกค้ำ

Support activity

(กจิ กรรมสนบั สนนุ ทสี่ รำ้ งคณุ คำ่ ให้กับลูกคำ้ )

Firm Infrastructure
โครงสร้ำงธุรกิจมีลำดับข้ันตอนบริหำรน้อย ทำให้มีควำมคล่องสูง และยังทำให้ต้นทุนในกำรบริหำรและ
จดั กำรต่ำ นอกจำกนมี้ ีกำรสรำ้ งควำมรว่ มมอื กับคูค่ ำ้ รำยอ่ืนๆ เพือ่ ช่วยลดต้นทุนในกำรให้บริกำรเพื่อเป็น
สำยกำรบินรำคำประหยัดชั้นนำในภูมภิ ำค ตำมวสิ ัยทศั นข์ ององคก์ ร

Human Resource Management

มีกำรฝกึ อบรมทีค่ รอบคลมุ และหลำกหลำยครบทุกตำแหน่งท่จี ำเปน็ ต่อสำยกำรบิน อกี ทงั้ ยังทำให้องคก์ ร
สำมำรถควบคุมคณุ ภำพของบรกิ ำร หรือทกั ษะควำมร้คู วำมสำมำรถใหอ้ ยใู่ นระดบั ท่อี งค์กรต้องกำร ผ่ำน
กำรอบรมทีไ่ ด้มำตรฐำน

Technology Development

เทคโนโลยที ำงดำ้ นดจิ ิทัลมบี ทบำทสำคญั สำหรบั ธุรกจิ สำยกำรบนิ ไมว่ ่ำจะเป็นกำรสง่ เสรมิ กำรขำย กำรสรำ้ ง
ควำมตระหนักรู้ในตวั สนิ ค้ำและบรกิ ำรแกผ่ บู้ ริโภค หรอื แมแ้ ตก่ ำรดำเนนิ งำน ไมว่ ่ำจะเปน็ ระบบจัดกำรกำร
บนิ ตำ่ งๆ เช่น กำรจัดกำรตำรำงกำรบนิ , ระบบสื่อสำรภำคพืน้ ดนิ ซึ่งมคี วำมสำคัญในกำรลงจอดหรอื ข้ึนบิน ,
กำรสำรองท่ีน่งั บนเครือ่ งบิน , กำรจองเมนูอำหำรบนเครอื่ งบนิ , กำรซ้อื กจิ กรรมตำ่ งๆ เช่น
ตั๋วเขำ้ สวนสนกุ , กำรจองโรงแรม , กำรเชำ่ รถ , กำรซอ้ื ประกันกำรเดนิ ทำง , กำรติดตำมสมั ภำระ เป็นต้น

Procurement
ระบบกำรจดั ซอื้ ทีม่ ีกำรวเิ ครำะห์คำดกำรณร์ ำคำสิ่งของทีจ่ ำเป็นตอ่ สำยกำรบินไวล้ ่วงหนำ้ เพ่ือใช้วำง
แผนกำรจัดซื้อให้ไดร้ ำคำทค่ี มุ้ คำ่ ที่สดุ ในเวลำท่ีเหมำะสมและยงั เพยี งพอตอ่ ควำมตอ้ งกำรของสำยกำรบิน
นอกจำกน้ยี ังมีกำรประกันรำคำด้วยกำรทำสัญญำในกำรสงั่ ซอ้ื

เพิ่มมลู คำ่ ด้วยกำรบริหำร
จดั กำรองค์กรที่ดี

เพิม่ มูลคำ่ ท่กี ำรบรหิ ำร เพิ่มมูลคำ่ ดว้ ยกำรพฒั นำ
Inbound Logistics ที่ดี สนิ คำ้ และบริกำร

เพิม่ มลู คำ่ ดว้ ยกำรอบรม

เพ่ิมมูลค่ำด้วยกำรพัฒนำกำร
บริหำรลูกค้ำสัมพนั ธ์ (CRM)

ข้อด-ี ขอ้ เสยี Value chain

Good Bad

Value chain สามารถนามาใชเ้ ป็น Value chain เกย่ี วขอ้ งกบั การเชอ่ื มโยง
เครอ่ื งมอื วเิ คราะหใ์ นสว่ นของ สรา้ งคุณคา่ ในตวั ผลติ ภณั ฑ์ ไมเ่ กย่ี วกบั
จดุ แขง็ และจดุ ออ่ น
(ปัจจยั ภายใน) คณุ ค่าทล่ี ูกคา้ ไดร้ บั จากผลติ ภณั ฑ์
เน่อื งจาก หน้าทพ่ี น้ื ฐานของผลติ ภณั ฑ์

Value chain สามารถนามาใชเ้ ป็น เพอ่ื ใหไ้ ดก้ ารวเิ คราะหท์ ม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ
เครอ่ื งมอื ทางการตลาดได้ โดยใชร้ ว่ มกบั จะตอ้ งมกี ารวเิ คราะหข์ อ้ มลู จากหลาย
Story telling ในการเลา่ เรอ่ื งเพอ่ื แสดง ฝ่ายหลายดา้ น ทาใหอ้ งคก์ รใหญ่ๆ หรอื
ธรุ กจิ ทม่ี คี วามหลากหลาย สามารถทา
ถงึ คุณภาพและคณุ คา่ ของสนิ คา้ Value chain ไดย้ าก สง่ ผลใหก้ ารนา
หรอื บรกิ าร Value chain ไปใชใ้ นการวางแผนธุรกจิ

Value chain เป็นเครอ่ื งมอื วเิ คราะหท์ ่ี มเี ป้าหมายทไ่ี มช่ ดั เจน
แสดงใหเ้ หน็ ถงึ คณุ คา่ ของกจิ กรรมต่างๆ
ภายในธรุ กจิ ไดอ้ ยา่ งชดั เจน ทาใหเ้ ป็น โดยสว่ นใหญ่ธุรกจิ ประเภทบรกิ าร ไมม่ ี
เครอ่ื งมอื ทด่ี ใี นการวเิ คราะหต์ น้ ทุนของ ความชดั เจนของกจิ กรรมต่างๆ ในธุรกจิ
ธรุ กจิ ตงั้ แต่ตน้ น้าไปจนถงึ ปลายน้า ทาให้ ทาใหย้ ากตอ่ การวเิ คราะห์ Value chain
งา่ ยตอ่ การวางแผนในการทจ่ี ะเพม่ิ คณุ คา่

ใหแ้ ก่กจิ กรรมต่างๆ ภายในธรุ กจิ

ขอ้ แนะนำในกำรใช้ Value chain

• ผ้ทู ่ใี ชเ้ ครอื่ งมือ Value chain ควรศึกษำหรอื มีควำมรู้
ควำมเข้ำใจและประสบกำรณใ์ นกำรธรุ กจิ น้ันๆเปน็ อย่ำงดี
เพ่อื ท่จี ะสำมำรถสรำ้ งควำมเช่ือมโยงของสำยโซ่คณู ค่ำ
ใหเ้ กิดขึน้ ไดจ้ รงิ

• กำรใชเ้ ครื่องมือ Value chain ควรใชว้ ิเครำะห์ร่วมกับขอ้ มูล
เชิงลึกภำยในธรุ กจิ หรือเครือ่ งมือวิเครำะห์อน่ื เช่น ขอ้ มูล
ทำงกำรตลำด (ยอดขำย , กล่มุ เป้ำหมำย) , เครือ่ งมือ
วิเครำะหป์ ัจจยั ภำยนอก(Porter's five forces analysis ,
PEST analysis) เพ่อื ให้เกิดประสิทธิภำพในกำรวเิ ครำะห์
สงู สุด

ขอ้ แนะนำในกำรใช้ Value chain

• ในธรุ กิจท่มี ีควำมหลำกหลำยในตวั สินคำ้ หรือบรกิ ำรกำร
วเิ ครำะห์ Value chain อำจทำไดโ้ ดยกำรวเิ ครำะห์แยก
ออกไปให้แตล่ ะสนิ คำ้ หรือบรกิ ำรนน้ั ๆ แตค่ วรจะต้อง
วิเครำะหภ์ ำพรวมธรุ กิจควบคกู่ นั เพอื่ หลกี เล่ยี งผลกระทบ
ทอี่ ำจจะเกิดขน้ึ เชน่ กำรลดตน้ ทุนของวัตถดุ ิบใน
ผลิตภณั ฑ์หน่ึงอำจสง่ ผลต่อคุณภำพหรือปริมำณใน
ผลติ ภัณฑ์อน่ื ๆได้

เอกสำรอ้ำงอิง

• Greedisgoods, 2019. Value Chain คอื อะไร? หว่ งโซค่ ุณคา่ มอี ะไรบ้าง?.
[ออนไลน์]
Available at: https://greedisgoods.com/value-chain-
%E0%B8%84%E0%B8%B7%E0%B8%AD/[%1 [ทเ่ี ข้ำถึง10 พฤศจิกำยน 2020].

• Wikipedia, 2020. Value chain. [ออนไลน์]
Available at: https://en.wikipedia.org/wiki/Value_chain
[ทเ่ี ขำ้ ถงึ 10 พฤศจกิ ำยน 2020].

• ภำษำอังกฤษออนไลน์, 2018. Value Chain คืออะไร หว่ งโซค่ ุณคา่ มีอะไรบา้ ง.
[ออนไลน์]
Available at: https://xn--12cl9ca5a0ai1ad0bea0clb11a0e.com/value-chain/
[ทเี่ ข้ำถึง10 พฤศจิกำยน 2020].

• มำดหมำย, บ., 2009. บรหิ ำรโซค่ ณุ ภำพ (Value chain) อย่ำงไรใหเ้ กิดผล. Quality ,
เลม่ ท่ี 139, pp. 35-39.

• BIZ & MARKETING , 2020. “ชายส่ีบะหม่ีเกี๊ยว 4.0” ตามรอยเซเว่นฯ เปิดหม่ืน
สาขา พร้อมแตกแบรนดพ์ รีเมยี ม-เสริมเทคโนโลยี. [ออนไลน์]
Available athttps://www.marketingoops.com/news/biz-news/chysee-
strategy/ [ทเี่ ข้ำถึง11 พฤศจิกำยน 2020].

• Chaixi, 2020. ประวัตคิ วามเปน็ มาชายสี่หมเ่ี กยี๊ ว. [ออนไลน์]
Available athttps://https://www.chaixi.co.th/
[ทเ่ี ขำ้ ถงึ 11 พฤศจกิ ำยน 2020]

• Airasia, 2020. ไทยแอรเ์ อเชีย. [ออนไลน์]
Available at: https://www.airasia.com/th/th [ทเี่ ข้ำถงึ 10 พฤศจิกำยน 2020].

• Wikipedia, 2020. ไทยแอร์เอเชีย. [ออนไลน์]
Available at: https://th.wikipedia.org/wiki/ไทยแอร์เอเชีย
[ทเ่ี ขำ้ ถงึ 10 พฤศจกิ ำยน 2020].